2. Energieverbruik in huishouden Groene stroom: Meer dan de helft van de respondenten maakt gebruik van Groene Stroom (53%).

Transcriptie

1 Respons Van 6 tot en met 12 november 2007 is aan de leden van het PON-Brabantpanel een vragenlijst voorgelegd met als thema Energiebesparing. Het Brabants Dagblad is medeorganisator van de jaarlijkse Warandelezing die dit jaar in het teken staat van Duurzaam consumeren en produceren. De lezing is gehouden op 20 november door de minister van VROM, mevrouw Jacqueline Cramer. Tweederde van de panelleden (1.053 leden, 63%) vulde de vragenlijst in. Hieronder leest u de belangrijkste resultaten. De resultaten van het onderzoek zijn representatief voor de Brabantse bevolking wat betreft leeftijd, regio (West-Brabant, Midden-Brabant, Noordoost-Brabant en Zuidoost-Brabant) en geslacht. 1. Zorgen over het milieu? Zo n 35% van de respondenten maakt zich veel tot ernstige zorgen over de verandering van het klimaat. Zo n 13% van de mensen maakt zich hier in het geheel geen zorgen over. Ook de luchtkwaliteit en de opwarming van de aarde baart eenderde van de mensen (ernstige) zorgen. Om de stijgende zeespiegel maakt een kwart van de Brabanders zich druk. Opvallend is dat de hoogte van de energierekening kennelijk zorgelijker is dan het veranderende klimaat: bijna 40% maakt zich veel tot ernstige zorgen hierover. Er is geen verschil te zien tussen jongeren of ouderen, ze maken zich beiden even druk om de klimaatverandering. Kijken we naar de luchtkwaliteit dan zien we dat ouderen zich hier drukker om maken dan jongeren. Mensen met een laag inkomen maken zich drukker dan anderen om de hoogte van de energierekening. 2. Energieverbruik in huishouden Groene stroom: Meer dan de helft van de respondenten maakt gebruik van Groene Stroom (53%). Energierekening: Bijna de helft is heel goed op de hoogte van de hoogte van de energierekening. 7% heeft geen idee hoe hoog deze rekening is. Ouderen weten beter hoe hoog hun rekening is dan jongeren. Energieverbruik: Zo n 20% is van mening dat het totale verbruik het afgelopen jaar is toegenomen, 30% denkt dat het verbruik juist is afgenomen en de meeste mensen (48%) denken dat hun verbruik gelijk is gebleven. 3. Informatie over energieverbruik De laatste jaren zijn energiebedrijven steeds meer energie gaan stoppen in ontwikkelen van diensten en producten die het consumenten makkelijker moeten maken inzicht te krijgen in hun energieverbruik en hen moeten stimuleren dit verbruik te verlagen (zoals EnergieBewust en Verbruiksmail van Essent, de slimme meter van Oxxio, Nuon Bespaardirect en de Nuon Hr-Ketel Herfstactie). Kennen consumenten deze extra diensten van energieaanbieders en maken ze er ook gebruik van? Ja, want uit het Brabantpanel-onderzoek blijkt dat bijna driekwart van de mensen op de hoogte is van deze diensten. Echter slechts eenderde van deze groep maakt ook gebruik van deze diensten. Mensen van 50 jaar en ouder maker hier vaker 1

2 dan gemiddeld gebruik van. Met name onder dertigers is het gebruik van dergelijke diensten laag. Zo n 28% van de Brabanders is helemaal niet op de hoogte van deze diensten die energieleveranciers aanbieden. 4. Informatie over energiebesparing Hoe informeren mensen zich over maatregelen om energie te besparen? Gaan zij actief op zoek of komt de informatie hen toevallig ter ore? De meeste mensen komen toevalligerwijs informatie over energiebesparing tegen (60%) en een kwart gaat er juist actief naar op zoek, dit zijn vooral 50-plussers. 16% informeert zich in het geheel niet over energiebesparings-maatregelen. De mensen die informatie over besparingsmaatregelen krijgen, krijgen deze voornamelijk via spotjes op tv of radio (55%) of via hun eigen energiebedrijf (48%). Hoewel ruim 80% van de mensen dus geregeld informatie over energie-besparende maatregelen ontvangt, vindt nog zo n 42% dat ze hierover beter geïnformeerd kunnen worden. Het liefst willen ze die informatie dan via spotjes op tv en radio of via de ontvangen. Van wie moet die informatie dan komen? 35% vindt dat hier een actieve rol voor de overheid (gemeente, rijk of provincie) is weggelegd, een iets kleinere groep (32%) vindt dat het energiebedrijf die informatie moet verstrekken. 5. Energiebesparende maatregelen Huishouden We hebben de panelleden gevraagd in hoeverre zij bepaalde energiebesparende maatregelen in hun eigen huis(houden) toepassen. Passen zij dit al toe in hun huis(houden)? Zijn ze hiertoe bereid ja of nee? 2

3 Tabel 1: Energiebesparende maatregelen in het huishouden niet maar WEL bereid * niet en NIET bereid a. De verwarming lager zetten in de woonkamer b. De verwarming uit zetten in ruimtes waar u niet bent c. Licht uitdoen op plaatsen waar u niet bent d. Gloeilampen vervangen door spaarlampen e. Gebruik van een contactdoos met schakelaar om apparatuur uit te zetten f. s Avonds gordijnen, lamellen of jaloezieën sluiten g. Telefoonoplader van mobiele telefoon uit het stopcontact halen als je hem niet gebruikt h. Klokthermostaat aanpassen als u in de winter een paar dagen weg of op vakantie gaat i. Apparaten niet in standby laten staan maar geheel uitschakelen j. Oplaadbare batterijen gebruiken k. Tussendeuren in uw huis sluiten l. Schoorsteenklep na gebruik sluiten m. Installeren van een hoogrendements(hr)-ketel n. Ramen vervangen door dubbel glas *We hebben niet gevraagd waarom mensen die wel tot iets bereid zijn dit nu nog niet doen. Uit de tabel zijn een paar opvallende conclusies te trekken (de letters hieronder staan voor de maatregelen in de tabel hierboven): a) Zo n 14% is niet bereid de verwarming in de woonkamer lager te zetten om energie te besparen. 82% doet dit al wel. c) Het licht uitdoen op plaatsen waar men niet is, wordt door vrijwel iedereen al gedaan (96%) d) Veel mensen zijn bereid spaarlampen te gaan gebruiken: een kwart geeft aan hiertoe bereid te zijn, tweederde doet dit al. e) 16% van de Brabanders is niet bereid een contactdoos met schakelaar aan te schaffen, iets minder dan de helft heeft reeds zo n contactdoos en eenderde is tot aanschaf hiervan wel bereid. g) 13% van de Brabanders is bereid de telefoonoplader uit het stopcontact te halen als deze niet gebruikt wordt. 82% doet dit nu al. j) Het gebruik van oplaadbare batterijen is minder populair dan andere besparingsmaatregelen: driekwart gebruikt deze al wel, 20% nog niet maar is hiertoe wel bereid. k) het sluiten van tussendeuren is voor de meeste mensen een gewoonte: 90% doet dit al regelmatig. l) m) n): deze vragen zijn door kleinere groep ingevuld, niet op iedereen van toepassing Al met al is er toch een behoorlijk grote groep die al veel energiebesparende maatregelen toepast in het huis(houden). Voor vrijwel alle maatregelen, geldt dat de groep die deze nu nog niet toepast hiertoe wel bereid is. Opvallend is dat er voor de maatregelen Gebruik van een contactdoos met schakelaar om apparatuur uit te zetten en De verwarming lager zetten in de woonkamer minder animo is in vergelijking met de andere besparingsmaatregelen. 3

4 Verder lijkt het erop dat maatregelen die geld kosten (aanschaf oplaadbare batterijen, spaarlampen, contactdoos, dubbel glas, HR-ketel aanschaffen) of een verlaging van het wooncomfort inhouden (lager zetten verwarming in woonkamer) minder populair zijn dan maatregelen die geen extra aanschaf of investering behoeven. Kennelijk ziet een aantal mensen nog niet in dat investering in energiebesparing nu, zich op later terugverdient in de energierekening. Over de lange termijn effecten van energiebesparing, met name voor de eigen portemonnaie zou meer informatie gegeven kunnen worden. Ook uit Europees onderzoek van LogicaCMG naar consumentengedrag en energieverbruik 1 is gebleken dat verhoging van de kosten de enige reden is waarom consumenten in de toekomst het energieverbruik zullen verminderen. Als de prijzen zullen verdubbelen, zo blijkt uit het LogicaCMG onderzoek, dan zal de consument zijn gedrag aanpassen. Water We hebben de Brabanders ook een aantal besparingsmaatregelen voor water voorgelegd. Zie onderstaande tabel. Tabel 2: Energiebesparende maatregelen water niet maar WEL bereid om te gaan doen niet en NIET bereid om te gaan doen Vaker een douche nemen in plaats van een bad Een waterbesparende douchekop nemen Vaker minder lang of minder vaak onder de douche staan Vaker alleen een volle wasmachine aanzetten Vaker op lagere temperatuur wassen Vaker waterbesparende knop op toilet gebruiken Populaire maatregelen zijn het vaker douchen in plaats van in bad gaan (93%), het vaker wassen met een volle wasmachine (94%) en op lagere temperaturen (85%). Minder of korter douchen is het minst populair: een kwart van de mensen is hiertoe niet bereid. 11% is hiertoe wel bereid en zo n tweederde doet dit al wel eens. Ruim éénvijfde van de mensen is bereid een waterbesparende douchekop te gebruiken. Wellicht spelen hierbij ook weer financiële overwegingen een rol (de douchekop moet nog aangeschaft worden, dit kost geld et cetera). 1 LogicaCMC, Consumentengedrag en energieverbruik. Een Europees onderzoek, Rotterdam,

5 Verkeer en vervoer Hoe energiebewust zijn Brabanders als het gaat om verkeers- en vervoersmaatregelen? Tabel 3: Energiebesparende maatregelen in verkeer en vervoer Lopen of fietsen bij korte afstanden in plaats van de auto, scooter of brommer te gebruiken niet maar WEL bereid om te gaan doen niet en NIET bereid om te gaan doen Geen of minder vliegvakanties boeken Vaker carpoolen met collega s Driekwart van de mensen laat de auto soms thuis staan voor het bereizen van kleine afstanden: lopen of fietsen is dan een goed alternatief. Zo n 17% doet dat nog niet maar zou dat in de toekomst misschien wel gaan doen. Voor 10% is lopen of fietsen geen optie, ze zijn hiertoe niet bereid. Opvallend is dat een grote groep mensen niet bereid is om minder vliegvakantie te boeken (44%) en om vaker te carpoolen met collega s (53%). Verder hebben we nog gevraagd of autobezitters bij de aanschaf van hun auto rekening hielden met het brandstofverbruik. Bijna 85% van de respondenten bezit een (lease)auto. Voor slechts 13% speelde het brandstofverbruik een doorslaggevende rol bij de aankoop van de auto. Ruim eenderde heeft hier bij de aankoop in het geheel niet op gelet. De overige 52% heeft wel op het verbruik gelet maar het gaf niet de doorslag bij de aankoop. Ook hebben we gevraagd of mensen op de hoogte zijn van Het Nieuwe Rijden, een aantal tips om bij het rijgedrag brandstof te kunnen sparen. Ruim eenderde is hiervan niet op de hoogte. Hier ligt dus nog duidelijk een taak om meer informatie te verstrekken. Afvalscheiding Hoe staat het met het scheiden van afval? Uit het Brabantpanel-onderzoek blijkt dat het hiermee goed gesteld is: bijna iedereen geeft aan papier en glas apart in te zamelen. Zo n 88% verzamelt klein chemisch afval apart en 85% scheidt groenafval van restafval. Deze laatste maatregel is bij 8% niet populair: ze zijn niet bereid dit te gaan doen. Tabel 4: Energiebesparende maatregelen: afvalscheiding Ik verzamel klein chemisch afval (zoals batterijen, medicijnen of verf) in een chemobox of lever ze in op daarvoor bestemde punten niet maar WEL bereid om te gaan doen niet en NIET bereid om te gaan doen Ik houd papier apart voor in de papierbak Ik houd glas apart voor in de glasbak Ik scheid groenafval van restafval

6 6. Energiezuinige huishoudelijke apparaten Het Energielabel is een door de Europese Unie verplicht informatielogo. Het geeft met letters (A tot en met G) en kleuren (donkergroen tot en met rood) informatie over het energieverbruik van een apparaat. Houden consumenten bij aankoop van een apparaat ook rekening met de informatie op dit label? Ja, want bijna 60% zegt hier bij een aankoop op te letten. Eenderde let hier soms op en slechts 4% let hier helemaal nooit op. En wat is het belangrijkste bij de aanschaf van een apparaat: prijs, kwaliteit of energieverbruik? Meest belangrijke is kwaliteit, gevolgd door prijs en op de laatste plaats het energieverbruik. Kennelijk zien mensen niet altijd in dat een wellicht hogere aanschafwaarde voor een energiezuiniger product zich uiteindelijk terugverdient in een lagere energierekening. 7. Eigen inzet voldoende? Uit het gehele onderzoek komt naar voren dat veel mensen behoorlijk wat energiebesparende maatregelen in en rond het huis(houden) toepassen. Brabanders vinden dat ze al voldoende doen: 61% zegt voldoende te doen om energie te besparen en 28% vindt zelfs dat zij ruim voldoende doet. Slechts een kleine groep, 10%, is van mening onvoldoende te doen om energie te besparen. Ook uit het onderzoek van LogicaCMG blijkt dat ruim 70% van de Nederlanders al voldoende doet om het energieverbruik te verlagen. De groep van 10% die te weinig doet aan energiebesparing, hebben we gevraagd wat hen zou stimuleren (meer) aan energiebesparing te doen. Uit de antwoorden blijkt dat stimulering met name in financiële maatregelen zit: subsidies verstrekken voor energiebesparende maatregelen of het toepassen van deze maatregelen (bijvoorbeeld aanschafprijs van energiezuinige apparaten/lampen etc.) goedkoper maken. Ook energieadviezen op maat zou voor een deel van de mensen die vindt onvoldoende aan energiebesparing te doen, stimulerend kunnen werken. Wilt u ook uw mening geven over actuele sociale en maatschappelijke onderwerpen? Word dan lid van het Brabantpanel via Wanneer u zich (kosteloos) inschrijft als lid van het Brabantpanel ontvangt u 6 tot 12 keer per jaar via een uitnodiging voor het invullen van een vragenlijst. U maakt iedere keer dat u meedoet kans op een cadeaubon ter waarde van 25 euro. Meer informatie? Kijk voor meer informatie over het Brabantpanel op of neem contact op met Karin du Long of Eva Stultjens, beiden werkzaam bij het PON via (013) of info@brabantpanel.nl Het Brabantpanel is een initiatief van het PON, kennis in uitvoering. 6