Eenvoud Deskundig Flexibel Kennis Vrijheid Innovatief Meedenkend Betrouwbaar PQR JAARVERSLAG 2014 / 2015
Inhoudsopgave Profiel Kerngegevens Driejarenoverzicht geconsolideerde winst- en verliesrekening Driejarenoverzicht geconsolideerde balans Praktijkcase Zorg Directieverslag 3 4 5 6 8 10 Belangrijke gebeurtenissen Marktontwikkelingen en -positie Missie en visie Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Organisatie en medewerkers Financiële resultaten en vermogenspositie Vooruitzichten 11 13 15 17 18 19 20 Bericht van de raad van commissarissen Praktijkcase Overheidsorganisatie Jaarrekening 2014 / 2015 22 24 26 Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en verliesrekening Geconsolideerd kasstroomoverzicht Vennootschappelijke balans Vennootschappelijke winst- en verliesrekening Algemene toelichting op de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening Algemeen Financiële instrumenten en risicobeheersing Algemene grondslagen voor de verslaggeving Grondslagen voor waardering van activa en passiva Grondslagen voor bepaling van het resultaat Toelichting op de geconsolideerde balans Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening Toelichting op de vennootschappelijke balans en winst- en verliesrekening 27 29 30 31 32 33 33 33 33 34 36 38 40 41 Praktijkcase Riksja Travel Overige gegevens 43 45 Statutaire bepalingen winstbestemming Voorstel winstbestemming Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 45 45 46 2
Profiel Stelt u zich eens voor: een wereld waarin iedereen altijd met elkaar in contact is, waar non-stop toegang is om informatie in te winnen. Zonder grenzen. Een wereld waarin iedereen met plezier werkt, op ieder moment, met de ICT-middelen die het beste bij hem of haar passen. Betrouwbaar en veilig. Uw ICT altijd binnen bereik. Bovenstaand treft u het vernieuwde missie statement van PQR. PQR is advies- en implementatiepartner voor moderne datacenter-, workspace- en cloudoplossingen, waarbij de focus ligt op het veilig en beheersbaar beschikbaar stellen van data, applicaties en werkplekken. Met een set aan IT-services staat PQR garant voor een stabiele omgeving, zodat ICT altijd binnen bereik is. Klanten van PQR zijn actief in alle sectoren van de samenleving en te typeren als middelgrote tot grote organisaties waarbij de ICT-voorziening van essentieel belang is voor de bedrijfsvoering. PQR heeft diepgaande kennis van de verticale markten educatie, lokale en rijksoverheid, profit en zorg. Naast aantoonbare referenties beschikt PQR over veelal de hoogste partnerstatus en certificeringen. PQR is Cisco Premier Partner, Citrix Platinum Solution Advisor, Hitachi Data Systems Platinum Partner, HP Platinum Cloud Builder Partner, meervoudig Microsoft Gold Partner, NetApp Star Partner, RES Platinum Partner en VMware Premier Partner. Als kennispartner informeert PQR over nieuwe technologieën waarmee de klant eenvoudig zijn ICT-omgeving kan exploiteren, waarbij optimale performance belangrijk is, maar beveiliging en kosteneffectiviteit niet minder. Concepten als het Software Defined Datacenter, hyper converged, cloud computing, Enterprise Mobility Management en automation & orchestration spelen hierbij een belangrijke rol. Daarnaast verricht PQR de traditionele diensten als het leveren en implementeren van storage-oplossingen, het consolideren van datacenters en het verhuizen van datacenters. PQR biedt met haar set aan IT-services een ICT-omgeving die beheersbaar en overzichtelijk is, stabiel en flexibel tegelijk. Dit komt ten goede aan de voorspelbaarheid, kostenefficiency, performance en gebruikservaring. De PQR-aanpak is bij alle trajecten helder. Gedurende het gehele traject, van ontwerp tot en met realisatie, neemt PQR de verantwoordelijkheid voor de tijdige oplevering van de deelprojecten en het eindresultaat, veelal tegen een van tevoren afgesproken prijs en bijbehorende garanties. Zo weet de klant altijd vooraf waar hij aan toe is. Dat is dé PQR-aanpak die succes oplevert, al sinds de oprichting in 1990. PQR is gevestigd in De Meern en telt in het boekjaar 2014/2015 gemiddeld 108 FTE medewerkers. In dit boekjaar is een omzet geboekt van 104,9 miljoen en een nettowinst na belasting van 3,7 miljoen. De directie meent dat de PQR-organisatie de focus, capaciteit en motivatie in huis heeft om haar positie in de Nederlandse markt verder te verstevigen. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het directieverslag. Directie R.J.L. Schaap 3
Kerngegevens (x 1.000 tenzij anders aangegeven) periode 1 oktober 2014 tot en met 30 september 2015 periode 1 oktober 2013 tot en met 30 september 2014 periode 1 oktober 2012 tot en met 30 september 2013 Som der bedrijfsopbrengsten 104.900 113.567 87.578 Toegevoegde waarde 17.996 18.922 16.293 Bedrijfsresultaat 4.502 4.859 3.011 Bedrijfsresultaat in % van de bedrijfsopbrengsten 4,3 4,3 3,4 Bedrijfsresultaat in % van de toegevoegde waarde 25,0 25,7 18,5 Netto resultaat na belastingen 3.709 4.068 2.665 Netto resultaat na belastingen in % van de bedrijfsopbrengsten 3,5 3,6 3,0 Netto resultaat na belastingen in % van de toegevoegde waarde 20,6 21,5 16,4 Cashflow uit operationele activiteiten 4.299 1.064 4.488 Eigen vermogen 19.433 23.224 21.156 Eigen vermogen in % van de balanstelling 53,5 52,2 59,8 Vlottende activa / kortlopende schulden 2,13 2,07 2,45 Handelsdebiteuren in % van de bedrijfsopbrengsten 13,9 17,1 10,6 Gemiddeld aantal medewerkers in FTE 108 111 108 4
Driejarenoverzicht geconsolideerde winst- en verliesrekening (Bedragen in euro s) 1 oktober 2014 tot en met 30 september 2015 periode 1 oktober 2013 tot en met 30 september 2014 periode 1 oktober 2012 tot en met 30 september 2013 Netto-omzet Mutatie onderhanden projecten 105.100.802-200.315 113.157.662 408.892 87.628.878-51.300 Som der bedrijfsopbrengsten 104.900.487 113.566.554 87.577.578 Inkoopwaarde van geleverde goederen Kosten uitbesteed werk en andere externe kosten Lonen en salarissen Sociale lasten en pensioenen Afschrijvingen op materiële vaste activa 84.132.374 6.011.508 8.696.785 1.344.249 214.045 92.709.654 5.206.315 9.199.690 1.354.052 237.721 69.937.666 4.629.685 8.343.166 1.418.436 238.062 100.398.961 108.707.432 84.567.015 Bedrijfsresultaat 4.501.526 4.859.122 3.010.563 Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten 437.256-525 561.978-3.351 537.577-3.395 436.731 558.627 534.182 Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen 4.938.257 5.417.749 3.544.745 Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening 1.229.175 1.349.811 879.606 Netto resultaat na belastingen 3.709.082 4.067.938 2.665.139 5
Driejarenoverzicht geconsolideerde balans vóór voorgestelde resultaatbestemming (Bedragen in euro s) ACTIEF 30 september 2015 30 september 2014 2012 30 september 2013 Vaste activa Materiële vaste activa Inventaris en bedrijfsauto s 360.869 461.602 516.748 360.869 461.602 516.748 Vlottende activa Voorraden Handelsgoederen 1.388.385 775.418 77.849 Onderhanden projecten 325.833 575.050 194.152 Vorderingen Handelsdebiteuren Vorderingen op participanten Overige vorderingen Overlopende activa 14.565.678 55.460 32.688 2.151.671 19.448.738 44.709 41.525 2.426.425 9.252.559 25.360 52.357 3.377.967 16.805.497 21.961.397 12.708.243 Liquide middelen 17.440.934 20.755.265 21.873.750 35.960.649 44.067.130 34.853.994 TOTAAL 36.321.518 44.528.732 35.370.742 6
Driejarenoverzicht geconsolideerde balans vóór voorgestelde resultaatbestemming (Bedragen in euro s) PASSIEF 30 september 2015 30 september 2014 30 september 2013 Groepsvermogen Eigen vermogen 19.432.599 23.223.517 21.155.579 Kortlopende schulden Vooruitgefactureerde bedragen Onderhanden projecten Handelscrediteuren Schulden aan groepsmaatschappijen Belastingen en premies sociale verzekeringen Overlopende passiva 1.030.271 14.547 10.225.649 169.461 849.127 4.599.864 1.098.400 63.443 13.956.374 345.512 1.417.700 4.423.786 779.294 91.443 7.785.343 191.607 1.491.276 3.876.200 16.888.919 21.305.215 14.215.163 TOTAAL 36.321.518 44.528.732 35.370.742 7
PQR helpt zorginstelling de stip aan de horizon te bepalen Mobiel werken als uitgangspunt voor IT-strategie Een zorginstelling voor de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) werd geconfronteerd met een breed pallet aan ontwikkelingen in zowel de GGZ zelf, als op IT-gebied. In de zorg komt bijvoorbeeld ehealth en mhealth (mobiele gezondheidszorg), waarbij de patiënt een centrale regierol krijgt, in een razend tempo op ons af. De samenwerking in de keten tussen huisarts, apotheek, ziekenhuis en verzekeraar intensiveert eveneens snel. Dit veroorzaakt een verschuiving in werkzaamheden, niet alleen organisatorisch, maar ook op het gebied van de ICT, waar zich continu ontwikkelingen voordoen rondom mobility, cloud en datacenterinrichting. Deze zorginstelling speelt hier al op in door op meerdere vlakken stappen te ondernemen om mobiel werken verder te ontwik- -kelen binnen de organisatie. Tijdens het beheer van de bestaande infrastructuur werd men echter geconfronteerd met nieuwe mogelijkheden op het gebied van workspace en datacenter, zoals de cloud en de rol die sourcing daar in kan spelen. Over de zorginstelling De instelling in deze praktijkcase levert specialistische hulpverlening voor mensen met psychiatrische ziekten. Verder biedt zij consultatie aan collega-professionals en andere instellingen op het gebied van de (geestelijke) gezondheidszorg. Verdeeld over een tiental afdelingen heeft deze instelling ruim 2500 medewerkers. De opdracht aan PQR bestond uit het ontwikkelen van een strategie voor mobiel werken met als uitgangspunt de werkplek is mobiel tenzij. Alle vraagstukken zijn bij elkaar gebracht en aan de hand van workshops en een persona-onderzoek is er invulling gegeven aan een nieuwe IT-strategie, waarbij de gebruikersbehoeften centraal staan. Hoe werken wij over drie jaar? Om mobiel te kunnen werken waren al diverse initiatieven met smartphones en tablets gestart. Er miste echter een integrale visie op het gebied van ICT die alle individuele projecten en investeringen verbond. Er was behoefte aan het definiëren van een centraal punt aan de horizon, aan een referentie-architectuur die de IT-ontwikkeling over een periode van tenminste drie jaar zou aangeven. De organisatie zocht naar een partner die kon helpen bij de beleidsvorming rond de werkplek van de toekomst. PQR bood een compleet adviestraject aan waarbij samen met de klant de strategie vormgegeven werd. De ideale werkplek Er leefden binnen deze instelling vragen zoals: Hoe kan mobility bijdragen aan de businessdoelstellingen? Welke IT-doelstellingen zijn er? Hoe gaan de werkprocessen zich ontwikkelen? Samen is er kritisch gekeken naar de huidige IT-omgeving en is de vraag gesteld hoe dit opnieuw ingericht kon worden. Er is een snapshot gemaakt van de huidige IT-omgeving en een programma van eisen en wensen geformuleerd. Gebruikersgroepen: hoe maken mensen gebruik van IT-diensten? Er is gewerkt vanuit gebruikersgroepen. Een gebruikersgroep bestaat uit een aantal medewerkers die IT-diensten min of meer op dezelfde manier gebruiken. Eén groep kan bestaan uit uiteenlopende functies. Bijvoorbeeld projectmanagers en psychiaters, die beiden ambulante werkzaamheden verrichten, of receptionistes en laboranten die gebruik maken van een vaste werkplek. Via een bedrijfsbrede enquête zijn de gebruikersbehoeften in kaart gebracht. Aansluitend zijn diepte-interviews afgenomen met als doel te achterhalen hoe de gebruikers ICT gebruiken en welke wensen er zijn. Hier zijn vragen gesteld over het gebruik van ICT: Hoe wordt er gewerkt? Welke knelpunten worden ervaren? Hoe ziet de ideale werkplek eruit? Het betrekken van medewerkers in zo n traject is een bewuste keuze. Dit helpt namelijk bij het creëren van draagvlak voor de keuze en implementatie van nieuwe oplossingen. De uitkomsten van dit onderzoek vormen de basis voor het functioneel ontwerp van de werkplekinfrastructuur, dat op haar beurt mede bepaalt hoe het globaal technisch ontwerp eruit ziet. Persona s: inzicht in het individu De volgende stap was het bepalen van de persona s. Persona s staan voor modelgebruikers die gebaseerd zijn op de gebruikersgroepen. De gedefinieerde gebruikers geven we demografische kenmerken mee en een uitgebreide omschrijving van behoeften en voorkeuren. Alles werd overzichtelijk vormgeven met behulp van portretfoto s, zodat medewerkers zich gemakkelijk konden identificeren. Met behulp van de beschreven persona s wordt op een eenvoudige wijze uitgelegd wat er op IT-gebied binnen de organisatie wordt ontwikkeld. 8
De medewerkers werden continu op de hoogte gehouden tijdens het traject, zowel vooraf als tijdens de ontwikkeling van de services. Doordat ze zich betrokken voelen bij het proces, wordt acceptatie van de nieuwe ICT bij ingebruikname aanzienlijk gemakkelijker. Op basis van het persona-onderzoek is een functioneel ontwerp gemaakt van de toekomstige mobiele werkplek. Vervolgens zijn de verschillende technieken beschreven van de nieuwe infrastructuur die hieraan invulling geeft. IT-adviestraject en roadmap De laatste stap in het adviestraject was het uitwerken van een IT-roadmap. Hierin is concreet gemaakt hoe ICT kan bijdragen aan het succes van de organisatie. Projecten zijn benoemd en in een tijdlijn geplaatst voor het realiseren van de nieuwe mobiele werkomgeving, ofwel de stip op de horizon. Onderdeel van het complete IT-adviestraject was ook het delen van kennis. Om bijvoorbeeld inzicht te krijgen in de rol die cloud binnen een mobiele werkomgeving kan spelen, heeft PQR de Cloud Discovery Workshop gegeven. Zo kunnen keuzes beter beargumenteerd worden en begrijpen IT-managers beter waarom ze zaken wel of juist niet op een bepaalde manier moeten doen. Samenvattend Er is bij het bepalen van de IT-middelen rekening gehouden met de manier waarop persona s ICT het liefst willen gebruiken. Door de medewerkers vanaf het begin te betrekken en ze continu in het proces mee te nemen is de implementatie en acceptatie van de ITservices gemaximaliseerd. Dankzij deze aanpak heeft deze zorginstelling een duidelijke stip op de horizon gezet. Zij hebben nu helder voor ogen hoe de mobiele ICT er over drie jaar uitziet. Strategisch IT-advies: onderdeel van PQR s IT-services Visie Strategie Roadmap 9
Directieverslag 10
Belangrijke gebeurtenissen Het periodiek terugblikken in de elektronische knipsel krant maakt van de schrijver geen gelukkiger mens daar het vooral rampen zijn; natuur, mens of economisch die het nieuws overheersen. Gebeurtenissen in de wereld De diverse rampen en conflicten in de wereld missen hun uitwerking niet op ons kleine land. Al is het maar alleen in de vermindering van het basisvertrouwen dat aanwezig dient te zijn om je voor langere termijn te verplichten ongeacht of dit nu voor privé persoon, bedrijf of publieke organisatie is. Gelukkig lijkt de Ebola ramp in West Afrika inmiddels onder controle, maar het aantal vluchtelingen uit Afrika neemt niet echt af. Alleen al de verwachte liberalisering van bijvoorbeeld Libië en Egypte verloopt minder snel en voortvarend dan gehoopt. De dreiging van IS leidt inmiddels tot een zodanige vluchtelingenstroom uit Syrië dat daarmee de Afrikaanse stromen verbleken. De omvang van het vluchtelingenprobleem is inmiddels dusdanig dat Nederlanders voor morele keuzes worden gesteld en significante financiële offers nodig zijn. Ook het voortdurende conflict in de Oekraïne en de daaraan gekoppelde boycot van Rusland mist zijn gevolgen voor een land met zo n open economie als Nederland niet. Ontwikkelingen in Nederland Het beeld in Nederland is niet erg positief. De financiële sector had wederom met diverse fraudezaken te maken. De financiële instellingen hebben moeite om aan de kapitalisatie-eisen te voldoen waardoor ondanks de lage rente, krediet nog steeds een schaars goed is. De centrale overheid lijkt haar financiën inmiddels redelijk op orde te hebben, maar de lagere overheden, met name de gemeenten, kampen bijna allemaal met enorme uitdagingen. Deze zijn deels terug te voeren op verbreding/verzwaring van de taken vanuit de centrale overheid, van bovenaf opgelegde bezuinigingen, of wel opgelopen schade met grondposities. Lokale ondernemers zien zich nog steeds gesteld voor een broos consumentenvertrouwen, maar ook voor gewijzigde business modellen. Deze laatste missen onder meer in de retail hun uitwerking niet. Grote ketens met vertrouwde (en soms te oude) formules gaan failliet, maar ook de lokale detaillist moet een hele duidelijke en bijzondere positionering hebben om te kunnen floreren. Veel Nederlandse sectoren die gericht zijn op internationale handel en/of dienstverlening hebben ofwel te maken met de afnemende groei van de wereldeconomie, dan wel voor zover gerelateerd aan de olie- en gasindustrie te maken met dramatisch lage prijzen en dientengevolge uitstel van exploratie-investeringen. Ten slotte mag opgemerkt worden dat de huizenprijzen gemiddeld weer stijgen, wij zitten nu op het niveau van 2004; vier jaar voor het hoogtepunt van 2008, maar het positieve beeld van de grote steden in de Randstad wordt zeker niet bevestigd in de periferie van Noord-, Oost- of Zuid-Nederland. Effecten voor PQR Zoals in het voorgaande jaarverslag gemeld had een deel van de enorme omzetstijging in het boekjaar 2013/2014 te maken met in het daaraan voorafgaande jaar verworven projecten. De gerealiseerde omzet van 104,9 miljoen is dan ook geheel in lijn met het budget voor het boekjaar. De totstandkoming van deze omzet is overigens in lijn met het algehele economische klimaat in Nederland. Het kostte betrekkelijk veel tijd en inspanning om projecten binnen te slepen en projecten werden vaak in kleinere deelprojecten opgesplitst. De nettowinst na belastingen bedraagt 3,7 miljoen. Een goede beheersing van de kosten heeft ertoe geleid dat de beperkte margedruk is gecompenseerd en het netto resultaat als percentage van de opbrengst nagenoeg gelijk is gebleven. 11
Belangrijke gebeurtenissen Belangrijke gebeurtenissen PQR Voor PQR-medewerkers, -aandeelhouders en -oprichter was het afgelopen boekjaar bijzonder omdat het 25-jarig bestaan werd gevierd. Helaas heeft de feestelijke viering in het buitenland met het voltallige personeel enige vertraging opgelopen omdat de voorgenomen bestemming wat minder politiek stabiel bleek. Nu heeft men nog in het vooruitzicht een mooi feest op een wellicht wat minder exotische, maar minimaal net zo n zonnige bestemming. Dan voor wat betreft de normale activiteiten voor klanten en prospects heeft PQR wederom deelgenomen aan een groot aantal (externe) evenementen met als klap op de vuurpijl IT-Galaxy voor de 7de keer op rij. Bijzonder content zijn de directie alsmede de deelnemende partners dat, ondanks de afwezigheid van een aantal prominente (inmiddels ex-) medewerkers, zowel de waardering van bezoekers als de opkomst bijzonder goed te noemen zijn. Een compliment voor de jonge garde die het heeft overgenomen. De gepresenteerde thema s toegespitst op de grote belangstelling voor cloud ontwikkeling en het daarop aangepaste dienstenaanbod van PQR sloot klaarblijkelijk dan ook goed aan bij de interesse van de aanwezigen. Daarnaast blijkt het PQR Experience Center (PEC) zich nog steeds te mogen verheugen op een warme belangstelling van klant en prospect. In het PEC worden applicaties getoond op een nieuwerwetse manier gebruikmakend van technologie van Citrix, Microsoft, RES Software en VMware. Doelgroep voor het PEC is meer dan de IT-professional, juist ook de gemiddelde gebruiker kan daar ervaren wat het nieuwe werken kan inhouden voor zijn of haar applicatieomgeving. Als vaker verwoord heeft de PQR-organisatie de ambitie het hoogste niveau na te streven, wat niet alleen blijkt uit de diverse certificeringen welke de medewerkers behalen, maar ook uit het grote aantal prijzen dat wij als PQR in ontvangst mogen nemen van leveranciers en partners; PQR is aangesteld als eerste AppZero Partner in de Benelux: PQR mag zich de enige Citrix Platinum Solution Advisor in Nederland noemen met drie Citrix specialisaties: Virtualization Specialist, Mobility Specialist en Networking for Data Center Specialist; Citrix heeft PQR uitgroepen tot Most Influencing CSA Partner van West-Europa. Dit weerspiegelt het hoge kennisniveau van PQR op het gebied van virtualisatie-, mobility- en networkingoplossingen; PQR behaalt in 2015 opnieuw HP Platinum status. Met deze hoogstaande kennis in huis is PQR in staat goed te adviseren over storage, server, converged infrastructure, networking en support; PQR heeft de groei van HP op het gebied van servers en storage versneld en is daarvoor met twee awards beloond: HP Storage én HP Server Partner of the Year 2015; PQR legt zich steeds meer toe op Converged Infrastructure oplossingen aangevuld met een focus op eenvoud in beheer. Hiervoor is PQR gecertificeerd als HP Cloud Builder Specialist; In juli is PQR benoemd tot Microsoft Windows 10 Check-In Official Partner. PQR is daarmee hét aanspreekpunt is voor zakelijke organisaties die een upgrade naar Windows 10 overwegen; PQR is uitgeroepen tot NetApp FlexPod Partner of the Year 2015 door de sterke focus van PQR op Converged Infrastructure en het hoge kennisniveau van automation en orchestration; PQR beschikt over de NetApp Clustered Data ONTAP Specialisatie. Een erkenning voor PQR s kwaliteiten op het gebied van design, ICT-architectuur en implementaties; PQR is benoemd tot Nutanix Premier Partner in Nederland. PQR en Nutanix zijn een strategische samenwerking aangegaan op het gebied van Hyper Converged oplossingen; NVIDIA heeft PQR uitgeroepen tot Cloud Virtualization Partner; In 2015 is de VMware Hybrid Cloud competentie aan de lijst van certificeringen toegevoegd. PQR beschikt over de benodigde kennis voor de implementatie en on-premises integratie van VMware s public clouddiensten op basis van vcloud Air; PQR ontvangt Watchguard UTM Business Award. 12
Marktontwikkelingen en -positie PQR is advies- en implementatiepartner voor moderne datacenter-, workspace- en cloudoplossingen, waarbij de focus ligt op het veilig en beheersbaar beschikbaar stellen van data, applicaties en werkplekken. Met een set aan IT-services staat PQR garant voor een stabiele omgeving, zodat ICT altijd binnen bereik is. Het leveren en implementeren van on-premises is gedurende het afgelopen boekjaar de belangrijkste activiteit geweest voor PQR. Er zijn echter wel een aantal verschuivingen. On-premises is zeker niet altijd meer bij de klant op locatie, ook zijn er diverse financiële oplossingen die meer flexibiliteit bieden en de zgn. capex beperken. Zeker is dat klanten niet meer de kennis, aandacht en capaciteit hebben of wensen in te zetten om alles zelfstandig te beheren. De klant blijkt eigen personeel in veel gevallen liever in te zetten om oplossingen te (laten) maken, te implementeren en te beheren welke specifiek zijn voor de bedrijfsprocessen van de klant. De zogenaamde standaardof basisfunctionaliteit dient beheerd te worden door een derde partij of, nog een stapje verder, te worden aangereikt als dienst. Daarnaast is cloud computing geen belofte meer, voor veel toepassingen en organisaties werkt cloud. Acceptatie is significant toegenomen en allerhande excuses zijn bij het oud vuil gezet, al was het maar dat economische omstandigheden bijna alles bespreekbaar maken. Er is echter ook meer nuancering gekomen; voor bepaalde applicaties (workloads) en voor bepaalde organisaties blijkt cloud niet altijd dé oplossing te zijn, waardoor een hybride vorm van cloud wenselijker is. Het fenomeen cloud heeft organisaties bewust gemaakt van de noodzaak om na te denken over hun IT-infrastructuur. Dat zien we terug in de architecturen van vandaag. Cloud omschrijft hoe deze vanuit dienstenoogpunt gebouwd kunnen worden, als IT-as-a-Service. We hebben het dan over het automatiseren van IT. Software defined is gericht op het beheren van de complete infrastructuur. Om dit optimaal te kunnen inzetten, is de vraag naar een on-demand datacenter ontstaan. Converged en software defined zijn de wegen die daar momenteel heen leiden. Hiermee wordt dus niet alleen ons wagenpark hybride, maar ook de IT bij onze klanten. En daar waar zaken niet zwart of wit zijn, maar juist nuancering belangrijk is, kan PQR een rol spelen door gezamenlijk met de klant te bepalen wat de best passende optie is en de klant bij te staan bij implementatie en migratie. Als eerder aangegeven heeft PQR diensten ontwikkeld en is samenwerkingsverbanden aangegaan die aansluiten op deze vraag. Naast converged infrastructuren en het Software Defined Datacenter zien we ook dat de trend van the internet of things doorzet. De nieuwe AppleWatch is daar een goed voorbeeld van. Wij verwachten dat deze trend doorzet en daarmee Enterprise Mobility nog belangrijker zal worden binnen de zakenwereld. De term business consumer is daar een afgeleide van. En niet te vergeten, brengt dit ook de nodige securityvraagstukken met zich mee. Ten slotte is het bijna onmogelijk om de marktpositie van PQR kwantitatief te onderbouwen gezien er niet echt relevante marktgegevens beschikbaar zijn. Wat wij traditioneel wel doen is een vergelijking maken op basis van de overall cijfers van onze belangrijkste leveranciers en de ontwikkeling daarvan. Op hardwaregebied zijn de belangrijkste leveranciers voor PQR Cisco, Hitachi Data Systems, HP en NetApp en op softwaregebied zijn dit Citrix, Microsoft, RES Software en VMware. Een kleine rondgang langs de financiële resultaten van deze leveranciers (voor zover publiekelijk toegankelijk en voor het portfolio van PQR relevant) geeft onderstaand beeld. Hardwareleveranciers Het HP-boekjaar loopt van 1 november tot en met 31 oktober. Bij HP geldt dat goed moet worden gekeken naar de ontwikkelingen welke relevant c.q. vergelijkbaar zijn met de business van PQR. Ook moet worden gerealiseerd dat de ontwikkeling van de dollarkoers gedurende het jaar negatief was voor die partijen die in USD rapporteren. Dit geldt overigens voor alle hier genoemde leveranciers. 13
Marktontwikkelingen en -positie HP rapporteert een overal krimp in USD van 7% en een krimp van 2% op basis van vaste dollarkoers. Voor de totale WW Enterprise groep bestaande uit standaard servers, storage systemen, networking producten, business critical servers en technology services, was de omzettoename 2%, bij eenzelfde geografische verdeling als de totaalomzet dus iets in de buurt van een 7% toename bij vaste dollarkoers. Uitsplitsing over de productgroepen: ISS +5%, Storage -7%, BCS -8%, Networking +35% en Technology services -11%. NetApp en Hitachi Data Systems (HDS) vertegenwoordigen beide een significant deel van de storage-omzet binnen PQR, weliswaar minder dan HP maar zeker niet verwaarloosbaar. Van HDS zijn geen omzetcijfers te vinden, van NetApp wel. De halfjaarresultaten van NetApp (eindigend op 30 oktober) tonen een omzetdaling van 18,4% YoY op product niveau, de totaal revenue over de eerste 2 kwartalen daalde met 8,3% ten opzichte van de 2 kwartalen van het voorgaande jaar. Uitsplitsing suggereert dat de trends over de geografieën onderling nauwelijks verschillen. Er wordt geen melding gemaakt van wat de effecten zouden zijn tegen vaste dollarkoers. Op te merken valt nog dat bijna de gehele board is vervangen. Cisco rapporteert over haar fiscale jaar (eindigend 25 juli) een groei van 4%, de groei in EMEA bedroeg 3%. De groei was min of meer gelijkelijk verdeeld over product en services revenue. Uitsplitsing over de productgroepen: Switching +5% (verreweg de grootste groep met 30%), Video -10%, Datacenter +22%, Wireless +11% en Security +12%. De conclusie lijkt dan ook te zijn dat de storage business (specifiek de SAN business) het over de breedte moeilijk heeft. Een en ander is met trends zoals de opkomst van nieuwe spelers met flash oplossingen en alternatieven met software defined best te plaatsen. Datacenter business loopt nog redelijk, ondanks de dollar uitdagingen en networking bij zowel Cisco (verreweg marktleider) als bij HP doet het redelijk tot goed. Softwareleveranciers De software business vertoont een wat gemixt beeld. Citrix (gewoon kalenderjaar) rapporteert na het derde kwartaal een overall net revenue groei van 7% en voor EMEA 1,9%. Citrix geeft voorts een verwachting af van een jaaromzet tussen 3,24 en 3,25 Mld USD zijnde een groei van 3%. Het jaarverslag van Microsoft is echt een puzzel met een beperkte hoeveelheid aan gegevens zeker als je de omvang van de organisatie in aanmerking neemt. Met ingang van vorig jaar heeft Microsoft haar rapportage aangepast met name het effect op het gebied van product indeling. Overall revenue nam toe met 8% tot USD 93,6 Mld, het dollarkoers effect was -2%. Commercial licensing (USD 41 Mld) nam af met 2% met name als gevolg van de daling in Office. De serverproducts revenue nam toe met 7%. Commercial other nam met 33% toe, met name door Commercial cloud met een toename van USD 3 Mld ofwel 106%. Dan VMware dat net als Citrix een normaal boekjaar heeft en dus net derde-kwartaalcijfers presenteerde en de outlook voor heel 2015. Overall revenue groeide in het derde kwartaal met 10% en 14% in constant currency. Groei license revenue van resp. 7 en 11%, ook hier geldt dat de sec licentie groei lager is dan overall, alhoewel VMware net als Microsoft wel een cloud en SAAS propositie heeft welke met 50% is gegroeid maar nog maar 6% van het totaal vertegenwoordigt. De 2015 outlook is tussen 9 en 10% groei (+3 voor constant currency) resulterend in een omzet van rond de USD 6,6 Mld. Het boven geschetste beeld is redelijk conform de waarneming vanuit PQR; de oplossingen van VMware vinden nog steeds gretig aftrek bij vooral de grotere klanten. Daarnaast is er een grote interesse voor de inspanningen van Microsoft op het gebied van Azure. 14
Missie en visie Naar aanleiding van ons periodiek medewerkerstevredenheidsonderzoek hebben wij gedurende het boekjaar een nieuwe formulering gezocht van onze missie en visie. Geheel in de traditie van PQR is dit een bottum-up activiteit geweest waarbij initieel een grote groep de input heeft geleverd en een ieder zijn op- en aanmerkingen heeft kunnen geven op het tussenresultaat. Dit heeft uiteindelijk het onderstaande opgeleverd, waarbij opgemerkt mag worden dat het eindresultaat nog steeds herkenbaar is en een grote mate van overeenkomst vertoont met het eerdere statement. Missie Met eenvoud, kennis en vrijheid uw ICT altijd binnen bereik. Visie Stelt u zich eens voor: een wereld waarin iedereen altijd met elkaar in contact is, waar non-stop toegang is om informatie in te winnen. Zonder grenzen. Een wereld waarin iedereen met plezier werkt, op ieder moment, met de ICT-middelen die het beste bij hem of haar passen. Betrouwbaar en veilig. IT-ontwikkelingen zijn continu in beweging. Om voordeel te halen uit nieuwe technieken en oplossingen, is aanpassing van de IT-inrichting noodzakelijk. Dit dwingt organisaties om stil te staan bij de vraag of men nog wel biedt wat hun medewerkers nodig hebben om hun werk optimaal te kunnen doen. Altijd toegang Werknemers nemen immers hun verwachtingen en ervaringen die ze als consument opdoen met innovatieve technologieën mee de organisatie in. Het is voor de werknemer vanzelfsprekend dat hij snel kan schakelen tussen werk en privé, met een device naar keuze en dat hij overal en altijd toegang heeft tot het bedrijfsnetwerk en applicaties. De werknemer heeft daarmee een steeds grotere invloed op applicaties, alsook op de infrastructuur ondersteunende software die gebruikt wordt binnen de organisatie. Enterprise Mobility en veilige toegang tot data en applicaties staan hoog op de agenda. We willen tenslotte allemaal dat ICT altijd binnen bereik blijft, waar ook ter wereld. Automatiseren van de automatisering De komende jaren neemt de behoefte aan automatisering een enorme vlucht. Het automatiseren van de automatisering heeft zijn intrede gedaan. Repeterende IT-taken worden uitgevoerd door slimme softwaresystemen. De IT-afdeling transformeert daarmee van beheer naar orkestratie, controle en regie. Kennis van specifieke infrastructuuroplossingen wordt minder belangrijk; het gaat om het beheren van policies die bepalen hoe de infrastructuur zich gedraagt. IT-afdeling wordt service broker De traditionele IT-afdeling zoals wij die vandaag de dag kennen bestaat niet meer in 2020. Ze wordt een service broker, een afdeling die flexibele en schaalbare services aanbiedt, die per werknemer ingezet kunnen worden. Denk daarbij aan applicaties, ontwikkelomgevingen én infrastructuurbronnen die bij de private of publieke aanbieder worden afgenomen. Organisaties zullen steeds minder ICT kopen. De behoefte groeit om ICT geïntegreerd maandelijks af te nemen, inclusief flexibele en schaalbare services. Hybride cloud en software defined de standaard De cloud kennen we in drie vormen: publiek, privaat en hybride. Het imago van de cloud heeft zich in de afgelopen vijf jaar ontwikkeld van onbetrouwbaar naar acceptatie. Wij geloven dat in 2020 de hybride cloud, de combinatie tussen privaat en publiek, de standaard is. Zowel de private als publieke cloud maken gebruik van standaard commodity hardware met intelligentie in de software. Software Defined Infrastructure (SDI) is de logische stap om dit te verwezenlijken. Dit geldt zeker voor organisaties die bewust nog niet de sprong willen wagen naar de publieke cloud, maar wel al zoveel mogelijk van dezelfde voordelen gebruik willen maken binnen hun eigen datacenter. 15
Missie en visie Strategisch IT-advies De diversiteit aan innovaties en de hoge snelheid waarmee ze op de markt komen, leiden tot een stijgende behoefte aan strategisch IT-advies. De combinatie van parate kennis van de techniek en ervaring met diverse branche- of situatiegerelateerde problematiek vraagt om specifieke expertise van een IT-dienstverlener. Een adviseur die u informeert over de beste oplossing voor uw organisatie en die u een helder en duidelijk beeld geeft van de mogelijkheden om zo de complexiteit terug te brengen naar eenvoud in ICT. 16
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen PQR is een organisatie met winstdoelstelling (profit). Maar naast deze doelstelling is Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) ingebed in haar bedrijfsdoelstellingen. Zo houdt PQR in toenemende mate rekening met de effecten die haar activiteiten hebben op het milieu, de natuur, de cultuur en de mens, zowel in positieve als in negatieve zin. PQR heeft de interne bedrijfsvoering op een maatschappelijk verantwoorde wijze vormgegeven en formeel verankerd in de organisatie om zodoende bij te dragen aan een aantrekkelijk leefmilieu, nu en in de toekomst. Ook wil zij als voorbeeld dienen voor andere organisaties en bedrijven. De sleutel hiervoor is duurzaam ondernemen. Een duurzame ontwikkeling voorziet in de behoefte van de huidige generatie zonder die van de toekomstige generaties in gevaar te brengen. Het management van PQR committeert zich aan duurzame ontwikkeling en de betrokkenheid bij de samenleving waarin PQR werkt. Een onderdeel van deze duurzame gedachte is het op milieu verantwoorde wijze ondernemen. PQR is hiermee al enige jaren actief hetgeen heeft geresulteerd in het gecertificeerde (ISO 14001) milieubeleid. Om daadwerkelijk en gericht uitvoering te geven aan dit milieubeleid, wordt gewerkt volgens een gecombineerd kwaliteit- en milieumanagementsysteem. Een onderdeel van deze ISO-certificering is het opstellen van een Milieu Activiteiten Register. In dit register worden de doelstellingen voor de korte-, middellange- en lange- termijn vastgelegd. PQR heeft al haar korte- en middellange termijn doelstellingen volledig vervuld en loopt volledig op schema met betrekking tot de lange termijn doelstellingen. Naast de hiervoor genoemde ISO 14001 certificering is PQR ook gecertificeerd op de CO2-Prestatieladder. De CO2-prestatieladder is een instrument om bedrijven te stimuleren tot CO2-bewust handelen in de eigen bedrijfsvoering en bij de uitvoering van projecten. Het gaat hierbij om energiebesparing, het efficiënt gebruik maken van materialen en het gebruik van duurzame energie. Een belangrijk onderdeel van deze CO2-prestatieladder is het zogenaamde keteninitiatief; welke CO2-reducerende maatregelen kan de deelnemer binnen de keten (toeleveranciers, klanten) bewerkstelligen? Door concreet invulling te geven aan dit laatste, is het mogelijk een hogere trede te bestijgen op de CO2-ladder. Nadat wij in het vorige jaarverslag de intentie hebben uitgesproken om een hogere trede op de CO2-ladder te bereiken, hebben wij dit nu handen en voeten gegeven en zijn wij druk doende om naar niveau 5 te komen. De verwachting is dat dit binnen enkele maanden na de uitgifte van dit jaarverslag gerealiseerd zal zijn. Om haar maatschappelijke betrokkenheid verder te onderstrepen zijn er in de afgelopen periode wederom door het PQR-fonds nieuwe initiatieven ondersteund die tot doel hebben de situatie te verbeteren van kinderen, maar ook van volwassenen die ziek en/of gehandicapt zijn. Dit fonds wordt gevoed door bijdragen van PQR en het personeel zelf. Om een beeld te geven van de projecten die PQR in dit kader ondersteunt verwijzen wij u naar www.pqr.com/pqr-fonds. 17
Organisatie en medewerkers Groepsstructuur Giga III B.V. gevestigd te De Meern staat aan het hoofd van de groep waar PQR Holding B.V. en haar dochtermaatschappijen deel van uitmaken. De ondernemingsactiviteiten vinden voornamelijk plaats in PQR B.V., een 100% deelneming van PQR Holding B.V. PQR Holding B.V. heeft een raad van commissarissen bestaande uit mevrouw G.J. de Ruiter (voorzitter) en de heren R. van Gameren en G.H. Nordemann. De raad komt regelmatig bijeen om met de directie het gevoerde beleid, de resultaten en de vooruitzichten door te nemen. Verder wordt verwezen naar het door de raad opgestelde advies bij de jaarrekening 2014/2015, dat tevens in dit jaarverslag is opgenomen. Organisatiestructuur & HR-beleid Gedurende het boekjaar is er een aantal organisatorische wijzigingen doorgevoerd. De wijzigingen komen voort uit de beoogde toekomstige ontwikkelingen op zowel markt als technologisch vlak. Zo is als gevolg van een toenemende vraag naar strategisch IT-advies het Solution Architecten team uitgebreid. Daarnaast is door de stijgende complexiteit in technologische ontwikkelingen de klantvraag naar verdere ontzorging toegenomen. Om de overgang van project naar beheer te optimaliseren, is daarom medio dit boekjaar de service delivery functie formeel ingevuld binnen PQR. Ten slotte heeft in 2015 de flexibele schil vorm gekregen. Met name de opdrachten buiten de projecten business om welke PQR niet met eigen resources kan of wil invullen, wordt door inzet uit de flexibele schil opgevangen. In- & uitstroom In 2015 is er voor PQR begrippen een relatief hoger verloop geweest dan in voorgaande jaren. Gedurende het boekjaar zijn er 18 medewerkers uit dienst gegaan ten opzichte van 9 medewerkers in het boekjaar 2013/2014. Dit komt met name door het aantrekken van de economie. Hierdoor is er enerzijds een significante toename van het aantal IT-vacatures, anderzijds is de bereidheid bij medewerkers in het algemeen om te switchen van werkgevers toegenomen. Mede door de versnelling van de technologische ontwikkelingen is de verwachting dat de komende jaren de vraag naar IT-ers verder zal stijgen. Werving & selectie heeft volledig plaats gevonden door eigen inzet. In het boekjaar zijn 9 medewerkers ingestroomd bij PQR ten opzichte van 11 in het boekjaar 2013/2014. Voor het laatste kwartaal 2015 zijn inmiddels 6 nieuwe medewerkers gecontracteerd. Ziekteverzuim Ondanks het (pro)actief blijven inspelen op het verzuim is er in dit verslagjaar sprake geweest van een hoger verzuimpercentage (3,88%) ten opzichte van het vorige verslagjaar 2013/2014 (2,89%). Persoonlijke ontwikkeling Anticiperend op de marktontwikkelingen en de beoogde ontwikkeling van onze organisatie zijn er verschillende opleidingen en trainingen verzorgd om het gezamenlijke vaardigheidsniveau van onze medewerkers te verhogen. Een groot deel van deze vaardigheidstrainingen zijn PQR-breed en incompany verzorgd, waaronder gesprekstechniek, adviesvaardigheid, klantgericht offerteschrijven en feedback geven & ontvangen. Voor de managers is een Masterclass Persoonlijk Leiderschap gehouden en niet in de laatste plaats heeft de gehele accountmanagers populatie de opleiding Strategisch Accountmanagement gevolgd bij het ISAM, verbonden aan het Erasmus. Medewerkerstevredenheidsonderzoek Effectory heeft voor PQR het medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) gehouden. Het overall resultaat van het MTO is uitgekomen op een 7,1. Er zijn in het MTO verschillende deelgebieden uitgevraagd als betrokkenheid (7,4), bevlogenheid (7,5) en tevredenheid (7,1). De trotspunten van onze medewerkers zijn het kennisniveau van de collega s, de ontwikkelingsmogelijkheden, de resultaatgerichtheid, de onderlinge communicatie & samenwerking en de mate van klantgerichtheid. Er zijn op organisatorisch niveau verschillende verbeterpunten benoemd zoals communicatie, visie en doelen. Daarnaast is er per team inzichtelijk gemaakt wat de benodigde trots en verbeterpunten zijn. Directie en management hebben de benodigde acties uitgezet om de verbeterpunten door te voeren. 18
Financiële resultaten en vermogenspositie Bedrijfsopbrengsten en bedrijfslasten Over het afgelopen boekjaar bedraagt de totale bedrijfsopbrengst van PQR Holding B.V. 104,9 miljoen. Wederom een mooie prestatie, want historisch gezien zijn alleen in het boekjaar 2013/2014 de opbrengsten hoger geweest ( 113,6 miljoen). De toegevoegde waarde (bedrijfsopbrengst minus inkoopwaarde goederen en extern ingehuurde omzet gerelateerde diensten) bedraagt 18,0 miljoen ten opzichte van 18,9 miljoen in 2013/2014. De toegevoegde waarde bedraagt ruim 17% van de totale opbrengsten. Dit percentage ligt iets hoger dan het over 2013/2014 gerealiseerde percentage. De bedrijfslasten (exclusief de inkoopwaarde van geleverde goederen en extern ingehuurde diensten) hebben over het afgelopen jaar 13,5 miljoen bedragen, ten opzichte van 14,1 miljoen over het boekjaar 2013/2014. Deze kosten zijn derhalve met 0,6 miljoen ofwel 4% afgenomen. De kostendaling betreft voornamelijk een combinatie van kostenbesparende maatregelen en lagere variabele personeelskosten (die samenhangen met de opbrengsten en toegevoegde waarde). Daarnaast was ook het gemiddeld aantal fte s iets lager: 108 ten opzichte van 111 in 2013/2014. Bedrijfsresultaat Bovenstaande ontwikkelingen hebben geresulteerd in een bedrijfsresultaat van 4,5 miljoen tegenover 4,9 miljoen over 2013/2014. Het bedrijfsresultaat gerelateerd aan de omzet kon op 4,3% worden gehandhaafd. Netto resultaat na belastingen - dividend Het netto resultaat na belastingen bedraagt 3,7 miljoen ten opzichte van 4,1 miljoen in 2013/2014. Evenals in 2013/2014 bedraagt de gemiddelde belastingdruk 24,9%. Vooruitlopend op de vaststelling van de jaarrekening door de algemene vergadering van aandeelhouders wordt voorgesteld om uit het resultaat na belasting aan de aandeelhouder een dividend uit te keren ten bedrage van 3,7 miljoen. Balansverhoudingen en financiering Per 30 september 2015 bedraagt het eigen vermogen als percentage van het balanstotaal (solvabiliteit) 53,5 (per 30 september 2014: 52,2). De verhouding vlottende activa ten opzichte van de kortlopende schulden (current ratio) bedraagt per 30 september 2015 2,13 (per 30 september 2014: 2,07). Over 2014/2015 bedraagt de positieve kasstroom uit operationele activiteiten 4,3 miljoen. De investeringen hebben per saldo 0,1 miljoen bedragen. Gezien het niveau van de aanwezige liquide middelen is naast het over 2013/2014 vastgestelde dividend van 4,0 miljoen een aanvullende uitkering uit de reserves gedaan van 3,5 miljoen, als gevolg waarvan de liquide middelen per saldo met 3,3 miljoen zijn afgenomen. Risicobeheersings- en controlesystemen Een goede beheersing van risico s en benutting van kansen zijn cruciaal voor het realiseren van de strategie. Risicobeheersing is een integraal onderdeel van onze dagelijkse bedrijfsvoering. De kansen en bedreigingen worden tijdig geïdentificeerd en beheerst. Wij hanteren het beleid dat de continuïteit van de bedrijfsvoering moet worden gewaarborgd met een gezonde balans tussen risico en rendement. Dit zien wij terug in de wijze waarop wij met de verschillende soorten risico s omgaan. Voor de operationele risico s wordt een beperkte risicoacceptatie gehanteerd. Als het gaat om financiële risico s staan wij voor een stabiel financieel beleid met minimale en beheersbare risico s. Op het gebied van compliance met wet- en regelgeving hanteren wij een zero-tolerancebeleid. 19
Vooruitzichten Als wij moeten afgaan op de economische vooruitzichten, of de sociale en politieke vooruitzichten kan ik niet voorspellen dat het een glorieus jaar wordt. De economische groei zal beperkt zijn en ik voorzie dat de onrust in en om West-Europa onverminderd tot een stuk onzekerheid en financiële last zal leiden. Redenen genoeg voor klanten om voorzichtigheid te betrachten bij het aangaan van lange-termijn verplichtingen. PQR-portfolio en positie De belangrijkste partners van PQR zullen voor de langere termijn een significante rol blijven spelen, maar er is binnen de diverse organisaties wel een enorme dynamiek. De positie die PQR bij deze partners heeft, gecombineerd met de kennis en kwaliteit die PQR zelf in huis heeft, biedt een goede basis om tijdig in te spelen op de nieuwe trends en ontwikkelingen. Daarnaast zijn er interessante nieuwkomers en blijft het dan ook zaak om ontwikkelingen tijdig te spotten en hier op in te spelen, zo zijn recentelijk een aantal nieuwe partijen opgetekend die deels in de plaats van komen en deels voor additionele business kunnen zorgen. Ontegenzeggelijk blijft de wens van vele klanten om ter zake kundig advies te krijgen, wat omgezet kan worden in oplossingen en diensten die de organisatiedoelen van de klant ondersteunen. Dat dit meer en meer in de vorm van diensten in plaats van producten wordt geboden is onderkend en daar is ook de organisatie PQR op ingesteld. Diensten om te adviseren over inzet van cloud gebaseerde oplossingen, al dan niet in combinatie met efficiënte on-premise oplossingen, worden verder uitgebouwd. Ook op het terrein van ondersteuning van de operationele fase breidt PQR haar dienstenportfolio uit. Zo is recentelijk de PQR Lifecycle Services geïntroduceerd welke warm ontvangen is door een respectabel aantal klanten. Op het gebied van beheer werkt PQR naar tevredenheid samen met een beperkt aantal partners. De verdere optimalisatie van de fases ontwerp, implementatie en beheer heeft geleid tot de ambitie om ook het beheer voor klanten in huis te kunnen uitvoeren. Het heeft de voorkeur van de organisatie om deze capaciteit middels acquisitie te verkrijgen en daarna verder uit te bouwen. Overheidsinvesteringen De overheidssector is voor PQR traditioneel het grootste segment, zeker in de combinatie van lokaal/regionale overheid (LRO) met centrale overheid. Het aantal nieuwe uitvragen vanuit de LRO sector is fors achter gebleven bij wat wij in voorgaande jaren hebben gezien. De verwachting voor 2015/2016 is dat dit niet wezenlijk verandert. Centrale overheid is nu serieus actief met de consolidatie en vernieuwing van haar rekencentra. Het uiteindelijke doel van de overheid is om hiermee kosten te verlagen, bedrijfszekerheid te verhogen en niet in de laatste plaats om er voor te zorgen dat een en ander veilig geschiedt. In de praktijk betekent dit dat er forse investeringen plaatsvinden waarbij de uitvraag vaker wel dan niet gecombineerd gaat met een adviestraject en een verplichting om er voor te zorgen dat de geïnstalleerde apparatuur ook up to date blijft. Het zijn juist deze uitvragen waarop PQR is voorbereid en hoopt meer dan haar graantje mee te pikken. Aanbestedingen Als ook in het voorgaande verslag gemeld zullen er gedurende het boekjaar verschillende grote contracten opnieuw in de markt gezet worden. Eén daarvan is het Politiecontract dat nu bij PQR ligt en een significant deel van onze omzet vertegenwoordigt. Het nieuwe Politiecontract zal effectief zijn per 1 mei, maar daarnaast is het de verwachting dat Politie grote nieuwe projecten separaat in de markt zet. Een vergelijkbaar contract is uitgevraagd door Defensie en in december 2015 gegund aan PQR. Daarnaast is het goed mogelijk dat ook Defensie grote additionele investeringen als project separaat gaat aanbesteden. 20
Vooruitzichten Het komend jaar zullen ook andere grote contracten vernieuwd dienen te worden. Het verschil met deze contracten is echter dat er meerdere mantelpartijen zijn, zodat en het volume in het contract per individuele deelnemer lager is en de uitkomst niet binair is maar dat PQR wederom 1 van de 3 of 4 partijen kan zijn. Ten slotte moet opgemerkt worden dat de transitie naar een nieuwe partij verschillende effecten op het volume kan hebben; aanloopproblemen met een lager volume dan gemiddeld, of juist een inhaalvraag van uitgestelde investering bij afwezigheid van een geldig contract. Organisatie en resultaten De directie van PQR heeft vertrouwen in de eigen organisatie: de focus, de kennis en de gedrevenheid en niet in de laatste plaats de flexibiliteit om zich aan te passen aan nieuwe situaties. De ambitie om het hoogste niveau van professionaliteit en kwaliteit na te streven, heeft geleid tot de beslissing om een geïntegreerd IT-systeem te gaan implementeren gedurende de tweede helft van het komende boekjaar. PQR heeft een goede relatie met een groot aantal trouwe klanten, langdurige en productieve samenwerking met toonaangevende leveranciers en voert een portfolio van producten en diensten dat aanspreekt bij deze klanten voor nu en in de nabije toekomst. Dit alles gecombineerd met het verlopen c.q. vernieuwen van enkele grote contracten telt op tot de verwachting dat de omzet en het resultaat voor het boekjaar 2015/2016 minimaal in lijn zal zijn met het afgelopen boekjaar. Voor 2015/2016 worden geen belangrijke ontwikkelingen qua operationele financieringsbehoefte verwacht voor de normale bedrijfsuitvoering. Het bovengenoemde IT-project wordt uit de operationele kasstroom gefinancierd. De organisatie heeft evenwel de ambitie om haar service delivery capaciteit middels managed services activiteiten te verbreden, al dan niet als aanvulling of vervanging van bestaande samenwerkingen. De Meern, 8 januari 2016 De directie 21