Bestemd voor: Mulock Houwer en De Sprong Beleidsterrein: Beleid t.a.v. stagiairs Versie: juni 2012 Status: Vastgesteld. (instemming GMR op 22 juni 2012) Documenteigenaar: Gert Inhoud Inleiding... 2 Uitgangspunten van het stagebeleid... 2 Doelen... 2 Wettelijk kader:... 3 Vaststelling aantal stagiairs per school/locatie en per schooljaar:... 4 Voor welke opleidingen bieden we stageplaatsen aan?... 5 Met welke opleidingsinstituten werken we samen?... 5 Wat bieden we de stagiair?... 5 De praktijkbegeleider... 6 Evaluatie:... 6 Aanmelding en plaatsing stagiairs:... 7 Stagiair en LIO... 8 Bijlage: Voorbeeld stageovereenkomst... 9 stagebeleid Pagina 1
Inleiding Mulock Houwer en De Sprong bestaan uit een tiental scholen die onderwijs bieden aan leerlingen met gedragsproblemen en/of psychiatrische stoornissen. De verschillende scholen worden bezocht door leerlingen met uiteenlopende onderwijsbehoeften en ondersteuningsvragen. Het motto van de Mulock Houwer is: Mulock Houwer accepteert het verschil. De Sprong heeft als motto: de Sprong naar perspectief. Deze motto s geven weer waar scholen voor staan. Hoewel het speciaal onderwijs zoveel mogelijk onderwijs wil bieden dat qua niveau gelijkstaat aan het regulier onderwijs blijft het toch een speciale onderwijsvorm. De medewerkers van onze scholen zijn vaak bijzonder gemotiveerd om met de speciale doelgroepen te werken. Sommige medewerkers kiezen bewust voor deze vorm van speciaal onderwijs, anderen komen er min of meer toevallig in terecht. Voor alle medewerkers geldt dat zij een zekere affiniteit met de doelgroepen ontwikkelen. Een aantal medewerkers heeft, voorafgaand aan een aanstelling, als stagiair met de organisatie kennisgemaakt. Mulock Houwer en De Sprong bieden studenten en potentiële collega s graag de mogelijkheid om met deze boeiende vorm van speciaal onderwijs kennis te maken zodat zij later een bewuste keuze kunnen maken om al dan niet te kiezen voor het speciaal onderwijs. Met het toenemend aantal functies in het onderwijs is ook het aantal opleidingen toegenomen waarvan de studenten een beroep op de organisatie doen om stage te lopen. Naast HBO-studenten van de PABO worden universitaire studenten begeleid die de master orthopedagogiek volgen, HBO-studenten van bijvoorbeeld de ALO, en MBO-studenten van diverse ROC-opleidingen. Het opleiden van gekwalificeerd personeel is een verantwoordelijkheid van de opleidingsinstituten (aanbieders) en van de scholen (afnemer). Een goede opleiding en goede begeleiding op de stageplaats stimuleren studenten om in het onderwijs te gaan of blijven werken. Een stagebeleid, waarin de opleidingsinstituten en de scholen de plaatsing van stagiairs, de inhoud en begeleiding van de stage en de evaluatie hebben opgenomen, vormt de basis van een goede praktijkbegeleiding. Uitgangspunten van het stagebeleid Doelen die Mulock Houwer en De Sprong nastreven met het bieden van stageplaatsen - Een concrete bijdrage leveren aan de beroepspraktijkvorming van studenten. - Studenten laten kennismaken met het werkgebied van onze organisatie en stimuleren in het onderwijs te gaan werken of werkzaam te blijven. stagebeleid Pagina 2
- Ondersteuning van de begeleider door een extra paar handen in de klas te krijgen. Wettelijk kader: Als uitgangspunt m.b.t. de stagemogelijkheden dient artikel 36 van de Wet op het Basisonderwijs. Artikel 36. Verplichting tot bieden van stagemogelijkheden Het bevoegd gezag is verplicht aan studenten die in opleiding zijn voor een functie in het basisonderwijs of in het voortgezet onderwijs, gelegenheid te bieden de als onderdeel van hun opleiding vereiste ervaring in de school te verkrijgen. De verplichting bedoeld in het eerste lid, betreft: a. studenten die op een school voor de opleiding van onderwijzend personeel zijn ingeschreven of anderszins studeren voor een bewijs van bekwaamheid, dan wel voor een bewijs van voldoende pedagogische en didactische voorbereiding; b. in een schooljaar gelijktijdig niet meer studenten als bedoeld onder a, dan de helft van het aantal groepsleraren in dat jaar. Het bevoegd gezag kan een student de verdere toegang tot de school ontzeggen indien deze in de school in strijd handelt met de grondslag en doelstellingen van de school. Van een beschikking tot ontzegging van de toegang tot de school wordt mededeling gedaan door toezending of uitreiking van een afschrift aan het bevoegd gezag van de betrokken opleidingsinstelling dan wel aan de betrokken staatsexamencommissie en aan de inspectie. De locatieleider regelt, onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag, de werkzaamheden in verband met de begeleiding door het onderwijzend personeel van de studenten in de school in overeenstemming met dit personeel, alsmede in overeenstemming met de betrokken opleidingsinstellingen, dan wel, indien het betreft studenten die zich voorbereiden op het afleggen van een staatsexamen ter verkrijging van een bewijs van bekwaamheid of een bewijs van voldoende pedagogische en didactische voorbereiding, in overeenstemming met de betrokken staatsexamencommissie. De minister kan het bevoegd gezag op grond van bijzondere omstandigheden gehele of gedeeltelijke ontheffing van de verplichting verlenen. De ontheffing geldt voor een schooljaar. De scholen waarop studenten als bedoeld in het eerste lid, zijn toegelaten, zijn toegankelijk voor de inspectie belast met het toezicht op de opleidingsinstellingen, voor de directeur en de door deze aan te wijzen leraren van die opleidingsinstellingen, alsmede voor de leden van de betrokken staatsexamencommissies, een en ander voor zover zulks voor de uitoefening van het toezicht op de praktische vorming, onderscheidenlijk de begeleiding van de praktische vorming van de in de school aanwezige studenten noodzakelijk is. stagebeleid Pagina 3
Naast het onderwijspersoneel hebben we ook te maken met ondersteunend personeel. Ook daar kunnen passende stagetrajecten aan worden toegewezen. Om mbo-studenten te kunnen opleiden moeten de scholen erkend zijn als leerbedrijf. Voor de erkenning als leerbedrijf moet de organisatie aan de volgende voorwaarden voldoen: 1. Zorg dragen voor een goede en veilige leerplaats en werkzaamheden bieden die behoren tot de werkprocessen van het beroep waarvoor de stagiair wordt opgeleid. 2. Voldoende en deskundige begeleiding bieden gericht op de stagiair. 3. Bereid zijn tot overleg met de onderwijsinstellingen (de ROC s) het kenniscentrum (Calibris) en tot het aangaan van een digitale relatie met het kenniscentrum. 4. Akkoord gaan met vermelding van de bedrijfsgegevens in het openbare bedrijvenregister. 5. Medewerking verlenen aan kwaliteitsmetingen en publicatie van de resultaten van deze metingen. Vaststelling aantal stagiairs per school/locatie en per schooljaar: We hanteren de volgende richtlijnen 1 : a) Het aantal stageplaatsen bedraagt: - 50% van het aantal groepen van de school. Een stageplaats geldt voor tenminste een half schooljaar en wordt in principe door één stagiair ingevuld. Bijv. er zijn 6 groepen, dus 3 stageplaatsen beschikbaar. - 50% van het aantal wtf van het lerarenteam. - 50% van het aantal wtf van CvB of huishoudelijk personeel b) Bij de toekenning van het aantal stagiairs wordt rekening gehouden met het volgende: - de opleiding is relevant voor de beschikbare stageplaats. - de stagiair heeft ook de school wat te bieden (geen korte snuffelstages van eerstejaarsstudenten maar langduriger stages van studenten die een deel van hun tijd daadwerkelijk hun beroep kunnen uitoefenen). 1 De genoemde percentages in de richtlijnen mogen hoger zijn als het betreffende schoolteam daarmee instemt. stagebeleid Pagina 4
Voor welke opleidingen bieden we stageplaatsen aan? Opleiding niveau erkenning leraar basisonderwijs HBO leraar voortgezet onderwijs HBO gedragswetenschapper Universitair MBO opleidingen: Zie erkenningen Calibris ROC MN ROC ASA -Onderwijsassistent -Medewerker Maatschappelijke Zorg 3 -Medewerker Maatschappelijke Zorg 4 gehandicaptenzorg, speciale doelgroepen -SPW 3 (wordt vervangen door MMZ 3) -SPW 4 (wordt vervangen door MMZ 4) -Pedagogisch Werker 3 -Pedagogisch Werker 4 Jeugdzorg -Sport en Bewegen niveau 3 en 4 -Sociaal Cultureel Werker De contactpersonen voor Calibris zijn Sylvia Roosen (administratief) en Gert van Leeuwen (inhoudelijk). Met welke opleidingsinstituten werken we samen? - Hogeschool Theo Thijssen, Utrecht. - Universiteit Utrecht, sectie gedragswetenschappen. - ROC Midden Nederland - ROC ASA - ROC Landstede - ALO Amsterdam - In Holland, Pedagogiek - Van de opleidingsinstituten verwachten we dat ze informatie over onze organisatie beschikbaar stellen aan studenten, dat zij duidelijk zijn over de eisen die de opleiding aan de studenten stelt en dat zij initiatief nemen bij evaluaties en beoordelingen van de studenten. Wat bieden we de stagiair? Het is voor de stagiair mogelijk om die werkprocessen uit te voeren die aansluiten bij de leervraag. stagebeleid Pagina 5
De school biedt de stagiair maatwerk en verschillende soorten leeractiviteiten. Vakkennis, beroepshouding en vaardigheden en de toepassing ervan kunnen hierdoor binnen de uitoefening van beroepstaken kunnen worden verworven. De school daagt de stagiair uit tot reflectie: hoe ben ik beroepsmatig bezig en waarom doe ik dingen op een bepaalde manier? De stagiair krijgt voldoende mogelijkheden en uitdagingen om te leren, wordt als collega behandeld, voelt zich veilig en mag fouten maken. De school ondersteunt de stagiair middels coaching 2 : hoe en wanneer werk ik naar resultaten toe? De praktijkbegeleider De praktijkbegeleider moet zelf over voldoende praktijkervaring beschikken (minimaal 3 jaar) en zichzelf regelmatig hebben (bij)geschoold in het kader van onderwijskundige ontwikkelingen. De praktijkbegeleider is het eerste aanspreekpunt van de stagiair. De praktijkbegeleider introduceert de stagiair in de school en helpt deze de school goed te leren kennen bijv. door informatie te verstrekken t.a.v. werkwijze, organisatie, doelen, regels etc. De praktijkbegeleider stelt de leervraag van de stagiair centraal De praktijkbegeleider begeleidt de stagiair bij de dagelijkse werkzaamheden/opdrachten (bijv. voorbereiding lessen, observeren bij uitvoering activiteiten, evaluatie van de opdracht/les) Voorwaarden voor een goede taakuitvoering zijn: de taakbelasting van de werkzaamheden als praktijkbegeleider moet vastgelegd worden in de normjaartaak en bedraagt maximaal 30 uur per jaar. de plaats en tijden van de begeleidingsactiviteiten (voorbereiding en evaluatie) moeten vastgelegd zijn. De begeleidingsgesprekken dienen regelmatig terug te keren, waarbij tenminste 1 uur per 2 weken noodzakelijk is. Contact met het opleidingsinstituut en aanwezig zijn bij de evaluatiemomenten van de student met de docent van de opleiding. Evaluatie: Jaarlijks wordt het stagebeleid op bovenschools niveau geëvalueerd van uit de ervaringen op de verschillende locaties. Praktijkbegeleiders vullen daartoe jaarlijks een evaluatieformulier in. 2 Een beschrijving van de coachingsmethodiek staat op O:\Directie\Stagiairs, opleidingen, calibris. De stagebegeleiders wordt instructie in deze methodiek aangeboden. stagebeleid Pagina 6
Aanmelding en plaatsing stagiairs: Om de plaatsing van stagiairs van de verschillende instellingen en opleidingen op de locaties in goede banen te leiden, worden onderstaande punten in acht genomen: Directeuren geven elk schooljaar in maart aan of zij het volgende schooljaar stagiairs willen inzetten, welke stageopdrachten mogelijk zijn en waar extra hulp bij welkom is. Stagiairs maken via een sollicitatiebrief aan een van de scholen kenbaar dat zij in aanmerking willen komen voor een stageplaats. In de brieven, dan wel in het sollicitatiegesprek, wordt melding gemaakt van voorkeursdagen/belangstelling/so/vso/cvb. Op basis van sollicitatiebrieven worden sollicitatiegesprekken gehouden door locatiedirecteur en toekomstige begeleider en/of IB er. Er vindt een rondleiding plaats op de betreffende locatie en er is een korte introductie over de organisatie. Voor de definitieve plaatsing van een stagiair kan de school ervoor kiezen om deze een dag mee te laten lopen om erna te beslissen of de stageplek wordt aangeboden. Er wordt een keuze gemaakt voor een kandidaat, de stageovereenkomst wordt ingevuld en ondertekend door praktijkbegeleider, locatiedirecteur en stagiair. In de stageovereenkomst wordt opgenomen dat de stagiair een proeftijd van vier weken krijgt. De praktijkbegeleider regelt toegang tot server e.d. Dit is een zeer beperkte toegang, gezien de privacy van leerlingen. Elke stagiair ontvangt een introductiemap met daarin o.a. de schoolgids, regels en afspraken, protocollen e.d. Een locatie kan besluiten om gedurende een periode, afhankelijk van de omstandigheden, geen stagiairs te begeleiden. Aan lesgroepen of onderdelen van de organisatie, waarin in de loop van een jaar ingrijpende wijzigingen te verwachten zijn, wordt bijvoorbeeld geen stageplaats toegekend. We kennen binnen de Onderwijsgroep geen specifieke richtlijn voor een stagevergoeding. Uitgangspunten zijn dat stage wordt gezien als een leerplaats en de school geen middelen beschikbaar heeft om stagevergoedingen mogelijk te maken. Wel kan er soms sprake zijn van een onkostenvergoeding. Dit is afhankelijk van de beschikbare financiën van een school. Bijlage: stageovereenkomst/stagehandleiding. Wat verwachten we van de stagiairs? De stagiair draagt verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces. De stagiair richt zoveel mogelijk zelf het eigen leertraject in. De stagiair leert zelfstandig te organiseren. stagebeleid Pagina 7
De stagiair doet aan zelfreflectie en reflectie op het eigen leerproces. De stagiair respecteert de privacy van leerlingen, ouders/verzorgers en medewerkers. Als stagiairs hun opleiding naar tevredenheid hebben afgerond en er is een vacature op een van de locaties dan kunnen zij solliciteren. Stagiair en LIO Er is een verschil tussen stagiairs en leraren in opleiding (LIO). Hieronder wordt het verschil aangegeven. Stagiair: een student die een opleiding volgt en door de stage werkervaring opdoet. LIO: een student die de lerarenopleiding bijna heeft afgerond en tegelijkertijd lesgeeft op school. Een LIO heeft een LIO-overeenkomst met daaraan gekoppeld een aanstellingsbesluit. In deze overeenkomst zijn dan ook de werkzaamheden en de betaling geregeld conform CAO PO (art. 4.21 tot art. 4.25). Kenmerken LIO en stagiair: Leraar in opleiding (lio) Stagiair Leerarbeidsovereenkomst Stageovereenkomst Werknemer en dus recht op salaris (50% van het aanvangssalaris van een leraar) Student en alleen recht op stagevergoeding als de school hiervoor kiest Mag zelfstandig lesgeven Mag niet zelfstandig lesgeven stagebeleid Pagina 8
Bijlage: Voorbeeld stageovereenkomst Amersfoort, 29 juni 2012 Beste stagiair Waarschijnlijk heeft je stagebegeleider dit ook al met je besproken maar toch wil ik je expliciet wijzen op de positie die je hebt als stagiair. Leerproces en opdrachten Je bent zelf verantwoordelijk voor je leerproces. Houd dus de regie van je leerproces in eigen hand. Dat wil zeggen dat je zelf weet welke eisen je opleiding aan je stelt, welke opdrachten je moet uitvoeren en welke werkstukken je moet maken. Stagebegeleider Je zorgt zelf dat je stagebegeleider op de hoogte is van wat jij en je opleiding van elkaar verwachten. Maak zelf (als dat al niet is gebeurd) afspraken; hoe vaak en op welk moment van de week heb je begeleidingsgesprekken; wat is de inhoud van deze gesprekken, etc. Proeftijd De eerste vier weken van je stage gelden als proeftijd. Dat betekent dat binnen deze periode de overeenkomst kan worden beëindigd. Privacy De privacy van onze leerlingen is een belangrijke zorg. Als dat voor je stage noodzakelijk is, heb je, via de intern begeleider of de orthopedagoog, toegang tot persoonlijke gegevens of kun je, tijdens overlegmomenten, zaken horen die tot de persoonlijke levenssfeer van de leerlingen behoren. De belangrijkste regel is: alles wat je hoort over de leerlingen of hun ouders blijft tussen de muren van de school. Vertel dus nooit verhalen over leerlingen aan iemand van buiten. Je krijgt op school een eigen e-mailaccount. Ga daar zorgvuldig mee om. Tijden Je wordt geacht aanwezig te zijn op de volgende tijden: SO: 8.30 uur 16.30 uur (eventueel woensdag 8.30 uur 14.00 uur) VSO: Je wordt om 8.15 uur verwacht en eindigt in overleg met de stagebegeleider. Je wordt wel geacht bij de dagelijkse debriefing aanwezig te zijn. De tijd buiten de lesuren is voor ondersteuning leerkracht, overleg, verslaglegging, voorbereiding e.d. Als je van de dagen/tijden af moet wijken, graag overleggen met je stagebegeleider. stagebeleid Pagina 9
Regels Je wordt geacht je aan de schoolregels te houden die ook voor personeel gelden (nette kleding, mobieltje uit, bij ziekte tijdig melden, etc.). Bij vragen en/of onduidelijkheden rond je stage kun je terecht bij Tjitske (SO) en Marijke (VSO). Ik wens je veel goede leermomenten en plezier op deze stageplaats. Met vriendelijke groet, Stef Stalenhoef Directeur Mulock Houwer, locatie Fornhese T 033-4659035 Voor akkoord, datum: Naam stagiair: Handtekening: stagebeleid Pagina 10