INNOVATIE Bekaert, verrassend aanwezig Jaarverslag 1999
BEKAERTGROEP Jaarverslag 99 Profiel van de onderneming Organigram Bekaertgroep 2 Bestuurders en Directeuren 4 Boodschap van de Voorzitter en de Gedelegeerd Bestuurder 5 Overzicht 1999 5 Prognose 6 Strategie van de Groep 8 Technologie 9 Personeelsbeleid 10 Integraal Milieubeleid 11 ACTIVITEITENVERSLAG Markante feiten in 1999 12 Draad Globale Businesses 15 Regionale Businesses 17 Draad Europa Draad Noord-Amerika Draad Latijns-Amerika Draad Azië Handelsproducten Europa 21 Staalkoord 25 Bekaert Advanced Materials 29 Ondersteunende activiteiten: Bekaert-Stanwick en Imaware 32 INFORMATIE VOOR DE AANDEELHOUDERS Kerncijfers Aandeleninformatie 34 Dividendpolitiek 35 Evolutie van het maatschappelijk kapitaal 36 Verklaring omtrent goed bestuur 37 Financieel tienjarenoverzicht 40 FINANCIEEL OVERZICHT Belangrijke gebeurtenissen gedurende 1999 47 Geconsolideerde balans 48 Geconsolideerde resultatenrekening 50 Geconsolideerde staat van wijziging in de geldmiddelen 51 Toelichtingen bij de geconsolideerde jaarrekening 52 Voorstel van resultaatsverdeling N.V. Bekaert S.A. 1999 67 Statutaire benoemingen 67 Verslag van de Commissaris-Revisor 68 Contacten Financiële kalender 01 68
GROEI DOOR INNOVATIE Innovatie is een topprioriteit in de Bekaertgroep. Dit gebeuren zal een belangrijke impact hebben op de productportefeuille. Nieuwe producten met hoge toegevoegde waarde, een hoog groeipotentieel en goede marges zullen worden toegevoegd. Bekaert wordt een rendabiliteitsgedreven nichebedrijf, gebaseerd op zijn kerncompetenties. Het continue innovatieproces is de motor voor onze toekomstige groei en rendabiliteit. In de natuur nemen dieren op een verrassende manier de kleur en de vorm aan van hun omgeving. Hun aanwezigheid wordt veelal enkel opgemerkt door een aandachtig oog. Het succes van Bekaert ligt in de wilskracht van onze mensen om steeds opnieuw innoverende en technologisch geavanceerde producten te ontwikkelen als antwoord op de noden en de problemen van onze klanten. Bekaert is dan ook in heel wat toepassingen en domeinen verrassend aanwezig PROFIEL VAN DE ONDERNEMING Bekaert is de belangrijkste, onafhankelijke, wereldwijde producent en verkoper van hoogwaardig staalkoord, staaldraad en handelsproducten (afsluitingen). Bekaert is eveneens een snelgroeiend producent van geavanceerde materialen. Het markt- en technologisch leiderschap van Bekaert is gebaseerd op zijn kerncompetenties, met name het vervormen van metalen en een grote waaier bedekkingstechnologieën. Bekaert is uit een kleine productie- en handelsmaatschappij, gesticht in 1880 door Leo Leander Bekaert, gegroeid tot een wereldwijde Groep met directiekantoren in België, met meer dan 70 productiecentra verspreid over de hele wereld en met een netwerk van verkoopkantoren en agentschappen. In 1999 behaalden de geconsolideerde vennootschappen en de deelnemingen van de Bekaertgroep samen een omzet van 2,5 miljard EUR en een tewerkstelling van 16 500 werknemers. Bekaert ontwikkelde een sterk gefocuste strategie, die gericht is op technologisch leiderschap zowel in de diepte als in de breedte door benchmarking. Tot deze strategie behoren ook de internationale expansie in geselecteerde marktsegmenten en geografische gebieden, de innovatie en ontwikkeling van nieuwe producten en toepassingen, evenals het ontwikkelen van de noodzakelijke competenties bij de medewerkers. Daarenboven zijn Integraal Kwaliteitsbeleid en Integraal Milieubeleid hierin volledig opgenomen. Om de groei van de Groep te versnellen en de rendabiliteit te verhogen blijft de aandacht continu toegespitst op kostendaling en verbetering van de productmix. De Bekaertgroep bestaat uit verschillende business units die elk gericht zijn op een aantal marktsegmenten. De belangrijkste zijn Draad, Handelsproducten Europa, Staalkoord en Bekaert Advanced Materials. Metalobind - Premium nylonbedekt draad voor spiraalbinding Telkens een document uit meerdere bladen bestaat moet het ingebonden worden. Dit kan met nylonbedekt spiraalbinddraad. Metalobind is ontworpen als een premium product en een beter alternatief, vooral wanneer men wil differentiëren op basis van kleur. Onze Metalobind biedt een betere corrosieweerstand, dankzij zijn dubbele deklagen: nl. verzinkte kern en nieuwe nylon. Zijn esthetisch aspect is optimaal, dankzij het brede gamma metallische - en zelfs fluorescerende kleuren. Onze spiraalbinddraad biedt de laagste wrijvingsweerstand en de hoogste vervormingssnelheid.
ORGANIGRAM BEKAERTGROEP Jaarverslag 99 DRAAD HANDELS- PRODUCTEN Draad bevat vier Globale Businesses : Kabeltoepassingen, Hoogkoolstofspecialiteiten, Laagkoolstofspecialiteiten en Bouwproducten. KABEL- TOEPASSINGEN Bescherming en ondersteuning van kabels voor energietransmissie en telecommunicatie, zoals onder andere glasvezelkabel en versterking voor onderzeekabels. De afdeling Handelsproducten Europa ontwerpt, ontwikkelt, produceert en verkoopt geweven en gelaste gaasproducten voor landbouw en tuin, veiligheids- en afrasteringssystemen, en producten voor industriële toepassingen. Producten zoals bloemengaas, kooiengaas, complete tuin- of industriële afsluitingssystemen, palen en poorten, glasversterkingsgaas, Armapipe, Weldmesh enz. maken deel uit van het productengamma. LANDBOUW EN TUIN (BGF) HOOGKOOLSTOF- SPECIALITEITEN Voorziet oplossingen in een aantal geselecteerde segmenten wereldwijd, zoals onder andere draad voor suspensieveren, voor buigzame assen en buizen, voor met kunststof bedekte specialiteiten, borsteldraden, textieldraden, profieldraden, enz. Dit segment is sterk gericht op de automobielsector. LAAGKOOLSTOF- SPECIALITEITEN Breed productengamma voor een beperkt aantal globale klanten met specifieke klantenservice en procestechnologie. Het gaat hier onder andere om draad voor voorgevormde nieten, boekbinddraad, weefdraden, champagnekurkendraad en verschillende types draad gelakt of bedekt met nylon. AFRASTERINGS- SYSTEMEN (BFS) BOUW- PRODUCTEN Wereldwijde productie en verkoop van een aantal geselecteerde bouwproducten die gebruikt worden ter ondersteuning of versterking. Het productengamma omvat o.a. staalvezels voor betonversterking (Dramix ) en toepassingen voor wegversterkingen. INDUSTRIËLE PRODUCTEN (BIM) REGIONALE BUSINESSES De andere producten zijn vervat in de Regionale Businesses voor Europa, Noord- Amerika, Latijns-Amerika en Azië. De regionale producten binnen Draad bevatten o.a. verzinkte draden, kabeldraden, roestvrije draden, enz. 02 68
BUSINESS UNITS STAALKOORD BEKAERT ADVANCED MATERIALS Staalkoord ontwikkelt, produceert en verkoopt wereldwijd staaldraadproducten voor rubberbewapening. De belangrijkste toepassing is de versterking van vrachtwagen- en personenwagenbanden. Tot het staalkoord productengamma behoren eveneens draad voor hogedrukslangen, transportbanden, fijne kabels voor transmissieriemen, staalkoordweefsels, zaagdraad enz. De business unit Bekaert Advanced Materials ontwikkelt, vervaardigt en commercialiseert innovatieve, industriële producten door de combinatie van de kerntechnologieën van Bekaert met nieuwe technologieën. De producten vinden hun toepassing in sectoren zoals filtratie, elektromagnetische afscherming, elektrostatische dissipatie, flexibele elektrische schakelingen, winkeldiefstalbestrijding, ontzilting van zeewater, energiebesparing en gezondheidszorg. Ze spelen veelal in op de groeiende behoeften van milieubewustzijn, veiligheid en gezondheid of sluiten aan bij groeisectoren zoals telecommunicatie en elektronische gegevensverwerking. Bekaert Advanced Materials streeft ernaar om via entrepreneurschap de klant totaaloplossingen aan te bieden. BANDKABEL HOGEDRUK- SLANGENDRAAD VEZEL- TECHNOLOGIE (BFT) Vervaardiging van fijne vezels uit verschillende metaallegeringen, hoofdzakelijk uit roestvast staal en van producten waarin metaalvezels in diverse vormen verwerkt zijn. Vestigingen in Zwevegem (België), Wevelgem (België), Wetteren (België), Research Triangle Park (North Carolina, VS) en Saitama Prefecture (Japan). DRAAD VOOR TRANSPORTBANDEN VERBRANDINGS- COMPONENTEN In belangrijke mate vertrekkend van de metaalvezeltechnologie en van metaalvezelmedia voor gasbranders. Hiertoe behoren de eenheden Acotech (België), Furigas (Nederland en Verenigd Koninkrijk) en Acotech Corporation (Atlanta, VS). STAALKOORD- WEEFSELS GEAVANCEERDE DEKLAGEN Deklagen aangebracht op diverse materialen met gebruik van vacuümtechnologie of thermisch spuiten. Het gaat hier om de eenheden Bekaert Dymonics, Sinvaco en Flanders Coating Group (Vanderstraeten) in België. TRANSMISSIE- RIEMEN GESPECIALISEERDE FILMDEKLAGEN Deklagen aangebracht door middel van het sputteringproces: Innovative Specialty Films (ISF) en Innovative Sputtering Technology (IST), met vestigingen in Zulte (België), Raleigh- Durham (VS) en San Diego (VS). ZAAGDRAAD COMPOSIET- MATERIALEN Glasvezelversterkte kunststofproducten vervaardigd volgens diverse technologieën met ruime toepassingen in een aantal sectoren, o.m. in de transportsector, in corrosieve omgevingen, in de ontzilting van zeewater enz. Vestigingen in Munguia (Spanje) en Oudenaarde (België). 03 68
BESTUURDERS EN DIRECTEUREN Jaarverslag 99 RAAD VAN BESTUUR Thierry Verhaeghe de Naeyer, Voorzitter Rafaël Decaluwé, Gedelegeerd Bestuurder Gary J. Allen Pol Bamelis Leon Baron Bekaert Roger Dalle Graaf Charles de Liedekerke François de Visscher Jan Baron Huyghebaert Georges Baron Jacobs Maxime Jadot Baudouin Velge Maurice Velge ALGEMEEN SECRETARIS Willy Snaet EXECUTIVE VICE PRESIDENTS Joseph De Neve Leo Steenbergen Johan Van Waes Jan Verhenne ALGEMEEN DIRECTEUREN Willy Dejonghe Paul Denecker Guy Haemers Marc Holvoet Bernard Marchant Geo Pil Marc Vandecasteele Henri-Jean Velge DIRECTEUREN Jacques Anckaert Daniël Chambaere Marc de Sauvage Guido Haezebrouck Willy Snaet Willy Supeene Geert Van Haver COMMISSARIS-REVISOR Arthur Andersen BEDRIJFSREVISOr Dirk Van Vlaenderen (situatie op 30 maart 2000) 04 68 Rafaël Decaluwé Thierry Verhaeghe de Naeyer
BOODSCHAP VAN DE VOORZITTER EN DE GEDELEGEERD BESTUURDER Jaarverslag 99 OVERZICHT 1999 De Bekaertgroep is in 1999 goed vooruitgegaan. Na een aarzelende start, als gevolg van de moeilijke tweede jaarhelft in 1998, is er vanaf het tweede kwartaal duidelijk verbetering gekomen. Naast een algemeen positief economisch klimaat, hebben vooral de inspanningen binnen de Groep in aanzienlijke mate bijgedragen tot structureel verbeterde resultaten. Deze strategische aanpak brengt vernieuwing bij Bekaert. Dit wordt bevestigd door de sterke stijging van de winst en het recordniveau voor courante cashflow die wij in 1999 behaald hebben. Samengevat behelst dit in de eerste plaats het zo lean mogelijk opstellen van alle businesses. Daarnaast focust Bekaert zich sterk op groei door middel van nieuwe producten en businesses met een groot natuurlijk groeipotentieel maar ook tegelijk technologisch verwant met onze kerncompetenties. Tenslotte heeft Bekaert businesses verkocht die op lange termijn niet in staat zijn aan onze rendabiliteitsvereisten te voldoen. Het structureel verbeteringsprogramma heeft duidelijk een gunstige invloed gehad. Dat werd nog versterkt door de lagere grondstofprijzen, de sterke dollar en de hogere winsten uit deelnemingen. De voorspelde verzwakking van de automobielsector is er niet gekomen en de activiteit in deze sector was hoger dan verwacht. Wij hadden er vertrouwen in dat de Bekaertgroep een stevige vooruitgang zou boeken in 1999. Dat is nu bevestigd, en wij zijn ervan overtuigd dat deze trend zich, bij een redelijke conjunctuur, in de komende jaren verder zal doorzetten. De bedreigingen die opdoken in 1998, met name de crisis in Zuidoost-Azië en Latijns-Amerika, zijn afgenomen. Ondanks de moeilijke economische situatie in Latijns-Amerika waren de Bekaertresultaten daar toch globaal genomen beter dan in 1998. Dat is vooral te danken aan onze competitieve opstelling. Deze regio s herstelden zich sneller dan verwacht en de gevolgen van de crisis voor Bekaert zijn beperkt gebleven. Op de beurs was het voor Bekaert ook beter dan in 1998. De koers werd in 1998 negatief beïnvloed door de aanhoudende berichten over de Braziliaanse crisis en de aangekondigde herschikking van de Bel20. Na een zwakke start en een koersverzwakking in juni ten gevolge van de verwijdering uit de Bel20 volgde in het tweede semester een duidelijk stijgende trend. Dit werd ondersteund door de bevestiging in juli van betere vooruitzichten, de bekendmaking van de capaciteitsuitbreiding in China, de verkoop van een fabriek in het Verenigd Koninkrijk waar producten met lage toegevoegde waarde vervaardigd werden, de aankondiging van de splitsing van het aandeel in 10 en de toelating tot het terug inkopen van aandelen. Tenslotte was de terugopname in de Bel20 een verdere stimulans om een koersverloop neer te zetten dat beter was dan de Bel20 -index op de Beurs van Brussel. Voor Draad is er in Europa een einde gekomen aan de lage bezetting en hebben de bijkomende herstructureringen van einde 1998 het mogelijk gemaakt de fabrieken van Twil (VK) en Rösler (Duitsland) terug rendabel te maken. In Noord- en Latijns-Amerika was de bezetting goed. De totale bedrijfswinst voor de sector Draad en Draadproducten is gevoelig gestegen. Staalkoord was het hele jaar 1999 goed bezet door de hoge vraag, vooral voor de versterking van vrachtwagenbanden. De verkoop van hieldraad daarentegen was zwakker dan vorige jaren. De politiek van internationalisering van Staalkoord werd onverminderd verdergezet en de productiecapaciteit in Azië werd uitgebreid. De evolutie naar staalkoord met hogere treksterkte zet zich verder door en is beloftevol voor bestaande en nieuwe toepassingen. Ook in Bekaert Advanced Materials waren er belangrijke evoluties. Deze zijn gebaseerd op onze kerncompetenties, en zijn voor de toekomstige groei van de Groepsresultaten belangrijk. Er werd hierbij gefocust op geavanceerde producten met een hoge toegevoegde waarde en een goede rendabiliteit. 05 68
BOODSCHAP VAN DE VOORZITTER EN DE GEDELEGEERD BESTUURDER PROGNOSE Ons vertrouwen in de toekomst steunt op ons aanpassingsvermogen en dit hebben wij bewezen met de succesvolle uitwerking van het structureel verbeteringsprogramma. De impact van het programma is duidelijk meetbaar en zal in de komende jaren nog vergroten en een gunstige invloed hebben op de verdere winstontwikkeling. In de nabije toekomst zal de groei van Bekaert zich blijven concentreren op de bestaande kernactiviteiten en de nieuwe producten die hieruit ontstaan in nauwe samenwerking met de klanten. De nodige middelen worden vrijgemaakt om meer O&O te besteden aan innovatieve projecten. Het is de bedoeling een vernieuwd en sterker Bekaert te bouwen met focus op innovatie en hoogwaardige producten. In een omgeving met hoge kosten en wereldwijde concurrentie is dit een noodzaak. Op middellange termijn heeft onze strategie als doel Bekaert om te vormen van een staaldraadverwerkend en volumegedreven bedrijf naar een technologisch gedreven bedrijf dat zich concentreert op niches met hoge toegevoegde waarde in het domein van metaalvervorming en bedekkingstechnologieën. Het gevolg hiervan zal een daling betekenen van de volumes voor producten met lage toegevoegde waarde en lage marges. Dat zal worden gecompenseerd door de groei van producten met een hoge toegevoegde waarde, een geleidelijke overgang naar meer eindproducten in plaats van halfproducten en tevens de versnelde groei van nieuwe toepassingen in aantrekkelijke marktsegmenten met hogere marges. Deze evolutie, samen met onze geografische spreiding, moet Bekaert minder gevoelig maken voor economische cyclussen. De vooruitzichten op korte termijn, die zich weerspiegelen in het orderboek en de capaciteitsbenutting, blijven goed. De wereldwijde economie en de sectoren waarin Bekaert actief is blijven goed presteren. Er zijn geen tekenen van verzwakking. Binnen de Groep zet de expansie zich verder door in geselecteerde segmenten van Draad en Staalkoord. In Bekaert Advanced Materials wordt een sterke groei verwacht, ondersteund door acquisities. De stijging van de grondstofprijzen wordt door een verhoging van de verkoopprijzen zoveel mogelijk opgevangen. De verwachtingen voor Draad Europa blijven goed in alle sectoren. Op basis van het orderboek voor de komende maanden wordt gerekend op een hoge capaciteitsbenutting. Ten gevolge van de sterke stijging van de olieprijzen mogen we nieuwe investeringen verwachten in de offshore-markt en dus een verhoging van de vraag naar producten in dit segment in de tweede jaarhelft. De Noord-Amerikaanse markt blijft goed en wij verwachten dat de gunstige situatie verder blijft aanhouden. Voor Latijns-Amerika voorzien wij weinig veranderingen. Het internationale vertrouwen in Brazilië neemt toe en de Braziliaanse real wordt sterker. In de Chileense markt verwachten wij een goede prestatie. Prodac in Peru zal in een betere economische context kunnen opereren. Ideal Alambrec in Ecuador lijdt onder de onstabiele politieke situatie en er is nog steeds geen uitzicht op een substantiële economische verbetering voor Vicson in Venezuela. Met de investeringen die wij einde 1999 voor China hebben aangekondigd is een goede basis gelegd voor de uitbouw van de Draaddivisie in de Aziatische markt. Het hoge orderboek voor Handelsproducten Europa einde 1999 is hoopgevend voor een goed seizoen in 2000. Dat wordt ook bevestigd door een aanhoudende goede activiteit in de projectbusiness en in de productie van halfproducten voor industriële toepassingen. In Staalkoord is de vraag naar vrachtwagenbanden over het hoogtepunt heen en de activiteiten zijn daar terug op een normaal niveau gekomen. De bandenvoorraden zijn hoog en er is bijgevolg een lichte vertraging in de globale vraag. Voor staalkoord in zijn geheel verwachten wij in de komende jaren wel een stijging van de omzet ten gevolge van de expansie in Azië en Centraal-Europa. Van de vennootschappen waarin wij een minderheidsparticipatie hebben, BMB (Brazilië) in het bijzonder, verwachten wij goede prestaties. Bovendien merken wij dat de eigen productie van 06 68
BOODSCHAP VAN DE VOORZITTER EN DE GEDELEGEERD BESTUURDER staalkoord door de bandenproducenten stagneert. Wij voorzien dus een hoge bezetting in alle staalkoordfabrieken. Voor hieldraad verwachten wij een beter jaar dan in 1999. De vraag naar draad en koord voor hogedrukslangen blijft zwak en wij verwachten geen verbetering in de komende maanden. Een aantal nieuwe projecten in de mijnbouw werden aangekondigd in Duitsland en in Indië, wat voor de transportbanden een verbetering kan inhouden ten opzichte van het voorbije jaar. Voor fijn staalkoord en staalkoordstrips, geproduceerd in de fabriek te Waregem (België), verwachten wij een hoge activiteit. De vooruitzichten voor Bekaert Advanced Materials (B.A.M.) blijven goed en alle segmenten presteren volgens de vooropgestelde plannen. De expansie ten gevolge van nieuwe acquisities zet zich verder en voor B.A.M. is het potentieel duidelijk aanwezig om een verdrievoudiging van de omzet te bereiken tegen einde 2002. DANKWOORD De Raad van Bestuur zal Paul Baron Buysse voordragen als bestuurder op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 10 mei aanstaande met de bedoeling hem het voorzitterschap van de Raad van Bestuur toe te vertrouwen. Wij danken Paul Buysse dat hij aanvaard heeft zich bij Bekaert te vervoegen. Dit laat ons toe te genieten van zijn enorme internationale ervaring op het vlak van industriële productie en engineering en van zijn talrijke industriële en financiële contacten, zowel in België als in het buitenland. De doelstellingen van onze stakeholders zijn verscheiden. Hiervan zijn we ons bewust. Wij kunnen dan ook maar echt succesvol zijn door met deze diversiteit rekening te houden. In onze internationalisatie hebben wij er altijd naar gestreefd om de Bekaertcultuur in eer te houden. Dat gebeurt door onze ethische codes in alle vestigingen wereldwijd te bevorderen. De veiligheid van de medewerkers en de eerbied voor het milieu behoren tot de hoogste prioriteiten binnen de Groep. Bekaert heeft in 1999 de Ethibel-certificering gekregen en werd tevens opgenomen in de Dow Jones Sustainability Group Index. De inzet voor mens en gemeenschap is gebleken uit initiatieven die binnen de gehele Groep werden genomen om onze Turkse collega s, die door een zeer zware aardbeving getroffen werden, te helpen. Hierbij willen wij hen nogmaals onze betrokkenheid en medeleven uitdrukken in naam van de Bekaertgemeenschap. Tevens danken wij iedereen voor de blijken van grote solidariteit en de bereidwillige financiële steun. Wij willen de ingeslagen weg verderzetten en ons richten op de juiste prioriteiten. Onze groei moet ondersteund worden door het ontwikkelen van nieuwe en innovatieve producten. Het is bemoedigend te zien dat onze inspanningen eindelijk tastbare resultaten opleveren. Ook de financiële markten worden er zich van bewust dat Bekaert zijn productenportefeuille en zijn aanpak aan het hernieuwen is. Laat ons verder samenwerken aan deze vernieuwing; wij zijn goed op weg en er zijn nog boeiende uitdagingen. Wij danken onze klanten voor de samenwerking en hun vertrouwen, onze aandeelhouders voor hun geduldige steun en onze medewerkers voor hun inzet, hun zorg en hun trouw. Wij zijn ervan overtuigd dat we samen het potentieel hebben om nog veel waardevolle oplossingen te bieden aan de klanten om zo te voldoen aan hun verwachtingen en aan de verwachtingen van onze aandeelhouders. Rafaël Decaluwé Thierry Verhaeghe de Naeyer Gedelegeerd Bestuurder Voorzitter 07 68
STRATEGIE VAN DE GROEP Jaarverslag 99 Bekaert volgt reeds een aantal jaren een strategie, die gericht is op technologisch leiderschap, zowel in de diepte als in de breedte. Tot dat beleid behoren ook de internationale expansie in geselecteerde marktsegmenten en geografische gebieden, de innovatie en ontwikkeling van nieuwe producten en toepassingen, evenals het ontwikkelen van de noodzakelijke competenties bij de medewerkers. Daarenboven blijft de aandacht continu toegespitst op kostendaling en kwaliteitsverbetering om zo de groei van de Groep te versnellen en de rendabiliteit te verhogen. Een drietal jaren geleden werd een nieuwe impuls gegeven aan de wijze waarop Bekaert deze doelstellingen wil bereiken. Op initiatief van Raf Decaluwé, Gedelegeerd Bestuurder, maakte Bekaert een systematische en grondige analyse van alle omgevingsfactoren, van haar sterkten en zwakten en van het huidige en het toekomstige strategisch profiel van de Groep, samen met de beoogde doelstellingen. De studie heeft bevestigd dat Bekaert een Groep is met technologie als drijvende kracht en waarvan de technische kerncompetenties zich clusteren rond metaalvervorming enerzijds en een ruime waaier van bedekkingstechnologieën anderzijds. Tevens wordt bewust en systematisch gezocht naar producten met een hogere toegevoegde waarde en worden steeds meer eindproducten geproduceerd in plaats van halffabrikaten. Bekaert concentreerde zich in 1999 ten volle op de implementatie van de vijf belangrijkste acties die geselecteerd werden in de strategische doorlichting. Daarenboven werden in 1999 de conclusies uit de studies "A lean Bekaert by 2000" en "Lean and High Performing Plants" verder geïmplementeerd waardoor belangrijke besparingen konden gerealiseerd worden. Deze studies waren gebaseerd op een wereldwijde benchmarking. Twee derde van alle potentiële besparingen zullen reeds gerealiseerd zijn in het jaar 2000 en de rest zal volgen in de komende twee jaren. Deze verminderde kostenstructuur van de kernactiviteiten vormt een ideale basis voor versnelde groei in de komende jaren. Groei wordt gezocht in nieuwe markttoepassingen, nieuwe producten en innovatie in alle business units van de Groep. Hiervoor werd een continu innovatieproces op gang gebracht. Ook de segmentatie van Draad past in dit kader omdat hierdoor een grotere focus en een nauwere samenwerking met de klanten ontstaan. Zo komt een gezamenlijke ontwikkeling van nieuwe producten tot stand. Tevens werden zogenaamde marktplatforms in het leven geroepen waarbij specialisten uit diverse business units rond bepaalde thema s (automobiel, beveiliging, e.a.) informatie met elkaar uitwisselen en samen zoeken naar nieuwe markttoepassingen voor Bekaert. De snelle groei van Bekaert Advanced Materials via interne expansie aangevuld met acquisities moet deze groei nog aanwakkeren. Telkens wordt gezocht naar businesses met een groot natuurlijk groeipotentieel. De gevolgde strategie zal een belangrijke weerslag hebben op de toekomstige productenportefeuille van Bekaert. Producten met een lage marge of een lage toegevoegde waarde die op langere termijn niet aan onze rendabiliteitseisen kunnen voldoen zullen verder geheel of gedeeltelijk afgestoten worden. In 1999 werd hiermee aangevangen door de verkoop van de fabriek te Warrington in het Verenigd Koninkrijk en de verkoop van onze joint venture Hylsa-Bekaert in Mexico. Onze goede producten zullen versneld uitgebreid worden om voldoende financiële middelen te genereren voor de financiering van de groei in nieuwe en beloftevolle niches. Bekaert moet hierdoor geleidelijk evolueren van een volumegedreven producent naar een nichespeler die voornamelijk gedreven wordt door technologie, toegevoegde waarde en winstgevendheid. Intern wordt deze evolutie ondersteund door het tot stand brengen van een aangepaste bedrijfscultuur met een grotere klemtoon op innovatie en ondernemerschap. Deze verandering zal in de komende jaren een concreter gestalte krijgen. 08 68
TECHNOLOGIE ONDERZOEK EN ONTWIKKELING (O&O), ENGINEERING Jaarverslag 99 Uit het strategisch profiel blijkt dat Bekaert technologisch gedreven is en evolueert naar producten en markten met een hogere toegevoegde waarde. Om hoogwaardige producten te maken is een verhoogde inspanning nodig inzake O&O. In wezen is het de klant die de productvernieuwing stuurt. Maar meer en meer wordt aandacht gegeven aan innoverende producten die tegemoetkomen aan de zogenaamde future implicit needs in de markt. Innovatie betreft niet alleen nieuwe producten maar ook procesgeïntegreerde verbeteringen. De concurrentiekracht wordt bepaald door integraal innoverend gedrag. Gedurende 1999 lag de focus binnen de technologische inspanningen op de volgende topics: Definiëren van een O&O-projectenportefeuille met hoge potentiële opbrengst op het vlak van kwaliteit, kennis, leefmilieu, etc. Naast de traditioneel kortetermijn O&O-projecten worden ook meer langetermijn en meer risicovolle projecten opgestart. Ook wordt de portfolio omgebogen naar nieuwe product- en nieuwe toepassingsgerichte projecten. De globale inspanning van O&O bedroeg 1,8 % op de omzet, wat hoger is dan de metaalverwerkende industrie. Beschermen van onze technologie door octrooien en notariële depots of beschermende publicaties. Door interne ontwikkelingen zien wij een groei van 30 % en door de acquisitiestrategie van Bekaert rekenen wij op een verdubbeling van de octrooienportefeuille in 2000. Het goed beheersen van het innovatie- en idee-generatieproces. In de loop van 1999 heeft het Bekaert innovatieproces een sterke ruggengraat gekregen via een doelgerichte ideeënbank op een intranetwebsite. Deze site heeft meerdere doelstellingen : Bekaertmedewerkers continu geïnformeerd houden over de nieuwste productontwikkelingen en innovatieinitiatieven binnen de Bekaertgroep, het creëren van een gemeenschappelijke taal ( toolkit ), een interactieve mogelijkheid creëren, voor alle Bekaertmedewerkers, om hun innovatiegerichte ideeën kenbaar te maken, te delen met de rest van de organisatie en verder te beoordelen, te exploreren en te ontwikkelen. Een 150-tal nieuwe productideeën werden op deze manier gegenereerd in 1999. Meer dan 70 % van deze nieuwe ideeën werden reeds geëvalueerd en sommige van deze zijn reeds omgezet in formele projecten die leiden tot nieuwe productontwikkelingen. Het verhogen van onze kennis en technologisch competentieniveau doorheen de gehele Bekaertorganisatie. Om het innovatieproces verder te ondersteunen werd in de loop van 1999 gestart met een informatietechnologische ondersteuning voor het verspreiden van de technologiekennis. Dat om in de gehele groep tot een doeltreffend kennis management te komen. De bedoeling is alle Bekaertmedewerkers-technologen, in het Technologiecentrum en in alle fabrieken, een gebruiksvriendelijke toegang te geven tot kennis en expertise. Hierdoor wordt de doorlooptijd van innovatie en probleemoplossing ingekort. Kennis management wordt beschouwd als een krachtig instrument bij Bekaert, als technologisch gedreven bedrijf, om doelgerichte creativiteit en innovatie aan te sturen. Naast deze topics werden ook de relaties met universiteiten en internationale onderzoekscentra opnieuw bepaald. Dat is reeds weerspiegeld in een raamakkoord tussen drie Belgische bedrijven en het MTM-instituut aan de K.U. Leuven. Daarnaast werden een aantal onderzoekscontracten gesloten met andere Belgische en ook buitenlandse universiteiten zoals bijvoorbeeld VS (MIT), Oekraïne (Kiev), Rusland (St. Petersburg), Duitsland (Fraunhofer), Frankrijk (CNRS), enz. De bedoeling hiervan is de continuïteit van onze diepte-kennis van onze kerntechnologieën te verzekeren en voorlopers in nieuwe technologieën te ontdekken. Hierdoor kunnen nieuwe samenwerkingen tot stand gebracht worden in specifieke nieuwe domeinen. Deze werkwijze biedt een internationale uitstraling en vergroot onze wervingsmogelijkheden door verhoogde zichtbaarheid als innoverend bedrijf. Tenslotte werd ook de Engineering-afdeling geheroriënteerd naar een entiteit die de uitrustingscomponent van het innovatieproces in technologie- en productontwikkeling, intern en extern, beter moet kunnen ondersteunen. Zo werd de Engineering-afdeling opgedeeld in drie teams : één voor ontwerp van nieuwe prototypes, machines, enz., één voor het produceren van eigen uitrusting en één voor technische ondersteuning en service voor bestaande uitrusting. Hierdoor wordt de capaciteit voor innovatieve projecten aanzienlijk verhoogd. 09 68
PERSONEELSBELEID Jaarverslag 99 In 1999 is het personeelsbeleid volledig gericht geweest op de verdere uitbouw van de strategie-implementatie. Deze bestond uit een diepgaande analyse van de competenties waarover Bekaert reeds beschikte en deze die ontwikkeld moeten worden om tegemoet te komen aan de uitdagingen van de toekomst. De vijf organisatorische sleutelcompetenties kunnen als volgt worden samengevat : Ondernemerschap, externe marktgerichtheid Alertheid voor de opportuniteiten in de markt, in nauw contact staan met de klant en oog hebben voor zijn wensen, aandacht voor onze plaats in de markt en de waardeketen, aandacht voor de positie van onze concurrenten en voor alles wat evolueert in de marktomgeving. Innovatie Verder gaan dan de status-quo door niet alleen verbeteringen aan te brengen maar ook doorbraken te realiseren. Tijd als competitief voordeel Pro-actief handelen en nemen van beslissingen die professioneel uitgevoerd worden. Een evenwicht vinden tussen snelheid en het volgen van regels. Cross-functionele samenwerking Het realiseren, over de interne organisatorische eenheden heen, van de synergie van middelen, kennis, informatie, mogelijkheden en expertise. Het managen van diversiteit Omgaan met verscheidenheid van situaties, systemen en structuren. Een evenwicht vinden tussen de huidige operaties (korte termijn) en de vernieuwing van morgen (langere termijn). De personeelsfunctie draagt er zorg voor dat de nodige competenties verworven en beschikbaar zullen zijn in de toekomst. Om de uitdaging van de 21ste eeuw aan te kunnen werden de personeelssystemen aangepast en uitgebouwd binnen een model dat gericht is op deze vijf kerncompetenties. Naast de individuele competenties zijn leiderschap en performance management uiterst belangrijk. Voor dat laatste werd het nieuwe remuneratiesysteem verder aangepast, waarbij een teambonus de cross-functionele samenwerking moet bevorderen. In 1999 werd eveneens een belangrijke beslissing genomen waarbij de Bekaertgroep de mogelijkheid heeft om aandelenopties uit te geven in het kader van een zogenaamd stock option plan voor Belgische kaderleden. De idee om medewerkers te laten participeren in het kapitaal van de onderneming betekent een stimulans voor de evolutie van de bedrijfscultuur naar meer ondernemerschap en initiatief. Bovendien is het ook een middel om de Groepsdoelstellingen beter te focussen en om tot een hogere personeelstevredenheid te komen. Meer durven ondernemen en kunnen beslissen en er ook de resultaten van zien, leiden tot een hogere tevredenheid. Het totaal aantal medewerkers van de Groep, inclusief de deelnemingen, bedroeg 16 452 op het einde van 1999. In de geconsolideerde vennootschappen is de tewerkstelling gedaald van 10 926 medewerkers eind 1998 tot 10 329 eind 1999. Deze daling is het gevolg van de verdere rationalisaties en de verkoop van de fabriek in Warrington (VK). In de deelnemingen is de tewerkstelling gestegen van 5 799 medewerkers eind 1998 tot 6 123 medewerkers eind 1999. 10 68
INTEGRAAL MILIEUBELEID Jaarverslag 99 De basisprincipes van het milieubeleid, gestart in 1991 en geldig voor alle bedrijven van de Bekaertgroep, blijven nog steeds actueel. Over de jaren heen werden enkele klemtonen verlegd en werd onder andere meer aandacht geschonken aan een efficiëntere opvolging en optimalisatie van milieuparameters en milieukosten. Focus op nieuwe accenten: In het kader van een meer pro-actieve benadering van de milieuproblematiek en beantwoording aan een strengere, doch convergerende milieuwetgeving op wereldvlak, worden recent ook enkele nieuwe accenten gelegd : Meer aandacht voor het zoeken naar duurzame oplossingen voor zowel productie als producten met toepassing van de best beschikbare technologie. Voorbeelden hiervan zijn de verwijdering van ondergrondse tanks, het bovengronds brengen van zuurleidingen, een preventief onderhoudsprogramma voor alle installaties met een potentiële impact op het milieu, het op de markt brengen van draadproducten met een duurzame deklaag. Een wereldwijde strikte toepassing van een gedetailleerd milieuonderzoek voor iedere aankoop van land en/of activiteiten. Hierbij wordt naast een onderzoek van documenten ook de wetgeving die van toepassing is op het bedrijf nagezien, en wordt er een analyse van mogelijke bodem- en grondwaterverontreiniging uitgevoerd. Geen enkel historisch risico van vroegere eigenaars wordt overgenomen. Alle fabrieken werden grondig geanalyseerd op hun historische impact op de bodem. Hiervoor werden de nodige provisies aangelegd om op een pro-actieve manier deze impact tot een minimaal risico te herleiden. Toepassing van een procedure voor alle bedrijven van de Bekaertgroep waarin acties moeten genomen worden om nieuwe verontreiniging van bodem en grondwater te elimineren. Toepassing van een milieufilter voor nieuwe processen en producten in de ontwikkelingsfase. Alleen projecten die aan de milieuvereisten voldoen worden weerhouden. In alle milieuforums binnen Bekaert wordt telkens gezocht naar een optimale verhouding tussen innoverende en milieuvriendelijke producten en processen. Om de toekomst nog beter te kunnen voorbereiden, wordt naast het gebruik van milieuadvies van gespecialiseerde bureaus ook een beroep gedaan op het Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek (VITO), gespecialiseerd in de milieu- en energieproblematiek. Enkele realisaties en doorbraken: Voor de voornaamste afvalstromen zoals afvalwaters, afvalzuren, slib van afvalwaterstations en afval van trekzepen werden belangrijke reducties verwezenlijkt. Voor slib was dat zelfs 12 %. Vooral preventieve en brongerichte acties worden opgezet. Systematisch worden, zoals vermeld in onze milieuverklaring, loodbaden vervangen door een milieuvriendelijker thermisch medium. In 1999 werden, voor zowel staalkoord als voor hoogkoolstofdraden, diverse baden omgeschakeld. In de Engineering-afdeling werd een belangrijke investering uitgevoerd om de uitstoot van de verfafdeling volledig geurvrij te maken. Bekaert werd opgenomen in de Dow Jones Sustainability Group Index (SAM-aandelenindex) voor bedrijven die o.a. een efficiënte aanpak van de milieuproblematiek hebben. Relevante benchmarks voor de toekomst: Het milieubeleid bij Bekaert is erop gericht om zoveel mogelijk pro-actief op te treden met onder andere de hiernavolgende doelstellingen : het bannen van bepaalde producten uit onze processen, hoewel die wettelijk nog mogen aangewend worden (vb. solventen), het implementeren van zero afval concepten door middel van hergebruik, al dan niet in combinatie met nieuwe filtratietechnieken, het toepassen van het rationeel energiegebruik -principe voor energieaanwending in onze meest belastende processen, het implementeren van certificeerbare beheerssystemen voor het milieu. 11 68