Productenrekening Vastgesteld door Gedeputeerde Staten op 10 april 2012

Vergelijkbare documenten
Productenrekening GS-versie

PRODUCTENREKENING 2013

Bijlagen en meerjarenramingen

PRODUCTENREKENING 2012 PROVINCIE GRONINGEN

Bijlagen. Met kracht op koers. oktober 2014

Productenrekening 2007

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds De Regeling informatie voor derden wordt als volgt gewijzigd:

Productenrekening 2006 Provincie Groningen

Productenbegroting 2009 (vastgesteld door Gedeputeerde Staten op 24 juni 2008)

Iv3-Informatievoorschrift-2017 Provincies

WGDO: Good practice controle taakvelden BBV

Productenbegroting 2012

Wij stellen u voor te besluiten overeenkomstig bijgevoegd ontwerpbesluit.

PRODUCTENBEGROTING 2013 PROVINCIE GRONINGEN

BIJLAGEN REKENING 2017 PROVINCIE GRONINGEN BIJLAGEN REKENING 2017

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Provinciale Staten(lid) en het Provincierecht 25 juni 2019

Datum : 30 augustus 2005 Nummer PS : PS2005BEM32 Dienst/sector : CS Commissie : BEM. Inleiding pag. 1. Bijlage(n):

SAMENWERKINGSVERBAND NOORD-NEDERLAND (SNN) IS EEN SAMENWERKING VAN DE DRIE NOORDELIJKE PROVINCIES FRYSLÂN, GRONINGEN EN DRENTHE. DEZE SAMENWERKING IS

Documentatierapport Financiën provincies (FIN_Provincies)

Hierbij bieden wij u de 7e wijziging op de provinciale programmabegroting voor 2007 ter vaststelling aan.

Managementrapportage 2016

Betreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006

COALITIE-AKKOORD oktober 2012

Notitie financiële positie gemeente Pekela

Convenant Versterking Samenwerking Verkeer en Vervoer

Provinciale Staten van Noord-Holland

De raden van alle gemeenten in de provincie Limburg

1.10 Programma 10 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Aan: de leden van provinciale staten van Drenthe. i.a.a. gedeputeerde R. Bats

De begroting van de provincie Utrecht voor Een samenvatting

AMBTSINSTRUCTIE COMMISSARIS VAN DE KONING

Gemeenschappelijke Regeling Samenwerkingsverband Noord- Nederland

1 4 JUL Kopie aan: 9

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Statenvoorstel nr. PS/2007/558

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

III /04/2014

Voor het evenementenbeleid stellen wij voor ,-- beschikbaar te stellen.

16 december 2014 Corr.nr , BJC Nummer 74/2014 Zaaknr

PROVINCIE FLEVOLAND D» «, «^,OOI DI,^ Provinciaal Blad

Datum: Informerend. Datum: Adviserend

VERORDENING ADVIESRAAD SOCIAAL DOMEIN

Inhoudsopgave. Aanbieding 3. Programma 1. Burger en Bestuur 4. Programma 2. Openbare orde en Veiligheid 5. Programma 6. Sport recreatie en landschap 6

Aan de Provinciale Staten van Zeeland. De staten der provincie Zeeland. 18e wijziging begroting provincie Nr. FEZ-497

v o o r d r a c h t 22 mei 2019 Documentnummer : , SG Dossiernummer: K2834

Overijssels financieel toezicht: meerwaarde in goede en slechte tijden. Zwolle, 4 december 2013

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Ontwerpbesluiten pag. 3. Toelichting pag. 5

Besluit Ondermandaat, volmacht en machtiging Noord-Holland 2016 van gedeputeerde staten aan de sector Kabinet

: 14 april 2014 : 12 mei : dhr. G.H.J. Weierink : Onderwerp: Synchronisatieproces Planning- & controlcyclus Montfoort en IJsselstein

gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 8 november 2016, kenmerk ,

Statenvoorstel 2 e wijziging begroting provincie Zeeland Betreft vergadering Commissie Bestuur, Financiën en Welzijn 29 november 2013

Nota Reserves en Voorzieningen

Aanbieding van de Handreiking presentatie structureel begrotingssaldo Handreiking structureel begrotingssaldo IBT DIGI (3).

Beleidskader. Toezicht huisvesting vergunninghouders 2015

Rekenkamercommissie Jaarverslag 2012

6e wijziging begroting 2018 Provincie Zeeland VOORSTEL

Portefeuillehouder Datum collegebesluit : 1 juni 2010 Corr. nr.:

Voorstel raad en raadsbesluit

B. Stuurgroep Vervoerregio, 18 september 2014

Raadsvoorstel agendapunt

Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Groningen

Hoofdstuk I Algemene bepalingen

Notitie weerstandsvermogen gemeente Ten Boer

Rekenkamercommissie gemeente Smallingerland ...

Tweede Kamer der Staten-Generaal

GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING NOORDELIJKE REKENKAMER 2013

provincie GELDERLAND ï 5 DEC 2017 INGEKOMEN Gemeente Beuningen T.a.v. de raad Postbus AA BEUNINGEN GLD z"* IN

Onderwerp: Kredietaanvraag herinrichting het plein De Vennen Delfzijl.

^Zeeland. llll lllllll lllll lllll llll llll 30 MEI viva Provincie. Gedeputeerde Staten

Wij Willem-Alexander, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau, enz. enz. enz.

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant.

Eerste Kamer der Staten-Generaal 1

Programma. Inleiding portefeuillehouder financiën Presentatie portefeuillehouders per programma. Pauze. Gelegenheid tot het stellen van vragen

Model beslissingen aanpassing GR. Toelichting

a a o~co zo1~ provincie HOLLAND ZUID Gedeputeerde Staten 11 DECEMBER 2014 Directie Leefomgeving en Bestuur Afdeling Bestuur Gemeente Molenwaard

Financieel toezicht in Gelderland

Raadsvergadering : 21 november 2011 Agendanr. 14

1 e BESTUURSRAPPORTAGE 2017

Farid Chikar / juni 2017

Nr. sta972947/53 Middelburg, 21 oktober 1997 besluiten:

HERZIEN. Spelregelkader EU-cofinanciering

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

* * Statenvoorstel. 1. Beslispunten. In de begroting 2012 en volgende jaren:

PS2009MME College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel. Aan Provinciale Staten,

Managementrapportage 2017

College van Gedeputeerde Staten statenvoorstel

Gemeenschappelijke Regeling Veiligheids- en Gezondheidsregio Groningen

5. Provinciale organisatie

Financiële begroting 2015 samengevat

Verordening Auditcommissie Wetterskip Fryslân

PROVINCIALE STATEN VAN OVERIJSSEL Reg.nr. P& / 20 J W / Ob 0 7 JAN 2G14. Dat. ontv.: Routing

Overwegende dat bij de laatste wijziging abusievelijk een aantal bevoegdheden niet zijn opgenomen en dit hersteld moet worden;

Commissie Bestuur en Middelen

Aanvraagformulier subsidie Regionale Cultuurplannen

besluit van de gemeenteraad

Verordening bestuurscommissie Inkoop Jeugdhulp Zeeland

( ) Roland Meijden van der b rbs Verordening Wmo-platform Giessenlanden.doc Page 1

Transcriptie:

Productenrekening 2011 Vastgesteld door Gedeputeerde Staten op 10 april 2012

2

INHOUDSOPGAVE PRODUCTENREKENING 2011 Hoofdstuk 1: Rekening lasten en baten... 5 Hoofdstuk 2: Toelichting op de rekening van lasten en baten.... 19 1. Algemeen bestuur... 21 2. Openbare orde en veiligheid... 61 3. Verkeer en vervoer... 67 4. Waterhuishouding... 107 5. Milieubeheer... 123 6. Recreatie en natuur... 165 7. Economische en agrarische zaken... 185 8. Welzijn... 221 9. Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting... 285 0. Financiering en algemene dekkingsmiddelen... 317 Hoofdstuk 3: Staat van herkomst en besteding van middelen... 347 Hoofdstuk 4: Bijlagen... 351 Bijlage A-I: Overzicht personele sterkte en personeelslasten... 353 Bijlage A-II: Salarissen en sociale lasten (lastencategorieën 1.1 en 1.2)... 355 Bijlage B: Staat van materiële vaste activa... 357 Bijlage C: Staat van financiële vaste activa: kapitaalverstrekkingen... 360 Bijlage D: Staat van financiële vaste activa: langlopende geldleningen u/g en beleggingen... 361 Bijlage E: Staat van reserves... 363 Bijlage F: Staat van voorzieningen... 364 Bijlage G: Staat van opgenomen langlopende geldleningen o/g... 366 Bijlage H: Staat van gewaarborgde geldleningen en garantieverplichtingen... 367 Bijlage I: Overzicht kapitaallasten en berekening rente-omslag... 338 Bijlage J-I: Kostenverdeelstaat... 370 Bijlage J-II: Overzicht van productgroepen van de exploitatie- rekening en van de investeringen belast met apparaatskosten... 371 Bijlage K: Verdelingsmatrix... 374 Bijlage L: Staat van subsidies... 386 3

4

Hoofdstuk 1: Rekening lasten en baten 5

6

Rekening van lasten en baten Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 Hoofdfunctie 1 Algemeen Bestuur 1.0 Provinciale Staten 2.284.073 2.524.317 2.335.998 1.1 Gedeputeerde Staten 2.492.982 3.256.477 2.997.198 3.500 2.750 1.2 Kabinetszaken 1.562.513 1.439.581 1.127.000 1.3 Bestuurlijke organisatie 247.704 361.104 380.198 1.4 Financieel toezicht op de gemeenten 454.337 487.463 462.975 1.5 Uitvoering van overige wettelijke regelingen 1.121.207 1.146.042 1.333.090 42.965 42.413 44.132 1.6 Overige zaken betreffende algemeen bestuur 6.827.678 6.450.775 3.673.448 177.608 167.754 165.756 1.7 Overige lasten en baten 3.464.528 2.504.123 2.467.205 2.486.306 2.011.570 2.668.594 18.455.022 18.169.883 14.777.112 2.710.379 2.224.487 2.878.483 Nadelig slot hoofdfunctie 1 15.744.643 15.945.396 11.898.629 Totaal hoofdfunctie 1 18.455.022 18.169.883 14.777.112 18.455.022 18.169.883 14.777.112 7

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 Hoofdfunctie 2 Openbare orde en veiligheid 2.0 Openbare orde en veiligheid, algemeen 2.049.626 2.094.119 1.411.789 1.543.392 2.1 Burgerlijke verdediging 2.2 Overige beschermende maatregelen 2.049.626 2.094.119 1.411.789 1.543.392 Nadelig slot hoofdfunctie 2 506.234 2.094.119 1.411.789 Totaal hoofdfunctie 2 2.049.626 2.094.119 1.411.789 2.049.626 2.094.119 1.411.789 8

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 Hoofdfunctie 3 Verkeer en vervoer 3.0 Verkeer en vervoer, algemeen 12.643.018 19.085.010 7.385.171 3.001.321 14.444.864 5.204.019 3.1 Landwegen 34.662.505 23.392.930 28.661.361 3.875.385 385.420 3.996.539 3.2 Boot- en veerdiensten 3.3 Waterwegen 19.752.975 20.936.731 20.274.515 10.322.534 10.404.722 86.616.917 3.4 Vervoer 63.852.024 61.601.342 58.049.818 62.245.541 56.257.666 51.766.985 130.910.522 125.016.014 114.370.865 79.444.781 81.492.672 147.584.460 Nadelig slot hoofdfunctie 3 51.465.741 43.523.342 Voordelig slot hoofdfunctie 3 33.213.595 Totaal hoofdfunctie 3 130.910.522 125.016.014 147.584.460 130.910.522 125.016.014 147.584.460 9

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 Hoofdfunctie 4 Waterhuishouding 4.0 Waterhuishouding, algemeen 2.217.257 3.287.696 1.967.492 527.537 1.989.364 894.849 4.1 Waterschapsaangelegenheden 526.070 433.562 373.559 4.2 Waterkeringen 2.962.781 1.723.995 2.365.122 820.640 683.280 965.707 4.3 Kwantitatief beheer oppervlaktewater 4.4 Kwantitatief beheer grondwater 4.5 Landaanwinning 5.706.108 5.445.253 4.706.173 1.348.177 2.672.644 1.860.556 Nadelig slot hoofdfunctie 4 4.357.931 2.772.609 2.845.617 Totaal hoofdfunctie 4 5.706.108 5.445.253 4.706.173 5.706.108 5.445.253 4.706.173 10

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 Hoofdfunctie 5 Milieubeheer 5.0 Milieubeheer, algemeen 8.098.166 10.970.150 8.737.395 689.193 112.000 657.772 5.1 Kwalitatief beheer oppervlaktewater 5.2 Kwalitatief beheer grondwater en bodem 3.971.266 8.567.107 4.539.701 1.719.297 411.933 9.902.066 5.3 Bestrijding luchtverontreiniging 5.4 Bestrijding geluidhinder 5.5 Vergunningverlening en handhaving 8.902.342 9.728.346 9.697.746 334.135 1.134.750 1.012.846 5.6 Ontgrondingen 338.287 304.844 327.762 37.750 15.000 60.700 21.310.061 29.570.447 23.302.604 2.780.375 1.673.683 11.633.384 Nadelig slot hoofdfunctie 5 18.529.686 27.896.764 11.669.220 Totaal hoofdfunctie 5 21.310.061 29.570.447 23.302.604 21.310.061 29.570.447 23.302.604 11

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 Hoofdfunctie 6 Recreatie en natuur 6.0 Recreatie en natuur, algemeen 6.1 Recreatie 2.885.693 2.446.598 1.238.157 913.652 831.828 693.833 6.2 Natuur 19.170.496 35.052.542 21.701.719 10.867.392 23.396.186 13.823.531 22.056.189 37.499.140 22.939.876 11.781.044 24.228.014 14.517.364 Nadelig slot hoofdfunctie 6 10.275.145 13.271.126 8.422.512 Totaal hoofdfunctie 6 22.056.189 37.499.140 22.939.876 22.056.189 37.499.140 22.939.876 12

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 Hoofdfunctie 7 Economische en agrarische Zaken 7.0 Algemene economische aangelegenheden 987.820 1.141.234 1.033.251 11.401 5.925 7.1 Bevordering economische activiteiten 10.446.445 33.786.965 31.168.511 2.520.662 5.370.656 7.683.590 7.2 Nutsvoorzieningen 10.787.251 7.412.465 7.387.266 14.953.979 33.899.672 83.655.671 7.3 Agrarische aangelegenheden 1.822.535 5.594.822 2.532.901 403.181 3.002.696 571.820 24.044.051 47.935.486 42.121.929 17.889.223 42.273.024 91.917.007 Nadelig slot hoofdfunctie 7 6.154.828 5.662.462 Voordelig slot hoofdfunctie 7 49.795.078 Totaal hoofdfunctie 7 24.044.051 47.935.486 42.121.929 24.044.051 47.935.486 91.917.007 13

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 Hoofdfunctie 8 Welzijn 8.0 Welzijn, algemeen 14.363.229 14.677.739 12.891.024 138.724 180.413 8.1 Educatie 1.048.224 1.974.899 1.351.358 206.499 88.680 58.082 8.2 Lichamelijke vorming en sport 465.158 525.283 470.464 104.717-8.3 Kunst en oudheidkunde 10.244.469 9.679.547 9.209.444 325.800 102.378 332.025 8.4 Sociaal-cultureel werk en ontwikkeling 3.167.397 3.231.532 3.215.579 8.5 Maatschappelijke voorzieningen 8.6 Volksgezondheid 1.258.384 1.277.285 1.273.843 8.7 Ouderenzorg 1.002.233 975.020 486.241 133.250 26.250 8.8 Jeugdhulpverlening 45.743.899 46.013.541 45.048.227 43.342.283 42.061.725 41.014.784 77.292.993 78.354.846 73.946.179 44.041.839 42.252.783 41.611.553 Nadelig slot hoofdfunctie 8 33.251.154 36.102.063 32.334.626 Totaal hoofdfunctie 8 77.292.993 78.354.846 73.946.179 77.292.993 78.354.846 73.946.179 14

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 Hoofdfunctie 9 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 9.0 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting, algemeen 9.1 Ruimtelijke ordening 14.661.746 16.498.110 17.933.495 9.952.917-706.712 16.197.414 9.2 Volkshuisvesting 1.769.035 5.188.222 7.562.961 591.020 8.610.677 9.3 Stads- en dorpsvernieuwing 16.430.781 21.686.332 25.496.456 9.361.897-706.712 24.808.092 Nadelig slot hoofdfunctie 9 25.792.678 20.979.620 688.364 Totaal hoofdfunctie 9 16.430.781 21.686.332 25.496.456 16.430.781 21.686.332 25.496.456 15

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 Hoofdfunctie 0 Financiering en algemene dekkingsmiddelen 0.0 Geldleningen korter dan een jaar 13.209.802 6.145.316 7.100.192 7.964.852 8.426.799 9.811.819 0.1 Geldleningen langer of gelijk aan een jaar 11.790.477 22.645.380 17.347.448 44.095.315 47.731.283 47.729.708 0.2 Algemene dekkingsmiddelen 0.2 Algemene uitkering provinciefonds 900.000 118.434.907 92.503.900 92.741.263 0.3 Eigen middelen 45.769.839 47.734.485 47.213.247 0.4 Deelnemingen 9.542.676 9.529.000 9.528.855 87.525 173.225 173.228 0.5 Onvoorzien 239.770 386.857 0.6 Saldo van kostenplaatsen 1.499.647 Voordelig slot hoofdfunctie 0 180.909.483 156.897.436 163.692.770 35.442.955 40.059.113 33.976.495 216.352.438 196.956.549 197.669.265 Totaal hoofdfunctie 0 216.352.438 196.956.549 197.669.265 216.352.438 196.956.549 197.669.265 16

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 RECAPITULATIE LASTEN EN BATEN 1 Algemeen bestuur 18.455.022 18.169.883 14.777.112 2.710.379 2.224.487 2.878.483 2 Openbare orde en veiligheid 2.049.626 2.094.119 1.411.789 1.543.392 3 Verkeer en vervoer 130.910.522 125.016.014 114.370.865 79.444.781 81.492.672 147.584.460 4 Waterhuishouding 5.706.108 5.445.253 4.706.173 1.348.177 2.672.644 1.860.556 5 Milieubeheer 21.310.061 29.570.447 23.302.604 2.780.375 1.673.683 11.633.384 6 Recreatie en natuur 22.056.189 37.499.140 22.939.876 11.781.044 24.228.014 14.517.364 7 Economische en agrarische zaken 24.044.051 47.935.486 42.121.929 17.889.223 42.273.024 91.917.007 8 Welzijn 77.292.993 78.354.846 73.946.179 44.041.839 42.252.783 41.611.553 9 Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 16.430.781 21.686.332 25.496.456 9.361.897-706.712 24.808.092 0 Financiering en algemene dekkingsmiddelen 35.442.955 40.059.113 33.976.495 216.352.438 196.956.549 197.669.265 Totaal gewone dienst voor bestemming 353.698.308 405.830.633 357.049.478 368.529.752 394.480.567 534.480.164 0.7 Resultaat gewone dienst voor bestemming 14.831.443 11.350.066-177.430.686 TOTAAL GEWONE DIENST 368.529.751 394.480.567 534.480.164 368.529.752 394.480.567 534.480.164 17

Functie Omschrijving LASTEN BATEN nummer Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd Gerealiseerd Geraamd Gerealiseerd bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 bedrag 2010 bedrag 2011 bedrag 2011 na wijziging na wijziging 1 2 3 4 5 6 7 8 RESULTAAT BESTEMMING: 0.7 Resultaat gewone dienst voor bestemming 14.831.443 11.350.066-177.430.686 0.8 Mutaties reserves 278.695.717 55.840.153 254.372.544 275.919.449 67.190.219 96.550.237 0.9 Resultaat gewone dienst na bestemming 12.055.175 19.608.379 290.750.892 55.840.153 273.980.923 290.750.892 55.840.153 273.980.923 18

Hoofdstuk 2: Toelichting op de rekening van lasten en baten. Hoofdfunctie 1: Algemeen bestuur 1001 Ondersteuning Provinciale Staten...23 1101 Ondersteuning Gedeputeerde Staten...26 1201 Kabinetszaken...28 1301 Bestuurlijke organisatie...31 1401 Financieel toezicht op de gemeenten...33 1501 Uitvoering van Wettelijke regelingen...36 1601 Bestuurlijke samenwerking...39 1602 Voorzieningen personeel...44 1603 Communicatie...47 1604 Promotie en relatiemanagement...50 1701 Diensten voor derden...54 1702 Verhuur van gebouwen...57 1799 Diverse lasten en baten...59 Hoofdfunctie 2: Openbare orde en veiligheid 2001 Openbare orde en veiligheid...63 Hoofdfunctie 3: Verkeer en vervoer 3001 Mobiliteitsbeleid...69 3101 (Re)constructie wegen en fietspaden...74 3102 Onderhoud en beheer wegen en fietspaden...78 3103 Verkeersveiligheid...83 3301 (Re)constructie waterwegen...87 3302 Onderhoud en beheer hoofdvaarwegen...90 3303 Onderhoud en beheer overige vaarwegen...94 3304 Onderhoud en beheer schutsluis Lauwersoog...97 3401 Luchtvaartvervoer...99 3402 Collectief personenvervoer... 101 Hoofdfunctie 4: Waterhuishouding 4001 Water... 109 4002 Water (PLG)... 116 4101 Waterschapsaangelegenheden... 118 4201 Muskusrattenbestrijding... 120 Hoofdfunctie 5: Milieubeheer 5003 Milieubeleid en Duurzame Ontwikkeling... 125 5004 Energie en klimaat... 130 5201 Bodemsanering... 138 5202 Duurzaam bodembeheer en afval... 142 5204 Bodem (PLG)... 145 5501 Vergunningverlening... 147 5502 Toezicht en handhaving... 155 5601 Ontgrondingen... 161 19

Hoofdfunctie 6: Recreatie en natuur 6101 Toerisme en recreatie... 167 6102 Toerisme en recreatie (PLG)... 170 6203 Natuur (PLG)... 173 6204 Landschap en cultuurhistorie (PLG)... 177 6205 Natuur en landschap... 180 Hoofdfunctie 7: Economische en agrarische zaken 7001 Algemeen economische zaken... 187 7002 Promotie en acquisitie... 189 7003 Toeristische promotie... 191 7103 Werkgelegenheid en arbeidsmarkt... 193 7106 Regioprogramma's... 200 7107 Provinciale bedrijven... 204 7108 Fysieke bedrijfsomgeving... 206 7109 Marksectoren... 209 7201 Nutsvoorzieningen... 213 7302 Landbouw... 216 7303 Landbouw en Landinrichting (PLG)... 218 Hoofdfunctie 8: Welzijn 8001 Ontwikkeling en ondersteuning welzijn... 223 8003 Media... 228 8005 Asielzoekers... 230 8101 Stichting Provinciaal Groninger Studiefonds... 232 8102 Onderwijsbeleid... 234 8201 Sportbeleid... 239 8310 Creatieve netwerken... 243 8311 Het verhaal van Groningen... 248 8312 Dynamiek in de kunst stad en regio... 256 8401 Bibliotheken... 265 8602 Zorg en hulpverlening... 268 8701 Wonen, welzijn en zorg voor kwetsbare groepen... 272 8801 Jeugdzorg... 276 8802 Jongerenparticipatie... 282 Hoofdfunctie 9: Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting 9101 Regionale planning... 287 9102 Gemeentelijke plannen... 293 9103 Technische infrastructuur... 298 9104 Gebiedsgericht werken... 301 9105 Sociaal-economische vitalisering (PLG)... 306 9201 Bouwen en wonen... 309 Hoofdfunctie 0: Financiering en algemene dekkingsmiddelen 0010 Financieringsmiddelen... 319 0110 Geldleningen langer of gelijk aan 1 jaar... 322 0200 Provinciefonds... 326 0310 Eigen middelen... 328 0410 Deelnemingen... 331 0500 Onvoorzien... 333 0600 Saldo kostenplaatsen... 337 0800 Mutaties reserves... 340 20

1. Algemeen bestuur No. Omschrijving functie/productgroep lasten baten realisatie raming 2011 2011 saldo 2011 saldo 2011 1.0 Provinciale Staten 1001 Ondersteuning Provinciale Staten 2.335.998 2.335.998 2.524.317 Totaal functie 1.0 2.335.998 2.335.998 2.524.317 1.1 Gedeputeerde Staten 1101 Ondersteuning GS 2.997.198 2.997.198 3.253.727 Totaal functie 1.1 2.997.198 2.997.198 3.253.727 1.2 Kabinetszaken 1201 Kabinetszaken 1.127.000 1.127.000 1.439.581 Totaal functie 1.2 1.127.000 1.127.000 1.439.581 1.3 Bestuurlijke organisatie 1301 Bestuurlijke organisatie 380.198 380.198 361.104 Totaal functie 1.3 380.198 380.198 361.104 1.4 Financieel toezicht op gemeenten 1401 Financieel toezicht op gemeenten 462.975 462.975 487.463 Totaal functie 1.4 462.975 462.975 487.463 1.5 Uitvoering van wettelijke regelingen 1501 Wettelijke regelingen 1.333.090 44.132 1.288.957 1.103.629 Totaal functie 1.5 1.333.090 44.132 1.288.957 1.103.629 1.6 Overige zaken betreffende algemeen bestuur 1601 Bestuurlijke samenwerking 1.692.909 1.692.909 1.948.501 1602 Voorzieningen personeel -1.990.056 164.856-2.154.912 41.848 1603 Communicatie 3.012.186 900 3.011.285 3.100.484 1604 Promotie en relatiemanagement 958.410 958.410 1.192.189 Totaal functie 1.6 3.673.448 165.756 3.507.692 6.283.021 1.7 Overige lasten en baten 1701 Diensten voor derden 2.572.322 2.623.511-51.189 389.326 1702 Verhuur van gebouwen 138.286 40.799 97.487 103.227 1799 Diverse lasten en baten -243.402 4.285-247.687 Totaal functie 1.7 2.467.205 2.668.594-201.389 492.553 Totaal hoofdfunctie 1 14.777.112 2.878.483 11.898.629 15.945.396 21

22

Productgroepnummer en -naam Programma Portefeuillehouder Productverantwoordelijke : 1001 Ondersteuning Provinciale Staten : Bestuur : Van den Berg : Berkhout Productgroepomschrijving Provinciale Staten richten zich op hun kaderstellende, controlerende en volksvertegenwoordigende rol. Zij hebben de beschikking over een eigen ondersteuning (griffier en medewerkers griffie). Belangrijke actuele ontwikkelingen Bij de actueel belangrijke projecten en beleidsonderdelen gaat het om: 1. Uitzenden commissievergaderingen 2. Introductieprogramma nieuwe Statenleden Voor de inhoudelijke uitwerking van dit onderwerp verwijzen wij naar de Programmabegroting - programma Bestuur, thema Provinciale Staten. Voornaamste overige activiteiten Resultaten/activiteiten in planjaar 2011 Gepland organisatie Statenexcursie (tweejaarlijks) met het doel Statenleden te informeren over een specifiek onderwerp (nog niet bekend). Gerealiseerd Op 17 en 18 november vond de Statenexcursie naar Hameln en Hannover (Duitsland) Plaats. In totaal 53 personen, waaronder Statenleden, MT en ambtelijke ondersteuning namen deel aan de Statenexcursie. Aan het begin en tegen het einde van elke Statenperiode ondernemen Provinciale Staten een tweedaagse excursie. Tijdens deze excursie staat het opdoen van inhoudelijk informatie over actuele thema's centraal. De excursie aan het begin van deze nieuwe statenperiode bood tevens gelegenheid de onderlinge band en de onderlinge contacten te versterken. Tijdens de excursie kwamen diverse thema's aan de orde zoals: energietransitie; grensoverschrijdende samenwerking en cohesiebeleid EU; energiebeleid. Ook gingen de Staten in gesprek met leden van de Commissie voor de bonds- en Europese zaken uit de Landtag van Niedersachsen. 23

Mi ddeleninzet Omschrijving realisatie realisatie raming 2010 2011 2011 Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten 923.080 894.625 1.028.853 directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen 1.351.892 1.351.241 1.405.332 9.100 90.132 90.132 1.360.992 1.441.373 1.495. 464 2.284.072 2.335.998 2.524.317 Totaal baten Saldo lasten en baten 2.284.072 2.335.998 2.524.317 Specificatie lasten en baten 2011 naar producten Code Product lasten baten realisatie raming 2011 2011 saldo 2011 saldo 2011 100100 Apparaatskosten 894.625 894.625 1.028.853 100101 Ondersteuning Prov. Staten: - vergoeding Prov. Staten 686.822 686.822 664.450 - reis- en verblijfkosten PS 24.714 24.714 31.300 - fractievergoedingen 313.458 313.458 314.173 - verslagen/streaming 39.504 39.504 60.000 - advertentiekosten 18.012 18.012 12.537 - excursiekosten PS 20.481 20.481 15.000 - scholing statenleden 2.670 2.670 12.139 - internet statenleden 12.089 12.089 12.935 - uitvoering duale taken 24.679 24.679 64.580 - diverse kosten PS 3.322 3.322 5.350 - rekenkamer 273.000 273.000 273.000 - facilitair catering 34.363 34.363 30.000 - afwikkeling voorgaande jaren -11.742-11.742 totaal ondersteuning Prov. Staten 1.441.373 1.441.373 1.495.464 totaal ondersteuning Prov. Staten 2.335.998 2.335.998 2.524.317 24

Analyse van de verschillen tussen raming 2011 en realisatie 2011 Afhandeling voorgaande Jaren OPS: afwijking 11.742 Door de fracties van PvdA, CDA, PvdD en CU zijn in 2010 niet alle middelen voor de vergoeding van fractiewerkzaamheden benut. Voornoemde fracties hebben de volgende bedragen teruggestort: PvdA 3.384 CDA 5.340 PvdD 371 CU 1.125 Het restantbedrag van 1.522 betreft de vrijval van nog te betalen post van 2010. Vergoeding PS; afwijking -/- 22.372 De oorzaak van de overschrijding houdt voornamelijk verband met de kosten voor wachtgelden. Reis- en Verblijfkosten PS: afwijking 6.586 Ten laste van deze post worden de reiskosten geboekt die verband houden met vergaderingen en gezamenlijk vervoer voor werkbezoeken. Kosten zijn moeilijk te begroten. Verslagen/streaming: afwijking 20.496 Medio 2011 is voor de Statencommissies overgestapt van schriftelijke verslagen naar streaming. Voorts is de schriftelijke verslaglegging opnieuw aanbesteed, hetgeen tot kostenbesparing heeft geleid. Advertentie Kosten PS: afwijking -/- 5.475 Advertentiekosten worden in belangrijke mate bepaald door aantal vergaderonderwerpen. Vooraf is dit niet nauwkeurig in te schatten. Excursiekosten PS: afwijking -/- 5.481 Voor effectieve communicatie met Landtag Niedersachsen is een tolk ingehuurd. Voorts waren de hotelkosten hoger dan begroot. Scholing Statenleden: afwijking 9.469 Statenleden kunnen op aanvraag een vergoeding krijgen voor scholing. In 2011 is hiervan beperkt gebruik gemaakt. Uitvoering duale taken: afwijking 39.901 Krediet is bestemd voor vergoedingen voor inhuur deskundigen, contra-expertise, vervaardigen van video s Statenleden website, vervaardigen lesmateriaal, etc. Benodigde middelen is afhankelijk van afspraken die in de loop van het jaar worden gemaakt. Diverse Kosten PS: afwijking 2.028 Post is bedoeld voor kleinere uitgaven o.a. in de representatieve sfeer. Deze uitgaven fluctueren jaarlijks sterk. Facilitair catering: afwijking -/- 4.363 Betreft cateringkosten ten behoeve van staten(commissie)vergaderingen en activiteiten in eigen huis. De kosten zijn afhankelijk van aantal en duur van de vergaderingen. 25

Productgroepnummer en -naam Programma Portefeuillehouder Productverantwoordelijke : 1101 Ondersteuning Gedeputeerde Staten : Bestuur : Van den Berg : Scholtens Productgroepomschrijving Het college van Gedeputeerde Staten vormt het dagelijks bestuur van de provincie en vergadert in die hoedanigheid wekelijks (behalve in de vakantieperiodes). De commissaris van de koningin is voorzitter van college en wordt daarin ondersteund voor wat betreft de voorbereiding en uitvoering van vergaderingen, werkbezoeken, overleggen met derden, etc. Voornaamste activiteiten Resultaten/activiteiten in planjaar 2011 Gepland Goed voorbereide en efficiënte vergaderingen en bijeenkomsten. Gerealiseerd In 2011 zijn 42 reguliere collegevergaderingen gehouden. Daarvan waren twee vergaderingen op een externe locatie. Eén externe vergadering was gedurende een GS/MT-driedaagse in mei (in vervand met het nieuw gevormde college), de andere was onderdeel van de jaarlijkse GS/MTtweedaagse in september. De vergaderingen waren steeds op dinsdag. Naast de reguliere vergaderingen zijn vijf extra vergadering gehouden: één ten behoeve van de taak- en functieverdeling van het (nieuwe) college, twee over het onderwerp Groninger Forum, één over het onderwerp RWE kolencentrale (Eemshaven) en één ter voorbereiding van een bestuurlijk overleg met B en W van Groningen. Tijdens een aantal vergaderingen is een inleiding gehouden, onder andere over de RegioTram, de Zuidelijke Ringweg Groningen en Meerstad. Verder is bij diverse vergaderingen met (een deel van) het MT overlegd over specifieke onderwerpen, met name Meerstad, Blauwestad en Eemsdelta. Het college heeft overleg gevoerd met de Vereniging Groninger Gemeenten (2x) en de gemeente Groningen (2x). Het (nieuwe) college is gestart met kennismakingslunches met diverse organisaties. Deze lunches zijn in 2011 vier keer gehouden (NAM, VNO-NCW, Martini Ziekenhuis en UMCG). 26

Mi ddeleninzet Omschrijving realisatie realisatie raming 2010 2011 2011 Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten 2.256.013 2.452.960 2.782.377 directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten 228.176 287.520 222.500 8.793 256.718 251.600 236.969 544.238 474. 100 Totaal lasten 2.492.982 2.997.198 3.256.477 Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) 3.500 2.750 - bijdragen uit voorzieningen Totaal baten 3.500 2.750 Saldo lasten en baten 2.489.482 2.997.198 3.253.727 Specificatie lasten en baten 2011 naar producten Code Product lasten baten realisatie raming 2011 2011 saldo 2011 saldo 2011 110100 Apparaatskosten 2.452.960 2.452.960 2.782.377 110101 Ondersteuning Gedeputeerde Staten: - vergoeding Gedep. Staten 66.568 66.568 46.700 - deskundige advisering 477.669 477.669 427.400 - diverse baten GS -2.750 totaal ondersteuning Gedep. Staten 544.238 544.238 471.350 totaal ondersteuning Gedep. Staten 2.997.198 2.997.198 3.253.727 Analyse van de verschillen tussen raming 2011 en realisatie 2011 Vergoedingen Gedeputeerde Staten: afwijking -/- 19.868 De overschrijding wordt verklaard uit het feit dat wij meer kosten hebben moeten maken bij het uitoefenen van onze functie, dan was begroot. Deskundige Advisering: afwijking -/- 50.269 Ten onrechte hier facturen ( 41.575) geboekt waarvan de dekking plaats had moeten vinden uit het apparaatskostenbudget personeel (AKP) van de afdeling ABJ. Bij het bepalen van de boeking ten gunste van de reserve AKP is hier rekening mee gehouden. Aangezien het niet meer mogelijk was om het te verwerken binnen deskundige advisering bedraagt het feitelijke tekort 8.694. Deze afwijking bestaat uit het feit dat veelvuldig beroep moest worden gedaan op externe deskundigheid bij zware dossiers als Meerstad en North Refinery, naast vele andere zaken als RWE-beroepszaken e.d.. Diverse baten GS: afwijking -/- 2.750 Dit jaar is er geen vergoeding ontvangen betreffende deelname aan vergaderingen. 27

Productgroepnummer en -naam Programma Portefeuillehouder Productverantwoordelijke : 1201 Kabinetszaken : Bestuur : Van den Berg : Boerma Productgroepomschrijving De commissaris van de Koningin (CdK) heeft als rijksorgaan een aantal bestuurstaken die zijn vastgelegd in zijn ambtsinstructie. Hierbij wordt hij ondersteund door zijn kabinet, dat deel uitmaakt van de afdeling Communicatie en Kabinet. Voornaamste activiteiten Resultaten/activiteiten in planjaar 2011 Gepland aanpassing ambtsinstructie CdK; toezien op ordelijk verloop van de procedure met betrekking tot de (her-) benoeming van een burgemeester. In deze procedure heeft de CdK een belangrijke rol: op zin advies wordt de vacature opengesteld, hij vormt zich een oordeel over kandidaten, geeft de vertrouwenscommissie een overzicht van de sollicitanten en zijn selectie daaruit. Voordat de vertrouwenscommissie haar bevindingen in besloten zitting voorlegt aan de gemeenteraad, bespreekt ze deze met de CdK. Nadat de raad de aanbeveling heeft vastgesteld rapporteert de CdK aan de minister over het verloop van de procedure. voorbereiden en begeleiden van gemeentebezoeken; bevorderen van samenwerking tussen vertegenwoordigers van rijksdiensten die in de provincie werken en tussen hen, het provinciaal bestuur en gemeente- en waterschapsbesturen; Gerealiseerd In de Kring van CnvdK is gesproken over eventuele aanpassing. Daadwerkelijke aanpassingen van de ambtsinstructie is een landelijke aangelegenheid. Er zijn twee nieuwe burgemeesters benoemd en beëdigd door de commissaris van de koningin: Dhr. L.K. Swart als burgemeester van Zuidhorn; Dhr. G.J. ten Brink als burgemeester van Slochteren. Twee burgemeesters zijn voor een tweede termijn benoemd: Dhr. B. Hoekstra als burgemeester van Leek; Dhr. Tj. van Bekkum als burgemeester van Marum. De volgende gemeentebezoeken zijn voorbereid en gerealiseerd: - Stadskanaal 21 januari 2011 - Veendam 11 februari 2011 - Delfzijl 4 maart 2011 - Leek 8 april 2011 - Bedum 27 mei 2011 - Pekela 10 juni 2011 - De Marne 8 juli 2011 - Vlagtwedde 16 september 2011 - Ten Boer 14 oktober 2011 - Zuidhorn 11 november 2011 Samenwerking tussen vertegenwoordigers van Rijksdiensten geschiedt door een jaarlijkse bijeenkomst (de Rijksherendag), georganiseerd in noordelijk verband. In 2011 heeft de provincie Drenthe, in samenwerking met de Veiligheidsregio Drenthe de dag georganiseerd (23 november 2011). 28

afdoen van klachten van burgers; voorbereiden en begeleiding van eventuele koninklijke bezoeken; adviseren Koninklijke Onderscheidingen. Er zijn 24 dossiers behandeld van brieven en/of klachten van burgers. Er zijn zeven Koninklijke bezoeken voorbereid en begeleid: - 13 mei - Hare Majesteit Koningin Beatrix opent de nieuwe brede school in Pekela; - 2 juli - Hare Majesteit Koningin Beatrix is aanwezig bij de jubileumviering van de Vereniging Watersport De Twee Provinciën, Haren; - 16 september - Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Margriet opent het nieuwe UMCG Cancer Center, Groningen; - 6 oktober - Zijne Koninlijke Hoogheid Prins Willem-Alexander bezoekt het ROC Noorderpoort en circus Santelli, Groningen; - 11 oktober - Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem-Alexander is aanwezig bij de jubileumviering van uitgeverij Wolters Noordhof, Groningen; - 17 november - Hare Majesteit Koningin Beatrix is aanwezig bij het jubileumcongres van Stichting Het Poortje, Groningen; - 29 november - Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Maxima opent het Zonnehuis, Zuidhorn. Er zijn 159 decoratievoorstellen behandeld (112 mannen, 47 vrouwen): - 127 werden Lid in de Orde van Oranje Nassau; - 17 Ridder in de Orde van Oranje Nassau; - 13 Officier in de Orde van Oranje Nassau; - 2 Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw (1 man en 1 vrouw). 29

Middeleninzet Omschrijving realisatie realisatie raming 2010 2011 2011 Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten 1.542.513 1.112.225 1.424.806 directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen 20.000 14.775 14.775 20.000 14.775 14.775 1.562.513 1.127.000 1.439.581 Totaal baten Saldo lasten en baten 1.562.513 1.127.000 1.439.581 Specificatie lasten en baten 2011 naar producten Code Product lasten baten realisatie raming 2011 2011 saldo 2011 saldo 2011 120100 Apparaatskosten 1.112.225 1.112.225 1.424.806 120105 Secretariaat CdK: - viering 4/5 mei 14.775 14.775 14.775 totaal secretariaat CdK: 14.775 14.775 14.775 totaal kabinetszaken 1.127.000 1.127.000 1.439.581 Analyse van de verschillen tussen raming 2011 en realisatie 2011 Geen vermeldenswaardige verschillen. 30

Productgroepnummer en -naam Programma Portefeuillehouder Productverantwoordelijke : 1301 Bestuurlijke organisatie : Bestuur : De Vey Mestdagh : Smit Productgroepomschrijving De zorg voor een adequate bestuurlijke inrichting van de provincie, waarbij wij streven naar een zodanige inrichting van het openbaar bestuur en verdeling van taken en bevoegdheden dat publieke taken op het juiste niveau worden verricht. Voorts: bemiddelen bij dan wel beslechten van bestuursgeschillen tussen gemeenten, gemeenschappelijke regelingen en de behandeling van klachten over gemeentebesturen. Voornaamste activiteiten Resultaten/activiteiten in planjaar 2011 Gepland Ondersteunen van gemeenten bij het versterken van hun bestuurskracht. Gerealiseerd De financiële ondersteuning van gemeenten bij de bestuurskrachtonderzoeken heeft tot en met 2011 voor een groot deel beslag gelegd op het beschikbare budget ter versterking van het lokale bestuur. In 2011 zijn resterende middelen aangewend voor het proces om te komen tot een Regionale Uitvoeringsdienst en om de samenwerking tussen en met de Eemsdeltagemeenten te bevorderen. 31

Middeleninzet Omschrijving realisatie realisatie raming 2010 2011 2011 Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten 236.856 308.377 297.379 directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen 10.848 71.821 63.725 10.848 71.821 63.725 247.704 380.198 361.104 Totaal baten Saldo lasten en baten 247.704 380.198 361.104 Specificatie lasten en baten 2011 naar producten Code Product lasten baten realisatie raming 2011 2011 saldo 2011 saldo 2011 130100 Apparaatskosten 308.377 308.377 297.379 130101 Bestuurlijke organisatie: - versterking lokaal bestuur 63.236 63.236 63.200 - Lidmaatschappen 635 635 525 - afwikkeling voorgaande jaren 7.950 7.950 totaal bestuurlijke organisatie 71.821 71.821 63.725 totaal bestuurlijke organisatie 380.198 380.198 361.104 Analyse van de verschillen tussen raming 2011 en realisatie 2011 Deregulering: afwijking -/- 7.950 De dekking van het tekort komt ten laste van de post onvoorziene uitgaven. Zie ook productgroep 0500 Onvoorzien. 32

Productgroepnummer en -naam : 1401 Financieel toezicht op gemeenten Programma : Bestuur Portefeuillehouder : De Vey Mestdagh Productverantwoordelijke : Smit Productgroepomschrijving Het financiële toezicht dat de provincies uitvoeren op de gemeenten (en gemeenschappelijke regelingen) is een medebewindstaak. Het betreft de uitvoering van de wettelijke opgedragen taken, zoals omschreven in vooral Titel IV van de Gemeentewet (artikelen 186 t/m 215) en in de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido). Doel is het bevorderen van een gezond en evenwichtig financieel beleid en beheer bij gemeenten. Gemeenten zijn zelf verantwoordelijk voor een gezond financieel beleid. Het centrale uitgangspunt daarbij is dat de toezichthouder gemeenten hun eigen verantwoordelijkheid laat, maar alert reageert op risico's die tot financiële ontsporingen kunnen leiden. In het algemeen tracht de financiële toezichthouder eraan bij te dragen dat gemeenten blijvend in staat zijn hun taak en rol op een adequate wijze te vervullen. Hiertoe is door ons het beleidskader 'Zichtbaar toezicht' vastgesteld (mei 2008). Het beleidskader is een gezamenlijk product van de toezichthouder provinciale financiën (minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) en de toezichthouders gemeentefinanciën (Gedeputeerde Staten). Hierin is de wijze vastgelegd waarop - zowel bij het Rijk als bij de provincies - aan het toezicht invulling wordt gegeven binnen het wettelijke kader. Met het financieel toezicht wordt een structureel financieel gezonde situatie beoogd bij gemeenten (en gemeenschappelijke regelingen), zodat deze kunnen voortbestaan zonder een beroep te hoeven doen op middelen van de collectiviteit van gemeenten (artikel 12 Financiële-verhoudingswet). Voornaamste activiteiten Resultaten/activiteiten in planjaar 2011 Gepland Het streven is gericht op repressief toezicht voor alle gemeenten (100%). Door middel van een continu proces van overleg en informatie-uitwisseling met gemeenten, is het de bedoeling ontwikkelingen zodanig tijdig te signaleren dat waar mogelijk preventief toezicht kan worden voorkomen evenals het afglijden naar de artikel 12-status. Jaarlijks wordt de toezichtvorm voor de aanvang van het volgende begrotingsjaar aan de raden van de (23) gemeenten en de besturen van de (25) gemeenschappelijke regelingen bekend gemaakt. Bevolkingskrimp: Indien de gemeenten, naar ons oordeel, in onvoldoende mate rekening houden met de te verwachten financiële effecten van de bevolkingskrimp zullen wij de betreffende gemeente daarop aanspreken. Wanneer dit niet leidt tot een reële eerstvolgende materieel sluitende begroting zullen wij overwegen de betreffende Gerealiseerd Voor begrotingsjaar 2011 zijn 22 van de 23 Groninger gemeenten onder het repressieve begrotingstoezicht geplaatst. De gemeente Loppersum werd onder het preventieve begrotingstoezicht geplaatst in verband met de artikel 12-status van deze gemeente. Uit de begrotingsonderzoeken is gebleken dat de bevolkingskrimp in 2011 nog van weinig invloed is geweest op de financiële positie van de gemeenten. Wij zullen een en ander de komende jaren nauwlettend blijven volgen. 33

gemeente onder het preventieve begrotingstoezicht te plaatsen. Artikel 12-behandeling van de gemeente Loppersum. Uitvoering gezamenlijk onderzoek door de provinciale toezichthouders. De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en de Staatssecretaris van Financiën (de gemeentefondsbeheerders), besloten in mei 2011 de verzoeken van de gemeente Loppersum om aanvullende uitkeringen uit het gemeentefonds op grond van artikel 12 van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) tot en met 2013 te honoreren. Door de aanvullende bijdragen, het in september 2009 vastgestelde saneringsplan en een forse (eigen) inspanningsverplichting zal de gemeente vanaf 2014 weer over een materieel sluitende begroting moeten kunnen beschikken. Door de gezamenlijke provinciale toezichthouders is op basis van de gemeentelijke jaarrekeningen onderzoek gedaan naar de financiële gevolgen van de grondexploitaties. In 2012 zal dit onderzoek vervolgd worden naar aanleiding van de actuele jaarrekeningen. Middeleninzet Omschrijving realisatie realisatie raming 2010 2011 2011 Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten 454.337 462.975 487.283 directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten Totaal lasten Baten: - leges en andere heffingen - rijksbijdragen - overige baten (bijdragen derden) - bijdragen uit voorzieningen 180 180 454.337 462.975 487.463 Totaal baten Saldo lasten en baten 454.337 462.975 487.463 Specificatie lasten en baten 2011 naar producten Code Product lasten baten realisatie raming 2011 2011 saldo 2011 saldo 2011 140100 Apparaatskosten 462.975 462.975 487.283 140101 Financieel toezicht op gemeenten: - advertentiekosten 180 totaal financieel toezicht op gemeenten 180 totaal financieel toezicht op gemeenten 462.975 462.975 487.463 34

Analyse van de verschillen tussen raming 2011 en realisatie 2011 Advertentiekosten; afwijking 180 Hiervan is geen gebruik gemaakt. 35

Productgroepnummer en -naam Programma Portefeuillehouder Productverantwoordelijke : 1501 Uitvoering van wettelijke regelingen : Bestuur : Van den Berg : Smit Productgroepomschrijving Het uitvoeren van diverse wettelijke regelingen en verordeningen, waaronder de Drank- en Horecawet. Daarnaast - op basis van de Archiefwet 1995 en overige wettelijke bepalingen - het houden van toezicht op de archiefzorg van de: provinciale organen; gemeenten; gemeenschappelijke regelingen; regiopolitie; waterschappen. Voorts het adviseren over ingediende bezwaar- en beroepschriften alsmede klachten. Belangrijke actuele ontwikkelingen Toezicht archiefzorg Beleid en doelen op termijn Het toezicht op de archiefzorg van provinciale organen, gemeenten, gemeenschappelijke regelingen, Regiopolitie en waterschappen voeren wij uit volgens een vierjaarlijks actieplan. Doel is het optimaliseren van de zorg en de toegankelijkheid van archieven alsmede de bouw van veilige bewaarplaatsen en conservering van archieven. Het toezicht bestrijkt de hele levenscyclus van archieven en geldt voor papieren en digitale archieven; door goedgevormde archieven kan de overheid controleerbaar verantwoording afleggen van beleid en uitvoering. Vervolgens zijn deze archieven als cultureel erfgoed belangrijk voor betrouwbaar historisch onderzoek en historisch bewustzijn. Het toezicht door de provincie is nu nog gebaseerd op specifieke bepalingen in de Archiefwet, deze komen per 1 januari 2012 te vervallen en worden vervangen door algemene beleidskaders en op de Gemeentewet gebaseerde generieke instrumenten. Resultaten/activiteiten in planjaar 2011 Gepland uitvoeren thema-inspecties; vormgeven van de transitie van het archieftoezicht in het kader van interbestuurlijk toezicht. Wanneer gereed Gepland 2011-2012 Middelen Begroot Reguliere budgetten. Gerealiseerd Er zijn geen thema-inspecties uitgevoerd, maar we zijn bezig met aanpassing van de thematische aanpak, zodat een generieke werkwijze ontstaat. Er zijn wel ad-hoc inspecties en incidentele bezoeken uitgevoerd. We zijn bezig met de transitie van het archieftoezicht, ook in een interne werkgroep interbestuurlijk toezicht. Gerealiseerd 2011 conform planning. Besteed Geen regulier budget anders dan personeelskosten/akp. 36

Voornaamste overige activiteiten Resultaten/activiteiten in planjaar 2011 Gepland advisering inzake bij de provincie ingediende bezwaar- en beroepsschriften alsmede klachten; beoordelen van vergunningaanvragen van door gemeenten geëxploiteerde horecainrichtingen in het kader van de Drank- en Horecawet. Gerealiseerd Er is geadviseerd in ruim 100 zaken. Eind 2011 is één aanvraag ingediend. Deze vergunning zal in januari 2012 worden verleend omdat de aanvraag niet compleet was. Middeleninzet Omschrijving realisatie realisatie raming 2010 2011 2011 Lasten: apparaatskosten - apparaatskosten 1.065.953 1.274.044 1.090.411 directe kosten - programmakosten * aanvaard beleid * nieuw beleid - bijdragen aan voorzieningen - kapitaallasten totaal directe kosten 55.254 59.046 55.631 55.254 59.046 55.631 Totaal lasten 1.121.207 1.333.090 1.146.042 Baten: - overige baten (bijdragen derden) 42.965 44.132 42.413 Totaal baten 42.965 44.132 42.413 Saldo lasten en baten 1.078.242 1.288.957 1.103.629 Specificatie lasten en baten 2011 naar producten Code Product lasten baten realisatie raming 2011 2011 saldo 2011 saldo 2011 150100 Apparaatskosten 1.274.044 1.274.044 1.090.411 150101 Klachtencommissies: - bezwaar- en beroepscommissies 12.665 12.665 6.627 - nationale ombudsman 3.358 3.358 2.774 totaal klachtencommissies 16.023 16.023 9.401 150102 Archieftoezicht: - archiefinspectie 46.230 44.132 2.098 3.817 - afwikkeling voorgaande jaren -3.208-3.208 totaal archieftoezicht 43.022 44.132-1.110 3.817 totaal wettelijke regelingen 1.333.090 44.132 1.288.957 1.103.629 37

Analyse van de verschillen tussen raming 2011 en realisatie 2011 Commissie rechtsbescherming: afwijking -/- 6.038 De overschrijding is te verklaren uit het groter aantal zaken dan te doen gebruikelijk en tevens uit het afscheid dat van leden van de commissie is genomen na de collegewisseling. Nationale Ombudsman: afwijking -/- 584 Voor de Nationale Ombudsman betalen wij een bedrag per inwoner van de provincie. Het aantal inwoners van de Provincie Groningen is gegroeid. Voorgaande jaren archieftoezicht: afwijking 3.208 De vrijval is het gevolg van lager uitgevallen afrekening van het jaar 2010. 38

Productgroepnummer en -naam Programma Portefeuillehouder Productverantwoordelijke : 1601 Bestuurlijke samenwerking : Bestuur : Moorlag, Van den Berg, De Vey Mestdagh : Smit Productgroepomschrijving Interprovinciaal Overleg (IPO): De provincie Groningen is lid van de vereniging IPO: het samenwerkingsorgaan van de twaalf provincies. Gedeputeerden en de CdK participeren in het bestuur en de bestuurlijke adviescommissies. Provinciale Staten participeren in de Algemene Ledenvergadering. Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN): De provincie Groningen vormt samen met de provincies Fryslân en Drenthe de Gemeenschappelijke Regeling SNN. Gedeputeerden en de CdK participeren in het Dagelijks Bestuur, de Bestuurscommissies, het Algemeen Bestuur en de strategische bijeenkomsten van de drie colleges van GS. Provinciale Staten participeren in het Algemeen Bestuur en in de jaarlijks te houden gezamenlijke bijeenkomst van de drie Staten. Bestuursacademie Noord-Nederland (BANN): Na de privatisering en fusie is de Gemeenschappelijke regeling BANN in stand gebleven als een garantievoorziening voor wachtgelden en ziektekostenpremies voor het personeel van de BANN dat in 2002 is overgegaan naar de stichting Bestuursacademie Noord- en Oost-Nederland (BAONN). De provinciesecretaris is lid van het Algemeen Bestuur BANN. In april 2004 is de BAONN gefuseerd met de Bestuursacademie West-Nederland tot de Bestuursacademie Nederland (BAN). De provincie participeert niet in het bestuur van de BAN. De provincie is lid van de steunvereniging BAONN. Europa, NHI: Activiteiten en acties van de provincie Groningen met betrekking tot de Europese Unie en Europa worden in beginsel in SNN-verband ontplooid. Zo is Noord-Nederland lid van de Conference of Peripheral Maritime Regions of Europe (CPMR) en haar regionale dochterorganisatie North Sea Commission (NSC). De provincie neemt samen met de provincies Drenthe, Fryslân en Overijssel en de Duitse deelstaten Niedersachsen en Bremen deel in de Nieuwe Hanze Interregio (NHI). In SNN-verband worden ook de vertegenwoordigingen in het Comité van de Regio's, andere Europese instellingen en de participatie in het Huis van de Nederlandse Provincies vormgegeven. Belangrijke actuele ontwikkelingen Bij de actueel belangrijke projecten en beleidsonderdelen gaat het om: 1. Profiel provincies 2. Intensivering van de samenwerking in NHI-verband gericht op het toekomstige cohesiebeleid van de Europese Unie en op het thema duurzame energie Voor de inhoudelijke uitwerking van deze onderwerpen verwijzen we naar de Programmabegroting - programma Bestuur, thema Bestuurlijke samenwerking. 39

Voornaamste overige activiteiten Resultaten/activiteiten in planjaar 2011 Gepland IPO Als lid van het IPO mede zorg dragen voor een adequate belangenbehartiging van de provincies bij het Rijk voor voortzetting van het provinciale vernieuwingsproces en mede bijdragen aan een efficiënt en effectief platform voor uitwisseling van kennis en ervaring in provinciaal verband. Het Meerjarenplan IPO 2008-2011 en het Jaarplan 2010 geven inzicht in wat dit onderdeel van de bestuurlijke samenwerking in detail beoogt. Het Jaarverslag IPO 2009 geeft in detail aan in hoeverre de doelen gehaald en de effecten bereikt zijn. De inzet in IPO-verband betreft een breed scala van onderwerpen (bestuur, financiën, Europa, ruimtelijke ontwikkeling en wonen, landelijk gebied, mobiliteit, economie, water, milieu, veiligheid en handhaving, sociaal beleid, cultuur, elektronische dienstverlening, werkgeverszaken). Ten aanzien van het onderwerp bestuur zal aandacht worden besteed aan thema's als Wgr-plus, interbestuurlijk toezicht, integriteit en rechtspositie Statenleden en gedeputeerden. SNN Wij participeren als lid in het Samenwerkingsverband Noord-Nederland. Gelet op de grote opgaven op sociaal- en ruimtelijk-economische terrein is het gewenst dat het Noorden gezamenlijk optreedt in de richting van de Rijksoverheid en de Europese Commissie. Tot 1 juli 2011 bekleden wij het voorzitterschap van het SNN. Een aantal functies levert door het gezamenlijke noordelijk optreden een meerwaarde op voor de provincie Groningen. Het gaat dan om het platform voor overleg en afstemming, de lobbyfunctie, de gezamenlijke aanpak en optreden ten gunste van arbeidsdeling, de regionalisering op Europese schaal. Vanaf 2007 participeren wij, in SNNverband, in de uitvoering van het EFROprogramma 2007-2013. Het SNN, en daarmee de provincie Groningen, participeert bestuurlijk en financieel in het EZ-transitieprogramma 2007-2010. Gerealiseerd IPO Conform planning zijn de vergaderingen voorbereid en bijgewoond. In 2011 heeft het IPO grote wijzigingen doorgevoerd in het kader van de Transitie IPO. Het IPO concentreert zich op de kerntaken en heeft een smalle doch betekenisvolle agenda opgesteld. Het aantal adviescommissies is teruggebracht van 12 naar 4. Er zijn nu de volgende nieuwe adviescommissies: - Duurzame Ruimtelijke Ontwikkeling en Waterbeheer; - Regionale Bereikbaarheid en Regionaal Openbaar Vervoer; - Regionale Economie en Energie; - Vitaal Platteland. Daarnaast zijn er nog 3 tijdelijke/ad hoc commissies nl. Jeugdzorg, Regionale Omroepen en Regionale Uitvoeringsdiensten. Tevens zijn er diverse bezuinigingen en overige wijzigingen doorgevoerd in de werkwijze van het IPO. SNN Wij participeren als lid in het Samenwerkingsverband Noord-Nederland. Gelet op de grote opgaven op sociaal- en ruimtelijkeconomische terrein is het gewenst dat het Noorden gezamenlijk optreedt in de richting van de Rijksoverheid en de Europese Commissie. Tot 1 juli 2013 bekleedt de provincie Drenthe het voorzitterschap van het SNN. Een aantal functies levert door het gezamenlijke noordelijk optreden een meerwaarde op voor de provincie Groningen. Het gaat dan om het platform voor overleg en afstemming, de lobbyfunctie, de gezamenlijke aanpak en optreden ten gunste van arbeidsdeling, de regionalisering op Europese schaal. Vanaf 2007 participeren wij, in SNN-verband, in de uitvoering van het EFRO-programma 2007-2013. Het SNN, en daarmee de provincie Groningen, participeert bestuurlijk en financieel in het Koers Noord programma. 40

BANN Het belang van een goed bestuursdienstonderwijs op regionaal niveau wordt onderschreven en ondersteund. De provincie is lid van de steunvereniging en geeft daarmee gestalte aan de verankering van het openbaar bestuur met het bestuursdienstonderwijs. De steunvereniging is onder meer gespreksplatform voor betrokken overheden en waterschappen. De Gemeenschappelijke Regeling BANN blijft in stand als vangnet voor bestaande wachtgeldvoorzieningen en premiebetalingen voor voormalige medewerkers alsmede als garantie voor personeel dat bij de fusie met de stichting BAON onverhoopt binnen de termijn van het sociaal plan ontslagen is. BANN Vanaf oktober 2002 is de Gemeenschappelijke Regeling BANN uitsluitend bedoeld als garantievoorziening voormalige BANN. De garantievoorziening functioneert als vangnetvoorziening voor latente wachtgeldaanspraken en doorlopende wachtgelden FPU-uitkeringen met bijbehorende werkgeverslasten, alsmede de werkgeverslasten van de gepensioneerde medewerkers en de aan de IZA Nederland verschuldigde schadeloosstelling. In 2008 heeft een herbeoordeling van de taken en risico s plaatsgevonden. Uit die inventarisatie bleek dat de beschikbare middelen van de gemeenschappelijke regeling voldoende zijn om te voldoen aan alle eventuele verplichtingen. Het huidige dagelijks bestuur van de gemeenschappelijke regeling is van mening dat de taakstelling van de gemeenschappelijke regeling zodanig is dat uitvoering door een publiek lichaam als de gemeenschappelijke regeling niet langer noodzakelijk is. Besluitvorming die leidt tot overdracht van taken en middelen aan een andere rechtspersoon heeft nog niet plaatsgevonden. Europa, NHI Door middel van samenwerking in het verband van de NHI wordt primair inhoud gegeven aan goed nabuurschap en wordt gezamenlijk met de andere partners verdere samenwerking gestimuleerd. Via het bestaande netwerk van bestuurlijke en ambtelijke contacten wordt de samenwerking met buitenlandse partners, onder meer in het oriëntatiegebied van de NOA, op gang gebracht en ontwikkeld. De vertegenwoordiging in Europese gremia en organisaties en deelname in de activiteiten van internationale organisaties strekt vooral tot belangenbehartiging van de regio. Een betere profilering van Noord- Nederland in Europese context is beoogd bijkomend effect. Het gemeenschappelijke Huis van de Nederlandse Provincies te Brussel vormt een bruggenhoofd naar de instellingen van de Europese Unie. Europa, NHI De samenwerkingsstructuur NHI is per 1 januari 2011 opgeheven. Dat heeft niet geleid tot een vermindering van de samenwerking met de Duitse buren. Integendeel, de samenwerking met vooral Niedersachsen is hechter geworden. Het blijkt dat, ook buiten geformaliseerde structuren, samenwerking en nabuurschap behoorlijk gestalte kunnen krijgen. Acties en activiteiten worden op gezette tijden wederzijds geïnventariseerd en afgestemd. Veranderingen in de organisatiestructuren van IPO en SNN maken een heroriëntatie en herinrichting van de (ambtelijke) ondersteuningsstructuur noodzakelijk. De participatie in Europese netwerken is primair gericht op belangenbehartiging voor de eigen regio. In NHI-verband ligt prioriteit bij enkele centrale thema's als energie en infrastructuur. Verder wordt extra aandacht gegeven aan ontwikkeling, uitbreiding en onderhoud van het eigen netwerk en andere bestuurlijk relevante internationale netwerken en het gezamenlijk behartigen van belangen bij de Europese Unie. 41