Beleidsplan Nieuw Dakota 2012-2014 Inhoud: Inleiding Organisatie Organogram Doel en doelstelling Positionering omgeving Gezonde bedrijfsvoering Financiële ontwikkelingen/perspectief voor de organisatie Doelgroep en publieksbereik Samenwerkingspartners Concurrenten Opvallende resultaten in programmering en publieksbereik Toekomst - beoogde projecten en activiteiten 2013-2014 Basisbegroting Aanvullende documenten (op aanvraag): Portfolio 2010/2011/2012 Communicatieplan Educatieplan Persmap Jaarcijfers 2011/12 1
Inleiding Nieuw Dakota is een platform voor hedendaagse kunst aan het IJ in Amsterdam Noord op de NDSM-Werf. Nieuw Dakota organiseert tentoonstellingen en projecten in samenwerking met verzamelaars, galeries, instituten en andere partijen uit de internationale kunstwereld. Daarbij ontwikkelt Nieuw Dakota zich als opdrachtgever voor sitespecific werk, zowel binnen als buiten en op locatie. Met afwisselende en verrassende presentaties van internationale kunstenaars in samenwerking met galeries, curators en andere organisaties, geeft Nieuw Dakota op toegankelijke wijze inzicht in het actuele aanbod. Een bijzonder educatieprogramma en de speciale activiteiten voor de Pioniersclub dragen daaraan bij. Daarbij ontsluit Nieuw Dakota privé-collecties. Door deze te tonen willen we de passie voor het verzamelen invoelbaar te maken, in de hoop dat meer mensen zich hierdoor laten inspireren. Nieuw Dakota maakt minstens zeven presentaties per jaar. De presentaties zijn altijd het resultaat van samenwerkingen met andere kunstenaars, curatoren, musea, instellingen en verzamelaars. Nieuw Dakota wil met de veelzijdige programmering een groter publiek bij de kunstwereld betrekken, met als doel de particuliere participatie en het ondernemerschap in de hedendaagse kunst te vergroten. Verbinden, samenwerken en opdracht geven zetten we in om lokaal te opereren en nationaal en internationaal verbonden te zijn. Dit doen we aan de hand van vijf programmalijnen 1. Verzamelaars - het realiseren van kwalitatief hoogwaardige tentoonstellingen die inzicht geven in de verzamelingen van particuliere kunstliefhebbers. Daarbij onderscheidt Nieuw Dakota zich met een verzamelaars netwerk van betrokken pioniers en is een van onze doelstellingen de passie voor het verzamelen uit te dragen met een breed educatief programma voor alle leeftijden. In de afgelopen periode maakten we o.a. een tentoonstelling van Finse fotografie uit de Sanderscollectie en januari presenteren we een tentoonstelling met videowerk uit de collectie van Frits Bergsma. 2. Podium - als podium in Amsterdam te fungeren voor zowel binnenlandse als buitenlandse curatoren, instellingen en galeries. In de presentatie van de in New York woonachtige curator Michiel van der Wal Stirrings werden jonge Amerikaanse schilders getoond, en de tentoonstelling van het werk van Rauqel Maulwurf in samenwerking met galerie Livingstone was een groot succes. Ook zijn presenteerden we in het kader van het RietveldResearch programma, een overzicht van het onderzoek voor de Rietveld Academie van Henri Jacobs. 2
3. Amsterdam Noord - door het maken van tentoonstellingen waarbij een betrokkenheid met Noord zichtbaar is zoals de bijzonder succesvolle tentoonstelling Turkse Pioniers die in samenwerking met het Amsterdam Museum tot stand kwam over de levens van voormalig Turkse werknemers van de scheepswerf. Hiermee trok Nieuw Dakota een geheel ander publiek van ex-werknemers en Turkse gastarbeiders naar de werf die zeer geraakt werden door de indringende portretten van fotograaf en filmmaker Fadime Demir, zelf ook kind van een gastarbeider op de werf. 2013: André Volten! 4. Opdrachtgeverschap Vanaf 2013 zal opdrachtgever als een van de programmalijnen worden uitgedragen. Voor de zomer hoopt Nieuw Dakota het project A PLACE BEYOND BELIEF op de NDSM-Werf te hebben gerealiseerd, een opdracht aan Nathan Coley. Maze de Boer heeft al een ontwerp gemaakt voor de buitenruimte van Nieuw Dakota en Irina Birger krijgt de opdracht een site specific installatie voor de binnenruimte te maken. 5. Netwerk - door het creëren van een stabiliserend netwerk; onder de noemer Gezonde Grond ontwikkelt Nieuw Dakota een uitdijend netwerk aan pioniers, settlers en patrons die Nieuw Dakota mee dragen, zowel inhoudelijk, organisatorisch als financieel. We hebben daar twee instrumenten voor ontwikkeld: de jaarlijkse kunstveiling en de projectenbeurs. De eerste editie van de veiling vond plaats in December 2012 en was een groot succes. De veiling werd geopend door Rob Post de stadsdeel voorzitter. In samenwerking met de Kamer van Koophandel organiseren we dit jaar een ondernemersbeurs, waarbij ondernemers zich kunnen intekenen als cofinancier op een van onze tentoonstellingen/projecten. 3
Organisatie - organogram Doel en Doelstelling Doel van Nieuw Dakota is het stimuleren van het particulier initiatief en het ondernemerschap in de kunst, het maken van kwalitatief hoogwaardige tentoonstellingen voor een breed publiek en het genereren van directe betrokkenheid van het publiek door middel van nieuwe samenwerkingsvormen zowel inhoudelijk als financieel. Doelstelling: Met het programma voor 2013/2014 stimuleert en draagt Nieuw Dakota het opdrachtgeverschap in de kunst verder uit door zich te profileren als opdrachtgever voor sitespecific werk, door als instelling een poortfunctie voor beeldende kunst in Noord te vervullen. Doel en doelstelling bereiken we door - samen te werken met verschillende partijen - publiek in aanraking te brengen met kwalitatief hoogwaardige kunstpresentaties - het primaat bij het publiek en het plezier van (kunst) kijken leggen te leggen - met kunst aandacht voor het industrieel erfgoed en de transformatie van de werf te 4
genereren. - minimaal twee opdrachten per jaar te verstrekken voor site-specific kunstwerken/presentaties/projecten zowel binnen in Nieuw Dakota als buiten en op andere plekken op de werf (lasloods, helling) - een professioneel communicatie en educatie programma te ontwikkelen met als doelstelling het bereiken van nieuwe publieksgroepen De doelstellingen vinden hun weerklank in de verschillende presentatie vormen en de inhoud die daar aan gegeven wordt. Positionering omgeving Amsterdam Noord is een stadsdeel dat in ontwikkeling is, van arbeidersstad naar volwaardig grootstedelijke woon en werkgebied. Van overkant naar Centrum. Zowel voor inwoners van Noord-Holland als inwoners van de stad Amsterdam heeft Noord een groeiende magnetiserende functie. Hiervan getuigen ook de vele nieuwe horeca gelegenheden en culturele initiatieven van Tolhuistuin tot het Eye filmmuseum, de initiatieven rondom het NDSMterrein, en niet in de laatste plaats Nieuw Dakota zelf. Nieuw Dakota is daarbij de enige instelling voor beeldende kunst in Noord op meer dan 100.000 inwoners. Het bijzondere aan de omgeving van Nieuw Dakota is dat het niet in een woongebied ligt maar op een bedrijventerrein met horeca. Behalve de studentencontainers achter de IJkantine zijn er geen bewoners op het terrein. De samenstelling van de nabij gelegen woonomgeving wordt mede bepaald door het verleden van Noord als arbeiderswijk met de tuinsteden. Nieuw Dakota positioneert zich nadrukkelijk t.a.v. de omgeving, door samenwerking met Stichting NDSM-Werf/oost en met kunstenaars op de werf, door het publiek in Noord actief te betrekken (veiling, Kunstkijken, kindermuseum) en met name met het sponsorbeleid Gezonde Grond en de betrokkenheid van een grote groep pioniers. Gezonde bedrijfsvoering Nieuw Dakota stimuleert het particulier initiatief en het ondernemerschap in de kunst. Niet voor niets is het ontstaan van Nieuw Dakota te danken aan het particulier initiatief maar is de toekomst ook afhankelijk van het cultureel ondernemerschap van Nieuw Dakota. Amsterdam Noord is een ondernemersgebied en Nieuw Dakota profileert zich bewust als cultureel ondernemer. Medio 2012 zijn we begonnen aan het opbouwen van een relatienetwerk met bedrijven met als doelstelling een win-win belang voor beide ondernemers: niet alleen sponsoring of donatie maar wat kan Nieuw Dakota betekenen voor een bedrijf? Alle opties worden daarin doorgenomen en vaak levert dat voor het benaderde bedrijf ook enkele nieuwe marketingmogelijkheden of 5
bedrijfsresultaten op. Voor dit onderdeel van Nieuw Dakota is het adviesbureau The Art in Between benaderd dat het relatienetwerk met de bedrijven in Noord opbouwt. Financiële ontwikkelingen/perspectief voor de organisatie Nieuw Dakota kent verschillende financieringsstromen die gezamenlijk voor de dekking van de kosten zorgen en voor de continuïteit: - pioniers vrienden van - hoofdsponsors een aantal hoofdsponsors - projectsponsors per project - fondsen afhankelijk van ingediende aanvragen - stadsdeel tegemoetkoming in accommodatiekosten - verhuur Daarbij hebben we binnen het Gebiedsgebonden Grond traject twee instrumenten opgezet die de betrokkenheid bij Nieuw Dakota en de projecten versterken, als middel om partijen (bedrijven en particulieren) ook financieel aan Nieuw Dakota te binden: een jaarlijkes veiling voor particulieren en een picth van projecten voor bedrijven. In 2015 zal Nieuw Dakota voor 75% self supporting zijn. Doelgroep en publieksbereik De uitdaging is om enerzijds meer publiek uit Noord te bereiken en anderzijds de aandacht van de variëteit aan bezoekersstromen van de werf te trekken. Hoewel Nieuw Dakota niet te klagen heeft over het bezoekersaantal (gemiddeld 50 bezoekers per dag) willen we nog meer en vooral ook ander publiek naar binnen krijgen. Ook heeft Nieuw Dakota voor 2013/14 een actiever educatiebeleid opgesteld, met als doelstelling meer kinderen in Noord met kunst in aanraking te laten komen. Dit gaat Nieuw Dakota op verschillende wijzen doen: - inhoud, gebiedsgebonden door presentaties te maken die een relatie hebben met de omgeving voorbeeld: Turkse Pioniers, André Volten (2013) - sitespecific kunstwerken door naar buiten te treden, visueel zichtbaar voor ook niet-bezoekers van Nieuw Dakota en de link met de werf aan te gaan 6
voorbeeld: A Place Beyond Belief - routing vanaf de pont te versterken door Nieuw Dakota fysiek in het straatbeeld te profileren - communicatie (zie communicatieplan) - educatie kindermuseum (zie educatieplan) De doelgroep is drieledig: * Intern kunstgerelateerde - kunst geïnteresseerden, kunstpubliek - kunstenaars - musea, instellingen, galeries - verzamelaars - verzamelaars circuits, zoals de Tituscirkel, Caius, Bright Minds, Rembrandt Vereniging, Jong Rembrandt - kunstcritici/journalisten - pioniers *Noord-NDSM bewoners van Noord, en gebruikers van de NDSM-Werf - dagelijkse bezoekersstromen op de pont (duizenden per dag) - festival bezoekers ( tienduizenden per jaar) - gebruikers van de werf: kunstenaars, creatieven, bedrijven,studenten - voormalig werf medewerkers - jeugd van Noord - bewoners van Noord - toeristen *Extern toekomstige bewoners, ontwikkelaars, overheden - publiek met interesse voor ontwikkeling van bijzondere plekken in de stad - Amsterdammers/Noord-Hollanders Naast het vaste netwerk van Nieuw Dakota wordt actief gecommuniceerd om extra aandacht te trekken van bovengenoemde potentiële bezoekers/geïnteresseerden. Zie voor een meer gespecificeerde indeling van bezoekersstromen en doelgroepen het communicatieplan. 7
Samenwerkingspartners Op projectbasis zijn er telkens andere samenwerkingspartijen. Bij iedere tentoonstelling/presentatie worden andere partners gezocht. Dit netwerk van samenwerkingspartners groeit en veroorzaakt een sneeuwbaleffect van mogelijkheden en nieuwe initiatieven. Daarnaast zijn er overkoepelende samenwerkingspartners zoals: Stichting NDSM- Werf, Jong Noord (Noorderparkkamer) Stichting Third Paradise, Over het IJ festival, Tolhuistuin, Willem de Kooning Academie, Rietveld Academie, Stichting André Volten, Cittadelarte, de pioniers van Nieuw Dakota en de sponsors. Concurrenten Op lokaal niveau kent Nieuw Dakota geen concurrentie, omdat het de enige permanente instelling is voor beeldende kunst in Noord. Ook onderscheidt Nieuw Dakota zich in de stad van andere presentatieruimtes met haar doelstelling het particulier initiatief te stimuleren de vele samenwerkingsverbanden, verzamelaarnetwerk en het speciale Gezonde Grond beleid maken Nieuw Dakota uniek. Met de nadruk op particulier initiatief, sitespecific werken, en het netwerk van verzamelaars, onderscheidt Nieuw Dakota zich van andere presentatieruimtes. Nieuw Dakota is een instelling met de stichting als organisatievorm en in die zin ook niet concurrerend (of andersom) met andere galeries. Nieuw Dakota onderscheidt zich van een galerie door haar focus op NDSM, Noord, en omgeving, door geen vaste groep kunstenaars te bedienen, niet afhankelijk te zijn van verkoop en met het opdrachtgeverschap. Nieuw Dakota wordt juist vaak door kunstenaars, bemiddelaars en instellingen als tentoonstellingsplek gekozen vanwege haar neutrale positie in de markt. Opvallende resultaten in programmering en publieksbereik Opvallend is de wijze waarop we telkens de aandacht van de pers weten te trekken en het verband tussen die aandacht en bezoekersaantallen. Bij navraag blijkt dat dit verband zowel bezoekers uit Noord, als uit de rest van het land trekt. Wij zijn zeer verheugd met het publiek dat voor de tentoonstelling Turkse pioniers over de levens van voormalig Turkse werknemers van de scheepswerf naar Nieuw Dakota kwam. Hiermee trok Nieuw Dakota een geheel ander publiek van ex-werknemers en Turkse gastarbeiders naar de werf die zeer geraakt werden door de indringende portretten van fotograaf en filmmaker Fadime Demir, zelf ook kind van een gastarbeider op de werf. Het gastenboek spreekt boekdelen. Met het werk van Raquel Maulwhurf haalden we veel pers en trokken we veel bezoekers. Met de presentatie van het werk van jonge Amerikaanse kunstenaars samengesteld door de in New York wonende curator Michiel van der Wal trokken we de aandacht van een internationaal verzamelaarnetwerk waarbij alle werken werden verkocht. En natuurlijk recentelijk 8
Amsterdam Drawing, een tekeningenbeurs waarmee we samen met de nieuwe buren Vousetesici duizenden bezoekers in een paar dagen kregen. Toekomst - beoogde projecten en activiteiten 2013-2014 Nieuw Dakota draagt de komende periode het particulier initiatief als opdrachtgever voor sitespecific werk actief uit. Inherent aan haar rol als opdrachtgever is de blik naar buiten: de omgeving van de voormalige NDSM scheepswerf biedt een uitdagend en inspirerend podium voor (tijdelijke) kunst. Door samen te werken en te verbinden fungeert Nieuw Dakota nog meer als initiërende, faciliterende en inspirerende schakel in de kunst. Verbinden, samenwerken en opdracht geven zetten we in om lokaal te opereren, en nationaal en internationaal verbonden te zijn. Kunstenplan NDSM De Stichting NDSM-Werf heeft Nieuw Dakota gevraagd om te participeren in het programma voor kunst in de openbare ruimte op de werf. Met deze samenwerking versterkt Nieuw Dakota haar positie als bemiddelaar in de kunst en inspirator voor kunst op de werf. Ook de betrokkenheid van Nieuw Dakota en de NDSM-Werf bij het Third Paradise project (een kunstprogramma in samenwerking met de directie Biobased Economy van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie) dat biobased economy agendeert, betekent een sterk maatschappelijkinhoudelijke verbondenheid, passend bij de locatie waar de relatie tussen kunst en cultuur en de ontwikkeling van een nieuwe economie een fysieke vertaling kent. Nieuw publiek Het publiek van de werf dat onder meer door de historie, en economische ontwikkelingen, de festival en culturele programmering van de werf wordt aangetrokken, wil Nieuw Dakota ook met beeldende kunst bereiken. Door beter gebruik te maken van de verschillende bezoekersstromen, kan Nieuw Dakota zich verder ontwikkelen tot kunstinstelling in Noord. Andersom zullen we publiek en nieuwe publieksgroepen actief benaderen door op locatie te werken en door aandacht te besteden aan gebiedseigen onderwerpen. KUNSTKIJKEN Met kinderen van de scholen in de directe omgeving zal een traject worden opgezet i.s.m. Jong Noord dat is gericht op het maken van tentoonstellingen in Nieuw Dakota door kinderen (zie educatieplan). Ook zal gewerkt aan een aanzet tot een educatief architectuurcentrum voor Noord, te beginnen met speurtochten voor jeugd. Adelijn van Huis verzorgt bij iedere tentoonstelling een bijzonder programma, KUNSTKIJKEN getiteld. Invulling van de vijf programmalijnen 9
Om de doelstelling van nieuw opdrachtgeverschap, nieuwe publieksgroepen en poort tot de werf te verwezenlijken zullen bij de programmalijnen de volgende projecten worden uitgevoerd (zie ook projectplan POORTNOORD): sitespecific - in opdracht: Irirna Birger/ Nathan Coley/ Maze de Boer collectors choice verzamelaars: Frits Bergsma en Next Generation podium nationale en internationale samenwerking: New Saint Petersburg Noord- bijzondere presentaties voor Noord: André Volten Netwerk: Veiling en projectenbeurs Collectors Choice en Next generation Het contact met verzamelaars wordt voortgezet en maakt Nieuw Dakota uniek en aantrekkelijk voor kunstenaars en kunstliefhebbers. De (bedrijfs)collectie is een terugkerend element in de programmering van Nieuw Dakota. Nieuw Dakota vestigt hiermee de aandacht op de belangrijke rol van collecties binnen de nationale kunstwereld. Met Collectors Choice toont Nieuw Dakota delen van collecties die doorgaans ongezien blijven voor het publiek. Naast de grotere collecties en ervaren verzamelaars willen we in dit programmaonderdeel ook jonge verzamelaars een podium geven en met elkaar in gesprek laten gaan onder de noemer NEXT GENERATION. 10
Basisbegroting Nieuw Dakota 2012-2013-2014 Kosten 2012 2013 2014 Gebouw (huur, verzekering, GWL) 40.000,00 40.000,00 40.000,00 Personeel (incl.secundaire kosten) 40.000,00 45.000,00 50.000,00 Kantoorkosten 10.000,00 10.000,00 10.000,00 Buitenruimte 1.500,00 3.000,00 3.000,00 Apparatuur incl. afschrijving 5.000,00 5.000,00 5.000,00 Tentoonstellingskosten 42.000,00 120.000,00 120.000,00 Onvoorzien 2.000,00 2.000,00 2.000,00 Totaal 140.500,00 225.000,00 230.000,00 Inkomsten Pioniers 10.000,00 15.000,00 15.000,00 Sponsors 33.000,00 36.000,00 45.000,00 Giften &donaties 1.500,00 2.500,00 2.500,00 Bijdragen uit tentoonstellingen 20.000,00 20.000,00 20.000,00 projectsponsoring 8.000,00 10.000,00 15.000,00 Huurbijdrage 18.000,00 18.000,00 20.000,00 Subsidies (programmering) 20.000,00 93.500,00 112.500,00 SDAN 30.000,00 30.000,00 30.000,00 140.500,00 225.000,00 230.000,00 11