Samen werken rond kindermishandeling: een praktische benadering Destoop Tine Vertrouwenscentrum Antwerpen Omgaan met verontrusting Protocol van Moed (proefproject 1/1/2012-31/12/2013) Start nieuwe jeugdhulplandschap in verontrustende situaties ( 01/03/2014 ) 1
Wat is verontrusting(v.o.s)? POS is nu PLS (Problematische leefsituatie) o Integriteit wordt aangetast of bedreigd (fysiek, seksueel, psychisch) o Ontwikkelingskansen komen in gedrang( affectief, moreel, intellectueel, sociaal) Ruimere definitie (van gezinsgeweld tot schoolverzuim) HULPVRAGER MINDERJARIGE-OUDERS- Rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp BREDE INSTAP CONTEXT Jeugdhulp buiten toep. gebied IJH Problee m gebond en hulp MDT MDT Indicatiestelli ng Gemand. voorz. OCJ VK Toegangspoort P A R K E T Politie IRP C Jeugd hulpregie Gerecht. jeugdhulp SDJ Jeugd rechter CAP MDT Niet rechtstreeks toegankelijk e jeugdhulp Gemeens. instelling Crisisjeugdhulp Bemiddeling Cliëntoverleg 2
Wat blijft er behouden na 1 maart 2014? Verontrusting: gedeelde verantwoordelijkheid Signalen herkennen en Tools gebruiken (signaallijst verontrustende opvoedingssituaties, signs of safety en IZIKA) Risicofactoren en protectieve factoren Blijf er niet mee alleen Bespreek met collega (gezamenlijk beroepsgeheim) Bespreek met andere hulpverleners (gedeeld beroepsgeheim) Bespreek met VK of OCJ voor advies (consult) Wat blijft er behouden na 1 maart 2014? Cliënt informatie (ouders & minderjarigen) Verhoging van participatie van cliënt Subsidiariteitsbeginsel Continuüm van vrijwillige,aanklampende en gedwongen hulpverlening Aanklampend werken Veiligheid van het kind primeert!!! Schriftelijke neerslag in dossier Wetgevend kader i.v.m. beroepsgeheim 3
7 24 september 2014 Het beroepsgeheim 458 Sw 458bis Sw Noodtoestand Schuldig verzuim 8 24 september 2014 458 bis Sw Art. 458 bis Sw : voorwaarden uit hoofde van staat of beroep kennis hebben van een misdrijf gepleegd op een minderjarige of kwetsbare persoon het gaat om een in artikel 458 bis SW omschreven ernstig misdrijf er is een ernstig en dreigend gevaar voor de psychische of fysieke integriteit van de minderjarige of bedoelde kwetsbare persoon, of er zijn aanwijzingen van een gewichtig en reëel gevaar dat andere minderjarigen of kwetsbare personen het slachtoffer worden je kan de integriteit niet zelf of met hulp van anderen beschermen Je kan melden aan het parket ( gewijzigd artikel gepubliceerd op 20/01/2012, in werking vanaf 30/01/2012) 4
Procedure hoogdringendheid Parket kan jeugdrechter vorderen bij hoogdringendheid (prioriteit van vrijwilligheid blijft) Het is de jeugdrechter die beslist wanner er sprake is van hoogdringendheid Voorwaarden moeten cumulatief voldaan zijn Gerechtelijke maatregel is dringend noodzakelijk Er zijn voldoende aanwijzingen dat MJ dringend moet beschermd worden tegen een vorm van lichamelijk of geestelijk geweld, letsel of misbruik, geestelijke of lichamelijke verwaarlozing of nalatige behandeling, mishandeling of exploitatie, met inbegrip van seksueel misbruik Vrijwillige hulpverlening is niet meteen mogelijk omdat de noodzakelijke instemming niet verkregen is. Wat is er veranderd? Bij sommige VOS is er maatschappelijke noodzaak 2 Gemandateerde voorzieningen o Vertrouwenscentrum Kindermishandeling Situaties van kindermishandeling o Ondersteuningscentrum Jeugdzorg ( OCJ) Minderjarigen waarvan ontplooiingskansen integriteit bedreigd wordt Problematische leefsituaties die de jongeren schaden Opm: Gemandateerde voorziening (GV) die bepaalt wanneer er maatschappelijke noodzaak (Mano) is 5
Wat is er veranderd? o o o G.V scharnier op het continuüm vrijwilliggedwongen Buffer (behoudens hoogdringendheid)voor toegang tot gerecht: prioriteit is poging om vrijwillige hulpverlening mogelijk te maken. Zelfde expertise, zelfde mandaat en regelgevend kader Wat is er veranderd? Aanbod veranderd Meer hulpverlening is rechtstreeks toegankelijk Cliënt en hulpverlener kan via ITP naar niet rechtstreeks toegankelijke hulpverlening Crisishulpverlening is mogelijk Clientoverleg Bemiddeling 6
Gemandateerde voorziening G.V start na aanmelding Na aanmelding van de hulpverlener via M-document (wat zijn de krachten, lasten, wat heb je zelf gedaan, waarom meld je aan, teambeslissing, cliënt geïnformeerd) Na email parket Aanvraag M-document aan VKA Intern motivatiedocument (VKA) Gemandateerde voorziening Beslissing over ontvankelijkheid Verschillende voorwaarden Teambeslissing Gezin op de hoogte Voldoende veiligheid Onvoldoende medewerking Voor VK als GV moet kindermishandeling hoofdproblematiek zijn 7
Gemandateerde voorziening Consult (nieuw bij OCJ) Maatschappelijke noodzaak aanklampend werken G.V gaat een onderzoek doen naar maatschappelijke noodzaak. Daarna wordt bekeken welke hulpverlening mogelijk is Verantwoordelijkheid voor hulpcontinuïteit blijft bij aanmelder tot besluit onderzoek Gemandateerde voorziening Observerend casemanagement o GV maakt met cliënt en HV afspraken en legt ze vast in overeenkomst, (passievere rol van GV) o Verantwoordelijkheid ligt bij hulpverlener en cliënt o Informatieplicht bij de jeugdhulpaanbieder en de cliënt Interveniërend casemanagement o Aanklampend werken sterker, GV neemt over(actievere rol van G.V) o GV neemt over en organiseert zelf de hulpverlening 8
Doorverwijzing van de G.M naar parket Na gesprek met de MJ, zijn ouders GV stapt naar parket als Geen medewerking is aan onderzoek MN MN maar geen minimale veiligheid Ontwikkelingskansen in gevaar, geen toestemming tot Gepaste hulp Vorderingsgrond Jeugdrechtbank in PLS Hoogdringendheid Geen tussenkomst GV noodzakelijk Vrijwillige hulpverlening niet meer mogelijk GV ingeschakeld door hulpverlening of parket en heeft doorverwezen 9