Jaarverslag periode 1 januari t/m 31 augustus 2009. Kenniskring Autonomie en Participatie van chronisch zieken



Vergelijkbare documenten
Jaarverslag Kenniskring Autonomie en Participatie van chronisch zieken

Jaarverslag periode 2009/2010. Kenniskring Autonomie en Participatie van chronisch zieken

Jaarverslag Kenniskring Autonomie en Participatie van chronisch zieken

Hei-middag Meten in de zorg. Sandra Beurskens

Dr. Hilde Verbeek 15 april Department of Health Services Research Focusing on Chronic Care and Ageing 1

Helpt het hulpmiddel?

EBP: het nemen van beslissingen

Praktische bruikbaarheid van frailty(schalen)

Ruth Dalemans Kenniskring Autonomie en Participatie van chronisch zieken en kwetsbare ouderen HET LEVEN. Dr. Ruth Dalemans

Function Focused Care in het ziekenhuis Ontwikkeling en eerste ervaringen pilot

V&VN Geriatrie. Jaarplan Inleiding. Missie

Praktische toepassing in de dagelijkse verpleegkundige praktijk

Bijdrage van de AWO aan Kwaliteit van de Ouderenzorg

Technologie in de zorg. Een gezamenlijk programma van HsZuyd en UM

I N F O R M A T I E F O L D E R

Gedragsverandering bij mensen met de ziekte van Parkinson. EC Zorginnovatie en CEMO: PWO onderzoek VIVES gezondheidszorg, campus Kortrijk

Vraagje. Een honkbalknuppel met bal kost 1,10 De knuppel kost één euro meer dan de bal Hoe duur is de bal? Wat komt er als eerste op in je hoofd?

ONDERZOEKSONDERSTEUNING VANUIT UNO-VUMC

Samenwerking en INnovatie in GEriatrische Revalidatie Ineke Zekveld LUMC

Jaarverslag BJ Stichting Wetenschap Balans. 1 augustus 31 december. Tel Keileweg BS Rotterdam

Uitgebreide toelichting van het meetinstrumenten

Inleiding De stichting RHZ

Continuïteit van zorg voor kwetsbare ouderen

Achtergrond. Achtergrond. Indeling Achtergrond (motorisch) leren. (motorisch) leren. Probleem. Fasen van motorisch leren

De indeling van de sector Gezondheidszorg

Evidence based nursing: wat is dat?

Op weg naar herstel Consensus over een zorgpad geriatrische revalidatiezorg: een Delphi studie Irma Everink & Jolanda van Haastregt

Interdisciplinair samenwerken in de 1 ste lijn bij kinderen met complexe zorgvragen

Activiteitenbegeleiders inzetten als assistenten van therapeuten.

Multidisciplinaire Richtlijn ALS ergotherapie, fysiotherapie en logopedie: een update

Bewegen, Natuurlijk! Start Sevagram Beweegnetwerk

Interprofessioneel opleiden en samenwerken (IPOS)

Zorg Voorzitter: Walter Amerika Sprekers: Robbert Gobbens en Marjolein Albers Sprekers: Katja van Vliet en Anneloes van Staa

C E S R T lectoraat Sociale Integratie

Voorbij de geraniums. Visiestuk over vitaliteit en vitaliteitscoaching. Paulien Vermunt, Philip Spinhoven en Rudi Westendorp

Innovatie Werkplaats Familiezorg

leerwerkplaatsen: leren is werken werken is leren Leerwerkplaatsen in het ZZG Herstelhotel en Thermion

Attitudeverandering-zelfzorg

Kwetsbaarheid bij ouderen: een uitdaging Risicofactoren, meetinstrumenten en samenhangende zorg

Inhoud presentatie. Pijn in verpleeghuizen. Pijn in verpleeghuizen. A Closer Look at Pain in Nursing Home Residents

Ketensamenwerking in de GRZ: Wat kunnen we van elkaar leren? Irma Everink

Activiteitenbegeleiders inzetten als assistenten van therapeuten.

Klinimetrie Implementatie van een Klinimetrische-CoreSet binnen de werksetting

LUSTRUMPROGRAMMA OPLEIDING MONDZORGKUNDE UTRECHT:

Cursus Evidence-Based Practice voor zorgprofessionals. Utrecht, 14 en 15 oktober Cochrane

Expertisecentrum E-QUAL. Inhuldiging E-QUAL leerstoelen

Ontwikkelingen en uitdagingen voor GRZ professionals. Thed van Kempen en Marco Wisse Almere 27 januari 2017

Gezondheidsvaardigheden in Nederland

Update Multidisciplinaire richtlijn ALS fysiotherapie, ergotherapie en logopedie: stand van zaken

Refereerbijeenkomst Onderzoeksvoorstellen

Kwaliteitscriteria Rotterdam Stroke Service April 2011

Terug in het heden: een nuchtere blik op de zin en onzin van meten in de zorg. Sandra Beurskens

ISOQOL-NL. Welkom. ISOQOL NL bestuur Caroline Terwee Sandra Beurskens Jolanda de Vries Lotte Haverman

Op weg naar de module ouderenzorg

GERONTOLOOG WORDEN MASTER OF SCIENCE

Refereerbijeenkomst Interprofessioneel samenwerken

interdisciplinair interventieprogramma voor ouderen met geheugenproblemen / dementie en hun mantelzorgers

PROMOTIEONDERZOEK ARBEIDSPARTICIPATIE VAN JONGVOLWASSENEN MET LICHAMELIJKE BEPERKINGEN. Joan Verhoef

Implementatie van richtlijnen. Dr. Hester Vermeulen Afdeling Chirurgie, Academisch Medisch Centrum Amsterdam Amsterdam School of Health Professions

Werkgroep ketenzorg hart- en vaatziekten

Evidence Based Practice in de alledaagse praktijk. Definitie EBP

GEFELICITEERD! Evidence-based logopedie. Evidence-based logopedie: 10 jaar! Taakverdeling. Wat ben

MARKTONDERZOEK NAAR DE BEHOEFTE VAN VAKTHERAPEUTEN AAN ONDERZOEK EN OPLEIDING. Henk Smeijsters

Marike van der Schaaf Juultje Sommers. Evidence statement voor fysiotherapie op de intensive care

Betere zorg voor patiënten met beperkte gezondheidsvaardigheden

Informatiebrochure ParkinsonNet

Consortiavorming: kader voor samenwerking EPZ - IKNL netwerken palliatieve zorg

Update m.b.t. aanvraag erkenning specialisme Klinisch Verloskundige

Uitnodiging voor huisartspraktijken voor deelname aan onderzoek Valpreventie in de eerstelijnszorg

Margriet van Iersel MSc

Cochrane Netherlands. Cursus Evidence-Based Practice voor zorgprofessionals

Van wens naar werkelijkheid

Cochrane Netherlands. Cursus Evidence-Based Practice voor zorgprofessionals

Wie haalt de HBO norm? Analyse 1 bij opbouwprogramma Jeroen Bosch Ziekenhuis. November 2016

Niels Oerlemans. Functieprofielen Belang en landelijke implementatie

sa m e n v A t t i n G

Welkom! De Toetsing Getoetst. 26 maart Tamara van Schilt-Mol Lectoraat Toetsen en Beoordelen HAN

Medical Imaging/ Radiation Oncology Masteropleiding Haarlem

Samenvatting in Nederlands

Van Logopedische praktijk naar Logopediewetenschap! Prof dr Ellen Gerrits Symposium promotie dr Joost Hurkmans 12 februari 2016

Kader notitie Academische werkplaats

Snel in Beweging Ontwikkeling en implementatie van de zelf-oefengids

Stage/afstuderen/onderzoeksproject/overig Aantal studenten School(s) & locatie(s)

Formulier Persoonlijke gegevens

Reflectie Evaluatierapport tussenevaluatie. Lectoraat Technology, Health & Care

Methodisch handelen & Klinisch redeneren

WERKVELDCONFERENTIE Het Lectoraat Verpleegkundige Diagnostiek & Curriculum 2020 Een Blik op de Toekomst Wolter Paans

ONDERZOEK & WETENSCHAP

Wetenschappelijk onderzoek bij lage rugpijn: wat en hoe moeten we meten?

Dr. W. Paans, Lector Verpleegkundige Diagnostiek, Hanzehogeschool Groningen

Nederlandse samenvatting

Survivor ship care Zorg na de diagnose en behandeling van kanker Ellen Passchier, RN MSc.

GEÏNTEGREERDE THUISZORG

Position Paper #Not4Sissies

Zorgondersteuningsfonds Oproep kortdurende praktijkgerelateerde onderzoeken Programma Onderzoeken in de Praktijk Vastgesteld, 19 september 2016

Symposium: Vermaatschappelijking en de vraag naar creativiteit en innovatie in het werken met mensen in maatschappelijk kwetsbare leefsituaties

Samenwerking en communicatie binnen de anderhalvelijnszorg

Healthy Ageing onderzoek naar leefstijl van mensen met een verstandelijke beperking

Met Zorg naar Gezondheid!

De ontwikkeling, implementatie en evaluatie van een zorgpad geriatrische revalidatiezorg

Transcriptie:

- 1 - Jaarverslag periode 1 januari t/m 31 augustus 2009 Kenniskring Autonomie en Participatie van chronisch zieken Dr. A.J.H.M. Beurskens Dr. E. van Rossum November 2009

- 2 - Inhoudsopgave 1. Beleid en doelstellingen 2009... 3 2. Realisatie van beleid en doelstellingen 2009... 5 2.1 Onderzoeksprojecten... 7 2.2 Onderwijsactiviteiten... 7 3. Kwaliteitszorg 2009... 8 Bijlage 1. Overzicht van programma s en projecten van de kenniskring Autonomie en Participatie van chronisch zieken in 2009....10 Bijlage 2. Lijst van publicaties, presentaties en begeleiding afstuderen januari t/m augustus 2009...14 Bijlage 3. Samenstelling kenniskring...18 Bijlage 4. Leden van de externe adviesraad...19

- 3-1. Beleid en doelstellingen 2009 De kenniskring is de afgelopen jaren flink gegroeid: het aantal projecten is flink toegenomen, de omvang van de kenniskring is verdubbeld, het lukt om voldoende externe middelen voor de projecten te genereren en veel studenten zijn betrokken bij deze activiteiten. De kenniskring A&P is de pioniersfase duidelijk ontgroeid. In september 2009 is de kenniskring gevisiteerd. Deze visitatie kwam op een goed moment om goed voorbereid de volgende fase in te gaan. Onderdeel van het visitatieproces was een positiebepaling waarin sterke en zwakke punten van het lectoraat geïnventariseerd worden en verbeterpunten geformuleerd. Deze positiebepaling heeft in de eerste helft van 2009 plaatsgevonden. De positiebepaling heeft bevestigd wat in het jaarplan 2009/2010 is aangegeven: inhoudelijk is er geen aanleiding om de thematiek van de kenniskring fundamenteel te wijzigen. Wel is een aanscherping gewenst, waardoor de onderlinge samenhang, diepgang en herkenbaarheid van speerpunten duidelijker wordt (zie figuur). Kenniskring Autonomie en Participatie van chronisch zieken Missie: activiteiten dragen er toe bij dat mensen met een chronische ziekte het leven kunnen leiden dat ze graag willen leiden. De aandacht gaat hierbij vooral uit naar het primaire proces tussen de zorgprofessional en de cliënt in zijn of haar omgeving. Zorginnovaties en implementatie Cliënt gecentreerde zorg Meetinstrumenten Uitgangspunten: 1. Activiteiten samen met zorgprofessionals uitvoeren 2. Cliënten zoveel mogelijk betrekken 3. Begin en eindpunt activiteiten in het werkveld van zorgprofessionals 4. Implementatie in het onderwijs 5. Uitvoering op wetenschappelijk verantwoorde wijze Figuur: schematisch overzicht van de missie en speerpunten van de kenniskring autonomie en participatie van chronisch zieken. De projecten van de kenniskring zijn direct of indirect gericht op zorginnovaties en de implementatie van deze innovaties. Dit wordt inhoudelijk ondersteund door specifieke aandacht voor cliëntgecentreerde zorg en meetinstrumenten. Binnen de projecten wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van elkaars expertise. Het vertrekpunt voor de activiteiten van de kenniskring A&P is het primaire proces tussen de cliënt en de zorgprofessional, waarbij aandacht is voor de cliënt in zijn of haar omgeving. Activiteiten die primair gericht zijn op de omgeving van de cliënt en de maatschappelijke context worden in samenwerking met andere kenniskringen (o.a. Technologie in de Zorg en CESRT) en kennisinstellingen uitgevoerd.

- 4 - De drie speerpunten van de kenniskring zijn: Zorginnovaties en implementatie bij ouderen & chronisch zieken. Hier gaat het om activiteiten die gericht zijn op het bevorderen van de autonomie en / of participatie. De projecten richten zich op het ontwikkelen van innovaties en het evalueren en implementeren in de dagelijkse praktijk. Hierbij gaat veel aandacht uit naar de integratie van individuele klinische expertise van de zorgprofessional en best practices met het beste externe bewijsmateriaal dat vanuit systematisch onderzoek beschikbaar is. De ervaringen, voorkeuren en verwachtingen van cliënten spelen daarbij een centrale rol. Cliëntgecentreerde zorg. Hierbij gaat het om activiteiten gericht op de interactie tussen de cliënt (en zijn naasten) enerzijds en de professional(s) anderzijds, het bevorderen van de participatie van de cliënt en de dilemma s die professionals ervaren ten aanzien van vraagsturing en regie door de cliënt. Centraal staat hoe zelfmanagement gestimuleerd kan worden zodat mensen de chronische ziekte in hun leven inpassen en een zo goed mogelijk leven kunnen leiden. Meetinstrumenten in de dagelijkse praktijk. Het doel van de activiteiten is het gebruik van kwalitatief goede meetinstrumenten in de dagelijkse praktijk te bevorderen. Op deze wijze wordt de zorg zichtbaar gemaakt voor de cliënt, de zorgprofessionals en andere betrokkenen en kunnen cliënten actief betrokken worden bij het zorgproces. Activiteiten richten zich op het inventariseren en beschikbaar stellen van bestaande meetinstrumenten en op projecten waarbij methodologische aspecten onderzocht worden. Verder wordt er scholing ontwikkeld voor het onderwijs en werkveld. De missie en de speerpunten van de kenniskring sluiten aan bij de interne zwaartepunten van het platform Quality of Life (opleidingen en lectoraten gezondheid, welzijn en onderwijs) van de Hogeschool Zuyd en de uitgangspunten van het ZorgInnovatieCentrum van de Zorgacademie Parkstad. Voor het jaar 2009 stelde de kenniskring zich de volgende doelen (zie jaarplan 2009/2010): 1. Ontwikkelen interventiebank en deskundigheidsbevordering van docenten op het gebied van cliëntgecentreerde zorg. 2. Activiteiten op het gebied van kwetsbare ouderen verder uitbouwen. 3. Opstarten RAAK programma Innovatieve paramedische praktijken in de 1 e lijnsgezondheidszorg. 4. Opstarten van een of twee nieuwe promotietrajecten binnen lopende activiteiten. 5. Schrijven nieuwe aanvragen op het terrein van het gebruik van meetinstrumenten in de dagelijkse zorgpraktijk en implementatie van verpleegkundige standaard 6. Samenwerking binnen platform Gezondheid, Welzijn en Onderwijs optimaliseren. 7. Het projectmanagement en het financieel beheer optimaliseren. Naast bovenstaande doelen hadden we ons ook enkele Daarnaast vonden we het belangrijk om: Veel meer gebruik te gaan maken van kennisvouchers (SenterNovem) bij bestaande activiteiten en afstudeerprojecten. Binnen het thema cliëntgecentreerde zorg in de loop van 2009 aanvragen voor vervolgprojecten te schrijven. De samenwerking met andere kenniskringen te continueren en intensiveren in nieuw op te starten projecten. In 2009 de bestaande inbreng van de kenniskring in het onderwijs te continueren en op het gebied van cliëntgecentreerde zorg te intensiveren. Op diverse wijzen te werken aan de implementatie van evidence based practice (ebp) in het onderwijs en het werkveld. In het volgende hoofdstuk gaan we in op de (voorlopige) realisatie van deze doelen en de lopende onderzoeks- en onderwijsactiviteiten. De activiteiten van het bijzonder lectoraat Zorginnovaties voor kwetsbare ouderen vallen organisatorisch en inhoudelijk binnen de kenniskring Autonomie en participatie en deels binnen het lectoraat Technologie in de Zorg. In dit verslag worden de activiteiten van het bijzonder lectoraat dan ook niet apart gerapporteerd.

- 5-2. Realisatie van beleid en doelstellingen 2009 Hieronder gaan we in op de doelen die we ons voor 2009 hebben gesteld. 1 Ontwikkelen interventiebank en deskundigheidsbevordering van docenten op het gebied van cliëntgecentreerde zorg. Op basis van de kennis opgedaan in twee projecten (bij Pijnteam Adelante en CIRO-horn) is een interventiebank op het gebied van cliëntgecentreerde zorg samengesteld. De trainers zijn in een train-de-trainer traject opgeleid. Aan deze training nam ook een twintigtal docenten deel om de implementatie van deze methodieken in het onderwijs te bewerkstelligen. In opdracht van de gezondheidszorgfaculteiten zijn de interventies in een interventiebank gezet zodat ze voor het onderwijs en contracting activiteiten makkelijk beschikbaar zijn. 2 Activiteiten op het gebied van kwetsbare ouderen verder uitbouwen Bij de start van het bijzonder lectoraat Zorginnovaties voor kwetsbare ouderen (april 2008) waren de activiteiten vooral gekoppeld aan een lopend RAAK programma ( Continuïteit van zorg voor kwetsbare ouderen, zie ook 2.1). In 2009 zijn bijdragen geleverd aan het verwerven van nieuwe projectsubsidies in het verlengde van dit RAAK programma. Dat betreft o.a. een grootschalige evaluatiestudie naar de in het RAAK programma ontwikkelde zorginterventie voor kwetsbare thuiswonende ouderen (startdatum 15 augustus 2009) en een studie naar het monitoren van fysieke frailty indicatoren (hoofdaanvrager: L. de Witte, kenniskring TidZ). In beide promotiestudies wordt nauw samengewerkt met de UM en Erik van Rossum fungeert in beide studies vanuit de kenniskring als co-promotor. Daarnaast is subsidie verworven voor het evalueren van praktijk-leerafdelingen in de ouderenzorg (driejarig onderzoek dat in mei 2009 is gestart). Tot slot is in augustus 2009 gestart met de voorbereiding van een nieuwe RAAK publiek aanvraag op het gebied van beweegprogramma s voor ouderen in verzorgings- en verpleeghuizen. Deze aanvraag wordt in november 2009 ingediend. In juni hield Erik van Rossum zijn lectorale rede voor zijn bijzonder lectoraat. Deze werd gehouden bij zorgaanbieder Sevagram, de initiatiefnemer van het bijzonder lectoraat. De interne en externe belangstelling was groot en de reacties naar aanleiding van de rede waren zeer positief. 3 Opstarten RAAK programma Innovatieve paramedische praktijken in de 1 e lijnsgezondheidszorg. Het nieuwe RAAK programma Innovatieve praktijken in de eerste lijn is succesvol opgestart. Dit project wordt uitgevoerd met een tiental 1 e lijns praktijken waarbij multidisciplinaire samenwerking bij kinderen met complexe zorgvragen centraal staat. In werkgroepen werken docenten/onderzoekers van de hogeschool samen met de professionals aan het uitwerken van de producten. Samenwerken in de eerste lijn is een zeer actueel thema dat voor de toekomst voldoende ontwikkelmogelijkheden en kansen biedt. Binnen dit project wordt intensief samengewerkt met ROS Robuust Beijaert en zijn de beroepsverenigingen logopedie, ergotherapie en fysiotherapie vertegenwoordigd. 4 Schrijven nieuwe aanvragen op het terrein van het gebruik van meetinstrumenten in de dagelijkse zorgpraktijk en implementatie van verpleegkundige standaard In 2009 zijn twee nieuwe RAAK voorstellen ingediend. De RAAK publiek aanvraag getiteld Implementatie verpleegkundige standaard in ziekenhuizen (maart 2009, programmaleider Gerrie Bours) is inmiddels gehonoreerd en gaat in januari 2010 van start. De RAAK Pro aanvraag Meten in de dagelijkse zorgpraktijk (mei 2009, programmaleider Sandra Beurskens) is net niet gehonoreerd, maar wel zodanig positief beoordeeld dat we expliciet uitgenodigd zijn om de aanvraag in december 2009 opnieuw in te dienen. Beide programma s passen inhoudelijk prima binnen de kenniskring en sluiten aan bij bestaande projecten

- 6-5 Opstarten van een of twee nieuwe promotietrajecten binnen lopende activiteiten. In 2009 is hard gewerkt aan de realisatie van een promotietraject voor Barbara Piskur (opleiding ergotherapie), getiteld: Enablement program for parents of children with physical disability. Dit project ligt in het verlengde van het lopende RAAK programma Innovatieve paramedische praktijken in de 1 e lijn. Het promotieonderzoek start op 1 januari 2010. Plannen voor het opstarten van twee andere promotietrajecten zijn uitgewerkt in de RAAK Pro aanvraag Meten in de dagelijkse zorgpraktijk. De lopende vier promotieprojecten zijn goed gevorderd. Het manuscript van Ruth Dalemans (i.s.m. kenniskring Technologie in de Zorg) is begin september 2009 naar de beoordelingscommissie gestuurd en het proefschrift van Susy Braun (i.s.m. kenniskring Life Sciences) wordt eind 2009/begin 2010 afgerond. 6 Samenwerking binnen platform Gezondheid, Welzijn en Onderwijs optimaliseren. De kenniskring A&P valt onder het platform Quality of Life. In het platform wordt samengewerkt met vier kenniskringen (KenVak, Technologie in de Zorg, CESRT en Verloskunde (i.o.)) en de opleidingen Verloskunde, Onderwijs, Social Work, Gezondheid en Techniek (biometrie, fysiotherapie, logopedie) en Gezondheid en Zorg (verpleegkunde, ergotherapie en creatieve therapie)). In 2009 is er regelmatig overleg met het platform en zijn gemeenschappelijke zwaartepunten vastgesteld. Voor de kenniskring A&P is de samenwerking met de kenniskring Technologie in de Zorg binnen het Zorginnovatiecentrum van de Zorgacademie Parkstad een belangrijke actuele ontwikkeling. In de afgelopen maanden is een start gemaakt met een verkenning hoe deze intensivering van de samenwerking verder vorm gegeven kan worden. 7 Het projectmanagement en het financieel beheer optimaliseren. Het beheer van de kenniskring is het afgelopen jaar sterk verbeterd. Hierbij speelt onze managementassistente Stephanie Cornips een centrale rol, o.a. op het terrein van financieel beheer, de hieraan gekoppelde urenregistraties en ondersteuning bij projectbegrotingen. Met P&O en FEZ zijn begin 2009 gesprekken gevoerd over het verbeteren van de dienstverlening (sneller en actueler inzicht in personeelsmutaties, financiële gevolgen van mutaties, etc.). Dit heeft ertoe geleid dat er nu maandelijks gestructureerd en gezamenlijk overleg tussen de kenniskring, P&O en FEZ plaatsvindt. Wat betreft de overige doelen: Inzet van kennisvouchers (SenterNovem) bij bestaande activiteiten en afstudeerprojecten. Diverse 1 e lijns praktijken hebben kleine vouchers aangevraagd, deze zijn inmiddels verzilverd. Sevagram heeft enkele grote vouchers aangevraagd en gekregen. Zoals beoogd is het gelukt om binnen het thema cliëntgecentreerde zorg een onderzoeksaanvraag in te dienen. Dit betreft een project naar cliëntenparticipatie van ouderen met dementie in het verpleeghuis (aanvraag bij zonmw, uitslag volgt eind 2009). De samenwerking met andere kenniskringen te continueren en intensiveren in nieuw op te starten projecten. De samenwerking met TidZ wordt steeds intensiever en zal worden bevestigd in het Zorginnovatiecentrum van de Zorgacademie Parkstad. In 2009 de bestaande inbreng van de kenniskring in het onderwijs te continueren op het gebied van meetinstrumenten en zorginnovaties bij ouderen en chronisch zieken. De inbreng op het gebied van cliëntgecentreerde zorg word geïntensiveerd. Leden van de kenniskring leveren op diverse manieren een grote bijdrage aan het onderwijs. De meer organisatorische inbedding is de volgende stap. Tot op heden ging het overleg hierover met de faculteitsdirecteuren. De kernteams van elke opleiding zullen hierbij intensiever betrokken worden. Omdat we te maken hebben met twee grote faculteiten (Gezondheid en Techniek en Gezondheid en Zorg) en vier opleidingen (Verpleegkunde, fysiotherapie, ergotherapie en logopedie) zal dit (tijd)efficiënt georganiseerd moeten worden. Een vaste contactpersoon voor elke opleiding is wenselijk. Op diverse wijzen te werken aan de implementatie van evidence based practice (ebp) in het onderwijs en het werkveld. De kenniskring is actief in de platform werkgroep ebp waarin alle gezondheidszorgopleidingen werken aan een systematische implementatie van ebp in het buitenschoolsleren. Het gehonoreerde RAAK project Implementatie verpleegkundige

- 7 - standaard in ziekenhuizen sluit hier inhoudelijk heel goed bij aan. De gezondheidszorgopleidingen hebben het voornemen om samen een bijzonder kenmerk EBP aan te vragen. 2.1 Onderzoeksprojecten Tabel 1 geeft een overzicht van de onderzoeksactiviteiten in 2009, inclusief de onderzoeksaanvragen waaraan in 2009 gewerkt is. In bijlage 1 wordt elk project kort beschreven. Meer informatie over de projecten is te vinden op de website van de kenniskring www.hszuyd.nl/aenp. Alle projecten dragen bij aan de hoofddoelen van het lectoraat omdat bij alle activiteiten de trias onderwijs, onderzoek en werkveld centraal staat. Cliëntgecentreerde zorg Meetinstrumenten Zorginnovaties ouderen & chronisch zieken Lopende projecten Project: Ontwikkeling leertraject en implementatie cliëntgecentreerde zorg. Revalidatiecentrum Hoensbroek, Pijn Ontwikkelcentrum. Project: Ontwikkeling en implementatie cliëntgecentreerde zorg bij patiënten met orgaanfalen COPD. CIRO-horn, Proteion. Project: Ontwikkeling interventiebank cliëntgecentreerde zorg Project: Screenen bij slikklachten: een implementatie onderzoek, i.s.m. UM en azm (promotieonderzoek: Jessie Lemmens) Expertisecentrum Meetinstrumenten: database meetinstrumenten (www.meetinstrumentenzorg.nl) Project: Klinimetrie in de fysiotherapie. (KNGF, beroepsvereniging fysiotherapie) Project: Klinimetrie in de logopedie (ROBUUST De Beijaert) RAAK programma Kwetsbare ouderen: zes projecten bij thuiswonende ouderen en ouderen in het ziekenhuis en het verpleeghuis, i.s.m. Sevagram en Orbis medisch en zorgconcern (o.a. promotieonderzoek: Ramon Daniëls) Project: Young stroke survivors (promotieonderzoek: Ruth Dalemans) Project: Mental Practice in neurorehabilitation (promotieonderzoek: Susy Braun) Project: Reductie van vrijheidsbeperking in de verpleeghuiszorg (onderzoek i.s.m. UM) RAAK programma PROCIVI (penvoerder CESRT). De kenniskring verzorgt deelproject gericht op meetinstrumenten) Project: Effecten van kleinschalig wonen in de psychogeriatrie (onderzoeken i.s.m. Sevagram en UM) Project: Praktijk-leerafdelingen in de ouderenzorg (o.a. Arcus college en Sevagram i.s.m.hszuyd). De kenniskring verzorgt de wetenschappelijke evaluatie. RAAK programma Innovatieve praktijken in de eerste lijn: operationaliseren en optimaliseren multidisciplinair samenwerkingsverband bij kinderen i.s.m.paramedische praktijken, ROS Robuust Beijaert en beroepsverenigingen Op te starten projecten RAAK programma Gezond Actief Ouder worden (penvoerder Hogeschool Rotterdam i.s.m. onder andere HsZuyd; eind 2008 gestart, vanuit HsZuyd wordt deelproject vanaf 1 september 2009 uitgevoerd). RAAK programma: Implementatie verpleegkundige standaard bij ziekenhuizen Start januari 2010 Enablement program for parents of children with physical disability, Promotieonderzoek: Barbara Piskur. Start januari 2010 In te dienen subsidieaanvragen RAAK PRO: Meetinstrumenten in de dagelijkse zorgpraktijk (herziene versie, december 2009) RAAK Publiek: Ouderenzorg in beweging (november 2009) ZonMw: Cliëntenparticipatie in de verpleeghuiszorg (oktober 2009) Tabel 1. Overzicht programma s en projecten Kenniskring Autonomie en Participatie in 2009 2.2 Onderwijsactiviteiten De kenniskring levert een omvangrijke bijdrage aan onderwijsactiviteiten. De docenten die lid zijn van de kenniskring zijn betrokken bij onderwijs dat nauw verwant is aan inhoudelijke thema s van hun projecten binnen de kenniskring. Bij alle onderzoeksprojecten is een vertaling van de resultaten naar het onderwijs een vanzelfsprekende stap. Dit jaar is dit bijzonder goed gelukt bij het project meetinstrumenten fysiotherapie, waarbij docenten van deze opleiding in het kader van het project getraind zijn om in de regio cursussen te geven. Ook bij de projecten binnen

- 8 - cliëntgecentreerde zorg zijn docenten bijgeschoold en kunnen ze beschikken over een interventiebank. De onderwijswerkzaamheden van de kenniskringleden worden grotendeels gedaan in de tijd van de faculteiten maar sterk gevoed vanuit de werkzaamheden in de kenniskring. Dit gaat goed maar we ervaren dat een meer organisatorische borging van de vertaling van onderzoeksprojecten naar het onderwijs wenselijk is. Omdat we samenwerken met twee faculteiten en vier opleidingen zal dit (tijd)efficiënt georganiseerd moeten worden. Hierbij is overleg met de kernteams en een vaste contactpersoon voor elke opleiding wenselijk. Docenten binnen de hogeschool en externen worden op de hoogte gehouden via de website van de kenniskring. Deze werd in 2008/2009 vernieuwd en het lukt ons om de informatie up to date te houden. Regelmatig worden we via de website door externen benaderd. Verder hebben we in 2009 tweemaal een interne nieuwsbrief rondgestuurd. Deze houden we bewust kort en krachtig. Hieronder een overzicht van bijdragen aan het onderwijs. Vanwege de overzichtelijkheid en om de omvang te beperken zijn geen namen ingevuld. Als kenniskring bieden we uitdagingen aan excellente studenten. Het afgelopen jaar hebben we dit kunnen doen door een groot aantal studenten in te zetten bij projecten. Dit is in het bijzonder goed gelukt bij de uitvoering van de promotieonderzoeken van Jessie Lemmens, Ruth Dalemans en Susy Braun. Verder hebben we weer studenten als werkstudent kunnen aanstellen, onder andere om een bijdrage te leveren aan de database meetinstrumenten. Hierbij waren ook studenten van de ICT opleiding betrokken. In mei 2009 heeft het derde Heerlen/Oxford mental Imagery and Neurological Rehabilitation conference seminar plaats gevonden. Onder intensieve coaching van Susy Braun hebben studenten hier een grote bijdrage aan geleverd. Ze zijn behulpzaam geweest bij de organisatie en hebben inhoudelijk aan het programma bijgedragen. Meer dan 20 studenten hebben posterpresentaties verzorgd en meerdere studenten hebben in het Engels een presentatie gegeven. Begeleiding van afstudeeropdrachten: zie bijlage 2 voor een overzicht. Bijdrage aan minoren: minor science (waaraan ook docenten deelnemen), minor geriatrie, minor wervelkolom Verzorgen van hoorcolleges in diverse opleidingen. Verzorgen van workshops en cursussen voor post-hbo via contracting. Coördinatie en participatie van de platformwerkgroep Evidence based practice (EBP). 3. Kwaliteitszorg 2009 Op diverse niveaus wordt het kwaliteit van onze activiteiten bewaakt: De onderzoeksprojecten werken met projectgroepen. Bij extern gefinancierde projecten wordt dit ook geborgd d.m.v. tussen- en eindrapportages. Bij grotere programma s zoals RAAK, wordt naast een projectgroep een stuurgroep ingesteld. Bij de promotieonderzoeken is het de verantwoordelijkheid van de promotoren en copromotoren om de voortgang te bewaken. Bij elk promotieonderzoek is een van de copromotoren verantwoordelijk voor de dagelijkse begeleiding. Dit is bij onze promotieonderzoeken altijd een senior lid van de kenniskring. De kenniskring heeft een adviesraad die in 2009 eenmaal bij elkaar is geweest. Bijlage 4 bevat een overzicht van de leden van de adviesraad. In 2009 stond de bijeenkomst voornamelijk in het teken van de bespreking van het concept-strategieplan 2009-2013. Resultaten van projecten worden gepubliceerd en gepresenteerd op congressen. Wat betreft de kwaliteitszorg stond in 2009 de visitatie centraal. Voor de kenniskring was de interne positiebepaling die in april plaatsvond zeer waardevol. De positiebepaling vond plaats aan de hand van een vragenlijst die door alle leden van de kenniskring is ingevuld en een aanvullend Delphi gesprek. Voor de kenniskring als groep was het goed om hier de tijd voor te nemen en stil te staan bij wat we doen, hoe we het doen, wat goed loopt en welke onderdelen nog

- 9 - beter kunnen. Dit leverde meteen concrete verbeterpunten op. Op basis hiervan is een concept strategieplan 2009-2013 geschreven. Met de externe adviesraad zijn de verbeterpunten en het plan besproken en vervolgens aangepast. De adviesraad was zeer tevreden over de resultaten. Uit de positiebepaling en het concept beoordelingsverslag kwam naar voren dat de kenniskring goed draait en op een goede manier en met een continue karakter aandacht besteed aan kwaliteitszorg. Voor de definitieve beoordeling van de kenniskring wachten we het eindverslag van het panel af.

- 10 - Bijlage 1. Overzicht van programma s en projecten van de kenniskring Autonomie en Participatie van chronisch zieken in 2009. Promotieonderzoeken: De vier promovendi werken allen voor 0,6 fte aan hun onderzoek. Hun aanstellingen worden gedeeltelijk door de kenniskring bekostigd. Het overige gedeelte wordt bekostigd door de faculteiten, andere kenniskringen, promotievouchers Hogeschool Zuyd en externe instellingen en subsidies. De vier promotietrajecten zijn gelabeld binnen het instituut Caphri van de Universiteit Maastricht. Titel: Young stroke survivors with aphasia and their challenges in social participation Looptijd: september 2005-najaar 2009. Betrokkenen: Ruth Dalemans (promovenda), (promotor: Luc de Witte,TidZ), Sandra Beurskens Inhoud: doel van dit project is het in kaart brengen van factoren die van invloed zijn op het niveau van participatie van relatief jonge mensen die ten gevolge van een CVA afasie hebben. Dit is een groep waarover in de literatuur nauwelijks iets bekend is en die in de praktijk voor grote uitdagingen gesteld is. Het huidige zorgaanbod lijkt niet goed aan te sluiten bij de problemen die deze groep ervaart. In het kader van dit project wordt nauw samengewerkt met Derrick Wade van het Oxford Centre for Enablement in de UK. Omvang: 0,6 fte Financiering: mobiliteitsfonds, UM incentives, Kenniskring autonomie en participatie, Faculteit gezondheid en techniek Titel: Mental Practice in neurorehabilitation Looptijd: 2005-december 2009 Betrokkenen: Susy Braun (promovenda), Sandra Beurskens, (Paul Borm, Life Sciences). Inhoud: In dit project worden mental practice interventies verder ontwikkeld en geïmplementeerd in de revalidatie van patiënten met een beroerte en ziekte van Parkinson. Deelstudies hebben betrekking op meetinstrumenten (SDA-M en QEEG). In een gecontroleerd experiment wordt het effect van Mental Practice geëvalueerd binnen de verpleeghuizen Klevarie te Maastricht en Camillus te Roermond, Orbis medisch centrum, fysiotherapiepraktijken in de eerste lijn. In het kader van dit project wordt nauw samengewerkt met Derrick Wade van het Oxford Centre for Enablement in de UK,de kenniskring Life Sciences en Jos Schols van de Universiteit Maastricht Omvang: 0,6 fte Financiering: Mobiliteitsfonds, promotievoucher CvB Hogeschool Zuyd, ZonMW, Stichting Nuts Ohra, Faculteit gezondheid en techniek, Kenniskring life sciences en Kenniskring autonomie en participatie. Titel: Bedside screenen van slikklachten bij neurologische patiënten Looptijd: oktober 2007-oktober 2012 Betrokkenen: Jessie Lemmens (promovenda), Gerrie Bours en Sandra Beurskens Het project beoogt de validering van een screeningsinstrument en de implementatie en evaluatie van een slikprotocol waarvan het screenen deel uitmaakt. Het betreft een gezamenlijk project van de onderzoeksgroep van Rianne de Wit van de Universiteit Maastricht, de neuroloog Martin van Limburg van het academisch ziekenhuis Maastricht en de Kenniskring autonomie en participatie. Omvang: 0,6 fte Financiering: Instituut Caphri Universiteit Maastricht, azm, Kenniskring autonomie en participatie, promotievoucher CvB Hogeschool Zuyd. Titel:Disability prevention in frail elderly Looptijd: september 2006 september 2010. Betrokkenen: Ramon Daniels (promovendus), Erik van Rossum, (Luc de Witte,TidZ). Inhoud: Zorgprofessionals worstelen met de vraag hoe de risicogroep van kwetsbare ouderen vroegtijdig opgespoord kan worden en met welke interventies de dreigende neerwaartse spiraal het beste aangepakt kan worden. In dit project wordt de validiteit van een screeningsinstrument onderzocht en een interdisciplinaire interventie ontwikkeld en uitgetest. Als onderdeel hiervan wordt ook nagegaan in hoeverre technologie ondersteuning in de interventie kan bieden. Omvang: 0,6 fte Financiering: RAAK, promotievoucher CvB Hogeschool Zuyd, UM incentives, Kenniskringen autonomie en participatie en technologie in de zorg, Faculteit gezondheid en zorg.

- 11 - Thema: Cliëntgecentreerde zorg Titel: Implementatieonderzoek van cliëntgecentreerde zorg binnen de pijnrevalidatie van het SRL. Ontwikkeling en evaluatie Looptijd: april 2008-december 2009 Betrokkenen: Tineke Schoot, Jolanda Friessen, Sandra Beurskens Inhoud: Het pijnteam van het SRL wil de competenties van hun team op het gebied van cliëntgecentreerd werken vergroten. Het doel van het project is de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van een implementatiestrategie. Er zal een leertraject worden ontwikkeld en hiermee aanbevelingen voor samenhangende strategieën voor inbedding in de organisatie. Omvang: 0,3 fte Financiering: SRL, Kenniskring autonomie en participatie Titel: Implementatieonderzoek van cliëntgecentreerde zorg binnen de (niet)klinische zorg van CIRO-Horn. Ontwikkeling en evaluatie Looptijd: juni 2008-december 2009 Betrokkenen: Tineke Schoot, Jolanda Friessen, Sandra Beurskens Inhoud: CIRO-Horn wil dat bij de revalidatie van hun cliënten meer aandacht wordt besteed aan cliëntgericht werken. Het doel van het project is de ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van een implementatiestrategie om competenties van professionals van CIRO-Horn verder te ontwikkelen. Omvang: 0,3 fte Financiering: CIRO-Horn, Kenniskring autonomie en participatie Titel: Ontwikkeling van een interventiebank cliëntgecentreerde zorg (platform gezondheidszorg) Looptijd: juni 2008-juli 2009 Betrokkenen: Tineke Schoot, Jolanda Friessen Inhoud: Het platform gezondheidszorg wil dat binnen de bachelor- en masteropleidingen structureel meer aandacht wordt besteed aan cliëntgericht werken. Het doel van het project is de ontwikkeling van een interventiebank bestaande uit leeractiviteiten om competenties van studenten/ professionals te ontwikkelen die nodig zijn om cliëntgecentreerde zorg te kunnen verlenen. Leeractiviteiten uit de interventiebank kunnen in het regulier onderwijs, in minoren en bij contracting gebruikt worden. Financiering: Faculteiten Gezondheid en Techniek en Gezondheid en Zorg Thema: Meetinstrumenten Expertisecentrum meetinstrumenten voor Revalidatie (vanaf januari 2009: meetinstrumenten in de zorg) Het doel van het expertisecentrum meetinstrumenten is het bevorderen van het gebruik van kwalitatief goede meetinstrumenten in de dagelijkse praktijk. In dit kader wordt informatie beschikbaar gesteld (database meetinstrumenten), advies en scholing aangeboden en onderzoek uitgevoerd. De meetinstrumenten waarop het expertisecentrum zich richt zijn breder dan de revalidatie, de naam is daarom veranderd in Expertisecentrum meetinstrumenten in de zorg. Titel: database meetinstrumenten voor de zorg Looptijd: doorlopend Betrokkenen: Eveline van Engelen, Raymond Swinkes, Ina Spelthann, Sandra Beurskens Inhoud: de database meetinstrumenten is via internet vrij toegankelijk (www.meetinstrumentenzorg.nl) over ruim 160 vragenlijsten is via deze database informatie te vinden (de vragenlijst zelf en/of een uitgebreid toelichtingsformulier). Het vullen van de database wordt voor een groot deel door studenten verzorgd in het kader van afstudeerprojecten. Omvang: 0,2 fte (beheer) Financiering: Kenniskring autonomie en participatie, subsidie aangevraagd Titel: klinimetrie in de fysiotherapie Looptijd: december 2006-oktober 2009 Betrokkenen: Raymond Swinkels, Eveline van Engelen, Sandra Beurskens Inhoud: De beroepsvereniging van fysiotherapie (KNGF) wil het gebruik van meetinstrumenten bij haar leden bevorderen. De kenniskring is gevraagd om samen met de opleiding voor Professional Master Fysiotherapie van de Hogeschool Utrecht een implementatiestrategie met een bijbehorend scholingsprogramma te ontwikkelen. Omvang: 0,3 fte Financiering: KNGF

- 12 - Titel: Gebruik van evidence based meetinstrumenten voor communicatie in de logopedie Looptijd: mei 2008-november 2009 Betrokkenen: Michelle Lacroix, Ruth Dalemans, Ina Spelthann, Anita Stevens, Sandra Beurskens Inhoud: implementeren van meetinstrumenten binnen de eerstelijns logopedie op de domeinen participatie en communicatie bij mensen met een neurologische aandoening. In een onderzoek worden implementatie strategieën ontwikkeld om het gebruik van deze meetinstrumenten in de eerstelijns logopedie te bevorderen. Tevens wordt nagegaan in hoeverre deze meetinstrumenten door andere disciplines te gebruiken zijn. Omvang: 0,5 fte Financiering: Robuust Beijaert Raak publiek programma: PROCIVI maatschappelijke ondersteuning (CESRT) Looptijd: september 2007-september 2009 Betrokkenen: Eveline van Engelen Inhoud: Het betreft een RAAK programma van de kenniskring CESRT. Het doel is het in kaart brengen van best practices en ontwikkelen van nieuwe best practices op het gebied van maatschappelijke ondersteuning. Vervolgens het documenteren van de methodieken in een methodeboek en dit implementeren in het werkveld. De taak vanuit de kenniskring autonomie en participatie ligt vooral op het gebied van meetinstrumenten. Omvang: 0,05 fte Financiering: RAAK publiek Thema: Zorginnovaties bij ouderen en chronisch zieken RAAK publiek programma Continuïteit van zorg voor kwetsbare ouderen Looptijd: januari 2008 januari 2010 Betrokkenen: Erik van Rossum (programmaleider). Betrokken onderzoekers/begeleiders: Ramon Daniëls (promotieonderzoek), Gerrie Bours, Herbert Habets, Ruud Heijnen, Magda van Gastel, Sandra Beurskens, Luc de Witte (TidZ). Inhoud: Zorgprofessionals worstelen met de vraag hoe de risicogroep van kwetsbare ouderen vroegtijdig opgespoord kan worden en met welke interventies de dreigende neerwaartse spiraal het beste aangepakt kan worden. Het programma is een samenwerkingsverband tussen de Hogeschool Zuyd, het Zorg Innovatie Centrum (ZIC) van Sevagram en het Expertisecentrum Ouderen Zorg (EOZ) van Orbis medisch en zorgconcern. Omvang: 0,8 fte Financiering: RAAK publiek, eigen middelen Het programma omvat een zevental projecten, verdeeld over 3 hoofdthema s: Thema: Identificatie van kwetsbaarheid en preventie van (verdergaande) beperkingen bij thuiswonende ouderen. Aan deze thematiek worden 2 projecten gewijd: in project 1 wordt een screeningsinstrument ontwikkeld om kwetsbare thuiswonende ouderen op te sporen, in project 2 wordt een multidisciplinair interventieprogramma ontwikkeld om de dreigende achteruitgang in gezondheid bij deze ouderen te voorkomen. Deze projecten maken deel uit van het promotietraject van Ramon Daniëls. Thema: Kwetsbaarheid bij ziekenhuisopname. Rondom dit thema worden 3 projecten uitgevoerd: 1 Identificatie van kwetsbaarheid bij opname in het ziekenhuis (validering van een screeningsinstrument) 2 Preventie van complicaties tijdens een ziekenhuisopname (focus op valpreventie) 3 Ontslag van kwetsbare ouderen naar de thuissituatie (ontwikkelen en testen van een ontslagmodel) Thema: Kwetsbaarheid bij tijdelijk opgenomen verpleeghuisbewoners. Ook rond dit thema worden twee projecten uitgevoerd: 1 Identificatie en vroegtijdige aanpak van problemen bij tijdelijk opgenomen verpleeghuisbewoners (focus op implementatie van een valpreventie programma; dit project is in 2008 afgerond). 2 Ontslag van tijdelijk opgenomen verpleeghuisbewoners naar de thuissituatie (ontwikkelen en testen van een ontslagmodel). Titel: Effecten van kleinschalig wonen in de psychogeriatie Looptijd: vanaf 2008 (geen einddatum vastgesteld). Betrokkenen: Erik van Rossum

- 13 - Inhoud: Binnen Sevagram zijn in 2007 en 2008 verschillende kleinschalige woonvormen voor dementerende ouderen gestart. Vanaf 2009 gaat dit aantal nog sterk toenemen. In dit project worden de gevolgen van kleinschaligheid voor bewoners, familieleden en het verzorgend personeel gemonitord. Qua instrumentarium wordt hierbij aangesloten bij een grootschalige studie vanuit de UM; op deze manier kan steeds gebruik worden gemaakt van referentiescores van grote aantallen respondenten. In 2008 is gestart met de gevensverzameling in de eerste 2 kleinschalige units, in 2009 is dit gestart in een nieuwe Sevagram lokatie.. Omvang: 0, 05 fte Financiering: Sevagram, eigen middelen Titel: Reductie van vrijheidsbeperking in de verpleeghuiszorg Looptijd: oktober 2008 ddecember 2010 Betrokkenen: Erik van Rossum Inhoud: Het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen (banden, bedhekken, etc) staat ter discussie in de verpleeghuiszorg. In deze studie wordt een integrale interventie (scholing, aanschaf alternatieve middelen, en beleidsmaatregelen) ter reductie van vrijheidsbeperking op effectiviteit geëvalueerd. Het onderzoek wordt vanuit de UM uitgevoerd, in samenwerking met o.a. HsZuyd (van Rossum is als begeleider en co-promotor betrokken bij dit onderzoek). Omvang: 0,05 fte Financiering: Sevagram, eigen middelen Raak publiek programma: Innovatieve praktijken in de eerste lijn bij kinderen met complexe zorgvragen Looptijd: januari 2009 januari 2011 Betrokkenen: Anita Stevens (projectleider), Albere Köke, Pieter Wolters, Sandra Beurskens (programmaleider), Inhoud: een tiental paramedische praktijken werken interdisciplinair samen bij kinderen met een complexe zorgvraag. Hierbij lopen ze tegen een aantal problemen aan: interdisciplinaire assessment, clientgericht werken en familieparticipatie, onderlinge communicatie en verslaglegging. In een viertal lijnen worden deze aspecten binnen dit programma aangepakt. Naast de praktijken participeren de beroepsgroepen ergotherapie, logopedie en fysiotherapie en Stichting Robuust Beijaert. Omvang: 0,8 fte Financiering: RAAK publiek Titel: Praktijk-leerafdelingen in de ouderenzorg ( Onderwijs in de praktijk ) Looptijd: mei 2009 mei 2012 Betrokkenen: Erik van Rossum, Thea Verstappen Inhoud: Binnen Sevagram worden een aantal leerafdelingen in de intramurale ouderenzorg ingericht. Op deze afdelingen worden leerlingen van zowel het VMBO, MBO als HBO opgeleid. Onderwijs en coaching vindt plaats door docenten van de 3 opleidingsnivo s alsook speciaal getrainde werkbegeleiders van Sevagram. Met deze leerafdelingen wordt o.a. beoogd om doorlopende leer- en zorglijnen te realiseren, de doorstroming in het onderwijs te bevorderen, leerlingen in een vroeg stadium te enthousiasmeren en te behouden voor de ouderenzorg en de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Betrokken organisaties zijn o.a. Sevagram, Arcus College, Carboon College en Hogeschool Zuyd. De Kenniskring A en P verzorgt de wetenschappelijke evaluatie van dit project. Omvang: 0,2 fte Financiering: Platform Beroepsonderwijs.

- 14 - Bijlage 2. Lijst van publicaties, presentaties en begeleiding afstuderen januari t/m augustus 2009 De namen van de leden van de kenniskring zijn cursief gedrukt. Internationale publicaties Geerts M, Bours GJJW, de Wit R Landewé SANT, van Haarlem A, Schaper NC (2009). Prevalence and impact of pain in diabetic neuropathy. European Diabetis Nursing, Summer; 6 (2): 58-64. Bours GJJW, Speyer R, Lemmens JE, Limburg M. de Wit R. (2009). Bedside screening tests versus videofluoroscopy or fiberoptic endoscopic evaluation of swallowing to detect dysphagia in neurological patients. A systematic review. Journal of Advanced Nursing, Mar;65(3):477-493. Dalemans, RJ P., Wade, D., Van den Heuvel, W., & De Witte, L. (2009). Facilitating the participation of people with aphasia in research: a description of strategies. Clinical Rehabilitation, 23 948-959. Verbeek H, van Rossum, HJL, Zwakhalen SMG, Kempen GIJM, Hamers JPH. Small, homelike care environments for older people with dementia: a literature review. International Psychogeriatrics 2009; 21 (2): 252-264. Houtermans-Auckel JP, van Rossum, HJL, Teijink JA, Eussen EF, Dahlmans AA, Nicolaï SP, Welten RJThJ. To wear or not to wear compression stockings after varicose vein stripping: a randomized controlled trial. European Journal of Vascular and Endovascular Surgery, 2009; 38 (3): 387-391. Zijlstra GAR, van Haastregt JCM, Ambergen T, van Rossum HJL, van Eijk JThM, Tennstedt SL, Kempen GIJM. Effects of a multicomponent cognitive behavioural group intervention on fear of falling and activity avoidance in community-dwelling older adults: results of a randomized controlled trial. Journal of the American Geriatrics Society 2009; 57: 2020 2028. Nationale publicaties Kleynen M, Schoenmakers M, Braun SM. Stel je voor, het werkt. Mentale training bij een chronische CVA patiënt: een case report. Ned Tijdschr Fysiother 2009;119(2)48-54 Van Elteren D, Vonk J, van Engelen E, Braun SM. De Structal Dimension Analysis of motor Memory (SDA-M) in een centraal neurologische revalidatie setting. Stimulus 2009 Engelen EISM, Swinkels RAHM, Beurskens AJHM. Het gebruik van meetinstrumenten bij schouderproblematiek. Ned Tijdschr. Fysiother 118(5):136-142. van Gastel M, Bours GJJW, Hupperetz A, Cox A-M, Bodecker R, van Rossum HJL. (2009). Transitie van verpleeghuis naar huis: Een literatuurstudie naar de ondersteuning van tijdelijk opgenomen ouderen bij terugkeer naar de eigen woning. Tijdschrift voor verpleeghuisgeneeskunde 2009; 34 (4): 120-124. Bours, GJJW. Mondhygiëne bij ouderen in het ziekenhuis en het verpleeghuis. TVZ, 2009; 119 (5): 38. [onderzoeksbespreking]. Prevoo M, Mesters I, Bours GJJW, Lemmens JE. CVA- patiënten met dysfagie: hoe kan de voorlichting geoptimaliseerd worden? Een kwalitatief onderzoek naar informatiebehoeften. Logopedie en Fonioatrie, 2009; (4):118-122.

- 15 - Smeijsters H, Koolmees H, Schoenmakers S, Welten J, Schoot T, Oudijk, R. De patiënt als mens en gast: patiëntgecentreerde bejegening in het Maaslandziekenhuis. Vakblad voor Onderwijs en Gezondheid 2009; 1: 3-8 Braun SM. Het gebruik van bewegingsvoorstellingen in de revalidatie: Hoe maak je de transfer van sport naar therapie? In: Jaarboek Fysiotherapie/Kinesitherapie 2009. Geraets J.J.X.R. et al (eds). Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2009. P 191-201 Bours GJJW, Eliens AM, Strijbol NCM (red). Effectief verplegen deel 0. Handboek ter onderbouwing van het verpleegkundig handelen. Kavanah, Dwingeloo, 2009 van Rossum HJL. De zorg voor kwetsbare ouderen: zoeken naar evenwicht. Inaugurale rede in kader van bijzonder lectoraat Hogeschool Zuyd. Heerlen, 12 juni 2009 (ISBN 978-94-90302-01-6). Verbeek H, van Rossum HJL, Zwakhalen S, Kempen R, Hamers J. Kenmerken van en ervaringen met kleinschalig wonen in Limburg. In: Stoop H en de Rooij I (red). Grote kwaliteit op kleine schaal. Is kleinschalig wonen voor mensen met dementie een succesvolle parel in de ouderenzorg? Den Bosch: Programmaraad Zorgvernieuwing Psychogeriatrie en De Kievitshorst / De Wever, 2009. Logghe I, Zeeuwe P, Verhagen A, Wijnen-Sponselee R, Rademaker A, Willemsen S, Bierma-Zeinstra S, van Rossum HJL, Faber M, Koes B. Tai Chi Chuan vermindert het valrisico van ouderen niet. Huisarts en Wetenschap 2009; 52 (11): 536-541. Hamers JPH, Gulpers MJM, Bleijlevens M, Huizing AR, Scherder EJ, Houweling H, van Rossum HJL. Het reduceren van vrijheidsbeperking in verpleeghuizen. Tijdschrift voor Ouderengeneeskunde 2009; 5: 156-159. Schoot, T. (2009). Cliëntgecentreerde zorg blijkt niet zo eenvoudig: balanceren in dialoog! Stimulus, 2. Smeijsters, H., Koolmees, H., Schoenmakers, S., Welten, J., Schoot, T., Oudijk, R. (2009). De patiënt als mens en als gast. Patientgecentreerde bejegening in het Maaslandziekenhuis. Onderwijs & Gezondheidszorg, 1(33), 3-8. Lamers, C.T.J., van Engelen, E.I.S.M., Dinjens, J.M.L., Potting, M.A.C., Sniekers, M.M.C., en Reverda, N. (2009). Professionalisering van de welzijnswerker: Zelfreflectie als instrument. Maastricht: Cesrt, Hogeschool Zuyd. Lamers, C.T.J., Dinjens, J.M.L., Potting, M.A.C., Sniekers, M.M.C., van Engelen, E.I.S.M., en Reverda, N. (2009). Professionalisering van de welzijnswerker: Zelfreflectie als instrument. De verkorte versie: de Procivi Quick scan. Maastricht: Cesrt, Hogeschool Zuyd. Scriptiebegeleiding/afstudeerbegeleiding Swinkels R. Cliënt Centered Care Questionnaire voor de eerstelijns fysiotherapiepraktijken. Y. Bruynen; G. Zeijen. Hogeschool Zuyd, juni 2009. Swinkels R. Vertaling van de Pijn Coping Inventarisatielijst van het Nederlands naar het Duits. S. Sommer; S. Huppertz; S. Kremer. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Swinkels R. Vertaling en evaluatie van de Shoulder Disability Questionnaire. M. Chatzicharalampou; J. Fausten. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Swinkels R. Prognostische factoren bij aspecifieke lagerugpijn een systematische review. B.Boden; L. Büttner; J.Herzogenrath. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Swinkels R. Harris Hip Score: vertaling van de Harris Hip Score in het Duits en onderzoek naar de methodologische kwaliteit. M. Bresser; D. Graab; J. van Rieth. Hogeschool Zuyd, juni 2009

- 16 - Bours GJJW, Predictive validity of the modified Rankin Scale in stroke patients in the Atrium Medical Centre Master of Health Service Innovation. Leontine Smeets. Universiteit Maastricht, Augustus 2009. Bours, GJJW. Barriers and facilitators for the implementation of a guideline on a nursing department. Master of Health Service Innovation. Anky Janssen.Universiteit Maastricht., augustus 2009 Braun SM, Beurskens AJHMHM. De effecten van mentale training in de revalidatie van kinderen. Een systematische review. Simone Friedricht, Eva Schmitz. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM, Kleijnen M. Het slechter presteren van sporters onder druk - ondanks of vanwege gerichte aandacht. De Nederlandse Movement Specific Reinvestment. Susanne Hornung, Stefan Lennartz. DEZE SCRIPTIE IS GENOMINEERD VOOR DE RGF PRIJS 2009. UITSLAG OP 1.12.2009. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM. Leren van onbekende bewegingen met behulp van mental practice. Yara Muennich, Theresa Kaiser. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM. Kids & mental imagery... Hard 2 imagine? Een cross-sectioneel onderzoek naar het vermogen van kinderen (5-14 jaar) om mental imagery toe te passen. Febe den Hollander, Martijn Wallink. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM. Illusion or reality? Kwalitatief onderzoek naar het gebruik van mental practice bij patienten met de ziekte van Parkinson. Maartje Sangen, Milou Brouns. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM. Just Imagine! Mental Practice bij de ziekte van Parkinson. Melanie Aegenoordt, Michael Schaffarczyk. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM. De beweging tot bewegen. De verandering van de cognitieve architectuur van het gaan bij chronische CVA-patienten gedurende reguliere fysiotherapie, gemeten met de SDA-M? Daisy van Elteren, Jeroen Vonk. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM. Patienten na een beroerte aan het woord over mental practice. Marco Vandenboorn, Bart Oudelaar. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM. Is wetenschappelijk onderzoek in de verpleeghuissetting mogelijk? Paul van de Laar (Verpleeghuis St. Camillus, de Zorggroep, Roermond). Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM. Meten in de verpleeghuissetting: werk aan de winkel? Anita op het Veld (Herstelkliniek Klevarie, Vivre, Maastricht). Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM. Single case report van behandeling van een patient met de ziekte van Parkinson in fase IV van de Hoehn en Yahr classificatie. Willy Keiser (Verpleeghuis St. Camillus, de Zorggroep, Roermond. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Braun SM. Mentale training bij de ziekte van Parkinson. Celine Huibers en Esther Molenaar. Universiteit Maastricht, Augustus 2009. Stevens, JAG. Inventarisatie en hanteerbaarheid van vragenlijsten die ouderparticipatie meten. MPOC-SP MPOC-20. Jennifer Müller, Marijke Otto. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Stevens, JAG. Family participation the parents perspective A Qualitative Research Report. Monika Keller, Stefanie Ruland, Caroline Meinert. Hogeschool Zuyd, juni 2009 Dalemans, RJP. Die Kommunikation von Pflegepersonal in Nordrhein-Westfalen mit Menschen mit Aphasie in der akuten Phase. Fischer, S., Kimmel, I., Kück, G. Hogeschool Zuyd, Heerlen, juni 2009 Dalemans, RJP. Kinder mit Autismus : Förderung der Partizipation durch den Therapieansatz TEACCH. Esser, K., Wingen, l. Hogeschool Zuyd, Heerlen, juni 2009 Dalemans, RJP. Family needs questionnaire - een vertaling naar het Nederlands (genomineerd voor de bachelorlogopedieprijs, uitreiking 18 november 2009). Knors, A., Overländer, S. Hogeschool Zuyd, Heerlen, juni 2009

- 17 - van Rossum HJL.Vrijheidsbeperking door middel van een Zweedse band. Wat zijn de meningen van de professionals hierover? T. Starremans. Masterthesis opleiding Advanced Nursing Practice, Hogeschool Zuyd, Heerlen, augustus 2009. van Rossum HJL. Onderzoek naar de bekendheid en ervaringen met het TraZAG instrument door praktijkondersteuners in Nederland. R. Warnier. Masterthesis opleiding Advanced Nursing Practice, Hogeschool Zuyd, Heerlen,augustus 2009. van Rossum HJL. Onderzoek naar de haalbaarheid van BE-ACTIV!, een behavioristisch interventieprogramma voor depressieve verpleeghuiscliënten. N. Groeneveld.Masterthesis opleiding Advanced Nursing Practice, Hogeschool Zuyd, Heerlen, augustus 2009. Daniëls, R. Project Ergotherapie op afstand. Goebbel, J, Schöner S, Steingiesser, S, Siemianowski, Hogeschool Zuyd, Heerlen, juni 2009 Engelen, E van. APO-Quick - Der schnelle Weg zum ADL-Assessment. Stephanie Tillmann und Alina Noethlichs Hogeschool Zuyd, Heerlen, juni 2009 Engelen, E van. Motorische Untersuchung Kinder(n)leicht gemacht. Auf der Suche nach einem reliablen und validen Assessment zur Feststellung motorische Defizite bei Kindern. Katharina Adams, Angela Knüttgen. Hogeschool Zuyd, Heerlen, juni 2009 Engelen, E van. VMVK-D Der Fragenbogen zur Beurteilung motorischer Fertigkeiten von Kindergartenkinder. Nina Reinhold, Elisabeth Altmeyer, Susanne Musinszki. Hogeschool Zuyd, Heerlen, juni 2009 Engelen, E van.die Anwendung von Assessments im Praxisalltag - Eine Bestandsaufnahme. Judith Breunsbach, Christin Homrighausen, Anja Thoma. Hogeschool Zuyd, Heerlen, juni 2009 Engelen, E van.segmentale Stabilisation. David Nix und Sebastian Kampa. Hogeschool Zuyd, Heerlen, juni 2009

- 18 - Bijlage 3. Samenstelling kenniskring De samenstelling van de kenniskring in januari t/m 31 augustus 2009 is in onderstaande tabel weergegeven. Per medewerker is aangegeven voor welke faculteit hij / zij werkt en voor welke omvang hij / zij ten behoeve van de kenniskring werkt. Een aantal medewerkers is betrokken bij meerdere projecten. Naam Faculteit Omvang Aanstelling Aandachtsgebied Project/activiteit waarbij betrokken, samenwerking Lector Mw. dr. Sandra Beurskens n.v.t. 0,6 Allen diverse meetinstrumenten Bijzonder lector Dr. Erik van Rossum n.v.t. 0,2 fte Kwetsbare ouderen diverse Kenniskringleden Mw. Stephanie Cornips n.v.t. 0,55 Secretaresse/managementassi stente Dr. Erik van Rossum Verpleegkunde 0,3 Themaleider Zorginnovaties Sevagram, Orbis, UM Raak programma kwetsbare ouderen Mw. dr. Tineke Schoot Verpleegkunde 0,3 Themaleider Cliëntgecentreerde zorg SRL, CIRO, train de trainer traject en interventiebank Mw. dr. Gerrie Bours Verpleegkunde 0,3 Themaleider Zorginnovaties/meetinstrumenten Orbis, LEVV, V&VN, Sevagram, UM, Atrium, Laurentius Dr. Raymond Swinkels Fysiotherapie 0,2 projectmedewerker Meetinstrumenten, KNGF klinimetrie, Expertisecentrum meetinstrumenten Mw.drs. Eveline van Engelen Fysiotherapie 0,2 projectmedewerker Meetinstrumenten KNGF klinimetrie, Expertisecentrum meetinstrumenten, RAAK PROCIVI Mw. drs. Anita Stevens Fysiotherapie 0,4 projectmedewerker Zorginnovatie/meetinstrumenten Raak programma Paramedische praktijken eerste lijn Drs. Albere Köke Fysiotherapie 0,1 vanaf 1 juni 2009 projectmedewerker Zorginnovatie/meetinstrumenten Raak programma Paramedische praktijken eerste lijn Mw. drs. Jolanda Friesen Verpleegkunde 0,2 projectmedewerker Cliëntgecentreerde zorg SRL, CIRO, train de trainer traject en interventiebank Mw. drs. Michêlle Lacroix Logopedie 0,4 tot 1 november 2009 projectmedewerker Meetinstrumenten Robuust Beijaert, logopediepraktijken Mw. Melanie Kleynen Fysiotherapie 0,1 Projectmedewerker Zorginnovaties Assistentie project Mental Practice van Susy Braun Mw. Thea Verstappen, Ma Verpleegkunde vanaf 15 september 2009 projectmedewerker Zorginnovaties Raak programma kwetsbare ouderen Herbert Habets Verpleegkunde 0,1 projectmedewerker Zorginnovaties Raak programma kwetsbare ouderen Ruud Heijnen Verpleegkunde 0,1 tot 1 augustus 2009 projectmedewerker Zorginnovaties Raak programma kwetsbare ouderen Mw. Drs. Magda van Gastel Verpleegkunde 0,1 tot 1 augustus 2009 projectmedewerker Zorginnovaties Raak programma kwetsbare ouderen Ina Spelthan-Dackweiler n.v.t. Op uurbasis projectmedewerker Meetinstrumenten Klinimetrie Ing. Pieter Wolters n.v.t. Op uurbasis Adviseur/ projectmedewerketie/meetinstrumenten Zorginnova- Raak programma Paramedische praktijken eerste lijn Promovendi Mw. drs. Ruth Dalemans Logopedie Totaal: 0,57: 0,37 KK A&P, 0,2 faculteit G&T Promovenda (0,2 (begl TidZ) Zorginnovaties Young stroke survivors with aphasia, Robuust Beijaert, Caphri UM Ramon Daniels, MSc Ergotherapie Totaal: 0,6: 0,3 KK A&P, 0,1 KK TidZ,0,2 faculteit G&Z Promovendus (tevens TidZ) Zorginnovaties ORBIS, Frail Elderly, Caphri UM Mw. drs. Susy Braun Fysiotherapie Totaal: 0,6: 0,1 KK A&P, 0,1 Life Sciences, 0,2 mobiliteitsfonds, 0,2 faculteit G&T Mw. drs. Jessie Lemmens Logopedie Totaal 0,6: 0,2 KK A&P, 0,2 azm, 0,2 UM Promovenda (tevens Life Sciences) Zorginnovaties Mental practice, Camillus, Orbis, Sevagram, eerstelijns praktijken, VIVRE, Caphri UM promovenda Meetinstrumenten Impl Slikklachten, Caphri UM, azm, Atrium, Laurentius, Orbis

- 19 - Bijlage 4. Leden van de externe adviesraad Naam Organisatie Functie/afdeling Thema/werkveld Dhr. J. Maes Huis voor de zorg Directeur Cliëntparticipatie Dhr. Ing. P. Wolters Pensionado Kenniskring Inhoudsdeskundige, Werkveld/opleiding en werkveld Fysiotherapie Pensionado Dr. R. Bastiaens Stichting Beyaert Directeur Werkveld/eerstelijns Drs. R. Ruijters Meander Zorggroep Lid Raad van Bestuur Werkveld/ Verpleeghuiszorg Prof. Dr. R. de Vet EMGO instituut Hoogleraar klinimetrie meetinstrumenten Prof Dr. J. Hamers Universiteit Maastricht. Capaciteitsgroep Zorgwetenschappen Hoogleraar verpleging en verzorging van ouderen Zorginnovatie ouderen en chronisch zieken Prof. Dr. A. Knottnerus Gezondheidsraad / Directeur, hoogleraar Implementatie Universiteit Maastricht Capaciteitgroep Huisartsgeneeskunde Drs. M. de Wit Ervaringsdeskundige Clientparticipatie