Exportkansen via internationale organisaties in Agrofood speciale aandacht voor Wereldbank, African Bank, WFP & FAO
Inhoud 1 African Bank Agrofood projecten 4 1.1 1.2 Strategische richting 4 Agrofood 4 1.3 From Farm to Mouth; investeringen in de landbouwinfrastructuur 5 1.4 Projecten winnen 6 1.5 Exportkansen 6 2 Wereldbank Agrofood projecten 11 2.1 Strategische richting 11 2.2 2.3 Trust funds en de Nederlandse bijdrage 12 Projecten winnen 12 2.4 Exportkansen 13 3 Kansen bij internationale organisaties verzilveren 15 Pagina 2 van 17
Inleiding Internationale organisaties zoals de Wereldbank, Verenigde Naties, Europese Unie en regionale ontwikkelingsbanken (AfDB, ADB, IDB) besteden jaarlijks meer dan 200 miljard dollar aan projecten in transitie- en ontwikkelingslanden. Voor Nederlandse bedrijven en organisaties bieden deze projecten interessante kansen om goederen en diensten te leveren. Focus van het dossier Kansen om diensten en producten te leveren in de agrofood sector worden belicht. De focus daarbij is op Afrika, met name die kansen die de African Bank (AfDB), de Wereldbank en de VN organisaties - FAO en WFP - bieden. Dit is geen uitputtende lijst van mogelijkheden en bestaande kansen, maar een inventarisatie die handvatten beoogt te bieden voor discussie en mogelijke samenwerking tussen bedrijven, sectoren en de overheid. Het kansendossier geeft, naast concrete projectkansen en tender mogelijkheden, ook inzicht in het meerjarige perspectief bij de verschillende instellingen. Contact Adviseur Wereldbank, MIGA en IFC: Commerijn Plomp Mail: commerijn.plomp@agentschapnl.nl EU cohesie en structuurfondsen en interne programma's: Isabelle Kamphuis Mail: isabelle.kamphuis@agentschapnl.nl EU Externe hulp programma's: Arthur Sessink Mail: arthur.sessink@agentschapnl.nl Adviseur VN: Arthur van Leeuwen Mail: arthur.vanleeuwen@agentschapnl.nl Adviseur AfDB, AsDB en IADB: Marianne Birch-van Male Mail: marianne.vanmale@agentschapnl.nl Telefoon: +31 (0)88 602 90 00 referentie TIO Website: www.agentschapnl.nl/tio Pagina 3 van 17
1 African Bank Agrofood projecten In 2012 investeerde de Afrikaanse Ontwikkelingsbank (AfDB) 8.6 % van het totale budget in de sector 'agriculture'. Dit staat gelijk aan UA1 308.1 miljoen, zo'n 465 miljoen. Nederlandse bedrijven halen nog weinig opdrachten binnen in deze sector bij de AfDB, terwijl het wel één van de topsectoren is van Ministerie van EZ. In dit dossier worden daarom de kansen benoemd op dit gebied. De Bank geeft zelf aan dat Nederlandse kansen bij de AfDB vooral liggen in het uitvoeren van innovatieve, technisch hoogwaardige projecten en producten. 1.1 Strategische richting De Bank heeft een gedetailleerde ''Agriculture Sector Strategy 2010-2014'' die de visie van de bank goed weergeeft. Bedreigingen en kansen worden hierin ook benoemd. De AfDB-strategie voor de landbouwsector bestaat uit ontwikkeling van de landbouwinfrastructuur en stimulering van duurzame natuurlijke bronnen. Het landbouwaandeel is groeiende, en neemt naar verwachting in de periode 2013-2015 11,5 % voor haar rekening. De AfDB werkt tevens met verschillende instellingen samen in strategic partnerships, o.a. met het World Food Program (WFP) en de Food and Agriculture Organization (FAO). FAO en de AfDB werken o.a. samen om de verliezen na de oogst / post-harvest losses in Afrika te verminderen. Dit maakt ook agrologistiek een belangrijk thema. De eerste samenwerkingsovereenkomst tussen tussen AfDB en het WFP dateert van 1991 met als voornaamste doel de afstemming van voedselhulp te vergemakkelijken. Ongeveer 60% van de door de AfDB goedgekeurde voedsel noodhulpoperaties aan getroffen regionale landen wordt uitgevoerd door het WFP. 1.2 Agrofood De landbouwsector staat centraal in de missie van AfDB om de armoede te verminderen en ondersteunt zijn 53 regionale leden om deze sector op een duurzame manier te laten groeien. Deze sector is verbonden met vele andere sectoren: infrastructuur, milieu, water. De strategie voor de landbouwsector voor de komende jaren is als volgt beschreven: "The Bank [ ] seeks to increase agricultural productivity, enhance incomes, and improve food security on a sustainable basis. It does this through two mutually reinforcing pillars: (i) improving rural infrastructure (water resources management and storage, agroprocessing and trade-related capacities for accessing local and regional markets); and (ii) improving the management of renewable natural resources." 1 Op het moment van schrijven is 1UA (unit of account) = 1,15 Euro. Laatste koers vindt u op http://www.afdb.org/en/documents/financial-information/exchange-rates/ Pagina 4 van 17
Strategie AfDB voor de agriculture sector (2010-2014) 2 De strategie voor de landbouwsector bestaat uit de twee eerder genoemde pilaren: ontwikkeling van landbouwinfrastructuur en stimulering van duurzame natuurlijke bronnen. Hieronder vindt u de verdeling van het budget naar projecten per thema tussen 2010-2014. Pijplijn naar thema: 1.3 From Farm to Mouth; investeringen in de landbouwinfrastructuur Samenvatting van de Landbouwvisie AfDB De AfDB hanteert momenteel een meer marktgerichte- en ketenbenadering voor projecten. De onlangs gepubliceerde "long-term strategy 2013-2020'' besteedt o.a. specifieke aandacht aan verwerking & opslag. Dit moet resulteren in: meer toegevoegde waarde minder post-harvest losses. Ook aan de inputkant richt men zich op verbeterde toegang tot zaadgoed en bemesting. Kortom, de hele keten komt aan bod. 2 Bron The Bank s Agriculture Sector Strategy (AgSS) 2010 2014 - http://www.afdb.org/fileadmin/uploads/afdb/documents/policy- Documents/Agriculture%20Sector%20Strategy%2010-14.pdf Pagina 5 van 17
1.4 Projecten winnen Zowel voor consultants als voor aanbieders van goederen en werken zijn er relevante projecten. Bij de AfDB lopen op dit moment 90 projecten in de sector Agriculture. Daarnaast zijn er nog 24 goedgekeurde projecten (waarvan de startdatum in de toekomst ligt). Projecten in een voorstadium (pijplijn) zijn lastiger via de website te achterhalen. Via onze contacten hebben wij wel in een vroeg stadium inzage in deze projecten. Hieronder hebben wij er een aantal projecten uitgewerkt. Voor consultants bestaat DACON, een website van de AfDB waar u zich als individuele consultant of bedrijf kunt inschrijven. Hier zult u ook opdrachten vinden. Jaarlijks organiseert AfDB een zgn. Business Opportunity Seminar (BOS). De laatste werd door zo'n 170 bedrijven bezocht. Helaas was er geen Nederlandse delegatie. Gedurende een dag (-deel) informeert de Bank u over aanbestedingsprocedures, beleid, strategieën en pijplijnprojecten. Tevens bestaat de mogelijkheid om met de relevante sectorspecialist te spreken over mogelijke kansen. Bij voldoende belangstelling zijn wij voornemens in week 48 (eind november 2013) de AfDB te vragen een Nederlandse landbouw- delegatie te ontvangen. Het programma Partners for International Business (PIB) kan ook interessant zijn. Binnen het programma werken overheid en bedrijfsleven samen. Het draait om het initiatief en het (financieel) commitment van het bedrijfsleven. De overheid lost alleen problemen op waar de markt zijn werk niet doet. In dat geval maken overheid en bedrijfsleven een plan om de problemen op te lossen. Het programma richt zich op 9 topsectoren die in 25 priolanden door de overheid zijn vastgesteld. 1.5 Exportkansen Hieronder vindt u een selectie van agrofood projecten, goedgekeurde projecten en projecten in pijplijn. (bron: http://www.afdb.org) Pagina 6 van 17
AfDB goedgekeurde projecten SMALLHOLDER IRRIGATION AND VALUE ADDITION PROJECT [SIVAP] Zambia - Livestock Infrastructure Support Project's (LISP) - P-ZAM-AAE-002 Land: Zambia Internationale AFDB Organisatie: 1. Livestock Infrastructure 2. Capacity building 3. Project Management Approval date: 29-03-2013 Land: Malawi Internationale ADB / Global Agricultural and Food Security Organisatie: Program (GAFSP) Objective: Improve crop production & productivity Type: Goods & Services Goods: Agro-processing equipment / Seed multiplication equipment Planning: Approved Start date: 13-03-2014 Budget: US$ 44.5 m. Project omschrijving: SIVAP zal uit de volgende onderdelen bestaan: 1) Sustainable Land and Water Management 2) Crop Diversification and Value Chain seed selection and multiplication rainfed cropping agro-processing and value addition support to market linkages Institutional Strengthening and Capacity Building Zie ook: http://www.afdb.org/en/projects-and-operations/projectportfolio/project/p-mw-aa0-026/ Start date: 29-03-2014 More information: http://www.afdb.org/en/projects-andoperations/project-portfolio/project/p-zm-aae-001/ Pagina 7 van 17
Liberia - Smallholder Agricultural Productivity Enhancement and Commercialization (SAPEC) P-LR-AOO-003 Land: Internationale Organisatie: Liberia AFDB 1. sustainable crop production intensification 2. value addition and marketing 3. capacity building and institutional strenghtening 4. project management Gambia - Food & Agriculture Sector Project (FASDEP) P-GM-AAO-013 Approval date: 02/05/2012 Start date: 02/05/2013 More information: http://www.afdb.org/en/projects-andoperations/project-portfolio/project/p-lr-a00-003/ Land: Gambia Internationale AFDB Organisatie: Approval date: 15-05-2013 Start date: 15-05-2014 More information: http://www.afdb.org/en/projects-andoperations/project-portfolio/project/p-gm-aa0-013/ Pagina 8 van 17
AfDB Pijplijn projecten country / region year project name sector AFD grant (UA mn) Ethiopia 2014 drought resilience in the Horn of Africa - Phase II Kenya 2015 Smallscalle Horticultural Project 2 Malawi 2015 Lower Shire Valley Irrigation Plan Nigeria 2015 Agricultural Transformation Agenda Support Programme Tanzania 2014 Bagamoyo Eco-Energy Scheme Uganda 2015 Farm income enhancement and forest conservation project Phase II Zambia 2015 Market Linkages and Post Harvest Loss Reduction Project Multinatio nal / EARC Multinatio nal / EARC Egypt / Libya / Tunesia 2014 Drought Resilience and Sustainable livelihoods Programme Phase II - Kenya component 2015 Lakes edward & Albert natural resources management porject Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural Agriculture & Rural AFD grant (UA mn) AFD total 60 60 40 40 20 20 192 192 20 20 25 25 20 20 40 40 Agriculture 10 10 2015 Locust Control Agriculture 10 10 Pagina 9 van 17
UN Agrofood tenders (issued on or before September 2, 2013) UNIDO - Ghana - [20-9-2013] - Fishery Value Chain Analysis; https://www.ungm.org/notices/item.aspx?id=26536 UNPD - Zuid Soedan - [20-9-2013] - Provision of Catering Services to UNMISS Personnel in Aweil and Bentiu; https://www.ungm.org/notices/item.aspx?id=26598 UNOPS - Ivoorkust - [16-9-2013] - Achat d'équipement agricole; https://www.ungm.org/notices/item.aspx?id=26542 OSCE - Oekraine - 16-9-2013] - Supply and Delivery of Food and Non-food Office Supplies; https://www.ungm.org/notices/item.aspx?id=26257 UNPD - Haiti - [13-9-2013] - Provision of Catering Services at MINUSTAH LogBase, Port-Au-Prince, Haiti; https://www.ungm.org/notices/item.aspx?id=26434 UNOPS - Servie - [12-9-2013] - Procurement of the fruit tree seedlings for the improvement of fruit production in Pčinja district; https://www.ungm.org/notices/item.aspx?id=26465 Pagina 10 van 17
2 Wereldbank Agrofood projecten In 2012 gaf de Wereldbank in totaal ongeveer $35.5 miljard aan leningen uit. Een exact percentage hiervan voor agrofood is lastig te identificeren daar agrofood bij meerdere sectoren is ondergebracht ( Agriculture, Fishing, and Forestry, Water, Sanitation, and Flood Protection, Health, and other social services ) maar ligt tussen de 9 12%. Dit komt neer op ongeveer $3.7 miljard voor agrofood. 2.1 Strategische richting De afgelopen jaren heeft ook bij de Wereldbank de sector agrofood sterk de aandacht gekregen. Stijgende voedselprijzen, toenemende wereld bevolking, en gevaar voor voedselzekerheid hebben er voor gezorgd dat de internationale organisaties zich in toenemende mate zorgen maken over agrofood. In veel gevallen zit hier ook een klimaat en/of water component aan, waarbij te denken valt aan irrigatie, meer weerbarstige soorten, en more crop per drop. Ook de duurzaamheid is hierbij van toenemend belang. Vanuit deze achtergrond wordt agrofood steeds breder geïnterpreteerd en opgepakt. De noodzaak tot voeden van bevolking, bieden van werkgelegenheid, beperken van negatieve gevolgen voor het milieu (stroomgebieden, oppervlaktewater, biodiversiteit, CO2-opvang), en het efficiënter gebruik maken van de beperkte beschikbaarheid van land en water staat daarin centraal. Daarom wordt in toenemende mate de link gelegd met voedselprijzen, voedingswaarden, economische groei, levensonderhoud, en volksgezondheid. Sociale en politieke gevoeligheden zijn de afgelopen jaren ook nadrukkelijker naar voren gekomen. Agrofood projecten per sector 01/2012-07/2013 Pagina 11 van 17
Agriculture: Projecten per regio (x$1miljoen), 01/2012-07/2013 2.2 Trust funds en de Nederlandse bijdrage Nederland is één van de top 5 Trust Fund donoren aan de Wereldbank (2008-2012 op 4 de plaats na VK, EU en VS). Het thema agrofood, één van de Topsectoren, krijgt van Nederland daarbij nadrukkelijk veel aandacht. Dit wordt zowel zelfstandig gedaan (Single Donor Trust Fund) als samen met andere landen (Multi Donor Trust Fund). De Wereldbank heeft in totaal bijna 1100 Trust Funds; Nederland sponsort in totaal ruim 100 Trust Funds. Deze zijn divers in omvang, looptijd, thema en regio. De Nederlandse inzet is om het aantal Trust Funds met Nederlandse bijdrage terug te brengen, maar dan wel een steviger participatie per Trust Fund te hebben en ook minder als single donor op te treden. De Wereldbank Trust Funds op het gebied van agrofood in Afrika zijn sterk verbonden met het agrobeleid van de Afrikaanse landen, zowel per land als gezamenlijk, zoals neergelegd in de Comprehensive African Agricultural Program (CAADP). De Wereldbank is deelnemer in verschillende Consultative Groups (CG's) op het gebied van agro-kennisontwikkeling in Afrika, en in het Forum for Agricultural Research in Africa (FARA). Interessante kansen voor het bedrijfsleven komen ook voort uit de Private Sector Window (PSW) van het Global Agriculture and Food Security Program (GAFSP), een Wereldbank Trust Fund waar Nederland een aanzienlijke bijdrage aan levert. 2.3 Projecten winnen Een belangrijk startpunt voor informatie over agrofood zijn de websites www.worldbank.org/sustainabledevelopment en http://go.worldbank.org/m8edn6zcf0 (Agriculture and Rural ). Hier is informatie te vinden over projecten, maar ook data, onderzoek, en resultaten. De Wereldbank is een matrix-organisatie. De kenniscentra en het trust fund management zitten in de netwerken (zoals Sustainable Network (SDN), en Poverty Reduction and Economic Management Network (PREM)), de projecten en leningen zitten in de regio s. In totaal heeft de Wereldbank 100 landenkantoren en 11.000 ontwikkelingsspecialisten. Voor het design en fundament van een project wordt vaak een beroep gedaan op consultants en adviseurs in Washington; voor de daadwerkelijke uitvoering zijn de Task Team Leaders in de regio s echter sleutelfiguren. Pagina 12 van 17
2.4 Exportkansen Hieronder vindt u een selectie van agrofood projecten en een aantal lopende aanbestedingen (bron: www.worldbank.org/projects) Agriculture Cluster Project (P145037) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: West Africa Regional Fisheries Program APL C1 (P126773) Regional Pastoral Livelihoods Recovery and Resilience Project (P129408) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: Senegal Sustainable and Inclusive Agribusiness Project (P124018) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: Senegal, Africa $80 miljoen General finance sector, 50%; Agro-industry, marketing and trade, 50% Uganda, Africa $150 miljoen Crops, 25%; Irrigation and drainage, 25%; Agro-industry, marketing and trade, 25%; Public administration- Ariculture, fishing and forestry, 15%; General agriculture, 10% http://www.worldbank.org/projects/p145037/agriculture-clusterdevelopment-project?lang=en&tab=overview Locatie: West Africa, Africa Waarde: $49 miljoen Sectoren: General agriculture, fishing and forestry sector, 100% Meer informatie: http://www.worldbank.org/projects/p126773/west-africa-regionalfisheries-program-apl-c1?lang=en&tab=overview Africa $180 miljoen Animal production, 60%; General agriculture, fishing and forestry, 40% http://www.worldbank.org/projects/p129408/regional-pastorallivelihoods-recovery-resilience-project?lang=en&tab=overview http://documents.worldbank.org/curated/en/2012/08/16586365 /project-information-document-concept-stage-regional-pastorallivelihoods-recovery-resilience-project-p129408 http://www.worldbank.org/projects/p124018/senegalagribusiness-development-project?lang=en&tab=overview Pagina 13 van 17
Tanzania - Southern Agriculture Growth Corridor Investment Project (P125728) Locatie: Waarde: Sectoren: Meer informatie: Cote d'ivoire - POPs Pesticides Mgt Project (P131778) Sectoren: General agriculture, fishing and forestry sector (100%) Thema:: Pollution management and environmental health (100%) Meer informatie: Tanzania, Africa $65 miljoen Agricultural extension and research, 75%; General agriculture, fishing and forestry, 25% http://www.worldbank.org/projects/p125728/tanzania-southernagriculture-growth-corridor-investmentproject?lang=en&tab=overview Excellence (P126974) Locatie: Africa Waarde: 220 Sectoren: Tertiary education (50%), Health (25%), Agricultural extension and research (25%) Meer http://www.worldbank.org/projects/p126974/strengthening- informatie: tertiary-education-africa-through-africa-centers- excellence?lang=en&tab=overview http://wwwwds.worldbank.org/external/default/wdscontentserver/wdsp/afr/2 013/07/12/090224b081d1f29e/1_0/Rendered/PDF/Project0Inform0gt 0Project000P131778.pdf Selectie van een aantal agrofood aanbestedingen http://www.devbusiness.com) Tanzania, econsult: Selection of a Consultant to Conduct a Household Survey on a Sample of Enumeration Areas in Tanzania to Measure Weekly Labor Inputs in Farming Mali Fourniture de 21 200 doses de semences animales et produits de synchronisation et de petits matériels d'insémination 30-aug- 13 12-aug- 13 14-sep- 13 13-sep- 13 WB4782-08/13 WB4421-08/13 Regional - Africa econsult: Promoting regional trade in meat and livestock-related products in ECOWAS 28-aug- 13 12-sep- 13 WB4742-08/13 Pagina 14 van 17
3 Kansen bij internationale organisaties verzilveren Team Internationale Organisaties (TIO) van Agentschap NL adviseert bedrijven bij het verwerven van opdrachten en financiering van projecten van internationale organisaties. Wij maken hierbij gebruik van ons netwerk en persoonlijke contacten bij o.a. de Nederlandse Ambassade's en de Internationale Organisaties. Dienstverlening projecten en aanbestedingen bij internationale organisaties Tenderinformatie, projecten en programma's. Vraagbeantwoording m.b.t. tenders en werkwijze internationale organisaties. Geschillen beslechting bij aanbestedingsprocedures. Scans internationale organisaties: op maat worden voor u contactpersonen en relevante projecten in kaart gebracht. Ook kunnen wij geheel vrijblijvend voor u uw Expression of Interest screenen. Maatwerk internationale organisaties: Uitgebreide dienstverlening op maat m.b.t projecten en aanbestedingen. Kansen signalering: Samen met het postennetwerk, brengen we u als eerste op de hoogte van nieuwe projectkansen bij internationale organisaties. Trustfunds: via het trustfundprogramma van het ministerie van Buitenlandse zaken, zijn er mogelijkheden om studies en consultancy opdrachten te verrichten voor IFC en EBRD. Partners in International Business: Via het PIB programma kunt u samen met uw consortiumpartners overheidsondersteuning krijgen bij het verwerven van opdrachten en financiering bij internationale organisaties Workshops, missies en trainingen. Pagina 15 van 17
Colofon Dit is een publicatie van: Agentschap NL / NL EVD Internationaal / Unit Team Internationale Organisaties Contactpersoon: Marianne van Male Adviseur Regionale Banken Prinses Beatrixlaan 2 / 2595 AL den Haag Postbus 93144 / 2509 AC Den Haag T +31 (0)88 602 90 00 E intake@info.agentschapnl.nl (Referentie TIO) www.agentschapnl.nl Agentschap NL September 2013 Agentschap NL is een agentschap van het ministerie van Economische Zaken. Agentschap NL voert beleid uit voor diverse ministeries als het gaat om duurzaamheid, innovatie en internationaal. Agentschap NL is hét aanspreekpunt voor bedrijven, kennisinstellingen en overheden. Voor informatie en advies, financiering, netwerken en wet- en regelgeving. Agentschap NL streeft naar correcte en actuele informatie in dit dossier, maar kan niet garanderen dat de informatie juist is op het moment waarop zij wordt ontvangen, of dat de informatie na verloop van tijd nog steeds juist is. Daarom kunt u aan de informatie op deze pagina's geen rechten ontlenen. Agentschap NL aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade als gevolg van onjuistheden en/of gedateerde informatie. Binnen onze website zijn ook zoveel mogelijk relevante externe links opgenomen. Agentschap NL is niet verantwoordelijk voor de inhoud van de sites waar naar wordt verwezen. Pagina 16 van 17
Dit is een publicatie van: Agentschap NL NL EVD Internationaal