competitief Tankvaart maakt ons Comfort Energie + uitneembare marifoonlijst #42.2009 binnenvaart 1 Palletvervoer Komt de derde golf eraan?



Vergelijkbare documenten
Pallets on the inland waterways: a river regional distribution concept

Al aan een binnenvaartcarrière gedacht?

Jaarlijks 40 miljoen ton goederen via Albertkanaal

ais op jouw schip AIS-steunprogramma voor de binnenvaart

de kracht van de waterweg Grondverzet Schakel de binnenvaart in

Binnenvaart, de vlotste verbinding tussen havens en hun hinterland

UITDAGINGEN BINNENVAART

Diepzeehaven als Ontwerpopgave

Binnenvaart Duurzaam, betaalbaar en op tijd! Philippe Govers COO BCTN Groep

INSTITUUT VOOR HET TRANSPORT LANGS DE BINNENWATEREN vzw. In samenwerking met. FEDERALE OVERHEIDSDIENST MOBILITEIT EN VERVOER Binnenvaart

Logistieke dag Limburg 30 september, 2011 Stefan Gielen Business Improvement Analyst Nyrstar Balen en Overpelt

Palletvervoer over water: ecologische en economische toekomst

Binnenvaart, de vlotste verbinding tussen havens en hun hinterland!?

Albertkanaal : Gateway to Europe Heden en toekomst

Zinktransport via binnenvaart

Klaar voor de toekomst!

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg + W&Z Februari 2017

Definitief Mobiliteitsplan Gent - Strategische mobiliteitsvisie

Evolutie. 65,4 miljard +44,5 % goederenvervoer 63,4 % miljard. tonkm. meer binnenvaart DE VLAAMSE BINNENVAART IN BEELD JUNI 2016

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg + W&Z Oktober 2017

Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven

Zeeschelde. Kanaal Gent- Brugge. Kanaal Brussel- Charleroi

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg December 2018

Statistisch verslag De Vlaamse Waterweg Maart 2019

Voorstelling Waterwegen en Zeekanaal NV. door Kevin Polfliet, communicatieverantwoordelijke afdeling Zeekanaal

De meest recente call voor TEN-T-aanvragen is in de maand februari 2015 afgelopen.

De Barge Truck. De duurzaamheid van de waterweg, STC Rotterdam, 29 januari 2013

Watertruck Evaluatie Industrieel modelproject in ZO-Brabant

nr. 357 van LYDIA PEETERS datum: 15 februari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Jeugdwerkloosheid - Stand van zaken trajecten

Bedrijventerrein Woestijne

Bediende in de logistieke sector: kansen voor vrouwen?

RENT Life RENT Fix RENT Flex

Megatrucks op de Antwerpse Ring? Geen goed idee!

Uitdagingen aangaan Verwachtingen inlossen

Verbeterpunten nautische toegankelijkheid haven van Gent

STERKE EN SLIMME INFRASTRUCTUUR

TON CIJFERS MET VAART DE VLAAMSE BINNENVAART IN BEELD DECEMBER

Watertruck Het Belang van investeren en samenwerken in het goederenvervoer via het water

BENODIGDHEDEN o Werkbladen o Antwoordkaarten o Eventueel verdiepingsopdracht

Bezoek vzw Kanaalgidsen aan de sluis van Zemst op dinsdag 16 april 2013

Studie Transport Bis. Arne Allosserie stafmedewerker Ruimte en Infrastructuur Transport en Logistiek, POM West-Vlaanderen

OVERZICHT FISN-DOELSTELLINGEN EN ACTIES Datum: 12 december 2011

Symposium nv De Scheepvaart 31 maart 2014, Brug van Vroenhoven. 75 jaar Albertkanaal. Toespraak door Erik PORTUGAELS

De Raad van Bestuur en het personeel van het Instituut wensen iedereen prettige eindejaarsfeesten en een voorspoedig 2016

Logistiek van spoorwegmateriaal via de binnenvaart

Uw netwerk voor succesvol ondernemen in de Brusselse metropool. Metropolitan

Snel en stressvrij op uw bestemming geraken? Na de trein verder op de fiets! Blue-bike maakt de verplaatsing met de trein af door comfortabele

Klimaatgezond werftransport over water voor werken campus Henleykaai Gent

VAARREGELS DE BELANGRIJKSTE

Stakeholders forum Logistiek Platform West-Poort 6 november 2013

Definitief Mobiliteitsplan Gent - Strategische mobiliteitsvisie

Enquête: AIS in de binnenvaart

Build over Water Duurzame distributie van bouwmaterialen

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

Het Belang van investeren en samenwerken in het goederenvervoer via het water. 4 september 2014

augustus 2015 Ik bouw ook pensioen op voor mijn kinderen pagina 6 AOW-leeftijd sneller omhoog pagina 4 Doe de quiz! pagina 8

Donderdag 22 maart Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR

Middelen om de supply chain te verduurzamen. Wytze Rauwenhoff Flanders Logistics-consulenten

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

Loopbaanbegeleiding: iets voor jou? HR Consulting

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei

Conjunctuurbericht 2 e kwartaal Research, 14 augustus 2019

Bundeling goederenstromen in de Extended Gateway Antwerpen/Rotterdam met een focus op de binnenvaart

Samenvatting Flanders DC studie Internationalisatie van KMO s

Spreker, functie Koen Valgaeren VIM VLAAMS INSTITUUT VOOR MOBILITEIT

Advies. Over het voorontwerp van decreet over het vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren. Brussel, 19 september 2011.

Voorontwerp van decreet houdende instemming met het samenwerkingsakkoord betreffende de financiering van de strategische spoorweginfrastructuren

OVERZICHT VAN DE TRIMESTRIËLE CONJUNCTUURENQUÊT IN DE SECTOR VAN HET GOEDERENVERVOER LANGS DE WATERWEG

Short Sea Shipping Arno Swagemakers 11 juni 2009

DE ZEESPIEGEL STIJGT HET KLIMAAT VERANDERT.. MIJN BOODSCHAP:

TOEGEVOEGDE WAARDE IN DE BELGISCHE HAVENS STIJGT MET 7 % IN 2017

Symposium Vlaamse Waterweg

Stroomlijn uw logistieke activiteiten en verleg grenzen. Leidraad bij internationaal ondernemen

Wanneer toont uw bedrijf zijn ware aard?

Imog persberichten april / mei 2014

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

De uitdaging van een duurzaam mobiliteitsbeleid

1. Vervoersprestaties

V ERHOUDING GOEDERENGROEPEN

inhoud blz. Inleiding 1. De haven 2. Soorten havens 3. Soorten vracht 4. Lossen en laden 5. Werken in de haven 6. Filmpjes Pluskaarten

Stellingen panel 1. Titel Stellingen. Spreker

Voorstel marktobservatie & transparantie systeem voor de Europese Binnenvaart.

Haven Amsterdam Gateway to Europa

Altijd iemand dichtbij

Resultaten enquête: ICT in de binnenvaart

STATISTIEK. van het GOEDERENVERVOER. over de WATERWEG. Oktober 2011

Beste collega Smet, Beste aanwezigen,

Bargrilori Logistics werkt met Teleroute aan dagelijks succes

JAAR. 75 jaar transport op maat

Managementinformatiesysteem

1. Op welke manier wordt deze samenwerking tussen steden/gemeenten, de VDAB en de bouwsector concreet ingevuld?

1. Hoeveel van de projecten die werden goedgekeurd werden inmiddels uitgevoerd?

Mevrouw de voorzitter, Geachte leden van het Bureau, Dames en heren,

Aan de Schrans in Leeuwarden is één van de meest opvallende orthodontiepraktijken. van Noord-Nederland gevestigd. Daarin werkt

«Le portail du transport fluvial»

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

Makers van biodiesel en bioethanol

Transcriptie:

www.binnenvaart.be magazine voor vervoer over water #42 mei 2009 Tankvaart maakt ons competitief Comfort Energie Palletvervoer Komt de derde golf eraan? Lena: binnenvaar(t)simulator Instroom kan sneller en soepeler + uitneembare marifoonlijst #42.2009 binnenvaart 1

in dit nummer Palletvervoer 10 Vaarsimulator 06 14 Bedrijf met vaart 20Mijn schip Markt Vloot En verder 09 Vervoerd Onzichtbare ingrediënten voor cola en afwasmiddel. 10 Palletvervoer Hoever staat het met de derde golf in de binnenvaart? 14 Bedrijf met vaart Waarom de binnenvaart voor Comfort Energie een cruciale schakel is. 16 Innovatie Nieuwe planningssoftware en alles over de nieuwe marifoonblokindeling 18 Visie & Opinie Hebben schepen zonder woning een toekomst naast de gezinsvaart? Beleid 06 Binnenvaartsimulator gedoopt Hoe Lena de drempel naar een carrière op het water moet verlagen. 04 Actueel en nieuwstelex 12 Voet aan wal Eén-presentator Thomas Vanderveken over zijn zeilervaring voor Mercator. 17 Jobspot Jachthavenmeester Gilbert Vandecappelle is klaar voor het nieuwe seizoen. 20 Mijn schip De Paganini, flexibele tanker voor minerale oliën en chemicaliën. 06 Jacques Kerkhof (sectorconsulent instroom) Het is de bedoeling om bepaalde vaartijden af te stemmen op de sneller opgebouwde praktijkervaring. 2 binnenvaart #42.2009

#42.2009 binnenvaart 1 edito Juist nu moeten we knelpunten prioritair aanpakken. Beste lezer Nadat het vrachtaanbod in de binnenvaart in 2008 nog relatief goed stand hield (- 0,28 % tgov. 2007), valt de trafiek vandaag stevig terug. Als de verwerkende industrie op een lager pitje draait, moeten er onvermijdelijk minder goederen aan- en afgevoerd worden, ook over onze binnenwateren. Voor een deel kunnen we, net als vele andere sectoren, niet anders dan afwachten tot de industriële motor wereldwijd opnieuw aanslaat. Maar we kunnen deze tijd ook benutten om onszelf kritisch te evalueren en een aantal knelpunten prioritair aan te pakken. Daarnaast kijken we hoopvol uit naar de invulling van het aangekondigde economisch relanceplan met verhoogde aandacht voor een aantal grote infrastructuurwerken. Het verhogen van de in- en doorstroom in de sector was van bij de oprichting van het Flanders Inland Shipping Network een van de zes strategische doelstellingen. Als trekker voor die acties is onze vereniging fier dat Vlaams minister van Openbare Werken Hilde Crevits in maart de binnenvaartsimulator Lena (Leren Navigeren) heeft gedoopt. Zoals u vanaf pagina zes kunt lezen, is hiervoor, in een nauwe samenwerking met verschillende actoren, op enkele maanden tijd spitstechnologie ontwikkeld. Voor taan zullen onze verschillende opleidingscentra en scholen kortere en gerichtere leertrajecten kunnen aanbieden en komen er ingekorte vaartijden in zicht. Ook vandaag is het opleidingsaanbod in de binnenvaart al drastisch uitgebreid in vergelijking met een paar jaar terug. Er zijn nog altijd de middelbare binnenvaartscholen, die alsmaar meer leerlingen van aan wal aantrekken. Maar intussen kunnen ook volwassenen zich vlot bijscholen tot matroos via de opleidingen van Syntra Midden-Vlaanderen, de VDAB of de vzw Levanto. Daarenboven is Syntra MV van plan om op korte termijn een volledig opleidingstraject voor de binnenvaart uit te werken, van matroos tot binnenvaartondernemer, inclusief vervolmakingsopleidingen. Daardoor wordt het makkelijker om een carrière op het water uit te bouwen, wat meteen ook de aantrekkingskracht van het beroep aanzienlijk moet vergroten. Naar aanleiding van ons jaarverslag dat binnenkort verschijnt, willen we tot slot nog even aandacht vragen voor de vaststelling dat het maritiem transport al een aantal jaar sneller groeit dan de binnenvaart. Een groot gedeelte van die groei ligt wel in containervervoer dat via feederdiensten direct verder over zee vervoerd wordt. Maar we kunnen toch niet naast de vaststelling dat een groter aandeel van de maritiem aangevoerde goederenstroom via andere transportmodi wordt afgevoerd. Dit is een evolutie die we, door met alle binnenvaartactoren de handen in elkaar te slaan, zo snel mogelijk moeten zien om te buigen met het oog op de toekomst van de sector en de mobiliteit in onze regio. Filip Martens Voorzitter Raad van Bestuur www.binnenvaart.be magazine voor vervoer over water #42 mei 2009 Tankvaart maakt ons competitief + uitneembare marifoonlijst Comfort Energie Palletvervoer Komt de derde golf eraan? Lena: binnenvaar(t)simulator Instroom kan sneller en soepeler Verantwoordelijke uitgever Filip Martens Vzw Promotie Binnenvaart Vlaanderen Armand Hertzstraat 23, 3500 Hasselt. Het magazine Binnenvaart verschijnt 5 keer per jaar. Voor meer info of vragen over advertenties of een gratis abonnement: T 011 23 06 06, pbv@binnenvaart.be, www.binnenvaart.be Redactie en realisatie Jansen & Janssen Uitgeverij, www.jaja.be De meningen die derden in dit magazine vertolken, vallen buiten de verantwoordelijkheid van pbv. #42.2009 binnenvaart 3

actueel Binnenvaartspelers ondertekenen 3E-convenant Op aansturen van Vlaams minister van Openbare Werken en Leefmilieu Hilde Crevits (CD&V) heeft de binnenvaartsector op 9 februari het 3E-convenant ondertekend. Alle marktspelers verbinden zich ertoe om hun inspanningen op het vlak van de 3 E s economie, ecologie en emissiebeperking te maximaliseren. Het convenant wil de basis leggen voor een nog duurzamere toekomst van de binnenvaartsector in Vlaanderen. De ondertekenaars ervan engageren zich om snel werk te maken van een actieplan met doelen op korte, middellange en lange termijn. Het plan bundelt concrete acties inzake ecologie, infrastructuur en op vlak van het marktgebeuren. Diverse werkgroepen gingen inmiddels aan de slag. Het globale 3 E- binnenvaartactieplan wordt verwacht tegen 30 april 2009. Juma Beton bouwt binnenvaartsite uit in Lommel Het bedrijf Juma Beton heeft in februari het eerste binnenschip gelost aan de bestaande loskade in de industriezone Maatheide in Lommel. In een eerste fase heeft Juma Beton op de site langs het kanaal Bocholt-Herentals een productiehal van 17.500 m2 gebouwd. Vanaf 2010 wil het betonproductiebedrijf er meer dan 100.000 ton grondstoffen per jaar over het water laten aanvoeren. Juma Beton maakt deel uit van de groep Valeres, heeft vestigingen in Balen en Lommel en heeft 125 werknemers in dienst. Haven Antwerpen werkt Limburgs hinterland Het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen en het Logistiek Platform Limburg hebben een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. De Haven en de Limburgse logistieke partijen willen zich maximaal inzetten om de hinterlandverbinding te verbeteren, zoals vorig jaar beschreven in de Visienota Logistiek Antwerpen Limburg en in de studie Logistieke Poort Limburg over het uitbouwen van een zogenaamde extended gateway. De samenwerkingsovereenkomst sluit aan bij de ambitie van de Vlaamse regering om Vlaanderen verder uit te bouwen tot slimme draaischijf van Europa. Een aantal thema s die op de agenda staan, zijn het verbeteren van de infrastructuur, het scheppen van een gunstig investeringsklimaat, het optimaliseren van de marktorganisatie en de arbeidsmarkt, en de uitbouw van nieuwe logistieke concepten. Binnenvaarttrafiek houdt stand in 2008 Ondanks de economische crisis heeft de Vlaamse binnenvaart in 2008 ongeveer evenveel vervoerd als in 2007. De sector realiseerde 4,58 miljard tonkilometer of 0,28 procent minder dan in 2007. Toch zetten de cijfers tot bezorgdheid aan: enerzijds omdat het marktaandeel niet verder aangroeit en anderzijds omdat de vooruitzichten door de recessie die pas in het laatste kwartaal voor een daling zorgde niet rooskleurig zijn. i www.binnenvaart.be TELEX Samen met de ondertekening van het 3E-convenant maakte minister Crevits bekend dat ze dit jaar 500.000 euro vrijmaakt voor de aanleg van wacht- en rustplaatsen. ** Het Europees Parlement heeft beslist dat lidstaten van de Europese Unie de toelating krijgen om de kosten van lawaai, luchtvervuiling en files door te rekenen in tol voor vrachtwagens. ** De opstart van het Centraal Boe- 4 binnenvaart #42.2009

beleid uit Nieuwe handige waterwegenkaart Pleziervaartliefhebbers kunnen voortaan de regio West- en Oost-Vlaanderen, Antwerpen, Vlaams- en Waals-Brabant, Henegouwen en Nord-Pas de Calais ontdekken dankzij een vernieuwde waterwegenkaart. Op de kaart vind je in vier talen alle informatie over aanlegplaatsen, fietsroutes en tankplaatsen. Nieuw ten opzichte van de editie van 2001, is dat ook de staandemastroute en de jetskizones zijn aangeduid. Daarnaast is er een onderscheid gemaakt tussen jachthavens, aanmeerplaatsen en aanlegplaatsen. De kaart kost 5 euro en is te bestellen via www. waterrecreatie.be. Agenda vr 1 mei 2009 Vaarhappening River Tours Tijdens deze unieke kennismakingsdag kun je voor 1 euro meevaren met een rondvaartboot op de Brabantse kanalen. Allerlei gegidste bezoeken, wandelingen en fietstrajecten krijg je er gratis bovenop! i www.rivertours.be 17 mei- 1 juni Toervaartreünies VVW Recrea, VPF en LBWB De leden van VVW Recrea trekken vanaf zondag 17 mei naar Hasselt voor hun jaarlijkse reünie. VPF verzamelt in Thieu van donderdag 21 tot en met zondag 24 mei. De LBWB trekt er van 30 mei tot 1 juni op uit in Lier. i www.vvw.be i www.vpf.be en www.lbwb.be Shortsea-trafiek groeit ondanks crisis Het vervoer via shortsea shipping is in 2008, ondanks de economische crisis, met 3,49 procent gegroeid. De Haven van Antwerpen blijft met 85,18 miljoen ton veruit onze belangrijkste haven voor shortsea shipping. De sterkste groeier is Gent, waar de shortsea-trafiek afgelopen jaar met 12,77 procent toenam. Oostende ging er 6,25 procent op vooruit. Antwerpen groeide met 4,63 procent. Enkel voor Zeebrugge is een daling te merken van 4,84 procent. i www.shortsea.be king Platform komt stilaan toch in zicht. Het Platform kreeg een aparte juridische entiteit en publiceerde eind maart zijn eerste vacatures. ** Eind februari werd de aftrap gegeven voor het RISING-project dat de implementatie van RIS wil ondersteunen en dat wordt gecofinancierd door de Europese Commissie. ** Iscal Sugar heeft het afgelopen najaar 50.000 ton suikerbieten van Sluiskil naar Antoing over het water vervoerd. Het is nog onzeker of het bedrijf ook volgend jaar voor de binnenvaart kiest. 30-31 mei 2009 Watersportdag Het laatste weekend van mei kun je op tal van locaties in Vlaanderen opnieuw gratis verschillende watersporten ontdekken. i www.dewatersportdag.be do 11 juni 2009 Workshop Shortsea werkt intermodaal, Gent Promotie Shortsea Shipping Vlaanderen organiseert samen met het Nederlands shortsea-promotiebureau een workshop over shortsea en intermodaliteit (spoor, binnenvaart, weg). Er zullen 6 praktijkgetuigenissen en een debat met de haven van Gent en de Zeelandhavens aan bod komen. i Meer info en het programma op www.shortsea.be #42.2009 binnenvaart 5

beleid Op 11 maart werd de binnenvaartsimulator Lena feestelijk ingehuldigd. De computertechnologie moet opleidingstrajecten korter en gerichter maken, wat de drempel naar een carrière op het water zal verlagen. Tegelijk wordt het voor werknemers in de sector makkelijker om door te groeien. Vaarsimulator Lena Geen speelgoed, wel stimulans voor instroom Vlaams minister van Openbare Werken Hilde Crevits doopte op 11 maart haar metekind Lena. 6 binnenvaart #42.2009

V anaf dit voorjaar kunnen binnenvaartleerlingen en -cursisten hun nautische kennis bijspijkeren op een gloednieuwe vaarsimulator. De simulator, die de naam Lena (LEren NAvigeren) meekreeg, werd speciaal voor de Vlaamse waterwegen ontwikkeld en draait op verschillende computers in een minutieus nagebouwde stuurhut. Lena zal in eerste instantie gebruikt worden door leerlingen van het KTA Cenflumarin en door cursisten die de Syntra-opleiding tot matroos volgen. Op korte termijn zullen echter ook andere opleidingen de vaarmodule kunnen inzetten. De simulator kadert in een breder plan om het opleidingslandschap verder uit te breiden en extra personeel van aan wal aan te trekken. Drempelverlagend Als meter van het project huldigde Hilde Crevits, Vlaams minister van Openbare Werken, Leefmilieu, Natuur en Energie (CD&V), de simulator in op de terreinen van Syntra Midden-Vlaanderen in Sint- Niklaas. Ze beklemtoonde er dat de simulator niet zomaar speelgoed is, maar een krachtig middel om de drempel naar een carrière in de binnenvaart te verlagen. De basis voor de simulator werd een paar maanden geleden gelegd in het Flanders Inland Shipping Network (FISN). Daar legde Promotie Binnenvaart Vlaanderen (PBV), dat trekker is voor de acties rond tewerkstelling, de vraag uit de sector om een simulator te ontwikkelen voor aan de vergadering. Daarna ging het snel. Het kabinet Crevits maakte 600.000 euro vrij voor de aanschaf en ontwikkeling van de simulator, naast jaarlijks 100.000 euro voor het onderhoud, het updaten en het ontwikkelen van nieuwe toepassingen zoals vier radarsimulatoren. Dankzij een goede samenwerking tussen alle actoren werd het project in enkele maanden afgerond. Het Waterbouwkundig Laboratorium, dat al ervaring had met een zeevaartsimulator, stond in voor de technische onderbouw en de gegevens over de Vlaamse waterwegen. Voor de praktische uitwerking werden tientallen mensen geconsulteerd: werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers, Het doel is een soepel leertraject van matroos tot binnenvaartondernemer. praktijkleraren, binnenvaartondernemers, cursisten, enzovoort. Echte apparatuur Het resultaat van de samenwerking is een cockpit met alle noodzakelijke bedieningsapparatuur: radar, ECDIS, bochtenmeter, hoogte-instelling van de stuurcabine, enzovoort. De ramen van de stuur Arthur Poppe, P/V-trainer Haven van Antwerpen Vanuit mijn vorige functie bij het KTA Zwijndrecht Cenflumarin en SYNTRA-MVL was ik betrokken bij de bouw van Lena. En ik ben zeer tevreden over het resultaat. Ik kan gerust zeggen dat het lijkt alsof je in een echte stuurhut zit. Deze simulator lijkt zelfs nog echter dan de exemplaren die ik in Nederland heb gezien. Vanuit mijn huidige functie, als trainer bij het Gemeentelijk Havenbedrijf Antwerpen, weet ik dat ongeveer een op de drie van onze varende collega s binnen de tien jaar op pensioen vertrekt. Dat illustreert de impact van het instroomdossier voor de sector. We zullen meer mensen uit andere sectoren moeten aantrekken om dat verlies op te vangen. Met een aangepast opleidingstraject en het gebruik van de simulator kan men ze beter voorbereiden op een job in de binnenvaart. Willy Huysmans, coördinator KTA Cenflumarin In vergelijking met een echt opleidingsschip is Lena veel toegankelijker. Een schip is altijd onderweg, hier kun je op ieder moment terecht. Het is ook veel goedkoper: je hebt geen extra varend personeel nodig, verbruikt geen brandstof, je hebt geen mechanische slijtage of dure verzekeringen, enzovoort. Je kunt dankzij Lena ook makkelijk oefenen op situaties die je in realiteit niet wilt tegenkomen. De leerlingen kunnen nu ook met veel wind een sluis invaren, terwijl je dat als leraar op een echt schip toch maar liever zelf doet. Een ander voordeel is dat je bijvoorbeeld op radarexamens iedere kandidaat hetzelfde traject kunt voorschotelen. Dat is eerlijker dan als de situatie van het toeval afhangt. #42.2009 binnenvaart 7

beleid hut eigenlijk een achttal grote beeldschermen laten een realistische vaaromgeving zien. Die verandert op basis van wijzigingen aan de roer- en motorinstellingen en op basis van de ingegeven vaaromstandigheden: tegenliggers, dag of nachtvaart, weersomstandigheden. Een simulatiecomputer die alle instellingen krijgt doorgeseind, berekent vijf keer per seconde de invloed van al die factoren, waarna de informatie op de bruginstrumenten en op de beeldschermen wordt aangepast. Vanuit de instructeursruimte kan de leerkracht alles volgen, bruggen openen en sluiten, VHF-communicatie simuleren, en ga zo maar door. Momenteel is software ontwikkeld om te varen met een Rijn-Herne Kanaal schip, duwkonvooien met twee bakken naast elkaar, met twee achter elkaar of met vier bakken. In de loop van volgend jaar zal ook de software voor een groot Rijnschip klaar zijn. De omgevingen waarin kan worden gevaren zijn de Schelde tussen de Royerssluis en de sluis van Wintam, het sluizencomplex van Terneuzen en het Zeekanaal naar Brussel ter hoogte van het Hellegat. Ingekort traject De voorbije jaren werkte de binnenvaartsector voor de uitbreiding van het opleidingsaanbod al vlot samen met Syntra Midden-Vlaanderen. Vorig jaar startte de organisatie met een opleiding tot matroos voor volwassenen via langeafstandsleren. Sinds september biedt Syntra Midden-Vlaanderen een module deeltijds werken deeltijds leren aan voor jongeren vanaf 16 jaar. In de nabije toekomst hoopt de opleidingsinstelling een volledig opleidingstraject in de binnenvaart aan te bieden: van matroos tot stuurman, kapitein en zelfs tot zelfstandig binnenvaartondernemer. Op die manier kunnen potentieel geïnteresseerden zich niet alleen makkelijker voor een job in de binnenvaart klaarstomen. Ze krijgen ook de mogelijkheden om een aantrekkelijke carrière uit te bouwen. Dankzij een simulator worden de leermomenten drie tot zeven keer efficiënter. Een belangrijk voornemen in dat verband, is het plan om bepaalde vaartijden af te stemmen op de sneller opgebouwde praktijkervaring. Volgens onderzoekers zouden de leermomenten dankzij een simulator drie tot zeven keer efficiënter worden. Je kunt bijvoorbeeld makkelijker gevaarlijke situaties oefenen. Met een druk op de knop komt er mist op. Of je kunt een identieke situatie twee keer overdoen. Het is daarom de bedoeling om, naar het voorbeeld van de zee- en de luchtvaart, de officiële vaartijd in te korten. Zo wordt er onder meer overlegd met de Centrale Commissie voor de Rijnvaart. Omdat ook andere landen zoals Nederland vragende partij zijn, wordt de kans op slagen reëel geacht. Jacques Kerkhof, sectorconsulent instroom De simulator is een belangrijke stap om het opleidingslandschap aan te passen aan de noden van vandaag. Met het oog op de zij-instroom van volwassenen was de vorig jaar gestarte opleiding tot matroos via afstandsleren een belangrijke stap. Binnenkort komen daar ook opleidingen tot stuurman, kapitein en zelfs binnenvaartondernemer bij. We proberen ook om de intensieve opleiding via simulator in de vorm van officiële vaartijdvermindering te laten erkennen. Dan bied je geïnteresseerden niet alleen flexibele bijscholingsmogelijkheden maar ook aantrekkelijke carrièreperspectieven. Flor Alpaerts, leerling 7de jaar Rijn- en Binnenvaart Cenflumarin Ik heb daarnet voor het eerst met Lena gevaren. Het blijft een simulatie maar het is erg goed gedaan. Alle apparatuur is echt en je ziet het schip reageren op je handelingen. Voor ons is het een groot voordeel dat je situaties kunt oproepen die in realiteit niet veel voorkomen. Ik was ook minder zenuwachtig dan op een echt schip. Nu is het geen ramp als je een fout maakt. Je kunt toch geen schade aanrichten. Nochtans is het niet de bedoeling om het schip te laten crashen: het duurt een tijd om de computers opnieuw op te starten en dat vinden de leraren niet zo fijn. Het is ook leerrijk dat je een zelfde situatie onbeperkt kunt overdoen. Maar eigenlijk gaat er niets boven echt varen. Dan kun je ook eens buiten lopen, ruik je het water en verdien je ook echt je boterham. 8 binnenvaart #42.2009

vervoerd Ingrediënten voor frisdrank en afwasmiddel De binnenvaart is bij uitstek geschikt voor het transport van chemische producten. Dat vindt ook Francois Hellemans, logistiek manager bij Prayon in Puurs. Het bedrijf vervoert jaarlijks 738.000 ton goederen over het water en levert op die manier ingrediënten voor onder meer de glasindustrie, frisdranken en reinigingsmiddelen. D e Vlaamse Prayon-site is met reden uitgebouwd rond het Zeekanaal Brussel- Schelde in Puurs: bijna 70 procent van alle inkomende en uitgaande goederen wordt er over het kanaal vervoerd. Francois Hellemans, logistiek manager en commercieel coördinator van de site, verduidelijkt dat dit percentage de optelsom is van zeevaart, shortsea shipping en binnenvaart. Hier kunnen schepen van 210 op 21 meter aanmeren. Wij zijn dus niet beperkt tot binnenschepen. Vorig jaar Ook wij proberen onze CO 2 - uitstoot verder te verminderen. brachten zeeschepen 216.000 ton van en naar de VS, Canada en Marokko. Via onze overigens bekroonde shortsea-verbinding met Immingham in het VK doen we 35.000 ton per jaar en de binnenvaart is goed voor de resterende 487.000 ton. Van glasindustrie tot autovelgen De site in Puurs maakt deel uit van de internationale Prayon-groep, met andere productievestigingen in Engis bij Luik dat ook de hoofdzetel is, Roches de Condrieu bij Lyon en Augusta in de VS. De belangrijkste binnenvaarttrafieken localiseren zich tussen Engis aan het Albertkanaal en Puurs. Francois Hellemans: Het merendeel is transport van fluorkiezelzuur, een product voor de glasindustrie dat we van Luik naar hier laten komen. Op de terugtocht neemt de Duchesse, de binnenvaarttanker die we vast charteren, fosforzuur aan boord. Die technische naam zegt misschien weinig, maar de toepassingen vind je in elk huishouden. Het is de basis voor het voedingszuur E338, dat onder meer in Coca Cola zit, en ook voor reinigingsproducten zoals Dreft van Procter & Gamble of voor producten om autovelgen te reinigen. Iedere maand voert Prayon Puurs ook 600 à 700 ton zout per binnenschip aan uit het Nederlandse Hengelo. En afhankelijk van de prijsevolutie laat het als brandstof gas of aardolie per schip aanvoeren. Voorts stockeert Prayon in Puurs zwavelzuur dat via zeeschepen binnenkomt, en dat het via binnenschepen van 400 tot 1500 ton verder verdeelt. Vanaf september gaan we die activiteit zelfs uitbreiden, vernemen we. De vergunningsaanvraag voor een nieuwe opslagtank van 20.000 ton is lopende, momenteel worden alle voorbereidingen getroffen. Per jaar rekenen we voor dit project op 70.000 ton extra trafiek, om te beginnen. Veilig en efficiënt Naast de 68,3 procent goederen over het water vervoert Prayon 4,7 procent over het spoor en 27 procent over de weg al dan niet in combinatie met andere modi. Francois Hellemans: Omwille van de veiligheid en de efficiëntie proberen we zo veel mogelijk voor het kanaal te kiezen. Door het dichtslibben van de wegen lopen ook de transportkosten hoog op. En het milieu wordt meer en meer belangrijk. Ook wij proberen via de binnenvaart onze CO ² -uitstoot verder te verminderen. Maar helaas zijn niet alle bedrijven over water bereikbaar. We hebben wel plannen om een deel van ons wegvolume via de terminal in Willebroek te laten verlopen. Volgens de eerste berekeningen zouden we daardoor binnenkort nog eens 20.000 ton per jaar van de weg naar het water kunnen brengen. #42.2009 binnenvaart 9

Palletvervoe klaar voor de pra markt Komt er na de tweede golf, het containervervoer, straks ook een derde golf van palletvervoer via de binnenvaart? De verschillende actoren in Vlaanderen werken er alleszins hard aan. Een stand van zaken van uitgevoerde tests, met aandacht voor de kritische factoren en mogelijke steunregelingen. 10 binnenvaart #42.2009

r Op de Belgische wegen worden per jaar 61,1 miljoen ton gepalletiseerde goederen vervoerd, zo blijkt uit cijfers van het NIS. Een aanzienlijk deel daarvan zou in de toekomst ook via het water kunnen worden getransporteerd. Dat lezen we onder meer in een haalbaarheidsstudie die op vraag van de waterwegbeheerders nv De Scheepvaart en Waterwegen & Zeekanaal NV werd uitgevoerd. In eerste instantie wordt gedacht aan bouwmaterialen, maar in een tweede fase bieden ook fast consumer goods duidelijke opportuniteiten. In opdracht van de waterwegbeheerders en met de bereidwillige medewerking van verschilktijk? Wienerberger lende verladers heeft transportdeskundige Filip Verbeke de voorbije drie jaar verschillende theoretische concepten in de markt van bouwmaterialen met succes aan de praktijk getoetst (zie ook Binnenvaart 33, nvdr). Vier methodes. In totaal werden vier concepten getest: 1. een conventioneel schip met het gebruik van een werfkraan 2. een duwboot met ponton en het gebruik van een vorklift 3. een conventioneel schip op lange afstand met gebruik van een mobiele kraan 4. een binnenschip met platform op denneboom en vorklifts in het ruim en op de kade. De methodes werden tijdens verschillende transporten voor een tiental fabrikanten op hun sterktes en zwaktes beoordeeld. Telkens waren er kleine variaties inzake volume, soorten aanmeerkades, getijderivier of kanaal, voor- en/ of natransport, enzovoort. Zowel de kostprijs tegenover het wegvervoer, als de snelheid, de veiligheid en de kwaliteit van de overslagmethode werden nauwgezet opgevolgd. Uit de resultaten blijkt dat verschillende methodes potentieel bieden. Net als bij containers spelen de mogelijkheid tot terugvrachten, en het voor- en natransport een belangrijke rol. De overslagkost was in een aantal gevallen alleszins concurrentieel met die van het wegvervoer, vertelt Filip Verbeke: Bij een van de tests haalden we tot 180 ton per uur zonder kwaliteitsverlies. Bovendien is er nog ruimte voor een verdere optimalisatie van de overslagtechnieken. Dat kan naast het wegtransport staan, wat betekent dat Er is nood aan investeringen en steunmaatregelen. de rendabiliteit van palletvervoer via de binnenvaart afhangt van het volume van de goederenstroom, het voor- en natransport en van de meerkosten tegenover het wegtransport. Steun en ROC s Uit de pilootvaarten is gebleken dat voor het overgrote deel van de potentiële palletstromen de nodige investeringen en operationele meerkosten een hoge drempel vormen om een modal shift op grote schaal mogelijk te maken. Daarom wordt gedacht aan het invoeren van een Wienerberger Zowel de oplossing met mobiele kraan (links boven) als die met vorklift (hiernaast) bieden interessante mogelijkheden. #42.2009 binnenvaart 11

markt voet aan wal steunmaatregel voor het vervoer van palletten via de binnenvaart. Enerzijds zou een beperkte investeringssteun bedrijven met opstartplannen een duwtje in de rug kunnen geven. Anderzijds kan een gedeeltelijke compensatie voor de meerkost tegenover het wegvervoer overwogen worden. Als de maatregel wordt goedgekeurd door de Vlaamse regering, moet ook de Europese Commissie nog haar fiat geven, waardoor het erg moeilijk in te schatten is wanneer de maatregel mogelijk van kracht zou worden. Volgens Veroniek De Mulder, commercieel verantwoordelijke bij Waterwegen & Zeekanaal, is er zeker potentieel en kan het palletvervoer uitgroeien tot een belangrijk deel van de derde golf voor binnenvaarttransporten. Er is een duidelijke behoefte, dat is in de praktijk bewezen en dat horen we ook bij de fabrikanten van bouwmaterialen. Maar nu is er nood aan investeringen en steunmaatregelen. Intussen werken we ook verder aan de uitbouw van Regionale Overslag Centra (ROC s), waar de goederenstromen van kleinere bedrijven kunnen worden geclusterd. Momenteel zijn acht potentiële locaties vastgelegd op basis van een gunstige geografische spreiding en de nabijheid van belangrijke steden: Gent, Aalst, Antwerpen, Leuven, Genk, Kortrijk, Brussel en Hasselt. Bedoeling is om via deze ROC s de binnenvaart ook meer en meer in te zetten voor stadsdistributie om de congestie op de weg te vermijden. i Veroniek.Demulder@wenz.be of T 03 860 63 55 of f.verbeke@descheepvaart.be of T 0472 31 88 75 Op zee voelde ik me één met de natuur Dit voorjaar stemt televisiekijkend Vlaanderen op zondag massaal af op Mercator, een tv-programma rond een historisch zeilschip. We vroegen presentator Thomas Vanderveken hoe het leven op het water hem beviel. In Mercator leven veertien kandidaten samen op een historisch zeilschip. Ze gaan op zoek naar een mysterieuze eindbestemming en moeten onderweg opdrachten vervullen om tips te verzamelen. Het is echt een programma voor avonturiers: het enige wat de deelnemers wisten, was dat ze met een driemaster in Antwerpen zouden vertrekken en dat ze lang van huis zouden zijn. Ikzelf heb niet alle trajecten meegevaren, maar wel af en toe een dag met overnachting. Blijkbaar is mijn evenwichtsorgaan niet zo gevoelig, want zeeziek word ik niet. Ik hou zelfs van veel wind en golven. Een aantal kandidaten werd wel misselijk, maar zij konden terecht bij een dokter die mee aan boord was. Aan de verschillende testvaarten namen naast Wienerberger (bekend van de merknamen Terca en Desimpel) ook Vandersanden, Ploegsteert en Isola deel. Wienerberger Voor de kandidaten was het niet evident om de hele reis lang op een kleine ruimte te leven. De deelnemers sliepen zelfs per twee in een kajuit. Maar dat was een onderdeel van het spel. We hebben natuurlijk wel schitterende plekken gezien en dat maakte erg veel goed. Ik herinner mij een nacht dat de volle maan oplichtte boven een zilverkleurige zee. Op zulke momenten voel ik me terug één met de natuur. We meerden ook aan in prachtige steden: Bergen, Amsterdam, Kopenhagen In havens heb je niet alleen de romantiek van het water, maar ook een open sfeer doordat de hele wereld er over de vloer komt. Ik had voor Vlaanderen Vakantieland al met een motorjacht gevaren in de Westhoek en in Friesland en dat was me ook zeer goed bevallen. Je ontdekt de omgeving op een totaal andere manier. Het is zeker iets wat ik ooit nog eens met mijn vriendin of met vrienden wil overdoen. 12 binnenvaart #42.2009

de binnenvaart: transport in topvorm In avant-première voor onze lezers: de nieuwe advertentie waarmee PBV potentiële klanten wil aanspreken. Élodie Ouédraogo Zilver in Peking 2008, 4 x 100 m estafette De binnenvaart is estafette op topniveau. Vertrekken, aankomen, doorgeven Niet te vroeg, niet te laat, maar just-in-time. Een onmisbare schakel in een perfect op elkaar afgestemd geheel van logistiek en transport. Want de weg naar een duurzame toekomst loopt over water. Armand Hertzstraat 23 I B-3500 Hasselt I T +32 (0)11 23 06 06 I F +32 (0)11 23 06 09 I pbv@binnenvaart.be www.binnenvaart.be Binnenvaart #42.2009 binnenvaart 13

bedrijf met vaart Extra energie Comfort Energie uit Hasselt is de spil van een collectief van brandstoffenhandelaars met inmiddels vijf grote opslagdepots. Dat die allemaal aan een waterweg gelegen zijn, is absoluut geen toeval. Zonder de binnenvaart zouden we onmogelijk competitief kunnen zijn, zegt gedelegeerd bestuurder Francis Wanten. C omfort Energie heeft sinds 1999 een strategische alliantie met Esso: alle brandstoffen die aan de man worden gebracht, zijn afkomstig uit de Antwerpse raffinaderij van ExxonMobil. Dezelfde regeling geldt ook voor haar zusterbedrijven Carens Energie (Geel), Lambaerts & van Reeth Energie (Kampenhout), De Kegel Energie (Aalst) en De Vos Comfort Energie (Eke-Nazareth). Alle depots van de groep worden prioritair met binnenschepen bevoorraad. Grote en kleine waterwegen Francis Wanten: Wij hebben er bewust voor gekozen om onze depots op zogenaamde B-locaties in te planten: goed bereikbare plaatsen in het hart van ons afzetgebied. Omdat de transportkosten zwaar doorwegen in de prijs van onze producten moeten wij de afstand tot onze klanten beperkt houden. Voor de aanvoer is vooral belangrijk dat we in één keer grote volumes kunnen binnenhalen. Wat dat betreft zitten we in Eke, Geel en Hasselt op rozen: die depots kunnen respectievelijk via de Schelde en het Albertkanaal met grote tankschepen worden bediend. Twee tankers met een capaciteit van 1,7 miljoen liter varen continu over en weer tussen Antwerpen en die drie depots: in functie van de stand van de stocks beslissen we vaak maar op het laatste moment waar een schip naartoe moet. We profiteren dus maximaal van de flexibiliteit die het transport over de binnenwateren ons biedt. Op termijn is binnenvaart de enige valabele optie. Voor de twee andere depots van de groep ligt het allemaal wat moeilijker: in Aalst en Kampenhout gaat het om veel kleinere waterwegen, namelijk de Dender en het kanaal Leuven-Dijle. Er zijn dus veel meer vaarten nodig om de stocks op peil te houden. Dat houdt meteen ook in dat de aanvoerkosten serieus de pan uit swingen. Binnenvaart is er op zijn minst even duur als wegtransport, zegt Francis Wanten. Toch kiezen we ook daar resoluut voor het water. Het is eigenlijk een princiepskwestie: op de lange termijn is de binnenvaart gewoon de enige valabele optie. Het wordt tijd dat de overheid eindelijk eens met de nodige stimuli over de brug komt om meer trafiek van de weg te halen. Ook voor de problematiek van het nijpende gebrek aan kleine schepen ligt de sleutel bij de autoriteiten. Als bepaalde transformatiekosten terugbetaald worden, kunnen een pak oudere schepen veel langer in de vaart worden gehouden. Nu worden ze veelal voortijdig afgeschreven omdat ze niet langer aan de hedendaagse comforteisen beantwoorden. Drie miljoen liter per dag Voor Kampenhout en Aalst doet Francis Wanten zoveel mogelijk een beroep op twee kleinere binnenschepen: de ene kan 500.000 liter transporteren, de andere 350.000 liter. In drukke tijden volstaat dat niet en zijn we verplicht om ook tankwagens naar de Esso-raffinaderij of -depots te sturen. Algemeen kunnen we stellen dat we vorig jaar 400 miljoen liter stookolie en diesel via de binnenvaart hebben aangevoerd en 200 miljoen liter over de weg. Onze groep verzet gemiddeld zo n drie miljoen liter per dag. Dat betekent dat onze totale stock om de vier à vijf dagen moet worden vernieuwd. Dat is ook de reden waarom we voor de binnenvaart met langetermijncontracten werken. Alleen zo zijn we zeker dat we in normale omstandigheden de gevraagde leveringen altijd op tijd zullen ontvangen. Veruit het grootste probleem in de energiesector is het complexe vergunningsbeleid. Francis Wanten: In Hasselt hebben we pas na zeven jaar onderhandelen een aanpassing van de bouwvergunning verkregen. De administratieve molen maalt zo traag dat plannen vaak hopeloos achterhaald zijn wanneer ze eindelijk kunnen worden uitgevoerd. Dat maakt dat je heel ver vooruit moet kunnen denken: je moet je toekomstige capaciteitsbehoeften al jaren op voorhand kunnen inschatten. De wetgeving is gewoon veel te ingewikkeld. Een eenvoudige vergunningsaanvraag moet al snel acht of negen adviesorganen passeren. Dat maakt het uiterst moeilijk om een goed doordachte groeistrategie uit te bouwen. Voor de aflevering van de bouw- en milieuvergunning van ons depot in Kampenhout zagen wij ons genoodzaakt om voor een periode van vijf jaar een schip vast te leggen. We mochten namelijk het risico niet nemen dat wij zonder binnenvaartcapaciteit zouden vallen. Uiteindelijk zijn alle puzzelstukjes mooi op hun plaats gevallen. 14 binnenvaart #42.2009

met binnenvaart Bedrijfsprofiel 1969 Jean Wanten, handelaar in veevoeders, granen en kolen, start in Sint-Lambrechts-Herk met olieactiviteiten. 1986 zoon Francis neemt het roer over. 1996 Comfort Energie verhuist naar een nieuwe locatie langs het Albertkanaal in Hasselt. 1999 een strategische alliantie met Esso geeft het bedrijf een nieuwe boost: meteen is Comfort Energie verzekerd van een constante aanvoer en een optimale kwaliteit. 2004 start van de expansie buiten Limburg: er worden samenwerkingsakkoorden afgesloten met collega-energiebedrijven in Antwerpen, Vlaams- Brabant en Oost-Vlaanderen. 2009 veertig jaar na oprichting is Comfort Energie de grootste brandstoffenleverancier en een van de snelst groeiende bedrijven van Limburg. #42.2009 binnenvaart 15

vloot WCT geeft binnenvaart WCT uit Meerhout beschikt als eerste Vlaamse inland-containerterminal over een online-instrument om vrachten op te volgen en accurater te plannen. BOOST wordt sinds januari actief getest en zal op termijn uitgroeien tot een performant managementinformatiesysteem dat de attractiviteit van de binnenvaart verder verhoogt. BOOST staat voor het Barge Operations Optimization System en werd ontwikkeld door het Mechelse IT-bedrijf TINC Associates. Het eerste niveau is een Track & Trace module: via een GPS-ontvanger aan boord en een GPRS-connectie weet WCT exact waar een aan- of afvarend schip zich bevindt. Daarnaast wordt handig gebruik gemaakt van zogenaamde geofences: zodra een vooraf gedefinieerd punt bereikt wordt, wordt dat automatisch gedetecteerd en doorgeseind. BOOST berekent vervolgens hoeveel tijd de rest van het traject nog in beslag zal nemen. We blijven op elk moment perfect op de hoogte van de gang van zaken, zegt Philippe Govers van WCT. Als het schip vertraging oploopt, kunnen we dat in real time melden aan de klant en aan de andere betrokken actoren, zoals zeerederijen en haventerminals. Met BOOST is een planning dus niet langer een statisch maar een dynamisch gegeven. Nieuwe marifoonblokindel Vanaf 01/07/2009 treedt de nieuwe marifoonblokindeling van het Vessel Traffic Services Scheldegebied in werking. De nieuwe blokindeling was noodzakelijk omdat het verkeerskanaal 12 van de Centrale Zandvliet overbelast was. Hierdoor verliep de noodzakelijke communicatie tussen schip en centrale steeds moeilijker, noodzakelijke informatie kwam vaak laattijdig door. Het verkeerskanaal 12 blijft bestaan en bestrijkt het gebied vanaf boei 55 tot boei 100 in het werkingsgebied van Centrale Zandvliet, met een vooraankondiging voor de zeevaart aan boei 35 (grens werkingsgebied Centrale Hansweert). De essentiële nautische informatie aan de scheepvaart en nautische afspraken tussen vaarweggebruikers gebeuren op kanaal 12. In het gebied tussen boei 55 en boei 100 zijn twee nieuwe kanalen gekomen: 1. Port Operation kanaal 85 Roepnaam Schelde Informatiedienst Antwerpen. Het kanaal is operationeel vanaf boei 35 tot aan de Wintamsluis. Op dit kanaal komt de Port Operations Informatie aan bod: alle operationele, niet-nautische informatie zoals schutinformatie, RTA s, gebruik sleepboten, extra info bovenop het standaardscheepvaartbericht, enz 2. Terminal kanaal 81 Het kanaal is specifiek ingevoerd voor de operationele schip-schip-communicatie binnenvaart, die varen tussen de terminals. Hier is geen interactie met de centrale mogelijk. 16 binnenvaart #42.2009

jobspot nieuwe BOOST ing Pascal Verlinden van TINC Associates: De ingebouwde software laat WCT en de schepen toe om permanent met elkaar te communiceren. Alles wat de schipper van de terminal moet ontvangen zoals het stuwplan wordt elektronisch doorgeseind en voortdurend geactualiseerd. Omgekeerd kan WCT feilloos van op afstand volgen welke containers al geladen of gelost zijn. En tot slot is BOOST ook een nuttig beleidsinstrument. Doordat de hele historiek van een vaart geregistreerd wordt, kan je probleemloos statistieken trekken en daar de nodige conclusies uit trekken. Nieuwe Marifoonblokindeling VTS-Scheldegebied vanaf 01/07/2009 Klare taal op ieder kanaal voor iedere vaarweggebruiker Bestel de nieuwe folder: info@vts-scheldt.net 0031 115 68 68 05 0032 59 25 54 40 Bovenwaarts boei 100 is er géén actieve verkeersbegeleiding omdat er geen radardekking is. Op het ship-ship kanaal 10 maken de vaarweggebruikers onderling afspraken. i info@vts-scheldt.net of 059 255 440 i Zie ook de uitneembare marifoonlijst in bijlage bij dit nummer. Naam Gilbert Vandecappelle Eigenlijk staat mijn hele leven in het teken van het water. Ik word straks zestig en ik ben al 39 jaar binnenvaartbegeleider aan de sluis van Ooigem, op het kanaal Roeselare-Leie. Het leek me destijds wel leuk om het eens te proberen en ik ben de job uiteindelijk blijven doen. Via het werk leerde ik de IWV kennen en zo ben ik daar 19 jaar geleden havenmeester geworden en lid van het dagelijks bestuur. Ik sta er in mijn vrije weekends en op feestdagen in voor het onthaal van mensen die een vaste ligplaats willen huren voor hun plezierjacht en van passanten die één of meer dagen willen blijven. Er komt nogal wat administratie bij kijken: we moeten controleren of men wel een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid heeft afgesloten, een waterwegenvignet kan voorleggen en zo meer. Naast al dat papierwerk sta ik ook in voor een aantal onderhoudstaken op de club. Zelf heb ik geen boot, maar via de vereniging ken ik natuurlijk heel veel eigenaars. Aangezien ik een stuurbrevet bezit, neem ik dan ook wel eens het roer in handen. Wat mij zo aanspreekt in de waterrecreatie? In een watersportvereniging is het altijd een beetje vakantie. Je komt veel verschillende mensen tegen en allemaal hebben ze hun eigen verhalen, over de plaatsen waar ze zoal naartoe zijn gevaren en de avonturen die ze hebben beleefd. Ik ben altijd blij als het voorjaar er aankomt en het waterleven weer begint aan te trekken. In de huidige crisistijden is het natuurlijk afwachten, maar ik hoop in elk geval op een druk vaarseizoen! Job Havenmeester Club Een leven aan het water Izegemse Watersportvereniging #42.2009 binnenvaart 17

visie & opinie Kansen voor trajectschip zonder woning? Is het een goed idee om, naast de schepen voor gezinsvaart, schepen zonder woongedeelte te bouwen? In Nederland zijn er vergevorderde plannen waarbij op de voordelen van de extra laadcapaciteit en de lagere bouwprijs wordt gewezen. Kan dat ook in Vlaanderen op bepaalde trajecten? En zijn er ook kandidaten om met die schepen te varen? Johan Overmeer, Research Small Barges NV Mijn partner Anton van Megen en ik hebben het financieel plaatje rond voor de bouw van 16 gemotoriseerde en koppelbare schepen zonder woning. De vaartuigen zullen bemand worden door 7 trajectschippers, die elk een deel van het traject afwerken. De zogenaamde Q Barges krijgen geen woning, geen gangboorden, geen autokraan en de stuurhut staat voorop. Elke ton gewichtsbesparing levert vanwege de extra laadcapaciteit over 10 jaar zo n 300.000 euro aan extra vracht op. Het is de bedoeling dat elke schipper in de buurt van zijn traject woont en 4 dagen van 12 uur achtereen vaart. Na het varen zal een koerier het varend personeel oppikken. Ik zie dit concept als een nuttige aanvulling op de gezinsvaart met spitsen, die altijd nodig zullen blijven. Ons concept is vooral bedoeld voor contractvaart met een vaste ladingstroom. In ons geval gaat het over een volume van 170.000 ton per jaar. Op de heenreis van Noord-Frankrijk naar Brabant nemen we gerst mee, de terugvracht zou bestaan uit lading op pallets. De schippers hoeven zich bij ons niet bezig te houden met onderhoud en op de losplaatsen is extern personeel beschikbaar voor het schoonmaken van de ruimen. 18 binnenvaart #42.2009

Ronny Maas, managing-director Agro Maas Theoretisch zie ik zeker mogelijkheden voor een schip zonder woning, maar organisatorisch lijkt het mij niet evident. Met een trajectschip kun je geen week onderweg zijn. Je hebt dus korte tracés nodig, waarvoor je voldoende heen- en terugvracht hebt. Het biedt zeker financiële voordelen als je het klassieke woongedeelte kunt vervangen door een cabine zoals vrachtwagenchauffeurs ter beschikking hebben. Hoewel de grootste kost de machinekamer blijft en een kleinere woning niet automatisch meer laadruimte creëert. Bovendien moet je er rekening mee houden dat er een matroos en een schipper aan boord moeten leven. Toch minstens voor een werkdag van een twaalftal uur. Ze kunnen inderdaad via een busdienst worden afgelost en walpersoneel kan het schip onderhouden. Maar ik weet niet of je daar voldoende personeel voor zult vinden. Iemand die aan wal woont en toch de vereiste kwalificaties heeft? Je kunt trafieken gaan bundelen om een werkbaar volume te vinden, maar het nadeel daarvan is dat die tussenstops je vaarprijs opdrijven. Geert Van Overloop, De Grave-Antverpia Ik denk wel dat er ruimte is voor een aantal kleinere schepen zonder woongedeelte, in bepaalde specifieke relaties. In Frankrijk zijn er een jaar of twee geleden nog een paar spitsen zonder woning gebouwd. Ook bij ons is er al over verschillende denkpistes nagedacht, maar het probleem is dat op de eerste plaats het financiële plaatje moet kloppen. Als je iemand in loondienst aanwerft, lopen de kosten snel op. Zeker als je vanaf acht uur varen overuren aan 150 procent uitbetaalt. Een klein schip bouwen blijft ook zonder woning een serieuze investering. Ik geloof daarom vooral in het model van cofinanciering tussen een varende ondernemer en een bedrijf of andere particuliere investeerder. Trajecten moeten er volgens mij wel te vinden zijn, bijvoorbeeld op de Kempische Kanalen of in het westen van het land. Een andere kwestie is of het varend personeel hierop zit te wachten. Wie tot schipper is doorgegroeid in de sector, woont minstens tijdens de week al zo lang aan boord, dat die er waarschijnlijk niet naar uitkijken om plots continu aan wal te wonen en met woon-werkverkeer te worden geconfronteerd. Al zijn er misschien wel jonge ouders te vinden die met hun schoolgaande kinderen aan wal willen wonen. Geert Allegaert, ms tjoolder Het lijkt mij een nuttige denkoefening, maar ik geloof niet in het concept. Wij varen met een kempenaar en leggen op een werkdag toch makkelijk 150 kilometer af. Wie wil er dan twaalf uur varen en daarna nog anderhalf uur naar huis rijden? Je kunt met een koerierdienst werken, maar dat lijkt mij niet goedkoop. Behalve als het schip is aangepast aan alleenvaart, moet je plaats voorzien voor twee auto s met autokraan. Anders moeten de schipper en de matroos al in dezelfde regio wonen. Je hebt ook een basisinfrastructuur nodig met een toilet en keukentje. Een vrachtwagenchauffeur kan nog eten en douchen in een tankstation, maar dat heb je langs het water niet. Het concept lijkt me alleen werkbaar voor een vast traject van minder dan 100 kilometer, en dan nog bij voorkeur op een kleinere waterweg. Maar zelfs voor kleine schepen denk ik dat we toch woningen nodig hebben. Wie het volledige opleidingstraject tot schipper doorloopt, heeft volgens mij niet veel zin in een dergelijk regime. #42.2009 binnenvaart 19

mijn schip 1 2 Sterke punten van dit schip? Een tanker van deze omvang heeft normaal tien tanks, maar de Paganini heeft er twaalf: dat vergroot aanzienlijk de flexibiliteit. We hebben er ook bewust een 2-partijenschip van gemaakt: vier kleinere tanks zijn voorzien van een systeem van dubbele leidingen. Dat maakt het mogelijk om twee producten volledig gescheiden te laden en te lossen. We kunnen dus tegelijk zeeschepen bunkeren met stookolie en ook nog gasolie transporteren. Maar door de economische crisis draait de bunkeractiviteit momenteel op een lager pitje. De Paganini is sinds maart in de vaart en heeft voorlopig alleen nog maar minerale oliën vervoerd, naar diverse bestemmingen in het ARA-gebied. Hoe ik mijn bedrijf uitbaat? Wij doen de exploitatie en bevrachting van een twaalftal tankschepen, waaronder vijf in eigendom. Maar het komende jaar wordt de GBS-vloot gevoelig uitgebreid en vernieuwd: er komen nog vier dubbelwandige tankschepen bij. Zo anticiperen we nu al op de strengere eisen inzake milieu en veiligheid die vanaf 2012 geleidelijk aan van kracht zullen worden. 3 Toekomstvisie voor de sector? In tegenstelling tot de meeste andere binnenvaartondernemingen investeren wij ook in kleinere schepen: de nieuwe Vivaldi, Ravel en Verdi zullen een capaciteit hebben van 1650 ton, ongeveer de helft dus van de Paganini. Zij zijn echt bedoeld om nichemarkten aan te boren. Als je met kleine schepen resoluut op de losse vaart mikt, kom je namelijk nauwelijks uit de kosten. Maar op termijn zal onze politiek zeker renderen, daar twijfel ik niet aan. Of ik nog voldoende personeel vind? De jongste jaren is het er zeker niet gemakkelijker op geworden. Het schoentje knelt vooral bij de matrozenopleiding: als die mensen aan boord komen, hebben ze nauwelijks enige praktijkervaring. Ze moeten dus eigenlijk nog alles leren, wat maakt dat ze maar na een hele tijd echt gaan renderen. Schip mts Paganini Eigenaar General Bunkering Services nv Hoofd Technische Dienst Marcel Allard Vrachten minerale oliën en chemicaliën Afmetingen 110 + 11,45 + 3,76 meter Capaciteit 3119 ton of 3800 m³ 20 binnenvaart #42.2009