Feiten en cijfers 2013 Rabobank Noordoostpolder-Urk Samen sterker
Sterk door verbinding en vakmanschap Hoe kijkt Rabobank Noordoostpolder-Urk terug op het jaar 2013? En wat gaat het jaar 2014 brengen? In dit hoofdstuk leest u er meer over. 2013: kantelpunt voor de economie 2013 begon als een zwak jaar. In het eerste kwartaal kromp de economische activiteit. In de daaropvolgende kwartalen klom de Nederlandse economie echter voorzichtig uit het dal. Toch is de economie er nog lang niet bovenop. Over 2013 als geheel was er nog sprake van krimp van het Bruto Binnenlands Product. De economische activiteit ligt bovendien nog ruimschoots onder het niveau van begin 2008. Wel verbeterden de economische vooruitzichten in een aantal voor Nederland belangrijke handelspartners als de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland, zodat de uitvoergroei richting het einde van 2013 wel wat steviger toenam. Het was in 2013 wederom de zwakke binnenlandse dynamiek die het economische herstel tegenhield. Het particuliere consumptievolume kromp fors door een daling in het reëel beschikbaar inkomen van huishoudens. De werkloosheid liep in de eerste helft van 2013 hard op, tot 7% halverwege het jaar, maar stabiliseerde vervolgens. Op de woningmarkt lijkt een kentering te zijn ingezet. Het aantal transacties van bestaande koopwoningen liet in de tweede helft van 2013 een redelijk stabiele ontwikkeling zien en er kwam een einde aan de stevige prijsdalingen van de afgelopen jaren. Het consumentenvertrouwen maakte in de tweede helft van 2013 een sprong omhoog. 2014: voorzichtig herstel zet door Hoewel een einde is gekomen aan een lange periode van krimp, zal het economische beeld in 2014 grotendeels hetzelfde zijn als vorig jaar. De omvang van de economie groeit dit jaar naar verwachting weer licht. Die groei zal echter vooral vanuit de internationale handel komen. De uitvoergroei trekt dit jaar verder aan onder aanvoering van een hogere mondiale economische groei, die bovendien voor een groter deel dan in de afgelopen jaren gedreven wordt door voor ons belangrijke handelspartners. De binnenlandse dynamiek blijft zwak. Het particuliere consumptievolume krimpt ook dit jaar, maar minder hard dan vorig jaar. Het reëel beschikbaar inkomen staat nog steeds onder druk, en de hoge schuldenlast van een groep huishoudens en huizenprijsdalingen van de afgelopen jaren zullen ook in 2014 tot voorzichtige consumenten leiden. Maar een aantal factoren wijst in de goede richting: de werkloosheid loopt minder hard op, de woningmarkt stabiliseert en de pensioenfondsen staan er beter voor dan vorig jaar. Na twee jaar van forse krimp groeit het private investeringsvolume in 2014 naar schatting weer licht. Een deel van het bedrijfsleven durft voorzichtig aan weer te investeren onder aanvoering van de aantrekkende mondiale economische groei. De overheid staat ook dit jaar weer voor een forse bezuinigingsopgave. Het kabinet heeft in 2013 een pakket met aanvullende bezuinigingen en lastenverzwaringen aangekondigd, waardoor net als vorig jaar een forse begrotingsinspanning wordt geleverd. Desondanks verwachten we dat het tekort dit jaar wederom boven de 3% uitkomt. Het valt niet uit te sluiten dat het kabinet, gezien het beperkte economische herstel, genoodzaakt is ook voor 2015 aanvullende maatregelen aan te kondigen. Wel zal het totale bedrag aan ombuigingen volgend jaar waarschijnlijk aanzienlijk kleiner zijn dan in de afgelopen twee jaar. Een redelijk tot goed jaar in de landbouw en een zeer moeizaam jaar voor het MKB. Zo kan de lokale economie in 2 Feiten en cijfers 2013 Rabobank Noordoostpolder-Urk
2013 kort samengevat worden. Sectoren die het in 2012 jaar al zwaar hadden zitten nog steeds in de hoeken waar de klappen vallen. Ook de bedrijven en particulieren in Noordoostpolder en op Urk sparen en lossen af, hetgeen betekent dat er beperkt is geïnvesteerd en geconsumeerd. De hoop is gevestigd op 2014, waarbij de food- en agrisector en duurzame energie de aanjagers zijn voor ons gebied. Conclusie Het economische beeld is in 2014 grotendeels gelijk aan dat van 2013, maar in tegenstelling tot de afgelopen twee jaar zal de exportgroei dit jaar wel voldoende tegenwicht kunnen bieden aan de verdere daling van de binnenlandse bestedingen. Het economische herstel wordt voornamelijk beperkt door de lage binnenlandse bestedingen. De overheid staat wederom voor een aanzienlijke bezuinigingsopgave en huishoudens zullen voorlopig voorzichtig blijven. Deze factoren zorgen er ook voor dat de groeivooruitzichten voor de jaren na 2014 bescheiden zijn. Het positieve nieuws is echter dat we nu een periode van lange en grote economische krimp achter ons laten. Nettowinst Ondanks dat de omstandigheden moeilijk zijn, kijkt Rabobank Noordoostpolder-Urk terug op een goed jaar. Onze nettowinst kwam in 2013 uit op 11,6 miljoen. Onze opdracht Wij grijpen de uitdagingen aan en blijven actief op het terrein waar we goed in zijn; het verbinden van mensen en middelen en de inzet van vakmanschap waardoor we onze klanten deskundig kunnen adviseren. Daarnaast helpen we om onze omgeving sterker te maken. Een bijdrage leveren aan het stimulering van het economisch, cultureel en maatschappelijk klimaat. Zeker in deze tijden een mooie opdracht waar we voor staan en waar we graag invulling aan geven. Directieteam Rabobank Noordoostpolder-Urk Johan Bosma, Fokke Hoekstra, Jetze Kempenaar en Koen Ronner Een jaar vol uitdagingen Onze omgeving is aan verandering onderhevig. Enerzijds vanwege wijzigende wet- en regelgeving en anderzijds als gevolg van het feit dat klanten steeds meer behoefte hebben aan eenvoudige en transparante financiële dienstverlening en altijd en overal hun geldzaken willen kunnen regelen. Dit vereist een gewijzigde strategie waarmee de bank in de loop van 2013 is gestart en die ook 2014 volop doorgaat. Deze strategie zal moeten leiden tot een efficiëntere werkwijze en een kostenreductie. Rabobank Noordoostpolder-Urk Feiten en cijfers 2013 3
Leden, De motor achter onze coöperatie Als coöperatieve bank streven wij ernaar de ambities van onze leden en klanten te ondersteunen. Leden hebben dan ook een belangrijke stem. Zij vormen de drijvende kracht achter onze dienstverlening, achter ons coöperatief bankieren. Coöperatief bankieren Coöperatief bankieren onderscheidt zich op vier manieren: we zijn gericht op een langdurige relatie met onze leden en klanten, zetten ons samen met hen in voor een duurzame leefomgeving en nodigen hen uit om mee te denken en mee te beslissen over ontwikkelingen binnen de bank en onze maatschappij. Als vierde staat achter onze dienstverlening een betrouwbare en solide bank, zodat we een stabiele dienstverlening kunnen bieden. Ledenraad Onze bijna tienduizend leden worden vertegenwoordigd door de ledenraad; een afspiegeling van alle leden van onze bank. De ledenraad is een belangrijk klankbord voor de kwaliteit van onze dienstverlening. In 2013 is de ledenraad drie maal bijeengekomen. In die bijeenkomsten heeft de ledenraad onder andere de jaarrekening 2012 vastgesteld en decharge verleend voor het gevoerde beleid en het gehouden toezicht. Bent u benieuwd wie er in de ledenraad zit? Klik dan op onderstaande button. In 2013 heeft Rabobank Noordoostpolder-Urk wederom de Buitendag gesponsord. Veel kinderen en volwassenen kwamen naar het Kuinderbos en genoten van alle activiteiten. 4 Feiten en cijfers 2013 Rabobank Noordoostpolder-Urk
Ieder jaar staan op de agenda van Rabobank Noordoostpolder-Urk veel activiteiten voor de agrariërs, maar dit keer organiseerde de bank een avond voor de vrouw naast de agrariër. De rol van de vrouw in het agrarisch bedrijf is de laatste jaren veranderd. De vrouw naast de agrariër is al lang niet meer de traditionele huisvrouw, maar heeft een duidelijke stem in het agrarische bedrijf. Een groot aantal vrouwen werkt mee of is als echtgenote, partner of gezinslid nauw betrokken bij het bedrijf. Een rol die we als Rabobank erkennen en zeker niet onderschatten. Daarom werden deze avond workshops gepresenteerd waar inhoudelijk werd ingegaan op actuele onderwerpen. In een De Wereld Draait Door achtige setting praatte presentatrice Renate Wennemars de avond aan elkaar en zorgde haar side-kick Erik Hulzebosch op een humoristische wijze voor de mannelijke kijk op de zaken. In 2013 is het MiniMasters programma voor ondernemers weer van start gegaan, een managementprogramma voor ondernemers die vanuit praktijksituaties casussen bespreken. Docenten met ruime praktijkervaring bieden naast theorie veel ruimte voor de praktijk. Daarnaast een mooie gelegenheid voor de lokale ondernemers om elkaar te leren kennen en samen kennis en praktijkvoorbeelden te delen. Rabobank Noordoostpolder-Urk Feiten en cijfers 2013 5
Vernieuwen en verbinden Het gedrag van klanten verandert sterk. Ze hebben behoefte aan eenvoudige en transparante financiële dienstverlening en willen altijd en overal hun bankzaken kunnen regelen. De Rabobank speelt daarop in. Op een coöperatieve manier. In 2013 zijn daartoe belangrijke stappen gezet. Vernieuwen en verbinden zijn de sleutelwoorden. Steeds meer van onze klanten regelen hun financiële zaken via hun computer, tablet of mobiele telefoon. Hierdoor vermindert het bezoek aan onze vestigingen en geldautomaten. Dit heeft in 2013 geleid tot het sluiten van een aantal geldautomaten in Emmeloord. We blijven de dichtbijbank, klanten krijgen advies via het kanaal dat zij kiezen: via internet, telefoon, fysiek op kantoor of een combinatie van die mogelijkheden. Nieuwe online diensten Vanuit de wens om bankzaken te regelen waar en wanneer het uitkomt, zijn we veel producten en diensten aan het aanpassen zodat ze makkelijk via internet zijn af te sluiten. In 2013 hebben we op internet onder meer het Rabobank Hypotheekdossier geïntroduceerd, waarmee klanten zelf de regie nemen in het hypotheekproces. Binnen Rabo Internetbankieren geeft het online huishoudboekje extra inzicht in uitgaven en inkomsten. Ook kunnen klanten er budgetten instellen en online spaarpotjes maken. Mobiel bankieren in opmars Steeds meer van onze klanten bankieren mobiel. Eind 2013 maakten landelijk meer dan 1,5 miljoen klanten gebruik van de Rabo Bankieren App. In 2013 zijn veel vernieuwingen doorgevoerd om het gebruikersgemak te vergroten. Zo is het adresboek met bekende rekeningnummers in de app geplaatst, is het mogelijk om via de app ideal-betalingen te doen en kan de Interpolis Kortlopende Reisverzekering worden afgesloten. En met de KidsGeldWijs App leren kinderen spelenderwijs met geld omgaan. Beste private bank Ook in 2013 zijn we volgens het onafhankelijke klantonderzoek van Incompany 100 uitgeroepen tot beste private bank van Nederland. We scoorden hoog op de onderdelen betrouwbaarheid, vakkennis en communicatie. Bij private banking maken we gebruik van de kennis en ervaring van Rabo dochter Schretlen & Co. die in dit onderzoek op een tweede plaats is geëindigd. Met de dienstverlening Rabo Vermogensmanagement, ontwikkeld door Schretlen en de Rabobank samen, wordt hier invulling aan gegeven. Rabo Vermogensmanagement is een lokale en specialistische dienstverlening voor structurering en beheer van de meer complexe en grotere privévermogens. Maatschappelijk verantwoord beleggen In 2013 is ook binnen private banking de beweging voortgezet naar eenvoudigere, duurzamere en transparantere producten. Dat komt bijvoorbeeld tot uiting in maatschappelijk verantwoord beleggen; de norm binnen de Rabobank. Eind 2013 was ruim 90 procent van de beleggingen in adviesportefeuilles maatschappelijk verantwoord. De transparantie is onder meer terug te zien in het nieuwe tariefmodel, dat op 1 januari 2014 is ingegaan. In 2013 hebben we onze klanten hierover uitgebreid geïnformeerd. Het nieuwe model geeft inzicht in de componenten waarvoor de klant betaalt. Rabobank Ledencertificaten In 2013 heeft Rabobank voorgesteld om Rabobank Ledencertificaten naar de beurs te brengen. Certificaathouders hebben 6 Feiten en cijfers 2013 Rabobank Noordoostpolder-Urk
hiermee ingestemd en sinds januari 2014 kan iedereen Rabobank Certificaten zoals ze nu heten- kopen en verkopen. Rabobank Ledencertificaten zijn nu niet meer exclusief voor leden beschikbaar. Hiervoor is gekozen, om de verhandelbaarheid van de certificaten te waarborgen. Dit is gunstig voor leden die in het bezit zijn van certificaten. Rabobank blijft financieren Economisch gezien was 2013 voor veel van onze klanten een moeilijk jaar. Kenmerk van een coöperatie is dat we lang achter onze klanten blijven staan. Ook in 2013 hebben we dat gedaan. Ook zijn we zowel particulieren als bedrijven volop blijven financieren. Het feit dat banken wel eens verweten wordt dat ze de kraan van de kredietverlening dichtgedraaid hebben, herkennen we zeer zeker niet. We blijven de ambities van particuliere klanten ondersteunen en blijven investeren in innovatieve bedrijven. Starterstraject Een goede voorbereiding is het halve werk. Dat is zeker van toepassing bij de start van een eigen onderneming. Net als voorgaande jaren heeft Rabobank Noordoostpolder-Urk veel geïnvesteerd in het starterstraject om potentiele starters te voorzien van praktische informatie. Het Rabo Starterstraject bestaat uit zes bijeenkomsten. Tijdens iedere bijeenkomst wordt een ander onderwerp behandeld. Het traject wordt afgesloten met een netwerkavond op locatie. Dat het Rabo Starterstraject in een behoefte voorziet is duidelijk; inmiddels organiseren we jaarlijks een Rabo Starterstraject voor klanten en niet-klanten van de bank. Ook in 2014 staat weer een traject gepland. Deelnemers starterstraject 2013 Rabobank Noordoostpolder-Urk Rabobank Noordoostpolder-Urk Feiten en cijfers 2013 7
Verbonden met de samenleving De Rabobank is op verschillende manieren verbonden met de samenleving. Voorbeelden daarvan zijn de activiteiten die we ondernemen op het gebied van sponsoring en donaties. Bank van de sport De Rabobank is en blijft de bank van de sport. In 2013 zijn we Partner in Sport geworden van het NOC*NSF. Daarnaast steunen we landelijk de paardensport, hockey en wielrennen. Daarbij is veel aandacht voor jeugd en talenten. Voorbeelden zijn de Rabo Dikke Banden Races, waarvan er vorig jaar 175 in heel het land gehouden zijn. Een ander voorbeeld is de Rabo fandag, waarbij in 2013 ruim duizend hockeykinderen samen met de sterren van de nationale teams genoten van een actieve hockeydag. En binnen de paardensport is het Rabo Talententeam samengesteld en hebben honderden kinderen deelgenomen aan de Rabo Talentendagen. Ook de ondersteuning van de gehandicaptensport blijft een belangrijk onderdeel van de sponsorfilosofie van de Rabobank. Rabobank is 1% Fair share partner en ondersteunt onder meer de Special Olympics en (S)cool on Wheels om de sportparticipatie van geestelijk en lichamelijk gehandicapten te bevorderen. Aan de lokale doorvertaling van de landelijke sportsponsoring werd een vervolg geven in de vorm van doorlopende sponsorcontracten met paardrijden (Rijvereniging Noordoostpolder/ R.V. & P.C. de Dijkruiters en LRPC Orcaruiters), hockey (HC de Meeuwen) en wielrennen (FTC Marknesse). Daarnaast lopen er commercieel gerichte sponsorcontracten met Golfclub Emmeloord, Flevo Boys en SV Urk. Nieuw is het hoofdsponsorschap van de Fish Potato Run. Als onderdeel van dit sponsorcontract zijn meerdere clinics gegeven door trainers van AV NOP voor medewerkers van de bank. Aan de clinics deden 60 collega s mee en uiteindelijk liepen 35 collega s de 4 mijl of 8 mijl van de Fish Potato Run. 8 Feiten en cijfers 2013 Rabobank Noordoostpolder-Urk
Kunst en cultuur Vele jongeren op middelbare scholen hebben kennis kunnen maken met klassieke muziek via het educatief programma Beats by Bach. Dit programma is opgezet door de Bachvereniging en de Rabobank. In 2013 is ook het project All of Bach begonnen. Binnen dit project gaat de Bachvereniging met steun van de Rabobank de komende jaren alle stukken van Bach uitvoeren, produceren en ter beschikking stellen aan liefhebbers van klassieke muziek. Lokaal hebben we hier geen invulling aan gegeven. Wel was er in 2013 meer aandacht voor lokale cultuursponsoring door een nieuw sponsorcontract met theater t Voorhuys en Museum Nagele. Coöperatief sponsoren In 2013 zijn we begonnen met een traject waarbij we sponsoring meer richten op activiteiten die een bijdrage leveren aan maatschappelijke thema s. Met coöperatief sponsoren willen we onze betrokkenheid in sponsorprojecten gebruiken om bij te dragen aan het verhogen van sport- en cultuurparticipatie bij jongeren. Coöperatief dividend in 2013 Samen sterker. Dat is het idee van coöperatief bankieren. Niet bankieren voor aandeelhouders, maar voor onze klanten, leden en de samenleving. Juist als coöperatieve bank weten we dat je samen meer bereikt dan alleen. Met het coöperatief dividend dragen we graag bij aan blijvende verbeteringen in de leefomgeving. De omgeving waarin we onze klanten wonen en werken. Dat doen we door onze medewerkers als vrijwilliger in te zetten bij activiteiten die de kwaliteit van de samenleving verbeteren. Hiermee investeren we als vrijwilligers op duurzame wijze in de toekomst. In 2013 hebben onze medewerkers zich onder andere ingezet bij: Boerderij Groeizaam, Stichting De Vrolijkheid, Centrum voor Jong Ondernemerschap en Verzorgingshuis Wittesteijn. Al negen jaar heeft Rabobank Noordoostpolder-Urk een Coöperatiefonds waar zij laat zien dat de samenleving in de Noordoostpolder en op Urk haar na aan het hart ligt. Het Coöperatiefonds steunt (vernieuwende) initiatieven en projecten die gericht zijn op versterking van het economische, sociale of culturele leven. In 2013 kregen onder andere de volgende projecten een bijdrage uit het Coöperatiefonds van Rabobank Noordoostpolder-Urk: de belevingstuin van activiteitencentrum Peppelrode, het vijftig jarige jubileum van Christelijk Mannenkoor Emmeloord, de jeugdafdeling van Damclub Urk aan Zet en accordeonvereniging Con Brio. Het voordeel van kleinschalige kantinebijeenkomsten is de mogelijkheid tot dialoog en interactie tussen klanten en de bank. Daarom werden in 2013 meerdere kantinebijeenkomsten georganiseerd bij klanten van de bank. Zo werd gediscussieerd over o.a. bedrijfsopvolging, integratie Friesland Bank en sectorspecifieke onderwerpen. Rabobank Noordoostpolder-Urk Feiten en cijfers 2013 9
Minder medewerkers, ander werk Klanten regelen steeds vaker zelf hun bankzaken. Daarnaast worden processen meer en meer geautomatiseerd. Door de ontwikkelingen verandert het werken bij de bank. In de toekomst zullen acht van de tien medewerkers direct contact met klanten hebben. Adviseurs kunnen alleen goed adviseren als ze het belang van de klant centraal stellen. Dat begint met deskundige en vakbekwame medewerkers die werkelijk betrokken zijn en die begrijpen hoe zij kunnen bijdragen aan de doelen van onze klanten en leden. Via opleidingen investeren we daarin. Opleidingen zorgen er bovendien voor dat mensen inzetbaar blijven, zowel binnen als buiten de Rabobank. Begeleiden naar ander werk In het sociaal plan is vastgelegd dat we medewerkers van wie de baan vervalt, begeleiden naar een nieuwe functie binnen dan wel buiten de Rabobank. Wij bieden medewerkers onder meer loopbaantesten aan en stimuleren hen om aan workshops of inzetbaarheidsprogramma s mee te doen. 10 Feiten en cijfers 2013 Rabobank Noordoostpolder-Urk
Cijfers 2013 van Coöperatieve Rabobank Noordoostpolder-Urk U.A. gevestigd te Emmeloord, gemeente Noordoostpolder Bij het onderdeel cijfers gaan we in op de financiële positie van de bank, waarbij we de belangrijkste elementen hebben vermeld. Financiële positie Rabobank Noordoostpolder-Urk (Bedragen in duizenden euro's) 2013 2012 Balanstotaal 1.610.911 1.593.408 De belangrijkste posten hiervan zijn: Kredieten aan cliënten 1.551.128 1.523.984 Deelnemingen 37.851 37.858 Materiële vaste activa 6.190 6.581 Toevertrouwde middelen 982.371 941.913 Algemene reserve 148.008 136.586 De bank heeft de volgende resultaten behaald: Baten Rentebaten 68.089 71.498 Rentelasten -29.882-38.772 Rente 38.207 32.726 Provisies / adviesvergoeding 6.724 6.989 Opbrengsten uit deelnemingen -6 3.102 Overige baten 599 5 Totaal baten 45.524 42.822 Lasten Personeelskosten 14.421 12.812 Overige kosten 10.695 8.029 Totaal lasten -25.116-20.841 Bedrijfsresultaat vóór toevoeging aan voorziening kredietrisico s 20.408 21.981 Toevoeging aan voorziening kredietrisico's -4.866-3.569 Bedrijfsresultaat vóór belastingen 15.542 18.412 Nettowinst 11.573 14.616 Toevoeging aan algemene reserve 11.422 14.492 Toevoeging aan winstuitkeringsfonds 150 124 Het gemiddeld aantal personeelsleden, omgerekend in mensjaren 166 165 Winstuitkeringsfonds Het verloop van deze post is als volgt: Stand 1 januari 191 112 Toevoeging uit de nettowinst 150 124 Uitbetalingen -192-45 Stand 31 december 149 191 Feiten en cijfers over 2013 De Coöperatieve Rabobank Noordoostpolder-Urk U.A. is op grond van artikel 2:425 BW vrijgesteld van controle van de jaarrekening door een accountant en van openbaarmaking door middel van deponering bij de Kamer van Koophandel. De cijfers in dit document zijn gebaseerd op de financiële gegevens die voor consolidatiedoeleinden zijn gebruikt door Rabobank Groep. Deze cijfers zijn niet gecontroleerd. De directie Coöperatieve Rabobank Noordoostpolder- Urk U.A., gevestigd te Emmeloord, gemeente Noordoostpolder aangesloten bij de Coöperatieve Centrale Raiffeisen- Boerenleenbank B.A. Datum van oprichting: 08-01-1944 Kantoren Emmeloord, De Deel 1 Urk, Klifweg 12 Raad van commissarissen G.M. van Tilburg, voorzitter C.A. de Baat L. van den Berg C.P.M. Masteling M.B.W. Uitdewilligen mr. J.J. Wijnia-Lemstra W.R. Bouma Directie J. Kempenaar MBA, voorzitter J. Bosma RA F.G. Hoekstra MBA K.H.P. Ronner Ondernemingsraad H. Rook, voorzitter I. Tissingh G. Overbeeke J.C. Kramer H. Reuvekamp Y. Balk D.J. Vermaning J. Borrel Toezicht Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen heeft ook in 2013 toezicht gehouden op de algemene gang van zaken bij de bank en het functioneren van de directie beoordeeld. Daarnaast was de raad regelmatig klankbord voor de directie. Regulier terugkomende onderwerpen waren de maand- en kwartaalcijfers, het beleid, de naleving van weten regelgeving en de compliance organisatie. Rabobank Noordoostpolder-Urk Feiten en cijfers 2013 11
Rabobank Noordoostpolder-Urk De Deel 1 8302 EJ Emmeloord Telefoonnummer (0527) 63 9300 www.rabobank.nl/noordoostpolder-urk