Naam: Klas : Nr: Datum: IJSLAND: EEN LAND VAN WATER EN VUUR A. Roegis & L. Van Eycken 2014-2015 BACHELORPROEF HOGENT Aardrijkskunde
IJsland: een land van water en vuur Pagina 2 Deze werkbundel mag gebruikt worden indien voldaan wordt aan onderstaande Creative Commons licentie van het niveau: 'Naamsvermelding Niet-commercieel Gelijk Delen'. De volledige licentieovereenkomst kan geraadpleegd worden op: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/2.0/be/legalcode.nl
IJsland: een land van water en vuur Pagina 3 INHOUD WERKBUNDEL Er worden 3 lessen gewerkt aan deze regio IJsland. Het eerste deel gaat vooral over de situering van IJsland. Waar ligt het ergens op de wereld, is het echt bedekt met ijs, enz. Het tweede deel gaat vooral over de specifieke en zeer speciale kenmerken van IJsland. De delen zijn ook steeds opgedeeld in kleinere stukjes die elk een onderwerp behandelen. Per onderwerp vind je alle informatie! Bij sommige onderwerpen zal je een opdracht terugvinden die opent in een nieuw venster. Vergeet je antwoorden niet te noteren in je werkbundel en bekijk zeker en vast het inleidend filmpje voor je start aan je reis! De werkbundel bestaat uit verschillende soorten opdrachten: Soort oefening Uitleg Logo Invuloefeningen Quiz Verbindoefeningen Opzoekopdrachten Deze opdrachten maak je eerst op de pc (door te klikken op de link). Vervolgens noteer je de juiste antwoorden in je werkbundel. Je zoekt eerst informatie op het internet (m.b.v. links, filmpjes, enz.). Vervolgens noteer je je antwoorden in je werkbundel. INHOUDSOPGAVE Deel 1: Natuurlijke en menselijke situering 1 Inleiding... 4 2 Situering... 4 3 Reliëf... 6 4 Klimaat en vegetatie... 7 Deel 2: Een land van water en vuur 1 Vulkanisme en energie... 10 2 Bijzondere fenomenen... 11 3 Visvangst... 14 4 Landbouw... 14 5 Toerisme... 15
IJsland: een land van water en vuur Pagina 4 DEEL 1: NATUURLIJKE EN MENSELIJKE SITUERING 1 INLEIDING Bekijk de foto s en het filmpje. Omschrijf welke landschappen en landschapselementen je hebt gezien. 2 SITUERING OPDRACHT 1: VUL DE TEKST AAN IJsland is gelegen in het meest deel van de Atlantische Oceaan net ten van de poolcirkel. Bijgevolg is IJsland het meest eiland van Europa. Met als hoofdstad. IJsland heeft een oppervlakte van. Bereken de afstand IJsland - Noorwegen en IJsland - Groenland: Figuur 1: Ligging IJsland t.o.v. andere landen
IJsland: een land van water en vuur Pagina 5 OPDRACHT 2: BENOEM DE NUMMERS OP DE KAART Figuur 2: Belangrijke elementen IJsland 1.. 2.. 3.. 4.. 5.. 6.. 7.. 8.. 9..
IJsland: een land van water en vuur Pagina 6 3 RELIËF IJsland zit boordevol reliëfcontrasten! Onderzoek het reliëf in IJsland en de aangeduide reliëfgebieden op het satellietbeeld. Duid laagland, middelland en hoogland aan op de kaart: Laagland Middelland Hoogland Figuur 3: Reliëfzones IJsland OPDRACHT 3: RELIËF Het hoogste punt in IJsland bevindt zich op 2119 meter, hoe heet dit punt? Welke reliëfvorm overheerst? Vergelijk de hoogtes van de aangeduide plaatsen op het satellietbeeld. Welk antwoord rangschikt ze van hoog naar laag? Wat is een gletsjer?
IJsland: een land van water en vuur Pagina 7 4 KLIMAAT EN VEGETATIE Het klimaat in IJsland lijkt eigenlijk zeer sterk op het onze. Vooral aan de kusten waar het klimaat iets gematigder is. OPDRACHT 4: DETERMINEER HET KLIMAAT IN REYKJAVIC Temperatuur: De gemiddelde maximum temperatuur in Reykjavic is C en valt in de maand. De gemiddelde minimum temperatuur in Reykjavic is C en valt in de maand. De gemiddelde jaartemperatuur is C. Neerslag: De gemiddelde maximum hoeveelheid neerslag in Reykjavic is mm en valt in de maand.... De gemiddelde minimum hoeveelheid neerslag in Reykjavic is mm en valt in de maand.... Het klimaat in IJsland (Reykjavic) is een.. Het vegetatietype dat hierbij hoort is...... OPDRACHT 5: VEGETATIE De oorspronkelijke vegetatie is dus loofbos. Maar zijn er veel bomen te zien? Welke vegetatie vind je terug? Hoe kan je dit verklaren?......... Figuur 4: Vegetatie in IJsland
IJsland: een land van water en vuur Pagina 8 OPDRACHT 6: ZEESTROMEN BEPALEN HET KLIMAAT In de tropen warmt de.. het water sterk op. Door een sterke westen.. wordt het warme oppervlaktewater naar het.. gevoerd. Dit warme water verwarmt de kusten van IJsland. Daardoor hebben de.. in het zuidwesten van IJsland ook een gematigd klimaat zoals bij ons. De zeestroom die deze kusten verwarmt heet de.. stroom. Eens het water de noordpool heeft bereikt,.. het warme water snel... Het water bevriest gedeeltelijk waardoor het zwaarder wordt en naar de bodem zinkt! Deze daling zet de hele stroom eigenlijk in beweging. Diepzeestromingen voeren het water nu richting het.., naar Antarctica. Uiteindelijk komt dit water weer naar boven op warme plekken en wordt dan verder weggeblazen. OPDRACHT 7: KLIMAAT IN HET NOORDEN VAN IJSLAND Figuur 5: Zeestromen in de wereld De invloed van de zeestromen merk je zeer sterk aan het klimaat in IJsland. Op de afbeeldingen hierboven zie je dat de warme stromen het noorden van IJsland niet of zeer moeilijk bereiken. Heeft dit een effect? De gemiddelde jaartemperatuur is C. De gemiddelde jaarneerslag is mm. Het klimaat in het noorden en noordoosten van IJsland is een. De vegetatie die hierbij hoort is.
IJsland: een land van water en vuur Pagina 9 OPDRACHT 8: BEVOLKING Hoeveel inwoners telt IJsland? Welke stad telt het meeste aantal inwoners? Waar vind je de hoogste bevolkingsdichtheid terug? De IJslanders zijn nakomelingen van: Figuur 6: Bevolkingsdichtheid IJsland
IJsland: een land van water en vuur Pagina 10 DEEL 2: WATER EN VUUR 1 VULKANISME EN ENERGIE OPDRACHT 9: VULKANISME Hoe komt het dat er veel vulkanische activiteit is in IJsland? Zoek naar gebeurtenissen op het internet die dit bewijzen: Figuur 7: Platentektoniek IJsland Figuur 8: Uitbarstende Eyjafjallajökull
IJsland: een land van water en vuur Pagina 11 OPDRACHT 10: IJSLAND, EEN NATUURLIJKE ENERGIECENTRALE Wat zijn de 3 voornaamste energiebronnen in IJsland? Wat zijn de 2 voornaamste energiebronnen in België? Wat is geothermische energie? 2 BIJZONDERE FENOMENEN OPDRACHT 11: POOLLICHT Figuur 9: Grootste geothermische centrale IJsland Poollicht komt regelmatig voor rond de en de. Je ziet dan verschillende kleuren in verschillende vormen aan een donkere hemel. Het poollicht wordt veroorzaakt door de en het magnetisch veld van de Aarde. Op de zon kunnen voorkomen die vrij heftig kunnen zijn. Hoe heftiger, hoe meer zonnedeeltjes er de ruimte worden in geslingerd. Dit noemen we. Deze deeltjes gaan dan richting aarde en botsen met het magnetisch veld van onze planeet. De elektrische geladen zonnedeeltjes worden afgebogen en door de noord- of zuidpool aangetrokken.
IJsland: een land van water en vuur Pagina 12 Hier worden ze afgeremd door de. De deeltjes botsen met deeltjes uit de atmosfeer waardoor ontstaat. Dat licht kan je vanaf de Aarde zien. OPDRACHT 12: GEISER Figuur 10: Poollicht in IJsland Hoe werkt een geiser? Zet de nummers bij de juiste uitleg. Het koudere water drukt op het hete water. De druk in het hete water wordt zeer hoog. Door de hoge druk raakt het water oververhit. De druk wordt zelfs zo groot dat het water omhoog gestuwd wordt. Grondwater wordt opgewarmd door een mantelpluim. Het hete water stijgt naar het waterreservoir, het bovenliggende water koelt nog steeds af. Figuur 11: Werking geiser (schematisch)
IJsland: een land van water en vuur Pagina 13 OPDRACHT 13: GLETSJERS Hoe werken gletsjers? Noteer kort de werking van gletsjers in 5 stappen. 1... 2... 3... 4... 5... OPDRACHT 14: MIDDERNACHTZON Hoe is het mogelijk dat de zon s nachts toch boven de horizon staat? Hoe heet dit fenomeen? In welke periode komt dit voor in IJsland? Figuur 12: Timelaps middernachtzon
IJsland: een land van water en vuur Pagina 14 3 VISVANGST OPDRACHT 15: VISVANGST a De visserij en de verwerking van vis is goed voor... walvissen. b De uitvoer is wel gevoelig voor... kabeljauw en haring c De visserij beschikt over... 73% van de totale uitvoer. d De IJslandse visserij vangt vooral... zeer moderne schepen e f Sinds 2008 vangt de IJslandse visserij opnieuw... Kabeljauw wordt voornamelijk gevangen voor de 4 LANDBOUW OPDRACHT 16: LANDBOUW Welke landbouw vinden we terug in IJsland? schommelende visprijzen export Waarom wordt er weinig aan akkerbouw gedaan in IJsland? Rond de hoofdstad vind je tuinbouw terug. Hiervoor zijn vrij hoge temperaturen nodig, hoe lossen ze dit op in IJsland? 22% van het landoppervlak wordt gebruikt voor veeteelt. Welke dieren worden het meest gekweekt?... Hoe beïnvloedt het reliëf en het klimaat de landbouw?......... Figuur 13: IJslandse schapen
IJsland: een land van water en vuur Pagina 15 5 TOERISME OPDRACHT 17: TOERISME 1) Op welke manieren kan je naar IJsland reizen? 2) Indien je een rondreis wil maken met de auto, wat is de makkelijkste route? Waarom is deze route aan te raden?......... 3) Welke alternatieven zijn er naast de auto? Figuur 14: Route 1 in IJsland 4) Wat zou jij zeker bezoeken indien je IJsland wilt ontdekken? (Vermeld de beide soorten toerisme!) Op welke manier zou jij rondreizen?