Strategisch Visie Stichting voor Christelijk Praktijkonderwijs voor Hardenberg & omgeving 2015-2018 Ontwikkeling van Talent door ontwikkeling van eigen Kracht Hardenberg, 27 januari 2015 1
Inleiding Nadat eind 2012 het nieuwe schoolontwikkelingsplan voor PrO Hardenberg het licht heeft gezien en er in 2013 een notitie is verschenen over de financiële en personele beleidsontwikkeling voor de komende jaren onder de titel Koersen in crisistijd is bij de bestuurder de behoefte ontstaan om op meer strategisch niveau te kijken naar de gewenste ontwikkeling van de stichting voor christelijk praktijkonderwijs voor Hardenberg en omgeving. De omgeving van de stichting en de school in de meeste brede zin bedoeld, zijn volop in beweging en dat vraagt niet alleen om antwoorden op schoolniveau maar ook op bestuurlijk niveau. De focus op schoolniveau is natuurlijk gericht op de ontwikkeling van het onderwijs, de leerlingen, het personeel en de daarmee samenhangende flankerende beleidsterreinen. Op bestuurlijk niveau wordt vooral gekeken naar de ontwikkelingen rond Passend Onderwijs en de mogelijke effecten op het praktijkonderwijs, de positie binnen het Samenwerkingsverband Noordoost Overijssel, de relatie met de gemeenten in casu de ontwikkelingen rond de Jeugdzorg, de Participatiewet, de overheveling van delen van de AWBZ naar de gemeenten en dergelijke, alsmede de ontwikkelingen bij andere partners met name in de zorg. Al deze ontwikkelingen vragen om een antwoord van het bestuur, waarbij vooral de vraag centraal staat hoe het bestuur zich tot deze ontwikkelingen verhoudt en welke antwoorden het wenst te geven. Heldere, duidelijke en richtinggevende antwoorden kunnen alleen maar gegeven worden als het bestuur een eigen visie heeft op (de toekomst van) het praktijkonderwijs en een eigen missie als fundament voor deze visie. Missie De kern van het praktijkonderwijs bestaat hierin dat het als vorm van voortgezet onderwijs kinderen waarvan verwacht wordt dat zij niet in staat zullen zijn om een diploma te behalen, helpt zich te ontwikkelen tot volwaardige burgers van en in onze samenleving. Rond de thema s wonen, werken, vrije tijd en burgerschap worden de leerlingen uitgedaagd het beste van zichzelf te geven en te leren op eigen been te staan. Het bestuur wil benadrukken dat het essentieel is voor het praktijkonderwijs dat het leerlingen vooral ziet als jonge mensen met talenten in plaats van met beperkingen. Natuurlijk zijn er beperkingen en grenzen aan het kunnen van deze doelgroep, maar de ontwikkeling van deze groep leerlingen is meer gebaat bij een positieve benadering. Een die uit gaat van mogelijkheden, van de aanwezige talenten en de eigen kracht van mensen. De stichting heeft dan ook als missie voor het praktijkonderwijs waar het verantwoordelijk voor is: Ontwikkeling van Talent door ontwikkeling van eigen Kracht Deze missie heeft diverse dimensies, waarbij de ontwikkeling van het talent van de leerling, door de leerling aan te sporen en te helpen zijn/haar kracht in te zetten, centraal staat; 2
tegelijkertijd staat de missie voor de kracht van mensen die dagelijks werken met deze doelgroep en daarmee voor de kracht van het praktijkonderwijs dat zich de afgelopen tien jaar tot een volwaardige vorm van voortgezet onderwijs heeft weten te ontwikkelen. Deze missie sluit aan bij de missie van de school geformuleerd in een zestal kernwaarden die een nadere en schoolgebonden vertaling zijn van de missie van de stichting. 3
Visie van het bestuur op de positie en betekenis van het praktijkonderwijs Binnen de regio voelt en weet PrO Hardenberg zich als school voor voortgezet onderwijs en maatschappelijke instelling in hoge mate verantwoordelijk voor de groep van (oud)leerlingen met een grote afstand tot kwalificatie en tot de arbeidsmarkt omdat deze groep niet in staat is om een diploma te halen. Binnen het geheel aan onderwijsvoorzieningen voor voortgezet onderwijs binnen de gemeente Hardenberg levert het praktijkonderwijs een substantiële bijdrage aan de scholing en de talentontwikkeling van deze groep, door deze leerlingen te begeleiden naar een eigen en bestendige (werk)plek in de samenleving. Dit gebeurt vanuit een kleinschalige en veilige setting door een deskundig en betrokken team van medewerkers in nauwe samenwerking en samenspraak met scholen, instellingen, bedrijven en de gemeente(n). Uitwerking van de visie in beleidsvoornemens Een deel van de visie van het schoolbestuur vindt zijn uitwerking in het schoolontwikkelingsplan van PrO Hardenberg. Het plan kent een aantal beleidsterreinen waarvoor beleid is geformuleerd. Door middel van jaarlijks op te stellen activiteitenplannen worden de beleidsvoornemens uit het schoolontwikkelingsplan stap voor stap gerealiseerd. De rol van het bestuur is vooral faciliterend, stimulerend en controlerend. Het krijgt onder andere vorm en inhoud door: Het ondersteunen van de ontwikkeling van de christelijke identiteit van de praktijkschool, waarbij de christelijke identiteit niet enkel zichtbaar wordt door dagopeningen en het vieren van christelijke feestdagen, maar ook door iedere leerling te zien en te behandelen als een uniek schepsel met eigen talenten en daarnaast door het versterken van de gemeenschapszin in de school; Het werken aan kwalitatief goed praktijkonderwijs: waarin het talent van de leerling centraal staat, een uitdagende en maatschappijgerichte leeromgeving, met een duidelijke focus op werk, en qua onderwijs en zorg een bovengemiddeld goede praktijkschool in een veilige omgeving; Het creëren van een financieel gezond PrO, waarbij in het financieel beleid het onderwijs centraal staat; Een goed personeelsbeleid en kwalitatief goed personeel: de school is ook voor de medewerkers een veilige werk- en leeromgeving, de medewerkers zijn professionals die zich blijven ontwikkelen door scholing en geregelde intervisie, het personeelsbeleid schept hiervoor de kaders. Verder richt het schoolbestuur zich op: Het garanderen van het (voort)bestaan van een school voor praktijkonderwijs op langere termijn in de regio door het creëren van duurzame bestuurlijke samenwerking met andere onderwijsorganisaties; Het creëren en onderhouden van goede relaties met de gemeente, het onderwijs, bedrijven en zorginstellingen; Verder versterken van de positie van PrO Hardenberg in de regio en binnen het samenwerkingsverband; Pro Hardenberg vormt voor de doelgroep van PrO leerlingen een onmisbare schakel naar werk en een bestendige (werk)plek in de samenleving. 4
Deze functie en positie vormt een integraal onderdeel van de beleidskaders van het samenwerkingsverband Noordoost Overijssel; De kerntaak van PrO Hardenberg verbreedt zich door naast onderwijs en arbeidstoeleiding meer en blijvende aandacht te besteden aan de ontwikkeling en creatie van bestendige werk(ervarings)plekken; vanuit haar kerntaak wil PrO Hardenberg hierbij optreden als initiator, aanjager en katalysator. Pro Hardenberg werkt daartoe nauw samen met de gemeente binnen de kaders van het beleid rond het sociaal domein; er wordt gewerkt om PrO leerlingen een actieve rol te geven in de maatschappelijke ondersteuning; hierbij kan concreet gedacht worden aan het creëren van werkervaringsplekken in buurtondersteuning (boodschappendienst, kleinschalig tuinonderhoud, kleinschalige klussenservice en dergelijke). Voor onze leerlingen ontstaan plekken waar arbeidservaring kan worden opgedaan en waar zij maatschappelijk van (grote) betekenis kunnen zijn. Pro Hardenberg speelt een actieve rol wat betreft de ontwikkeling van nieuwe initiatieven om jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt een betekenisvolle plek in de samenleving te laten verwerven bij voorkeur in een werksituatie; zowel binnen de eigen school als daarbuiten wordt actief gezocht naar mogelijkheden om ten behoeve van (oud) leerlingen arbeidsplaatsen te creëren; Pro Hardenberg speelt een actieve rol binnen de ontwikkelingen rond de Jeugdzorg door mee te werken aan de ontwikkeling van nieuwe vormen van Jeugdzorg waarin een integrale benadering waarin de leerling centraal staat, verder wordt ontwikkeld; De verschillende transities bieden ook mogelijk om in nauwe samenwerking met de gemeente en andere partijen tot maatwerk te komen voor onze leerlingen. De trend in al deze ontwikkelingen is dat naast bezuinigingen de decentralisatie ook wordt gezien als een weg waarlangs meer maatwerk op lokaal niveau kan worden gerealiseerd waarbij de (jonge) burger steeds meer wordt aangesproken op de eigen verantwoordelijkheid. Verantwoordelijkheid kunnen dragen, betekent ook keuzes kunnen afwegen en maken en de gevolgen daarvan zoveel mogelijk kunnen overzien; vaardigheden die bij veel van onze leerlingen nog in de kinderschoenen staan. Het stelt ons als praktijkonderwijs ook voor de grote uitdaging om de eigen kracht van jongeren te helpen versterken zodat zij zich kunnen ontwikkelen tot zelfstandige jonge mensen die hun talenten kunnen ontwikkelen en inzetten. Een prachtige en ook moeilijke uitdaging die de moeite waard is aan te gaan. Hardenberg, 27 januari 2015 Maarten Post, bestuurder 5