Evaluatie Grassrootsproject 2012-2013: KENNISCLIPS VOOR ACTIVEREND ONDERWIJS (FNWI) Evaluatieverslag van de projectleider over de resultaten van het Grassrootsplan maximaal 2 A4-tjes, Dit verslag wordt opgestuurd naar Jeannet Bierling (jeannet.bierling@uva.nl) en Sijo Dijkstra (sijo.dijkstra@uva.nl). In het verslag worden de onderstaande punten behandeld: 1. Doel Het doel van Grassroots is het stimuleren en waarderen van docenten die een stap zetten mbt de inzet van ICT in het eigen onderwijs. a. Terugkijkend, vinden docenten een project zoals Grassroots een stimulerende manier om ervaring op te doen met inzet van ICT in onderwijs? b. Welke (nieuwe) stap heb je docenten zien zetten? Het doel van dit project was kennisclips te maken die voor het activerend leren bij een vak in een vorm van een flipped classroom didactiek worden ingezet. Het tweede doel was de methodes en technieken te beschrijven die voor het maken van deze kennisclips worden gebruikt om deze te delen met andere docenten die een kennisclip willen maken. Alle docenten in dit project hebben de kennisclips doelgericht voor hun onderwijs gemaakt om een leerprobleem of een knelpunt in het onderwijs mee op te lossen. Dat is bij alle docenten naar tevredenheid van de docent bereikt. Het format van deze kennisclips is sterk afhankelijk van het type onderwijs waarvoor ze zijn gebruikt. Dat betekent dat de docenten goed hebben nagedacht over welke technologie het beste bij hun onderwijsdoel past. In dit project is er zo een palet van aanpakken tot stand gekomen. 2. Aanpak Terugkijkend op de periode van Grassroots. Wat is voor de aanpak van Grassroots in jouw instelling nodig om dit project tot een succes te maken? a. Kun je drie kernelementen noemen? b. Wat zou je anders doen? Om dit project tot succes te maken was het volgende nodig: didactische ondersteuning op een centrale plek voor elke kennisclip de nodige infrastructuur en op maat ondersteuning regelen en samen met de docent een workflow voor het maken afspreken kiezen van een geschikte bestaande online ruimte voor het publiceren van de kennisclips De informatie is op een centrale plek bij de ICTO-FNWI verzameld om deze te kunnen delen met nieuwe docenten die met kennisclips aan de slag willen gaan. Het is wenselijk dat de docenten zich inspireren door de kennisclips van andere docenten. Dat kon in ons geval helaas niet op een openbare manier omdat de meeste kennisclips alleen aan de geselecteerde groepen studenten zijn aangeboden. Met de toestemming van de docenten en op een privacy conform manier werd kennis via ICTO-FNWI doorgegeven aan nieuwe docenten. We wilden in het project uitwisselbijeenkomsten voor de docenten organiseren maar dat bleek niet zinvol omdat de docenten in de verschillende periodes met de kennisclips bezig waren. Het zou beter zijn om dit onderwerp bij een andere soort bijeenkomst als onderdeel op te nemen. Zodra er een gelegenheid komt zullen we dat nog doen. 3. Begeleiding a. Hoe heb je de begeleiding vormgegeven? En waar richtte de begeleiding zich op: technische aspecten of didactische aspecten? b. Is begeleiding essentieel geweest voor het bereiken van het eindresultaat? De begeleiding richtte zich op didactische en technische aspecten. De docenten hebben een sjabloon voor het maken van het plan voor kennisclips gebruikt (bijlage 1). Op het plan en op het scenario van de clip is feedback gegeven en het definitieve plan is vervolgens uitgevoerd. 1
In dit project konden docenten (en hun assistenten) bestaande apparatuur gebruiken die aanwezig is voor de video-opnames in het kader van BKO (videocamera s, geluidsapparatuur, software voor de verwerking), en er was een aanbod van software mogelijkheden: UvA clipmaker, mogelijkheden voor schermopnames (Camtasia), mogelijkheid voor het maken van animaties met VideoScribe. De begeleiding is essentieel geweest. Het ontwikkelen van de inhoud van kennisclips kost de docenten tijd en het uitvoeren van onderwijs in een nieuwe techniek is een extra inspanning. De ondersteuning zal altijd nodig blijven bij de kennisclips waar een videocamera wordt gebruikt en ook bij alle andere technieken minstens voor de eerste keer als een docent een techniek toepast. Dat bespaart de tijd om het wiel door elke docent weer op nieuw uit te vinden. 4. Projectleiderschap a. Wat is een tip voor anderen bij een vervolg Grassrootsproject? Zet voldoende ondersteuning en geef technische ondersteuning op maat en wens van docenten. Studentassistenten kunnen goed ingezet worden. 5. Verwachtingen - realiteit a. Komen (jouw) vooraf gestelde verwachting tav het Grassrootsproject overeen met de realiteit? b. Waarin verschil? Waarin overeenkomst? c. Ben je tevreden over het uiteindelijke resultaat? Dit project heeft ons veel opgeleverd. De verwachting was dat de docenten meer voor dezelfde technische oplossing voor hun kennisclips zouden kiezen. Dat was niet het geval. Hoewel het aantal docenten iets kleiner was dan aan het begin verwacht hebben we over het maken van kennisclips uiteindelijk meer geleerd dan we aan het begin hebben verwacht. De kennisclips kunnen onderverdeeld worden in vier verschillende groepen: videoclips, opgenomen op een locatie met een videocamera en geluidsopname schermopnames met ingesproken tekst zonder spreker in beeld combinatie van video en schermopname animatie. De eenvoudigste manier bleken ingesproken PowerPoint presentaties bewaard in een videoformat. 13 clips waren gemaakt als schermopnames. Deze video s zijn bedoeld in het onderwijs voor zelfstandig leren over modelleren bij kunstmatige intelligentie en worden in tegenstelling tot alle andere clips in dit project helemaal open gedeeld op YouTube. Drie kennisclips zijn gemaakt voor een bio-medisch practicum om de laboratorium technieken waar veel precisie voor nodig is aan grote groepen studenten te demonstreren om zich voor te bereiden voor het practicum. De handelingen zijn uitgevoerd door een zeer ervaren onderzoek medewerkster en de voice over is van de docente. Een tweetal van kennisclips met een mixed techniek van de video en schermopname is gemaakt voor introductie voor een pre-master online studieprogramma. Een drietal video s is opgezet met afwisselend docent in beeld en Powerpoint voice over. Er is ook een kennisclip opgenomen voor de docentprofessionalisering (o.a. BKO) over Flipped classroom. Deze kennisclip is opgenomen in de collegezaal tijdens een regulier college. De docent en studenten zijn bij deze clip in één beeld samengebracht in twee parallelle schermen naast elkaar. Tenslotte is een kennisclip opgeleverd als animatie, gemaakt met VideoScribe. Voor het plaatsen van kennisclips is het YouTube kanaal van ICTO-FNWI gekozen. Het plaatsen van kennisclips op de UvA streaming server bleek tijdens het project niet wenselijk. De meeste video s mochten namelijk alleen zichtbaar zijn voor een beperkte groep studenten die niet alleen binnen maar ook buiten de UvA was. Dit scenario is op de huidige UvA streaming server nog niet goed ondersteund. Het voordeel van deze keuze was dat nu alle beschermde video s bij elkaar staan en zijn voor alle ondersteuners en de docenten die zelf video s maken bij FNWI (niet voor alle docenten) op één plek verzameld en zichtbaar. De mogelijkheid van het plaatsen van video s op het ICTO-FNWI kanaal is aantrekkelijk ook voor andere docenten en projecten. In totaal zijn zo op de ICTO-FNWI YouTube kanaal op dit moment meer dan 140 video s geplaatst die in totaal t/m december 2014 3206 keer zijn bekeken (bijlage 2). 6. Disseminatie 1 1 Minimale voorwaarden om het extra bedrag van 1500 te kunnen ontvangen: Eén of meerdere rapportages van tussenresultaten op overlegsituaties waar niet-grassroots-deelnemers (docenten) bij aanwezig zijn Een inhoudelijke bijeenkomst waar (tussen)resultaten door Grassroots-deelnemers getoond worden aan niet-grassroots-deelnemers 2
a. Welke disseminatieactiviteiten heb je uitgevoerd? b. Hoeveel mensen hebben daarvan kennis genomen? c. Welke verwachtingen heb je van deze activiteiten en waar baseer je dat op? De informatie over het project is te vinden op Starfish: http://starfish.innovatievooronderwijs.nl/project/69/. Dit project is gericht op de docenten die voor Flipped classroom didactiek zijn geïnteresseerd. Deze docenten hebben we individueel benaderd. De mogelijkheid om zich aan te sluiten aan dit project en kennisclips te maken en hiervoor ondersteuning te krijgen is aangeboden bij diverse docenten bijeenkomsten en in het BKO traject. Een aantal docenten heeft interesse getoond om kennisclips te maken maar ze zijn helaas door de drukte er niet naartoe gekomen. ICTO-FNWI zal proberen om hen op basis van de ervaringen van dit project te ondersteunen. De ervaringen van dit project over schermopnames zijn toegepast bij het volgende grassrootsprogramma van de FNWI: De kracht van krijtloos. 7. Slotvraag a. Zijn er Grassroots uitgevoerd binnen het programma die als voorbeeld kunnen dienen voor docenten van andere faculteiten? Welke zijn dat en kunnen wij deze docenten benaderen hiervoor? b. Schrijf in maximaal 150-200 woorden een review van het project zoals dit voor PR-doeleinden geplaatst kan worden op de website. Graag met een link naar resultaten of plaatje. Video s, bijvoorbeeld webcolleges kunnen een nuttige aanvulling van het onderwijsaanbod zijn maar een echte meerwaarde ontstaat pas als door de inzet van de video in het onderwijs de colleges meer activerend worden en de studenten tot het diepe leren komen. Een flipped classroom ontwerp is hiervoor geschikt. In het project Kennisclips voor activerend onderwijs hebben de docenten doelgericht voor hun onderwijs kennisclips gemaakt om een leerprobleem of een knelpunt in hun onderwijs mee op te lossen. De doelen om kennisclips te gebruiken waren verschillend: informatie geven over een online cursus en welkom aan deelnemers heten voor de start toelichten van een moeilijk theoretisch begrip ter voorbereiding op het hoorcollege demonstreren van een methode om zelf mee aan de slag te gaan met modelleren demonstreren van een laboratorium techniek om zich voor te bereiden en zelf de techniek uitvoeren tijdens een practicum. Afhankelijk van het doel van de kennisclip in het onderwijs en de voorkeur van de docent is de passende techniek voor een kennisclip in het project gekozen. videoclips, opgenomen op een locatie met een videocamera en geluidsopname schermopnames met ingesproken tekst zonder spreker in beeld combinatie van video en schermopname animatie. Dit project betekent voor de FNWI een eerste en belangrijke stap in het activeren van onderwijs met de inzet van kennisclips. De kennis en ervaringen van dit project wordt gebruikt bij opvolgende projecten. Meer over dit project is te vinden op Starfish: http://starfish.innovatievooronderwijs.nl/project/69/ 3
Bijlage 1: Sjabloon plan kennisclip Plan voor kennisclips Docent: Vak: Periode dat vak loopt: Scenario van gebruik van kennisclips in het onderwijs: Techniek voor kennisclips: Tijdsplan van het maken van kennisclips: Scenario per clip Centrale begrip van de clip Scenario begripsontwikkeling Timing per onderdeel I. Introductie: wat is het probleem, wat wordt behandeld (doel) II. Uitleg III. Samenvatting - oplossing 4
Bijlage 2: Statistiek ICTO-FNWI YouTube kanaal 5