Notulen bijeenkomst Kenniskring Staandwant visserij Datum: 02-09-2011 Tijd: 14:00 17:00 Locatie: Zeemanshuis, Visafslagweg 1, Scheveningen Aanwezig: Afwezig m.k.: Derk Jan Berends (voorzitter), Durk van Tuinen (notulist), Adri Meeldijk (WR152), Rems Cramer (KW2), Marloes Kraan (IMARES), Arjan Korving (SCH 61) en Wim Zaalmink (LEI). Cees Tanis (OD55), Ed Reker (IJM27) en Marije Siemensma (K&Z). Agenda: 1. Opening. 2. Vaststellen van de agenda. 3. Vaststellen van de notulen van 3 maart 2011. Bijlage 3 Notulen 03-03-11 4. Mededelingen en ingekomen stukken. a. Rapid Alert System (Bruinvissen) b. Projecten m.b.t. Staandwantvisserij 5. Certificering Derk Jan Berends en Durk van Tuinen. a. Voorbereiding MSC audit tong b. Friends of the Sea c. Financiën 6. Verplichting VMS en AIS Derk Jan Berends en Durk van Tuinen. 7. Voortgang ontwikkelingen markt MSC tong. 8. Ruimtelijke conflicten Rems Cramer. 9. Wat verder ter tafel komt. 10. Rondvraag. 11. Sluiting (ca. 17.00 uur). 1. Opening. Derk Jan opent de bijeenkomst om 14:15 uur. Een speciaal welkom voor Kenniskring begeleider Wim Zaalmink die Birgit de Vos vervangt in verband met haar zwangerschapsverlof. Ed Reker heeft zich afgemeld voor de bijeenkomst in verband met de visserij. Eerder hadden Cees Tanis en Marije Siemensma aangegeven niet aanwezig te kunnen zijn. 2. Vaststellen van de agenda. De volgende punten worden toegevoegd aan de agenda: Aanvulling punt 4: Bijeenkomst Handel & aanvoer (Wim) Aanvulling punt 7: Onderzoek Birgit (Wim) MSC tong Landal Green Parks (Rems) Aanvulling punt 9: Project Zandmotor (Rems) Havendag Scheveningen (Rems) Kabeljauwkooien (Wim) Informatiesessie IVW (Derk Jan) Financiering Kenniskringen (Wim) 3. Vaststellen van de notulen van 3 maart 2011. De notulen worden onder dankzegging vastgesteld waarna de actiepunten worden behandeld: AP010-015: Afgerond, wordt behandeld onder agendapunt 5. AP010-020: Niet afgerond, actiepunt blijft staan. Wim ziet graag op korte termijn uitbreiding van de samenstelling. Wim is niet bang voor het draagvlak maar uit oogpunt van kennisdeling is uitbreiding gewenst. Daarnaast ziet Wim graag dat de betrokkenheid wordt vergroot door
middel van communicatie. Derk Jan pakt dit op en geeft aan Visserijnieuws hiervoor te benaderen. AP010-022: Afgerond, actiepunt blijft staan. Wederom nagaan welke financiële verplichtingen nog niet zijn voldaan door leden. AP010-026: Afgerond, komt aan de orde onder agendapunt 7. AP010-029: Niet afgerond, actiepunt blijft staan. AP010-030: Afgerond, garnalenkotters kunnen niet worden verplicht om AIS aan te houden. AP011-001: Niet afgerond, geen antwoord ontvangen. AP011-002: Afgerond, vervolgproject CCTV toegekend door het Visserij Innovatie Platform (VIP). AP011-003: Afgerond, komt aan de orde onder agendapunt 8. AP011-004: Niet afgerond, vervalt. AP011-005: Afgerond, komt aan de orde onder agendapunt 7. AP011-006: Afgerond. AP011-007: Afgerond. AP011-008: Niet afgerond, actiepunt blijft staan. AP011-009: Afgerond. AP011-010: Afgerond. 4. Mededelingen en ingekomen stukken. Derk Jan benoemt dat er drie punten zijn ter bespreking. a. Rapid Alert System (Bruinvissen) Derk Jan heeft gesproken met dhr. Coolen van Stichting De Noordzee. Nieuws is dat de recente sterfte en stranding van jonge bruinvissen in Zuidwest Nederlands niet te wijten was aan de visserij. Dit bleek uit de gesprekken ten tijde van de bijeenkomst op 22 augustus 2011 te Utrecht. De daadwerkelijk oorzaak is onbekend. Nadat er diverse onderzoeken zijn verricht hoopt men spoedig aanvullende informatie te publiceren. Verder is afgesproken om invulling te geven aan het Rapid Alert System wat tot voor kort nauwelijks van de grond is gekomen. b. Projecten m.b.t. Staandwantvisserij Derk Jan geeft Durk het woord over de laatste ontwikkelingen op het gebied van projecten met een link naar de Staandwantvisserij. Per project benoemt Durk de stand van zaken: Project Passieve Visserij; Dit project bevindt zich in de afrondende fase. Eind september 11 wordt het eindrapport opgeleverd door IMARES waarna het wordt gepresenteerd aan de Kenniskring. Project Schar in het schap; Dit project van intieerder Rems heeft een andere insteek gekregen dan vooraf beoogd. Geconcludeerd is dat gerookte schar niet op de markt kan worden gebracht als vervanger/concurrent van paling, makreel of forel. In samenwerking met Dayseaday Urk wordt gewerkt aan een variant van schar op de lekkerbek welke diepgevroren kan worden aangeboden. Project Minder vissen; Door Rems is in samenwerking met de Nederlandse Vissersbond een aanvraag ingediend bij het VIP om onderzoek te doen naar neveninkomsten voor de Nederlandse vloot naast hun core business, de visserij. Gezocht wordt naar mogelijkheden in de offshore, toerisme, educatie, etc. Het project gaat in de maand september 11 van start. Project CCTV II; Door de Nederlandse Vissersbond is in samenwerking met Visned een aanvraag bij het VIP gedaan ter uitbreiding van het CCTV project. Met dit project wordt beoogd een aanvullend deel van de Nederlandse vloot die de gerichte kabeljauwvisserij uitvoeren te voorzien van camera s. Het project start in september 11.
c. Bijeenkomst handel en aanvoer Wim merkt op dat zaterdag 10 september 2011 de bijeenkomst Aanvoer en Handel plaatsvindt te Utrecht. Deze dag is georganiseerd vanuit de Kenniskringen om de aanvoersector in contact te laten treden met de handel. Het is van meerwaarde dat vanuit elke Kenniskring een vertegenwoordiger aanwezig is bij deze bijeenkomst, Adrie bezoekt de bijeenkomst namens de Kenniskring Staandwantvisserij. Hij zal desgewenst verslag uitbrengen ten tijde van de eerstvolgende bijeenkomst. 5. Certificering Derk Jan Berends en Durk van Tuinen Het agendapunt bestaat uit drie onderdelen. Er wordt gestart met het bespreken van de MSC audit voor het jaar 2011 welke begin november zal worden uitgevoerd door Food Certification International (FCI). Derk Jan geeft aan dat het beheer van het MSC certificaat MSC Tong door de Stichting Nederlandse Visserij is over gedragen aan de Coöperatieve Visserij Organisatie (CVO). Middels deze ontwikkeling is de Coöperatieve Visserij Organisatie (CVO) licentiehouder geworden van het MSC certificaat. Derk Jan informeert alle betrokkenen middels een brief vanuit de Coöperatieve Visserij Organisatie (CVO). a. Voorbereiding MSC audit Tong Op donderdag 3 november 11 wordt door FCI de MSC audit voor tong uitgevoerd. Voor dit bezoek dienen we nog het één en ander voor te bereiden. Derk Jan benoemt dat de discardsmonitoring de hoogste prioriteit heeft. FCI wil informatie verkrijgen over de bijvangsten (discards) die worden gevangen met de Staandwantvisserij op tong. Een zelfsampling programma kan maar dan moet dit worden gecontroleerd door waarnemers. IMARES (Floor) is enige tijd geleden gevraagd om dit op te pakken en een voorstel te schrijven. Marloes Kraan heeft het stokje van Floor, in verband met haar zwangerschapsverlof overgenomen. Rems antwoordt dat gegevens bij Jan Verschoor (SCH 40) mogelijk ook kunnen worden verkregen met behulp van zijn CCTV systeem. Marloes gaat dit na. Marloes kan samen met haar collega Bram Couperus voor een onderzoeksopzet voor de discardbemonstering zorgen, bestaande uit een selfsampling, op basis van wat in september 2011 gedaan wordt. Het eerste beeld van de selfsampling, op basis van wat in september 2011 gedaan wordt, kan worden overhandigd aan FCI ten tijde van de audit. De analyse welke voortkomt uit de waarnemersreizen van IMARES en de gegevens uit de selfsampling kan in 2012 worden opgeleverd. Hoe dat programma van self-sampling en waarnemersreizen er in 2012 uit komt te zien kan ook aan de certificeerder voorgelegd worden. Adrie wordt door Bram Couperus betrokken bij het opstellen van het protocol. Marloes stuurt het protocol naar Derk Jan en Durk waarna deze zorgen voor de verwerking en verspreiding onder de belanghebbende partijen (AP011-011). Arjan vraagt hoe de selfsampling moet worden uitgevoerd? Marloes beantwoordt dat de discards moeten worden verzameld in kisten en worden geschat in gewicht. Arjan kiest persoonlijk gelieve niet voor deze manier, het gemiddeld aantal discards per net wegen en deze vermenigvuldigen met het aantal netten. Arjan geeft aan dat de discards per net nagenoeg hetzelfde zijn. Marloes bespreekt de opties met Bram Couperus en stelt een werkplan op (AP011-012). Rems benoemt dat het essentieel is dat de staand want vloot het MSC label behoudt. De sleepnetvisserij is ook actief bezig met het verkrijgen van het certificaat. Wanneer de staand want vloot het certificaat niet weet te behouden kan dit negatieve gevolgen hebben voor de afzet. b. Friends of the Sea Derk Jan en Durk hebben zich verdiept in de certificeringsmogelijkheden voor kabeljauw welke wordt gevangen met staand want. Eerder is gebleken dat een MSC certificaat voor deze visserij niet tot de mogelijkheden behoord omdat het bestand kabeljauw Noordzee er slecht voor staat. Na een gesprek met Paolo Bray (FOS) op de European Seafood Exposition te Brussel bleek dat de gehele vangst van de staand want vissers kan worden gecertificeerd met het Friends of the Sea label. Na een korte discussie binnen de Kenniskring wordt er gekozen om voor het FOS label te gaan. De auditkosten bedragen 11.500 ten tijde van het eerste jaar. Vanaf het
tweede jaar zijn de kosten 2.500 per jaar met uitzondering van audits welke eenmaal per drie jaar worden uitgevoerd door FOS. Derk Jan en Durk zetten het proces in gang (AP011-013). Naast de kosten voor FOS certificering is er budget vrij voor eventuele andere certificeringsmogelijkheden. Er wordt geopperd om een streekkeurmerk aan het FOS (hele vangst plus tong) en MSC (tong) label te koppelen en afspraken te maken met een specifieke koper. Derk Jan en Durk nemen contact op met Dienst Regelingen en onderzoeken de mogelijkheden (AP011-014). c. Financiën Zoals eerder vermeld is de licentiehouder van MSC tong staandwant gewijzigd in de Coöperatieve Visserij Organisatie (CVO). Met deze wijziging is ook het positieve saldo overgedragen. Het doel is om het MSC certificaat te behouden zonder dat de deelnemende vissers daarvoor een extra bijdrage dienen te betalen. Er volgt een discussie waarom het niet mogelijk is dat er alvast een klein bedrag in rekening wordt gebracht, dit kan op den duur goed van pas komen. Uiteindelijk is de conclusie dat het nu niet het goede moment is om extra kosten in rekening te brengen gezien de financiële situatie in de visserij. Er wordt aan CVO voorgesteld om geen geldelijke bijdrage te vragen en tot doel wordt gesteld om dit jaar jaar het MSC certificaat voor de visser kosteloos te behouden. Volgend jaar zou een bijdrage gevraagd kunnen worden als dat nodig is. Marloes geeft aan dat de kosten van de waarnemersreizen ca. 7.000 zullen bedragen. Voor dit bedrag kunnen 10 waarnemersreizen worden gemaakt door IMARES inclusief analyse en rapportage. Over de vergoeding van kosten moet nog worden gesproken tussen vissers, overheid en IMARES. Wellicht is een waarnemersprogramma te combineren met die van bruinvisonderzoek in het kader van het Beheerplan Bruinvis. Derk Jan zal dit bespreekbaar maken (AP011-015). De kosten voor de aanstaande MSC audit bedragen 5.425,00. Eerder werd er 7.500 geoffreerd maar door onderhandeling is dit naar beneden bijgesteld. De laatste offerte van 5.425,00 is akkoord bevonden door de CVO. 6. Verplichting VMS en AIS Derk Jan Berends en Durk van Tuinen Derk Jan licht toe dat er op dit moment een subsidieregeling is opengesteld voor de aanschaf en installatie van elektronische registratie-en satellietvolgapparatuur. De regeling dekt 90% van de investering maar door Arjan is aangegeven dat er aanzienlijke onderhoudskosten zijn verbonden aan de installatie van beide systemen. Arjan wil graag bezwaar maken middels een brief jegens het Ministerie van EL&I met betrekking tot de verplichting voor beide systemen voor schepen tussen de 12 en 15 meter. Arjan geeft aan dat het bezwaar nog niet is verstuurd omdat hij geen reactie ontvangt van meerdere ondergetekenden. Derk Jan is van mening dat het lastig is om een dergelijk besluit terug te draaien door het Ministerie van EL & I of uitzonderingen erop te formuleren. Rems geeft aan dat het zaak is om kenbaar te maken dat een dergelijke verplichting niet in moet worden gevoerd voor schepen onder de 12 meter. Derk Jan denkt dat dit weinig kans van slagen heeft op basis van rechtsongelijkheid. Vanuit het Europees beleid is gesteld dat de hele vloot boven de 12 meter moet voldoen aan de gestelde wettelijke verplichting. Er bestaat een grote kans dat op den duur voor alle vaartuigen de verplichting gaat gelden. Het zit Arjan dwars dat er niet wordt gesproken over de bijkomende jaarlijkse kosten van rond de 2.000 per vaartuig. Dit bedrag kan worden verminderd wanneer vissersschepen die minder dan 24 uur van wal zijn de AIS niet hoeven te gebruiken. Derk Jan zal nagaan welke wet- en regelgeving van kracht is met betrekking tot de 24 uur regeling in relatie tot het gebruik van VMS en/of AIS (AP011-016).
7. Voortgang ontwikkelingen markt MSC tong Derk Jan bespreekt graag eerst het kennisdocument wat is opgeleverd door Birgit. Derk Jan geeft aan dat het rapport niet in detail heeft opgeleverd wat we hadden verwacht. Het doel was om een onderzoek in te stellen waar de staand want vis naartoe wordt verkocht en wat een alternatief verkoopsysteem is. Wim beantwoordt dat Birgit niet veel verder kwam via de handelaren. Probleem was dat de MSC-staandwant tong met name in het gewone handelscircuit terecht komt en naar Zuid-Europese landen worden geëxporteerd. Wel kwam naar voren dat streekkeurmerken kansen bieden voor de kleinschalige- en regiogebonden visserij. De conclusie is dat de staand want vis zich niet onderscheidt van de vis gevangen op andere wijze. We dienen te onderzoeken of het FOS label ons kan helpen in de Zuid-Europese landen. Durk neemt contact op met FOS, centrale vraag is of het FOS label voor waardevermeerdering zorgt in de Zuid- Europese landen, daarnaast is er de vraag of de mogelijkheid bestaat om alle visserijtypes van de vloot te certificeren (jiggen, korven, ed.) (AP011-017). Daarnaast gaan Derk Jan en Rems in gesprek met Dayseaday te Urk met de vraag hoe de staand want vloot haar producten kan onderscheiden ten opzichte van andere visserijtypen (AP011-018). Daarnaast dienen we Nathalie Steins te herinneren aan het bezoek aan Hastings, graag gaan we hier met de leden Kenniskring naar toe voor een bezoek (AP011-019). Optioneel kan het bezoek worden uitgebreid met een bezoek aan de jigvissers in Plymouth met als doel om kennis te vergaren op het gebied van de jigvisserij. Ten aanzien van de verkoop van MSC tong is door de Producentenorganisaties een ontheffing van de veilplicht uitgegeven. Rems vraagt wat we doen met het aanbod van Ron Koks van de Sligro. Koks heeft aangegeven alle tong 2 te willen kopen. Voor de staandwant vissers is dit geen optie. Er wordt dan ook geconcludeerd dat iedere visser voor zich zelf de contacten voor directe verkoop dient op te zetten. De kenniskring kan die verantwoordelijkheid niet op zich nemen. 8. Ruimtelijke conflicten Rems Cramer Naar aanleiding van de Kenniskring bijeenkomst van 3 maart 2011 is er input gegeven voor een protocol tussen staand want vissers en eurokotters. Het protocol heeft tot doel om de ruimtelijke conflicten in de vorm van afvissen tussen de twee beroepsgroepen te minimaliseren. Nadat er meerdere gesprekken zijn gevoerd tussen de twee groepen moet er geconcludeerd worden dat er geen draagvlak is om tot naleving van het protocol te komen. Helaas kan de Kenniskring geen invloed uitoefenen op de conflicten tussen beide beroepsgroepen. 9. Wat verder ten tafel komt Derk Jan laat enkele onderwerpen passeren welke dienen te worden besproken. Project Zandmotor Rems legt uit dat sinds kort het project Zandmotor is gestart voor de kust van Scheveningen. Er wordt grond/blubber gespoten voor Scheveningen, deze substantie komt in de netten van staand want vissers terecht waardoor er niet meer kan worden gevist. Rems vraagt de Nederlandse Vissersbond om hierop actie te ondernemen. Derk Jan antwoordt dat Cora Seip vanuit het Productschap Vis deze kwestie heeft opgepakt. Havendag Scheveningen Rems vraagt of er vanuit de Kenniskring input kan worden geleverd aan de havendag te Scheveningen. Er wordt besloten dat dit aan de lokale vissers en vertegenwoordigers wordt overgelaten. Visserij kabeljauwkooien Wim heeft contact gehad met Marije Siemensma over de kabeljauwvisserij met kooien in de Scandinavische landen. Op initiatief van Marije komt een delegatie Zweedse vissers hier het systeem demonsteren. Er wordt een bijeenkomst gepland op dinsdag 13 december. De Kenniskring zal worden uitgenodigd, tevens zal er aandacht worden besteedt voor deze dag via de website van de Kenniskring.
Informatiesessie IVW Op maandag 12 september 11 vindt er een informatiesessie plaats met het oog op nautische risico s op de Noordzee. De bijeenkomst wordt georganiseerd door Inspectie Verkeer & Waterstaat. Derk Jan vraag of iemand de Kenniskring deze sessie kan vertegenwoordigen. Arjan wil dit oppakken wanneer het te combineren is met zijn werkzaamheden. Durk stuurt Arjan de uitnodiging toe (AP011-020). 10. Rondvraag Geen 11. Sluiting Derk Jan sluit om 17:00 uur de bijeenkomst en wenst ieder wel thuis. Actiepunten Bijgewerkt t/m 05-09-2011 Actiepunt Omschrijving Door wie? Wanneer af? AP010-020 Nieuwe leden KK Staandwantvisserij vragen Allen 01-10-2011 AP010-022 AP010-029 Nagaan welke leden nog dienen te betalen voor MSC Staandwantvisserij tong Durk 01-10-2011 Vertegenwoordiger Duik de Noordzee schoon uitnodigen KK bijeenkomst Durk 01-11-2011 AP011-008 Voorschrift/protocol veiligheid Rems en Piet 01-11-2011 AP011-011 Protocol selfsampling toesturen naar Nederlandse Vissersbond Marloes 08-09-2011 AP011-012 Werkplan opstellen discardsbemonstering Marloes 01-11-2011 AP011-013 Offerte FOS bevestigen Derk Jan en Durk 30-09-2011 AP011-014 Mogelijkheden subsidie voor streekkeurmerk navragen bij Dienst Regelingen Durk 30-09-2011 AP011-015 Bespreken bekostigen discardbemonstering Derk Jan 01-11-2011 AP011-016 Onderzoek wet- en regelgeving VMS & AIS Derk Jan 01-11-2011 AP011-017 Onderzoek waardevermeerdering FOS label Durk 30-09-2011 AP011-018 Gesprek met Dayseayday over vermarkting Derk Jan en Rems 01-10-2011 AP011-019 Contact Nathalie Steins bezoek Hastings Durk 01-10-2011 AP011-020 Uitnodiging IVW Informatiesessie nautische risico s toesturen naar Arjan Durk 07-09-2011