Arbeidsmarktbeleid Onderwijs, jeugdbeleid, arbeidsmarktbeleid, zorg, welzijn en cultuur. Voor deze maatschappelijke thema s heeft Holland Rijnland een Sociale Agenda ontwikkeld. Vanuit deze agenda wisselen de veertien aangesloten gemeenten specialistische kennis en ervaringen uit, doen ze gezamenlijk onderzoek en ontwikkelen ze plannen. Deze werkwijze betekent niet dat Holland Rijnland bevoegdheden en verantwoordelijkheden van gemeenten wegneemt. De winst van deze regionale aanpak zit m juist in een snellere, efficiëntere, goedkopere en kwalitatief betere dienstverlening. Samenwerken aan optimale regionale arbeidsmarkt Om de regionale economie te stimuleren werkt Holland Rijnland samen met het onderwijs en met ondernemers. De verwachting was dat de regionale arbeidsmarkt na de recessie te maken krijgt met structurele krapte. Nu is het inzicht dat vraag en aanbod van banen gelijk zal blijven. Wel blijft binnen bepaalde branches sprake van slechte aansluiting van de opleiding en de beroepspraktijk. Het blijft van belang om regionaal de vraag van de arbeidsmarkt en de uitstroom uit het onderwijs optimaal af te stemmen. Ondanks dat de werkloosheid in de regio onder het landelijk gemiddelde ligt, wil de regio het aantal mensen met een uitkering zo beperkt mogelijk houden. Gemeenten werken samen om kwetsbare groepen in de samenleving te stimuleren tot participatie; werk of nuttige dagbesteding. Iedereen doet mee in Holland Rijnland. Opdracht Het arbeidsmarktbeleid van Holland Rijnland richt zich op twee thema s: Decentralisatie Werk: werk is één van de drie grote decentralisaties. Hoofddoel van de Decentralisatie werk is te komen tot een hogere participatie van kwetsbare doelgroepen op de arbeidsmarkt. Dit heet wel het komen tot een inclusieve arbeidsmarkt. Gemeenten krijgen met de invoering van de Participatiewet meer zeggenschap over de onderkant van de arbeidsmarkt. Gemeenten bereiden zich hier op regionale schaal van Holland Rijnland op voor binnen het project 3 Decentralisaties; 3D. Aansluiting onderwijs arbeidsmarkt: belangrijke randvoorwaarde voor goed functionerende regionale arbeidsmarkt is dat het onderwijs goed aansluit op de vraag vanuit het bedrijfsleden. Rol van Holland Rijnland Arbeidsmarktbeleid is één van de speerpunten van Holland Rijnland. Het samenwerkingsverband wordt hierbij vooral benut als platform voor kennisuitwisseling en beleidsafstemming tussen gemeenten voor de thema s aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt en arbeidstoeleiding kwetsbare doelgroepen. De samenwerking op het deelterrein van de decentralisatie werk is nog intensiever en maakt deel uit van het project 3D. In het Regionaal Platform Arbeidsmarkt Rijn Gouwe (RPA Rijn Gouwe) vertegenwoordigd Holland Rijnland de gemeenten en vervult zij een aanjagende en agenderende rol ten aanzien van onderwijs, ondernemers en bestaande netwerken en platformen op de regionale arbeidsmarkt. De verwachting is dat de nieuwe Participatiewet per 1 januari 2015 van kracht wordt. Hierin is een centale rol weggelegd voor het op te richten werkbedrijf. Hierin zijn werkgevers, werknemers, UWV en gemeenten vertegenwoordigd. Holland Rijnland ondersteunt de totstandkoming van dit werkbedrijf. 1
Hierin is het van groot belang dat nauw samengewerkt wordt met de subregionale werkgeversservicepunten. 3D: Decentralisatie werk Regionale voorbereiding op Participatiewet Hoofdopgave voor de komende tijd wordt om meer mensen te laten participeren. Het rijk bereidt de nieuwe Participatiewet voor. Gemeenten krijgen hierin verantwoordelijkheid om meer werkzoekenden en medewerkers van de sociale werkvoorziening toe te leiden naar reguliere banen. Werkgevers vervullen hierin een cruciale rol, zij zijn immers verantwoordelijk voor invulling van banen. Het vormgeven van een slagvaardige Werkgeversdienstverlening is dus van groot belang. Binnen Holland Rijnland is sinds juli 2012 het Afstemmingsteam werkgeversdienstverlening gevormd. Dit team bestaat uit directeuren SW, hoofden werk en inkomen van gemeenten en de regiomanager van UWV. De ingezette activiteiten zijn gebaseerd op een marktbewerkingsplan. Op basis van dit plan is bepaald in welke sectoren kansen liggen voor doelgroepen vanuit gemeenten en UWV.Het afgelopen jaar zijn projecten gestart in de zorg en de techniek. Gemeenten kunnen in hun aanbestedingen van werk eisen dat bedrijven die dat werk uitvoeren werklozen inzetten. Dit wordt ook wel sociale winst op aanbesteding of Social return genoemd. Dit biedt bij uitstek mogelijkheden om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt te plaatsen op regulier werk. Het doel is Social return binnen Holland Rijnland verder uit te bouwen. In Holland Rijnland wordt de uitvoering vorm gegeven in de drie subregio s de Rijnstreek, Leidse regio en Duin- en Bollenstreek. In het structuurplan werkgeversdienstverlening zijn samenwerkingsafspraken neergelegd. Arbeidstoeleiding kwetsbare doelgroepen De gemeenten zijn verantwoordelijk voor de arbeidstoeleiding voor mensen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Dit zijn mensen die lager opgeleid zijn en een beroep doen op banen waarvoor weinig of geen scholing vereist is. De inzet met de Participatiewet is deze groep bij reguliere werkgevers aan de slag te laten gaan. Dit houdt in dat de Sociale werkvoorzieningssector ingekrompen dient te worden. Het Rijk heeft met werkgevers-en werknemersvertegenwoordigers in april 2013 het Sociaal Akkoord afgefloten. Werkgevers hebben zich bereid verklaard tot 2025 100.000 banen voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt te realiseren. De overheid zal 25.000 banen realiseren. Als blijkt dat deze doelstelling niet ingevuld wordt, zal de overheid een quotumwet van kracht laten worden. Dit houdt in, dat werkgevers verplicht worden een bepaald aantal werknemers met een vlekje in dienst te nemen. Het op te richten Werkbedrijf krijgt een centrale rol in het schakelen tussen werkgevers die garantiebanen aanbieden en de werkzoekenden. Het Werkbedrijf is geen fysiek bedrijf maar een netwerkorganisatie, waarin gemeenten, SW bedrijven, UWV en vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers in deelnemen. In Holland Rijnland is uitgesproken, dat gestreefd wordt om per 1 januari 2015 een lichte variant van het netwerkbedrijf operationeel te hebben. Alice Standhart is aan de slag als kwartiermaker om het Werkbedrijf in te richten. De uitvoering van re-integratie en de invoering van benodigde verordeningen in het kader van de Participatie vindt lokaal/subregionaal plaats. Holland Rijnland biedt hier een platform voor uitwisseling. Actieplan Jeugdwerkloosheid 2
Sinds 2009 zijn er vanuit het Rijk extra middelen om tijdens de recessie de jeugdwerkloosheid het hoofd te bieden. Onderwijs, Ondernemers en Overheid moeten op regionale schaal plannen maken. De centrumgemeente (Leiden) is namens de regio het aanspreekpunt, beheerd de middelen en levert de projectleider. Holland Rijnland heeft in 2009 samen met gemeente Leiden, UWV en RPA Rijn Gouwe voor de periode 2009-2012 een actieplan opgesteld. Inmiddels stelt het Rijk ook in 2013 en 2014 middelen beschikbaar en wordt het project gecontinueerd. Bekendste deelprojecten zijn project JA! (Jongeren op de Arbeidsmarkt), het school ex -programma van de ROC s en stage nieuwe stijl. Ook in 2013 en 2014 is Holland Rijnland nauw betrokken bij de uitvoering van het actieplan. Holland Rijnland vormt hierbij een platform voor beleidsontwikkeling. Voorbeelden zijn financiering van instrumenten op het snijvlak van zorg, werk en onderwijs en knelpunten rondom de invoering van onderwijs als voorliggende voorziening voor een bijstandsuitkering. Aansluiting onderwijs - arbeidsmarkt Een belangrijke randvoorwaarde voor goed functionerende regionale arbeidsmarkt is dat het onderwijs goed aansluit op de vraag vanuit het bedrijfsleden. Dit wordt ook wel de Macrodoelmatigheid van het onderwijs genoemd. Het onderwijs heeft hierin een zelfstandige verantwoordelijkheid. Gemeenten hebben er vanuit hun verantwoordelijkheid voor sociale zaken, leerplicht en bestrijding van voortijdig schoolverlaten belang bij dat het onderwijs die verantwoordelijkheid ook serieus neemt. Een regio heeft niets aan teveel schoonheidsspecialisten als er werknemers in de zorg tekort zijn. Holland Rijnland zit als uitvoerder van de leerplicht en rmc-functie en vertegenwoordiger van de gemeenten in het Regionaal Platform Arbeidsmarkt (RPA) Rijn Gouwe structureel aan tafel met het beroepsonderwijs. Door zowel een agenderende rol op te pakken en als platform te fungeren voor overleg tussen onderwijs, ondernemers en overheid wil Holland Rijnland bijdragen aan een goede aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. Holland Rijnland is betrokken bij de uitvoering van concrete projecten, zoals het convenant bouwen en opleiden (132 kb) dat in 2012 is afgesloten. Dit is een convenant tussen werkgevers (Bouwend Nederland), de drie bouwopleidingen in de regio en de gemeenten. Zie ook het Jaarverslag Bouwen en Opleiden 2013, def. versie (581 kb). Hierin komt naar voren, dat eerste stappen gezet zijn, maar dat verdere invoering nog energie vergt. Human Capital Agenda topsectoren Ook binnen het topsectorenbeleid is het van belang om de aansluiting onderwijs arbeidsmarkt goed te volgen en waar nodig te stimuleren. Binnen het topsectorenbeleid wordt dit de Human Capital Agenda genoemd. In Holland Rijnland zijn er vier topsectoren waar stevig wordt ingezet op de economische ontwikkeling: de Space Technology (onderdeel van topsector high tech systemen en materialen) Biobased Economy (vooral als cross-over tussen Life Sciences en Greenports) Life Sciences & Health de Greenports Alle topsectoren in de regio hebben gemeen dat voldoende gekwalificeerd personeel met een technische achtergrond nodig zijn. Het stimuleren van het techniekonderwijs is dan ook speerpunt. Holland Rijnland ondersteund de ontwikkeling van centra voor innovatief vakmanschap zowel in het grijze (techniek) als groene middelbaar beroepsonderwijs. In het hoger beroepsonderwijs worden er centers of Excellence ontwikkeld. Holland Rijnland vertegenwoordigd de regio voor het thema Human Capital Agenda in het Greenport-overleg Overheden. 3
Contact Decentralisatie werk Cylia Wopereis, trekker decentralisatie werk Telefoon: 071-51 65 424 E-mail: c.wopereis@leiden.nl Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt Frans de Lorme van Rossem, beleidsmedewerker Sociale Agenda Telefoon: 06-46 16 50 72 E-mail: fdlorme@hollandrijnland.nl Arbeidstoeleiding kwetsbare groepen Paul Duijvensz, adviseur arbeidsmarktbeleid Sociale Agenda Telefoon: 071-52 39 092 E-mail: pduijvensz@hollandrijnland.nl RPA RijnGouwe Alice Standhart, directeur Telefoon: 06-54 71 28 07 E-mail: rpa-rijn-gouwe@alphenaandenrijn.nl RPA RijnGouwe Klaske Sinnema, accountmanager onderwijs-arbeid Telefoon: 06-54 22 45 71 E-mail: rpa-rijn-gouwe@alphenaandenrijn.nl Actieplan Jeugdwerkloosheid Mw. Jos Valk, projectleider Telefoon: 06-15 16 98 58 E-mail: j.valk@leiden.nl 4
Voor meer informatie: www.hollandrijnland.net September-2014 Holland Rijnland is een vrijwillige, maar niet vrijblijvende samenwerking van en voor veertien gemeenten in het hart van de Randstad. Deze gemeenten werken vanuit een gezamenlijke strategische visie op de verdere ontwikkeling van de regio om de kwaliteit van wonen, werken, ondernemen en recreëren van burgers, bedrijven en instellingen in het gebied te bevorderen. In Holland Rijnland werken samen: Alphen aan den Rijn, Hillegom, Kaag en Braassem, Katwijk, Leiden, Leiderdorp, Lisse, Nieuwkoop, Noordwijk, Noordwijkerhout, Oegstgeest, Teylingen, Voorschoten en Zoeterwoude. 5