resultaten 2014, peiling 4b november 2014 Van 4 tot en met 16 februari is de eerste peiling van 2014 onder het HengeloPanel gehouden. Hieraan deden 1.744 panelleden mee (een respons van 65%). Zij hebben vragen beantwoord over vrijwilligerswerk, mantelzorg, lichaamsbeweging & sport, cultuur en woon-werkverkeer. Van Resultaten 9 tot en peiling met 21 indicatoren september 2014 jaarverslag is een peiling 2013 : onder het HengeloPanel gehouden. 38% Van doet de vrijwilligerswerk 2.628 panelleden voor die een waren organisatie uitgenodigd, of instelling, hebben 1.455 leden de vragenlijst 47% van ingevuld. de mantelzorgers Een respons krijgt van ondersteuning, 55%. Het onderwerp van deze peiling was Onderhoud 48% sport openbare minimaal één ruimte. keer per De week, gemeente Hengelo wil met deze peiling nagaan 83% in welke bezocht mate in de bewoners afgelopen bereid 12 maanden zijn om minimaal zich actief één in culturele te zetten voorstelling bij het onderhoud 69% van gaat de met openbare de (elektrische) ruimte. fiets naar het werk. Resultaten Bovenstaande peiling percentages onderhoud zijn openbare onder andere ruimte van belang voor de het jaarverslag van de gemeente 28% van Hengelo. de panelleden Samen levert met zelf andere al een actieve indicatoren, bijdrage, die 15% ook zou regelmatig dit in de gemeten toekomst wel worden, willen geven doen. zij Samen een beeld is dit dus van 43% de effecten van alle van panelleden. beleid. Taken die deze groep wel zou willen doen (of al doet) zijn bladeren vegen in de herfst (68%) en opruimen Tabel zwerfafval 1. Overzichtstabel (58%). Ook met Verwijderen indicatoren van onkruid t.b.v. het op de stoep en de straat wordt nog door jaarverslag de helft (50%) 2013 genoemd. Meest genoemd wordt echter Opletten of iets kapot, of vernield is en dit melden bij de gemeente (78%). 2008 2012 2014 Er is maar weinig animo voor het onderhouden van groenvakken, het maaien van gazons en % inwoners dat vrijwilligerswerk doet 35% 38% (38%) het legen van afvalbakken. % mantelzorgers dat ondersteuning krijgt 55% 47% (60%) Van de bewoners die al actief zijn of dit willen worden, wil driekwart (75%) wel wat doen, % Hengeloërs dat minimaal één keer per week sport 36% 48% 48% maar niet verder dan de eigen straat. % 18 t/m 64-jarigen dat voldoende beweegt volgens 47% 42% Van de bewoners Nederlandse die norm al gezond actief bewegen zijn of (NNGB) dit willen worden, wil eveneens driekwart (74%) maandelijks of zelfs vaker iets doen. % Hengeloërs dat in voorgaande 12 maanden een 76% 84% 83% culturele voorstelling e.d. heeft bezocht Belangrijkste % Hengeloërs motieven dat in voor voorgaande inwoners 12 maanden om iets een te doen 40% zijn: Ik vind 41% dat iedereen 41% zich hoort in te zetten voor kunstzinnige de straat/buurt activiteit heeft gedaan en Ik voel mij beter in een mooiere omgeving en wil daar ook aan bijdragen. % op (elektrische) Ik stel hogere fiets naar het eisen werk aan (in Hengelo) mijn leefomgeving 70% dan 69% de gemeente 69% kan waarmaken * Bij wordt twee van maar de zeven weinig indicatoren genoemd zijn in de als beleidsbegroting motief. 2013-2016 streefwaarden opgeno Deze zijn tussen haakjes vermeld. Panelleden vinden massaal (90%) dat inwoners die de openbare ruimte onderhouden niet voor kosten van het afval moeten opdraaien. Helft panelleden (49%) steunt idee om burgers actiever te betrekken. 61% denkt dat de kwaliteit van de woonomgeving hierdoor achteruit zal gaan. Afvalbakken minder vaak legen en minder vaak zwerfafval opruimen zijn de minst populaire bezuinigingsmaatregelen. Slechts respectievelijk 5% en 9% vinden deze maatregel geen probleem. Voor het minder vaak onkruid verwijderen uit de groenvakken is het meeste draagvlak (42%).
Veel steun actief betrekken burgers bij onderhoud openbare ruimte Bijna de helft (49%) van de panelleden vindt het een (zeer) goed idee om inwoners, groepen inwoners en organisaties meer actief bij het onderhoud van de openbare ruimte te betrekken. Daar staat tegenover dat 22% dit een (zeer) slecht plan vindt (zie figuur 1). Figuur 1: De gemeente Hengelo streeft ernaar om individuele inwoners, groepen inwoners en organisaties meer actief bij het onderhoud van de openbare ruimte te betrekken. Wat vindt u van dit plan? (N=1.455) Vrees voor achteruitgang kwaliteit woonomgeving Aan de panelleden is vervolgens een viertal verdiepende stellingen voorgelegd. Dan blijkt dat nog maar vier dan de tien panelleden (38%) vinden dat inwoners prima in staat zijn om (samen) hun straat/buurt netjes te houden. Een ruime meerderheid 61% denkt dat het ten koste zal gaan van de kwaliteit van de woonomgeving. Figuur 2: In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? (N=1.455) 2
Maaien gazons en afvalbakken legen vooral taken van gemeente Voor alle taken geldt dat de panelleden gemiddeld genomen vinden dat dit meer de verantwoordelijkheid van de gemeente is dan van de inwoners. Dit geldt het sterkst voor het legen van afvalbakken en het maaien van gazons. Op een schaal van -2 (verantwoordelijkheid volledig bij de inwoners) tot + 2 (verantwoordelijkheid volledig bij de gemeente) scoort deze taak een 1,5. Het vegen en opruimen van bladeren in de herfst is een zaak die men veel meer een gedeelde verantwoordelijkheid vindt (zie figuur 3). Figuur 3: Wilt u voor elk van de zaken hieronder aangeven wie volgens u het meest verantwoordelijk is? (Nmin =1.430) Eén op de zeven wil wel actief worden Desgevraagd geeft 15% aan wel een bijdrage te willen én kunnen leveren aan het onderhoud van de openbare ruimte. Nog eens 28% zegt nu al wat te doen. Samen is dus 43% van de inwoners bereid en in staat een bijdrage te leveren. Het maakt hierbij overigens geen verschil of men in een huurwoning of een koopwoning woont. Figuur 4: Zou u zelf een bijdrage willen én kunnen leveren aan het onderhoud van de openbare ruimte? (N =1.455) 3
Motieven om een actieve bijdrage te (blijven) leveren Aan de panelleden die aangaven een bijdrage te (willen) leveren is gevraagd naar hun motieven. Het meest genoemd wordt Ik vind dat iedereen zich hoort in te zetten voor de straat/ buurt en Ik voel mij beter in een mooiere omgeving en wil daar ook aan bijdragen. Figuur 5: U heeft aangegeven dat u een bijdrage wilt en kunt leveren aan het onderhoud van de openbare ruimte, of dat al doet. Wat is (of zijn) uw reden(en) daarvoor? (N =624) Maar weinig mensen geven gezelligheid (6%) aan als motief of mijn buren verwachten dat (5%). Bij Andere reden, namelijk: noemden de panelleden uitsluitend zaken die onder de andere negen redenen te scharen zijn. Motieven om geen actieve bijdrage te leveren Ook aan de panelleden die geen bijdrage willen of kunnen leveren is gevraagd naar de redenen hiervoor. Het meest genoemd wordt Ik vind het niet mijn taak, maar van de gemeente (55%), gevolgd door Ik betaal al genoeg belasting (36%), ik heb geen zin om de rommel van anderen op te ruimen (35%) en ik heb daar geen tijd voor (34%). Gemiddeld noemt men zo n drie redenen waarom men geen bijdrage wil of kan leveren (zie figuur 6). 4
BRONNEN Gemeente Hengelo. HengeloPanel 2014 peiling 1. Gemeente Hengelo. HengeloPanel 2012 peiling 1. Gemeente Hengelo. Omnibusenquête 2002-2008. Figuur 6: U heeft aangegeven dat u geen bijdrage wilt en / of kunt leveren aan het onderhoud van de openbare ruimte, dat u hiermee bent gestopt, of dat u dat (nog) niet weet. Wat is (of zijn) uw reden(en) daarvoor? (N =615) Bij Andere reden, namelijk: noemden de panelleden hoofdzakelijk zaken die onder de andere redenen te scharen zijn. Daarnaast geven enkele panelleden aan beroepskrachten niet werkloos te willen maken, of ze vinden dat de gemeente werklozen zou moeten inzetten. Angst voor ruzie in de buurt wordt ook soms genoemd. Bladeren vegen en opruimen zwerfafval favoriet De panelleden die actief zijn of willen worden, is gevraagd wat ze zelf willen en kunnen doen. Het meest genoemd worden Opletten of iets kapot, of vernield is en dit melden bij de gemeente (78%) en Vegen en opruimen van bladeren in de herfst (68%) en Opruimen van zwerfvuil (58%). Ook Verwijderen van onkruid op de stoep en de straat wordt nog door de helft (50%) genoemd. Aan de andere kant zijn er ook taken die maar weinig mensen noemen. Het gaat dan om Schoonhouden van speeltoestellen en speelplekken (18%), Snoeien van struiken en takken in groenvakken (14%), Verwijderen van onkruid uit groenvakken (13%), Maaien van gazons (6%) en Legen van afvalbakken (2%). Dit zijn zonder uitzondering zaken die voor de meeste mensen niet direct aan hun eigen tuin grenzen. 5
Figuur 7: Wat zou u zelf willen én kunnen doen aan het onderhoud van de openbare ruimte? (N=628) Het is heel verschillend hoe vaak men bereid is om iets te doen aan het onderhoud van de openbare ruimte. Van de panelleden die aangaven iets te (willen) doen, geeft 31% aan dit één keer per maand te (willen) doen. Nog eens 22% kruiste één keer per 2 weken aan 17% één keer per week (zie figuur 8). Van de bewoners die actief zijn of dit willen worden, wil in totaal driekwart (74%) minimaal maandelijks iets doen. Figuur 8: Hoe vaak zou u (ongeveer) bereid zijn om bij te dragen aan het onderhoud van de openbare ruimte? (N =628) 6
Vooral interesse in onderhoud eigen woonomgeving De panelleden die actief zijn of willen worden, hebben hierbij vrijwel steeds op een stukje direct grenzend aan de eigen woning/tuin voor ogen (34%) of de eigen straat (41%). Slechts één op de vijf (19%) wil in de eigen buurt wel wat doen, maar in mijn wijk en in heel Hengelo worden maar door 2% van de genoemd. Aan de panelleden die zouden willen bijdragen is ook gevraagd met wie ze samen zouden willen werken. Het meest genoemd wordt samen met mijn buren (50%), maar velen willen ook wel alleen (32%) een bijdrage leveren, of samen met hun gezin (22%). Samen met iemand van de gemeente (18%) of samen met een maatschappelijke organisatie (6%) wordt maar weinig genoemd. Afval ophalen en gereedschap/materialen belangrijke voorwaarden Ook is gevraagd waar men behoefte aan zou hebben, om een bijdrage te kunnen leveren aan het onderhoud van de openbare ruimte. Het meest genoemd worden Dat het afval wordt opgehaald (56%), Gereedschap / materialen (39%) en Een persoon of een organisatie die het organiseert (34%). Figuur 9: Waar zou u behoefte aan hebben, om een bijdrage te kunnen leveren aan het onderhoud van de openbare ruimte? (N= 589) Meehelpen mag inwoners niet op kosten jagen Zo n 90% van de panelleden vindt dat inwoners die helpen bij het onderhoud daar geen extra kosten voor moeten krijgen. Een ruime meerderheid (58%) denkt dat Diftar 1 een belemmering kan zijn voor inwoners om mee te helpen bij het onderhoud van de openbare ruimte. Eén op de drie (30%) van de panelleden is het (helemaal) eens met de stelling Inwoners die helpen bij het onderhoud in de openbare ruimte moeten daar een beloning voor krijgen. 1 Diftar staat voor gedifferentieerd TARief. Dat betekent dat inwoners betalen voor de keren dat ze hun container aan straat zetten, of gebruik maken van uw ondergrondse container. 7
Figuur 10: In hoeverre bent u het eens met de volgende stellingen? (N= 1.455) Draagvlak voor bezuinigingsmaatregelen Ook is gevraagd naar het draagvlak voor verschillende bezuinigingsmaatregelen op het gebied van de openbare ruimte. Minder vaak onkruid verwijderen uit groenvakken kan nog op de meeste steun rekenen (42%). Het minder vaak leven van afvalbakken (5%) en het minder vaak opruimen van zwerfvuil (9%) vinden maar weinig mensen geen probleem. Figuur 11: Vanwege de voortdurende bezuinigingen zal de gemeente keuzes moeten gaan maken. Waarschijnlijk ook in het onderhoud van de openbare ruimte. Hieronder staan mogelijke maatregelen die de gemeente kan nemen. Zou u per maatregel aan willen geven hoe u daar tegenaan kijkt? U kunt kiezen tussen geen probleem, liever niet of beslist niet. (N= 1.455) Tips en suggesties van panelleden Aan het eind van de vragenlijst konden panelleden nog tips geven over hoe de gemeente inwoners kan betrekken bij het onderhoud van de openbare ruimte. Of een opmerking plaatsen naar aanleiding van de vragenlijst. Meerdere panelleden nemen hierbij geen blad voor de mond en geven aan dat er harder gewerkt zou moeten worden door de medewerkers die nu de openbare ruimte onderhouden. Anderen onderstrepen nogmaals aan dat ze het niet verstandig te vinden om burgers meer verantwoordelijkheid voor het onderhoud van de openbare ruimte te geven. 8
Veel van de genoemde tips zijn zaken die op de voorgaande pagina s al zijn behandeld. Daarnaast kwamen panelleden met de volgende ideeën: - Bladkorven plaatsen waar buurtbewoners bladeren in kunnen storten - Actieve buurten belonen met extra buurtbonnen, Een extra gratis groene Otto ter beschikking stellen aan mensen die onderhoud plegen. - Meer snippergroen verkopen, Speelplekken laten adopteren, Openbaar groen in bruikleen geven - Pak het planmatig en kleinschalig aan, Coördinatie, Zorg voor duidelijke afspraken. Bron: Gemeente Hengelo, afdeling Bedrijfsondersteuning, Beleidsonderzoek en Geo Informatie. HengeloPanel, peiling oktober 2014. Colofon Het HengeloPanel is een grote groep inwoners, die een aantal keren per jaar een vragenlijst van de gemeente invult. 9 Zo weet de gemeente wat inwoners vinden van het gemeentelijk beleid en welke ontwikkelingen er plaatsvinden in Hengelo. De resultaten gebruikt de gemeente bij het maken van beleid en het nemen van besluiten. Heeft u nog vragen over het HengeloPanel, neem dan contact op met de afdeling Beleidsonderzoek en Geo Informatie via panel@hengelo.nl.