Beroepsgeheim. Veurne, 6 juni 2008

Transcriptie

1 Beroepsgeheim Veurne, 6 juni 2008

2 Beroepsgeheim Art. 458 Strafwetboek Geneesheren, heelkundigen, officieren van gezondheid, apothekers, vroedvrouwen en alle andere personen die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen die hun zijn toevertrouwd en deze bekendmaken buiten het geval dat zij geroepen worden om in rechte of voor een parlementaire onderzoekscommissie getuigenis af te leggen en buiten het geval dat de wet hen verplicht die geheimen bekend te maken, worden gestraft met gevangenisstraf van 8 dagen tot 6 maanden en met geldboeten van 100 tot 500 euro. = zwijgplicht Let wel, de cliënt is meester van het geheim Daarnaast ook zwijgrecht tov rechter: het beroepsgeheim vormt een wettige reden om te weigeren in rechte te getuigen. Recht, geen plicht. Persoonlijke afweging art. 929 Gerechtelijk Wetboek. Het beroepsgeheim houdt in dat men de plicht en het recht heeft om zaken die men louter door professionele bezigheden verneemt of in het bezit krijgt en die vertrouwelijk zijn, geheim te houden. Dit zelfs ten aanzien van de overheid.

3 Verantwoording van beroepsgeheim Belang van het individu (het verzekert de eerbiediging van de fundamentele rechten van gewetensvrijheid, gezondheidszorg en verdediging, het waarborgt de eerbiediging van het privé-, familie en gezinsleven zoals beoogd met art. 8.1 EVRM Belang van de samenleving Samenleving heeft er belang bij dat sommige beroepen het beroepsgeheim in acht nemen Bescherming van het beroep: noodzakelijke vertrouwensrelatie in maatschappelijk belangrijke functie die individueel belang overstijgt.

4 Wie is gebonden? Ofwel expliciet in de wet: OCMW-wet (mandatarissen en personeelsleden) Arbeidsovereenkomstenwet (arbeidsgeneesheer) Integrale jeugdzorg, BJB Schuldbemiddelaar

5 Wie is gebonden? Die personen die een noodzakelijke vertrouwensfunctie uitoefenen. Onduidelijk! Niet limitatief, bij afwezigheid van expliciete regelgeving is het de rechtbank die beslist of er sprake is van een «vertrouwensberoep» en dat de beroepsbeoefenaars worden beschouwd als «noodzakelijke vertrouwensfiguren»

6 Beroepsgeheim in de Integrale Jeugdhulp Art. 8 van het kaderdecreet Integrale Jeugdhulp van 7 mei 2004: Onverminderd artikel 31 en 32, zijn alle personen die hun medewerking verlenen aan de toepassing van dit decreet, gebonden door de geheimhoudingplicht, bedoeld in art. 458 van het Strafwetboek, met betrekking tot de gegevens waarvan zij in de uitoefening van hun opdracht kennis krijgen en die daarmee verband houden. in werking sedert 1 januari 2005.

7 Beroepsgeheim Het beroepsgeheim beoogt de bescherming van de cliënt: verbod om behoudens rechtvaardigingsgrond, feiten bekend te maken die aanleiding kunnen geven tot strafrechtelijke vervolging van de cliënt. Daarnaast ook bescherming van het beroep: noodzakelijke vertrouwensrelatie in maatschappelijk belangrijke functie die individueel belang overstijgt.

8 Praktijkvragen Politie vraagt inzage in verslaggeving mbt jongere die klacht indiende tegen derden - die verdacht wordt Politie dreigt met onderzoeksrechter, huiszoeking en beslag

9 Doorbreken van het beroepsgeheim Overzicht: 1) Getuigen in rechte. 2) Aangifteplicht en aangifterecht. 3) Noodtoestand. 4) Verdediging in rechte.

10 Getuigen in rechte Je KAN je beroepsgeheim doorbreken wanneer je geroepen bent om te getuigen in rechte, maar je MOET NIET Enkel ten aanzien van een rechter (niet politie) De getuige maakt in geweten uit of hij al dan niet kan spreken

11 Aangifteplicht Burgerlijke aangifteplicht voor getuigen van aanslagen tegen het leven, eigendom of openbare veiligheid: art. 30 Wb Sv (bv verkoop van drugs) Aangifteplicht van ambtenaren voor wanbedrijven en misdaden waar ze kennis van hebben gekregen bij de utoefening van hun ambt: art. 29 Wb Sv (kennis is meer dan bewering)

12 Regeling t.a.v. minderjarigen Meldingsrecht staat naast art. 422bis Sw. (noodtoestand) Art. 458bis SW: wanneer een minderjarige slachtoffer is van bepaalde misdrijven, mag men onder bepaalde voorwaarden de procureur inlichten: Ernstige feiten: aanranding van eerbaarheid, verkrachting, opzettelijke lichamelijke letsels.

13 Regeling t.a.v. minderjarigen Bv een jongere waarvan de hulpverlener weet dat de jongere wordt geslagen of misbruikt: als hulpverlening niet helpt mag procureur worden ingelicht

14 Spreekrecht Art. 458bis SW: Eenieder, die uit hoofde van zijn staat of beroep houder is van geheimen en die hierdoor kennis heeft van een misdrijf zoals omschreven in de art. 372 tot 377, 392 tot 394, 396 tot 405ter, 409, 423, 425 en 426, gepleegd op een minderjarige kan, onverminderd de verplichtingen hem opgelegd door art. 422bis, het misdrijf ter kennis brengen van de Procureur des Konings, op voorwaarde dat hij het slachtoffer heeft onderzocht of door het slachtoffer in vertrouwen werd genomen, er een ernstig en dreigend gevaar bestaat voor de psychische of fysieke integriteit van de betrokkene en hij deze integriteit zelf of met hulp van anderen niet kan beschermen. ( : aanranding van de eerbaarheid en verkrachting; , ter, 409: toebrengen van lichamelijk letsel en doodslag; 423,425,426: verlating,verwaarlozing van kinderen en onbekwamen)

15 Noodtoestand of de bescherming van derden Kennis van een feit dat zich nog moet voordoen en dat nadelig is voor derde. wanneer hogere waarden zoals het leven, de waarheid en de eer in het gedrag komen, die een onmiddellijke bescherming vragen en niet op een andere manier dan door schending van het beroepsgeheim kunnen worden gevrijwaard, mag men spreken.

16 Noodtoestand Noodtoestand: = de inbreuk is het enige middel om andere meer belangrijke rechtsgoederen of belangen te vrijwaren: je moet een keuze maken tussen twee onderling botsende waarden die beiden door de strafwet worden beschermd. Het moet gaan om een daadwerkelijk gevaar, dat zeker, actueel, ernstig en noodzakelijk is. Aantasting van de fysieke integriteit voorkomen wordt hoger geacht dan bescherming van beroepsgeheim

17 Doorbreken van het beroepsgeheim: spreekplicht Verplichting tot hulp aan personen in nood - schuldig verzuim: art. 422bis SW. (hulp is niet hetzelfde als aangifte doen) bv. kind loopt regelmatig verdachte kwetsuren op, hulpverlener doet niks Aangifte(plicht)recht van ambtenaren voor wanbedrijven en misdaden waar ze kennis van hebben: art. 29 Wb Sv Burgerlijke aangifte(plicht)recht voor getuigen van aanslagen tegen het leven, eigendom of openbare veiligheid: art. 30 Wb Sv Wanneer hogere waarden zoals het leven, de waardigheid en de eer in het gedrang komen, die een onmiddellijke bescherming vragen en niet op een andere manier dan door schending van het beroepsgeheim kunnen worden gevrijwaard, mag men spreken.

18 Aangifte: praktijkvragen Gezinsgesprek met moeder en zoon, zoon toont zijn geweer. Wat doe je daarmee? Uitgewezen vreemdeling leeft ondergedoken in gezin. Aangifteplicht?

19 Praktijkvragen Journalist belt om te vragen of het waar is dat vermoord meisje bij jullie in begeleiding was en waarvoor dan wel

20 Praktijkvragen Is een stagiair gebonden door het beroepsgeheim? Zijn pleegouders gebonden door het beroepsgeheim? Vrijwillig gastgezin verbonden aan crisisopvang ook?

21 Praktijkvragen CLB contacteerde VK, misbruik houdt niet op volgens CLB, VK schakelt parket niet in. Ruimte voor CLB?

22 Ouderlijk gezag en beroepsgeheim: begrensd spreekrecht Recht op informatie betreffende de opvoeding vs recht op privacy minderjarige Decreet rechtspositie: minderjarige kan zich gemotiveerd verzetten tegen toegang tot bepaalde gegevens in dossier Jeugdrechtbank: art 55 JBW

23 Praktijkvragen 15jarige jongen zegt dat hij drugs gebruikt nav medisch onderzoek CLB, wil niet dat ouders dit weten 16j Marokkaans/Belgisch meisje is zwanger van Belgische/Somalische vriend, wil niet dat ouders dit weten

24 Gedeeld beroepsgeheim Buiten team, contacten met andere personen met eenzelfde of strikter beroepsgeheim Wet tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer tov de verwerking van persoonsgegevens: overdracht van gegevens principieel verboden, tenzij toestemming betrokkene of wettelijke verplichting. Need to know (niet nice to know) Gemeenschappelijke opdracht/belang van dezelfde cliënt Cliënt vooraf inlichten: aan wie wordt wat doorgegeven

25 Praktijkvragen Advocaat van moeder vraagt gegevens op over haar houding naar de kinderen kopie Advocaat van minderjarige informeert naar inhoud van de begeleiding en evolutie kind NBMV met hepatitis, wil daar niet van weten, wil niet dat school dat weet

26 Gedeeld beroepsgeheim in integrale jeugdhulp De toegangspoort, de trajectbegeleiding en de jeugdhulpaanbieders, wisselen onder elkaar persoonsgegevens uit met het oog op de uitvoering van de taken en bevoegdheden geregeld door dit decreet. De wet bescherming verwerking persoonsgegevens en de regelgevingen van de sectoren blijven van toepassing. De gegevensuitwisseling is onderworpen aan de volgende voorwaarden: 1 de gegevensuitwisseling heeft enkel betrekking op gegevens die noodzakelijk zijn voor de jeugdhulp 2 de gegevens worden enkel uitgewisseld in het belang van de personen tot wie de jeugdhulp zich richt 3 de genoemde actoren trachten, in de mate van het mogelijke, de geïnformeerde instemming met de gegevensuitwisseling te verkrijgen van de persoon op wie de gegevens betrekking hebben.

27 Gezamenlijk beroepsgeheim Teamwerking in de hulpverlening: noodzakelijk om informatie te delen Duidelijke definitie van zorgteam, noodzakelijk dat allen hetzelfde beroepsgeheim hebben

28 Praktijkvragen Heeft directie recht om persoonlijke notities van de hulpverlener/logboek in te kijken? Leraar belt het Comité om te overleggen in verband met HV van een bepaalde leerling, want hij wil gerust zijn dat er toch iets voor haar gebeurt

29 Open overleg De cliënt is aanwezig bij een gesprek met en tussen verschillende hulp- en dienstverleners Vooraf maakt elke hulp- en dienstverlener duidelijke afspraken met de cliënt over de gegevens die al dan niet aan bod zullen komen.

30 Bedankt voor uw aandacht!