ro'- : ProefstationvoordeBloemisterij Linnaeuslaan 2 1431JVAalsmeer Tel.02977-52525 Proefverslag1508-15. EC-trappen bij potchrysant. ResultatenuitbloeiproevenBVWen PBN. G.E. Mulderij juni1990 Inleiding Onderzoekheeftaangetoonddater bijpotchrysantsprakeis vaneengrote herkomstinvloedopde houdbaarheiden kwaliteit (Sterlingen Molenaar,1985en Mulderij, 1987).Eenfactordiehierbijbelangrijkzou kunnenzijnisde invloed vandebemestinggedurendedeteelt. Resultatenvanuitbloeiproevenop BloemenveilingWestlandlijkenditte bevestigen (de JongenBarendse,1989). DaaromiseropdeProeftuinNoord-Nederlandeen proefgestartwaarmeemiddels eenaantalec-trappendeinvloedvandeecopdeplantkwaliteit (bij afleveren)is bestudeerd (proef1508-15; proefhouderg.van Leeuwen). Omdatdereactiepercultivarkan verschillenisde proefuitgevoerdmet vier verschillendevariëteiten. InaansluitingopdeteeltproefisopzowelBloemenveilingWestland (BVW, Naaldwijk)alsop hetproefstation voordebloemisterij (PBN, Aalsmeer) een houdbaarheidsonderzoekuitgevoerdmetde viercultivars.in Naaldwijkzijn planten vanallebemestingniveau'sgebruikt,in Aalsmeeris voorde rassenvergelijkinggebruikgemaakt vanéén bemestingniveau.welzijnineenandere proefin Aalsmeerplanten vanallebemestingniveaus vantweecultivars gebruiktomdeinvloed vaneengrootaantaltransportcondities te bestuderen (proef3305-5). Tegelijkertijdisdezegelegenheidaangegrepenom uitbloeiresultatenvan hetzelfdeprodukten metdezelfdebehandelingenindetwee houdbaarheidsruimtesmetelkaarte vergelijken. Proefopzet Deproevenzijnuitgevoerdmetdevolgendevier cultivars: - 'Applause' (geel, pompon-type bloem) - 'Surf' (wit,gevuldbloemig) - 'Pink Arola' (rose, gevuldbloemig)en - 'Sandra' (rood, enkelbloemig). z-z^ 'M
Gedurendedeteeltis bemest meteenstandaard-voedingsoplossing (N:K 0 = 1:1,7) viaa/b-bakkenmeteenectotaal van: A =1,4 ms/cm B =2,2mS/cmen C =3.0mS/cm. Drie weken voor heteinde vandeteeltzijn plantenomgezet vandelage bemesting (A) naardehogebemesting (C) enomgekeerd,waardoorereen verhogingrespectievelijkeen verlagingvande bemestingwerdgerealiseerd. Ditzijndie behandelingen: D =omgezet vanlaag (A) naarhoog (C) en E omgezet vanhoog (C) naarlaag (A). Deteeltisgestartin week 2 (1990)engeëindigdin week10 ('Surf' en 'Pink Arola')en week12 ('Applause'en 'Sandra'). Tijdensdeteelt bleekdatereeneffect was vande bemestingopde bloeisnelheid.bemestingmeteen hogereecgafeenkleinebloeivervroeging. Bij hetrapen vandeplanten voordeuitbloeiproevenis hiermeeenigszins rekeninggehouden:erzijnzoveelmogelijkplantenin hetzelfde (veilrijpe) stadiumgenomen. Bijdeuitbloeiproevenop BW isgebruikgemaakt vanallebemestingniveaus,op hetpbnis voordezeproefalleen behandeling B gebruikt. Naaankomstin Aalsmeerofin Naaldwijkkregendeplanteneentransportsimulatie van 8dagen (10C,RV70-80%,donker, planteningehoesdendeense doos) ofzijndirectindeuitbloeiruimtegeplaatst (controle). UitbloeiruimtePBN:20 C (dagen nacht);rv60%; licht1.5w/m2 ('snijbloemenruimte'); tweemaalper weekleidingwaternaarbehoefteopde schotel. UitbloeiruimteBVW:20 C (dag) en15 C (nacht);rv60%; licht1.5 W/m2;twee maalperweekleidingwaternaarbehoefteopde pot. OpBVWzijnperbehandelingachtplantengebruikt.Dezezijn verdeeld intwee 'herhalingen',dat wilzeggendatdeplantenoptweeverschillendeplaatsenin de uitbloeiruimtezijnneergezet.op hetpbnzijnperbehandelingvijfplanten gebruikten wasergeensprake vaneen 'herhaling'. Gedurendedeuitbloeiis wekelijksbeoordeeldop hetoptreden van beschadigingenaan bloemen/of bladenis hetknop-of bloemstadiumvastgelegd volgensdestadiadiedoorcockshullen Hughes (1972) zijn vastgelegd (zie bijlage).hiervoorissteedsderijpstebloem vaneenplantgenomen. Aan het einde vandeuitbloeiperiode (dag29)is hetaantalknoppen (knoppengroter dan 3 mmentot en metstadium7)en hetaantalgoedopengekomen bloemen (stadium 8toten met10) perplantgeteld.
Resultaten Nahetomzettenvandeplanten vaneenlage bemestingnaareen hogeen omgekeerd istot heteinde vandeteeltnogslechtseenpaarkeer water gegeven.heteffect vaneen verhogingof verlaging vandeecaan heteinde van deteeltzaldusnieterggrootzijn. Mogelijkzullenderesultatenin een andereperiodevan het jaar,alsermeerverdampingvan hetgewasisenerdus vakerwordtwatergegeven, beduidendanderszijn. Omdatop hetpbn minderplantenen nietalle bemestingbehandelingenzijn gebruiktvoorderassenvergelijking,zijnde hierresultatenweergegevenop basis vandegegevensvan BW. Degegevens van hetpbnzijn, voorzoverdeze afwijkendwaren,alszodanigvermeld. Ondanks hetsorterenoprijpheidindekasaan heteinde vandeteeltwas het stadiumvanderijpstebloemperplantopdag 1 verschillendperrasen per bemesting (tabel 2). 'Pink Arola'wasgemiddeld ietsrauwerdandeoverige rassen.bij 'Applause'en 'Pink Arola' warendeplanten van bemesting Aiets rauwerdan vandie van BenC. Mogelijkisditeengevolg vanhetrauwere stadiumvan behandeling Aaan hetbegin vande uitbloeiproef. Hettotaalaantalaangelegdeknoppenperplant (aantalbloemenenaantal knoppen,geteldopdag29) wasduidelijkrasafhankelijk (tabel 1). Tussende bemestingbehandelingena, Ben C wareneralleensignificanteverschillen bij 'Applause'.Behandelingen Den Ezijnsomsiets hoger,somsietslagerdan A, BofC, maarerggroteverschillen warennietaanwezig. Natransport waser bijderassen 'Sandra'en (inietsminderemate) 'Surf' sprake vaneen verminderdesierwaardeomdatde bloemstelen kromgetrokkenwaren (epinastie?).bij 'Surf' wasditverschijnselnaongeveereen weekzogoedals verdwenen, bij 'Sandra' bleefhetaanzienlijklangerzichtbaar. Bij 'Pink Arola'zijn natransportop hetpbn bruinebladpuntengevonden,op BW isditnietaangetroffen.bijdeoverigerassentradgeen bladschadeof bladvergelingop. Aan heteinde vandeuitbloeiperiodehaddenderassen 'Pink Arola'en 'Surf' veelbruineknoppen, bij 'Applause'en 'Sandra' warendeknoppenwelliswaar uiterlijkgroen, maarinwendig bruin. Deknoppen van 'Pink Arola'dietijdenstransportofinde uitbloeiruimte openkwamen warensterkverkleurd.de bloemenkregenwitteharten, hetgeende sierwaardeniettengoedekwam. Bijdegebruiktebemestingbehandelingenwarenergeen verschillentezienin demate vanaantastingdoortransport. Hetaantalgoedopengekomen bloemen wasperras verschillend (tabel 3).Alleen bij 'Surf'en 'Applause' wasereensignificantverschilin hetaantalbloemen vancontroleplantenen plantendieeentransportsimulatiehebbengehad. Hetstadiumvanderijpstebloemperplant (opdag29)gafrasverschillente zien.bij 'Applause'en 'Sandra' zijn bloemenhelemaalopengekomen (stadium 10),bij 'Pink Arola'en 'Surf' was hetgemiddeldestadium9,0 respectievelijk 9,2.Tussendeverschillendebemestingniveau's bestondengeen verschillenin rijpheid. Doordetransportsimulatiewerdhefopenkomen vande bloemen van hetras 'Sandra' vertraagd (figuur 1 en 1 ). Dittradookop bijdeanderedrie rassenen bijallebemestingbehandelingen.dit waszowelop BW alsop hetpbn
het geval. Uittabel 4 blijktdatalleenplanten vanbemesting A (laagsteec) na transportduidelijkminderopen bloemen haddenin vergelijkingmetde controle. Bijde nietgetransporteerdeplanten was hetaantal bloemen bijbemesting A groterdan bijb,en B wasgroterdanc. Opdag29zijndeplantenopBVWbeoordeeldop hunsierwaarde (tabel 5). 'Pink Arola'wasduidelijkslechterdandeoverigerassenener waren,evenals bij 'Surf',geen verschillentussende bemestingbehandelingen.bij 'Applause' en bij 'Sandra' kregendeplanten van bemesting Been hogerebeoordelingdan deplanten vandeandere niveau's. Nadatdecontroleplantenéén weekindeuitbloeiruimtehaddengestaanenaan heteinde vandeuitbloeiperiode isereen vergelijking gemaakttussenplanten vanbvwen hetpbn. Nadeeersteweekbleken (doorplantennaastelkaarte zettenente vergelijken)de plantenopbvw verdertezijn metde bloemknopontwikkelingdandie van hetpbn.ook warendeplantensterknaarhetlicht vanderamenindeuitbloeiruimte gericht.dezonweringvandeuitbloeiruimte vanbvwis vanafdatmomentgeslotengebleven. Aan heteinde vande uitbloeiperiodewarenergeenduidelijkeuiterlijkeverschillenmeerzichtbaar. Conclusies Doordetransportsimulatie traderenigeschadeop.bij 'Sandra'en 'Surf' was ersprake vankrommebloemstelen, bij 'Pink Arola'isenigebladschade gevonden.desnelheidvanopenkomen vande bloemen werdafgeremd, maar uiteindelijkkwamendegetransporteerdeplanteneven veropenalsde controle. De bemestingbehandelingenhebbengeengrote verschillenin transportgevoeligheidof houdbaarheidveroorzaakt.er waren watverschillenin het aanvoerstadiumaan het begin vandeproef (er warenrasverschillenen bemesting Awasbijtweerassenietsrauwer) en bijbemesting Awareneraan heteinde vande proefminderbloemendan bijdeoverigebehandelingen (wat mogelijkmet hetaanvoerstadiumte maken kan hebben). Heteffect vande bemestingopde houdbaarheid/kwaliteit zouineenandere tijd van hetjaar,als hetgewasmeerverdamptener vakerwater wordt gegeven,groteren/ofduidelijkerkunnen zijn. Bijde vergelijkingtussenderesultaten vanbvwenpbn blekeneraan het einde vandeuitbloeiperiodegeengrote verschillente bestaan. Literatuur Cockshull, K.E. en Hughes, A.P., 1972. FlowerformationinChrysanthemum morifolium:theinfluenceoflightlevel.j.hort.sei. 47: 113-127. Jong, Y.de, en Barendse, H,1989. Houdbaarheiden bemestingpotchrysant. Produkt89.1138.ProefverslagBloemenveiling Westland. Mulderij,G.E.,1987.Invloed vanaanvoerstadium,transportduuren herkomstop dehoudbaarheidvan potchrysant.proefstation voordebloemisterijin Nederland,Intern Verslagnr. 65. Sterling,E.P.en Molenaar, W.H.,1985. Transporttolerantievan potplanten. SprengerInstituutmededelingnr. 39.
Tabel1.Totaalaantalbloemenen knoppenperplantopdag29 (gemiddelden van 16 planten; behandelingen metdezelfdeletters verschillennietsignificant, p = 0,05). bemesting A B C D E ras 'Applause' 29,6 j 32,6 k 26,2 i 25,3ghi 22,5efg 'Surf' 17,8abc 18,8bed 16,8ab 17,6abc 17,1ab 'Pink Arola' 15,7 a 18,4abc 17,7abc 17,6abc 20,5ede 'Sandra' 23,8fghi 21,7def 22,3efg 22,8efgh 25,7 hi Tabel2.Stadiumvanderijpstebloemopdag 1 (gemiddelden van16 planten; behandelingenmetdezelfdelettersverschillennietsignificant, p = 0,05). bemesting A B C D E ras 'Applause' 7,3ede 8,6 h 8,3gh 6,9bc 7,5cdef 'Surf' 7,3ede 6,9 bc 7,3ede 7,1cd 7,2 ede 'Pink Arola' 6,0a 6,9bc 6,9bc 6,1a 6,4ab 'Sandra' 7,8 efg 8,3 gh 8,0fgh 7,7defg 8,1fgh Tabel3. Aantalgoedopengekomen bloemenperplantopdag29 (gemiddelden van 40 planten;behandelingenmetdezelfdelettersverschillennietsignificant, P = 0,05). ras 'Applause' 'Surf' 'Pink Arola' 'Sandra' controle 11,2 d 5,0 b 4,0ab 10,6 d transpi 7,9 c 3,7 a 3,1 a 11,0 d Tabel4. Aantalgoedopengekomen bloemen perplantopdag29 (gemiddelden van 40 planten; behandelingenmetdezelfdelettersverschillennietsignificant, P = 0,05). bemesting A B C D E controle 10,6 d 8,9 c 6,9ab 5,9 a 6,3ab transp 6,4ab 7,5bc 5,9 a 5,8 a 6,5ab
Tabel5.Beoordelingscijfer voordealgemene indruk vandeplantenopdag29 (l=slecht,5=goed,gemiddelden van 8 planten;behandelingenmetdezelfde lettersverschillennietsignificant, p =0,05). bemesting A B C D E ras 'Applause' 2,8cd 3,7 f 3,0 ede 2,5 bc 1,9 b 'Surf' 3,7 f 3,5ef 3,8 f 3,3def 3,4def 'Pink Arola' 1,2a 0,8a 0,6a 0,9a 1,1 a 'Sandra' 2,8cd 3,7 f 2,9ede 2,5bc 1,9b
a b Figuur 1 en 1. Verloop stadiumvanderijpstebloem van (getransporteerdeen controle) planten van hetras 'Sandra'(bemesting B)indeuitbloeiruimtes van BloemenveilingWestlanden hetproefstation voorde Bloemisterij. 10, Sandra, oemest I ng 3g 9.5 (- a d u 9 L "n! 8.5 r *? 7.5! 6.5 10 d»g 15 20 25 30 35 10 r Sandra, bemest j_rjg 3j P N' 9.5 3 U 9 L 8.5 h 7.5 I 6.5 10 dag 15 20 25 30 35 transportbehandeling j^_! x controle
Bijlage. Hetvaststellen van hetstadiumvande bloemen vondplaatsmetbehulp vande stadiazoalsdiebeschrevenzijndoorcockshullen Hughes (zietekening). Hierbijzijnde volgendebeschrijvingenvantoepassing: stadium 3 - dichte,geheelgroene knop; 4 5 6 7 9-10 - gesprongen knop, nietkleurtonend; gesprongen knop, kleurtonend; gekleurdeknop, buitenstelintbloemenbeginnente strekken; gekleurdeknop,eenaantalbuitenstelintbloemenzijn gestrekt, maarerisnoggeen volledigontwikkeldebuitenste krans; bloem mettweeofdriegeheelontwikkeldekransenlintbloemen; bijenkelbloemigecultivars:lintbloemengeheelontwikkeld,maar allebuisbloemennogdicht (geen meeldradenzichtbaar); bloem, waarvaneengrootdeel vandelintbloemengoedzijn gestrekt; enkelbloemig:eenaantalkransenmeeldradenontwikkeld; bloemwaarvanallelintbloemengoedzijn gestrekt; enkelbloemig:allemeeldradenontwikkeld. 8 Stages in the development of chrysanthemum flowers. Stages 8 to 10 are drawn at half the scale of stages 3 to 7. Uit:Cockshull, K.E.en Hughes, A.P., 1972. FlowerformationinChrysanthemum morifolium:theinfluenceoflightlevel. J.Hort.Sei. 47, 113-127.