3. Milieuverantwoord productgebruik 3.1. Milieuverantwoord Productgebruik binnen gemeentelijke diensten 3.1.1. Duurzaam geëxploiteerd hout Basis X Uitvoering Project MV_41 MV_42 MV_43 - Departement stedelijke ontwikkeling - Uitvoeringsdienst MVPG_01_FSC attesten Mechelen_MJP In 1999 werden door het CBS (12101999) en de gemeenteraad (28101999) een principebeslissing goedgekeurd om aandacht te hebben voor FSC- hout of gelijkwaardige alternatieven bij houttoepassingen binnen de stad. Sindsdien wordt de aankoop en gebruik van duurzaam geëxploiteerd hout stelselmatig toegepast en wordt het personeel geïnformeerd en gesensibiliseerd. In 2011 werden de stadsdiensten geïnformeerd over de beslissing van de Vlaamse overheid met betrekking tot het uitbreiden van de definitie van duurzaam geëxploiteerd hout (naast het FSC-label voldoet ook het PEFC-label). PEFC werd sinds 2011 dan ook verder mee opgenomen in de bestekken. In 2012 werd de standaardbestekbepaling voor milieuvriendelijke houtsoorten aangepast. Algemeen wordt aanvaard dat het FSCPEFC label niet expliciet mag worden gevraagd. Daarom werd een aangepaste formulering opgesteld waarbij niet expliciet wordt verwezen naar het label maar naar de onderliggende criteria. FSC- (en PEFC-)label worden wel als bewijsmiddel toegelaten. Bij de renovatie van stadsgebouwen wordt FSCPEFC hout of gelijkwaardig opgelegd in het bestek voor o.a. daktimmerwerken, constructiehout en buitenschrijnwerk. In werd onder andere FSCPEFC gelabeld hout voorzientoegepast in diverse projecten: Wandelbrug buurtpark Papenhof (dossier in voorberei) bouwprojectproject Gulden Ram (Sint-Katelijnestraat-Zelestraat) De dienst gebouwen, de dienst stadsvernieuwing en de dienst stadsontwikkeling zijn voor deze projecten de belangrijkste actoren. Andere FSCPEFC-toepassingen : De compostbakken die de stad ter beschikking stelt van de bevolking zijn gemaakt uit FSC-hout (zie bijlage). De 17 Mechelse scholen die in 2012- deelnamen aan de compostscholenactie kregen elk 5 panelen in FSC-hout. De bedoeling is dat de panelen worden opgehangen op speelplaatsgangen en worden ingekleurd met fruitstickers. Levering en plaatsing van diverse speeltoestellenzitbanken in FSCPEFC hout op diverse speelpleinen: Kreitenborg, Vennekant, Bethaniënpolder. Plaatsing van diverse houten zitbanken (FSC) op het openbaar domein. HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 1
In werd een bestek opgesteld voor het ontwerpen en implementeren van kindvriendelijke installaties in de openbare ruimte van de binnenstad (in het kader van Mechelen Kinderstad). In het bestek is voorzien dat indien er gekozen wordt voor hout, dit milieuvriendelijk hout moet zijn (FSC of PEFC). Uitvoering voorzien najaar 2014. Verder toepassen van milieuvriendelijke houtsoorten bij bouw- en renovatieprojecten en inrichting van het openbaar domein. 3.1.2. Gekeurd breekpuin Basis X Uitvoering 1 Project AS_25 - Dienst duurzame - Uitvoeringsdienst 1. Opname gebruik breekpuin in bestek (B): Het gebruik van gekeurd breekpuin wordt voorgeschreven in het standaardbestek 250. De voorschriften van dit standaardbestek worden gevolgd door de stad Mechelen. Bij het opmaken van stockaanbesteen of lastenboeken wordt steeds verwezen naar SB250 2.1. 2. Gebruik van gekeurd breekpuin ter vervanging van nieuwe materialen (1p): De stedelijke uitvoeringsdiensten gebruiken breekpuin bij herstellingswerken aan wegen, fiets- en voetpaden. Er bestaat geen specifieke inventaris van al deze (kleine) werkzaamheden. Naar schatting gaat het over een 500-tal kleine en grotere werven verspreid over het Mechels grondgebied. Meestal gaat het over het gebruik van gebroken betonpuin (10D20, Copro 57210E2). Bouw- en sloopafval afkomstig van gemeentelijke onderhoudswerken in eigen regie wordt afgevoerd naar een erkende verwerker. Het merendeel van het bouw- en sloopafval wordt verwijderd door de aannemer van het werk. Voortzetten van het gebruik van de voorschriften uit het standaardbestek 250 m.b.t. gekeurd breekpuin. 3.1.3. Compost Basis Uitvoering 1 [zie ook hoofdstuk afval afvalpreventie composteren] De stad is gelegen in een groenafvalregio waardoor de aandacht Project gevestigd moet worden op het optimaliseren van de inzameling en verwerking van groenafval. Onder groenafval wordt verstaan het AS_26 composteerbaar organisch afval dat vrijkomt in tuinen, plantsoenen, - Dienst natuur- en parken en langs wegbermen. Naast de inzameling en verwerking dient groenontwikkeling ook aandacht te worden gevestigd op het gebruik van compost en - Uitvoeringsdienst mulching (eigen diensten, doelgroepen). Wanneer groencompost wordt voorzien in bestekken wordt steeds verwezen naar typebestek 250 (III-62.1, moet voldoen aan VLACO) HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 2
De compost geproduceerd in de intergemeentelijke composteerinrichting van IVAREM draagt het Vlaco-kwaliteitslabel en voldoet aan de strengste normen. In werd 11.360 kg Vlaco-compost aangekocht bij IVAREM voor het domein Tivoli (aanplant nieuwe bomen, kruidentuin). Via de containerparken wordt Vlaco-compost ter beschikking gesteld van de bevolking (in bulk of in zakken). Voortzetten van het gebruik van compost met Vlaco-label of gelijkwaardig in het openbaar domein. 3.1.4. Gerecycleerde kunststoffen Basis Uitvoering Wanneer zitbanken voor het openbaar domein worden besteld wordt geopteerd voor gerecycleerde kunststoffen (of milieuvriendelijke houtsoorten). In werden diverse zitbanken in gerecycleerd Project materiaal geplaatst. MBP 2005- - Dienst duurzame - Uitvoeringsdienst In werd voor de heraanleg van 2 speelpleinen (Papenhof en Battel) gekozen voor een valdempende ondergrond uit 100% gerecycleerd rubber (Ecoscape). De compostbakken uit kunststof die de stad verdeeld zijn vervaardigd uit gerecycleerde kunststoffen (zonder gebruik van primaire grondstoffen, firma Ekol). Bij aankoop van meubilair voor het openbaar domein gebruik maken van materialen uit gerecycleerde kunststoffen (of milieuvriendelijke houtsoorten) 3.1.5. Milieuverantwoord kantoormateriaal Basis Uitvoering 1 Project MV_6 MV-11 MV_13 MV_14 MV_15 - Dienst duurzame - Economaat PC s, kopieertoestellen en printers: De aankoop en installatie van computers en printers gebeurt door de afdeling IT. Bij de aankoop van computers wordt aandacht besteed aan zuinige modellen. Bij de installatie wordt de sleep -modus ingesteld (uitvallen monitors na 5 minuten inactiviteit, slaapstand na een uur, harde schijven vallen uit na 20 minuten inactiviteit). Stapsgewijs worden de klassieke beeldbuisschermen vervangen door zuinigere flatscreens (TFT s). In participeerde stad aan het lerend netwerk Green IT (264 en 75, BBL). Als output van dit netwerk zal een nieuw raamcontract worden opgesteld voor de aankoop van computers, schermen, printers,switches, telefoontoestellen, ). Naast zuinige toestellen (wat vandaag de dag al voorzien is) zal ook extra aandacht worden gevestigd op het materialengebruik. In werd het Green-IT plan verder uitgerold binnen de stad: HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 3
- herschikking en vervanging van printers. Printers worden weggehaald en centraal geplaatst, tonerverspillende inkjetprinters worden vervangen door laserjetprinters en nieuwe printers worden eveneens voorzien van een duplexer (recto verso kopiëren).wanneer alles uitgevoerd is zou dit moeten leiden tot 46% minder laserprinters en vervanging van alle inktjetprinters door color lasers. De ingreep zal zorgen voor een besparing in het onderhoud van de machines, minder verbruik van toner, minder elektrisch verbruik en papierbesparing. De nieuwe printers worden standaard ingesteld op dubbelzijdig afdrukken en op minimumafdrukresolutie. - Opleien op de werkvloer worden frequent georganiseerd met betrekking tot het gebruik van ICT-materiaal. Hierbij wordt ook aandacht gevestigd op rationeel gebruik. De leasing van kopieertoestellen gebeurt door het economaat. Via deze leasingformule is het mogelijk steeds de modernste toestellen in te zetten. In werd een nieuwe aanbeste uitgevoerd (47 toestellen). In het bestek werd extra aandacht besteed aan milieu (gunningscriterium 20100). Het milieucriterium werd beoordeeld rekening houdend met onder andere het verbruik en besparingsmogelijkheden, emissies, geluidsproductie en verpakking. De inschrijver diende een invulfiche milieucriteria zeer volledig en correct in te vullen. De toestellen zijn aangesloten op het intranet. De toestellen voldoen aan de Energy Star norm en dragen het Blauwe Engel label (milieulabel). Al de toestellen kunnen recto verso kopiëren en scannen. In werden verder maatregelen genomen om het afdrukken vanuit de PC naar de kopieertoestellen standaard recto verso in te stellen op diverse diensten. Ook op de onthaaldagen voor nieuwe personeelsleden ((72, 283 en 310) werd het recto verso kopiëren, verkleind afdrukken en scannen extra onder de aandacht gebracht. Kantoormaterialen Er bestaat een goed werkend systeem van inzameling van lege cartridges en toners via het economaat. Een dienstnota omtrent selectieve inzameling op de werkplek is van toepassing. Het economaat staat in voor de aankoop van kleinere bureelbenodigdheden (zoals schrijfgerei, mappen,.). Eind 2012 werd een nieuw bestek opgemaakt voor het leveren van milieuvriendelijke kantoormaterialen. Het bestek werd grondig herwerkt en milieucriteria (per productgroep) werden opgenomen. In werd de opdracht gegund. Verschillende diensten binnen de stad hergebruiken kantoormaterialen (kaften,.) en gebruiken éénzijdig bedrukt papier als kladpapier. Eénzijdig bedrukt papier wordt door het economaat verwerkt in bloknotes die door de diensten gratis kunnen worden opgehaald. Op de toelichtingen voor nieuwe personeelsleden (72, 283 en 310) werd in opnieuw het luik Interne Milieuzorg voorzien waarbij het personeel wordt geïnformeerd over o.a. aandachtspunten inzake milieuverantwoord gebruik van kantoormaterialen. HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 4
Sinds begin 2009 is de stad stapsgewijs aan het overschakelen op het gebruik van milieuvriendelijk papier.: - het kopieerpapier beantwoord aan de criteria Blauwe Engel en Nordic Swan (Steinbeiss Pure White). - ook voor offsettoepassingen (o.a. omslagen, naamkaarten, groetenkaarten, ) wordt gebruik gemaakt van milieuvriendelijk papier (omslagen = Cyclus en Recycled Offset, briefhoofden naamkaartengroetenkaarten = Cyclus) - het stedelijk infoblad Nieuwe Maan wordt gedrukt op milieuvriendelijk papier (100% gerecycleerd met minstens 51% postconsumptie). - het drukwerk voor het Energiepunt Mechelen (folders, flyers) gebeurt op milieuvriendelijk papier (Cyclusprint) en vegetale inkten. Naast de toepassing van milieuvriendelijk papier werden in ook acties ondernomen om het papierverbruik bij de stadsdiensten verder te doen dalen. Enkele voorbeelden: - de digitale loonbrief (operationeel sinds 2011). 103 personeelsleden bij het OCMW (12%) en 223 bij de stad (24%) hebben zich ondertussen ingeschreven op de digitale loonbrief. - in 2012 nam de dienst notulenbeheer het initiatief om twee van de drie collegeboeken (documenten ter voorberei van collegevergaderingen) te verdelen op A5 formaat in plaats van A4. Vanaf het najaar vergadert het college (en het OCMW) met ipads. De papieren collegeboeken werden vervangen door digitale exemplaren. In een latere fase volgt nog een digitalisering van de gemeenteraad. Persartikel (79): College vergadert met ipad. - op de onthaaldagen voor nieuwe medewerkers werd extra aandacht gevestigd op papierbesparende maatregelen op de werkplek. - in 2012 werd gestart met Cobra. Een dossierbeheersysteem waarbij de voorberei en afhandeling van bestuursdocumenten (opstellen ontwerpbesluiten, adviesvragen, notulenbeheer, ) digitaal verloopt en niet meer op papier. - De stad beschikt over een intern campagnelogo voor papierbesparende initiatieven (print me nietje). In werd dit toegekend aan het initiatief van het economaat om de oude enveloppen (oud stadslogo) te promoten voor intern gebruik (personeelsblad juni ). - E-procurement: digitaal indienen van overheidsopdrachten (opstart proefproject eind ). - Verder zetten van de inzameling van toners en cartridges. - Verder optimaliseren van de instellingen van de kopieerapparaten en printers op de verschillende diensten. - Verder aandacht hebben voor het rationeel gebruik van milieuverantwoord kantoormateriaal (papier, kantoorbenodigdheden ). - Verder zetten van de gerichte communicatie naar de diensten inzake maatregelentips om zuinig om te springen met papier en bureelbenodigdheden. HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 5
3.1.6. Milieuverantwoorde en eerlijke cateringproducten Basis Uitvoering 1 Milieuverantwoorde en eerlijke cateringproducten zijn een doorlopend aandachtspunt binnen de stad. Project MV-25 MV-27 MV-28 MV-29 - Dienst duurzame - Dienst ontwikkelingssamenwerking Fairtrade: De stad behaalde voor het werkingsjaar 2012 voor de vijfde keer op rij de titel van FairTradeGemeente. Voor de uitwerking van de criteria werd samengewerkt met verschillende stadsdiensten en de trekkersgroep. Meer informatie op www.fairtradegemeenten.be. De dienst Ontwikkelingssamenwerking is de drijvende kracht achter de maatregelen inzake eerlijke producten. In werd de dienst ontwikkelingssamenwerking ondergebracht bij de dienst duurzame. Hierdoor wordt de samenwerking nog versterkt. In werden diverse acties op touw gezet (naar de bevolking, naar het eigen personeel) waarbij aandacht werd gevestigd op Fairtrade. Meer informatie over Fairtrade is opgenomen in hoofdstuk 10 (duurzame ontwikkeling). Vegetarische voe: De stad ondersteunt sinds eind 2009 de actie Donderdag Veggiedag van EVA vzw. Er werd hiertoe een werkgroep opgericht met de betrokken partijen (stadsdiensten, EVA, Mechelen Klimaatstad, Coloma Plus, Vorming Plus, Logo, Planckendael) om te kijken hoe Donderdag Veggiedag vorm kan worden gegeven in Mechelen. De stad heeft zelf geen grootkeuken. Opzet is om vooral vegetarische voe te promoten bij de grootkeukens. In werden in samenwerking met de partners diverse acties ondernomen: - 114: op de Grote Markt werd tussen 17u30 en 20u00 voor de 5de maal de langste veggietafel georganiseerd (i.s.m. Mechelen Klimaatstad, EVA Mechelen). Mensen werden aangemoedigd om hun eigen vegetarische (en afvalarme) picknick mee te brengen. Er werden ook vegetarische gerechten ter plekke aangeboden. Enkele honderden Mechelaars waren aanwezig. Aan de deelnemers werd uitdrukkelijk gevraagd om aandacht te hebben voor een afvalarme picknick. In de communicatie werd ook het effect van de vleesproductie op de CO 2 -uitstoot gecommuniceerd. - 1909: organisatie van Veggielympics op de Grote Markt (vanaf 14u00). Een initiatief om de combinatie van groenten eten en sporten in de kijker te zetten (Witloofroof, wortelspeerwerpen, groentenestafette, bloemkoolvolley, ). Heel wat Belgische atleten zijn fan van de Veggielympics. (www.donderdagveggiedag.begetuigenissen). Verschillende Mechelse scholen namen het tegen elkaar op. Aansluitend werd voorzien in een vegetarische picknick. - Vormingsplus regio Mechelen organiseerde in diverse kookworkshops vegetarisch voe (2511, 27,11, 212, 912). - Op elke eerste donderdag van de maand is het donderdag Veggiedag in het restaurant Colomaplus. - Op het jaarlijkse personeelsfeest wordt ook een vegetarisch aanbod voorzien. - De stad ondersteunt logistiek en financieel de werking van EVA- Mechelen. HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 6
- Op de mobiliteitsquiz voor de personeelsleden (2410) werden uitsluitend biologische en vegetarische broodjes voorzien (in samenwerking met een sociaal tewerkstellingsinitiatief). - In werd in samenspraak met de dienst interne dienstverlening en protocol de afspraak gemaakt om bij festiviteiten, werklunches, recepties, enz. die verzorgd worden door de stad telkens ook een vegetarisch aanbod te voorzien. Wat de broodjes betreft is standaard voorzien in 14 de vegetarische broodjes. Hierover werd ook intern gecommuniceerd naar de personeelsleden (intranetflits juni vegetariërs blijven niet langer op hun honger zitten). Drinkwaterfonteintjes: In opvolging van de campagne drinkwater van Pidpa worden verder acties ondernomen om het gebruik van kraantjeswater binnen de stadsdiensten verder te promoten. Op vergaderingen wordt geen plat water in flessen meer te geven maar karaffen gevuld met leiwater. In werden extra glazen en karaffen aangekocht. De aankoop van flessen plat water werd verder afgebouwd. Persartikel (53): stad promoot kraantjeswater. Sinds 2008 werden er in de stadsgebouwen een 40-tal drinkwaterfonteintjes geplaatst voor de personeelsleden. Plastiek wegwerplepels: In werden maatregelen getroffen om het gebruik van plastic lepelsplastic roerstokjes verder af te bouwen. Voor het stadhuis werden gewone besteklepels aangekocht. - verder toepassen van milieuvriendelijke en eerlijke cateringproducten binnen de eigen diensten. - verder promoten van milieuvriendelijke en eerlijke cateringproducten bij de doelgroepen in samenwerking met de betrokken organisaties. - Verder uitvoeren van acties om de campagne donderdag Veggiedag te ondersteunen. 3.1.7. Biologische producten Basis Uitvoering 1 Project MBP 2005- Dienst duurzame ontwikkeling Ook biologische voe is een aandachtspunt voor de stad. In samenwerking met het OCMW Mechelen werd in 2010 een verdeelpunt voor biomanden opgericht binnen de stad. De bioabonnementen worden aangeleverd door de bioboerderij Den Diepen Boomgaard (biologisch bedrijf en sociale werkplaats). De stad voorziet in de logistieke organisatie. Een 10-tal personeelsleden maken gebruik van het verdeelpunt. De personeelsleden betalen zelf voor het abonnement. Tijdens de bioweek (1-96) werden de personeelsleden (via het personeelsblad) geïnformeerd over biologische producten en het verdeelpunt (SPAM juni Biomand zoekt mond). Acties rond biologische producten (naar diverse doelgroepen) zijn meestal ook gelinkt aan afvalarm, veggie, streekeigen en eerlijk HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 7
(duurzame voe). In werden 4000 biologisch afbreekbare poncho s aangekocht en verdeeld tijdens de autoloze zondag Uit zonder uitlaat. Verder toepassen van milieuvriendelijke, biologische en eerlijke cateringproducten binnen de eigen diensten en verder uitvoeren van externe actieve campagnes naar de doelgroepen. 3.1.8. Schoonmaakproducten Basis Uitvoering Project MV_6 MV_31 MV_32 MV_33 Dienst duurzame Het kuisen van de stadsgebouwen is uitbesteed aan een externe firma. De schoonmaakopdracht werd in 2011 gegund. Naast het gebruik van een doseersysteem wordt nu ook een ecologische productlijn gebruikt. Het bestek wordt door het steunpunt duurzaam aankoopbeleid (VVSG) als modelbestek aangeduid. In werd een opdracht gegund (looptijd 4 jaar) voor het leveren en plaatsen van sanitaire toebehoren (dispensers) en het leveren van verbruiksproducten (handzeep, papieren handdoeken, toiletpapier, luchtverfrisser, ) voor alle stadsgebouwen. Extra aandacht werd besteed aan het milieucriterium (in de technische bepalingen, gunningscriterium milieu 20100, verplicht in te vullen bijlage met milieucriteria). Alle papierproducten bestaan nu uit 100% gerecycleerd materiaal (+Ecolabel). Verder aandacht hebben voor het gebruik van milieuvriendelijke schoonmaak- en sanitaire producten 3.1.9. Houtverduurzamingsmiddelen Basis Uitvoering In werden geen houtverduurzamingsmiddelen gebruikt door de personeelsleden van de stad zelf. Project MV_6 - Dienst duurzame - Uitvoeringsdienst - Dienst gebouwen Voorwaarden opstellen om milieuverantwoorde houtverduurzamingsmiddelen op te nemen in de bestekken. HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 8
3.1.10. Verven en vernissen Basis Uitvoering 1 Project MBP 2005- MV-35 MV-36 MV-37 MV-38 MV-39 - Dienst duurzame - Uitvoeringsdienst - Dienst gebouwen In de bestekken wordt natuurverf voorgeschreven. In werden volgende schilderwerken uitgevoerd met natuurverven: - Dorphuis Leest (gangen, traphal, refter school De Spîegel, kinderopvang Stekelbees); - Stadshuis (kabinetten). Indien het niet mogelijk is om met natuurverf te werken wordt watergedragen verf (met Eco-label) gebruikt. Voortzetten van het gebruik van milieuverantwoorde verven (en vernissen). 3.1.11. Kringloopmaterialen Basis Uitvoering Op het grondgebied van de stad is Kringwinkel Mechelen actief (www.dekringwinkelmechelen.be). Project MBP 2005- De stad stimuleert het gebruik van producten uit erkende kringloopcentra via volgende passieve sensibilisatieinstrumenten: Brochure van de Kringwinkel is beschikbaar aan de infobalie van de dienst milieu en landbouw. Info over de Kringwinkel is opgenomen op de website van de stad. Afvalkalender : Retoursystemen en kringloopwinkels: een goed idee. Stedelijke informatiegids. Streekkrant (februari ): Kringwinkel Mechelen haalt textiel op aan huis. De stad ondersteunt de Kringwinkel op actieve wijze. De stad gebruikt tot op heden zelf geen producten uit de Kringwinkel. Verder communiceren naar de doelgroepen om het gebruik van producten uit de Kringwinkel. HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 9
3.2. Milieuverantwoord Productgebruik bij doelgroepen 3.2.1. Passieve sensibilisatie Basis X Uitvoering An Project MBP 2005- MV-17 MV-30 MV-40 MV_44 Dienst Duurzame Ontwikkeling en Diverse artikels verschenen in in het kader van milieuverantwoord productgebruik. De belangrijkste: - Kies voor FSC of PEFC (milieuvriendelijke houtsoorten) Streekkrant december. - Op de website van de stad Mechelen wordt in de rubriek duurzaam verbouwen en wonen informatie verstrekt over natuurverven en milieuvriendelijk hout. - Het Mechels Platteland. Proef van je eigen streek met Mechels Natuurlijk (Nieuwe Maan SeptemberOktober ); - Diverse publicaties met betrekking tot composteren. Zie hoofdstuk 2 (Afval 2.1 Afvalvoorkoming en hergebruik). - Informatiemateriaal Kringwinkel (flyers, website). - Communicatie naar de bevolking met betrekking tot het organiseren van de Langste Veggietafel (11042012) en de Veggielympics (199) - persberichten, Streekkrant. - Communicatie naar de bevolking met betrekking tot het planadvies duurzaam bouwen (artikels, flyers). - Vegetarisch Mechelen ILV-magazine (september ) - Langste veggietafel dit jaar ook op jouw school? ILVnieuwsbrief scholen (Februari ) - Stad promoot kraantjeswater persbericht 53. Verder promoten (passief sensibiliseren) van de verschillende doelgroepen (eigen personeel, bevolking, scholen) in verband met milieuvriendelijke producten. 3.2.2. Actieve sensibilisatie Basis 2 (= Uitvoering De gemeente promoot thuiscomposteren en compostgebruik bij haar maxjr inwoners. Voor de diverse actieve sensibilisatiecampagnes wordt ) verwezen naar hoofdstuk 2 (Afval - 2.1 Afvalpreventie en hergebruik). Project MBP 2005- MV-17 MV-30 MV-40 MV_44 In het kader van het planadvies duurzaam bouwen (zie paragraaf 3.2.3) wordt ook informatie verstrekt over milieuvriendelijke houtsoorten. Voor het jaarlijkse Ottertrotterfestival (Tivolipark, 306) werden Dienst Duurzame opnieuw 30.000 composteerbare bekers ingezet die apart werden Ontwikkeling en ingezameld en verwerkt. Hierover werd gecommuniceerd met de aanwezigen. Er werd opnieuw een ecoplein ingericht. Op dit plein werden diverse workshops georganiseerd (knutselen met afvalmateriaal, vegetarisch Marokkaans koken, Juwelen maken in ecologisch katoen ) en kon men doorlopend informatie bekomen over bio- en fairtradeproducten, Noord-Zuid, Er is ook een GRO..M-plein op het Ottertrotterfestival, waar alle Mechelse ontwikkelingsorganisaties samen staan en een gezamenlijk spel aanbieden rond één thema. In was het thema voedselzekerheid. HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 10
Vanuit de stad worden gratis doe-opstellingen en infomomenten aangeboden aan verenigingen waar ook aandacht wordt geschonken aan milieuvriendelijk productgebruik: - Vragenzoektocht: georganiseerd op 16, 307, 31813, 149. - Milieuwandelzoektocht: georganiseerd op 277 - Rad van Fortuin: georganiseerd op 274, 255, 226, 296, 248, 229. Vegetarische voe: zie actie 3.1.6. Fairtrade: zie actie 10.4 Verder promoten (actief sensibiliseren) van de verschillende doelgroepen in verband met milieuvriendelijke producten. 3.2.3. Milieuverantwoord productgebruik stimuleren bij bouw of renovatie van gebouwen (actieve sensibilisatie) Basis Uitvoering Project MBP 2005- De stad verstrekt vanaf juni 2010 gratis planadvies duurzaam bouwen. In samenwerking met IGEMO en het Provinciaal Centrum Duurzaam Bouwen en wonen (Kamp C) hebben inwoners de mogelijkheid om hun bouw- of renovatieplannen te laten adviseren door een architect gespecialiseerd in duurzaam (ver)bouwen (elke eerste woensdag van de maand). De plannen worden nagekeken of het ontwerp genoeg rekening houdt met zuinig bouwen en besparende maatregelen. Sindsdien hebben 67 inwoners planadvies bekomen (waarvan 10 in ). In diverse lokale media werd het initiatief kenbaar gemaakt. Enkele voorbeelden: - (Ver)bouwen = gratis advies - Ik Leef Verstandig Magazine - maart. - Een flyer werd verdeeld via de dienst duurzame, de dienst wonen, de bouwdienst, de woonwijzer Mechelen en punt Mechelen. - Gratis bouwadvies op 49, 210, 611 en 412 - Ik Leef Verstandig magazine september. Verder gratis planadvies duurzaam bouwen aanbieden aan de inwoners. 3.2.4. Milieuverantwoord productgebruik van cateringproducten en biologische producten stimuleren in (Groot)keukens in instellingen (o.a. scholen, rusthuizen, OCMW s..) Basis Uitvoering 1 De stad ondersteunt sinds eind 2009 de actie Donderdag Veggiedag van EVA vzw. Er werd hiertoe een werkgroep opgericht met de betrokken partijen (stadsdiensten, EVA, Mechelen Klimaatstad, Coloma Project Plus, Vorming Plus, Logo, Planckendael) om te kijken hoe Donderdag MBP 2005- MV-30 HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 11
Veggiedag vorm kan worden gegeven in Mechelen. De stad heeft zelf geen grootkeuken. Opzet is om vooral vegetarische voe te promoten - Dienst duurzame bij de grootkeukens en restaurants. In werden diverse acties ondernomen: - Op elke eerste donderdag van de maand is het donderdag - Dienst Onderwijsondersteuning - Vormingsplus regio Mechelen organiseerde in diverse Veggiedag in het restaurant van de school Colomaplus. - OCMW kookworkshops vegetarisch voe (2511, 27,11, 212, 912). - Restaurantdag 11.11.11.-Mechelen (1611 campagne Ik kook van woede) volledig vegetarische maaltijd. - In samenwerking met de vrijwilligers van EVA vzw werd in een restaurantactie georganiseerd. De actie had als doel meer mensen ook "buitenshuis" veggie te laten eten en Mechelse horecazaken hun veggie-aanbod te laten uitbreiden. In de deelnemende horecazaken kon een wedstrijdformulier worden ingevuld. 2 personen wonnen een VIP veggiediner op de Langste Veggietafel. Twee leerlingen van Colomaplus (finalisten "Chef van de Toekomst") verzorgden het diner. Verder promoten van het gebruik van milieuvriendelijke cateringproducten en biologische producten in (groot)keukens in instellingen. 3.3. Projecten Basis Uitvoering Geen projecten ingedienduitgevoerd in het kader van de samenwerkingsovereenkomst 2008-. Project MBP 3.4. Acties uit het milieubeleidsplan Basis Uitvoering Project MBP Bestrijsmiddelen: In uitvoering van het decreet van 21 december 2001 houdende vermindering van het gebruik van bestrijsmiddelen door openbare diensten in het Vlaamse Gewest (B.S. 31012002) neemt de stad Mechelen al talrijke jaren inspanningen om het gebruik van bestrijsmiddelen bij het onderhoud van het openbaar domein terug te dringen. Daar waar nog bestrijsmiddelen worden gebruikt worden vandaag de dag milieuvriendelijkere producten gebruikt (volgens de richtlijnen van de Vlaamse overheid, pocer-lijst). Voor meer informatie wordt verwezen naar actie 4.1. pesticidenreductie (hoofdstuk water). HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 12
Steunpunt duurzame aankopen (VVSGBBL) Eind 2010 richtte VVSG een steunpunt op, dat samenwerkt met overheden en organisaties die een meerwaarde bieden voor gedeelde kennisverwerving en een geïntegreerde aanpak vanuit het steunpunt. De duurzaamheidsmedewerker van de stad is afgevaardigd in deze stuurgroep. In werd vanuit het steunpunt ook een klankbordwerkgroep duurzame aankopen opgericht waaraan de stad actief participeert. Duurzame overheidsopdrachten (OVAM-SV) In het kader van het OVAM samenwerkingsverband (OVAM-stad Mechelen IGEMO IVAREM) is in het voorjaar 2012 gestart met het project duurzame overheidsopdrachten. Opzet is om het aankoopbeleid van de stad verder te verduurzamen en dit op een beleidsmatige en gestructureerde wijze te verankeren in de werking van de stad. Verder werk maken van een duurzaam aankoopbeleid bij de stadsdiensten. HOOFDSTUK 3 MILIEUVERANTWOORD PRODUCTGEBRUIK 13