Eindrapport Leernetwerk voor Ervaringswerkers Professionaliseren in een digitaal netwerk Herman Snijders April 2014 0
Inhoud Inleiding... 2 Inventariseren behoeften... 2 Gebruiksvriendelijk maken... 3 Forum en community... 6 Informatiebibliotheek... 6 Onderwijs... 10 Professionalisering door deelname?... 14 Inbedden binnen HVO-Querido... 15 Landelijk bekend maken... 18 Financiën... 22 Evaluatie en verder... 22 Bijlage 1 Behoeftenonderzoek Bijlage 2 Cursusinhoud 'Zet je eigen project op' Bijlage 3 Evaluatieonderzoek Bijlage 4 Financieel overzicht 1
Inleiding Hieronder zijn de resultaten beschreven van de pilot Leernetwerk voor Ervaringswerkers. Het initiatief hiervoor kwam vanuit www.ervaringswijzer.nl. Dit is een cliëntgestuurd initiatief binnen HVO-Querido die penvoerder is voor het project. Het leernetwerk past in de bredere doelstelling van ervaringswijzer; digitale ondersteuning op weg naar herstel. Daartoe biedt zij inspiratie (keuzehulpen), ontdekken (cliëntenatlas) en ontmoeten (chatspel). Met het leernetwerk is ontwikkelen toegevoegd. Een leernetwerk betreft het principe van netwerkend leren. Het verbreden van het eigen denkkader met nieuwe perspectieven door het uitwisselen van kennis en inzichten. Digitale mogelijkheden ondersteunen daarbij fysieke ontmoetingen. Leernetwerken hebben internationale belangstelling. In Nederland is de Open Universiteit voorloper op dit terrein. Hun Centre for Learning Sciences and Technologies (CELSTEC) richt zich op het ontwerpen van nieuwe onderwijstechnologie. Zelf heeft ervaringswijzer te weinig capaciteit om deze ontwikkelingen bij te houden. Daarom gebruiken we een door de Open Universiteit ontworpen template. Een template betreft een basisstructuur. Daarbinnen is het mogelijk om een leernetwerk op het eigen publiek af te stemmen door vormgeving, kennisinhoud en toegevoegde functionaliteiten. Het doel van dit specifieke leernetwerk is het professionaliseren van ervaringswerkers in de GGZ. Dit zijn mensen die hun ervaringen met psychische kwetsbaarheid inzetten om anderen te helpen. Het beroep van ervaringsdeskundige is relatief nieuw. Het is nog niet helemaal duidelijk wat een ervaringsdeskundige is en kan. Dit leernetwerk wil hierop antwoord geven. Het leernetwerk doet dat met verschillende diensten waartussen een samenhang bestaat: een forum ondersteunt uitwisseling door contacten, de informatiebibliotheek het verdiepen van kennis en onderwijs het ontwikkelen van vaardigheden. In januari 2013 is gestart met de pilot. Daaruit moet blijken of het leernetwerk inderdaad leidt tot professionalisering. In de aanvraag zijn daarbij een aantal zaken beloofd. In de onderstaande kopjes worden deze genoemd. Het leernetwerk is te vinden via www.ervaringskunde.nl Inventariseren behoeften Voorafgaand aan het plaatsen van het leernetwerk is een behoeftenonderzoek gehouden. Dit is beschreven in een rapport, te vinden als bijlage. Om de behoeften van de bezoekers van het leernetwerk in kaart te brengen zijn vijf focusmeetings gehouden. Hierin is 2
gevraagd naar het doel van het leernetwerk, te plaatsen diensten en op te nemen forumcategorieën. Daarnaast is gevraagd naar wensen over gebruiksgemak. Na uitleg kwamen er geen grote verrassingen naar voren over het doel en te plaatsen diensten. Iedereen kon zich wel vinden in het nut van professionalisering. Over de middelen daartoe was aarzeling. Enerzijds zag men het nut van kennisuitwisseling en het vergroten van het eigen netwerk. Tegelijk waren er uitspraken als: Als ik iets niet weet, vraag ik het mensen om me heen, en Ik werk liever met mensen dan achter de pc. Het digitale onderwijs en de opleiding Wek je idee tot leven werden vrijwel door iedereen enthousiast ontvangen. Men zag daarin de mogelijkheden van betere cliëntsturing en dat dit een bijdrage zou leveren aan herstel en ervaringsdeskundigheid. Verder is gevraagd welke problemen deelnemers in hun praktijk tegenkomen. Dit heeft geleid tot de indeling van het forum in verschillende categorieën. Categorieën Forum Gebruiksvriendelijk maken 3
Januari 2013 is begonnen met het invoeren en aanpassen van de template van het leernetwerk voor de doelgroep. Dit is ter hand genomen door het Webbureau, een van de projecten van Cliëntgestuurde Initiatieven en Projecten (SCIP). Dit is een cliëntgestuurde afdeling binnen HVO-Querido. Het Webburo was gebonden aan de template van de Open Universiteit. Bepaalde navigatieelementen en functionaliteiten konden daardoor niet eenvoudiger worden gemaakt. Zo blijkt de inlogprocedure lastig voor sommigen. Dit hangt echter samen met de beveiliging van de community. Voor de inrichting was geen handleiding. Veel vragen liepen daarom via een intermediair van de OU. Uiteindelijk is het leernetwerk 15 september 2013 online gekomen. Vanuit het behoefte onderzoek zijn wensen over het gebruiksgemak meegenomen. Deze zijn verwezenlijkt voor zover dit mogelijk was binnen de template van de Open Universiteit. Daarnaast worden op de landingspagina regelmatig tips gegeven. Op diverse plekken staan icoontjes waarachter uitleg schuil gaat. Uit evaluatieonderzoek blijkt dat er nog meer behoefte is aan uitleg. Dit wordt meegenomen in een wekelijkse tip via social media. Site leernetwerk 4
Startpagina leernetwerk Gebruikstips en laatste nieuws 5
Forum en community Het forum ondersteunt met name uitwisseling door het aangaan van nieuwe contacten. Er zijn sinds het half jaar dat het leernetwerk actief is 125 mensen lid geworden van het leernetwerk. 33 van hen hebben in totaal 100 topics op het forum gepost. Dit heeft geleid tot 372 berichten die 2775 keer zijn bekeken, een gemiddelde van 463 per maand. Van de leden is 26 procent actief. Dat wil zeggen dat zij zelf berichten plaatsen of reageren op anderen. Dit ligt in lijn met wat online communitymanagement expert www.feverbee.com meldt. Volgens hen is als grondregel dertig tot veertig procent van het aantal communityleden actief. Dit betekent niet dat alle passieve deelnemers geen gebruik zouden maken van het leernetwerk. Door het lezen van berichten, stelt men zich ook op de hoogte. Het is echter wel een streven om met name het percentage actieve leden te vergroten, eerder dan het aantal deelnemers. Volgens Feverbee is een maximum van zestig procent actieve leden haalbaar. In de beginfase vraagt dit erg veel inzet van moderators. Met circa honderd actieve leden zou een community zelfonderhoudend worden. Dat wil zeggen dat discussies zichzelf gaande houden, zonder dat moderators dit al te veel hoeven aanjagen. Dit lijkt ons een haalbaar streefgetal. Dit vraagt wel een zekere vakkennis. Aan de hand van literatuur over communitymanagement werken we aan een handleiding voor de moderators. Er zijn nu een drie moderators actief. Verder hebben we aansluiting gezocht bij Community Management Nederland. Topics Forum Informatiebibliotheek 6
De informatiebibliotheek ondersteunt met name het verdiepen van kennis. Het bestaat uit een aantal onderdelen. De kennisbank is een bibliotheek van onderzoeksartikelen. Dit heeft een wisselwerking met het forum en kent ook dezelfde categorieën. Gaat een discussie bijvoorbeeld over stigmatisering, dan kan een moderator verwijzen naar een artikel in de kennisbank. Deelnemers worden opgeroepen om zelf artikelen in de kennisbank te plaatsen. Daarbij kunnen ze ook tags of kernwoorden toevoegen aan het artikel. Het systeem herkent deze kernwoorden in discussies en kan daardoor ook verwijzen naar de artikelen. Naast artikelen bevat de kennisbank blogs. Hierin kunnen deelnemers hun visie geven op geplaatste artikelen. Hiertoe zijn op dit moment twee kennisbankmedewerkers actief. Op deze manier ontstaat een ervaringsdeskundige visie op de literatuur. De kennisbank krijgt hiermee de functie van wetenschappelijk tijdschrift. Het is de bedoeling dat deelnemers van het leernetwerk zelf gaan bloggen. We spreken hiervoor ook groepen aan. Een eerste samenwerking daartoe is met de werkgroep Mad Studies. Verder denken we aan de Vakvereniging voor Ervaringswerkers (VVvE). Een ander onderdeel van de informatiebibliotheek is de projectbank. Dit is een database met cliëntgestuurde projecten over heel Nederland. De projectbank ondersteunt het maken van werkbezoeken voor leden van het leernetwerk. Zo kunnen deelnemers van elkaar leren door een kijkje te nemen in elkaars keuken. Het heeft ook een wisselwerking met het onderwijs. Binnen de opleiding Wek je idee tot leven, zal een leeropdracht zijn om de organisatie van een project te beschrijven. Deze beschrijvingen kunnen dan tevens gebruikt worden voor de cliëntenatlas van Ervaringswijzer. Daarnaast blijkt de projectbank van waarde te zijn voor het uitbreiden en onderhouden van het netwerk. Op de projectbank is een vrijwilliger gezet die projecten nabelt om zo contacten op te bouwen en PR te maken. De projectbank medewerker heeft op dit moment 176 projecten in kaart gebracht. 7
Kennisbank blogs 8
Kennisbank bieb Projectbank 9
Onderwijs Het onderwijs ondersteunt met name het ontwikkelen van vaardigheden. Wij geven dit vorm door de opleiding Wek je idee tot leven. Deze opleiding beschrijft alle stappen die nodig zijn om zelf een project op te zetten: hoe zet je ervaringen om in een projectidee, hoe beschrijf je dit in een plan, hoe verzamel je geld om dit plan uit te voeren, hoe zet je het project op, welke vaardigheden heb je daarbij nodig, etc. Met dit concept Wek je Idee tot Leven willen we gehoor geven aan de wens van HVO- Querido tot het bevorderen van cliëntsturing, herstel en ervaringsdeskundigheid. We denken we dat dit wordt bevorderd door het uitwerken van een eigen idee. Het gaat er niet om dat alle cliënten ondernemers worden, maar dat ze vaardigheden opdoen in het runnen van een project. Daarin willen we hen bewust maken van de wisselwerking tussen zelfmanagement en projectmanagement. Het zelfmanagement gaat in op herstel en identiteit: hoe ga ik om met zwaktes, waar ligt mijn kracht. Projectmanagement op cliëntsturing en het ontwikkelen van vaardigheden. Ervaringsdeskundigheid kom in beiden terug. Door het beter omgaan met de eigen sterktes en zwaktes kan men ook mede projectleden daarop beter aanspreken. Volgens de aanvraag zouden wij twee onderwijsmodulen ontwikkelen. Dit zijn geworden de training didactiek en de online module Zet je eigen project op, zie hiervoor de bijlage voor een voorbeeld van studietaak 1 van deze cursus. De training didactiek is onderliggend aan het concept leernetwerk: Wat zijn effectieve leermethoden, wat helpt je perspectief verbreden, hoe zet je online onderwijs op, etc. Zo willen wij deelnemers stimuleren zelf cursussen te ontwikkelen, zodat het onderwijs voortkomt uit de eigen doelgroep. De opzet van deze training bleek voor sommige van de acht deelnemers wat theoretisch. Daarom is besloten om de cursus Zet je eigen project op praktischer te maken met feedback vanuit de community. Deelnemers van de opleiding didactiek hebben hier als eindopdracht aan meegewerkt. In Zet je eigen project op worden de praktische aanwijzingen geïllustreerd aan de hand van een kunstveiling, een vanuit het leernetwerk nieuw opgezet project op de site ervaringswijzer. Waar de onderwijsmodules een eerste scholing bieden, dienen lezingen en workshops als bij- en nascholing. Volgens de aanvraag zouden er zes bijeenkomsten gehouden worden. Gerealiseerd zijn een Kick-off (veertig deelnemers), studiemiddag Herstel én Winst? (vijftig deelnemers), workshop Empowerment door Fotografie (25 deelnemers), lezing Soteria (20 deelnemers), lezing VriendGGz (20 deelnemers). Lezing Ontwikkeling en 10
Herstel (15 deelnemers). De workshops Socratische Gesprekken in maart (2 workshops) waren gesteld op maximaal tien deelnemers. Voor de socratische gesprekken in mei hebben zich inmiddels 8 deelnemers gemeld. Webinars hebben we beschikbaar gemaakt in de vorm van de gratis cursussen of virtual classrooms van de OU. Deze gaan over leren. Wij merken dat de lezingen en workshops belangrijk zijn voor PR en het activeren van de community. Wij streven daarom naar maandelijkse bijeenkomsten. Hierbij hebben we ook een oproep gedaan binnen de community. Dit heeft geleid tot vier personen die een lezing of workshop willen houden. Dit is een aanzet om de keuze voor scholing meer uit de doelgroep zelf te laten voorkomen. Van speciaal belang was de discussiemiddag Herstel én Winst? Deze had tot doel om de opleiding Wek je Idee tot Leven te introduceren. Drie sociale ondernemers vertelden over het opzetten van een eigen bedrijf. Het gefilmde materiaal wordt meegenomen in de cursus Zet je eigen project op. Verder zijn de Socratische gesprekken van bijzonder belang. Dit is een methode die uitgaat van een ervaringsvoorbeeld waaraan de geldigheid van een bewering wordt getoetst. Wij zetten deze methode in voor onderzoek naar de existentiële kennis die mensen opdoen in het omgaan met hun ziekte. Wij bouwen daarmee voort op literatuur over wijsheid en het positief overleven van traumatische ervaringen. Daarin worden een drietal existentiële vaardigheden genoemd die kenmerkend zijn voor positieve overlevers. Een van die vaardigheden, onzekerheidsmanagement, is nu onderzocht. Zowel in de workshops Socratische gesprekken als binnen het forum. Dit leverde het inzicht op dat ervaringen met onzekerheid kunnen worden omgezet tot positieve groei. Deze informatie gebruiken wij waar het lesmateriaal inhaakt op herstel en beroepsidentiteit. Cursusmap Didactiek 11
Deel uit verslag Socratische gesprekken Deel 2 Gespreksleider Marc vraagt aan de persoon van het voorbeeld, waarom dit wijsheid zou zijn. Het gaat om het voorbeeld waarbij een persoon zich niet meer aanpast. H: Een belangrijk definitie van wijsheid is het goed kunnen omgaan met onzekerheid. Bijvoorbeeld of je geaccepteerd wordt door anderen. Een manier om daar mee om te gaan is jezelf aanpassen. Je gaat kijken: wat vindt die ander leuk, goed, interessant. Je gaat je daarnaar gedragen. Maar uiteindelijk val je door de mand, want je komt zo onnatuurlijk over. Mensen wijzen je daar op af, wat dan toch weer leidt tot onzekerheid. Bovendien weet je door je voortdurend aan te passen niet meer wat je zelf voelt, wilt of meent van iets, wat ook leidt tot onzekerheid. Als je niet meer je best doet om een beeld op te houden kost dit minder energie. Je komt er achter dat er toch mensen zijn die je aardig vinden, ook al ben je jezelf. Sterker nog, mensen waarderen een zekere authenticiteit. Bovendien krijg je steeds beter in de gaten wat je zelf vindt of voelt. Wat ook weer tot zekerheid leidt. Iedereen mag nu vragen stellen over dit voorbeeld. Zo gaan we toetsen of het voorbeeld klopt. Pas als we het er allemaal mee eens zijn, kunnen we spreken van een principe. Kan iedereen vertellen hoe men zelf zou reageren in deze situatie? J: Het kost mij juist energie om mezelf te blijven. Vaak vertel ik te vaak dat ik een ervaringsdeskundige ben en dan heb ik er achteraf spijt van. Ik had beter is andere dingen over mezelf kunnen vertellen in plaats van mensen gelijk afschrikken. 12
Gespreksleider: zijn dingen die energie kosten dan niet wijs? J: ik vind het eng om mezelf kwetsbaar op te stellen. Dan kun je geraakt worden. Dan blijf ik daar mee zitten C: Ik vertel ook eerst andere dingen. Dan steek ik mijn antenne uit. Hoe reageert die ander. Ik ben dus wel bang om anders afgewezen te worden. Dus het is om mezelf te beschermen. ML: Ik ben het er in principe wel mee eens dat het wijzer is om je niet anders voor te doen. Maar het is soms strategisch om dingen niet gelijk op tafel te leggen. Ik zou zeggen: ik ben begeleider in een kliniek. Normale mensen leggen ook niet gelijk alle rottigheid op tafel. Je liegt niet, maar zo houd je alles nog open E: Maar dan loop je toch het risico dat je in tweede instantie wordt afgewezen? ML: Het is niet de norm om gelijk te zeggen ik ben verslaafd. En ik wil overkomen als iemand die zich volgens de norm gedraagt. S: Ik merk bij mezelf spanning als ik heb gezegd dat ik ervaringsdeskundige ben. Toch vind ik het wijs om dit te zeggen als het spontaan gebeurt. Dan is het niet gebaseerd op oude ervaring. M: Waarom zijn dingen die spontaan gebeuren wijs? Flyer Socratische gesprekken 13
Professionalisering door deelname? Professioneel handelen behelst volgens ons twee zaken. Ten eerste het verduidelijken van de rol van ervaringsdeskundige ten op zichte van reguliere hulpverleners. Wie ben je? Dit betreft beroepsidentiteit. Hiertoe zijn met name het forum en de kennisbibliotheek essentieel. Het bouwt voort op de bestaande onderzoekspraktijk van ervaringswijzer naar wijsheid. Daarnaast gaat het om het ontwikkelen van beroepsvaardigheden. Ofwel: wat kan je? Dit krijgt voornamelijk vorm binnen de opleiding Wek je Idee tot Leven. Om uit te zoeken of deelname aan het leernetwerk inderdaad leidt tot professionalisering is een evaluatieonderzoek verricht. Dit is toegevoegd als bijlage. Het onderzoek toont aan dat de respondenten vinden dat hun kennis toeneemt door deelname aan het leernetwerk. Ze leren om meer buiten hun eigen denkkader te treden en andere perspectieven mee te nemen in hun probleemaanpak. Verder geven zij aan dat de eigen netwerkcontacten toenemen door deelname. Hoewel zij een beter idee hebben gekregen van hun beroepsidentiteit, leidt dit nog niet tot veranderingen in de eigen werkomgeving. Wel voelen deelnemers van de bij- en nascholing zich geïnspireerd om hun positie te verbeteren. Dit kwam onder andere naar voren in de lezingen over Soteria, VriendGGZ en Ontwikkeling en Herstel. Daarin kwam de eigenheid van de ervaringsdeskundige aanpak naar voren. Met betrekking tot beroepsontwikkeling, hebben de respondenten nog niet het gevoel dat hun vaardigheden zijn toegenomen. Het onderwijs waarin deze vaardigheden ontwikkeld moeten worden, staat echter nog aan het begin. Wel geven deelnemers van de training didactiek aan dat zij beter in staat zijn om les te geven en onderwijsmateriaal te ontwikkelen. Hun beroepsvaardigheden zijn versterkt door het meewerken aan de module Zet je eigen project op. Ook de initiatiefnemer van de kunstveiling geeft aan dat zij door het meewerken aan de cursus Zet je eigen project op, nieuwe inzichten en vaardigheden heeft opgedaan. Zowel over het eigen herstel als over het managen van projecten. Verder vonden deelnemers van de workshops Socratische Gesprekken en Empowerment door Fotografie instructief voor hun eigen praktijk. Wel hadden zij behoefte aan een meer uitgebreide training om deze methodieken met vertrouwen te kunnen inzetten. 14
Workshop Empowerment door Fotografie Inbedden binnen HVO-Querido Met de inbedding van het leernetwerk binnen HVO-Querido is dichtbij begonnen, binnen de site Ervaringswijzer. Dit was voor de projectleiders een vertrouwde omgeving waarbinnen het wat makkelijker was om te experimenteren. Dit is gedaan binnen het onderdeel keuzehulpen. Dit zijn vragen en antwoorden rond een thema die inspiratie tot herstel bieden. Een probleem is om een eenmaal gemaakte keuzehulp na afronding actueel te houden in de promotie. Wij willen graag dat bezoekers blijven reageren op een keuzehulp. De reacties op de vragen worden regelmatig geanalyseerd, zodat de kennis rondom een thema zich kan verdiepen. Een van die thema s is Uit de Kunst. Dit gaat over hoe kunst kan ondersteunen bij herstel. Een vrijwilliger wilde graag iets doen met kunst en het verhaal daarachter: welke inspiratie gaat schuil achter een kunstwerk. Dit zou anderen kunnen ondersteunen bij hun herstel. Deze herstelkunst zou onder de aandacht gebracht worden door een kunstveiling. Met behulp van de onderwijsmodule Zet je eigen project op is hier aan gewerkt. 15
Contacten binnen het leernetwerk brachten ons in aanraking met studenten die een nieuwe veilingformule hadden ontwikkeld. Zij vonden het leuk om hier kunst aan te verbinden en nu is de kunstveiling onderdeel van de keuzehulp Uit de kunst. Het is de bedoeling dat om de week eens schilderij wordt verkocht. Dit geeft dan PR voor de keuzehulp. Er zijn nu twee schilderijen verkocht voor 101 en 130 euro. Het project levert daarmee ook nog eens inkomsten op. De kunstveiling is hiermee een mooi voorbeeld van hoe het leernetwerk kan bijdragen door contacten, kennis en vaardigheden. Wij denken dat dit een goed voorbeeld kan zijn voor andere projecten binnen SCIP. Omdat er minder subsidie voor dagbesteding beschikbaar komt, is het goed om te kijken hoe geld uit de markt gehaald kan worden. Wij zien bijvoorbeeld mogelijkheden bij uitgeverij Tobi Vroegh om zich meer digitaal te presenteren. Verder werken binnen HVO-Querido ervaringsdeskundige begeleiders die profijt kunnen hebben van het leernetwerk. Daarnaast denken we een percentage van de 2300 bewoners in de beschermde woonvormen van HVO-Querido te kunnen bereiken. De Kunstveiling op Ervaringswijzer 16
17
Landelijk bekend maken Onze algemene contactenlijst kent nu 1151 contacten en de database projecten 176 contacten. Bij het navragen via welke weg mensen naar de lezing zijn gekomen zijn, blijkt het belang van de contactenlijst groter dan die van de social media. De projectbank blijkt van waarde te zijn voor het uitbreiden en onderhouden van het netwerk. De vrijwilliger die zich hiermee bezig houdt, belt de projecten na om contacten op te bouwen. De databases zijn te filteren op deelnemers, geïnteresseerden, vrijwilligers ed. Een belangrijk filter is dat naar sleutelpersonen, mensen met veel achterban die berichten kunnen doorsturen of plaatsen op nieuwssites. Deze lezingen en workshops worden voorafgegaan door berichten in de social media. Ook wordt verslag gemaakt dat wordt verspreid via social media. Hierbij maken we gebruik van het programma Hootsuite. Daarmee is het mogelijk om een bericht in een keer naar alle social media te sturen. Dit betreft Ervaringswijzer en groepen op LinkedIn, Facebook, Twitter en Google Plus. Hierop zijn ook de logo s van de fondsen te zien. Deze logo s worden tevens standaard toegevoegd aan de flyers voor workshops en lezingen. In Hootsuite zijn ook analytics af te lezen. Omdat de social media van ervaringswijzer worden gebruikt, geeft dit niet specifiek aanwijzingen over het leernetwerk. Naast de contactenlijst en social media zijn er belangrijke life contacten. Zoals met de Stichting Door en Voor, Expertisecentrum Ervaringsdeskundigheid van Roads, Landelijk Platform Geestelijke Gezondheidszorg (LPGGZ) en de daarbij behorende Regionale Cliënten Organisaties (RCO) s. Met Clientsturing.nl hebben we samen gewerkt aan de studiemiddag Herstel én Winst? Met Patientenverhalen.nl is samengewerkt in crowdfunding voor het organiseren van een symposium. Er is verder een interview geweest voor radio signaal en presentaties op ervaringsdeskundige opleidingen zoals TOED en GEO. Verder bij de participatiemarkt in Amsterdam en de makelpunten (bemiddeling voor ervaringsdeskundigen) in Haarlem en Amsterdam en bij het Landelijke Denktank Oriëntatie Opleidingen (LDOO). In het LDOO nemen alle opleidingen ED in Nederland zitting. In de Verenigde Staten is een congres voor ervaringsdeskundigen bezocht. Een artikel hierover heeft gestaan in het tijdschrift van de Vereniging voor Manisch Depressieven en Betrokkenen (VMDB). Een belangrijk contact is de Community of Practice Sociale Ondernemers (COPSOO). Dit gaat over de uitwisseling van studiemateriaal met betrekking tot sociaal ondernemen. Via hen zijn we in contact gekomen met Enactus, een samenwerking van studenten en bedrijfsleven. Deze hebben ons geholpen met het kunstveiling project. Een bijzonder contact is verder dat met Harrie van Haaster. Hij is zowel nauw betrokken bij LDOO als bij VVvE. Met hem is een gesprek geweest over contributie van VVvE leden voor 18
het leernetwerk. Daarnaast zijn we uitgenodigd bij Markieza overleg over stroomlijning van onderwijs voor ervaringsdeskundigen. Volgens Van Haaster hebben wij een voorsprong in het aanbieden van online mogelijkheden voor onderwijs en hebben we daarbij een groot voordeel met de naamsbekendheid van de Open Universiteit. Met betrekking tot de PR bleek uit de focusgroep meetings dat het concept van het leernetwerk als netwerkend leren, minder goed overkomt. Het begrip leernetwerk is nog niet zo ingeburgerd als bijvoorbeeld facebook of linkedin. Velen vinden het moeilijk om te werken met het digitale of zien de voordelen niet. Meer begrip was er voor het idee van E-learning en de daaraan gekoppelde opleiding Wek Je Idee tot Leven. Daarom willen we de promotie minder richten op het leernetwerk en meer op de mogelijkheden voor E- learning voor Ervaringswerkers. Het leernetwerk willen we hieraan verbinden als community. Overigens blijkt uit het evaluatieonderzoek dat zeventig procent van de respondenten hun collega s zou aanraden om deel te nemen aan het leernetwerk. Het leernetwerk op facebook 19
Artikel 20
Nieuwspagina 21
Financiën De financiën zijn ruim binnen het budget gebleven. Wel is er bij sommige posten wat meer of juist minder geld uitgegeven dan begroot. Er is bijvoorbeeld wat extra geld besteed aan materiaal en minder aan vrijwilligersvergoeding. Het onderwijs is door de projectleiders zelf ontwikkeld en hiervoor zijn geen extra uren gerekend. Hierdoor is er nog geld over uit het toegekende bedrag. In de bijlage is een excelsheet te vinden met de precieze kosten. Evaluatie en verder Volgens het evaluatieonderzoek heeft het leernetwerk in de kern zijn doel bereikt. Het pad is gebaand en biedt voldoende richting. Wel moeten de behaalde successen zich nog verder uitkristalliseren. Het leernetwerk is nu een half jaar online en dit is te kort om de community zelfonderhoudend te maken. De licentie met de Open Universiteit loopt echter nog tot 2015. Met het resterende budget is het mogelijk om het leernetwerk tot eind 2014 te financieren. HVO-Querido heeft zich in de aanvraag gecommitteerd aan het dragen van de exploitatiekosten na afloop van de pilot. Nu er minder geld komt voor dagbesteding is gevraagd om te onderzoeken of er voor het leernetwerk een verdienmodel gevonden kan worden waarbij het zonder externe financiering kan blijven bestaan. Er zijn mogelijkheden tot een verdienmodel doordat het leernetwerk voorloper is op het gebied van digitaal onderwijs. Hierover is gesproken met sleutelpersonen van opleidingen rondom ervaringsdeskundigheid. Zij zagen in het leernetwerk een mogelijkheid tot nazorg voor mensen die een opleiding hebben gevolgd. Dat wil zeggen het na hun opleiding ondersteunen van ervaringswerkers in praktijkproblemen die zij tegenkomen. Daarnaast willen de ervaringdeskundige opleidingen het eigen onderwijs meer digitaliseren en zou het leernetwerk dit tegen betaling kunnen hosten. Ook willen wij zelf onderwijs ontwikkelen, samen met deelnemers van het leernetwerk. Wij kunnen hen daarvoor trainingen didactiek aanbieden. Verder valt te denken aan lidmaatschapsgelden voor deelnemers van het leernetwerk. Instellingen hebben belang bij goed functionerende ervaringswerkers en wij denken dat deze instellingen bereid zijn om hiervoor financieel bij te dragen. Opbrengst dat zich al heeft uitbetaald betreft kapitaal in de vorm van netwerkcontacten en kennisontwikkeling. Deze hebben de keuzehulp Uit de Kunst voorzien van inkomsten en promotiemogelijkheden. Het toont aan wat voor andere projecten binnen SCIP en HVO- Querido mogelijk is. Om het leernetwerk nog meer rendabel te maken, willen we de context rond het leernetwerk duidelijker in kaart brengen en afstemmen. Door de flow van herstel naar ontwikkeling beter te stroomlijnen kan de Return On Investment van het leernetwerk worden vergroot. 22