Studiereis Kring Aardbeitelers Antwerpen Datum: Vrijdag 14 maart Zaterdag 15 maart. Locatie: West-Vlaanderen, Ieper en omstreken. Naar jaarlijkse gewoonte organiseerde de Antwerpse aardbeikring een studiereis langsheen enkele bedrijven voor de aangesloten leden. Dit jaar streek de delegatie van de Noorderkempen neer in West-Vlaanderen. Deze streek in België kende de afgelopen jaren een opmars in de aardbeiteelt. De toename in aanvoer op Veiling Reo Roeselare is hier bewijs van. Gezien de zware kleiachtige grond wordt in er gekozen voor substraatteelten in allerhande teeltsystemen. Tijdens deze rondgang werden verse plantingen en doorteelten bekeken onder glas en onder plastiek. Op vrijdag 14 maart verzamelde de deelnemers aan de studiereis op Veiling Hoogstraten om te vertrekken met de bus om 6u30. Het eerste bezoek was gepland op het slabedrijf van Geert Van Hulle te Torhout. Sinds 1982 wordt op 2,5 ha onder glas sla geteeld in de grond. Eerst werd gekozen voor alternatieve slasoorten, maar in 1999 koos Geert ervoor om zich te specialiseren in de babyleaf sla. Deze bladsla wordt gemaaid, gewassen, gemengd en verpakt op het bedrijf zelf. Maandag en woensdag wordt geoogst, dinsdag en donderdag wordt gepakt om zo snel mogelijk de verse sla onder het tomabel label in de winkelrekken te krijgen. Het product wordt verkocht volgens afgesproken weekprijzen. Op het bedrijf worden 16 slasoorten geteeld, met als specialiteit de Rucola. De bodem wordt tweejaarlijks ontsmet met Monam of Tamifume, verder richt de gewasbescherming zich op valse meeldauw, bladluis en rupsen. Figuur 1: Op het bedrijf van Geert Van Hulle worden de slasoorten gemengd net voor het wasproces.
Na een korte busrit naar Dentergem stopte de bus op het aardbeibedrijf van Dominique Dufour. Deze moderne teler koos om zijn serres dit voorjaar te vullen met een verse planting Sonata en de doorteelt van Elsanta. Ongeveer 0,5 ha Sonata zat net in de week van de eerste plukbeurt. De teelt werd opgeplant half december, om 4 weken koude te kunnen vangen in zijn eigen frigocellen werd gerooid op 12 november. De stekdatum lag half juli, om toch de zware trays te kunnen opkweken werd de bemesting op het trayveld opgedreven. Tijdens het voorjaar werd slechts 1 a 2% uitval waargenomen, Phytophthora werd voorkomen door te dompelen in en aangieten met Paraat bij en kort na planten. Een 10-tal dagen na planten werd nogmaals aangegoten met Fenomenal. Onder nogmaals 0,5 ha glas stond een doorteelt Elsanta. Dominique was volop bezig met de bouw van een nieuwe serre om de oppervlakte doorteelt te verdubbelen. In mei zou in de nieuwe serre een eerste planting uitgevoerd worden. De doorteelt onder glas kende een najaarsoogst tot 8 januari. De serre werd nagestookt en nooit kouder gelegd dan 9 C. Hierdoor was de strekking wat moeizamer, maar door de belichting met gloeilampen wordt dit langzaamaan rechtgetrokken. Het drainwater wordt opgevangen en ontsmet via UV aan een maximale capaciteit van 7-8m³ per uur. Figuur 2: De zelf opgekweekte Sonata trayplanten gaven een mooie gezonde teelt
Figuur 3: Het trayveld met volledige recirculatie van drainwater wordt bemest en beregend via gietbomen. Het middagmaal werd voorzien op Veiling Reo in Roeselare, waar vervolgens ook een korte rondleiding plaatsvond langsheen de verkoopszaal, de frigocellen, de laaddokken, de vaccuümkoeling, Tijdens de namiddag stond een bezoek gepland aan het diepvriesbedrijf Pinguin te Westrozebeke. Na een introductie en wat meer info rond het ontstaan van het bedrijf werden de verschillende koelings- en verpakkingslijnen getoond. Half maart is het eerder rustig op het bedrijf, waardoor we enkel de verwerking van wortelen konden meemaken. Het volledige proces van schillen onder stoomdruk, het wassen, versnijden tot het inkoelen en opslaan in de stock werd aanschouwd. De bewaring van de groenten gebeurt in frigokamers bij -25 C, uiteraard mochten we deze extreme temperatuur aan de lijve ondervinden. Na bestellingen worden de groenteboxen uitgehaald om de groenten te verpakken volgens de volledig geautomatiseerde lijnen in de gewenste verpakkingen en dozen.
Figuur 4: Aan de hand van een optische sortering worden de wortelschijven van slechte kwaliteit met perslucht uit het verwerkingstraject geschoten. Het avondmaal en de nacht werd doorgebracht op een 50-tal meter van de grote markt in Ieper, waar net een indrukwekkende kermis opgesteld stond. Op zaterdag werden we verwacht op het aardbeibedrijf van Franky Van Hessel, opnieuw in Westrozebeke. Deze tomatenteler schakelde 3 jaar geleden gedeeltelijk over op aardbeien. In omgebouwde serres stond nu een verse planting van Sonata en een doorteelt Elsanta. Het bedrijf werd verwarmd door houtverbranding. Gestookt werd er in de Sonata teelt over 2300 m² en op 1,1 ha doorteelt Elsanta. Nogmaals 0,6 ha doorteelt stond onder koud glas. Sonata werd opgeplant op 28 december en was nu ongeveer een 10 dagen verwijderd van de eerste pluk. Ook hier werd amper uitval gezien, het plantgoed was afkomstig van de bezochte teler de dag voordien in Dentergem. Ook hier werd tijdens de winter in de doorteelt amper koude gevangen. Hierdoor verliep de strekking onder glas erg moeizaam en zullen de gloeilampen nog wel even aangehouden worden tijdens de nachten. Als laatste bedrijf werd het witloofbedrijf met als nevenactiviteit aardbei bezocht bij Stefaan Gheraart te Poperinge. Stefaan toonde het verloop van de witloof op zijn bedrijf. Zelf de witloofwortels opkweken doet hij niet, waardoor aankoop uit Nederland, Wallonië en omstreken nodig is. De wortels worden ingekoeld in grote frigocellen en worden jaarrond,
beetje bij beetje uitgehaald om op te planten. De opkweek van het witloof lijkt dichter aan te staan bij fabriekswerk als bij de tuinbouw. De wortels worden in donkere koelkamers uitgezet gedurende 3 weken, waarna het witloof geoogst kan worden. De teelt laat het toe om enkel te werken van maandag tot vrijdag. Maar als witloofteler ken je geen vakantie, elke week het jaarrond draait het bedrijf op volle toeren door de geleidelijke uitzet van de witloofwortels uit de koelcellen. Stefaan slaagt er toch in om ook aardbeien te telen in plastiek serres en in wandelkappen. In de Vermaco serre stond een doorteelt Elsanta en zal aanvullend kortelings een verse planting Elsanta doorgevoerd worden. De wandelkappen hebben we niet kunnen bekijken, maar deze staan gevuld met augustusplantingen van Clery, Darselect en Elsanta. Figuur 5: Witloof in de gekoelde kweekkamer, 3 dagen verwijderd van de oogst. Na een middagmaal in t Zweerd op de Ieperse markt stond een toeristische afsluiter op het programma. Met de nodige uitleg gegeven door een gids werd de geschiedenis van Ieper toegelicht, met bijzondere aandacht voor de rol in de Eerste Wereldoorlog. In Passendaele werd een bezoek gebracht aan het enorme Tin Cot Cemetary, een Brits kerkhof waar 12.000 soldaten van allerhande nationaliteiten begraven werden. s Avonds kregen we met de aardbeikring ook de kans om The Last Post onder de Menenpoort mee te maken. Gedurende een 20-tal minuten werden de strijders van de Groote Oorlog herdacht, ditmaal met echte afgereisde schotten met doedelzakken.
Figuur 6: Op de studiereis kregen we de gelegenheid om The Last Post mee te maken. Verslag gemaakt door Peter Melis, PCH