Drinkvoeding in de thuissituatie 1
2
DRINKVOEDING IN DE THUISSITUATIE GEBRUIKSADVIES Vraag uw diëtist dit gebruiksadvies in te vullen. Naam diëtist: Advies drinkvoeding Gebruik per dag Het formulier Verklaring dieetpreparaten is door uw diëtist ingevuld. Dit formulier is: Ο aan u meegegeven, Ο rechtstreeks gefaxt naar de Scheperapotheek Ο rechtstreeks bij een leverancier aangevraagd Datum: 3
4
INHOUDSOPGAVE 1. Verklaring dieetpreparaten (vergoeding) 6 2. Wanneer is drinkvoeding nodig? - Het belang van goede voeding 3. Wat is drinkvoeding? De samenstelling van drinkvoeding - Energie - Eiwit - Vitamines en Mineralen 7 8 4. Het dagelijks gebruik 10 5. Bewaaradvies 12 6. Variatiemogelijkheden met drinkvoeding 13 5
1. Verklaring dieetpreparaten (machtiging) Als producten vergoed worden, betekent dit dat ze betaald worden door uw zorgverzekeraar. U komt alleen voor vergoeding in aanmerking als u de drinkvoeding op advies van uw diëtist of arts/specialist /gespecialiseerde verpleegkundige gebruikt. Als u in aanmerking komt voor vergoeding zal de diëtist het formulier "Verklaring dieetpreparaten" voor u invullen en ondertekenen. Dit formulier wordt gefaxt naar de Scheperapotheek. U kunt dan hier uw drinkvoeding afhalen voor ongeveer 10 dagen. De Scheperapotheek zal vervolgens dit formulier faxen naar uw eigen apotheek. Hier kunt u dan uw drinkvoeding vervolgens afhalen. Uw eigen apotheek zal hierover contact met u opnemen. Indien u niets hoort van uw apotheek adviseren we u om zelf contact op te nemen met uw apotheek. In sommige situaties krijgt u het ingevulde formulier mee en kunt u terecht bij uw eigen apotheek voor de drinkvoeding. Tevens bestaat de mogelijkheid dat de diëtist het formulier direct faxt naar één van de onderstaande leveranciers. Deze leveranciers leveren de drinkvoeding bij u thuis. Als u niet in aanmerking komt voor vergoeding en als u toch drinkvoeding wilt gebruiken dan kunt u op eigen kosten de drinkvoeding kopen bij uw apotheek of bestellen bij een leverancier. Sorgente telefoonnummer 030-63 46 26 www.sorgente.nl Medizorg telefoonnummer 0800-02266778 www.medizorg.nl Tefa telefoonnummer 030-2821222 www.tefa.nl Verlenging van de machtiging: aanvragen bij (huis)arts of aan de diëtist waar u onder begeleiding staat. 6
2. Wanneer is drinkvoeding nodig? Het belang van goede voeding Goede voeding is belangrijk. Juist in een periode van ziekte of herstel van ziekte. Een volledig en gevarieerde voeding is noodzakelijk voor een goede conditie van het lichaam. Zo kunnen complicaties als ondergewicht voorkomen worden en voelt u zich beter. Ziekte, een operatie of therapie (bijvoorbeeld radiotherapie of chemotherapie) vragen veel van uw lichaam en uw reserves. Dit terwijl het eten tijdens ziekte soms moeilijk is. Om toch elke dag voldoende voeding binnen te krijgen gebruikt u volledig of als aanvulling drinkvoeding. Drinkvoeding is altijd vloeibaar. Dat is prettig, omdat eten tijdens ziekte vaak moeilijker is dan drinken. Drinkvoeding bevat in een kleine hoeveelheid veel energie, eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen. Kortom, alles wat u anders met de dagelijkse voeding binnen krijgt. 7
3. Wat is drinkvoeding? De samenstelling van drinkvoeding Iedere patiënt heeft zijn of haar eigen voedingsbehoefte. De ene patiënt heeft meer energie nodig, de ander meer eiwit. Daarom zijn er verschillende soorten drinkvoeding. Allemaal bevatten ze energie, eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines en mineralen. Het verschil zit voornamelijk in de hoeveelheid energie of eiwit per pakje. Drinkvoeding is onder andere verkrijgbaar in flesjes, blikjes en cups. In deze brochure wordt voor het gemak gesproken over flesjes, maar daar wordt het hele assortiment mee bedoeld. Er is drinkvoeding op basis van melk, yoghurt en op basis van sap. Uw diëtist adviseert u welke soort drinkvoeding u het beste kunt gebruiken. De diëtist kan berekenen hoeveel u nodig heeft en stemt het dieetadvies zo goed mogelijk op uw situatie af. Energie Energie heeft iedereen nodig. De energie die we nodig hebben, krijgen we met de voeding binnen. Voeding is de brandstof voor het lichaam zoals benzine de brandstof voor een auto is. Voeding bevat energie in de vorm van calorieën. De meeste calorieën haalt u uit vetten en koolhydraten. Vetten zitten onder andere in boter, margarine en olie. Koolhydraten is een verzamelnaam voor verschillende soorten suikers en zetmeel in de voeding. Koolhydraten zitten onder andere in brood, aardappelen, koek en snoep, maar ook in fruit, melk etc. Ziekte, therapie en herstel van ziekte kosten extra energie. Juist bij ziekte kan het zijn dat de eetlust verminderd is. Of het eten gaat moeilijk door problemen met kauwen en/of slikken. Of u verliest veel door braken of diarree. Als u minder energie met de voeding opneemt dan u nodig heeft, neemt uw lichaamsgewicht af. Is de opname van energie groter, dan neemt uw lichaamsgewicht toe. Tijdens ziekte is gewichtsafname over het algemeen ongewenst.vaak moet 8
u juist wat aankomen. Drinkvoeding bevat veel energie. Het is daarom zeer geschikt om uw gewicht op peil te krijgen en te houden als u door ziekte niet in staat bent om voldoende te eten. Eiwit Eiwit in de voeding is de bouwstof voor het lichaam. Het lichaam heeft eiwit nodig voor de opbouw van lichaamsweefsel zoals spieren, botten en bloed. Tijdens ziekte en herstel is eiwit erg belangrijk voor groei van nieuw weefsel, het behouden of opbouwen van uw spieren. Eiwit haalt u uit melk en melkproducten, eieren, vlees en vis. Drinkvoeding bevat ook eiwit en kan een belangrijke bijdrage leveren aan de totale hoeveelheid eiwit die u per dag nodig heeft. Vitamines en mineralen Vitamines en mineralen zijn onmisbaar voor het goed functioneren van het lichaam. Dagelijks hebben we er een kleine hoeveelheid van nodig. Voldoende en gevarieerde voeding kan elke dag voor genoeg vitamines en mineralen zorgen. Fruit bevat bijvoorbeeld vitamine C en melk is onder andere rijk aan calcium. Tijdens ziekte, therapie en herstel van ziekte heeft u extra vitamines en mineralen nodig. Dit kan in combinatie met een verminderde eetlust leiden tot een tekort aan vitamines en mineralen. Het gevolg kan onder andere een langere herstelperiode of een verminderde weerstand zijn. Drinkvoeding is rijk aan vitamines en mineralen. Dit helpt tekorten voorkomen. 9
4. Het dagelijks gebruik Drinkvoeding kan als aanvulling op de voeding gebruikt worden of ter vervanging van één of meerdere maaltijden per dag. Hoeveel flesjes u per dag nodig heeft, is afhankelijk van uw behoefte en hoeveel u nog van de gewone voeding eet. Uw diëtist kan u adviseren hoeveel flesjes u per dag nodig heeft. Als u meer gewone voeding gaat eten en minder drinkvoeding wilt gebruiken, raadpleeg dan uw diëtist voor een advies op maat. Voor meer informatie over smaken, gebruiktips en bestellingen kunt u contact opnemen met uw apotheek of uw leverancier (zie blz. 4). Tips voor het gebruik Drink de drinkvoeding langzaam op: neem af en toe een paar slokjes. U kunt rustig 1-2 uur over een flesje doen. Dit voorkomt een vol gevoel. Verdeel de flesjes gelijkmatig over de dag. Gebruik de flesjes bij voorkeur tussen de maaltijden door. Bij de maaltijden kunt u dan met de gewone maaltijd mee eten. Als u de drinkvoeding vlak voor de maaltijd gebruikt, kunt u een vol gevoel krijgen en dat gaat ten koste van de gewone voeding. Schenk de drinkvoeding eventueel in een glas (bijvoorbeeld als het drinken uit een flesje met een rietje u problemen oplevert). De zoete smaak wordt verminderd door de drank koud te serveren. U kunt er ook een ijsblokje in doen. De voeding blijft dan langer koud. De drinkvoeding kan goed worden vermengd met een klein scheutje (volle) melk, karnemelk of (volle) yoghurt. Hierdoor neemt de zoete smaak ook af. Door het verdunnen neemt de hoeveelheid drinkvoeding wel toe. Hierdoor kunt u eerder een vol gevoel krijgen. Slijmvorming na het gebruik van drinkvoeding is te verminderen door na elk slokje drinkvoeding een slokje water, frisdrank of vruchtensap te nemen. Ook kunt u een ijsblokje in de mond nemen na het gebruik van drinkvoeding. 10
Slijmvorming kan minder zijn bij de zure smaken drinkvoeding (bijvoorbeeld op yoghurtbasis) en de drinkvoeding op basis van sap. Overleg met uw diëtist of u deze producten kunt gebruiken. Door uw ziekte of door medicijnen kan uw smaak veranderen; iets dat u vroeger niet lustte, kunt u nu wel lekker vinden en omgekeerd. Het is daarom aan te raden verschillende smaken te proberen. Iedere fabrikant probeert de drinkvoeding zo smakelijk mogelijk te maken en biedt meerdere smaken aan. U kunt uw drinkvoeding ook opwarmen. De drinkvoeding moet bij voorkeur niet worden gekookt: bij het koken gaan er vitamines en mineralen verloren. Hoe langer de drinkvoeding verwarmd wordt, hoe meer er verloren gaat. U kunt drinkvoeding verwarmen in een pan, in de magnetron of au bain marie (in een schaaltje in een pan met warm water). Voor verdere aanvulling of verrijking van uw voeding bestaan er poedervormige producten die rijk zijn aan energie, eiwit of beide. Sommige van deze producten kunt u met melk of water mengen tot een drinkvoeding, andere verwerkt u door maaltijden of andere dranken. Uw diëtist kan u verder adviseren over de mogelijk-heden van deze producten. 11
5. Bewaaradvies In een gesloten verpakking kunt u de flesjes drinkvoeding buiten de koelkast bewaren, tenzij anders op de verpakking staat vermeld*. Bewaar de flesjes bij voorkeur op een koele plaats, uit de zon. Bijvoorbeeld in een keukenkast of de kelder. Houdbaarheidsdatum De flesjes zijn beperkt houdbaar. Let daarom goed op de houdbaarheidsdatum op de verpakking. Zorg ervoor dat u de flesjes die u het eerst ontvangt ook het eerst gebruikt. Een geopende verpakking kunt u 2 uur buiten de koelkast bewaren. In de koelkast is een geopende verpakking nog 24 uur houdbaar. (*Resource shake moet in de diepvries bewaard worden) 12
6. Variatiemogelijkheden met drinkvoeding Nutridrink compact Multi Fibre of Nutridrink Multi Fibre: Nutridrink compact Multi Fibre of Nutridrink Multi Fibre chocolade met slagroom (evt. warm) Nutridrink compact Multi Fibre of Nutridrink Multi Fibre vanille of Nutridrink neutraal met anijsblokjes Nutridrink compact Multi Fibre of Nutridrink Multi Fibre aardbei met ijsblokjes Nutridrink compact Multi Fibre of Nutridrink Multi Fibre vanille als koffiemelk Nutridrink Juice style: Nutridrink Juicy style aardbei met 7-up Nutridrink Juicy style citroen met spa-rood Nutridrink Juicy style appel met appelsap (of ander vruchtensap) Nutridrink Juicy style met scheutje Roosvicee of limonade Nutridrink Juicy style met sorbetijs of ijsklontjes Nutridrink neutraal: Nutridrink neutraal als koffiemelk Nutridrink neutraal met koffie Nutridrink neutraal met Cup-a-Soup kip Nutridrink neutraal met lepel pesto als pesto soep Nutridrink crème: Vlaflip van Nutridrink crème vanille met yoghurt en limonade Slagroom op Nutridrink crème Nutridrink crème vanille uitroeren met koffie 13
Nutridrink Yoghurt style: Nutridrink Yoghurt style vanille/citroen met vanille ijs Nutridrink Yoghurt style frambozen met karnemelk Nutridrink Yoghurt style met yoghurt Nutridrink Yoghurt style met scheutje Roosvice of limonade Nutridrink Soup Nutridrink Soup met zout en kruiden 14
15
Scheper Ziekenhuis Afdeling Diëtetiek Boermarkeweg 60 7824 AA Emmen Telefonisch spreekuur: op werkdagen van 09.00-9.30 uur Tel. 0591-69 12 57 MA 903 11-11-v1 H 16