Eskapo hét strategisch dobbelspel voorbeeld van een willekeurige opstelling Bij Eskapo verplaats je de speelschijven Vis, Boot, Golf en Storm één veld verder in alle richtingen (zie de Vis in voorbeeld ). Dobbelstenen bepalen welke schijf je mag verplaatsen (zie spelregels). Ze kunnen over andere schijven springen naar het achterliggende onbezette veld. Ook over de meeste speelschijven van de andere speler. Uitzondering hierop is de Golf; hier springen alleen speelschijven over die dezelfde kleur hebben als de Golf: geel over geel, rood over rood (zie Boot in voorbeeld ). Doel Het doel van Eskapo is om met je Vis de overkant van het bord te bereiken óf de Vis van de andere speler te vangen voordat deze de overkant heeft bereikt. Het vangen van de Vis doe je altijd vanaf één van de acht aangrenzende velden door de Boot op de Vis te plaatsen: Kapto (vangst). Je kan de Vis niet vangen na een sprong over andere schijven. Een mix van strategie en geluk bepalen hoe het spel zich ontwikkelt. Want al is je strategie nog zo goed uitgedacht, als je pech hebt met de dobbelstenen vallen al die mooi plannen in het water. Storm Met de Storm bescherm je de Vis tegen de Boot van de andere speler. Als de Storm over een Boot van de andere speler springt slaat de Boot om (letterlijk: de schijf wordt omgedraaid). Zie voorbeeld. Zolang de Boot is omgeslagen loopt je Vis geen gevaar gevangen te worden. Een speler met een omgeslagen Boot moet eerst Boot/Vis gooien om de Boot weer om te mogen draaien en kan pas in de volgende beurt weer een bedreiging vormen voor je Vis. Golf De Golf maakt het mogelijk om met je Vis verder van de Boot van de tegenstander te 'zwemmen'. In voorbeeld zie je hoe de Vis kan ontsnappen naar veld C. Omdat de andere speler niet over jouw Golf mag springen kan je de Golf als 'springplank' gebruiken voor je andere speelstukken. In voorbeeld zie je hoe je zelfs met golfschijf een grote afstand over het speelbord kan afleggen en daarmee zelfs de beslissende zet kan doen: Eskapo! In voorbeeld zie je hoe een spelletje Eskapo er na een aantal openingszetten uit kan zien en in de voorbeelden en hoe een doorbraak ontstaat.
Voorbeeld - geel aan zet Worp: Geel mag de Vis (D) naar één van de acht omliggende velden verplaatsen. De Boot kan al springend over twee Golfstroom-schijven tot op de helft van de speler met rood komen: van G via H, I en H naar G. Dat daar een risico in zit voor de gele Boot, zie je in voorbeeld. Let op: alleen gele speelstukken springen over gele golfschijven.
Voorbeeld - rood aan zet Worp: De rode Golf laat de Boot op G omslaan. Je springt met de Storm via F naar G en daarna over de Boot op G naar G. De Boot van Geel wordt omgedraaid: Gooit geel, dan mag de Boot weer omgedraaid worden. Zolang de Boot is omgeslagen kan er geen Vis worden gevangen.
Voorbeeld - geel aan zet Worp: Geel heeft gegooid. De Golf springt over Golf naar F. Golf gaat daarna naar H. De Boot van geel kan in een volgende beurt op D komen en maakt daar kans om de Vis van rood te vangen. De Storm van rood kan dit nog wel voorkomen, maar dat risico zal geel wel willen nemen. In het volgende voorbeeld zie je hoe rood de dreiging van de gele Boot op D kan voorkomen.
Voorbeeld - rood aan zet Worp: Geel staat er goed voor. De open structuur en de positie van de Golfschijven zetten rood aardig onder druk: De Boot op F kan in een volgende beurt naar D en zo de rode Vis bedreigen. Rood kan de Boot naar I zetten en zo richting gele Vis varen, maar de Storm van geel kan al springend over F en H de Boot in een volgende beurt laten omslaan. De Vis van rood kan wel naar C springen en hopen op een doorbraak richting één van de Eskapo-velden. Maar de beste zet voor rood lijkt toch wel Vis E naar D. Daarmee blokkeert de Vis de sprong van de gele Boot over de Storm op E. De Boot kan hoogstens naar F gezet worden. Maar daarna kan de Storm van E naar G en de gele Boot slaat om.
Voorbeeld - geel aan zet; code rood! Vis is hier in veilig water. Rood kan de Vis met de worp vangen. Of met: de gele Boot op E om laten slaan. Toch heeft geel ook een grote kans om te ontsnappen, want geel is aan zet! Bij de worp: kan de Vis ver van de Boot naar C zwemmen. Dobbelkans van op. Bij de worp: slaat de rode Boot om (Storm I-G). Dobbelkans van op.
Voorbeeld Vast! In dit voorbeeld is bijna elke volgende zet voor beide kleuren nadelig. De worp geeft lucht voor beide spelers. En voor rood is gunstig omdat rood met deze worp de gele Boot om kan laten slaan. Deze verstopte spelsituatie kan voorkomen. Maar omdat beide spelers met een open spel meer kans op succes hebben zal zo'n compact spel niet vaak voorkomen.
Voorbeeld geel aan zet: Eskapo! Worp: Eskapo! Eskapo! De Vis zwemt van F via H, F en D naar Eskapo-veld C. Dit voorbeeld laat zien dat je de lijnen van een zet over een grotere afstand goed in de gaten moet houden. Vaak ontstaat zo'n open-deur-zet na een 'dubbelworp'. In dit voorbeeld heeft geel in een vorige beurt gegooid en verplaatste de twee Stormschijven naar E en D. Zo werd een 'Eskapo' voor de Vis mogelijk. Met de zet H-H kan rood de Vis tegenhouden, maar heeft rood pech met de dobbelstenen, dan is de gele Vis zo aan de overkant.
Voorbeeld Klaar voor de sprong A B C D E F G H I Hier zie je hoe de gele en rode speelschijven na een aantal zetten klaar staan om een doorbraak te forceren. Nu wordt de uitkomst van de dobbelstenen bepalend welke kansen er voor geel en rood ontstaan. Spelers moeten anticiperen op elke mogelijke worp en hun strategie constant aanpassen op de nieuwe situatie op het bord. Gooit Rood:, dan kan gele Storm D naar B en Storm C naar E. In een volgende beurt kan de rode Vis via D en B naar A springen. Maar is dit wel een goede zet? De gele Boot kan via E en C naast de Vis van rood komen te liggen! Dan moeten de dobbelstenen wel meewerken.
Voorbeeld de Vis ontsnapt Worp geel: A B C D E F G H I Rood heeft de gok gewaagd en de Vis naar A gezet. Door de ongelukkige worp van geel wordt de rode Vis nu niet bedreigd. De beurt van geel gaat zonder zet voorbij. Maar had geel gegooid, dan had het er voor rood slecht uitgezien. Dan komt de Boot van geel via Golf E en C op B te staan en loopt de Vis gevaar gevangen te worden.
Voorbeeld dubbel geluk! Worp rood : A B C D E F G H I Rood heeft dubbel Boot/Vis gegooid en verplaatste de Boot van F naar D. Hiermee blokkeert rood de sprong van de gele Boot over de gele Golf op E. De Vis bevindt zich in veilig water en is van A naar B gezwommen. Nog twee zetten en de Vis maakt een Eskapo op veld C. Als alles meezit!