REGLEMENT VGWM uitbesteed werk Richtlijnen op het gebied van Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en Milieu Uitgave juli 2015
Alle rechten voorbehouden De gemeente Hof van Twente kan niet verantwoordelijk worden gehouden voor enige schade ontstaan door het ontbreken of onjuist vermelden van informatie in dit VGWM boekje. - 2 -
Inhoud Voorwoord... 4 1. Beleid gemeente Hof van Twente... 5 3. Toolboxmeeting / Werkplekinspectie... 7 4. Risico-inventarisatie en evaluatie... 7 5. Persoonlijke Beschermingsmiddelen... 7 6. Fysieke belasting...10 7. Gereedschap en machines...10 8. Hijswerkzaamheden...10 9. Werken op hoogte...11 10. Werkzaamheden aan in gebruik zijnde installaties/machines...12 11. Werkzaamheden in het verkeer...12 12. Besloten ruimten...12 13. Elektrotechnische werkzaamheden...13 14. Asbest...13 15. Gevaarlijke stoffen...14 16. Milieu...15 17. Bedrijfshulpverlening...15 18. Ongevallen/ bijna ongevallen en gevaarlijke situaties...15 19. Houding en gedrag...15 20. Psychosociale arbeidsbelasting...16 21. Alcohol en drugs...16 22. Roken...16 23. Medicijngebruik...16 24. Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA)...17 Gebruikte afkortingen...18...22-3 -
Voorwoord Dit informeert u beknopt over de geldende VGWM-regels bij Gemeente Hof van Twente, afdeling Openbare Ruimte. Het is derhalve primair bedoeld voor bedrijven en personen die voor deze afdeling werkzaam zijn. Elke medewerker welke werkzaamheden verricht in opdracht van Gemeente Hof van Twente, Afdeling Openbare Ruimte (hierna genoemd: Gemeente Hof van Twente) dient dit te bestuderen en zich eraan te houden. Het is verstandig om dit tijdens uw werk onder handbereik te hebben. Tijdens uw werkzaamheden dient u voldoende aandacht te besteden aan de arbeidsomstandigheden van uzelf maar ook aan die van anderen. In de praktijk blijkt dat u net zoveel risico loopt door de activiteiten van anderen als door uw eigen activiteiten. Dit betekent dus dat uw collega s door uw activiteiten risico lopen. U dient hier goed op te letten. Op deze wijze werken wij met elkaar aan de veiligheid en gezondheid en het welzijn van alle betrokkenen en aan de bescherming van het milieu. Voor situaties waarin dit reglement niet voorziet, beslist de VGWM-coördinator. Het niet naleven van dit reglement kan leiden tot afwijzing bij toekomstige aanbestedingen. Gemeente Hof van Twente, Maart 2014-4 -
1. Beleid gemeente Hof van Twente De Gemeente Hof van Twente wil op structurele wijze het volgende bereiken; het voorkomen van persoonlijk letsel, alsmede materiële en milieuschade; de veiligheid op werkplekken zodanig te organiseren dat risico s voor letsel of schade eigen medewerk(st)ers of derden voorkomen worden; minimaliseren van VGWM-risico s in alle bedrijfsprocessen die potentieel zowel schade of letsel als gevolg kunnen hebben bij medewerkers, bij derden of in de leefomgeving; het streven naar continue verbetering op het gebied van veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu; tevreden college van B&W, eigen medewerkers en maatschappelijke omgeving; aantoonbare verbetering van de efficiëntie van de interne bedrijfsvoering; voldoen aan alle wettelijke voorschriften en bepalingen. Borging De afspraken m.b.t. de systematische zorg voor VGWM zijn vastgelegd en worden beheerd in het VCA/Arbo-handboek. Dit systeem voldoet aan de geldende normen voor systematische veiligheidszorg, zoals omschreven in de VCA* 2008/5.1. Hiertoe wordt het systeem periodiek getoetst door een onafhankelijke instantie. Wat betreft arbeidsomstandigheden Tevreden en gemotiveerde medewerkers die het VCA beleid kennen en toepassen vormen de ruggengraat van onze organisatie. Een goede zorg voor de arbeidsomstandigheden speelt daarbij een belangrijke rol. Het arbo-beleid van gemeente Hof van Twente zal daarom minimaal voldoen aan de eisen zoals die zijn vastgelegd in de arbowet en voldoen aan andere wet- en regelgeving. Het arbo-beleid is gericht op het voorkomen van persoonlijk letsel en het voorkomen van materiële schade. Er is een actuele Risico Inventarisatie & Evaluatie. De doelstelling is om de IF (ongevallen frequentie) van nul te handhaven, door o.a. gericht toezicht te houden, werkplekinspecties uit te voeren, toolboxmeetings en startwerkvergaderingen te houden. Onveilige werkmethodes of situaties worden en mogen niet worden geaccepteerd. Ook derden dienen beschermd te worden tegen de risico s van onze werkzaamheden. De werkwijze is geborgd met een VCA* certificatie. Wat betreft milieu Organisaties en bedrijven worden door de maatschappij steeds vaker beoordeeld op de milieubelasting die zij veroorzaken. Gemeente Hof van Twente zal ernaar streven het milieu zoveel mogelijk te ontzien. Om dit te bereiken staan we open voor nieuwe ontwikkelingen die onze processen en materialen milieuvriendelijker kunnen maken. Continue verbetering Iedereen dient te streven naar een voortdurende verbetering van de resultaten op het gebied van kwaliteit, arbeidsomstandigheden en milieu. Deze zaken zijn van een groot belang voor een gezonde toekomst van onze organisatie. Ideeën van medewerkers van de gemeente Hof van Twente hieromtrent worden door het management zeer op prijs gesteld. Naast evaluatie van het VGM systeem, inclusief corrigerende maatregelen, stelt het management minimaal jaarlijks concrete en toetsbare doelstellingen vast, die van belang zijn voor de verwachtingen van onze klanten en medewerkers. Jaarlijks worden de resultaten geëvalueerd en eventueel nieuwe doelstellingen vastgesteld. Wij streven daarbij naar continue verbetering. - 5 -
Verantwoordelijkheid Het bereiken van genoemde doelstellingen vergt continue verbeteringsprocessen binnen de afdeling Openbare Ruimte. Dit continue verbeteren kan alleen met de inzet van alle medewerkers van de Gemeente Hof van Twente. Iedere medewerker heeft hiermee een eigen verantwoordelijkheid in het zo veilig mogelijk laten zijn van de arbeidsomstandigheden waardoor de doelen van de afdeling Openbare Ruimte (mede) gerealiseerd kunnen worden. De afdelingsmanager, teamcoördinatoren, VGWM-coördinator en ARBO-coördinator dragen er zorg voor dat dit beleid bij een ieder bekend is. Deze beleidsverklaring zal minimaal 3 jaarlijks worden herzien. Goor, 19 maart 2014 Gemeente Hof van Twente, afdeling Openbare Ruimte Afdelingsmanager Dhr. B. Denekamp - 6 -
3. Toolboxmeeting / Werkplekinspectie Regelmatig volgens uw eigen veiligheidssysteem, wordt er een zogenaamde Toolboxmeeting gehouden door uw leidinggevende. Het kan algemene informatie zijn, of een leerzaam of informerend onderwerp voor iedereen. Maar het kan ook een VGWM-onderwerp betreffen waar meer aandacht aan moet worden besteed. Hierbij valt te denken aan gevaarlijke situaties die zich hebben voorgedaan. Met de groep medewerkers die daar ook mee in aanraking kunnen komen, wordt dan gesproken over de methode hoe deze incidenten voorkomen kunnen worden. De leidinggevende van uw bedrijf en de toezichthouder van de gemeente Hof van Twente houdt toezicht op uw werk. In dit kader voeren zij regelmatig werkplekinspecties uit. Doel hiervan is om te beoordelen of de arbeidsomstandigheden kunnen worden verbeterd. De verantwoordelijkheid voor tijdige en frequente toolboxbijeenkomsten en werkplekinspecties ligt bij de opdrachtnemer. 4. Risico-inventarisatie en evaluatie Voor alle uit te voeren werkzaamheden dienen de risico s te zijn beoordeeld. Dit heet de risicoinventarisatie. Elke medewerker dient te zijn geïnformeerd over de gevolgen van de risico inventarisatie en evaluatie voor zijn of haar werkzaamheden. U dient goed te weten welke maatregelen u moet treffen, niet alleen in uw belang, maar ook in het belang van uw collega's. De Last Minuut Risico Analyse hierna genoemd LMRA is een belangrijk onderdeel voordat u met uw werk gaat beginnen. Hierbij voert u de volgende stappen uit Het beoordelen van het werk op risico s Het nemen van maatregelen om de risico s te verminderen Neem actie voor een veilige uitvoering Bij twijfel, begin NIET met het werk maar overleg eerst met uw leidinggevende. 5. Persoonlijke Beschermingsmiddelen Alle werknemers van een aannemer/ onderaannemer dienen de benodigde Persoonlijke BeschermingsMiddelen (hierna genoemd: PBM) in hun bezit te hebben tijdens de werkzaamheden. Deze beschermingsmiddelen kunnen per werkzaamheid en/of per functie verschillen. Waar nodig dient u over aanvullende beschermingsmiddelen te beschikken. Goede toepassing en goed onderhoud betekenen ook een goede bescherming tijdens het werk. Gemeente Hof van Twente spreekt u erop aan indien u het onderhoud of de toepassing niet zorgvuldig uitvoert. Veiligheidskleding & persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM's) (uitgezonderd dienstkleding) draagt u voor uw eigen veiligheid! Het inschatten van de risico's bij de diverse werkzaamheden is hiervoor belangrijk (zie ook de VCA cursus). Voorop staat altijd: neem uitsluitend aanvaardbare risico's. U dient de PBM zelf te onderhouden en er voor te zorgen dat het in een goede staat blijft. De beschermende eigenschappen van de middelen zijn voor een groot deel afhankelijk van de staat waarin het zich bevindt. Denkt u hierbij aan scheuren in -en oliën en vetten op- de kleding. U loopt dus een verhoogd risico dat u zelf kunt en ook zelf moet wegnemen door kleding te laten wassen en/of te laten repareren. In tabel 1 staat een overzicht met sectoren die werkzaam zijn bij afdeling Openbare Ruimte. Per sector staat globaal weergegeven welke PBM s beschikbaar moeten zijn per werkzaamheid. Let wel dat PBM's verschillen naar aard van de werkzaamheden en dat specifieke werkzaamheden vragen om specifieke PBM's. Mocht het onduidelijk zijn welke PBM's je moet dragen, ga dan naar de VGWM coördinator van het aannemersbedrijf. Mocht de VGWM=coördinator van het aannemingsbedrijf niet kunnen beslissen over de te dragen PBM s dan kan overleg plaatsvinden met de directie en/ of VGWM-coördinator van de gemeente Hof van Twente. - 7 -
TABEL 1: Overzicht gebruik PBM INFRA werkzaamheden/sectoren grondwerken te gebruiken PBM's - signaalkleding - handschoenen - veiligheidsschoenen/laarzen (s3) - Otoplastieken / oorkappen - veiligheidshelm - veiligheidsbril wegenbouw - signaalkleding - handschoenen - veiligheidsschoenen/laarzen (s3) - otoplastieken/oorkappen - veiligheidshelm - veiligheidsbril - kniebeschermers waterbouw - signaalkleding - handschoenen - veiligheidsschoenen/laarzen (s3) - otoplastieken/oorkappen - veiligheidshelm - veiligheidsbril - valbeveiliging GROEN werkzaamheden/sectoren groenwerkzaamheden te gebruiken PBM's - signaalkleding - handschoenen - veiligheidsschoenen/laarzen (s3) - otoplastieken/oorkappen - veiligheidshelm met gelaatscherm - veiligheidsbroek - nauwsluitende overall - zaagkleding - veiligheidsbril - adembescherming n.a.v. vluchtige stoffen - werkoverall - 8 -
BOUW werkzaamheden/sectoren timmerwerkzaamheden te gebruiken PBM's - handschoenen - veiligheidsschoenen (s3) - otoplastieken/ oorkappen - veiligheidshelm - veiligheidsbril - adembescherming afbouwwerkzaamheden - handschoenen - veiligheidsschoenen (s3) - otoplastieken/ oorkappen - veiligheidshelm - adembescherming installatiewerkzaamheden - handschoenen - veiligheidsschoenen (s3) - otoplastieken/ oorkappen - veiligheidshelm - adembescherming metaalwerkzaamheden - handschoenen - veiligheidsschoenen (s3) - otoplastieken/ oorkappen - veiligheidshelm - brandwerende kleding - loodschort - laskap dakwerkzaamheden - handschoenen - veiligheidsschoenen (s3) - otoplastieken/oorkappen - veiligheidshelm - veiligheidsbril - valbeveiliging metselwerkzaamheden - handschoenen - veiligheidsschoenen (s3) - otoplastieken/ oorkappen - veiligheidshelm - veiligheidsbril - adembescherming - 9 -
6. Fysieke belasting Houd rekening met: een ontspannen werkhouding. Bereid uw werkplek daarop voor, dan houdt u het langer vol. Sta niet op snoeren, slangen of takken/snoeiafval. de bereikbaarheid van hulpmiddelen. Leg deze binnen handbereik en houd rekening met de gewichten. een richtlijn voor veilig tillen is maximaal 25kg. voldoende verlichting, vermijd scherpe en schadelijke lichtinval in het oog. de juiste werkkleding te dragen en voorkom open of loshangende delen. maak gebruik van tilhulpen. In veel gevallen zijn deze wettelijk voorgeschreven (bijvoorbeeld machinaal straten, daar waar mogelijk) 7. Gereedschap en machines Elk stuk gereedschap is ontworpen voor een bepaald gebruik, gebruik het ook alleen hiervoor. Elk middel heeft ook onderhoud nodig, let hierop. Al het gereedschap is voor gebruik gekeurd op goede staat en werking. U kunt dit zien aan de keuringssticker. Op de keuringssticker staat aangegeven tot welke maand/jaar u het middel mag gebruiken. Het mag niet gebruikt worden indien de herkeurdatum is overschreden. U dient het dan in te leveren of bij uw leidinggevende en aan te melden voor herkeuring. Denk aan het volgende bij gebruik van gereedschap: houd het middel in goede conditie, o.a.: schoon, onbeschadigd. Haal de stekker uit het contact, als het elektrisch gereedschap niet in gebruik is. Haal de sleutel uit het contact indien van toepassing en berg het gereedschap veilig op. leg contactdozen niet op een vochtige ondergrond. gebruik gereedschap en machines op het juiste vermogen, waarvoor het bestemd is. gebruik gereedschappen en machines niet oneigenlijk. 8. Hijswerkzaamheden Hijsen is het verplaatsen van een vrij hangende last en er is in principe een hijskraan voor nodig. Ook een autolaadkraan wordt gezien als hijsmiddel. Op elke hijskraan is de maximum capaciteit aangegeven. Ga dus vooraf na welke lasten u verplaatst wilt hebben en geef dit op bij de bestelling van een hijskraan of overleg met de kraanmachinist. Let er bij hijsen altijd op dat: u alleen gecertificeerde hijsmiddelen toepast. u elk hijsmiddel voor gebruik visueel nakijkt op beschadigingen. u en uw collega s een veiligheidshelm dragen. de last goed is gestropt en stabiel hangt. er geen losse voorwerpen op de last liggen of dat er onderdelen uit de last kunnen vallen. de last stabiel wordt neergezet. er geen andere voorwerpen zijn "meegestropt". de last aan de pallethaak is vastgebonden. u de juiste hijsaanwijzingen geeft, overleg met de kraanbestuurder. Houd bij opstelling van de kraan rekening met de omgeving en mogelijk publiek en andere personen die zich onder de last kunnen bevinden - 10 -
9. Werken op hoogte Bij het uitvoeren van werkzaamheden met een hoogteverschil van 2,50 meter spreken we van werken op hoogte. Dit geldt bijvoorbeeld voor daken, maar ook voor putten. De wet zegt dat bij deze werkzaamheden er een veilige steiger, bordes of werkvloer moet zijn aangebracht of het gevaar moet zijn tegengegaan door het aanbrengen van doelmatige hekken, leuningen of individuele valbeveiliging. Bij rolsteigers letten op: dat er geen vervormingen ontstaan of dat delen ontbreken, meld deze gelijk bij uw leidinggevende. geen leidingen over de werkvloeren leggen. Hang deze op aan de constructie. Bij kruisingen van paden, de leidingen afdekken. niet klimmen in de schoren van de steiger. rolsteigers nooit verplaatsen terwijl er zich personen op bevinden en alleen een rolsteiger verrijden over een verharde ondergrond of bijvoorbeeld rijplaten. rolsteigers aan de binnenzijde beklimmen en de wielen blokkeren. rolsteigers hoger dan 8 meter mogen niet worden verplaatst. Bij ladders letten op: de ladder moet goedgekeurd zijn en een keuringssticker bevatten. een ladder mag alleen worden gebruikt als andere (veiligere) middelen niet kunnen worden toegepast. opstelling op een vaste ondergrond. gebruik een ladder alleen voor lichte tot zeer lichte werkzaamheden. (een richtlijn is dat er maximaal gewerkt mag worden met een werkdruk van 10kg). het verankeren van de ladder tegen omvallen. de opstellingshoek moet tussen de 65 º en 75 º het beklimmen en afdalen met uw gezicht naar de sporten. beschadigingen, overleg dan met uw leidinggevende voor toepassing. een geïsoleerde uitvoering bij werkzaamheden met elektra. Bij rolsteigers en ladders geld dat je deze niet moet gebruiken boven windkracht 6, wat je dan moet doen is ze vastzetten zodat ze niet omwaaien. Vast opgestelde steigers worden opgebouwd door bevoegd personeel. Betreed een steiger alleen als deze is vrijgegeven. Bij hoogwerkers letten op: bediening alleen door een geïnstrueerd persoon. opstelling op een stevige en vlakke ondergrond niet over de railing hangen voor het uitvoeren van werkzaamheden. een hoogwerker mag maximaal tot en met windkracht 6 worden gebruikt. personen in de hoogwerkerbak dienen altijd aangelijnd te zijn. Wanneer op hoogte moet worden gewerkt, en het gebruik van andere middelen zoals steigers of een hoogwerker redelijkerwijs niet kan worden verlangd, kan er onder zeer strikte voorwaarden worden gewerkt vanuit een werkbak aan een hijskraan - 11 -
10. Werkzaamheden aan in gebruik zijnde installaties/machines Uit onderzoek is gebleken dat de kans op een ongeval tijdens onderhoud ruim 6 keer zo groot is als tijdens normale productie. Om veilig een onderhoudsklus te kunnen uitvoeren, moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan: machine vrij schakelen, zodat onderhoud veilig kan plaatsvinden, stel zeker dat de machine niet ingeschakeld kan worden, bijvoorbeeld door gebruik van een slot of door de zekering met houder er uit te nemen. voorschriften en instructies goed opvolgen. monteurs moeten de juiste opleiding en ervaring hebben. maak afspraken met medewerkers van andere onderhoudsdisciplines indien u gelijktijdig aan een installatie werkt. 11. Werkzaamheden in het verkeer Bij het verrichten van werkzaamheden in, op of boven verkeer moet u uzelf, uw collega s en de weggebruikers beschermen tegen onveilige situaties. Om uzelf te beschermen kunt u gebruik maken van afzetmiddelen en borden. De weggebruiker is verplicht deze verkeerstekens op te volgen, deze gaan boven verkeersregels. Voor wegafzettingen treedt u altijd in overleg met de wegbeheerder. De volgende functies van verkeerstekens komen het meeste voor: de snelheid regelen. de rijrichting regelen. verbieden in te halen. het recht van doorgang bij een versmalling regelen. waarschuwen voor gevaarlijke situaties. Welke afzetmiddelen u ook kiest, zorg er altijd voor dat een afzetting duidelijk en begrijpelijk is. Als richtlijn voor het plaatsen van afzettingen wordt de CROW 96b gehanteerd. Wanneer afzetting van een weggedeelte niet mogelijk is, kan gekozen worden voor het instellen van een verkeersregelaar. Deze heeft tot taak het werkende personeel en het naderende verkeer te waarschuwen voor gevaar. 12. Besloten ruimten Besloten ruimten zijn plaatsen waar door de omstandigheden een groter risico is dan normaliter bij gelijke werkzaamheden. Vaak is het ook een combinatie van gevaren die het verhoogde risico veroorzaken. Aan een besloten ruimte valt te denken aan: een tank, een leiding, een riool en een kruipruimte van een gebouw. Het gevaar is niet altijd gelijk, zodat ook de te nemen maatregelen niet altijd gelijk zijn. Van groot belang is of de ruimte vooraf is schoongemaakt en welke werkzaamheden er uitgevoerd gaan worden. Let altijd op: voldoende zuurstof in de lucht. geen verbrandingsmotoren bij de toegang van de ruimte. een "veiligheidswacht" bij de ingang zolang er iemand in de ruimte is. meten van aanwezigheid van gevaarlijke stoffen. voldoende ventilatie ook voor de werkzaamheden. extra ventilatie voor laswerk. geen zuurstofleiding in de ruimte zonder een zuurstofmeter. een voorziening om iemand uit de ruimte te halen. Werken met een veilige spanning of een scheidingstrafo. Ondanks dat je slecht bereikbaar bent, dien je bereikbaar te blijven voor hulp. - 12 -
13. Elektrotechnische werkzaamheden Elektrotechnische werkzaamheden vereisen een grote zorgvuldigheid. Werken aan elektrische installaties mag alleen als u daarvoor bent opgeleid en er door het bedrijf schriftelijk voor bent aangewezen. U mag alleen die werkzaamheden uitvoeren waarvoor u bent aangewezen. In alle gevallen dient nagegaan te worden of de installatie is uit/ af te schakelen tijdens de werkzaamheden. Werken aan onder spanning staande installaties mag alleen met uitdrukkelijke toestemming van uw leidinggevende. Om de installatie spanningsloos te maken, moeten de volgende veiligheidsmaatregelen worden getroffen: vrij schakelen, blokkeren, testen, aarden (indien van toepassing) en afschermen. Elektrische installaties, gereedschappen en PBM dienen voor het veilig gebruik aan voorschriften te voldoen. 14. Asbest Asbest is in talloze producten toegepast en in diverse materiaalvormen. Ook de nog komende 20 tot 30 jaar zullen deze producten in de afvalfase blijven belanden en onder andere via afvalbrengpunten worden aangeleverd. Naast reeds getroffen maatregelen en nog te treffen voorzorgsmaatregelen blijft de kans op blootstelling aan asbest aanwezig. Om deze kans voor alle betrokken medewerkers te minimaliseren zijn deze asbestregels opgesteld, waarvan de asbest werkinstructie en de calamiteiten procedure deel uitmaken. Als nu daadwerkelijk deze theorie adequaat en consequent wordt toegepast op de praktijk dan kan het beoogde resultaat worden bereikt: toezicht op asbest, met minimale risico s voor de medewerkers en/of derden. Algemene regels: Let op de windrichting tijdens de uitoefening van de toezichttaken op asbest- en puin vrachten. Blijf hierbij bovenwinds. Bij twijfel van materiaal behandelen als asbest. Zorg er voor dat de beschermende kleding en adembescherming altijd binnen handbereik liggen. Controleer regelmatig of de beschermende kleding en adembescherming op de juiste manier zijn opgeborgen. Medewerker(s) -is (zijn) verplicht bij een calamiteit de persoonlijke beschermingsmiddelen te dragen. Projecten waarbij door onderzoek bekend is dat er gewerkt moet worden onder asbestcondities moet er gewerkt worden volgens VenG plan, proces SC540 en/of CROW publicatie 132. Bij onverwacht aantreffen van asbest moeten de volgende veiligheidsaspecten in acht genomen worden: 1. Werkzaamheden stoppen, en werkplek veilig achterlaten 2. Melden bij de uitvoerder, of leidinggevende 3. Opdrachtgever/ directievoerder op de hoogte stellen 4. Nadere instructie volgt. - 13 -
15. Gevaarlijke stoffen Elke gevaarlijke stof is geëtiketteerd met gevaarsymbolen en gebruiksaanwijzingen en is voorzien van een veiligheidsinformatieblad. Op het etiket kunt u snel de verwerkingsaanwijzingen lezen. Het Veiligheidsinformatieblad geeft de eigenschappen van het product nauwkeurig aan, de te nemen preventieve en de repressieve maatregelen, hoe de stof op te slaan en de restanten af te voeren, evenals de ecologische gegevens. Opslag van deze stoffen mag alleen plaatsvinden op daartoe aangewezen plaatsen. Voor de tijdelijke plaatsing bij uw werk dient u er rekening mee te houden dat sommige stoffen elkaar niet verdragen en bij contact heftig kunnen reageren, brand kunnen veroorzaken, gassen kunnen ontstaan of zuurstof kunnen verdrijven. Zo dient u er bij gassen rekening mee te houden dat deze zwaarder kunnen zijn dan lucht en daardoor de zuurstof kunnen verdrijven, maar ook een explosieve situatie kunnen laten ontstaan bijvoorbeeld in een sleuf of een put. Werk uitsluitend zoals aangegeven in de gebruiksaanwijzing en raadpleeg het Veiligheidsinformatieblad. Deze zijn aanwezig bij uw leidinggevende. - 14 -
16. Milieu Bij de werkzaamheden die worden uitgevoerd voor Gemeente Hof van Twente kan het milieu beïnvloed worden doordat er stoffen in het milieu achterblijven. Dat kan alleen plaatsvinden door onvoldoende orde en netheid en lekkage van stoffen. D.m.v. instructie van medewerkers wordt getracht de milieubelasting tot een minimum te beperken. Om milieuverontreiniging te voorkomen dient u daarom direct alle restanten in de daarvoor bestemde bakken te deponeren. Let op de scheiding van afval. Restanten van gevaarlijke stoffen altijd in de originele verpakking afvoeren. Lekkages van milieugevaarlijke stoffen dient u direct aan uw leidinggevende te melden, zodat gelijk met de opruiming gestart kan worden. Het is van belang om te letten op het energiegebruik. Onnodig gebruik van motoren, verwarming en verlichting geeft een milieubelasting niet alleen doordat de natuurlijke bronnen dan minder verbruikt kunnen worden maar ook door een mindere uitstoot van gassen. Daarbij komt dat onnodige emissie van geluid en licht storend en schadelijk kan zijn voor de omgeving, de mens en de natuur. 17. Bedrijfshulpverlening Gemeente Hof van Twente heeft verschillende bedrijfshulpverleners (BHV-ers). Een Bedrijfshulpverlener is in het bezit van een certificaat voor Eerste Hulp bij Ongevallen en voor het omgaan met kleine blusmiddelen. Maar ook van aannemers ter plaatse zullen BHV-ers aanwezig moeten zijn. Indien u een situatie constateert waarbij een BHV-er hulp dient te verlenen, meldt u het voorval zoals aangegeven op de "calamiteitenkaart". Op elke werklocatie zijn EHBO- en brandblusmiddelen aanwezig. De BHV-er kan u de plaats ervan aanwijzen. 18. Ongevallen/ bijna ongevallen en gevaarlijke situaties Bij Gemeente Hof van Twente moeten alle ongevallen en gevaarlijke situaties worden gemeld, ongeacht wat het gevolg ervan is. Voor het melden dient u een incidentenrapport toe te passen. Deze rapporten zijn op elke werklocatie aanwezig. U dient het formulier volledig in te vullen samen met uw leidinggevende en/of de VGWM-coördinator van uw bedrijf, waarna te overleggen aan de directie en VGWM coördinator van de gemeente Hof van Twente. 19. Houding en gedrag Uw gedrag op de werkplek kan de veiligheid en de gezondheid van een ieder, maar ook het milieu beïnvloeden. Neem preventieve maatregelen en pas onderstaande aanwijzingen in uw werk toe: de werklocatie, het gereedschap en de gebouwen altijd ordelijk en opgeruimd houden. niet eten en drinken op het werk. de juiste hygiëne hanteren, houd toilet en wasgelegenheid schoon. de gevaarlijke stoffen en gereedschappen zo plaatsen dat niemand er ongewild mee in aanraking komt. indien u uw werkplek verlaat, zorg dan dat deze voor een ieder veilig te betreden is. het afval direct verzamelen en scheiden en gemorste stoffen direct opruimen. ontvlambare stoffen opslaan in de daarvoor aangewezen opslag. materiaal stabiel opslaan en controleer dit regelmatig. gebruik gereedschappen en machines alleen waarvoor ze bestemd zijn. - 15 -
20. Psychosociale arbeidsbelasting Gemeente Hof van Twente hecht grote waarde aan goede sociale omgang tussen medewerkers. Een ieder die is aangesteld om een taak binnen de onderneming te vervullen, heeft recht op een goede werkplek die hoort bij een menswaardig bestaan. Maatschappelijk niet geaccepteerd gedrag naar andere personen in de vorm van discriminatie (op welke grond dan ook), agressie en geweld (psychisch of fysiek) of seksuele intimidatie (in welke vorm of naar welke sekse dan ook) vindt de onderneming niet toelaatbaar. Medewerkers die uitingen aan dit niet geaccepteerd gedrag geven of andere personen hiertoe aanzetten, zullen hierop door de onderneming worden aangesproken. Medewerkers die menen/denken slachtoffer te zijn van discriminatie, agressie en geweld of seksuele intimidatie of van het aanzetten hiertoe, kunnen zich vertrouwelijk wenden tot de leidinggevende, vertrouwenspersoon of de bedrijfsarts. 21. Alcohol en drugs Gemeente Hof van Twente vindt het gebruik en het onder invloed verkeren van alcohol en drugs voorafgaande aan en tijdens de uren binnen diensttijd niet toelaatbaar omdat deze stoffen de handelingsbekwaamheid negatief kunnen beïnvloeden. Op het gebruik van alcohol en drugs voorafgaande aan en in de arbeidsperiode zal de directie van de Gemeente Hof van Twente de medewerker aanspreken. 22. Roken Roken op de werkplekken is verboden. Dit geldt voor alle locaties en alle voertuigen. 23. Medicijngebruik Het gebruik van sommige medicijnen kan ook de handelingsbekwaamheid beïnvloeden en tot gevolg hebben dat er geen arbeid kan worden verricht. De medewerker dient bij elk medicijngebruik na te gaan of dit van invloed kan zijn op zijn arbeidsgeschiktheid en zonodig met zijn arts of de bedrijfsarts te overleggen of hij arbeid kan verrichten en eventueel welke arbeid. - 16 -
24. Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) Laatste Minuut Risico Analyse (LMRA) BEOORDEEL het risico! Ga niet beginnen met het werk als de risico s naar uw oordeel niet aanvaardbaar zijn. MAATREGELEN om het risico te verminderen! Bepaal de te nemen maatregelen die noodzakelijk zijn om de geïdentificeerde risico s te elimineren of aanvaardbaar te maken. NEEM ACTIE voor een veilige uitvoering! Voer betreffende maatregelen uit om een veilige uitvoering van uw taak mogelijk te maken. Vraag om hulp, indien nodig! BIJ TWIJFEL, NIET BEGINNEN EN OVERLEG MET UW LEIDINGGEVENDE Voor iedereen, op ieder moment van de dag. Om de drie stappen in het LMRA proces goed te kunnen doorlopen, stel uzelf de volgende vragen: Weet ik wat mij kan overkomen en hoe dat uit te sluiten? Weet ik precies wat de mogelijke gevaren zijn en hoe ik die kan voorkomen? Weet ik precies wat ik moet doen en kan ik het ook doen? Heb ik (indien van toepassing) de Taak Risico Analyse en/of de werkvergunning gelezen? Weet ik wat ik nodig heb om het werk veilig uit te voeren en is dat ook beschikbaar (bijvoorbeeld gereedschap en persoonlijke beschermingsmiddelen)? Heb ik gecontroleerd of de omstandigheden onveranderd zijn? Het is mij dus echt duidelijk wat ik moet doen om incidenten te voorkomen! LMRA - instructie versie 2010-17 -
Gebruikte afkortingen ARBO Arbeidsomstandigheden VGWM Veiligheid, Gezondheid, Welzijn en Milieu AI Inspectie SZW (voorheen Arbeidsinspectie) VCA Veiligheids Gezondheids en Milieu Checklist Aannemers PBM Persoonlijke Beschermingsmiddelen - 18 -
- 19 -
- 20 -
- 21 -
- 22 -
- 23 -
Openbare Ruimte - 24 -