MVO 2011/2012 Green happy healthy buildings!
Green, happy, healthy! Voorwoord 4 Over dit verslag 6 Ons bedrijf 9 Kwaliteit voorop 10 Ons MVO beleid in de aandacht 12 Green 14 Happy 30 Healthy 33 Betrokken bij onze ontwikkeling 36 Contactgegevens 38 2
Kerngegevens 2011/2012 Omzet 2011 5,8 miljoen Ziekteverzuim 2011 2,59% Medewerkers 53 Omzet 2012 5,3 miljoen Ziekteverzuim 2012 3,83% Medewerkers 47 3
Voorwoord De uitdaging van anders denken De laatste jaren zien we steeds duidelijker welke kansen onze aarde ons biedt. Waar we ons voorheen vooral zorgen maakten over het energieprobleem van onze planeet, zien we nu dat onze aarde geen energieprobleem heeft: zon, wind en zee bieden genoeg (gratis) energie om de hele aarde te voorzien. Er is alleen wat creatieve energie nodig om deze bronnen goed te benutten. Het probleem ligt dan ook niet zozeer bij de capaciteit van de aarde, als wel bij de manier waarop we ermee omgaan: Onze productiemethoden zijn nu nog inefficiënt en vervuilend en we gaan onzorgvuldig om met afval- en grondstoffen. Vastgoed is nog vaak milieubelastend in verband met de impact door grondstoffen- en energieverbruik en bijbehorende uitstoot van schadelijke stoffen gedurende de levenscyclus. Bovendien hebben ze vaak ook nog een ongezond binnenklimaat. Maar gebouwen kunnen zich gedragen als onderdeel van de natuur, energie leveren in plaats van consumeren en gezond zijn voor mens en milieu. En dat laatste is nu juist onze uitdaging. Vastgoedonderhoud is een van de facetten die de duurzaamheid van een gebouw bepalen. Wij willen er met onze onderhoudsactiviteiten aan bijdragen dat gebouwen gezonder en groener worden en dat hun gebruikers zich er gelukkiger voelen. Verf is niet schadelijk voor mens en milieu, alleen de soorten die nu nog op grote schaal geproduceerd en gebruikt worden zijn dat met hun schadelijke oplosmiddelen wel. Met een beetje creatieve energie hebben wij daarom Rolsma biobased paints ontwikkeld. Volledig op basis van natuurlijke grondstoffen. De belangrijkste? Vlas! En dat is 4
nog maar één voorbeeld van hoe vastgoedonderhoud duurzaam kan zijn. In dit verslag leest u alles over onze duurzame initiatieven, activiteiten en producten. U zult zien dat we een continue ontwikkeling nastreven. Door uitbreiding van de Rolsma lijn bijvoorbeeld, of met nieuwe diensten voor verduurzaming van gebouwen. Door anders te kijken naar schilderen, onderhoud en gebouwbeheer creëren we een heel nieuwe dynamiek in duurzaamheid. Green, Happy, Healthy buildings hebben de toekomst. Daar bouwen wij met plezier aan mee! Namens Gebr. van der Geest, Bas van der Geest 5
Over dit verslag Dit is het tweede verslag over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) van Gebr. van der Geest B.V. Wellicht bent u ook bekend met ons vorige MVO jaarverslag, over 2010. Daarin vindt u uitgebreide informatie over ons bedrijf en ons MVO beleid. Onze duurzame initiatieven en producten worden daarin ook uitgebreid omschreven. Dit verslag vormt een vervolg op het vorige en geeft een overzicht van onze activiteiten en prestaties omtrent duurzaamheid en MVO in kalenderjaren 2011 en 2012. De informatie die in dit verslag beschreven staat komt voort uit onze administratie, uit gesprekken met belanghebbenden en interviews die we hebben gegeven voor vakbladen. We merkten dit jaar dat ons MVO verslag vooral veel gelezen wordt door onze opdrachtgevers. Daarom hebben we hen gevraagd aan te geven welke onderwerpen zij graag in ons nieuwe MVO verslag terug zouden zien. Dat levert een kleurrijk palet op van activiteiten, ideeën, meevallers en uitdagingen die het afgelopen jaar typeren. Uit gesprekken met onze opdrachtgevers blijkt dat een jaarlijks MVO-verslag voor hen niet specifiek meerwaarde heeft. In overleg met hen kiezen we er daarom voor vanaf nu steeds voor twee kalenderjaren een verslag te ontwikkelen. Het volgende MVO verslag zal dan ook verschijnen in het eerste kwartaal van 2015 en de activiteiten en resultaten presenteren van de jaren 2013 en 2014. In tegenstelling tot het vorige verslag, kiezen we er in dit verslag voor niet te rapporteren volgens de richtlijnen van het Global Reporting Initiative. We doen dit omdat we willen ontdekken welke aanpak de voorkeur van onze markt zal hebben. Om hinderlijke overlap tussen onze jaarverslagen te voorkomen, nemen we de algemene informatie over ons bedrijf die onveranderlijk is, niet opnieuw op in dit verslag. Hiervoor verwijzen we naar ons MVO Verslag over 2010. Ons volgende MVO Verslag verschijnt in het eerste kwartaal van 2015 en gaat over de jaren 2012 en 2013 De informatie in dit verslag heeft betrekking op het bedrijf Gebr. van der Geest B.V., met uitzondering van dochteronderneming Rolsma Advanced Biobased Paints en onderhoudscombinatie Pathmos. 6
7
8
Ons bedrijf voorop Wij zijn actief in het volledige onderhoud van woningen en gebouwen. Merken waarmee wij bekend staan zijn bijvoorbeeld Rolsma Advanced Biobased Paints, Wandflex, en Thermopads. Bestuur Het bestuur van het bedrijf is in handen van Bas en Dick van der Geest. Zij vervullen beiden leidinggevende functies. Deze taken omslaan het gehele algemene management van de organisatie: personeelsmanagement, werkplanning en loonadministratie. Klankbordgroep In onze klankbordgroep zitten vijf medewerkers die elke drie jaar rouleren; elk jaar rouleert één van de leden. Zij komen twee maal per jaar samen met de directie voor overleg over de gang van zaken binnen Gebr. van der Geest. Hun opmerkingen en suggesties zijn een belangrijke input bij het vormen van ons beleid. In 2011 en 2012 stonden diverse onderwerpen op de agenda van de klankbordgroep. Lean werken, competentieontwikkeling en onze rol en ontwikkeling in Resultaatgericht Vastgoedonderhoud waren onderwerpen van gesprek. Net als de nieuwe CAO, het omgaan met arbeidsongeschiktheid en ontwikkelingen in het kader van VCA. Voor dat laatste werden voor alle medewerkers identificatiepasjes ontwikkeld waarop tevens instructies staan met betrekking tot de Last Minute Risico-analyse. Een leuk onderwerp van gesprek tussen klankbordgroep en directie was het 90-jarig bestaan van Gebr. van der Geest, iets wat we in 2012 met z n allen hebben gevierd. 9
Kwaliteit voorop Wij zijn een vastgoedonderhoudsbedrijf met hart voor de zaak. We denken mee met onze klanten en zijn altijd op zoek naar de beste, meest duurzame onderhoudsoplossingen. Kwaliteit staat voor ons absoluut voorop. Zo kunnen we een betrouwbare adviseur zijn voor onze klanten. De kwaliteit van ons werk borgen we met ons kwaliteitssysteem conform ISO 9001. Ons managementsysteem is ingericht volgens het INK-managementmodel. 10
11
Ons MVO beleid in de aandacht Urgenda Onze duurzame initiatieven blijven niet onopgemerkt in de media. Aandacht was er bijvoorbeeld van Urgenda, de actie-organisatie voor duurzaamheid en innovatie in Nederland. Fareno, het duurzame samenwerkingsverband van vastgoedonderhoudbedrijven waarvan wij lid zijn (zie kader op pagina 26), is door Urgenda aangemerkt aan als duurzame koploper in de sector Bouw en Gebiedsontwikkeling. In het kader van de actie Ik spring over promoot Urgenda duurzame producten en diensten, onder andere onze duurzame Rolsma Bio-Based paints. In september 2011 werd de Regiotour van Urgenda georganiseerd. Diverse organisaties in Overijssel lieten tijdens deze tour aan geïnteresseerden zien wat er zoal gebeurt op het gebied van duurzaamheid. Hierbij waren wij uiteraard ook van de partij, met een rondleiding in de duurzame lijnolieverfmakerij van Rolsma. Twente onderneemt duurzaam! Duurzaam ondernemen betekent niet achterover zitten na het bedenken van een nieuw idee. Goede ideeën moeten gedeeld worden. Anderen moeten zien wat mogelijk is in duurzaamheid en geïnspireerd worden duurzame producten te gebruiken en te ontwikkelen. In dat kader presenteren wij onze duurzame producten op diverse bijeenkomsten en congressen, zoals op 2 november 2011 op het symposium Twente Onderneemt Duurzaam. We organiseerden een informatiesessie over onze Rolsma verven en spraken met andere Twentse ondernemers over duurzame mogelijkheden. 12
MVO Nederland MVO Nederland De Rolls Royce onder de verven In december 2011 publiceerde MVO Nederland een artikel over ons op haar website. Onze rol als pionier binnen de bio-based economy staat hierin centraal. Naast onze natuurlijk geproduceerde lijnolieverf Rolsma komt onze vestigingsplek aan bod: Josink Es, het meest duurzame bedrijventerrein van Enschede met veel groen, zonnepanelen, vurenhouten kozijnen en milieuvriendelijke straatlampen. Ook het feit dat wij als eerste in de schildersbranche met een MVO verslag kwamen, is voor MVO Nederland het vermelden waard. Onze diverse activiteiten rondom MVO zijn benoemd in dit artikel. Bijvoorbeeld ons 25 jarig onderhoudscontract voor de vooroorlogse wijk Pathmos en de wijze waarop we bij het onderhoud hiervan de inwoners betrekken en opleiden. Maar ook onze ambities voor de toekomst, zoals het verbouwen van vlas in Nederland en het optimaliseren van de eigenschappen van Rolsma verven. Dit artikel en de profilering als voorbeeld op de website van MVO Nederland versterkt onze koploperspositie in duurzaamheid en vergroot de bekendheid van ons bedrijf en onze producten. Bovendien kunnen we op deze manier andere ondernemers inspireren de sprong naar duurzaamheid te wagen. Daar zijn we trots op! 13
Green Een goed gebouw is niet alleen kwalitatief en kostentechnisch voordelig, het is ook groen. Dat wil zeggen dat het in balans is met zijn omgeving en dat het op duurzame wijze tot stand gekomen is. Het bestaat uit materialen die het milieu zowel in productie- als gebruiksfase zo min mogelijk belasten en het wordt op duurzame wijze onderhouden. In dat laatste kunnen wij als geen ander meedenken. We staan inmiddels bekend om onze duurzame focus en leveren onze onderhoudsdiensten al decennia lang aan tevreden klanten. Met onze duurzame onderhoudsproducten dragen we ons steentje bij aan het groene gebouw dat we nastreven. We vinden het belangrijk daarbij steeds onze ogen open te houden voor nieuwe mogelijkheden, onze producten te blijven doorontwikkelen en ook meer dan puur onderhoudsmatig naar de duurzaamheid van gebouwen te kijken. En als we zeggen dat we groene gebouwen belangrijk vinden, moeten we dat natuurlijk ook met ons eigen kantoorpand laten zien. Duurzaamheid komt dan ook tot uiting in zowel onze groene producten en diensten als onze eigen bedrijfsvoering. omschreven in het vorige verslag. In 2011 hebben we dit product kwalitatief doorontwikkeld en de productlijn uitgebreid met muurverf, topglans, voor- en aflak en blanke lak, zodat Rolsma nu klaar is voor elke schildersklus. Bovendien hebben we Rolsma toegepast in een aantal pilot onderhoudsprojecten, zoals de Tubantiabuurt in Enschede (De Woonplaats), de Griegstraat in Hengelo (Welbions), en 37 woningen voor Prowonen in Borculo. In samenwerking met Schildersschool NL hebben we een cursus georganiseerd over Schilderen met Lijnolieverf, zodat de leerling-schilders de techniek leren beheersen die nodig is voor het schilderen met Rolsma. Gemeente Enschede wil het onderhoud van haar vastgoed verduurzamen. In dat kader mochten wij ook voor hen ons product presenteren. Samen met VNO-NCW maken wij ons nu sterk om bio-based producten op de kaart te zetten, onder andere door ondernemersbijeenkomsten te organiseren over dit onderwerp. De Zsaaie sessie in januari 2012, die we organiseerden in samenwerking met VNO NCW, Innovatieplatform Twente en Kennispark Twente, is hier een mooi voorbeeld van. Groene producten en diensten In het verslag over 2010 vertelden we al over diverse duurzame producten, zoals Rolsma biobased paints, energiebesparende muurverf en Lamikon Longlife passiefkozijnen. In 2011 en 2012 hebben we onze producten doorontwikkeld en toegepast in diverse projecten. Maar er zijn ook nieuwe initiatieven te tonen. Rolsma Bio based Paints Ons duurzame schildersproduct, op basis van de natuurlijke grondstof lijnolie, is uitgebreid 14
De vele gezichten van vlas De vlasplant blijkt op allerlei manieren te kunnen dienen als grondstof. Waar wij de zaadjes van de plant gebruiken voor lijnolie, kunnen de vezels uit de stengel gebruikt worden voor allerlei producten, zoals textiel, isolatiemateriaal en schoenmakersgerei. Een compleet overzicht is te zien in het schema hieronder. 15
De weg van vlas De weg naar lijnolieverf begint bij de vlasplant. Deze vormt na de bloei zaadbolletjes. De planten worden geoogst en de zaadjes uit de zaadbolletjes verwijderd. Vervolgens worden de zaden gezuiverd en de olie eruit geperst. De zaadvezels worden samengeperst tot veekoek: voer voor boerderijdieren. De olie wordt verder bewerkt zodat deze klaar is om de basis te vormen voor onze lijnolieverven.
naar lijnolieverf
De meest vernieuwende
opdrachtnemer in de bouw Wat is nu mooier dan onze inspanningen rondom innovatie en duurzaamheid beloond te zien worden met een prijs! Ondernemers uit de regio Twente kwamen op 7 november 2012 samen in de Grolsch Veste in Enschede voor het jaarevenement van Pioneering, waar de Pioneering Innovation Award werd uitgereikt. Wijzelf, Raab Karcher en Van Dijk Bouw waren genomineerd voor deze prijs. Tijdens het evenement presenteerden we onze initiatieven. Onze duurzame samenwerking rondom Resultaatgericht Vastgoedonderhoud bijvoorbeeld. Een initiatief gebaseerd op vertrouwen, innovatie en duurzame oplossingen voor de langere termijn, dat blijkt te leiden tot hogere kwaliteit en lagere kosten. Maar ook onze sociale activiteiten in de wijken waar we werken kwamen aan bod. En natuurlijk werd onze professionele Biobased verf Rolsma niet overgeslagen. Het publiek was enthousiast over dit product, het feit dat we hiervoor de samenwerking binnen de keten opzoeken en dat we het vlas voor Rolsma Biobased Paints in de nabije omgeving gaan verbouwen. Tot onze grote vreugde mochten wij de Pioneering Innovation Award ontvangen voor deze initiatieven. Daar zijn we natuurlijk heel trots op! 19
Blijven zoeken naar de beste grondstof In samenwerking met de Biomass Technology Group (BTG), een van onze buren op bedrijventerrein Josink Es, werken we aan nieuwe mogelijkheden voor duurzame verfproducten. BTG produceert biomassa voor motoren. Een van de projecten van BTG is het ontwikkelen van een motor op pyrolyse-olie. Tijdens het pyrolyse-proces komt lignine vrij. Deze stof, die onbruikbaar is voor toepassing in de motor, kan uitstekend dienen als grondstof voor onze Rolsma verven. Om deze mogelijkheden verder te onderzoeken hebben wij een verkenningssubsidie aangevraagd bij provincie Overijssel. De natuur als inspiratiebron! Met onze duurzame producten en diensten dragen wij bij aan het groene gebouw van de toekomst. Green Gel Kwastengel Naast de duurzame verven die we ontwikkeld hebben, denken we ook na over duurzame en zuinige manieren van aanbrengen van de verf. In dat kader hebben we Green Gel ontwikkeld. Normaal gesproken worden kwasten na gebruik schoongemaakt, waarbij verf verloren gaat en de kwaliteit van de kwastharen wordt aangetast. Door de kwast na gebruik in de luchtafsluitende Green Gel te bewaren, hoeft deze niet schoongemaakt te worden en kan deze een volgende keer direct weer worden gebruikt. Green Gel is een natuurlijk product dat hoofdzakelijk uit water bestaat. In 2012 zijn we in gesprek gegaan met een grote internationale partij om dit product internationaal te lanceren. Dit zal naar verwachting in 2013 ook daadwerkelijk gebeuren. En verder In ons vorige verslag vertelden we over Thermopads: zakjes ingekapselde zouten die bij lage temperaturen tijdens hun faseovergang warmte afgeven. Met deze zakjes kunnen we de verwerkbaarheid van verf bij lagere temperaturen borgen. Op dit moment onderzoeken we de mogelijkheden om op basis van deze techniek verwarmde roerspatels te ontwikkelen. De duurzame opdrachtgever Onze opdrachtgevers staat ook niet stil als het gaat om duurzaamheid in vastgoedprojecten. In samenwerking met hen treffen we voorbereidingen voor de ontwikkeling van een database met duurzame bouwmaterialen. Zo kunnen ook opdrachtgevers straks goed overzien welke bouw- en onderhoudsmaterialen duurzaam en dus wenselijk zijn. 20
Resultaatgericht vastgoedonderhoud: RVGO+ Gebr. van der Geest heeft al ruime ervaring in Resultaatgericht Vastgoedonderhoud (RGVO). De renovatie van de wijk Pathmos in Enschede, in samenwerking met bouwbedrijf WBC en installatiebedrijf Klein Poelhuis, is hier een mooi voorbeeld van. Inmiddels is een softwarepakket ontwikkeld dat ondersteuning biedt bij het maken van kwaliteitsafspraken met opdrachtgevers: RGVO+. Daarmee kunnen we nu, in een aantal eenvoudige stappen, samen met de opdrachtgever de strategie en de gewenste kwaliteit voor een project vaststellen, betrokken disciplines identificeren en van daaruit de onderhoudsscenario s ontwikkelen die daar optimaal op aansluiten. Duurzame onderhoudscenario s: GPR Onderhoud inzicht in de milieueffecten van onderhoudsactiviteiten, zoals klimaatverandering (CO 2 - uitstoot). Met deze tool kunnen we onze onderhoudsscenario s optimaliseren, onderling vergelijken en benchmarken tegen een landelijk gemiddelde. Energetische maatregelen (Domijn) We leven in een tijd waarin woonlasten steeds hoger worden. Vooral de energiekosten vertonen een stijgende lijn. Om woonlasten binnen redelijke grenzen te houden is het, zeker voor woningcorporaties, de moeite waard te investeren in energiebesparende maatregelen. Een betere gevelisolatie en duurzame energieopwekking dragen hieraan bij. Wij helpen woningcorporaties graag bij het vinden van duurzame energieoplossingen. Daarom hebben wij in 2012 woningcorporatie Domijn hierbij ondersteund. In ons vorige verslag kondigden we al aan dat we duurzaamheid willen verwerken in onderhoudsscenario s. Een van de tools die hieraan kan bijdragen en die de aandacht trekt van onze branchevereniging FOSAG, is de nieuwe GPR tool: GPR Onderhoud. Hiermee krijgen we
Bij alles wat wij doen, denken we voortaan groen! 22
Enschede verduurzaamt Met het programma Duurzaam Wonen en Werken in Enschede, een samenwerking tussen de gemeente en woningcorporaties, investeert de gemeente Enschede in de energetische verduurzaming van 40.000 woningen in Enschede in de komende 15 jaar. Hierbij wordt niet alleen gestreefd naar een verbeterde energieprestatie van woningen, maar ook naar inzet van werkzoekenden in Enschede. Wij hopen vanuit Gebr. van der Geest ook in dit traject weer een positieve bijdrage te kunnen leveren. Zowel met onze kennis van duurzaam vastgoedonderhoud als onze ervaring in de inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Vlas uit Twente! De lijnolie die wij toepassen in onze Rolsma verven, werd voorheen volledig geïmporteerd. Wij gaan voor productie van deze grondstof binnen Nederland. Daarom werkten we samen met Wageningen Universiteit om vlasteelt in Twente mogelijk te maken. En dat is gelukt: In de zomer van 2012 oogstten wij ons eigen vlas! Zo is niet alleen de grondstof duurzaam, maar ook de productie en inkoop ervan. Door te zoeken naar nieuwe, natuurlijke grondstoffen voor onze producten, laten we zien dat we de toekomst van onze aarde serieus nemen. Het gebruik van herwinbare, natuurlijke grondstoffen zorgt ervoor dat de inzet van schaarse en milieugevaarlijke fossiele grondstoffen niet langer nodig is. Natuurlijke grondstoffen, zoals vlas, zijn een duurzame en jaarlijks terugkerende bron van energie. Ze dragen bovendien bij aan het terugdringen van het broeikaseffect. Daarmee sparen we ons leefklimaat en geven we onze aarde nieuwe kansen op een gezonde toekomst. 23
Wij willen van Oil based naar Bio based, naar Recycle based! Rolsma Bio based paints In ons vorige MVO verslag vertelden we al uitgebreid over onze natuurlijke verf op basis van lijnolie: Rolsma. Zoals u hiervoor al kon lezen is dit duurzame product in 2011 ingezet in diverse vastgoedonderhoudsprojecten. De inmiddels uitgebreide lijn bestaat uit muurverf, grondverf, transparante topglans, voor- en aflak en blanke lak. Zo is Rolsma klaar voor iedere schilderklus! Natuurverf: Verf bestaande uit een zo groot mogelijk aandeel natuurlijke grondstoffen. Green Gel Kwastengel Na het schilderen blijft er altijd verf achter aan de kwast. Hergebruik van de kwast vergt flink schoonmaken, waarbij verf verloren gaat en de kwaliteit van de kwastharen wordt aangetast. Daar hebben we iets op gevonden: Kwastengel. Een volledig natuurlijk product. Kwasten worden na gebruik eenvoudigweg in een laag gel gezet die luchtdicht afsluit. Bij een volgend gebruik de kwast uit de gel nemen, even afvegen en schilderen maar! 24
High Tech Factory High Tech Factory is de nieuwe productiefaciliteit verbonden aan MESA+, instituut voor nanotechnologie. Bedrijven in de microsystemen- en nanotechnologie kunnen hier massa maken voor de commerciële markt. Een bijzondere faciliteit die het ondernemerschap op het gebied van nanotechnologie een flinke duw in de rug geeft. Wij zijn onderdeel van het consortium van bouwbedrijven dat de duurzame renovatie verzorgt van het pand waarin de High Tech Factory is gehuisvest. Een van de doelstellingen bij de renovatie van de High Tech Factory is de faalkosten met tien procent terug te brengen. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van BIM (Building Information Model, een digitaal informatiemodel dat gebruikt wordt door de betrokken partijen in een bouwproces om de diverse bouwonderdelen en activiteiten optimaal op elkaar te laten aansluiten), Lean Bouwen (bouwen met een sterke focus op efficiënte inzet van mensen en middelen om de bouwtijd en de (faal)kosten terug te brengen) en strategisch inkoopmanagement. Gedurende de rit van ontwerp tot en met uitvoering wordt de faalkostenreductie nauwkeurig gecontroleerd. 25
Onze eigen energie, duurzaam opgewekt!
Groene bedrijfsprocessen Certificaten Gebr. van der Geest is in het bezit van een VGOkeur. Dit keurmerk borgt de kwaliteit en stabiliteit van een onderhoudsbedrijf en diens producten en diensten. Bovendien garandeert VGO-keur dat de onderneming resultaatgericht vastgoedonderhoud beheerst. Het VGO keur wint steeds meer erkenning als de standaard voor vastgoedonderhoud in Nederland. Wij hebben onze autodealer gevraagd met ons mee te denken over mogelijkheden om toch vergroening van ons wagenpark mogelijk te maken. Doel is om, zodra een aantrekkelijk alternatief beschikbaar is, de eerste elektrische auto binnen ons bedrijf in te zetten. Naast het werken aan de vergroening van ons wagenpark stimuleren we onze medewerkers ook om vaker actief te reizen: op de fiets. Daarom kennen we een fietsplan waarmee onze medewerkers profiteren van een voordelige regeling bij de aankoop van een nieuwe fiets. Duurzame energie: Zonnepanelen Ons dak is voorzien van een grote verzameling zonnepanelen. Daarmee wekken we onze eigen energie op. Voor 2011 hadden we ons ten doel gesteld minimaal 6300 kwh energie op te wekken met de panelen. Aan het einde van dat jaar hadden we een somproductie behaald die zelfs hoger was dan geprognosticeerd. In totaal wekten we in 2011 7244 kwh energie op met onze zonnepanelen. Groen wagenpark Bij de verduurzaming van onze bedrijfsprocessen hoort een vergroening van ons wagenpark. Dit merkten we in ons vorige MVO verslag al op. We maken intensief gebruik van onze voertuigen, die daardoor een aanzienlijke impact hebben op het milieu door het verbruik van brandstof, de uitstoot van CO 2 en andere broeikasgassen. Om die impact te beperken, investeren we in minder milieubelastende auto s. In dat licht hebben we voor onze UTA medewerkers een hybride auto en een Skoda Greenline aangeschaft. Bovendien willen we investeren in elektrisch vervoer. Daarom oriënteren we ons op de mogelijkheden rondom elektrische auto s. De keuze daarin is op dit moment echter nog beperkt. Er is tot op heden nog geen goed alternatief op de markt. 27
Drie jaar Fareno Fareno staat voor FAir werken in RENOvatie en onderhoud. Het is een samenwerkingsverband van zes onderhoud- en renovatiebedrijven die streven naar een gezonde leefomgeving. De bedrijven stimuleren elkaar, klanten en leveranciers te kijken naar producten en diensten die bijdragen aan een gezonde samenleving. De Fareno-partners zoeken naar recyclingmogelijkheden volgens Cradle 2 Cradle (C2C) en zij ontwikkelen nieuwe, duurzame producten. Die producten kunnen worden ingezet in het renovatieproces en tijdens het in standhouden van vastgoed. Fareno bestaat inmiddels drie jaar. In die tijd heeft zij zich ontwikkeld tot de aanjager van duurzaamheid binnen de vastgoedonderhoudbranche. Diverse pilot projecten met duurzame onderhoudsproducten werden gefaciliteerd. De Fareno partners werkten bovendien aan de duurzaamheid van hun eigen organisatie. Inmiddels is een bewustwordingsproces in de gehele keten op gang gebracht. Zo zoeken verfleveranciers naar duurzame verpakkingsoplossingen en C2C verfproducten. De tijd van praten is duidelijk voorbij! Congres Circulaire economie, meer dan geld alleen Op 15 maart 2011 organiseerde Fareno een congres over duurzame economie. Voor inspiratie en een duurzame kijk op ons werk. Over plezier in het werk, wat vanzelf leidt tot shareholder value. Over integrale waardeontwikkeling in vastgoed in plaats van vastgoedstrategieën puur gericht op energielabels. En over bouwen aan vertrouwen in de samenwerking tussen bouwpartijen. Alle Fareno-partners realiseren in 2011 minimaal één duurzaam project waarop de Fareno-principes zijn toegepast: communiceren, inspireren, leren en verdienen (voor people, planet en profit). Daarmee werken we samen aan de ontwikkeling van een nieuw, duurzaam economisch model. 28
De CO 2 -Prestatieladder kwam al naar voren in ons vorige MVO verslag. Met dit instrument kunnen we voordeel behalen in aanbestedingen door CO 2 bewust te handelen in onze bedrijfsvoering en projecten. De ladder werd door Prorail ontwikkeld en toegepast sinds 2009. Al snel bleek de ladder ook voor aanbesteders in andere sectoren interessant te zijn. Daarom is de CO 2 -Prestatieladder inmiddels aangepast, zodat deze breder toepasbaar is. Het doel van de prestatieladder is meerledig: Het stimuleren van bedrijven om de eigen CO 2 uitstoot en die van hun leveranciers te kennen; Permanent zoeken naar nieuwe mogelijkheden voor reductie; Reductiemaatregelen daadwerkelijk uitvoeren; Transparant delen van verworven kennis; Samen met ketenpartners, branchegenoten, kennisinstellingen en maatschappelijke organisaties actief zoeken naar mogelijkheden om de uitstoot samen verder terug te dringen. Vorig jaar gaven we een eigen inschatting van onze positie op de CO 2 - Prestatieladder. In 2013 willen we onze positie op de ladder officieel laten bepalen. 29
Happy Wij worden blij van de producten en diensten die we kunnen bieden in het kader van duurzaamheid. We richten onze creatieve energie op manieren om gebouwen groener en gezonder te maken. Milieu- en mensvriendelijke onderhoudsproducten zonder kwalijke oplosmiddelen waarmee kantoren, scholen, openbare gebouwen en woningen inclusief de babykamer met een gerust hart bewerkt kunnen worden. Daarmee dragen we er graag aan bij dat gebouwgebruikers zich veilig en happy voelen in het gebouw waarin ze wonen, werken of te gast zijn. Maar daar stopt onze verantwoordelijkheid niet. We willen dat onze medewerkers zich happy voelen binnen onze organisatie en dat onze omgeving blij wordt van onze bedrijfsactiviteiten en prestaties. We zien mogelijkheden in het betrekken van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en we doen graag iets moois voor hen waarvoor een gelukkig, gezond leven niet vanzelfsprekend is. Wijkintegratie Pathmos In ons vorige verslag vertelden we al over onze inspanningen om inwoners van de wijk Pathmos werk te bieden in vastgoedonderhoudstrajecten in hun eigen buurt. In 2011 en 2012 hebben we deze inspanningen actief voortgezet. In samenwerking met Domesta en De Woonplaats hebben we ons ingezet om bewoners van de wijk Pathmos aan een werkplek te helpen. We wierven schildersleerlingen uit de wijk en namen ook richting gemeente Enschede een actieve rol in bij het betrekken van mensen die daar ingeschreven staan als werkloze werkzoekende. Op 19 december 2011 bezocht Ank Bijleveld, de commissaris van de koningin voor de provincie Overijssel, de wijk. Zij werd hier geïnformeerd over de manier waarop Social Return projecten in de gemeente Enschede worden opgepakt door partijen die in de wijk aan het werk zijn. Zij reageerde enthousiast op onze activiteiten en initiatieven in de wijk. 30
Stichting Doe een Wens Kinderen zijn de toekomst van onze maatschappij. Maar voor een kind dat levensbedreigend ziek is, is de toekomst heel onzeker. Om in zo n situatie een lichtpuntje te bieden, werken we samen met de Stichting Doe een Wens. Een stichting die wensen van ernstig zieke kinderen in vervulling brengt. In 2011 hebben we de slaapkamer van een 10-jarige jongen omgetoverd in John-Deere stijl. Werken in de buurt Om zowel voor onze medewerkers als voor het milieu zo min mogelijk belasting te veroorzaken, werven we onze medewerkers uit de lokale gemeenschap. We vertelden eerder in dit verslag al dat we leerling schilders werven in de wijken waarbinnen we onderhoudswerkzaamheden uitvoeren. Daardoor dringen we niet alleen de reistijd terug, we bieden ook werkgelegenheid voor mensen die in onze lokale omgeving wonen. Eerlijk handelen Zoals we in ons vorige MVO verslag al aangaven hebben wij, door het feit dat wij een familiebedrijf zijn, van nature extra aandacht voor eerlijk handelen aangezien we verantwoording afleggen aan familieleden. Onze bedrijfscultuur is gebaseerd op onderling vertrouwen en openheid. Opleiding en ontwikkeling Onze medewerkers krijgen jaarlijks diverse opleidingen en cursussen aangeboden om zich te ontwikkelen op hun vakgebied. Daarnaast wordt begeleiding aan project- en teamleiders vormgegeven door het bespreken van de prestaties en voortgang met projectleiders en regelmatige bezoeken aan projectlocaties, waarbij de werkwijze gecontroleerd en gestuurd 31
wordt. Talent wordt gesignaleerd. Waar mogelijk wordt geïnvesteerd in talentvolle medewerkers zodat zij zich kunnen doorontwikkelen binnen de organisatie. Uiteraard voeren we met al onze medewerkers ook periodiek functionerings- en beoordelingsgesprekken. Duurzame relatie met werknemers In 2011 en 2012 namen wij afscheid van 3 collega s die met pensioen gingen. Voor deze mannen zijn 3 nieuwe medewerkers in de plaats gekomen. Veel van onze medewerkers werken al vele jaren bij ons, in diverse gevallen zelfs al langer dan 30 jaar. Personeelsfeest Gebr. van der Geest organiseert voor elke bouwvakvakantie een barbecue en rond kerst een diner voor alle medewerkers. Eens per twee jaar organiseren we een personeelsfeest waarvoor ook de partners van de medewerkers uitgenodigd worden. In 2012 bestonden we 90 jaar. Dat vierden we met een personeelsfeest in hotel Wilmersberg. Met de VUT In 2011: Gerard Reiber (34 jaar bij ons werkzaam) Personeelsverloop In dienst Uit dienst Totaal aantal medewerkers einde jaar 2009 16 15 42 2010 20 21 41 2011 32 18 53 2012 16 20 47 Johan Olde Hanter (30 jaar bij ons werkzaam) In 2012: Cees Foekens (3 jaar bij ons werkzaam) 32