Werkstuk Geschiedenis Wat zijn de verschillen en overeenkomsten tussen het communistisch systeem in de Sovjet-Unie en het westers parlementairdemocratisch systeem in de VS? Werkstuk door een scholier 2162 woorden 23 januari 2005 5,7 65 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord Dit onderzoek lijkt me erg interessant om te doen. Ik heb al eerder in mijn schooltijd op het Vechtdal College onderzoeken gedaan voor verschillende vakken. Ik vind het altijd interessant om onderzoeken te doen, omdat je meer over een onderwerp te weten komt dan dat je vragen over hetzelfde onderwerp maakt. Het onderzoek kostte wel veel tijd. Inleiding Ik kreeg een opdracht voor geschiedenis om uit te zoeken welke verschillen en overeenkomsten er waren tussen het communistisch systeem in de Sovjet-Unie en het westers parlementair-democratisch systeem in de VS. Ik heb hierbij van de volgende deelvragen gebruik gemaakt: - Hoe werkte de democratie in de Verenigde Staten? - Hoe werkte de dictatuur in de Sovjet-Unie? - Hoe was de positie van de vrouwen in deze verschillende systemen? - Hoe was de positie van minderheden in deze systemen? - Hoe kwamen de verschillen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie tot uiting? Ik heb van 3 bronnen gebruik gemaakt: - Het schoolboek: Sprekend Verleden. - www.wikipedia.nl - www.google.nl/afbeeldingen (voor plaatjes) Volgens mij zijn het allemaal wel betrouwbare bronnen. - Sprekend Verleden lijkt mij betrouwbaar, omdat het geschreven is voor scholieren om hun wat te leren en ze zullen dan ook wel geen onzin in het boek verwerkt hebben. Sprekend Verleden is ook erg representatief, het is geschreven voor honderden leerlingen, die er uit leren. - www.wikipedia.nl lijkt mij betrouwbaar, omdat het een soort encyclopedie is. Er wordt geen alledaags Pagina 1 van 6
taalgebruik gebruikt. Dus dan zal het ook wel door een deskundige geschreven zijn. Deze site is ook representatief, omdat er veel, van de informatie die daar opstaat, gebruik van wordt gemaakt. - www.google.nl/afbeeldingen is een zeer representatieve site. Ook voor het zoeken naar plaatjes. Ik denk dat ik me het moeilijkst in kan leven in het communisme, omdat ik zelf in een democratie ben opgegroeid. Ik weet dus niet hoe het is om in een dictatuur te leven. Hoofdstuk 2 Hoe werkte de democratie in de Verenigde Staten? In het parlementair-democratisch systeem is er een scheiding van de macht. Er zijn 3 soorten machten. De uitvoerende macht, de wetgevende macht en de rechtsprekende macht. Deze machten moeten elkaar controleren. De uitvoerende macht De uitvoerende macht ligt bij de president. De president wordt samen met de vice-president eens in de vier jaar gekozen. Hij is het staatshoofd en de leider van het kabinet. De president benoemt de belangrijkste ambtenaren. De president mag wetten verbieden die door het Congres zijn aangenomen. Dit noemt men het vetorecht. Dit vetorecht kan door tweederde meerderheid van het Congres ongedaan gemaakt worden. De wetgevende macht De wetgevende macht ligt bij het Congres. Het Congres bestaat uit de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. In de Senaat zit van iedere staat 2 afgevaardigden. De afgevaardigden in het Congres worden rechtstreeks gekozen door het volk. Voor de Senaat worden elke twee jaar verkiezingen gehouden. Dit gebeurt voor eenderde van de zetels. Dat betekent dat een senator zes jaar in de Senaat zit. De vertegenwoordigers in het Huis van Afgevaardigden worden om de twee jaar gekozen. Het Congres keurt de wetten goed of af. Ook kan het Congres de president afzetten. Alle benoemingen van de president moeten goedgekeurd worden door het Senaat. Ook heeft alleen het Congres het recht om oorlog aan een land te verklaren. De rechtgevende macht De rechtgevende macht is in handen van de rechters. De hoogste rechtbank is het Hooggerechtshof. Het Hooggerechtshof bestaat uit negen rechters die gekozen zijn door de president. Zij worden voor het leven benoemd. Dat is zo omdat ze anders onder druk kunnen worden gezet door de president. Als bijvoorbeeld een rechter anders denkt over een misdaad dan de president kan de rechter onder druk zetten. Door een rechter levenslang te benoemen kan dit voorkomen worden. De rechters kunnen elke wet van de grondwet veranderen. Als zij vinden dat de wet niet overeen komt met de grondwet, kunnen zij de wet buiten werking stellen. Zo kan het Hooggerechtshof het Congres en de president controleren Hoofdstuk 3 Hoe werkte de dictatuur in de Sovjet-Unie? Pagina 2 van 6
De Sovjet-Unie was een dictatuur. In een dictatuur heeft er één persoon het voor het zeggen. Deze persoon wordt een dictator genoemd. Een dictator werd niet gecontroleerd door een parlement. In een dictatuur zijn andere meningen, die tegen een dictatuur zijn, ten strengste verboden. In het algemeen is een dictatuur het tegenovergestelde van een democratie. Het communisme in de Sovjet-Unie kwam voor uit de ideologie van het marxisme en het leninisme. In het communisme is alles van de staat. Fabrieken, banken en winkels behoorden bij de staat en de boeren moesten het grootste deel van hun voedselvoorraden aan de staat afstaan. Het communisme streeft in theorie naar gelijkheid van alle mensen. Alle mensen moeten dezelfde politieke rechten en burgerrechten hebben. In de praktijk had de communistische partij leiding over politiek, economie, rechtspraak, onderwijs, opvoeding, cultuur, ontspanning. Het communisme was dan ook een totalitair systeem. Dat wil zeggen dat het communisme alle aspecten van de samenleving wil beheersen. Ook moesten volgens deze ideologie in theorie alle mensen, mannen en vrouwen, ook gelijke rechten hebben op werk, inkomen, huisvesting, onderwijs, gezondheidszorg en ontspanning. Maar in de praktijk kwam hier weinig van terecht. De verschillen bleven groot. Hoge partijleden hadden op alle gebieden betere voorzieningen. De Sovjet-Unie heeft een planeconomie. Internationalisme was een kenmerk van het communisme. Het Russisch nationalisme werd verboden. De Sovjet-Unie werd een unie van negen sovjetrepublieken. Later werden dat er vijftien. Hoofdstuk 4 Hoe was de positie van de vrouwen in deze verschillende systemen? De positie van vrouwen in de Verenigde Staten In de Verenigde Staten kregen vrouwen in 1919 stemrecht. Men verwachtte dat hun aan de politiek een grote invloed zal uitoefenen op de samenleving. Maar de nieuwe vrouw van de jaren 20, flapper genoemd, voelde er niets voor te worden vereerd, omdat zij een soort vrouwelijke goedheid zou bezitten. Zij wilde dezelfde vrijheid als mannen hebben om haar leven zo in te richten als zij zelf wilde. En dat hield in dat zij dingen wilde doen die voor de oorlog alleen door mannen of slechte vrouwen werden gedaan. Via de pers, boeken en films werd het beeld van de flapper verspreid en door vele jonge vrouwen overgenomen. De positie van vrouwen in de Sovjet-Unie In de tijd van de tsaren was de man het hoofd van het gezin. Het gezin werd toen heel belangrijk gevonden in de samenleving. In het communisme kregen de vrouwen gelijke rechten. Doordat de vrouw niet meer alleen voor het gezin was, liep het kindertal terug en waren er veel te weinig tehuizen voor kinderopvang. Echtscheiding werd daarom moeilijker gemaakt en abortus werd verboden. Wel bleven op papier de gelijke rechten van de vrouw bestaan. Maar in de praktijk kwam het erop neer dat de vrouw een dubbele taak kreeg: een baan en het huishouden. In het onderwijs en de gezondheidszorg werkten veel meer vrouwen dan mannen. Maar als lerares of arts werden slechter Pagina 3 van 6
betaald dan laaggeschoold (mannen)werk in de industrie. Slechts weinig vrouwen kregen hogere functies. Verschillen In allebei de systemen hadden de vrouwen in theorie gelijke rechten als de mannen. Maar in de praktijk waren er toch nog wel verschillen tussen de vrouwen en de mannen. Zo kregen bijvoorbeeld de mannen meer betaald in de Sovjet-Unie voor lager geschoolde banen. In de Verenigde Staten wouden de vrouwen graag dezelfde beroepen als mannen hebben. Echt veel verschillen waren er dus niet in deze systemen. Hoofdstuk 5 Hoe was de positie van minderheden in deze verschillende systemen? De positie van minderheden in de Verenigde Staten Tot de groep minderheden hoorden in Amerika vooral de donkere mensen. Er waren zoveel donkere mensen in Amerika, omdat ze eerst als slaven werden gebruikt. De slavernij werd in 1865 afgeschaft. Er was sprake van een rassenscheiding in de Verenigde Staten. De donkere mensen werden niet gelijk behandeld. Martin Luther King kwam op voor deze mensen. Hij hield vele toespraken om zo voor elkaar te krijgen dat de zwarten gelijke rechten kregen. Later mochten de donkere mensen volgens de wet stemmen, maar alleen als ze waren ingeschreven, maar dat gebeurde nooit. De protesten begonnen, maar de demonstranten werden steeds in elkaar geslagen en gearresteerd Martin Luther King door de blanken. President Johnson ondertekende op 6 augustus 1962 de wet op het Kiesrecht. De donkere mensen mochten toen ook gaan stemmen. Op 4 april 1986 werd Martin Luther King doodgeschoten. De positie van minderheden in de Sovjet-Unie Tot de groep minderheden hoorden in de Sovjet-Unie etnische groepen. De etnische groepen hadden dezelfde positie als de inwoners van de Sovjet-Unie. Omdat in het communisme gelijkheid belangrijk was, hadden de etnische groepen gelijke rechten. Ook tot de groep minderheden in de Sovjet-Unie behoorden de tegenstanders van het communisme. In de tijd van Stalin waren er vele tegenstanders van het communisme vermoord, omdat tegenspraken, die tegen het communisme waren, ten strengste verboden waren. Hun hadden dus een lagere positie dan de gewone burgers. Ze werden niet gelijk behandeld. Verschillen In de Sovjet-Unie hadden de etnische groepen gelijke rechten als de burgers van de Sovjet-Unie. In de Verenigde Staten hadden de donkere mensen geen gelijke rechten. Gelukkig veranderde dit later. Hier is dus wel een goed verschil in te merken. Dat de Sovjet-Unie iedereen gelijk behandeld en dat dat in de Verenigde Staten niet gelijk gebeurde. Hoofdstuk 6 Hoe kwamen de verschillen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie tot uiting? De koude oorlog De koude oorlog duurde ongeveer 50 jaar. De koude oorlog begon na de Tweede Wereldoorlog. De Verenigde Staten wou graag dat heel de wereld democratisch werd en de Sovjet-Unie wou graag dat de Pagina 4 van 6
hele wereld communistisch werd. De landen gingen met elkaar in strijd. Ze probeerden zoveel mogelijk landen hun kant te laten kiezen. Een goed voorbeeld van de strijd tussen deze twee landen met hun verschilde ideologieën is de oorlog in Vietnam. Op 4 april 1949 tekenden de Verenigde Staten, Canada en een tiental West-Europese staten voor het oprichten van de NAVO, een afkorting van Noord-Atlantische Verdrags Organisatie. Een van de belangrijkste punten van de NAVO is het principe dat wanneer één van de lidstaten van de NAVO aangevallen wordt, dan zal men gezamenlijk optreden tegen deze vijand. Met die vijand werd tijdens de Koude Oorlog uiteraard de Sovjetunie bedoeld. Later werd de NAVO uitgebreid met een aantal West- Europese landen. Het Oostblok kwam op hun beurt met het Warschau-Pact. Dit militaire verdrag werd op 14 mei 1955 in Warschau getekend door de Sovjetunie en alle communistische landen uit Europa op Joegoslavië na. Dit militaire pact was vergelijkbaar met de NAVO. Brezhnev, hij was een leider van de USSR in de jaren 60, 70 en 80, voegde er aan toe dat wanneer een land zich vijandig gedroeg tegen het communisme, dat dat bestraft zou moeten worden door het hele Warschau-Pact. Tot het einde van de Koude Oorlog zijn de NAVO en het Warschau-Pact met elkaar nooit in militaire acties verwikkeld geraakt. Conclusie Ik heb alle deelvragen kunnen beantwoorden. Tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie zijn politiek gezien al veel verschillen. Zo heeft de Verenigde Staten een machtenverdeling en controleren deze machten elkaar. Bij de Sovjet-Unie heeft één iemand de macht. Diegene wordt een dictator genoemd. Hij of zij wordt niet gecontroleerd door andere personen en treedt ook pas af als hij er gestorven is of als hij gedwongen wordt af te treden. In de Verenigde Staten wordt elke vier jaar een nieuwe president door het volk gekozen. De positie van de vrouw is niet erg verschillend in deze systemen. In allebei de systemen hebben de vrouwen wel gelijke rechten in de theorie, maar in de praktijk worden ze niet gelijk behandeld. Wel is er een verschil tussen de positie van de minderheden. De minderheden in de Verenigde Staten werden eerst achtergesteld. Zo hadden zij bijvoorbeeld geen kiesrecht. Later kregen zij die wel en werden toen ook gelijk behandeld. In de Sovjet-Unie hadden de etnische groepen gelijk al dezelfde rechten als de burgers van de Sovjet-Unie. Wel werden de tegenstanders van het communisme niet gelijk behandeld. Omdat het ten strengste verboden was om tegen het communisme te zijn. De verschillen tussen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie kwamen het duidelijkst naar voren in de koude oorlog. In deze oorlog vochten de landen niet echt tegen elkaar in eigen land. Wel in de landen zoals Vietnam en Korea. De Sovjet-Unie wou dat deze landen communistisch werden en de Verenigde Staten wou dat ze democratisch werden. Slotwoord Ik vond het wel een interessant onderwerp. Ik heb er veel van geleerd. Ik wist eerst niet goed hoe de verschillende systemen werkten, maar nu ik me erin verdiept heb, weet ik er al veel meer vanaf. Ik vond het ook erg interessant om de stof te bestuderen en te verwerken. Zelf zou ik het liefst in de Verenigde Staten Pagina 5 van 6
gewoond hebben, omdat je daar om de vier jaar een nieuwe president kan kiezen. En daar heeft ook niet één iemand de macht. Ook hebben de vrouwen daar een betere positie en worden hoog opgeleide banen beter betaald. Maar er zijn natuurlijk ook wel nadelen bij de Verenigde Staten zoals dat eerst de donkere mensen geen gelijke rechten hadden. Toch vind ik dat de Sovjet-Unie meer nadelen heeft. Bijvoorbeeld dat mannen eerder een hoge functie in hun carrière kregen dan vrouwen. En dat je niet voor je mening mag uitkomen als je tegen het communisme was. Pagina 6 van 6