Dag van de Duurzaamheid IVN Hardenberg / Gramsbergen Arthur Hilgersom a.hilgersom@gmail.com 06-51549486
Dag van de Duurzaamheid 1. Even voorstellen 2. Een stapje terug: Wat is Duurzaam 3. Urgentie 4. Systeemverandering 5. Zelf doen 6. Wat doet IVN, duurzaamheidseducatie 7. Een voorbeeld: De kringloopwandeling 8. Wil je meer weten? Downloads
Even voorstellen Arthur Hilgersom Natuurgids Volwasseneneducatie Dreamteam Duurzaam Delft
Even voorstellen Arthur Hilgersom Architect Duurzaamheidsadviseur Warmtepompen, Bomenwijk Carnisselande, Barendrecht Zeewaterwarmtecentrale Duindorp Accoyahout, Morgenstond
Dag van de Duurzaamheid Een stapje terug: Wat is duurzaam, duurzaamheid, duurzame ontwikkeling
Duurzame ontwikkeling Een ontwikkeling waarin tegemoet wordt gekomen aan de behoeften van de huidige generaties zonder de mogelijkheden te begrenzen van toekomstige generaties om in hun behoeften te voorzien. rapport Our Common Future, Commissie Brundtland (1987) Óf Duurzaamheid = Voldoende voor iedereen, overal en altijd. Max Leerentveld, Weekend Aan de slag met duurzaamheid binnen IVN (2014)
Duurzame ontwikkeling: voorwaarden
Duurzame ontwikkeling: voorwaarden Prosperity
Duurzaamheid Sociaal Rechtvaardig Duurzaam Economisch Leefbaar Houdbaar Ecologisch
Duurzame ontwikkeling omvat dus: 3 componenten ecologisch verantwoord sociaal rechtvaardig economisch haalbaar 2 dimensies tijd (nu en in de toekomst) ruimte (hier en elders in de wereld)
Urgentie
Duurzame ontwikkeling: Need for change Significante veranderingen piekolie Groei wereldbevolking Klimaatverandering Verlies biodiversiteit
Geschiedenis: Need for change
Geschiedenis: Need for change
Geschiedenis: Transitie
Geschiedenis: Transitie
Urgentie
Urgentie: Klimaatverandering
Urgentie: CO2
Urgentie: Temperatuur
Urgentie: IJskappen
Urgentie: Lokale gevolgen
Urgentie: Lokale gevolgen
Urgentie: Grondstoffen
Urgentie: Uitputting
Urgentie: Uitputting
Urgentie: Grondstofprijzen
Urgentie: Fossiele energievoorraden
Urgentie: Lokale fossiele energievoorraden
Urgentie: Grondstofprijzen
Urgentie: Biodiversiteit
Meten = Weten Dag van de Duurzaamheid
Ecologische voetafdruk De Aarde biedt voldoende om ieders behoefte te bevredigen maar niet ieders hebzucht. Mahatma Gandhi
Ecologische voetafdruk bron: global footprint network
Ecologische voetafdruk
Ecologische voetafdruk
Voetafdruk natuurgidsen in opleiding Delft
Systeemverandering
Systeemverandering
Systeemverandering Story of Stuff (2007, OFFICIAL Version) - YouTube
Verkleinen voetafdruk Tips Er volgen nu 46 tips: > Turf de tips die je al in praktijk brengt
Verkeer en vervoer zuinig rijden, bijvoorbeeld niet snel optrekken, niet zwaar afremmen, etc. zuinige auto kiezen auto delen met anderen carpoolen met de trein (naar voorbeeld het werk) reizen i.p.v. de auto vaker (korte stukjes) met de fiets i.p.v. met de auto vlieg zo min mogelijk (luchtschepen uitgezonderd)
Voeding van eigen grond eten voedsel van het seizoen kopen biologisch eten en drinken (weinig bestrijdingsmiddelen, diervriendelijk, geen toegevoegde synthetische kleur-, geur-, en smaakstoffen en conserveringsmiddelen) voedsel uit eigen regio kopen minder vlees eten alternatieven voor vlees zoeken Eko-eieren of graseieren eten onbewerkte producten kopen producten zonder of met een eenvoudige verpakking kopen restjes zoveel mogelijk opmaken
Energie: Verwarming 's avonds gordijnen dicht doen niks voor radiatoren zetten ramen dicht doen als je verwarming aan hebt een uur voordat je naar bed gaat de verwarming lager zetten warmere kleren aantrekken i.p.v. de verwarming hoger zetten zuinig zijn met warm water (voor veel dingen kun je ook koud water gebruiken) kieren dicht maken waterbesparende douchekop installeren (bij gasboiler) thermostaatknoppen op radiatoren zetten goed isoleren
Energie: Elektriciteit onnodig brandende lampen uit doen apparaten die op stand-by kunnen gewoon uitzetten apparaten/installaties pas aanzetten als u ze gaat gebruiken en na gebruik direct weer uitzetten pas wassen bij een volle wasmachine was buiten drogen i.p.v. wasdroger pas afwassen bij een vol aanrecht of een volle afwasmachine spaar- of led lampen installeren (niet meer dan de lampen die je al had) waterbesparende douchekop installeren (bij elektrische boiler)
Afval verpakkingen vermijden de minst schadelijke verpakkingen kiezen grote verpakkingen kiezen hersluitbare dozen en bekers gebruiken koop geen wegwerpartikelen, maar spullen die langer meegaan, bijvoorbeeld katoenen zakdoeken, hervulbare aansteker, etc. boodschappentas meenemen zodat je geen plastic tas nodig hebt zuinig zijn met papier, bijvoorbeeld het aan beide kanten beschrijven, sticker op de deur tegen reclame, etc. producten die klein chemisch/gevaarlijk afval opleveren vermijden afval scheiden, bijvoorbeeld oud papier, glas, klein chemisch afval, groenafval, etc. afgedankte kleding aan inzamelingen meegeven ongebruikte of nog goed bruikbare spullen naar de kringloopwinkel brengen
Wat doet IVN Naamswijziging: Instituut voor Natuureducatie en duurzaamheid Missie: IVN werkt aan een duurzame samenleving. Ons idee is dat betrokkenheid bij de natuur, duurzaam handelen stimuleert. Daarom laten wij jong tot oud de natuur dichtbij beleven. We verbinden hen met groene initiatieven rond natuur en maatschappelijke thema s zoals voeding, gezondheid en energie. De Mondiale Grutto Scholen voor Duurzaamheid Duurzame Dinsdag Natuurgidsencursus blok 6 Cursushuis Ervaring DOP cursussen Input workshops
Educatie Duurzame Ontwikkeling (EDO) hoofddoel van EDO: mensen helpen hun betrokkenheid ten aanzien van natuur en milieu te vergroten, binnen de maatschappelijke context van het streven naar duurzame ontwikkeling
Educatie voor duurzaamheid De ontwikkeling van de Betrokken Mens: Waardering van zijn leefomgeving door kennis en educatie Verantwoordelijkheid te nemen voor de kwaliteit van de leefomgeving van de mens: hier en elders, nu en later; Bereidheid dit tot handelen om te zetten.
Educatie voor duurzaamheid 1. Bewustwording 2. Betrokkenheid 3. Handelingsperspectief
Educatieve middelen en houding Kennis: natuur en milieu linken aan hun maatschappelijke context (ecologisch, economisch, sociaal, tijd en ruimte). Vaardigheden: belevingsgerichte en activerende werkvormen gebruiken, deelnemers zelf laten nadenken m.b.t. hun eigen verantwoordelijkheid in het maken van maatschappelijke keuzen, deelnemers duurzaam leren kiezen. Houding: openstaan voor het perspectief en de inbreng van de anderen en voor het algemeen belang, samenwerken met andere bevolkingsgroepen.
Wat moet een natuurgids weten Kennis: - Kringlopen - Tragedy of the commons - Ecosysteemdiensten - Biodiversiteit - Systeemveranderingen - Transitie - Ecologische Hoofdstructuur (EHS) - Locale initiatieven en ontwikkelingen
De duurzame natuurwandeling Inhoud Verwondering Tracht je deelnemers verwondering te laten ervaren via concrete voorbeelden en het gebruik van de zintuigen. Zo krijgt men oog voor de vele betekenissen van natuur en milieu in onze samenleving. Zorg Zorg betekent zorgvuldig en respectvol beheer van natuur en milieu. Rechtvaardigheid Het gaat om een gemotiveerde afweging van ecologische, sociale, culturele en economische waarden rekening houdend met de generaties na ons en andere mensen op deze wereld.
Voorbeeld: Kringloop wandeling Nat weidegebied Stikstofkringloop Helofytenfilter MVO Vuilstort Recycling Moestuinen Energiesystemen Poldersystemen Biologisch boeren Vogelobservatie Nieuwbouwwoningen
Wil je meer weten? Downloads Mijn IVN: zoekterm: Samen op Weg Google: zoekterm: natuur- en milieuvormingswerkers
Dag van de Duurzaamheid IVN Hardenberg / Gramsbergen Arthur Hilgersom a.hilgersom@gmail.com 06-51549486
Steeketikettenpad Aandachtpunten: Bondige tekst Niet overhoren Waarnemen en beleven op verschillende vlakken Gebruik alle zintuigen Stimuleren tot overdenken Stimuleren tot uitwisseling met anderen Niet alleen biologische zaken: cultuur, historie, landbouw, sociale aspecten, milieu, etc Doelgroep? Ruimte voor deelnemers om zelf te doen, te denken en te ontdekken