Jo Cornu Gedelegeerd Bestuurder NMBS Vlaams Parlement 25/03/2014 Gedachtenwisseling over de bredere strategie en algemene doelstellingen van NMBS als vervoerder
Inhoud NMBS: de huidige situatie De uitdagingen op korte termijn De uitdagingen op lange termijn Het nieuwe beheerscontract: thema s en doelstellingen 2
Keerzijde groei mobiliteit (weg) 3 De keerzijde van de groei op de weg: de files De Europese steden met de meeste files (verloren uren in de files) in 2013: 1. Brussel (83u) 2. Londen (82u) 3. Antwerpen (78u) 4. Rotterdam 5. Stuttgart 6. Keulen 7. Milaan 8. Parijs 9. Gent (54u) 10. Karlsruhe Gemiddelde België: 58u Bron: studie Inrix
Evolutie van het Belgische reizigersvervoer (in rkm) 4 Groei verkeer 1995 2012 (in reizigers-km, nationaal + internationaal) trein + 60% alle vervoerswijzen + 22% weg + 19% Bron: wegvervoer: Fod Mobiliteit en Vervoer; trein: NMBS; BTM: Statistical Pocketbook 2013
Modal split in België reizigersvervoer (in rkm) 5 Personenauto + bestelwagen + motor Bus, tram & metro Trein Bron: wegvervoer: Fod Mobiliteit en Vervoer; trein: NMBS; BTM: Statistical Pocketbook
Aandeel van het spoor in het woon-werkverkeer 6 De trein speelt een primordiale rol in onze mobiliteit, vooral in het woon-werkverkeer Aandeel van het spoor in het woon-werkverkeer naar Brussel per gemeente Oudenaarde 72% Brugge 70% Zottegem 68% Gent 67% Oostende 67% Kortrijk 61% Luik 57% Bergen 47% Leuven 46% Mechelen 44% Charleroi 42% Bron: SEE 2001 VERTROUWELIJK - CONFIDENTIEL
Evolutie reizigersvervoer per spoor (in rkm): een internationale benchmark 7 Bron: Statistical Pocketbook 2013 en NMBS
NMBS, een eersterangsrol in de mobiliteit 8 Reizigers nationaal 223,0 mln.* Reizigers internationaal 9,4 mln.* Stations en stopplaatsen 550 Treinen per weekdag 3.700 * Cijfers 2013
Concentratie van het verkeer 850.000 opstappende reizigers op een weekdag, voor 550 stations en stopplaatsen 80% van de reizigers in 80 stations (15%) 9 Gecumuleerde verdeling van de opstappende reizigers per station (2010) 0,5% van de reizigers 76 stopplaatsen (14%) Deel van het verkeer 25 stations (5%) 80 stations (15%) +/- de belangrijkste stations van het BC 550 stations (100%)
Mobiliteit per trein: concentratie vraag op weekdagen tijdens de piek 10 160000 140000 Instappende reizigers SEMAINE Week WEEK SAMEDI ZaterdagZATERDAG DIMANCHE Zondag ZONDAG 120000 100000 80000 60000 40000 Treinaanbod moet ochtendpiek kunnen verwerken 20000 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 Ochtendpiek: max. aantal reizigers tussen 6u 9u Avondpiek: max. aantal reizigers tussen 15u 19u
Evolutie van het aantal zitplaatsen 11 1990-2013 Evolutie van het aantal zitplaatsen 2017-2025 + ongeveer 145.000 zitplaatsen Indienststelling MS 96 M 6 (2) Desiro MW 41 M 6 (1)
Evolutie van de stiptheid 12 Stiptheid reizigerstreinen binnenlands verkeer
Evolutie van de tevredenheid 13 De algemene tevredenheid en de tevredenheid over de stiptheid hangen nauw samen!
Evolutie van de veiligheid: TBL1+ 14 Bron: NMBS Jaarverslag 2012
Tarieven van het reizigersvervoer per spoor: een internationale benchmark 15 Het tarief in België is het laagste van West-Europa Gemiddelde prijs van een biljet 2de klasse /rkm Bron: UBS 2012, Wealth Management Research, Prices and Earnings, A comparison of purchasing power around the globe
De infrastructuurheffing voor reizigerstreinen: een internationale benchmark 16 De infrastructuurheffing voor reizigerstreinen in België is de hoogste van Europa Bron: 1st market survey, IRG Rail, februari 2013
Kostenstructuur besteding van de inkomsten voor binnenlands treinverkeer 17
Evolutie dotatie per rkm 18 170 0,22 160 150 140 130 120 110 0,207 0,198 0,191 0,185 0,184 0,175 0,164 0,161 0,158 0,150 0,146 0,150 0,140 0,140 0,2 0,18 0,16 0,14 netto dotatie NMBS- Groep ( 2012) rkm (binnenlands vervoer) dotatie per rkm ( 2012) 100 90 0,12 80 0,1 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Evolutie aantal reizigers vs aantal werknemers 19 250 Reizigers VTE 70.000 230 65.000 210 60.000 Reizigers (miljoen) 190 170 150 55.000 50.000 45.000 VTE 130 40.000 110 35.000
Kostendekkingsgraad per type verbinding 20 Thalys > 100% IC 65% Omnibus 22% De Lijn 15% Hoe korter de afstand en hoe meer stops, hoe lager de kostendekkingsgraad
Kostprijs en CO 2 -uitstoot auto / trein 21 Kostprijs per km voor traject woon-werkverkeer van 45 km (= gem. treintraject) CO 2 -uitstoot: auto stoot 7 tot 28 keer meer uit dan trein 0,07 jaarabonnement volle prijs 0,02 jaarabonnement met aftrek patronale bijdrage Treinreiziger (spits) Treinreiziger (gemiddeld) 5 g/rkm 21 g/rkm 0,28 benzineauto * 0,26 dieselauto * * brandstof, afschrijving, kosten onderhoud, verkeersbelasting, verzekering Autorit (gemiddeld) 139 g/rkm
Evolutie parkeerplaatsen stations 22 Kostprijs parking voor abonnees: slechts 1 à 1,5 /dag 2007 45.949 2008 48.692 2009 51.199 2010 2011 2012 2013 54.397 55.544 56.804 56.987
Evolutie veiligheid weg/spoor 23 16 14 12 13,79 13,76 11,96 11,23 10,58 9,94 9,85 9,68 10 8 6 8,26 8,23 7,03 7,3 Weg, dodelijke slachtoffers per miljard rkm Spoor, dodelijke slachtoffers per miljard rkm 4 2 0 1,71 1,26 0,92 0,39 0,49 0 0,11 0,42 0 0,19 0,19 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 bron: statistical pocketbook 2009-2013, FOD Mobiliteit en Vervoer, NMBS
Koppeling operationele prestaties / tariefevolutie 24 Stiptheidscijfers bepalen op drie manieren rechtstreeks de resultaten van NMBS : 1. via het bonus-malusmechanisme (van kracht sinds 01.01.2013) 2. via de compensatieregeling van de treinreizigers bij treinvertragingen (art. 33 beheerscontract): 1,1 mln. ristorno s in 2013 3. via koppeling tariefstijging van traject- en schooltreinkaarten aan een stiptheidsdoelstelling (art. 15 beheerscontract). => 2,8 mln. inkomstenderving in 2013 ( + cumulatief effect)
Evolutie tarieven / gezondheidsindex 25 % (basis = 2008) % (basis = 2004) 7 3,5 6 5 4 3 2 1 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 Gemiddelde tariefverhoging Gemiddelde jaarlijkse variatie gezondheidsindex 0 2009 2010 2011 2012 2013 2014-0,5
Inhoud NMBS: de huidige situatie De uitdagingen op korte termijn De uitdagingen op lange termijn Het nieuwe beheerscontract: thema s en doelstellingen 26
De nieuwe NMBS als B2C 27 De reiziger staat centraal NMBS staat als enige rechtstreeks in contact met de reiziger (B2C) Treinaanbod Kwaliteit dienstverlening Informatie aan de klant Onthaal in alle stations en onbewaakte stopplaatsen Security Infrabel levert diensten aan de spooroperatoren (B2B)
Genetwerkte mobiliteit 28 Toegang Onthaal Vervoer + onthaal Onthaal Toegang Reiziger te voet fiets BTM auto deelvervoer taxi Station Fietspunten Parkings OV-stations Info Loketten Trein intermodaliteit contact Station Fietspunten Parkings enz te voet fiets BTM auto deelvervoer taxi Reiziger Wachtzaal WC s comfort BTM : Bus, Tram, Metro Onthaal PBM Publieke diensten (crèches, ) Concessies (horeca, krant, ) diensten Security veiligheid
Hoe stiptheid verbeteren op korte termijn? 29 1 Beschikbaarheid en betrouwbaarheid van het rollend materieel verbeteren 2 Storingen aan het infrastructuurnetwerk verminderen 3 Sensibiliseringsacties 4 Verbetering operationele samenwerking tussen Infrabel en NMBS 5 Beperken van de gevolgvertragingen 6 Implementatie transportplan 12/2014 > robuustheid
Inhoud NMBS: de huidige situatie De uitdagingen op korte termijn De uitdagingen op lange termijn Het nieuwe beheerscontract: thema s en doelstellingen 30
Vierde spoorwegpakket 31 Het vierde spoorwegpakket bestaat uit 2 grote luiken: 1 Het technische luik: ERA, interoperabiliteit en certificering 2 Het governance luik: Scheiding tussen IB en SO Liberalisering van het binnenlands reizigersvervoer
Technisch luik vierde spoorwegpakket 32 Technisch luik van het vierde spoorwegpakket verdient absolute prioriteit. Standaardisatie en harmonisatie van de Europese spoorwegsystemen is primordiaal.
Inhoud NMBS: de huidige situatie De uitdagingen op korte termijn De uitdagingen op lange termijn Het nieuwe beheerscontract: thema s en doelstellingen 33
Beheerscontract 34 Contract met de Belgische overheid dat de wijze preciseert waarop de NMBS de opdrachten van openbare dienst uitvoert: Binnenlands reizigersvervoer per spoor Grensoverschrijdend reizigersvervoer Verwerven, onderhoud, beheer en financiering rollend materieel Verwerven, ontwerpen, bouw, vernieuwing, onderhoud en beheer van stations en stopplaatsen Veiligheids- en bewakingsactiviteiten Het bepaalt het bedrag van de exploitatie- en investeringstoelagen die de Staat verleent voor de uitvoering van deze opdrachten
NMBS: 7 strategische thema s 35 1 Kwaliteit dienstverlening Veiligheid Garanderen exploitatieveiligheid Bevorderen sociale veiligheid (minder agressie) Stiptheid en info aan klant Vernieuwing materieel Optimale organisatie onderhoud Verbeteren operationele processen Klantervaring Klantgerichtheidheid personeel & netheid
NMBS: 7 strategische thema s 36 2 Afstemming van het aanbod op de vraag Groeiprognose: meer dan 2% per jaar Nieuw transportplan (2014) Uitvoeren nodige investeringen Multimodaliteit verbeteren
NMBS: 7 strategische thema s 37 3 Efficiëntie in de bedrijfsvoering Verbeteren van kostenstructuur (operationele efficiëntie ) Beter onderhoud en beschikbaarheid rollend materieel Investeringen meerjareninvesteringsplan efficiënt realiseren
NMBS: 7 strategische thema s 38 4 Optimalisatie tarieven en commercieel beleid Commercieel tariefbeleid afgestemd op marktsegmenten Duidelijke en eenvoudigere tarieven Flexibiliteit bij tariefbepaling Klantgerichte, innovatieve communicatie en distributie Valoriseren stations Internationale partnerships
NMBS: 7 strategische thema s 39 5 Proactief opvolgen van de wetgevende agenda Liberalisering voorbereiden Garanties level playing field Permanent overleg met voogdij-overheid
NMBS: 7 strategische thema s 40 6 Modernisering van onze organisatie NMBS organiseren rond strategische doelstellingen Samenwerking met Infrabel versterken Modern HR-management Constructieve dialoog met sociale partners
NMBS: 7 strategische thema s 41 7 Maatschappelijk verantwoord ondernemen Aandacht milieu-effecten (o.a. CO 2 -uitstoot en energieverbruik ) Stimuleren diversiteit personeel Toegankelijkheid personen met beperkte mobiliteit
NMBS en Infrabel: samen voor de klant 42