Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Dictatuur en democratie Samenvatting door een scholier 535 woorden 18 januari 2005 6,1 14 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Dictatuur en Democratie 1 Lenin en Hitler veroveren de macht. Deelvraag: Hoe werd Rusland communistisch en Duitsland fascistisch? 1.1 Rusland wordt de Sovjetunie. 1914 Rusland in WO1 Onderontwikkeld+autocratisch regeert Tsaar alleenheerser Hulp van adel+kerk Boeren machteloos en arm Boos 1905 verliest oorlog Japan 1ste verlies ooit grotere protesten tsaar belooft gekozen parlement Doema Beloftes niets waard. WO1 veel nederlagen+honger 1917 volksoproer in St. Petersburg tsaar geen steun van leger en trad af. Groep rijke burgers aan de macht Voorlopige Regering Verkiezingen voor parlement April 1917 Lenin terug in Rusland vanuit Zwitserland Nam leiding over communistische revolutionairen bolsjewieken Pagina 1 van 5
Leuzen waren simpel en krachtig: -Eigen land voor de boeren! -Weg met de oorlog! -Alle macht aan de sovjets! Raden van afgevaardigde boeren+arbeiders+soldaten 24 oktober 1917 staatsgreep stategische bruggen, spoorwegstations+telefooncentrales bezet 28 oktober nieuwe regering van Lenin De Raad van Volkscommissarissen. voorzitter Rijke burgers+edellieden niet blij+ook veel boeren+arbeiders niet geen vertrouwen Eind november bolsjewieken krijgen kwart van stemmen Lenin verjoeg de democratisch gekozen volksvertegenwoordigers Oppositie moest de strijd aangaan met bolsjewieken Burgeroorlog Lenin sluit (dure) vrede met Duitsers en staat grote delen van Rusland af. Oppositie: geen vrede maar landverraad 2 jaar lang vechten Witten en Roden tegen elkaar Tegenstanders van Lenin Communisten(rode garde) Steun buitenland Hechte organisatie+discipline Onderling erg verdeeld Winnaars De Nieuwe Economische Politiek Nieuwe naam: Sovjetunie maatschappij van gelijken Schaft alle privé-bezit af Banken+grote fabrieken werden staatsbezit Alle grond werd staatsbezit Boeren moesten graan gratis geven aan hongerende stadsbevolking Groot verzet Rijke Russen vluchten naar buitenland Boeren ongelukkig Lenin besefte dat Revolutie gevaar liep. Vertraagd tempo veranderingen. Stapje terug 1921 Nieuwe Economische Politiek (NEP) Meer vrijheid boeren eigen producten verhandelen Kleine fabrieken weer privé-bezit Grote industrieën+banken bleven staatsbezit Beetje meer welvaart Meer ongelijkheid 1924 dood Lenin hersenbloeding Pagina 2 van 5
Machtsstrijd tussen: Trotski: populaire aanvoerder Rode leger Jozef Stalin: onbekende machtige partijsecretaris 1.3 Duitsland van democratie naar dictatuur. Duitsland en Rusland gebroken landen in puin Vrede van Versailles vernederend. Dictaat van Versailles Duitse democraten maakten: -grondwet -regering -parlement voor de eerste verkiezingen revolutiepoging van communisten Rosa Luxemburg+Karl Liebknecht gewelddadig, bloedig einde Door onrust in Berlijn republiek opgerecht in Weimar Republiek van Weimar Moest verdrag van Versailles volgen weinig steun van volk extreem-rechtse+linkse partijen bedreigden democratie Republiek van Weimar had economische problemen door Versailles herstelbetalingen Te hoge lasten. Veel marken extra gemaakt. Hoge inflatie. 1923: Geen geld meer Amerikanen met Dawes-plan opkrabbelende economie 1929 economische crisis in VS leningen teruggeëist Europa ook crisis(vooral Duitsland) Werklozen Duitsland: eerst 1,8 miljoen 1932: 6 miljoen. Door crisis verloor Republiek v. Weimar controle over samenleving Hitler belooft gouden toekomst Hitler en het nationaal-socialisme 1923 Hitler met mislukte staatsgreep 5 jaar gevangenisstraf na 9 maand vrij Pagina 3 van 5
Hitler leider van kleine: nationaal-socialistische Duitse Arbeiderspartij NSDAP Fascistische partij partij van Mussolini voorbeeld. Mussolini in 1922 aan de macht in Italië Fascisten natie geleid door 1 sterke man hekel aan communisten Overeenkomst: individuele belang volkomen ongeschikt Verdeelt mensen in rassen: Germaanse volk superieur Slavische volken Untermenschen Joden moesten van aarde verdwijnen Rassenleer belangrijk deel van ideologie nationaal-socialisten Einde van de democratie 1933 NSDAP grootste partij Januari 1933 Hitler werd rijkskanselier Kabinet met 12 ministers: 3 van NSDAP Hitler schakelde tegenstanders in kabinet uit Haalde president Hindenburg over om verkiezingen van de Rijksdag te doen Voor verkiezingen 27 februari 1933 Rijksdaggebouw brand weg Nederlandse communist Marinus van Lubbe schuldige nationaal-socialisten (Nazi s) vonden het gevaarlijk Noodtoestand uitgeroepen grondwet buiten werking Sturmabteilung (SA) en Schutzstaffel (SS) barstten los Knokploeg Hitler Partijpolitie die terreurorganisatie werd van Hitler Hitler kreeg bij verkiezingen 44% niet genoeg Hitler vroeg om bijzondere bevoegdheden parlement stemt toe (communisten waren verwijderd) Hitler oppermachtig Alle politieke partijen verboden behalve NSDAP Media onder controle v. Hitler Hitler sprak over Derde Rijk 1ste het Heilige Roomse rijk uit middeleeuwen 2de keizerrijk van Bismarck Pagina 4 van 5
beide moesten overtroffen worden Oorlogseconomie Derde Rijk totalitaire staat Veel propaganda en censuur Jaren dertig eerste concentratiekampen voor kritische Duitsers SS bewaakte kampen Duitse volk vond het goed economie bloeide op Werkelozen kregen werk Veel schulden kreeg Duitsland eerste uit depressie 1929 Geld voor autobanen en militaire industrie Hitler maakte veel militaire industrie Veel meer chemische processen minder afhankelijk van buitenland Pagina 5 van 5