Congres Medisch-, verpleegkundigen patiëntenperspectief Maandag 14 november 2011, Jaarbeurs Utrecht Bestemd voor Zorgprofessionals die werken in de palliatieve zorg en/ of die regelmatig in contact zijn met terminale patiënten: verpleegkundigen, huisartsen en verpleeghuisartsen Diverse invalshoeken van worden belicht: Identificatie probleem -patiënten, potentiële complicatie proactieve zorg, sterfscenario s en stuurmogelijkheden Capita selecta praktische pijnbehandeling vanuit het verpleegkundige perspectief Sterfstijlen in woord en beeld Zorg voor jezelf Inschrijven via www.bsl.nl/kijkopsterven
Congres Medisch-, verpleegkundig- en patiëntenperspectief Tijdens het congres wordt palliatieve zorg vanuit een aantal verschillende invalshoeken besproken. Het is een praktisch congres waarin de geschetste ontwikkelingen worden vertaald naar de directe dagelijkse zorg. In het ochtendprogramma wordt een aantal informatieve lezingen gepresenteerd, waarbij de kijk op sterven onder meer wordt belicht vanuit het perspectief van de neurologische en oncologische patiënt. s Middags ligt het accent op de communicatie met de patiënt vanuit het perspectief van verschillende sterfstijlen. Hoe ga je als zorgverlener om met de verschillende wensen en communicatiestijlen van je patiënt? Ook is er aandacht voor reflectie op je eigen rol van zorgverlener. Hoe ga je om met geraaktheid en hoe bewaak je je eigen grenzen? Bestemd voor Zorgprofessionals die werken in de palliatieve zorg en/of die regelmatig in contact zijn met terminale patiënten: verpleegkundigen, huisartsen en verpleeghuisartsen. Accreditatie Accreditatie is aangevraagd bij V&VN en Accreditatiebureau cluster 1.
Programma 09.30 uur Ontvangst met koffie en thee 10.00 uur Opening door de dagvoorzitter prof. dr. Wouter Zuurmond 10.10 uur De oncologische patiënt dr. Stans Verhagen Ondanks de verbetering van de prognose is sinds 2008 kanker de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland geworden. Opvallend is dat vooral de duur van overleving verlengd is in de palliatieve fase en daarmee is dit ook de belangrijkste groep van patiënten geworden die na een chronisch ziektetraject komen te overlijden. Identificatie van probleem -patiënten, potentiële complicaties, proactieve zorg, sterfscenario s en stuurmogelijkheden hierin worden besproken. 10.40 uur De neurologische patiënt prof. dr. Jan van Gijn Patiënten bij wie het bewustzijnsniveau in de laatste levensfase is gedaald, kunnen baat hebben bij palliatieve sedatie. De actuele eigen wensen kunnen dan niet tot uiting komen. Anders is het bij invaliderende ziekten zonder aantasting van cognitieve functies, zoals ALS of een dwarslaesie; afhankelijkheid en ontluistering kunnen dan uitmonden in een wens tot actieve levensbeëindiging. Bij toestandsbeelden als dementie en afasie zijn wilsuitingen moeilijk en beslissingen evenzeer. 11.10 uur Pauze 11.30 uur Pijn en pijnbehandeling prof. dr. Wouter Zuurmond De lezing omvat capita selecta van de praktische pijnbehandeling in de laatste fase van het leven. 12.00 uur Het verpleegkundige perspectief drs. Jaap Gootjes Hoe kijkt de verpleegkundige aan tegen het sterven? Wanneer spreek je nu over palliatieve fase, wanneer over de stervensfase en wanneer over sterven? Hoe kijkt de verpleegkundige hier tegen aan? Wat is de rol van de verpleegkundige hierin en wie is nu eigenlijk dé verpleegkundige?
12.30 uur Sterfstijlen drs. Lia Donkers Op basis van een representatief landelijk onderzoek naar het denken over de dood, is de bevolking gesegmenteerd in vijf groepen. In deze presentatie worden de groepen benoemd en per segment aangegeven hoe er wordt gedacht over de laatste levensfase. 12.50 uur Lunchpauze 13.45 uur Sessie 1: Sterfstijlen Trainer: drs. Cilia Linssen en twee acteurs Patiënten en naasten met verschillende stijlen, hoe je hier als zorgverlener mee om kunt gaan. Op basis van casuïstiek worden situaties zodanig neergezet dat de deelnemers inzage krijgen hoe je als zorgprofessional om kunt gaan met verschillende wensen en communicatiestijlen van de patiënt. En ook hoe je eigen voorkeuren daarbij van invloed zijn. 15.15 uur Pauze 15.30 uur Sessie 2: Zelfzorg Trainer: drs. Esther van Weele en Marianne Mosselman Begeleiden van patiënten in palliatieve fase vraagt professionele betrokkenheid met gepaste distantie. Dit betekent empathie voor de patiënt waardoor passende hulp geboden kan worden, maar wel met in achtname van eigen grenzen waardoor jij als zorgverlener goed voor jezelf zorgt en niet té betrokken raakt. Tijdens deze sessie wordt vooral gekeken naar je eigen professionele gedrag en wordt door middel van korte opdrachten op zoek gegaan naar de mogelijkheden voor zelfzorg. 17.00 uur Einde van het programma Inschrijven voor het congres kan via www.bsl.nl/kijkopsterven
org nodig en overlijden uiteindelijk in een altijd goed bekend. dialoog openen tussen zorgvragers en aatste levensfase. Op die manier kan de ende manieren waarop mensen tijdens hun over de dood willen praten. Het geeft een erschillende wensen en communicatiestijlen rkeuren van invloed zijn. n die niet ziek zijn, mensen die wel ziek zijn, ie daarop. Daarnaast vindt u situaties met rpleegkundige en arts, verschillende opties proepen bij de patiënt. middel. U kunt er individueel van leren, trainings-, reflectie- en intervisiebijeen- 90 313 8174 6 nur 897 Met demonstratieen tr ainin g s- d vd 26-08-2010 11:38:19 Sprekers Drs. Lia Donkers, arts Maatschappij & Gezondheid, is directeur van het Transmuraal Netwerk Midden-Holland en voorzitter van de stichting STEM (Sterven op je Eigen Manier). Prof. dr. Jan. van Gijn, emeritus hoogleraar neurologie, Universitair Medisch Centrum Utrecht. Drs. Jaap Gootjes, zorgmanager hospice Kuria, Amsterdam. Drs. Cilia Linssen, trainer, coach en adviseur op het gebeid van communicatie en samenwerking in de zorg. Zij is directeur van ICISZ, Haarlem. Marianne Mosselman, kinderfysiotherapeute en trainer/begeleider in de (oncologische) zorg op het gebied van communicatie en persoonlijke effectiviteit. Eigenaar van bureau Parsival, Amersfoort. Dr. Stans Verhagen, internist, medisch oncoloog verbonden aan het Universitair Medisch Centrum St. Radboud Nijmegen, afdeling medische oncologie en afdeling pijnbehandeling en palliatieve zorg. Consulent palliatieve zorg en consulent oncologie IKCNL regio Nijmegen. Drs. Esther van Weele, onderwijskundige en psycho-analytische scholing. Trainer/begeleider in de (oncologische) zorg op het gebied van communicatie en persoonlijke effectiviteit. Eigenaar van bureau Vestalia, Kortenhoef. Prof. dr. Wouter Zuurmond, hoogleraar pijnbestrijding en palliatieve zorg, afdeling anesthesiologie VU Medisch Centrum in Amsterdam. Medisch directeur van het Amsterdamse hospice Kuria. Aanbevolen gerelateerde uitgaven InzIcht In vijf sterfstijlen van patiënten Lia Donkers en Cilia Linssen Inzicht in vijf sterfstijlen van patiënten Deze dvd met informatieboekje biedt inzicht in de uiteenlopende manieren waarop mensen tijdens hun leven omgaan met de dood, en hoe ze over de dood willen praten (of niet). Het geeft een handreiking voor hoe je als zorgprofessional met verschillende wensen en communicatiebehoeften van je patiënt om kunt gaan. Het geeft inzicht in je eigen voorkeuren, en hoe die eigen voorkeuren van invloed zijn op hoe jezelf als zorgprofessional met je patiënt omgaat. Drs. Lia Donkers en drs. Cilia Linssen ISBN 9789031381746 Prijs 33,50 V&V Palliatieve zorgpakket Alle aspecten rondom het levenseinde komen in deze drie boeken aan bod: de omgang met de stervende, de naasten, communicatie en beslissingen rondom euthanasie, morfine en palliatieve sedatie. Hierbij worden de perspectieven van verpleegkundigen, artsen, patiënten en familie inzichtelijk gemaakt. Het V&V Palliatieve zorgpakket (9000103514) bevat de volgende drie titels: 1. Tussen hoop en vrees 26,95 2. Naast de stervende patiënt 29,95 3. Onmacht en daadkracht + 10 tips bij omgaan met naasten 22,95 Inschrijven voor het congres kan via www.bsl.nl/kijkopsterven
Praktische informatie Datum en locatie Het congres vindt plaats op maandag 14 november 2011 in de Jaarbeurs Utrecht. Kosten De kosten voor deelname aan congres Kijk op sterven bedragen 245,- (incl. btw). Abonnees van het tijdschrift Pallium ontvangen een korting en betalen 220,- (incl. btw) per persoon. De kosten zijn inclusief congresmaterialen, koffie/thee en lunch. Inschrijving Inschrijven via www.bsl.nl/kijkopsterven. Na inschrijving voor het congres ontvang je een bevestiging en separaat een factuur. Ongeveer twee weken voorafgaand aan de bijeenkomst ontvang je een routebeschrijving en verdere informatie. Informatiemarkt Wil je je organisatie aan de congresdeelnemers presenteren door middel van een stand? Neem dan contact met ons op. Meer informatie Bohn Stafleu van Loghum Cursussen & Congressen T 030 638 36 38 E congressen@bsl.nl www.bsl.nl/cuco Inschrijven via www.bsl.nl/kijkopsterven Verhinderd? Annuleringen worden alleen schriftelijk geaccepteerd. Bij annulering t/m 31 oktober 2011 wordt 35,- administratiekosten in rekening gebracht. Na 31 oktober 2011 kunnen wij geen restitutie verlenen. Vervanging van deelnemers is altijd mogelijk. www.bsl.nl/kijkopsterven