VERSLAG VIERJAARLIJKS BEZOEK A.J. Schreuderschool Plaats : Rotterdam BRIN nummer : 02XM OKE 01 SO Onderzoeksnummer : 282054 Datum onderzoek : 30 maart 2015 Datum vaststelling : 15 juni 2015
Pagina 2 van 11
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING............................................ 5 2 BEVINDINGEN.......................................... 7 3 VERVOLG............................................ 11 Pagina 3 van 11
Pagina 4 van 11
1 INLEIDING De Inspectie van het Onderwijs bezocht op 30 maart 2015 de so-afdeling van de A.J. Schreuderschool. Deze afdeling verzorgt speciaal onderwijs aan leerlingen in de leeftijd van 4 tot 13 jaar met een verstandelijke beperking. Vierjaarlijks bezoek De inspectie bezocht de school voor een vierjaarlijks bezoek, omdat de school een basisarrangement heeft en minstens vier jaar niet is bezocht voor een inspectieonderzoek. Opbrengsten en de kwaliteitszorg Het centrale thema van een vierjaarlijks bezoek is: hoe werkt deze school aan haar opbrengsten? De basis voor het bezoek ligt in het Toezichtkader 2012 (voortgezet) speciaal onderwijs. Dit toezichtkader bevat een waarderingskader voor het speciaal onderwijs en een waarderingskader voor het voortgezet speciaal onderwijs. Tijdens het bezoek richt de inspectie zich op de indicatoren 1.1 tot en met 1.4 en 8.2 uit die waarderingskaders. Deze indicatoren hebben betrekking op de opbrengsten en de kwaliteitszorg. Meer informatie over het toezichtkader voor het (voortgezet) speciaal onderwijs is te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Risicoanalyse De uitkomsten van de jaarlijkse risicoanalyse kwamen aan bod bij het bezoek. De inspectie heeft de opbrengstgegevens van de school onderzocht en het jaarverslag 2013, het huidige schoolplan en de schoolgids 2014/2015 geraadpleegd. De uitkomsten van de risicoanalyse zijn met de school besproken; waar nodig gaf de school een nadere toelichting. Gesprekken en lesbezoeken Tijdens het bezoek sprak de inspectie met de schoolleiding en met andere betrokkenen bij de coördinatie van de leerlingenzorg. Verder bestudeerde zij leerlingdossiers en bezocht ze twee lessen. Het betrof een rekenles en een leesles. Uitkomsten van het vierjaarlijks bezoek De inspectie beoordeelt geen indicatoren bij het vierjaarlijks bezoek en geeft geen toezichtarrangement af. Als zij grote risico's aantreft, dan zet zij het bezoek alsnog om in een kwaliteitsonderzoek en maakt hiervoor in overleg met het bestuur een vervolgafspraak. Dat is hier niet het geval. Pagina 5 van 11
Pagina 6 van 11
2 BEVINDINGEN In deze paragraaf legt de inspectie de bevindingen vast van het vierjaarlijks bezoek. Per indicator beschrijft zij of en zo ja, welke opbrengstgegevens de school verzamelt en analyseert. Dit geeft een beeld van hoe de school zich ten aanzien van de indicator ontwikkelt. Algemene indruk De A.J. Schreuderschool heeft het opbrengstgericht werken sinds enkele jaren centraal staan in haar activiteiten. De school is gericht bezig met het verzamelen en analyseren van gegevens die betrekking hebben op de opbrengsten die zij met de leerlingen bereikt. Daarbij besteedt ze veel aandacht aan de cognitieve opbrengsten maar ook de sociale opbrengsten worden daar nadrukkelijk bij betrokken. Met externe ondersteuning en scholing voerde het team een meer opbrengstgerichte manier van werken in op leerling- en groepsniveau. De school maakte recent een eerste halfjaarlijkse analyse op schoolniveau. Aan het eind van het schooljaar wil de school de opbrengsten van de hele schoolpopulatie systematisch evalueren aan de hand van een voorlopige schoolstandaard en op basis daarvan haar beleid zo nodig aanpassen. De lessen verlopen rustig waarbij het actieve directe instructiemodel, dat de school onlangs invoerde, goed vorm krijgt. Indicator 1.1. Aan het eind van de schoolperiode bereiken de leerlingen een eindniveau dat voldoet aan de landelijke standaarden voor cognitieve opbrengsten. Bevindingen: Hierbij staat indicator 8.2. van het waarderingskader over de kwaliteitszorg centraal: De school evalueert jaarlijks de cognitieve resultaten van de leerlingen. De school bepaalde voor elke leerling afzonderlijk een profiel op de cognitieve vakken voor aan het eind van de schoolperiode. Dat profiel bestaat uit de streefniveaus op de verschillende leerlijnen binnen een van de vier leerroutes, die in het ontwikkelingsperspectief zijn aangegeven. De leraren zetten hun bevindingen op basis van observaties en methodeonafhankelijke toetsen af tegen het vastgestelde ontwikkelingsperspectief. De intern begeleider bespreekt met de leraren de consequenties daarvan op leerling- en groepsniveau. Voor de kernvakken maakte de intern begeleider al enkele malen handmatig een analyse op schoolniveau die in het zorgteam is besproken. In het nieuwe administratiesysteem maakte de school recent een eerste halfjaarlijkse analyse Pagina 7 van 11
over de hele breedte van de leerlingenpopulatie en aan het eind van het schooljaar zal dat nog eens over het totale schooljaar gebeuren. Ook vergelijkt de school de behaalde opbrengsten op grond van ambitieuze schooleigen standaarden met de resultaten van andere leerlingen van andere scholen, zowel tussentijds als aan het einde van de schoolperiode. Daarnaast maakt de school duidelijk welke consequenties zij aan de uitkomsten van de evaluatie verbindt voor de inrichting van haar onderwijs. De school maakt daarmee zichtbaar dat zij er bij de leerlingen 'uit haalt wat erin zit' op cognitief gebied in het algemeen en op de vakken Nederlandse taal en rekenen en wiskunde in het bijzonder, passend bij het niveau van de leerlingen. Indicator 1.2. Aan het eind van de schoolperiode bereiken de leerlingen een eindniveau dat voldoet aan de landelijke standaarden voor sociale opbrengsten. Bevindingen: De A.J. Schreuderschool bepaalde ook voor elke leerling afzonderlijk een profiel op de leergebiedoverstijgende ontwikkelingsgebieden voor aan het eind van de schoolperiode. Minstens tweemaal per jaar vergelijken de teamleden de ontwikkeling van de leerlingen met de vastgestelde streefniveaus op de verschillende leerlijnen voor het leren leren en voor de sociale competenties. De school verantwoordt zich hiermee over de opbrengsten van haar onderwijs aan het eind van de schoolperiode op het gebied van de sociale competenties en het leren leren. De school gebruikt hiervoor de resultaten van observaties in alle schoolsituaties. Een landelijk genormeerd instrument voor de sociale opbrengsten is er niet voor deze doelgroep maar de school beraadt zich op de invoering van een instrument dat gekoppeld is aan de gebruikte methode voor het stimuleren van de sociale en emotionele ontwikkeling. Daarmee hoopt de school het vaststellen van de sociale opbrengsten minder subjectief en beter meetbaar te kunnen maken. Indicator 1.3. De gerealiseerde uitstroombestemmingen van de leerlingen liggen ten minste op het niveau van de landelijke standaarden voor opbrengsten. Bevindingen: Landelijke standaarden voor de opbrengsten ontbreken nog maar de school heeft een keus gemaakt voor een leerstofaanbod in overeenstemming met de gekozen leerroutes. De meeste leerlingen van de afdeling speciaal onderwijs Pagina 8 van 11
stromen door naar het voortgezet speciaal onderwijs maar een wisselend klein deel van hen kan doorstromen naar het praktijkonderwijs. De gerealiseerde uitstroombestemmingen van de leerlingen komen overeen met de verwachtingen die de school op grond van hun ontwikkelingsprofiel daarover had. De school verantwoordt zich over de uitstroomcijfers in de schoolgids en het jaarverslag maar zij legt daarbij geen relatie met haar verwachtingen daarover. Indicator 1.4. De school voldoet aan de landelijke standaard voor bestendiging. Bevindingen: Voor de evaluatie van het leerstofaanbod stemt de school haar werkwijze af met verschillende voorschoolse voorzieningen en ook met de (speciale) basisscholen in de wijk. Wanneer een leerling toe is aan een (tussentijdse) overstap naar een van deze scholen, spreekt de A.J. Schreuderschool een overgangsfase af waarin de leerling al deeltijds lessen gaat volgen op de vervolgschool. Voor een goede aansluiting met de vervolgbestemming zorgt de school voor een 'warme overdracht' op leerlingniveau en leerstofafstemming met de mogelijke scholen voor voortgezet (speciaal) onderwijs. Tot nu toe ontwikkelde de school nog geen systematiek om zicht te houden op de bestendiging van de verworven plaatsen in vervolgvoorzieningen. Voor het komend jaar staat dat als activiteit gepland, evenals de analyse van de oorzaken die ten grondslag liggen aan situaties waarin die bestendiging niet wordt gerealiseerd. Pagina 9 van 11
Pagina 10 van 11
3 VERVOLG De inspectie stelt tijdens dit bezoek aan de A.J. Schreuderschool, afdeling speciaal onderwijs, geen risico's vast en het basisarrangement blijft daarmee gehandhaafd. Het basistoezicht bestaat uit een jaarlijkse risicoanalyse en eventueel een themaonderzoek. Pagina 11 van 11