Boekverslag Nederlands De bushaltejongen door Wim Dani?ls Boekverslag door een scholier 3809 woorden 12 oktober 2000 7,5 271 keer beoordeeld Auteur Genre Wim Daniëls Jeugdboek Eerste uitgave 1994 Vak Nederlands A: Zakelijke gegevens Titel van het boek: De bushaltejongen Naam van de auteur: Wim Daniëls Naam van de uitgever: Van Holkema & Warendorf Plaats en jaar van uitgifte: Houten, 1994 Aantal bladzijden: 127 Aantal hoofdstukken: 34 ISBN- nummer: 90-269-1095-9 B: Korte uitleg waarom het boek gekozen is Ik heb dit boek gekozen omdat we een leesverslag moesten maken en ik geen leuk boek uit mijzelf wist dat op deze lijst stond. Ik heb een aantal boeken van de lijst genomen waarvan de titel mij wel aansprak. Die heb ik in de bibliotheek opgezocht, de achterkant gelezen en zo gekozen welk boek mij het leukste leek en dat is dit boek geworden. C: Eerste persoonlijke reactie Ik vind het een heel leuk en spannend boek, omdat het over een heel normaal alledaags onderwerp gaat Pagina 1 van 9
en het is heel serieus want de geschetste situaties kunnen zich in het echt ook voordoen. Het is ook origineel want ik heb nog nooit een boek gelezen over asielzoekers en vluchtelingen. Het heeft ook een spannende kant want er zijn situaties waarin je niet weet wat er gaat gebeuren. D: Korte samenvatting van de inhoud Het boek gaat over een meisje Bele dat als ze naar huis loopt een jongen bij een bushokje ziet staan en met hem mee gaat met de bus in de bus geeft ze hem haar adres voor het geval dat als hij weer naar Nederland komt altijd bij haar langs kan komen, de jongen komt uit Bemaki, een land in Afrika. Hij gevlucht is voor de rebellen die zijn vader en zijn zusje hebben vermoord. Hij gaat nu terug om te kijken of de rest van zijn familie nog in leven is. Bele wordt verliefd op de jongen en doet later alles om hem te vinden. Ze gaat naar allerlei instanties om informatie te krijgen over Bemaki. Ze gaat ook naar haar opa die de tweede wereldoorlog heeft meegemaakt. Met hem gaat ze naar het concentratiekamp in Vught waar haar oma gevangen heeft gezeten zo krijgt Bele ook een goed gevoel van wat de mensen in Bemaki allemaal meemaken. Als ze met een vriendin naar Amsterdam gaat om een vrouw uit Bemaki te bezoeken komt ze nog veel meer te weten over de drie bevolkingsgroepen die in Bemaki zijn en over de burgeroorlog. Ze gaat ook met naar vriendin naar de disco waar ze een nieuwe vriend vindt die ook helpt zoeken naar de jongen uit Bemaki maar Bele wil geen echte relatie met hem omdat ze nog steeds verliefd is op de jongen uit Bemaki. Een paar maanden geleden had Bele een brief geschreven naar de Nederlandse ambassade in Bemaki waarin ze had gevraagd of ze iets wisten over de jongen uit Bemaki die Bele had ontmoet. De ambassade had terug geschreven dat de informatie die Bele had gegeven te vaag was en ze dus niks konden doen. Bele wist nu bijna alles over het land waar de jongen vandaan kwam, maar niks over de jongen behalve dat hij tot de Tjulsa stam hoorde, dat wist ze van de vrouw in Amsterdam. Bele ging nu steeds vaker naar haar opa toe waar ze steeds meer verhalen hoorde over wat er vroeger met haar oma was gebeurd. Toen Bele s ochtends op school zat kwam de rector binnen en die vroeg of Bele mee wilde komen. Dat deed ze. De rector zei dat haar moeder had gebeld en dat ze onmiddellijk naar huis moest komen. Toen ze thuis kwam zei haar moeder dat de jongen uit Bemaki er was. De jongen zag er nog steeds hetzelfde uit met erg vuile haren. De jongen was sinds ongeveer een week of drie uit Bemaki weg en gisteren met een vrachtboot in Rotterdam aangekomen. De jongen vertelde dat hij Atche heette en hij vertelde over wat hij allemaal had meegemaakt en wat er met zijn familie was gebeurd. Bele belde de vreemdelingenpolitie om te vragen hoe iemand die illegaal in Nederland is een verblijfsvergunning kon krijgen. Dat deed ze om voor Atche een verblijfsvergunning te regelen en om te kijken hoe groot de kans was dat Atche in Nederland kon blijven. Na dat telefoontje had Bele besloten om met Atche naar de vreemdelingenpolitie te gaan die zonden hem door naar Eindhoven waar hij moest blijven. Bele had van Sjekkie de jongen die ze in de disco had ontmoet een soort kleine fax gekregen om te spieken tijdens de proefwerken die ze niet had kunnen leren. Bele ging samen met Ilse naar het asielzoekers- centrum om Atche te bezoeken. Toen ze bij het gebouw kwam waar Atche zat zag ze bij hem op de kamer nog een jongen die kwam uit Ruanda en heette Kilé. Hij was hardloper. Atche vertelde dat hij via Rotterdam en Amsterdam in s Hertogenbosch was gekomen waar hij Bele had ontmoet en die had zijn kaartje betaald, daarna was hij weer terug naar Bemaki gegaan. De opa van Bele moest naar een bejaardentehuis want de huur van zijn huis was opgezegd door de gemeente en nu ging hij dus verhuizen. Bele hielp mee met verhuizen. Bij het opruimen van een doos met boeken vond ze een klein dagboekje van haar oma, waarin Pagina 2 van 9
stond dat haar oma in de 2e wereldoorlog op een dag 5 keer is verkracht onder ander door een oud SS er die nu nog in de buurt woont van haar opa. Daar is Bele s opa heel boos over vooral omdat de oma van Bele dat nooit heeft verteld. Ze zei altijd dat ze betrokken was bij het bunkerdrama in cel 115 in kamp Vught. In de proefwerkweek faxte Sjekkie een berichtje naar Bele waarin hij vroeg of Bele het nieuws van Atche en Kilé al had gehoord. Bele ging naar Sjekkie en die zei dat Kilé een hardloopwedstrijd had gewonnen. E: Bespreking van de verhaalaspecten Fictie en werkelijkheid De bushaltejongen is een fictie verhaal want er komen zeer werkelijke dingen in voor maar het zijn niet de dingen zoals ze echt zijn gebeurd. Er zitten ook realistische aspecten in want je weet precies waar het verhaal zich afspeelt, namelijk in s Hertogenbosch. De personen komen ook uit deze tijd en het verhaal speelt zich af in de dagelijkse werkelijkheid waardoor het makkelijker wordt om je in de personen te verplaatsen. Het verhaal is niet autobiografisch want de schrijver vertelt niet over zijn eigen leven maar over het leven van een verzonnen persoon, in dit geval Bele. Spanning en open plekken De spanning in het verhaal wordt vooral gecreëerd doordat de hoofdpersonen en de bijpersonen vaak terugblikken op wat er is gebeurd voordat ze elkaar tegen kwamen. Ze stellen het dus een beetje uit. Het sujet wijkt dus af van de fabel. De schrijver heeft volgens mij ook geprobeerd om de lezers op een dwaalspoor te zetten bijvoorbeeld door met die oma het vermoeden te wekken dat ze in cel 115 zat maar dat ze eigenlijk was verkracht. Personages Hoofdpersoon De hoofdpersoon in dit verhaal is Bele, zij heeft als doel in dit verhaal om de jongen die ze in het begin van het verhaal bij het bushokje heeft zien staan te vinden. Er zijn daarbij veel problemen die ze moet overwinnen namelijk: ze weet niks van de jongen zelfs geen adres of naam, ze weet niet uit welk land de jongen komt. Ze gaat naar allerlei instanties om informatie te krijgen over de jongen en over het land waar hij vandaan komt. Ze was er inmiddels al achter gekomen dat de jongen uit Bemaki kwam, dat is een land in Afrika. Een ander probleem is dat als ze de jongen eindelijk heeft gevonden hij illegaal in Nederland is. Dus moet ze hem naar een opvangcentrum brengen. Om de jongen te vinden doet Bele van alles. Bele verandert in het verhaal best wel veel want ze komt veel meer te weten over het verleden van haar oma en ze krijgt een andere visie op het leven door de jongen die alleen maar verdriet toont omdat zijn vader is vermoord. Helpers In dit verhaal zijn meerdere mensen die Bele helpen zoeken naar de jongen uit Bemaki. De belangrijkste Pagina 3 van 9
daarvan is Ilse een klasgenoot van Bele die vanaf het begin meehelpt met zoeken naar de jongen, Atche, Ilse gaat onder andere mee naar de vrouw in Amsterdam en naar het opvangcentrum. Een andere helper die pas later in het verhaal komt is Sjekkie. Tegenstander In dit verhaal zijn niet echt personen die Bele tegenwerken misschien alleen de situatie waarin ze verkeert. Relaties De volgende relaties zijn in het verhaal duidelijk te herkennen: Bele- Ilse: klasgenoten en zoeken samen naar Atche Bele- Sjekkie: vriend van Bele Bele- Atche: Atche is de jongen die Bele zoekt Bele- Opa Vught: opa van Bele waarmee ze veel omgaat Bele- Lonneke: Lonneke is het zusje van Bele Bodi- Ilse: hebben een relatie Atche- Kilé: zijn allebei gevlucht en zitten nu in een opvangcentrum, Atche coacht Kilé met hardlopen Opbouw De opbouw in dit boek is niet volgens chronologische volgorde. Het verhaal begint met een beschrijving van het probleem van de hoofdpersoon; ze ontmoet de jongen en in de rest van het verhaal doet Bele alles om de jongen die ze bij het bushokje heeft zien staan opnieuw te ontmoeten. Het belangrijkste climaxpunt is in dit verhaal het moment dat Bele uit de klas wordt gehaald omdat haar moeder heeft gebeld. Dit is vooral spannend omdat er op dat moment twee dingen zijn die belangrijk zijn: namelijk de jongen van het bushokje en haar opa waar misschien wel iets mee was gebeurd. Tijd Het verhaal speelt zich af in het heden. De personen denken ook op de manier zo als het nu het meest waarschijnlijk zou zijn als jij je in die situatie zou bevinden. Het verhaal speelt zich af in een periode van ongeveer een maand of zes. Het leestempo van dit boek is 127. In dit boek wordt op verschillende manieren de tijd gemanipuleerd. Dit gebeurt onder andere door: terugblikken; de hoofdpersoon gaat naar haar opa en leert daar veel over de 2e wereldoorlog en wat er in het verleden met zijn oma is gebeurd. Een andere vorm van manipulatie die in dit boek voorkomt is: versnellen. In het verhaal worden sommige gebeurtenissen heel uitgebreid weergegeven en andere maar heel kort. Thema en motief Het thema in dit verhaal is volgens mij: het zoeken naar het onbekende. Dit is volgens mij het thema omdat Pagina 4 van 9
in het boek de zoektocht van een meisje wordt beschreven naar een jongen terwijl zij helemaal geen gegevens over de jongen had. In dit verhaal zijn ook enkele motieven te ontdekken die volgens mij ook heel belangrijk zijn voor de opbouw in dit boek: een van die motieven is liefde want Bele gaat opzoek naar de jongen omdat ze na die ontmoeting met de jongen verliefd is geworden en verder in het verhaal wordt ze verliefd op een andere jongen namelijk Sjekkie en Ilse en Bodi hebben ook een liefdesrelatie. Een ander motief is oorlog want de jongen is uit zijn land gevlucht omdat daar oorlog was en zijn vader en zijn zusje waren vermoord, de dood van een andere persoon is in dit verhaal dus ook belangrijk want verder in het verhaal wordt ook de dood van de oma en de vader van Bele beschreven. Verder in het verhaal komt Atche nog een jongen tegen die is gevlucht omdat er oorlog in zijn land was, dat was Kilé. De oorlog speelde voor hem dus ook een belangrijke rol. Vertelsituaties De verteller in dit verhaal is Bele. Zij is niet dezelfde persoon als de schrijver. De schrijver heeft deze persoon zelf gecreëerd om je vooral een goed beeld te geven van de gebeurtenissen in het verhaal. In het verhaal wordt het beeld van de situatie gegeven via de gedachten van meerdere personen, daardoor krijg je een ruimere kijk op de situatie. Ruimte Dit verhaal speelt zich op verschillende plaatsen af, de belangrijkste zijn: - Bij mensen thuis, zoals bij de opa van Bele waar Bele veel te weten komt over het verleden. - Buiten, er worden veel gesprekken gevoerd en Bele ontmoette de jongen buiten. - Bij Bele thuis, daar komt de jongen om Bele te bezoeken en daar regelen ze samen een plaats in een opvangcentrum. - Op school en in de disco, daar ontmoet Bele een goede vriend en op school gebeuren veel wat minder belangrijke dingen. F: Grondige beschrijving leeservaring A: Onderwerp Het onderwerp van dit boek spreekt mij heel erg aan omdat het over verschillende dingen gaat en dus meerdere kanten en onderwerpen heeft waardoor het niet eenzijdig is en al helemaal niet saai. Ik heb nog nooit echt over het onderwerp nagedacht omdat ik er nog nooit echt mee te maken heb gehad. Voor mij heeft het boek over het hoofdonderwerp wel onverwachte kanten laten zien. Door het lezen van dit boek heb ik wel dingen geleerd zoals: hoe het is voor iemand om iets over het verleden van je grootouders te weten te komen en hoe je met een totaal vreemde die niet eens jouw taal spreekt toch een goede relatie kan krijgen. Door dit boek ben ik niet anders gaan denken, dat komt vooral omdat ik er nog nooit echt bij stil heb gestaan. Het boek heeft mij wel een goede indruk gegeven over hoe het onderwerp is. Ik had toen ik het boek aan het lezen was niet gedacht dat dit onderwerp zo zou worden uitgewerkt, dat Pagina 5 van 9
kwam vooral omdat het ook andere dingen belichtte die in eerste instantie niks met het hoofdonderwerp te maken hadden. Er was niks echt bijzonder aan de uitwerking alleen het enige verrassend was dat de jongen haar zelf weer op kwam zoeken en zij niet die jongen vond. In dit boek wordt niet echt een mening over het onderwerp gegeven maar met de meningen en feiten die in dit boek staan ben ik het wel eens omdat ze een achtergrond hebben die klopt met de werkelijkheid. Het heeft dus geen science- fiction uitstraling. In dit boek hebben alle onderwerpen genoeg aandacht gekregen om er een goede mening over te geven. Er was niet echt iets dat heel overdreven was of waar je juist niks van snapte omdat er te weinig over in stond. B: Gebeurtenissen Het verhaal bevat genoeg gebeurtenissen om het gehele verhaal door geboeid te blijven. Er komen steeds nieuwe gebeurtenissen in voor die je weer nieuwe kanten van de zaak laten zien en daardoor blijf je het gehele verhaal geboeid. In het verhaal zitten ook geen saaie stukken en dat maakt het ook leuk om te lezen. De gebeurtenissen komen in een logische volgorde voor. Alleen soms is het moeilijk om het verband te zien tussen de verschillende gebeurtenissen. De meeste gebeurtenissen komen wel logisch uit elkaar voort en dat maakt het prettig om te lezen. De gebeurtenissen in het verhaal zijn spannend en boeiend. Je hebt in het boek situaties waarvan je niet weet wat er komen gaat. Een voorbeeld van zo n situatie is: Bele zit op school dan komt de rector binnen en die vraagt of ze even mee wil komen en dat ze haar tas beter mee kan nemen. Bele hoort dan van de rector dat ze onmiddellijk naar huis moet omdat haar moeder heeft gebeld. In zo n situatie kunnen er verschillende dingen gebeurd zijn maar als ze thuis komt blijkt uiteindelijk dat de jongen die ze bij het bushokje had ontmoet bij haar thuis is, maar er hadden nog meer dingen gebeurd kunnen zijn. Er had ook iets met haar opa gebeurd kunnen, zijn want die moest verhuizen. Dat maakt het boek spannend en boeiend. De beoordelingswoorden die ik bij de eerste persoonlijk reactie heb gebruikt staan hierboven al wat verder uitgelegd, behalve origineel. Dat vond ik, omdat ik nog nooit een boek over asielzoekers had gelezen dat op deze manier is gecombineerd met de liefde tussen een gewoon Nederlands meisje en een illegaal uit Afrika. De gebeurtenissen hebben mij niet aan het denken gezet omdat het niet echt een onderwerp is waarvoor ik mij interesseer. De gebeurtenis die op mij de meeste indruk heeft gemaakt is: in het begin dat een meisje een vreemde jongen ziet en hem geld geeft en daarna omdat ze waarschijnlijk verliefd op hem is en hem daarna gaat zoeken. Dit heeft de meeste indruk op mij gemaakt omdat ik het knap vind dat iemand een ander gaat zoeken die ze niet eens kent en waar ze niks vanaf weet, en het is helemaal knap dat ze hem uiteindelijk nog vindt ook. C: Personages Pagina 6 van 9
De hoofdpersoon in dit verhaal is niet echt een heldin want ze kan niet echt iets speciaals waar je respect voor krijgt maar ze is gewoon iemand uit deze wereld. Ze heeft wel een eigenschap die ik erg bewonder en dat is de gedrevenheid waarmee ze een onbekend persoon probeert te zoeken. De andere personages in het boek hebben niet echt speciale eigenschappen die ik echt bijzonder waardeer. Het zijn meer gewone personages zoals de mensen dat in het echt ook zijn. Er zijn twee personages die echt voor mij gingen leven toen ik het boek las; dat waren Bele en Atche. Dat komt, denk ik vooral omdat dat de belangrijkste personen in het verhaal zijn en daar moet je, je dus ook goed in kunnen verplaatsen. Alle personages in het boek lijken op echte mensen. Dat komt omdat ze eigenschappen hebben die vaak voor echte mensen ook gelden en dus heel werkelijk lijken. De personen zijn niet voorspelbaar want je wist bijvoorbeeld niet of Atche terug zou keren en als hij dat zou doen wanneer dat zou zijn, maar dat geeft het verhaal het karakter dat de personen echt zijn want ze reageren onverwacht en doen onverwachte dingen, en dat is bij echte mensen ook zo. Alleen van Bele kom je echt alles te weten en daardoor begrijp je aan het eind van het boek goed waarom ze dat heeft gedaan. Bij de andere personen is dat niet zo want die komen veel minder aan bod in het verhaal. Daardoor begrijp je hun gedrag toch wat minder goed. Met de meeste beslissingen in het boek ben ik het eens omdat het volgens mij de enige juiste zijn. Alleen een beslissing vind ik niet goed en dat is eigenlijk de beslissing waar het hele boek om draait. Ik zou namelijk nooit een totaal onbekend iemand gaan zoeken, want dat kan gevaarlijk zijn en de kans dat zo n missie slaagt is ook heel klein. De problemen die de hoofdpersoon heeft worden wel goed opgelost maar daar komt wel vaak geluk bij kijken. De leefregels tussen mij en de hoofdpersoon zijn niet echt verschillend alleen zij mag iets meer van haar ouders. Zij mag alleen reizen wat ik nog niet mag. Verder zijn onze leefregels grotendeels hetzelfde, die zijn alleen heel moeilijk te beschrijven omdat die in de rest van het verhaal niet echt goed naar voren komen. D: Opbouw De opbouw van het boek is logisch en hangt goed samen met de gebeurtenissen wat het verhaal spannend en boeiend maakt om te lezen. Door de opbouw staan de gebeurtenissen niet op chronologische volgorde maar juist door elkaar, dat maakt de opbouw niet echt moeilijk want de gebeurtenissen hebben toch iets met elkaar te maken. In het verhaal worden ook dingen van vroeger verteld en dat maakt het interessant om te lezen want dat geeft ook feitelijke informatie. De opbouw is niet echt moeilijk om te doorgronden. De bouw van het verhaal past goed bij het onderwerp want er staan veel terugblikken in die het duidelijk maken hoe het voor de grootouders van Bele was in de 2e wereldoorlog en door die terugblikken krijg je ook inzicht op de situatie van de jongen die Bele zoekt. Aan het eind van het verhaal blijven er nog wel een aantal dingen onduidelijk zoals wat is er gebeurd met Atche mocht hij blijven of is hij het land uitgezet. Verder is het verhaal wel duidelijk en is er niks meer echt onduidelijk. E: Taalgebruik Het verhaal is niet lastig om te lezen want er staan niet echt moeilijke woorden in. Dat komt ook vooral Pagina 7 van 9
omdat het voor mijn leeftijd is geschreven en daar hebben ze dus met taalgebruik ook rekening mee gehouden. In het verhaal worden gedachten en gevoelens goed afgewisseld, beschrijvingen van personen en de onderlinge relaties worden in de loop van het verhaal duidelijk. Het taalgebruik past wel bij de personen want de personen zijn van mijn leeftijd en praten ook op die manier en de volwassenen gebruiken meer moeilijke woorden. G: Verwerkingsopdracht no. 23 [adres afzender] Bele van Zuiden Kerkstraat 39 4567 KL DEN BOSCH Oosterhout, 27 november 1999 Geachte mevrouw van Zuiden, Ik denk dat uw dochter in het verhaal dat ik heb gelezen absoluut de goede keuze heeft gemaakt door de jongen te gaan zoeken. In het begin leek het enigszins dom om een jongen te gaan zoeken waar ze niks vanaf wist, maar het bleek aan het eind toch de goede keuze, want ze heeft veel geleerd over haar grootouders en over de 2e wereldoorlog. Persoonlijk vind ik dat ze de juiste keuze heeft gemaakt door de jongen naar een opvangcentrum te sturen en niet gewoon die jongen illegaal in huis te houden en te kijken wat er verder zou gebeuren. Ik heb ook nog een vraag aan u, want ik wil graag weten wat er is gebeurd nadat Kilé die hardloopwedstrijd had gewonnen en of Atche met een verblijfsvergunning in Nederland mocht blijven. Hoogachtend, Joost H: Informatie over de auteur Wim Daniëls is geboren in 1954 en is nu taalkundige en schrijver, hij is begonnen met schrijven in 1986, zijn eerste boek was: de bult van de Springklok. Wim Daniëls schrijft vooral jongere boeken (jongere romans), taalboeken voor jongeren en algemene taalboeken. De meeste boeken van Wim Daniëls gaan over de liefde en dingen die daarmee te maken hebben. De boeken van Wim Daniëls worden over het algemeen hoog gewaardeerd. Veel van zijn boeken zijn genomineerd voor een prijs bij de Kinderjury. Over het boek Ruben stond ook een stukje in het dagblad Trouw: een spannend en levendig boek, er komt een keur van emoties aan bod in deze mooie, volwassen jeugdroman. Citaat uit de volkskrant van 30 januari 1999. Pagina 8 van 9
Enkele andere boeken van Wim Daniëls: De bult van de springklok 1986 Eerste boek van Wim Daniëls Dingen van Daan 1991 Genomineerd door de kinderjury 1992 Daan verliest en verliefd 1993 Genomineerd door de Kinderjury 1994 Ruben 1998 Meer informatie was er over deze auteur niet te vinden, ik heb in de bibliotheek en op internet gezocht. De gebruikte Internet pagina was: http://plaza.iae.nl/daniels/pages/j-boeken.htm Pagina 9 van 9