Wat is dyslexie? Dat zoeken we op! Van Dale zegt het volgende: Of dyslexie hetzelfde is als woordblindheid, valt te betwisten (zie kopje dyslexie of woordblind? ), maar moeite met lezen, schrijven en spellen omvat wel de kern. Dyslectische mensen nemen nieuwe informatie (klanken, woorden, tekst) langzamer in zich op dan andere mensen. Lezen gaat traag, voorlezen gaat stotterend Er moet teveel informatie worden verwerkt in de hersenen, wat tot problemen leidt. Dyslexie is een verzamelnaam voor kinderen met ernstige problemen met lezen en spellen. Waar dyslexie precies vandaan komt, kun je bij de oorzaak van dyslexie lezen. Bekende symptomen Dyslexie is een aangeboren iets. De eerste kenmerken zijn vaak al van baby af aan duidelijk. Daarom onderstaand overzicht, met mogelijke symptomen in iedere fase van de ontwikkeling. Let op: sommige symptomen die zich op jonge leeftijd voordoen blijven verder van toepassing, zoals het moeizaam lezen etc, maar deze worden niet herhaald. Ook hoef je niet aan alle symptomen te voldoen om dyslexie te hebben, dus niet het hele rijtje hoeft herkenbaar te zijn. 1 / 7
Voor school - Erfelijkheid speelt een grote rol: als 1 ouder dyslexie heeft, heeft het kind 40-50% kans om ook dyslexie te hebben. Bij twee ouders met dyslexie is de kans 80%. Als er nergens in de familie dyslexie zit (dus ook opa s, oma s, ooms of tantes) is de kans erg klein dat het kind wel dyslexie heeft. - Het kind is later in de ontwikkeling met kruipen en lopen. - Later beginnen met praten. - Spraakontwikkeling gaat trager dan leeftijdsgenootjes. - Zowel de grove als de fijne motoriek blijven achter ten opzichte van leeftijdsgenootjes: dit blijft bij veel dyslectische kinderen hun hele leven minder secuur dan niet-dyslectische mensen. - Moeite met het correct vasthouden en omgaan van bestek. - Knutselen gaat erg slordig: veel moeite om bijvoorbeeld recht over een getekende lijn te knippen. 2 / 7
Begin basisschool - Minder secuur en slordiger werken bij knutselen, knippen en plakken - Moeite met het schrijven van de eigen naam - Veel kinderen met dyslexie zijn een ster in het schrijven van spiegelschrift : een omgedraaide S, de letter N met een verkeerde diagonale balk etc. Groep 3 & verdere basisschool Problemen met schrijven: - Slechte beheersing alfabet (a, b, c,. eh?) - Duur lang voor een letter wordt herkend - Slecht leesbaar handschrift - Moeilijk omgaan met pennen, vooral schrijven met vulpen is een drama - Ondanks eindeloze oefeningen toch slechte score bij dictees - Blijven schrijven in spiegelschrift 3 / 7
- Omdraaien klanken: b en d, 6 en 9, q en p etc - Spelfouten maken tijdens het overschrijven ( fis in plaats van vis ) Problemen met lezen: - Achterblijven op klasgenoten. - Snel moe na het lezen. - Weinig concentratie bij het lezen. - Zelfde tekst steeds opnieuw lezen. - Lettertjes dansen/wiebelen. - Hoofdpijn. - Vage oogklachten die een opticien niet echt kan bevestigen (kinderen krijgen soms hoofdpijnbrilletjes met een sterkte van bv. -0.25). - Last van fel licht bij het lezen. - Voorlezen gaat hakkelend en stotterend. - Na het voorlezen geen idéé wat ze nu eigenlijk gelezen hebben. - Slechte herkenning klanken (eu en ui, oe en ou etc). 4 / 7
- Door elkaar halen als dorp en drop - Links en rechts niet uit elkaar kunnen houden. - Moeite met analoge klok leren kijken (met wijzers). - Moeite met tafels leren, en andere logische reeksen. - Niet kunnen volgen ondertiteling op tv, gaat veel te snel. - Erg onzeker over prestaties, laag zelfbeeld, denken dat ze dom zijn. - Blijven zitten (jaar over moeten doen). - Bij gym onhandig door slechte motoriek: bang voor bal, slecht evenwicht. Middelbare school - Extra veel tijd kwijt aan huiswerk. - Grote problemen bij het leren van andere talen: Nederlandse grammatica is vaak nog een raadsel, dus Duitse naamvallen gaan helemaal niet lukken. - Slechte prestaties bij presentaties, speekbeurten, werkstukken en opstellen. - Boekverslagen zijn een verschrikking: het lezen van het boek is al niet eenvoudig, maar om daarna ook nog helder samen te vatten en uit te leggen wat er gelezen is is een enorme opgave. - Soms uitblinken bij creatieve vakken als handvaardigheid en tekenen. 5 / 7
- Liever met de handen willen werken dan met het hoofd. Volwassenen - Moeite met het herkennen van verkeersborden. - Slecht ruimtelijk inzicht. - Slecht richtingsgevoel. - Eigen handschrift niet kunnen lezen. - Veel volwassenen met dyslexie kiezen voor praktische beroepen. Positieve kanten van dyslexie 6 / 7
Dyslectische meerdere) totaalplaatje feiten gemaakt, beelddenkers, denkers Herkennen Hoewel gebeurt gehouden - hoe Ze Vaak ook Goed belangrijk minder bovenstaande het nemen blijft weer met positieve hebben kunnen toch in mensen deze overzicht kunnen problemen hun snel informatie om nog dyslexie, dyslectici hoofd. goud ook kenmerken vergeten. vaak hebben heel symptomen veel bewaren. creeëren hij dat veel hoe goed beter op of een niet dyslexie Als beter zij eerder op jonge logisch talent Ze alleen hoeft iemand hangen! met voor dyslectische op. blijven leeftijd erg hun dat te veel hinder denken, Veel een met hebben laat niet handen. niet dyslectische te goede mensen dyslexie ontdekt met van herkennen: mensen hangen met hun taal basis zeer die en zich te dyslexie. op van mensen benoemd heel praktisch meekomen aangelegd maken hoe details, nieuwe toepassing: snel eerder Veelal heeft, zeer maar kennis kunnen ingesteld, wordt. kan herkenbaar zoals: zijn hechten rekening worden eigen klas. leren, ook creatieve goede deze heeft juist bij zullen kan zijn, een (een aan worden kind het of Bij herkennen. of Het Als typische omdraaien beheersing kunnen verstandig die allochtone ouder op dan trekken dyslexie-fouten latere van extra om letters). van Kinderen kinderen een contact leeftijd over lastig moedertaal Docenten het die op naar met in hebben thuis het Nederland een nemen van verschil moedertaal als andere van deze met dyslexie. beheersing te gekomen meertalige moedertaal maken (klanken schoolbegeleidingsdienst. spreken Bij tussen zijn, van vermoedens kinderen door kan (die hebben en taalachterstand het u elkaar Nederlandse weinig zelf nog moeten vaak ook van halen, ingewikkelder Nederlands spreekt) een dyslexie zowel hakkelen taal enorme inzicht dyslexie. om kun is hebben het zijn een bij je taalachterstand. hebben altijd alert dyslexie het conclusie ontwikkeld lezen, zijn op te te 7 / 7