Beknopte handleiding Sprint

Beknopte handleiding Sprint Sprint helpt kinderen, jongeren en volwassenen met lees-, schrijf- en spellingsproblemen, zoals dyslexie 1 Algemene info Dit is een beknopte handleiding in functie van. de Sprinto sticks die gebruikt worden binnen CVO VIVO. De uitgebreide handleiding kan ook gevraagd worden aan de betrokken lector of aan de persoon die permanentie heeft in het Openleercentrum. De officiële handleiding is ook terug te vinden op www.sprintplus.be. De handleidingen kunnen worden voorgelezen door Sprint zelf. Via de website kunnen ook gratis updates aangevraagd worden. Er wordt geadviseerd om elke 6 maand de sticks te updaten. Deze handleiding is geschreven voor versie.16, geüpdatet in oktober 2012. Binnen Vivo beschikken we over de Sprinto sticks. Dit heeft als groot voordeel dat deze sticks kunnen gebruikt worden op verschillende computers. Als je zelf je laptop meebrengt naar Vivo, kan je Sprint onmiddellijk op je computer gaan gebruiken zolang de stick in zit, het programma hoeft niet geïnstalleerd te worden. Aan de slag: -steek de stick in de USB-opening van je computer. -stick gaat automatisch open of je opent de stick via comuter. -je kiest onderaan het kader voor het programma Sprinto. Afsluiten: -de stick na gebruik steeds veilig verwijderen onderaan je bureaublad. Indien je nog vragen hebt bij het gebruik van Sprint, kan je deze steeds stellen aan je lector of via support@jabbla.com. 1

2 Gebruik van de Sprinto stick 2.1 Sprint als tekstverwerkingsprogramma of Sprint in Microsoft Word Je kan Sprint gebruiken als tekstverwerkingsprogramma. Je kan daarin zaken typen, knippen en plakken, en laten voorlezen. Dezelfde knoppen zijn echter ook te gebruiken binnen Word. Je gebruikt dan Microsoft Word als tekstverwerkingsprogramma, maar hebt de voordelen van Sprint. Om Sprint in Word te gebruiken neem je volgende stappen: -open Microsoft Word -klik rechts onderaan met de rechter muisknop op het symbool van de Sprinto stick. -kies tussen zwevende werkbalk of vast werkbalk. De werkbalk verschijnt in Word. Sprint kan ook binnen PDF gebruikt worden, maar daarover volgt een afzonderlijk onderdeel op het einde van deze handleiding. 2.2 Ondersteuning bij het lezen Sprint kan je op verschillende manieren helpen bij het lezen van documenten. Hieronder worden de vier verschillende manieren kort toegelicht. 2.2.1 Eerste manier Met deze knoppen kan je een volledige tekst laten lezen of een gedeelte van een tekst: Het programma leest de volledige tekst van bij het begin Het programma leest de tekst vanaf het punt waar de cursor staat. 2

Pauzeren en herstarten tijdens het voorlezen Stoppen met voorlezen Je kan de manier van voorlezen aanpassen aan je eigen voorkeuzen. Je gaat bovenaan naar Spraak en dan naar instellingen. Daar kan je bijvoorbeeld de snelheid aanpassen. 2.2.2 Tweede manier Met volgende knoppen kan navigeren per woord/zin/paragraaf. De blauwe knoppen gaan samen met het keuzekader woord/zin/alinea ernaast. Het voordeel van deze manier van voorlezen is dat je gemakkelijk en snel door een document heen kan gaan en de stukken die duidelijk zijn kan overslaan. Lees het woord/zin/alinea voor de cursor. Lees het woord/zin/alinea waar de cursor staat. Lees het woord/zin/alinea na de cursor. 2.2.3 Derde manier Met de klik en lees -knop kan je enkel de woorden/zinnen/alinea s laten voorlezen die je moeilijk vindt. De rest van de tekst wordt niet voorgelezen. Lees het woord/zin/alinea dat aangeklikt wordt. Deze knop blijft actief zolang hij ingedrukt is. Om dit terug uit te zetten klik je er nog eens op. 2.2.4 Vierde manier Met de knop Sprinter kan je gelijk welke tekst laten voorlezen, ook bijvoorbeeld op internet, in je mailprogramma, Je kan op verschillende manieren de Sprinterknop activeren: -bij het opstarten kies je als optie voor Sprinter -in het programma Sprint ga je naar beeld en klik je op Sprinter -klik rechtsonder aan je bureaublad met de rechtermuisknop op het symbooltje van de stick en kies voor Sprinter. 3

Deze knop verschijnt en blijft actief. Je selecteert de stukken tekst die je wil laten voorlezen op internet, in je mailprogramma, Als je de taal wil veranderen kan dit door met de rechter muisknop op de paarse knop te klikken en de taal aan te passen. Om deze knop af te sluiten, sluit je ofwel Sprint helemaal af of klik je met de rechter muiknop op de paarse knop en kies je voor sluiten. 2.2.5 Extra Met deze knop kan je een woord naar keuze laten splitsen in lettergrepen. 2.3 Ondersteuning bij het schrijven Sprint ondersteunt je ook bij het schrijven. Er wordt geadviseerd om bij het schrijven deze verschillende hulpmiddelen samen te gebruiken om er zeker van te zijn dat je tekst geen fouten meer bevat. 2.3.1 Auditieve feedback Gebruik deze knop tijdens het typen. Alles wat je typt wordt steeds voorgelezen. Je kan deze optie aanpassen aan je eigen voorkeuren: snelheid, na elk woord/zin/alinea, Let wel op, deze optie haalt niet alle fouten er uit. Woorden als wagter, hooren, ingewikelt, zullen wel juist voorgelezen worden. Daarom combineer je dit best met de andere hulpmiddelen. 2.3.2 Spellingscontrole De spellingscontrole in Microsoft Word is vaak onduidelijk. De rode onderlijning zorgt voor verwarring en de suggesties zijn niet altijd duidelijk. Sprint heeft een eigen spellingscontrole. Fouten worden uit je tekst gehaald en er worden verschillende suggesties gegeven. Je kan deze suggesties ook laten voorlezen. Je klikt op de suggestie die je uiteindelijk wil kiezen. 4

2.3.3 Homofonen Homofonen zijn woorden die wel correct geschreven zijn, maar afhankelijk van de context toch een andere schrijfwijze kunnen hebben, bv. licht/ligt, hart/hard, zei/zij, wand/want, Na het schrijven van de tekst kan je met volgende knop de homofonen in je tekst laten aanduiden. De woorden waarbij mogelijk verwarring kan zijn op basis van de context worden onderlijnd. Als je er op klikt, krijg je de verschillende opties met een tekening erbij, hun uitspraak en een toepassing. Je klikt op de vorm die bij de context van jouw zin past. 2.3.4 Woordvoorspeller Skippy Skippy is een specifiek onderdeel van Sprint. Deze optie is een woordenlijst die 25 000 woorden bevat. Als je Skippy activeert, verschijnen tijdens het typen de verschillende woorden die je zou kunnen bedoelen. Door middel van de functietoetsen (F1, F2, F3, ) of je numeriek klavier kan je het woord naar keuze kiezen. Je kan Skippy op verschillende manieren activeren: -bij het opstarten van Sprint kies je onmiddellijk voor Skippy -als je rechts onderaan met de rechter muisknop op het symbooltje met de stick klikt, kies je voor Skippy -in Sprint zelf klik je op deze knop om Skippy te activeren Dit hulpmiddel kan in verschillende programma s gebruikt worden (Microsoft Word, PowerPoint, ). Je kan Skippy aan je eigen voorkeuren aanpassen. Via menu in het scherm van Skippy zelf ga je naar instellingen. Daar kan je de werking gaan aanpassen. Je kan er bijvoorbeeld aanduiden dat er specifiek moet rekening gehouden worden met hoofdletters, welke opties eerst moeten komen, woorden toevoegen, Je kan Skippy ook in verschillende talen laten werken. Als er geen woorden meer verschijnen, betekent dit dat er tijdens het typen iets fout gelopen is en de combinatie die je invoert niet bestaat. 2.3.5 Geschreven tekst laten nalezen Als laatste hulpmiddel bij het schrijven wordt geadviseerd om je tekst na het schrijven te laten nalezen. Dit kan op de verschillende manieren zoals beschreven in het onderdeel ondersteuning bij het lezen. Zo hoor je onmiddellijk of alles in je tekst geschreven staat zoals je het bedoelde. 5

2.4 Ondersteuning bij het studeren Je kan Sprint gebruiken om cursusmateriaal gemakkelijker te structureren en in te studeren. 2.4.1 Hulp bij het samenvatten Je kan gebruik maken van bovenstaande knoppen om een tekst samen te vatten. Je selecteert de zaken die je belangrijk vindt en kan deze stukken kleuren met de markeerstiften. Gebruik daarbij een specifieke rangorde in kleuren, zo zal je uiteindelijke samenvatting overzichtelijk zijn. Stukken die je niet meer gekleurd wil zien kan je met de gom terug wit maken. Na het selecteren en inkleuren kan je klikken op de trechter. Er wordt een samenvatting van het bestand gemaakt op basis van jouw selecties. Deze samenvatting kan je dan nog gaan aanpassen. Je kan kleuren toevoegen, verwijderen, zaken bijtypen, het document laten voorlezen, een mp3-bestand van maken (zie verder) 2.4.2 Mp3-bestand maken van je documenten Je kan van alle documenten in Sprint en PDF een mp3-bestand maken. Op die manier kan je het document herhaaldelijk laten voorlezen, ook al ben je niet meer in het tekstverwerkingsprogramma aan het werken, of zit je niet meer achter je computer. Je kan zo je leerstof beluisteren. Deze optie kan ook gebruikt worden door je leerkracht om het examen voor je te laten voorlezen. Je gaat bovenaan het menu in Sprint naar spraak en dan naar tekst opnemen. Je kan kiezen om het volledige document in één keer op te nemen, of in delen. Dit laatste kan interessant zijn om bijvoorbeeld hoofdstuk per hoofdstuk in mp3 te hebben. Een voorwaarde is dus wel dat het document in Sprint geplakt wordt, of in pdf-formaat staat. 2.5 Sprint PDF PDF-documenten kunnen ook door Sprint verwerkt worden. Daarvoor is er een specifiek onderdeel in het programma, namelijk Sprint PDF. Je kan Sprint PF op verschillende manieren openen: -bij het opstarten van Sprint kies je voor de optie Sprint PDF -je klikt met je rechter muisknop op het symbooltje van de stick rechts onderaan je bureaublad en kiest voor Sprint PDF Alle knoppen uit Sprint kunnen op dezelfde manier gebruikt worden binnen Sprint PDF. Vier knoppen heeft Sprint PDF nog extra, deze worden hieronder besproken. 6

2.5.1 De negeerknop Met deze knop vermijd je het voorlezen van onnodige informatie. Je klikt op deze knop en trekt een kader rond het deel dat je niet wil voorgelezen hebben in het PDFdocument. Als je een selectie ongedaan wil maken, activeer je het kader door er op te klikken (er verschijnen vier zwarte bolletjes) en kan je het kader wissen door op delete te drukken op je toetsenbord. 2.5.2 De volgordeknop Met deze knop kan je de volgorde van voorlezen wijzigen. Dit kan interessant zijn bij tabellen of artikels bijvoorbeeld. Je kan dan de eerste kolom eerst laten lezen en daarna de kolom ernaast. Als je deze knop niet gebruikt, kan het zijn dat de twee kolommen in één keer voorgelezen worden. Je klikt op deze knop en trekt een kader rond het stuk tekst dat je als eerste wil laten voorlezen. Je klikt op de rechter muisknop en kan de nummering aanpassen. Daarna selecteer je het volgende stuk tekst enz. 2.5.3 De alternatieve tekst knop Soms worden symbolen, woorden, formules of afkortingen fout voorgelezen (bv. skateboarden, SLO,...). Met deze knop kan je de fout voorgelezen zaken op een andere manier ingeven. Je activeert de alternatieve tekstknop en trekt een kader rond het woord dat fout uitgesproken wordt. Er verschijnt een kader waarin je dat woord fonetisch kan typen (zoals je het uitspreekt). Het programma onthoudt deze aanpassing. 2.5.4 De figuurknop Met deze knop kan je bijschriften bij figuren en afbeeldingen laten lezen. Je activeert de figuurknop en trekt een kader rond het bijschrift. Indien je dit niet doet, wordt het bijschrift gewoon met de tekst mee gelezen. 7