2016 Zorg voor de pleegouder in u! Cursussen en bijeenkomsten voor onze pleegouders
Inhoudsopgave Voorwoord 3 Bijeenkomst voor startende pleegouders 5 Samenwerken met ouders 7 Netwerkpleegzorg 9 Eigen kinderen in uw gezin 11 Creatief communiceren 13 Hechting 15 Traumasensitief pleegouderschap 17 Omgaan met sociale media: Hoofdrol of bijzaak? 19 Seks enzo 21 Autismespectrumstoornis 23 Opvoeden van een kind met een licht verstandelijke beperking 25 PMTO Groep 27 Avond voor ouders 29 Uitneembare kalender los bijgesloten Locatie en aanmelden cursus, training of thema-avond Locatie Opleidingscentrum Yorneo Adres Papenvoort 21, 9447 TT Papenvoort Opgave pleegzorg-training@yorneo.nl of bel (0592) 367970
Voorwoord Het leven is een aaneenschakeling van leren, groeien en verdiepen (en spelen, liefhebben, genieten en nog veel meer natuurlijk). Tot op hoge leeftijd gaan mensen uitdagingen aan, stellen zich open voor kennis, voor nieuwe dingen, voor anderen. Dat houd je in beweging én bij de tijd. Yorneo Pleegzorg biedt u in 2016 nieuwe programma s en themaavonden, zodat u ook uw kennen en kunnen kunt aanscherpen. Niet in de laatste plaats om veilig en verantwoordelijk invulling te kunnen blijven geven aan het pleegouderschap in het belang van u zelf en uw pleegkind. Nieuw en vertrouwd aanbod We hebben goed naar u geluisterd en ons scholingsaanbod verruimd en opgepoetst, om aan te sluiten bij uw smaak en wensen. Om de nieuwe (netwerk)pleegouders passende modules aan te bieden staan enkele klassiekers uiteraard nog steeds op de kaart. Maar ook voor ervaren pleegouders is er genoeg nieuws te halen dit jaar. Samenwerkingsverbanden hebben geleid tot meer variatie in het scholingsaanbod. Er is vast en zeker iets van uw gading bij. In contact met anderen Naast uw kennis vergroten is de ontmoeting met andere pleegouders op deze bijeenkomsten altijd plezierig en nuttig. Voor sommige pleeg ouders zelfs net zo belangrijk als de thema s op zich, gezien het gegeven dat het tijdens de bijeenkomsten altijd pas laat stil wordt in Papenvoort. Kortom genoeg redenen om u op te geven voor één of meerdere bijeenkomsten in 2016! 3
Na het droogzwemmen, nu het diepe in. Programma
Programma Bijeenkomst voor startende pleegouders Het voortraject is afgerond, de gezinsgesprekken zijn achter de rug en u staat ingeschreven als pleegouder. Inmiddels heeft u de zorg voor een pleekind op u genomen en de eerste ervaringen opgedaan als pleegouder. Hopelijk zijn deze ervaringen positief, maar het kan ook zijn dat het u hier en daar tegenvalt. De eerste periode is van groot belang voor het slagen van de plaatsing en het welzijn van uw gezin. Wij geven u graag een steuntje in de rug en organiseren daarom in 2016 twee keer een avond voor onze startende pleegouders. Een belangrijk thema van deze bijeenkomst is de balans in uw gezin. Vragen die ook naar voren zullen komen zijn: Hoe verliep het aanpassingsproces van het pleegkind? Wat doet de komst van een pleegkind met u als individu, en wat doet het met uw gezin? Hoe is het om samen te werken met andere hulpverleners? Wij staan stil bij uw ervaringen en nemen de tijd om deze met elkaar te delen. Daarnaast is er gedurende de avond de gelegenheid om tips en trucs met elkaar uit te wisselen. Het praten over ervaringen met andere beginnende pleegouders heeft aantoonbaar succes. Daarnaast zijn de avonden ook ontspannend! De avonden worden begeleid door medewerkers van Yorneo die ook het voorbereidingsprogramma geven. We horen graag hoe volgens u het voorbereidingsprogramma en de realiteit van pleegzorg op elkaar aansluiten. NB: Uit ervaring blijkt dat deze avond niet aansluit bij de praktijk van netwerkpleegzorg. Voor netwerkpleegouders is de netwerkcursus toereikend. Startende pleegouders Data Woensdag 20 april en dinsdag 4 oktober Tijd van 19.30 uur tot 22.00 uur 5
We hebben veel meer zicht gekregen op onze eigen positie als pleegouders. Cursus
Cursus Samenwerken met ouders Het is moeilijk om niet bij je eigen ouders te wonen en op te groeien in een ander gezin. Voor kinderen is het soms lastig om loyaal te blijven aan hun ouders en loyaal te worden aan hun pleegouders. Zeker als je al in meerdere pleeggezinnen hebt gewoond. Hoe gaat u als pleegouder en ouder beide werelden met elkaar verbinden? Als u langere tijd voor een pleegkind zorgt, wordt u zelf soms ook loyaal naar uw pleegkind. Het wordt steeds lastiger om dan een neutrale positie naar de ouders in te nemen. Voor u het weet, raakt u verstrikt in uw eigen gevoelens. Hoe kunt u dan een kind helpen om de banden met zijn/haar ouders te onderhouden? Voor pleegouders is hier een belangrijke taak weggelegd. Deze cursus bestaat uit twee samenhangende avonden. Ze zijn bedoeld om meer zicht te krijgen op de werking van loyaliteit. Naast uw eigen ervaringen gaan we met aansprekende werkvormen het thema vanuit verschillende perspectieven belichten. Vanzelfsprekend komen ook onderwerpen als bezoek regelingen en contacten met ouders uitgebreid aan bod. Samenwerken met ouders Data Woensdag 6 en woensdag 13 april Tijd van 19.30 uur tot 22.00 uur 7
Een opluchting om te zien dat er nog veel meer pleegouders in hetzelfde schuitje zitten. Programma
Programma Netwerkpleegzorg Netwerkpleegouder worden is iets dat iemand overkomt. Vaak zit u er zomaar middenin. U zorgt voor het kind van familie, vrienden of buren. Vooraf hebt u zich wellicht niet goed kunnen bedenken wat het pleegouderschap inhoudt. Yorneo Pleegzorg heeft speciaal voor netwerkpleegouders een leerzaam programma ontwikkeld. Dit programma bestaat uit drie avonden met theorie, praktijk en vooral het delen van ervaringen. We gaan met allerlei werkvormen aan de gang waarbij het uitgangspunt is: Kennis opdoen en (h)erkenning vinden bij elkaar. U krijgt volop de gelegenheid om uw ervaringen te delen met andere netwerkpleegouders. Op een luchtige manier krijgt u meer kennis over het gedrag van uw pleegkind, maar ook over het gedrag en de houding van de biologische ouders. Hiernaast gaan we het hebben over uw positie als pleegouder. Ook loyaliteit en de betekenis hiervan voor u als pleeggezin is een belangrijk item op deze avonden. De netwerktraining is een logisch vervolg op het netwerkonderzoek. Alle pleegouders die de onderzoeks - periode positief hebben afgerond, worden uitgenodigd voor de eerst - volgende training. Dit is een verplicht onderdeel van de inschrijving. Netwerkpleegzorg Data voorjaar: Dinsdag 2, 9 en 16 februari Donderdag 12, 19 mei 26 mei Data najaar: Woensdag 7, 14 en 21 september Donderdag 10, 17 en 24 november 9
Heel verrijkend om ervaringen en ideeën met elkaar uit te wisselen. Thema-avond
Thema-avond Eigen kinderen in uw gezin Georganiseerd door Stichting Pleegwijzer Wat betekent het voor uw eigen kinderen om één of meer pleegbroers of -zussen te hebben? Wat winnen ze en wat leveren ze in, nu ze opgroeien met pleegkinderen in huis? Welke gevoelens roept het bij ze op en praten ze daar met u als ouder(s) over? Hebt u hierover goed contact met ze? En hoe reageren school en vrienden op hun situatie? Belangrijke vragen, die over het algemeen toch niet vanzelfsprekend aan bod komen binnen pleeggezinnen. Stichting Pleegwijzer organiseert al jaren activiteiten voor Eigen Kinderen in Pleeggezinnen (EKIP). De ervaring leert dat de jongeren in het onderlinge contact aan één woord genoeg hebben. Over de leuke dingen van pleegzorg en ook over de vervelende of moeilijke aspecten. Stichting Pleegwijzer werkt samen met een team van ervaringsdeskundigen en pedagogisch geschoolden en heeft door de jaren heen veel gezien en geleerd over hoe eigen kinderen van pleegouders tegen de wereld aankijken. Tijdens deze thema-avond, georganiseerd door Stichting Pleegwijzer op uitnodiging van Yorneo, delen inmiddels volwassen, eigen kinderen van pleegouders hun verhaal met u. Ook zijn er mensen aanwezig die betrokken zijn bij de begeleiding van de huidige EKIP-groepen van Stichting Pleegwijzer, om hun ervaringen te vertellen. Verder is er op deze avond ruimte om te bespreken wat u bezighoudt met betrekking tot uw eigen kinderen in relatie tot uw pleegouderschap. Eigen kinderen in uw gezin Data Donderdag 25 februari Tijd van 19.30 uur tot 22.00 uur 11
Cursus Na de cursus ben ik me meer bewust geworden van de vragen die ik neerleg. Ik probeer nu meer open vragen te stellen.
Cursus Creatief communiceren De do s en dont s van een goed gesprek met je pleegkind Wat is het soms lastig om een goed gesprek met je kind te voeren! Voor je het weet ben jij alleen maar aan het woord en zwijgt je kind. Ergens gaat er iets niet goed, maar hoe komt dat? In de pleegzorg is communicatie een belangrijk onderwerp. Pleegkinderen hebben een belaste voorgeschiedenis en kampen vaak met loyaliteitsgevoelens. Ze hebben hierdoor weinig ruimte over in hun hoofd. Ook zijn ze niet allemaal in de gelegenheid geweest om goed te leren zich te uiten en te luisteren. Als pleegouder moet u dan ook op een creatieve manier contact maken. Maar hoe doe je dit? Deze twee intensieve maar leerzame, samenhangende bijeenkomsten staan bol van het uitwisselen van ervaringen en kennis. We doen dit aan de hand van fi lmpjes, stellingen en andere werkvormen. Ook hebben we het over de verschillende manieren om met een kind in contact te komen. Het zal niet lukken om uw problemen in het contact met uw (pleeg)kind geheel op te lossen. Dit heeft meer tijd nodig. Tijdens deze twee avonden reiken we u een aantal handvatten aan om net even anders te kijken naar uw onderlinge contact. Ook gaan we ervan uit dat u leert van elkaars ervaringen. Creatief communiceren Data Maandag 3 en 10 oktober Tijd Van 19.30 uur tot 22.00 uur 13
De ene eye-opener na de andere. Thema-avond
Thema-avond Hechting Binnen pleegzorg ontmoeten we vaak kinderen met hechtingsproblemen. Deze problematiek is vaak voor iedereen die ermee te maken heeft lastig om mee om te gaan. Ondanks uw voorbereiding op het pleegouderschap en uw theoretische kennis op dit gebied, zal het omgaan met gedrag ten gevolge van hechting u mogelijk tegenvallen in de praktijk. Want kinderen die u de ene dag afwijzen en de andere dag alleen maar op schoot willen zitten, kunnen ons soms behoorlijk verwarren. Het helpt om meer te weten over het belang van vroege hechting en de consequenties die een verstoorde hechting heeft op de ontwikkeling. Het is ook fi jn om te horen dat kinderen met hechtingsproblemen vaak opnieuw in staat zijn om zich te hechten. Dit gaat natuurlijk niet vanzelf, maar vraagt veel inzet en energie van de (pleeg)ouder. Deze avond wordt verzorgd door psychiater Maarten Spaander (kinder- en jeugd psychiater) en Petra Goedbloed (GZ- psycholoog). Ze hebben deze avond weer nieuwe voorbeelden en bespreken de meest actuele inzichten die er zijn met betrekking tot hechtingsproblematiek. Maarten en Petra zijn beide werkzaam voor Yorneo Pleegzorg, hebben ruime ervaring in de praktijk en willen deze graag met u delen. Natuurlijk is er ruimte voor het stellen van vragen. Hechting Data Donderdag 21 april Tijd van 20.00 uur tot 22.00 uur 15
Nu ik het gedrag van mijn pleegdochter bekijk vanuit het trauma, kan ik daar ook als opvoeder beter mee uit de voeten. Training
Training Traumasensitief pleegouderschap Yorneo Pleegzorg is in 2015 begonnen met het geven van de training Traumasensitief pleegouderschap. De training is door de meeste pleegouders als erg waardevol ervaren. Veel kinderen die uit huis zijn geplaatst en in een pleeggezin wonen, hebben in het verleden ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt. Gelukkig zijn er pleegouders die ervoor kiezen om getraumatiseerde kinderen in hun gezin op te nemen. Dat kan erg ingewikkeld zijn. Het in het verleden opgelopen trauma kan een negatief eff ect hebben op de ontwikkeling van het kind. Hierdoor kunnen er problemen ontstaan in het pleeggezin, op school en in de omgang met leeftijdgenoten. gaan, organiseert Yorneo Pleegzorg de groepstraining Traumasensitief pleegouderschap. De training geeft pleegouders handvatten in de opvoeding van een getraumatiseerd kind, waardoor de kans van slagen van de plaatsing bij een pleeggezin wordt vergroot. Het doel van de training is pleegouders meer inzicht te geven in de problemen van hun pleegkind. We willen pleegouders leren kijken door een traumabril om gedrag van hun pleegkind beter te begrijpen en ermee om te kunnen gaan. Als gevolg van deze traumatische ervaringen kunnen deze kinderen ernstige psychische problemen ontwikkelen, zoals angstklachten, depressie, hechtingsstoornissen en gedragsproblemen. Om daar als pleegouder goed mee om te kunnen De training bestaat uit een aantal wekelijkse bijeenkomsten en zal ten minste twee keer in 2016 worden verzorgd. Indien u aan de training zou willen deelnemen of meer informatie wilt ontvangen, bespreek dit dan met uw pleegzorgwerker. Traumasensitief pleegouderschap Data en tijd worden later bekend gemaakt 17
Het was erg leuk om op zo n luchtige manier toch kennis op te doen. Thema-avond
Thema-avond Omgaan met sociale media: Hoofdrol of bijzaak? Bureau Jeugd & Media verzorgt een interactieve avond waarin sociale media de hoofdrol hebben. Sociale media spelen een belangrijke rol in het leven van vandaag de dag. Zeker in het leven van onze (pleeg)kinderen. Peuters weten al feilloos een ipad te bedienen en jongeren lijken zonder hun telefoon de dag niet door te komen. Behalve de leuke en gemakkelijke kanten van alle sociale media die we tot onze beschikking hebben, zijn er soms zorgen met betrekking tot het gebruik van computer, internet, Facebook en mobieltjes. Tijdens deze thema-avond komen vragen aan bod als: hoeveel tijd brengt een kind door op de computer, wat is geschikt en ongeschikt voor kinderen, hoe leert u ze veilig om te gaan met internet? Daarnaast worden zaken besproken als: hoe zit het met privacy, voegt u ouders toe aan uw Facebook vrienden of niet, kunt u foto s van uw pleegkinderen op Facebook zetten? Uiteraard is er veel ruimte om vragen in te brengen. Deze interactieve avond wordt verzorgt door social media deskundige Jan Willem Roseboom en is een aanrader voor pleegouders van zowel ipad-peuters als supersurf-tieners. Omgaan met sociale media: Hoofdrol of bijzaak? Datum Dinsdag 1 november Tijd van 20.00 uur tot 22.00 uur 19
Soms is het nog zo n kind en het volgende moment staat ze heel volwassen mensen te woord. Thema-avond
Thema-avond Seks enzo Elke (pleeg)ouder krijgt te maken met situaties van seksueel gedrag van (pleeg)kinderen. Veelal zijn dit heel natuurlijke situaties, zoals een kleuterverliefdheid, kinderen die doktertje spelen of met elkaar zoenen. Een kind is immers vanaf de geboorte in basis een seksueel wezen. Dat betekent dat seksuele gevoelens net als andere emoties in de basis aanwezig zijn en zich steeds verder ontwikkelen. Dit betekent niet dat kinderen vanaf de geboorte seksualiteit verbinden aan de lichamelijke en sociaal-emotionele aspecten waaraan volwassenen seksualiteit verbinden, zoals lust en bevrediging. Voor kinderen is seksualiteit in basis een breed domein: onderzoeken van het lichaam, intimiteit, het ontdekken van gevoelens. Dit doen ze voornamelijk uit nieuwsgierigheid. Tegelijkertijd stelt het seksuele gedrag van pleegkinderen ons als opvoeders soms voor dilemma s. Zo is het niet altijd goed te duiden wanneer iets natuurlijk is of wanneer het seksuele gedrag grensoverschrijdend wordt. Laat staan dat we weten hoe we hier het beste op zouden kunnen reageren. Hoe ziet eigenlijk de normale seksuele ontwikkeling van (pleeg)kinderen eruit en hoe breng je seksualiteit in gesprek binnen uw gezin? Centraal in deze thema-avond staat: Hoe kunt u bijdragen aan een gezonde seksuele ontwikkeling van uw pleegkind, gegeven de uitdagingen waar u als pleegouder voor staat. Deze avond zal worden verzorgd door: Albert Neeleman, manager en behandeldeskundige bij Yorneo met brede werk ervaring als klinisch psycholoog en seksuoloog; Nienke Bergman, orthopedagoog bij Yorneo Pleegzorg; Fenna Zwart, orthopedagoog bij Yorneo Wonen op Maat. Seks enzo Datum Dinsdag 27 september Tijd van 19.30 uur tot 22.00 uur 21
Veel AHA-momenten, puzzelstukjes die in elkaar vielen. Thema-avond
Thema-avond Autismespectrumstoornis Verbeteren van communicatie en sociale omgang met kinderen met ASS Mensen met autismespectrumstoornis (ASS) zijn anders. Dat anders zijn veroorzaakt vaak problemen. Voor henzelf, maar ook voor mensen in hun omgeving. Inzicht in autisme zorgt voor meer begrip en acceptatie. Heeft uw pleegkind ASS? Frans Coolen helpt u graag inzicht te krijgen in de betekenis hiervan voor het kind en zijn/haar omgeving. Tijdens deze thema-avond neemt hij u mee aan de hand van een schat aan voorbeelden uit de praktijk, zijn eigen ervaring en die van anderen. Ondersteund met korte fi lmpjes maakt hij deze ingewikkelde materie toegankelijk. Natuurlijk is er volop ruimte om ervaringen te delen en vragen te stellen. Kant en klare oplossingen worden niet geboden, wel handvatten om de communicatie en sociale interactie te verbeteren. Frans Coolen Frans Coolen is specialist op het gebied van autisme. Zijn ervaring heeft hij opgedaan in de praktijk en is onderbouwd met een stevig theoretisch fundament. In 2013 is hij gestart als zelfstandig adviseur en trainer voor zijn bedrijf Into autisme. Vanuit deze plek biedt hij hulp aan mensen met autisme en aan mensen in hun omgeving. Autismespectrumstoornis Datum Donderdag 6 oktober Tijd van 20.00 uur tot 22.00 uur 23
Cursus Een dubbele uitdaging, voor allebei!
Cursus Opvoeden van een kind met een licht verstandelijke beperking Verzorgd door de William Schrikker Groep Het opvoeden van een kind met een licht verstandelijke beperking is speciaal opvoeden. Voor ouders met een licht verstandelijke beperking is het opvoeden van een kind vaak niet gemakkelijk. Pleeggezinnen bieden voor deze groep een alternatief, als thuis wonen niet langer kan. Voor pleegouders vormt het een uitdaging om een kind met een licht verstandelijke beperking de opvoeding en ondersteuning te bieden die het nodig heeft. Daarnaast ligt er vaak een vraag aan pleegouders om kennis en begrip van de licht verstandelijke beperking van de ouders te hebben. Een dubbele uitdaging dus! Wat betekent een licht verstandelijke beperking van een pleegkind en/of een ouder voor u als pleegouder? Er is op de avonden ruimte voor het uitwisselen van ervaringen, aandacht voor het verbeteren van de communiceren en het versterken van opvoedvaardigheden. Tevens hebben we het over de plek van de ouder in het leven van uw pleegkind. Praktische informatie Deze cursus wordt in drie samenhangende delen aangeboden. De trainers zijn Mariët Jansen en Marieke Suselbeek, werkzaam als pleegzorgwerker/-trainers bij de William Schrikker Groep. De cursus is zowel toegankelijk voor pleegouders verbonden aan Yorneo als voor pleegouders verbonden aan de William Schrikker Groep. Opvoeden van een kind met een licht verstandelijke beperking Data Donderdag 4, 11, 18 februari Tijd van 19.30 uur tot 22.00 uur 25
Tijdens de bijeenkomsten wordt (h)erkenning bij elkaar gevonden en succeservaringen gedeeld. Training
Training PMTO Groep Deze groepstraining is bedoeld voor pleegouders van (pleeg)kinderen tussen de 4 en 12 jaar met (ernstige) gedrags problemen. Gedrag dat thuis, op school of bij het spelen voor problemen zorgt. Het doel van deze training is u te ondersteunen en te versterken in het opvoeden van uw pleegkind en gedrag positief te beïnvloeden. Pleegouders worden extra pedagogisch toegerust omdat de voorgeschiedenis een risico vormt voor het krijgen van gedragsproblemen. Ook voor startende confl icten in de interactie met het pleegkind is deze oudertraining geschikt. Vanwege de steun die aan de groep ontleend kan worden is de oudertraining ook zeer passend voor alleenstaande pleegouders. Tijdens de groepstraining komen de volgende onderwerpen aan bod: Duidelijke instructies geven Emotieregulatie Uw (pleeg)kind stimuleren door aanmoediging Communicatie Effectief grenzen stellen Positieve betrokkenheid PMTO Groep vindt wekelijks in groepsverband plaats. De bijeenkomsten hebben een actieve opzet waarin de trainers model staan. Er worden handvatten gegeven om in de thuissituatie mee te oefenen. Tussen de sessies door zal de trainer telefonisch contact opnemen om te evalueren, zodat er ondersteuning op maat geboden wordt. Praktische informatie In totaal worden er acht wekelijkse bijeenkomsten georganiseerd. Deze bijeenkomsten zijn opgedeeld in twee blokken, elk van vier weken met een tussenperiode van drie maanden. In het eerste blok wordt een basis neergezet, waarmee u in de tussenperiode thuis kunt oefenen. Het tweede blok biedt een vervolg hierop. PMTO Groep Data en locatie worden nog bekend gemaakt. 27
Een avond voor en door ouders
Ter kennisgeving Avond voor ouders Yorneo Pleegzorg heeft er voor gekozen om een avond voor en door ouders te organiseren in het voorjaar van 2016. De ouders hebben binnen de pleegzorg een belangrijke plek. Daar waar in het verleden binnen de pleegzorg de ouders werden geïnformeerd, zien we tegenwoordig steeds meer dat de ouders een rol krijgen bij de totstandkoming van een plaatsing. Daarnaast worden ouders ook steeds meer en beter betrokken bij het verloop van een plaatsing. Binnen de pleegzorg is veel geïnvesteerd in het systemisch werken en de implementatie daarvan. Toch zien we mogelijkheden voor verbetering. Ouders worden weliswaar steeds meer en beter betrokken, maar ze worden nog niet groepsgewijs benaderd voor uitwisseling en behandelen van thema s zoals verliesverwerking, loyaliteit en hun veranderende rol als ouder op afstand. Het is ons duidelijk geworden dat een aantal ouders het prettig vindt om met lotgenoten deze issues te bespreken. Hoe de avond er precies uit gaat zien is op dit moment in ontwikkeling. De eerste gesprekken met een aantal ouders ter voorbereiding op de avond is al gevoerd. 29
Informatiebijeenkomst voor supergewone mensen
Supergewone mensen gezocht! Kent u supergewone mensen die benieuwd zijn naar het pleegouderschap? Nodig hen dan uit voor een informatiebijeenkomst! Dinsdag 19 januari Donderdag 11 februari Maandag 21 maart Woensdag 20 april Donderdag 19 mei Dinsdag 14 juni Donderdag 7 juli Donderdag 8 september Maandag 10 oktober Woensdag 16 november Donderdag 15 december Daarnaast kunt u altijd verwijzen naar onze website: pleegouderworden.nl 31
Papenvoort 21, 9447 TT Papenvoort (0592) 367 970 pleegzorg@yorneo.nl pleegouderworden.nl