Promotie Verpleegkundig Beroep IQ x EQ = VQ, de kracht van verpleegkunde i.s.m. de Provincie Vlaams- Brabant Proeftuin: Werkplekleren in de gezondheidszorg i.s.m. de KS Leuven Xavier Lemaitre Projectmedewerker UZ Leuven
Deelnemers ZORGINSTELLINGEN UZ Leuven AZ Diest H. Hart, Leuven H. Hart, Tienen AZ Jan Portaels, Vilvoorde Imeldaziekenhuis, Bonheiden MS-centrum Melsbroek Sint-Annendael, Diest UPC Kortenberg UPC St. Kamillus, Bierbeek WZC De Wingerd, Leuven WZC Dijlehof, Leuven Wit-Gele Kruis, Vlaams-Brabant Regionaal Ziekenhuis Sint-Maria Halle OLV. Ziekenhuis Aalst ONDERWIJSINSTELLINGEN KHLeuven, departement Gezondheid en Technologie HUP, Brussel Sint-Franciscusinstituut voor verpleegkunde, Leuven Centrum voor Ziekenhuis- en Verplegingswetenschap, Leuven Provincie Vlaams-Brabant VIVO vzw
Promotie Verpleegkundig Beroep Vlaams-Brabant: IQ x EQ = VQ, de kracht van verpleegkunde 1. Probleemstelling 2. Doelstellingen 3. Het project IQ x EQ = VQ 4. Effect van de imagocampagne 5. Onderzoek naar de beeldvorming
1. Naast het gekende kwantitatieve tekort dreigt een kwalitatief tekort aan verpleegkundigen Aantal 18-jarigen in Vlaanderen: evolutie tussen 1976 en 2020 100 (x 1 000) 18-jarigen 90 80 70 60 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2015 2020
Steekproef bij 8 hogescholen qua instroom op bachelorniveau Instroom HO-verpleegkunde 600 500 561 473 400 438 300 314 200 134 100 27 0 1998-1999 1999-2000 2000-2001 2001-2002 2002-2003 2003-2004 2004-2005 2005-2006 2006-2007 2007-2008 ASO TSO BSO (na 7de jaar)
Oost-Vlaanderen # bed 7250 # inw 1398253 inw/stud 745,73 stud/bed 0,26 % Bachelor 55,15 Antwerpen # bed 8827 # inw 1700570 inw/stud 726,74 stud/bed 0,27 % Bachelor 60,60 Limburg # bed 3335 # inw 820272 inw/stud 451,94 stud/bed 0,54 % Bachelor 38,95 West-Vlaanderen # bed 7034 # inw 1145878 inw/stud 555,44 stud/bed 0,29 % Bachelor 35,72 Brussels Gewest # bed 8154 # inw 1031215 inw/stud 2971,80 stud/bed 0,04 % Bachelor 76,08 Vlaams-Brabant # bed 3735 # inw 1052467 inw/stud 1629,21 stud/bed 0,17 % Bachelor 57,59 Regionale verschillen (opleidingsjaar 2005-2006)
Bedenkingen bij de instroom van studenten verpleegkunde
Bedenkingen bij de instroom van studenten verpleegkunde o 6,1 % van de 18-jarigen kiezen voor de opleiding verpleegkunde o Instroom in de opleiding verpleegkunde is nog steeds hoog o Is dit aantal hoog genoeg? o Hebben alle studenten die instromen in de opleiding verpleegkunde voldoende potentieel? o Is het verpleegkundig potentieel hoog genoeg?
2. Stijgende complexiteit van de zorg en de impact op de vraag naar verpleegkundigen Bevolkingsvooruitzichten 2010 2060 4.500.000 4.000.000 3.500.000 3.000.000 2.500.000 2.000.000 1.500.000 1.000.000 100 jaar en meer 90-99 jaar 80-89 jaar 70-79 jaar 60-69 jaar 500.000 0 2010 2020 2030 2040 2050 2060
Evolutie case mix index (3M Benchmark Rapport, Project 2007) 1,08 1,077 1,07 1,069 1,06 1,058 1,05 1,04 1,042 1,03 1,02 2003 2004 2005 2006
Bedenkingen bij de stijgende complexiteit oeen intensifiëring van zorg en een verschuiving van traditionele ziekenhuiszorg naar zorg in andere zorginstellingen en omgevingen obudgetbeperking: Inzet van lager gekwalificeerden maakt de gezondheidszorg niet altijd goedkoper ovraag naar functioneren op een hoger niveau: Belangrijke verschuiving in de benadering van de patiënt naar Evidence Based klinische zorg ovan aanbodgestuurde naar vraaggestuurde zorg omultidisciplinaire en inter-professionele samenwerking / aansturing van een zorgteam
Bezorgdheid werkveld inzake kwaliteit en patiëntveiligheid
3. Conclusie probleemstelling 1. De vraag naar meer instroom van studenten in de bacheloropleiding verpleegkunde met een hoog profiel, is algemeen gedragen. 2. Alle instellingen (h)erkennen de toegenomen complexiteit van de verpleegkundige zorg voor patiënten en hebben nood aan meer bachelors.
Een TSUNAMI komt op de zorgsector af. We staan al met onze enkels in het water, niet alleen kwantitatief, maar vooral KWALITATIEF
Promotie Verpleegkundig Beroep Vlaams-Brabant: IQ x EQ = VQ, de kracht van verpleegkunde 1. Probleemstelling 2. Doelstellingen 3. Het project IQ x EQ = VQ 4. Effect van de imagocampagne 5. Onderzoek naar de beeldvorming
Promotie Verpleegkundig Beroep Vlaams-Brabant: IQ x EQ = VQ, de kracht van verpleegkunde Doelstellingen o Hogere instroom in de opleiding verpleegkunde o Hoger instroomniveau (ASO) in de Bacheloropleiding verpleegkunde
Promotie Verpleegkundig Beroep Vlaams-Brabant: IQ x EQ = VQ, de kracht van verpleegkunde
Promotie Verpleegkundig Beroep Vlaams-Brabant: IQ x EQ = VQ, de kracht van verpleegkunde 1. Probleemstelling 2. Doelstellingen 3. Het project IQ x EQ = VQ 4. Effect van de imagocampagne 5. Onderzoek naar de beeldvorming
Projectomschrijving Het actualiseren van de beeldvorming bij jongeren door hen op een juiste en actieve wijze het verpleegkundig beroep te laten ervaren en beleven in verschillende zorgsettings, ziekenhuizen, psychiatrische ziekenhuizen, ouderenzorg en de thuisverpleging.
Projectdoelstellingen De ontwikkeling van een didactisch pakket voor het secundair onderwijs De uitwerking van inleefmomenten De doelgroep : 3 e graad ASO, TSO en in mindere mate BSO
Voorbereiding van het project 1. Hoe wordt er vandaag gekeken naar de zorgsector? 2. Verzamelen ervaringen soortgelijke promotieprojecten. 3. Verzamelen ervaringen gelijkaardige projecten bij andere beroepsgroepen. 4. Hoe gebeurt de studiekeuze bij jongeren? 5. Studiemotieven voor de richting verpleegkunde. 6. Hoe gebeuren inleefstages vandaag?
1. Hoe wordt er gekeken naar de non-profit? Non-profit sector is te weinig gekend in het ASO Negatief imago t.g.v. de percepties van lage verloning en hoge werkdruk Het negatief beeld wordt vaak mee bepaald door de media
2. Verzamelen van ervaringen van soortgelijke projecten Verplegen het zit in je bloed - Sensibilisatiecampagne Federale Overheid 2001 Hoe anders is anders? Vlaamse Vereniging voor Geestelijke Gezondheidszorg
3. Verzamelen ervaringen gelijkaardige projecten bij andere beroepsgroepen. Project anders kiezen Wetenschap maakt knap Beroepenhuis: Beroeps- en studiekeuze in de klas
4. Hoe gebeurt de studiekeuze bij 16 19 jarigen? Intentie om verder te studeren Intentie om verder te studeren 14% 13% ja neen weet het nog niet 73%
4. Hoe gebeurt de studiekeuze bij 16 19 jarigen? Beïnvloedende factoren
4. Hoe gebeurt de studiekeuze bij 16 19 jarigen? Beïnvloedende factoren
4. Hoe gebeurt de studiekeuze bij 16 19 jarigen? Beïnvloedende factoren: De toekomst van een studie (62,5%) Schoolresultaten (59,3%) Ervaringen tijdens stages en vakantiewerk (49,2%)
4. Hoe gebeurt de studiekeuze bij 16 19 jarigen? Hebben jongeren uit de 3 e graad een idee van het latere beroep? 60 51,06 50 40 36,25 30 20 12,7 10 0 precies idee vaag idee geen idee
4. Hoe gebeurt de studiekeuze bij 16 19 jarigen? Voorkeursectoren waarin jongeren willen werken. JONGENS MEISJES Handel en verkoop (27,8%) Gezondheidszorg (36,6%) Sport (26,2%) Onderwijs (34,6%) Elektronica en elektromechanica (22,3%) Handel en verkoop (30,4%) Communicatie, media, (21,9%) Communicatie, media, (25,7%) ICT, telecom, internet (18,6%) Socio-culture sector (21,6%)
4. Hoe gebeurt de studiekeuze bij 16 19 jarigen? Advies bij beroepskeuze: 55% willen geadviseerd worden 45% willen geen advies
4. Hoe gebeurt de studiekeuze bij 16 19 jarigen? Advies bij beroepskeuze: 80,00% 60,00% 77,50% 60,70% 48,90% 41,10% 40,00% 20,00% 9,80% 0,00% ouders leerkracht mensen beroepsleven vrienden andere
4. Hoe gebeurt de studiekeuze bij 16 19 jarigen? Beweegredenen bij de keuze van een beroep: 1. Iets dat ik graag doe 93% 2. Mogelijkheid tot geld verdienen 56,1% 3. Overeenstemt met waar ik goed in ben 49,5% 4. Dat er veel sociale contacten zijn 44,5% 5. Werkzekerheid 43% 6. De carrièremogelijkheden 30,6% 7. In team kunnen werken 24,3% 8. Creativiteit in kwijt kunnen 23,1% 9. Verantwoordelijkheid 22,6%
5. Studiemotieven voor de richting verpleegkunde 1. Sociale aspecten verbonden aan het beroep 2. Zelfstandig werken, initiatief nemen 3. Het samenwerken met collega s 4. Interdisciplinaire samenwerking 5. De technische aspecten verbonden aan het beroep 6. Voldoende werkgelegenheid 7. Goede ratio werk / verloning 8. Vrije momenten tijdens de weekdagen 9. Doorstromingsmogelijkheden
6. Hoe gebeuren inleefstages vandaag? Heel wat aanvragen voor inleefprojecten Verlopen weinig gestructureerd Gebaseerd op individuele initiatieven
Realisaties in het project 1. Inleefmomenten voor leerlingen Themadag Jongeren volgen het traject dat een patiënt normaal volgt Verpleegkundige benadering Aanleren niet complexe verpleegkundige handelingen
Realisaties in het project
Realisaties in het project 2. Inleefmomenten voor leerkrachten Themadag Kennismaking met de verschillende doorgroeimogelijkheden voor verpleegkundigen Toelichting verschillende opleidingen verpleegkunde
Realisaties in het project 2. Inleefmomenten voor leerkrachten
Realisaties in het project 3. Handleiding voor de leerkracht Opvallend maar stijlvol Duidelijk en gestructureerd / overzichtelijk Inleeffiches apart Gedoseerde inhoud (voldoende, niet te veel) Kant en klaar pakket voor de leerkracht Speciaal / opvallende lay-out (1 uit de vele didactische pakketten ) Met een verrassing
Realisaties in het project
Realisaties in het project 4. Magazine / tijdschrift voor jongeren De Flor Stijl: Joepi, Flair, Fanny, Klasse, : visueel aspect! Ludieke stukjes naast inhoudelijke stukken Verpleegkunde met een knipoog Aantrekkelijk, uitnodigend om te lezen Professionele foto s
Realisaties in het project
Realisaties in het project 5. Website: www.flormagazine.be
Promotie Verpleegkundig Beroep Vlaams-Brabant: IQ x EQ = VQ, de kracht van verpleegkunde 1. Probleemstelling 2. Doelstelling 3. Projectomschrijving 4. Effect van de imagocampagne 5. Onderzoek naar de beeldvorming
Effect van de imagocampagne Inleefmomenten voor leerkrachten 2 inleefmomenten 38 leerkrachten hebben deelgnomen
Resultaten Inleefmomenten voor leerkrachten Beeld werd positief beïnvloed Complexiteit - diversiteit - verantwoordelijkheid 98% zou hun leerlingen een inleefmoment aanraden!!
Resultaten Inleefmomenten voor leerlingen 19 scholen uit Vlaams-Brabant (13 regio Leuven / 6 regio Halle - Vilvoorde) 4 scholen uit Antwerpen
Resultaten Enquête voor en na inleefmomenten
Resultaten Enquête voor en na het inleefmoment 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Interesse voor de opleiding verpleegkunde 93 72 5 16 2 12 Geen Veel Zeer veel Voor Na
Resultaten Enquête voor en na het inleefmoment
Resultaten Enquête voor en na het inleefmoment Respect is sterk toegenomen Meer realistisch beeld Verantwoordelijkheid Meer variatie Opleiding Levenslang leren
Inschrijvingen verpleegkunde 2008-2009 in de regio Leuven In 2007 in KHL Bachelor verpleegkunde: 178 Spoed en ITE: 30 fulltime studenen en 10 modulaire Volwassenonderwijs: / In 2008 in KHL Bachelor verpleegkunde: 224 Spoed en ITE: 30 fulltime studenen en 10 modulaire Volwassenonderwijs: 24 In 2008 in Sint- Franciscusinstituut + 30
Promotie Verpleegkundig Beroep Vlaams-Brabant: IQ x EQ = VQ, de kracht van verpleegkunde 1. Probleemstelling 2. Doelstelling 3. Projectomschrijving 4. Effect van de imagocampagne 5. Onderzoek naar de beeldvorming
Onderzoek naar de beeldvorming bij leerlingen en leerkrachten i.s.m. de KS Leuven Voordelen van het verpleegkundig beroep: o Het sociaal contact en werken met mensen (74%) o Werkzekerheid (3%) o Weten wat je moet doen bij een ongeval (2%) Nadelen van het beroep: o Onregelmatige werkuren (51%) o Omgaan met ziekte lijden en dood (27%) o Arbeidsdruk en lage verloning (14%)
Nog te realiseren Project kenbaar maken aan CLB, scholengemeenschappen en onderwijskoepels Promoten ouderenzorg Positieve imagovorming in de zorgsector zelf Uitbreiding onderzoek naar de beeldvorming Structurele financiering voorzien/zoeken Onderzoek naar nieuwe doelgroepen voor inleefmomenten (VDAB, Biomedische wetenschappen, Psychologie, )
Nog te realiseren Biomedische wetenschappen Farmaceutische wetenschappen Aantal studenten versus aantal werknemers binnen twee acute zorginstellingen Medische beeldvorming Tandheelkunde Voedings en dieetkunde Laboranten Logopedie en audiologie Kine Ergotherapeuten Vroedkunde Geneeskunde Psychologie Verpleegkunde Sociaal werk 0,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00% 70,00%
IQ x EQ = VQ x DE KRACHT VAN VERPLEEGKUNDE + + Hersenen Hart Handen
Vragen??