Vakdidactiek in afstand: een handleiding voor cursisten Beste cursist Vanaf volgend semester volg jij specifieke vakdidactiek in de cluster van jouw vereiste bekwaamheid. Deze specifieke vakdidactiek wordt georganiseerd in afstandsonderwijs: dit betekent dat je via de elektronische leeromgeving smartschool worden begeleid door een vakdidacticus. Ter afsluiting van het vakdidactisch traject wordt in vakdidactiek 2 een terugkommoment georganiseerd. Dit moment vindt op maandagavond plaats in Gent Holstraat, bij grote groepen wordt er een extra sessie op woensdagavond in Aalst Sinte Annelaan of Gent Holstraat georganiseerd. Dit terugkommoment is de enige te volgen contactsessie in vakdidactiek: er is dan ook een verplichte aanwezigheid. De sessie wordt telkens tijdig gecommuniceerd via de kalender gecombineerd onderwijs. Vakdidactiek in afstandsonderwijs wordt ingericht voor zowel cursisten uit het @home traject, intensieve traject, reguliere traject als in het LIO-werkplekleren. Hieronder krijgen jullie een woordje uitleg bij de clustertoewijzing, de inhoudelijke thema s en de aanspreekpunten. Hartelijke groeten Het team specifieke vakddiactiek 1. Clustertoewijzing 2. Inhoudelijke thema s 3. Aanspreekpunten 1. Clustertoewijzing Cursisten DCa worden op basis van hun vereiste bekwaamheid door hun lector DCa ingedeeld in een cluster specifieke vakdidactiek (geschiedenis, cultuurwetenschappen, gedragswetenschappen en opvoedkunde, muziek en dko, kunst en beeldende vakken, wetenschappen, wiskunde en LO, Vreemde Talen, Nederlands, economie en handelsvakken, informatica, personenzorg, verpleegkunde en voeding, industriële techniek en wetenschappen, hout, bouw, decoratie en mode, godsdienst, bio-esthetiek en haarzorg, MAVO en PAV. Wanneer je als cursist geen vereiste bekwaamheid hebt, of wenst deel te nemen aan een andere cluster, moet hiervoor een stavingsdocument voldoende bekwaamheid worden ingediend bij de lector DCa. Bij goedkeuring hiervan wordt de cursist ingedeeld in de cluster. De coördinator vakdidactiek en opleidingscoördinator Aalst houden een lijst met uitzonderingen op vakbekwaamheid bij. De cursist maakt in DCa een lesvoorbereiding in vereiste bekwaamheid, vanaf de volgende didactische modules en vakdidactiek kan dan vanuit de voldoende bekwaamheid vertrokken worden. Cursisten met enkel een voldoende bekwaamheid, vertrekken onmiddellijk vanuit die bekwaamheid. Ook voor LIO-cursisten die les geven in een voldoende bekwaamheid, geldt deze regel. Zij hoeven hiervoor geen stavingsdocument in te dienen, maar wel de coördinator vakdidactiek en praktijkcoördinator bij inschrijving verwittigen van de bekwaamheid uit het werkplekleren.
Inhoudelijke thema s a. Cursisten die de clusters bio-esthetiek en haarzorg, industriële techniek en wetenschappen (bachelor/graduaat/sec.onderwijs, hout,bouw, decoratie en mode, kunst en beeldende vakken (sec.onderwijs), economie en handelsvakken (sec.onderwijs) of voeding, verpleegkunde (bachelor/graduaat/) en personenzorg volgen: traject praktische vakken Vakdidactiek biedt voor deze cursisten een gedifferentieerd pakket waarbij de praktische vaardigheden worden aangesproken. Cursisten kunnen in deze vakdidactiek onmiddellijk in het werkveld hun vakspecifieke skills inoefenen: op deze manier maken jullie kennis met de verschillende praktijklokalen die in de lerarenopleiding niet altijd ter beschikking zijn. In vakdidactiek 1 observeren jullie een lesblok praktijk, en wordt er assistentie aan de vakmentor geboden tijdens twee lesblokken praktijk. In vakdidactiek 2 voeren jullie een lesblokstage uit. In een terugkommoment wordt het volledig vakdidactisch traject in kaart gebracht. De vakdidactische stages LIO worden opgenomen in een andere school dan het werkplekleren. De vakdidactische stages worden uitgevoerd in semester 1 tussen 22 september en 4 december. Hoe je een stage aanvraagt, vinden jullie terug in de begeleidende presentatie vakdidactische stage. RUBRIEK Vakdidactiek 1 Vakdidactiek 2 Rubriek lesrealisatie - Observatie praktijkles (1 blok) - Realisatie assistentstage (2 blokken) - Opname assistentstage - Feedback in portfolio lector SVD n.a.v. opname - Realisatie stageles PV (1 blok) - Opname stageles PV - Feedback in portfolio lector SVD n.a.v. opname - Feedbackverslag vakmentor Rubriek vakdidactisch ontwikkelaar en inhoudelijk expert - Observatieverslag vanuit studie leerplan en vakdidactische bron - Lesvoorbereiding in KISPsjabloon - Instructiefiche praktijk - Evaluatiefiche praktijk Rubriek innovatie, professionalisering en reflectie - Reflectieverslag - Eigen lesvoorbereiding PV - Opdracht vakdidactisch ontwikkelaar op basis van terugkommoment
b. Cursisten die de clusters cultuurwetenschappen, geschiedenis, godsdienst, gedragswetenschappen en opvoedkunde, MAVO/PAV, wetenschappen, wiskunde en LO, muziek en podiumkunsten, kunst en beeldende vakken (bachelor, graduaat of master), economie en handelsvakken (bachelor, graduaat of master), informatica, Talen 1, verpleegkunde (master) volgen: traject algemene vakken Vakdidactiek biedt voor deze cursisten in de eerste fase (vakdidactiek 1) een vakinhoudelijke verdieping: wat is de visie op het vak vanuit vakdidactisch onderzoek, eindtermen en leerplannen, welke bronnen en methodieken bestaan er en hoe kunnen deze gebruikt worden om algemene didactiek te vertalen naar een specifieke vakdidactiek. Deze inzichten worden in het portfolio vertaald in een leerplan- en bronnenstudie en een uitgewerkte methodiek. Tussentijds is er feedbackmogelijkheid door de vakdidacticus. De vakdidacticus stelt per cursist ook een kritische vriend aan die feedback geeft op de uitgewerkte methodiek via smartschool. In de tweede fase (vakdidactiek 2) worden de inzichten uit vakdidactiek 1 autonoom ingezet in de beroepscontext: de vakdidactische stage. De vakdidacticus heeft een groenlichtfunctie (=goedkeuring alvorens de stage kan aangevat worden) voor deze stage en ook een kritische vriend zorgt voor feedback. De kritische vriend en de cursist maken hierna de opdracht vakdidactisch ontwikkelaar die gepresenteerd wordt op het terugkommoment. Deze vakdidactische stage wordt reflectief beoordeeld en in een terugkommoment wordt het volledige vakdidactisch traject in kaart gebracht. De vakdidactische stage LIO wordt opgenomen in een andere school dan het werkplekleren. De vakdidactische stage wordt uitgevoerd in semester 1 tussen 22 september en 4 december. Hoe je een stage aanvraagt, vinden jullie terug in de begeleidende presentatie vakdidactische stage. 1 Binnen de cluster Talen zijn er de opties Vreemde Talen, Klassieke Talen, Nederlands en NT2. Meer uitleg kan verkregen worden bij de vakdidactici Talen.
RUBRIEK Vakdidactiek 1 Vakdidactiek 2 Rubriek lesrealisatie - Opname oefenles didactiek of toetsing vakmentor - Realisatie vakspecifieke stage (1u observeren vakmentor, 1u lesrealisatie) - Opname vakspecifieke stage - Feedback in portfolio door vakmentor en lector Rubriek vakdidactisch ontwikkelaar en inhoudelijk expert - Leerplanstudie - Bronnenstudie - Uitgewerkte methodiek 2 - Observatieverslag van vakmentor - Uitgewerkte materialen (eigen aan cluster) en vakspecifiek evaluatieinstrument Rubriek innovatie, professionalisering en reflectie - / - Eigen lesvoorbereiding vakspecifieke stage - Opdracht vakdidactisch ontwikkelaar op basis van terugkommoment Overzicht trajecten en clusters: Cluster Traject praktische vakken (PBA/sec onderwijs/graduaat/) Traject algemene vakken (PBA/MA) Geschiedenis / X Cultuurwetenschappen / X Wetenschappen / X Wiskunde / X LO en Sport / X Muziek en podiumkunsten / X Gedragswetenschappen en / X opvoedkunde (geen PV-vakken!) Informatica / X Godsdienst / X Talen (optie Nederlands, Vreemde / X Talen, NT2 of Klassieke Talen) Industriële techniek en technologie X X (enkel voor master) Haarzorg en bio-esthetiek X / 2 Uitgewerkte methodiek aan de hand van de aangegeven leerplandoelstelling uit de leerplan- en bronnenstudie. De cursist kiest een methodiek om ofwel informatie aan te bieden (een vakspecifieke werkvorm, een leerlingenbundel, een presentatie, ), informatie te verwerken (bijvoorbeeld een activerende vakspecifieke werkvorm; een ICT- oefening, een webquest, huiswerk, ). De cursist werkt de methodiek uit in een lesfase, en zorgt voor een ondersteunend filmfragment uit een oefenles didactiek waarin de cursist aan de slag gaat met de methodiek of legt de methodiek voor aan een vakmentor uit het werkveld.
Voeding en personenzorg X / Kunst en beeldende vakken X (enkel voor cursisten X sec.onderwijs ) Hout, bouw, decoratie en mode X X (enkel voor master) Verpleegkunde X X (enkel voor master) Economie en handelsvakken X (enkel voor cursisten sec.onderwijs) X 2. Smartschool Vanaf september is smartschool de elektronische leeromgeving voor de lerarenopleiding. Instructies over hoe aan te melden op smartschool vind je op https://www.kisp.be/go/smartschool. Wanneer je aangemeld bent op smartschool, vind je in het vak van jouw cluster een document waarin de verschillende modaliteiten worden toegelicht. 3. Aanspreekpunten Lisa Brille Lisa.Brille@kisp.be Coördinator specifieke vakdidactiek: clustering Gent, inhoudelijke vragen specifieke vakdidactiek lerarenopleiding Femke Dierickx Femke.Dierickx@kisp.be Opleidingscoördinator SLO Gent: organisatorische vragen SLO Gent Jürgen Penneman Jurgen.Penneman@kisp.be Opleidingscoördinator SLO Aalst: organisatorische vragen SLO Aalst, clustering Aalst Sara Claerhout Sara.Claerhout@kisp.be Praktijkcoördinator SLO Gent: vragen m.b.t organisatie vakdidactische stage Gent 3 Katrijn D Herdt Katrijn.Dherdt@kisp.be Praktijkcoördinator SLO Aalst: vragen m.b.t organisatie vakdiactische stage Aalst Smartschoolteam Smartschool@kisp.be Alle technische problemen aangaande smartschool 3 Wanneer de cursist een vakdidactische stage wil uitvoeren in een katholieke school, moet de cursist gebruik maken van www.stageaanvraag.be. Verdere informatie hierover is te vinden in de begeleidende powerpoint vakdidactische stage