www.beatrixziekenhuis.nl Jaarverslag 2012 Betrokken medewerkers scoren een top 10-notering in AD Ziekenhuis Top 100. Daar zijn we trots op!
1
Inhoudsopgave Jaarverslag 2012 Rivas Zorggroep 1. Uitgangspunten van de verslaglegging... 3 1.1 Verantwoording... 3 1.2 Voorwoord... 3 2. Profiel van de organisatie... 7 2.1 Algemene gegevens... 7 2.2 Structuur van het concern... 7 2.3 Kernactiviteiten... 9 3. Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering en medezeggenschap... 13 3.1 Besturingsmodel... 13 3.2 Raad van Bestuur / Directie... 13 3.3 Raad van Toezicht... 15 3.4 Bedrijfsvoering... 19 3.5 Cliëntenraad... 22 3.6 Ondernemingsraad... 23 4. Beleid, inspanningen en prestaties... 24 4.1 Meerjarenbeleid... 24 4.2 Algemeen beleid verslagjaar... 25 4.3 Algemeen Kwaliteitsbeleid... 31 4.4 Samenleving... 40 4.5 Financieel beleid... 41 5. Geconsolideerde Jaarrekening 2012... 47 6. Controleverklaring Accountant... 143 2
1. Uitgangspunten van de verslaglegging 1.1 Verantwoording De belangrijkste ontwikkelingen van onze organisatie, de bedrijfsvoering en financiën en de onderlinge samenhang daarvan zijn in dit Jaarverslag 2012 inzichtelijk gemaakt. De opbouw van het document is deels gebaseerd op het oude format Jaardocument Maatschappelijke Verantwoording van het CIBG. Het document omvat het Jaarverslag en de Jaarrekening. Voor de overige gegevens wordt verwezen naar de tabellen van DigiMV. Dit jaarverslag omvat de Stichting Rivas Zorggroep te Gorinchem en een aantal gelieerde rechtspersonen. Het jaarverslag heeft drie functies: voldoen aan de jaarlijkse verantwoordingsverplichting, maatschappelijke verantwoording en een bijdrage aan het bevorderen van transparantie van de zorgsector. De verslaglegging beslaat de periode van 1 januari 2012 t/m 31 december 2012. Rivas Zorggroep publiceert het jaarverslag op de internetsite www.rivas.nl. Verder is het jaarverslag opvraagbaar via: www.jaarverslagenzorg.nl. Via deze site zijn de kwantitatieve gegevens te raadplegen op DigiMV. De prestatie-indicatoren van het Beatrixziekenhuis zijn ook opgenomen in DigiMV. 1.2 Voorwoord Met plezier kijken we terug op een succesvol 2012. Onze ruim 6.000 medewerkers en bijna 1.600 vrijwilligers hebben het afgelopen jaar hard gewerkt aan de verbetering van onze dienstverlening en zorg. Heel trots zijn we dat onze mensen daarbij oprecht invulling gaven aan onze missie; Rivas Zorggroep regelt de zorg die de cliënt wenst, direct en goed en helpt de cliënt gezond te blijven. Wij verbeteren voortdurend de zorg in de regio: veilig, mensgericht, altijd beschikbaar, dichtbij en professioneel. Vanwege de marktwerking in de zorg is het extra belangrijk dat wij ons positief onderscheiden. We maken ten eerste het verschil door onze mensen die een laagdrempelige, hartelijke benadering van onze cliënten voorstaan. Ook door uitstekende in de keten geboden zorg te combineren met programma s om gezond te blijven, leveren we de bewijsvoering voor ons onderscheidend vermogen. Met dat laatste hopen we, in samenwerking met onze partners in De Gezonde Regio, te bereiken dat de inwoners van onze regio zo lang mogelijk zonder zorg kunnen. Als een inwoner toch zorg nodig had, stonden onze mensen dag en nacht klaar om die zorg direct en goed voor cliënt te regelen. De inspanningen die onze professionals daarbij dagelijks leverden, waren gericht op een betere kwaliteit van leven voor onze cliënten. Onze mensen gingen, ook bij ziekte, altijd uit van de mogelijkheden van elke cliënt. Eigen regie over het eigen leven voor elke cliënt, dat is waar onze mensen voor staan en wat zij willen faciliteren. Dit door cliënten goed te informeren en begeleiden bij keuzes en beslissingen, en door tegemoet te komen aan hun wensen en behoeften. Veel goeds in de zorg Er is, ook in 2012, veel gebeurd in de gezondheidszorg, denkend aan de bezuinigingen en daarop volgende ontwikkelingen. Dat er ook heel veel goeds in de zorg plaatsvond, is een kant die we zeker ook willen belichten. Ons idee bij Rivas Zorggroep is immers dat er voldoende redenen zijn om de zorg met een brede glimlach te bezien. Zonnige kijk op Zorg was dan ook de titel van onze zomerse arbeidsmarktcampagne. Dat heel veel mensen in het land onze zienswijze delen, bleek wel uit de duizenden positieve reacties over de zonnige kijk van mensen op de zorg. 3
Iets soortgelijks wilden we uitstralen vanuit ons Beatrixziekenhuis, dat in 2012 de tweede plaats behaalde in de AD Ziekenhuis Top 100. Ondanks de grote bekendheid die het Beatrixziekenhuis bij de inwoners in de regio geniet, hebben we ons ziekenhuis nogmaals bij hen op de kaart gezet. Onder het motto Betrokken. Dichtbij. Beatrix. hebben we onze (potentiële) patiënten laten weten waar ons ziekenhuis voor staat. Dit is laagdrempelige, altijd beschikbare basiszorg, geboden door hartelijke zorgprofessionals. En dat in een weliswaar kleinschalig, maar persoonlijk en efficiënt werkend ziekenhuis als het onze. Graag werken we samen met verschillende collega-ziekenhuizen in de regio, in het bijzonder met het Albert Schweitzer ziekenhuis. Positieve, mensgerichte en hartelijke zorg staat centraal bij onze organisatie. Door belangrijke principes als respect, hartelijkheid en keuzevrijheid voor de cliënt, wisten we vanuit onze Planetree-werkwijze steeds beter aansluiting te vinden bij de wensen van onze cliënten. Zowel binnen Rivas als met de externe partners met wie Rivas samenwerkt. Dat stelde ons in staat om nog beter aan de verwachtingen van onze cliënten te voldoen. In het verslagjaar werd het 8 ste internationaal erkende Planetree-label behaald voor onze woon- en verpleeghuislocaties. Dit zien we als de beloning voor onze inspanningen om Planetree tot het kloppend hart van onze organisatie te maken. De ambitie is dat heel Rivas Planetree-proof is. Onze deadline hiervoor is december 2013. Een ander mooi behaald resultaat is dat we in de Sterrengids Gastvrijheidszorg in totaal 62 sterren kregen toegekend. Dat is, vergeleken met vorig jaar, een groei van tien sterren. Drie van onze woonlocaties kregen bovendien een extra erkenning vanwege hun vermelding in de toptien van hun categorie. Dankzij de Stimuleringsgelden Langdurige Zorg kon Rivas extra handen aan het bed realiseren, onder andere heeft Rivas ruim honderd eetgenoten aangenomen. Dit zijn jonge mensen die samen met de bewoners op een woongroep de maaltijd bereiden en nuttigen. Een bijkomend voordeel is dat zij op een laagdrempelige manier kennismaken met de zorg. Verbeteren en vernieuwen Bij voortdurend verbeteren en groeien, hoort ook vernieuwing. In het verslagjaar kozen we bewust voor innovatie op tal van vlakken. Met onder andere een nieuw concept voor gezondheidsretail openden we op verschillende plekken in ons verzorgingsgebied Rivas Leef &-gezondheidswinkels: in Dordrecht, Leerdam en Gorinchem. Ook bereidden we de uitbreiding van het aantal winkels voor met een nieuwe vestiging in het St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein in 2013. In 2011 openden we ons nieuw gebouwde luxe Rivas Zorghotel Dordrecht. Cliënten kunnen er in alle rust revalideren en na hun ziekenhuisopname verder aansterken. De revalidatiezorg aldaar hebben we in 2012 vernieuwd door er de therapiehond te introduceren; cliënten trainen spelenderwijs met de hond en vergeten daardoor hun beperkingen. Dat maakt het herwinnen van functies en het behalen van doelen niet alleen leuk, maar voor hen onmerkbaar ook sneller te realiseren. Iets wat enorm stimulerend is voor onze cliënten. Na een succesvolle pilot is de therapiehond verankerd in onze revalidatiezorg. Een ander voorbeeld van vernieuwing is dat onze jeugdgezondheidszorg uitgebreid is tot 19 jaar. In Careyn heeft Rivas een partner gevonden met wie ze de cliënten kan bedienen. Door de nauwe samenwerking is alle zorg voor baby s, kinderen en jongeren in de regio Zuid-Holland Zuid onder één dak terechtgekomen. Zo verzorgde Rivas vorig jaar de vaccinaties tegen DTP, BMR en HPV in de regio Zuid-Holland Zuid. Ook in de thuiszorg is een nieuwe manier van werken geïntroduceerd als het gaat om de administratie. In plaats van de 5-minuten-registratie wordt er sinds 2012 gebruikgemaakt van zorgarrangementen. Hierbij wordt een overeenkomst opgesteld met onze cliënten, met 4
daarin duidelijke afspraken over de zorg en hoe vaak en wanneer de zorg geboden wordt. Het zorgarrangement is bedacht als oplossing voor een efficiëntere administratie. De tijd die daarmee wordt gewonnen, kunnen we weer aanwenden voor onze cliënten. Gezond bedrijf Het behaalde resultaat is hoger dan begroot en ook de omzet was hoger dan verwacht. Het betaalbaar houden van de zorg was ook in 2012 actueel door forse en noodzakelijke bezuinigingen. In het regeerakkoord stond hoe de regering de uitdaging, om de zorg toegankelijk, goed en betaalbaar te houden, het hoofd wil bieden. Wat uiteraard ook in 2013 consequenties heeft voor onze organisatie. We werkten vorig jaar verder ook hard aan goed geregelde, efficiënte en samenhangende zorg van hoogstaande kwaliteit. Rivas heeft mede hierom vorig jaar het moeilijke besluit genomen om in zeven gemeenten de huishoudelijke hulp niet langer te continueren. Dit omdat de tarieven die de gemeenten bereid waren te betalen voor huishoudelijke hulp, naar ons idee te laag waren om de daarbij gewenste kwaliteit aan cliënten te garanderen. De voorbereidingen zijn getroffen voor overname van de zorg door andere aanbieders. Zorg voor kwaliteit Het afgelopen jaar ging het natuurlijk niet alleen om de harde cijfers en doelmatigheid. Kwaliteit en veiligheid zijn belangrijke items voor onze medewerkers en onze organisatie. Zo maakten we de logische keuze voor een ingrijpend innovatietraject. Dit om als zorgprofessionals de zorg nog beter en veiliger in samenwerking en samenhangend in de keten te kunnen aanbieden. We maakten de keuze voor efficiënt werken aan eenduidige en doelmatige zorgprocessen, ondersteund door een elektronisch cliëntdossier. En dit toetsbaar gemaakt in een daarvoor geschikt kwaliteitssysteem, Joint Commission International (JCI). Rivas heeft veel te bieden op het gebied van gezondheid en zorg. Door te investeren in de ondersteuning vanuit het elektronisch cliëntdossier en kwaliteitssysteem creërden we de mogelijkheid om op al die terreinen te gaan excelleren. Een heel ander voorbeeld is dat we in onze woonlocaties vorig jaar een begin hebben gemaakt met de invoering van kleinschalige zorg. In kleine woongroepen vormen de bewoners met elkaar een zo gewoon mogelijk huishouden. Het alledaagse is daarbij leidraad. De bewoners krijgen alle ruimte om het leven te leiden dat zij wensen. Hiervoor bieden we hen een huiselijke, vertrouwde en veilige omgeving. Als bewoners zorg, begeleiding of ondersteuning nodig hebben, staan medewerkers 24 uur per dag, zeven dagen in de week voor hen klaar. Het ritme van de bewoners is daarbij leidend. Familie en naasten worden door onze medewerkers volop betrokken bij het leven van de bewoner. De familieband is tenslotte onvervangbaar en goud waard. Het verslagjaar was ook het jaar waarin we de Rivas Vakopleiding begonnen. De belangrijkste reden hiervoor was de ontevredenheid over de invulling van de bestaande beroepsopleiding. Het grootste voordeel van een eigen opleiding is dat Rivas naar het reguliere curriculum ook relevante, specifiek bij Rivas passende thema s in de opleiding kon opnemen. Nieuwbouw en vernieuwbouw Letterlijk bouwden we in 2012 op verschillende locaties. Dit deden we, omdat we wilden bouwen aan professionele zorg, kleinschalig, mensgericht en eigentijds van karakter en aan zorg die cliënten geboden wordt in een prettige omgeving. De vernieuwbouw van het Beatrixziekenhuis kreeg in 2012 een vervolg met elkaar in hoog tempo opvolgende bouwwerkzaamheden. Zoals de afbouw en oplevering van het gloednieuwe OK-complex en centrale sterilisatieafdeling, de poliklinieken en de dagbehandeling. Verder vonden de voorbereidingen en bouwwerkzaamheden plaats voor de centrale ontvangsthal en de bouw van een nieuwe, inpandige spoedeisende hulp én centrale huisartsenpost. 5
Ook in de regio werden veel nieuwe bouwinitiatieven ingeluid. Zo werd voor het luxe appartementencomplex het 7 e Bastion in Gorinchem zo goed als afgebouwd. Verder ging de bouw van onze nieuwe verpleeghuizen Lingesteyn in Leerdam en Waerthove te Sliedrecht onverminderd door. Ook werden nieuwgebouwde projecten opgeleverd. Zo konden bewoners hun intrek nemen in verpleeghuis De Laakse Hof in Lexmond. Toekomst Aan het einde van een verslagjaar kijken we ook kort vooruit. We willen gezondheidszorg bieden die aansluiting houdt bij wat onze cliënten wensen en nodig hebben. Kwaliteit, veiligheid, hoffelijkheid en doelmatigheid willen we daarbij realiseren en blijvend verbeteren. Dit gaat ons lukken door goed te blijven samenwerken in de keten én samen met onze partners in onder andere De Gezonde Regio. Ons 2013 wordt een jaar van grote veranderingen, mede door onze ambities voor een elektronisch cliëntdossier, een kwaliteitssysteem en Planetree-labels voor al onze locaties in de keten. Daarnaast werken we onverminderd aan groei met een sterke focus op gezondheid en het leveren van uitstekende zorg voor de inwoners in onze regio. P.H.E.M. de Kort C.M. Heijblom, arts drs. M. Lormans voorzitter directie directeur directeur 6
2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene gegevens Naam verslagleggende rechtspersoon Stichting Rivas Zorggroep Adres Banneweg 57 Postcode 4204 AA Plaats GORINCHEM Telefoonnummer 0900-8440 Identificatienummer Kamer van Koophandel 11044044 E-mailadres info@rivas.nl; zorglijn@rivas.nl Internetpagina www.rivas.nl 2.2 Structuur van het concern Juridische structuur Rivas Zorggroep heeft de rechtsvorm van een stichting. Statutaire organen zijn: de Raad van Toezicht, de directie, de ondernemingsraad, de cliëntenraad en de medische staf. Stichting Rivas Zorggroep is enig aandeelhouder van de besloten vennootschap Rivas Holding B.V. Rivas Holding B.V. is op haar beurt weer enig aandeelhouder van twee dochter B.V.'s: Rivas Parko B.V. en Elke Zorg B.V. Nadere details zijn te vinden in de tabellen DigiMV www.jaarverslagenzorg.nl Organisatorische structuur Rivas Zorggroep is ingedeeld in de volgende organisatorische eenheden: het Beatrixziekenhuis, onderverdeeld in vier bedrijfseenheden: Medisch Intensief Bedrijf, Medisch Ondersteunend Bedrijf, Kliniek, Polikliniek. Een bedrijfseenheid wordt geleid door een hoofd; de algemene leiding ligt bij een statutair directeur; 7 regio's voor integrale V&V-zorg, zowel intra- als extramuraal De regio's: Alblasserwaard-Noord, Drechtstreek Noord, Drechtstreek Zuid, Gorinchem, Linge, Merwede, Utrecht Zuid Een regio wordt geleid door een regiomanager; de algemene leiding ligt bij een statutair directeur; 4 sectoren: Sector Huishoudelijke Verzorging; Sector Maatschappelijke Dienstverlening/Jeugdgezondheidszorg en Gespecialiseerde Verzorging; Sector Verkoop & Cliëntenservice; Sector Behandeling en Begeleiding; Een sector wordt geleid door een sectormanager; de algemene leiding ligt bij een statutair directeur; Rivas Service Bedrijf: Facilitaire Services, Financiële Services, Hotelservices Banneweg, Hotelservices Locaties, ICT, Inkoop, Logistiek, Personeel & Organisatie; Rivas Service Bedrijf wordt geleid door een niet statutaire- directeur; de algemene leiding ligt bij een statutair directeur; 4 Diensten: Corporate Control, Marketing & Communicatie, Rivas Advies, Vastgoed; Een dienst wordt geleid door een hoofd; de algemene leiding ligt bij een statutair directeur. 7
Raad van Toezicht Directie Medische staf Adviesraden (Centrale cliëntenraad/ondernemingsraad, RIVAR) Diensten (Corporate Control, Marketing & Communicatie Rivas Advies, Vastgoed) Rivas Service Bedrijf (Facilitaire Services, Financiële Services Hotel Services, ICT, Inkoop, Logistiek, P&O, Technische Dienst) Sectoren Beatrixziekenhuis - Gorinchem Polikliniek - Leerdam Regio's Sector Huishoudelijke Zorg Sector Maatschappelijke dienstverlening, Jeugdgezondheidszorg en Gespecialiseerde verzorging Sector Behandeling en Begeleiding (Expertisecentrum Voeding en Leefstijl, fysiotherapie, ergotherapie, psychologie) Sector Verkoop & Cliëntenservice (Zorghulpmiddelen, Rivas Extra, Zorglijn, Verkoop) Regio Drechtstreek Noord: Alblasserdam, Zwijndrecht, Hendrik Ido Ambacht Zorg Thuis, Verpleeghuiszorg (De Alblashof) Regio Drechtstreek Zuid: Papendrecht, Dordrecht Zorg Thuis, Verpleeghuiszorg, Woonzorgcentrum (De Markt, De Waalburcht, De Wieken, Zorghotel) Regio Gorinchem Zorg Thuis/Verpleeghuiszorg/Woonzorgcentrum (Het Gasthuis, Steijndeld, De Schutse, Huize St. Clara, Bannehof, Molenhoek) Regio Utrecht Zuid Houten, Bunnik, Wijk bij Duurstede Nieuwegein, IJsselsteijn, Lopik Zorg Thuis Regio Linge Leerdam, Lingewaal Geldermalsen, Culembor, Neerijnen Zorg Thuis/Verpleeghuiszorg(Lingesteyn) Regio Merwede: Sliedrecht, H'veld-G'dam, Land van H&A, Zorg Thuis/Verpleeghuiszorg (Judith Leysterhof, Tiendwaert, Waerthove) Regio Alblasserwaard-Noord: Vianen/Alblasserwaard- Noord Zorg Thuis/Verpleeghuiszorg (Vijverhof, De Merlinge, 't Waellant) 8
2.3 Kernactiviteiten Rivas beweegt zich dagelijks op de dynamische zorgmarkt met verschillende soorten zorg. Rivas Zorggroep, één organisatie voor ziekenhuiszorg, verzorgingshuiszorg, verpleeghuiszorg, thuiszorg, maatschappelijk werk, jeugdgezondheidszorg, kraamzorg, cursussen en activiteiten. Ziekenhuiszorg Beatrixziekenhuis te Gorinchem Lingepolikliniek te Leerdam Verpleeghuiszorg Verpleeghuis Waerthove te Sliedrecht; De Wieken en De Waalburcht, beiden te Papendrecht; Het Waellant te Nieuw Lekkerland; De Tiendwaert en Judith Leijsterhof te Hardinxveld-Giessendam; De Alblashof te Alblasserdam; Overbruggingsafdeling in het Albert Schweitzer ziekenhuis te Sliedrecht; Verpleeghuis het Gasthuis te Gorinchem; Verpleegunits in Steijndeld en St. Clara te Gorinchem; Verpleeghuis Lingesteyn te Leerdam; Merlinge te Arkel; Vijverhof te Nieuwpoort; De Molenhoek te Gorinchem; De Laakse Hof, Lexmond Verzorgingshuiszorg De Markt te Papendrecht; De Bannehof te Gorinchem; St. Clara te Gorinchem; De Schutse te Gorinchem; Steijndeld te Gorinchem. Zorghotels Papendrecht Dordrecht. In zorghotels kunnen cliënten tijdelijk verblijven wanneer de toegelaten locatie wordt verbouwd. Voorts wordt in deze zorghotels private zorg en verblijf aangeboden. Gezondheid en preventie Verbeteren en vernieuwen is essentieel voor Rivas. Steeds weten we daarbij op nieuwe ontwikkelingen in te spelen. Zo gaan we als zorgondernemer aan de slag met uitdagingen op het gebied van gezondheid en preventie. Onze insteek is om de inwoners in de regio te ondersteunen bij gezond leven en gezond oud worden. We doen dit onder andere met preventieve zorg, gezondheidsprogramma s en cursussen op het gebied van een gezonde leefstijl. Nadere details zijn te vinden in de tabellen DigiMV www.jaarverslagenzorg.nl 9
2.3.1 Werkgebieden Nr. Regio Ja/nee 9 Nijmegen ja 10 Utrecht ja 25 Waardenland ja 27 West Brabant ja 2.3.2 Samenwerkingsrelaties en belanghebbenden Rivas ziet, als maatschappelijk betrokken organisatie, samenwerking met anderen als een belangrijke voorwaarde om de zorg cliënt- en kwaliteitsgericht aan te kunnen bieden. Binnen samenwerkingsverbanden komen kennis en kunde van de respectievelijke deelnemers op een gelijkwaardige manier samen, ten gunste van de cliënt. Rivas besteedt dan ook veel aandacht aan goede relaties met eerstelijn-groepen zoals de huisartsen en collegaorganisaties als het Albert Schweitzer ziekenhuis in Dordrecht. Een bijzondere vorm van regionale samenwerking is De Gezonde Regio. Maatschappelijk ondernemen is ook samenwerken met anderen en investeren in de toekomst. Dat doet Rivas met tal van partijen: gemeenten, woningcorporaties en andere zorgaanbieders; scholen en bedrijven; cliëntenraden, patiëntenverenigingen en vrijwilligersorganisaties. 10
Deze samenwerking concretiseert zich onder meer op de volgende manieren: De Gezonde Regio Een vitale samenleving is de beste garantie dat de zorg ook in de toekomst betaalbaar en toegankelijk blijft. Daarom investeert Rivas samen met de zorgverzekeraar in preventieve zorg die mensen helpt gezond(er) te worden of te blijven. Samenwerkingsverband De Gezonde Regio is hiervan een voorbeeld. Binnen De Gezonde Regio werken de GGD, de Vereniging van Ondernemende Huisartsen, Yulius (geestelijke gezondheidszorg), zorgverzekeraar VGZ en Rivas samen, met als doel de gezondheid van de regionale bevolking te bevorderen. De Gezonde Regio werkt aan het verbeteren van de gezondheid van de inwoners in de regio Zuid-Holland Zuid. De Gezonde Regio heeft een projectmatige aanpak voor haar werkzaamheden en voert de projecten en activiteiten zoveel als mogelijk uit in samenwerking met regionale en lokale partners. Zoals sportverenigingen, gemeenten, scholen, MKB (groente & fruit), welzijnsorganisaties en kinderopvang. De kracht van het samenwerkingsverband is de bereidheid om samen te bouwen aan gezondheid, waarbij De Gezonde Regio kan terugvallen op de jarenlange ervaringen, hoogwaardige kwaliteit van zorg en behandeling bij de aangesloten organisaties. Zie ook www.degezonderegio.nl. Samenwerking met het Albert Schweitzer ziekenhuis te Dordrecht Rivas Zorggroep en het Albert Schweitzer ziekenhuis werken al jaren samen, zoals bij het inkopen van materialen, kennis delen en uitwisseling van personeel. Beide partijen willen, met het oog op de toekomst, met elkaar verder als strategische samenwerkingspartners in de regio. Daarbij gaat het hen om het medisch-inhoudelijke, het medisch ondersteunende, de ketenzorg en de bedrijfsvoering. Schaalvergroting maakt samen sterk, wat de zorgaanbieders nieuwe mogelijkheden biedt in de dynamische zorgmarkt. In 2011 hebben Rivas Zorggroep, het Albert Schweitzer ziekenhuis en de respectievelijke Verenigingen Medische Staf van beider ziekenhuizen, een Intentieovereenkomst tot samenwerking ondertekend. Zo wordt inmiddels op bijna alle vakgebieden samengewerkt. Revalidatie: samenwerking met RC Rijndam De samenwerking met Rijndam op het gebied van de medisch specialistische revalidatie in het Beatrixziekenhuis is in het verslagjaar voortgezet. Rivas heeft een aantal ambities op het gebied van revalidatie: zowel de medisch specialistische revalidatie als de reactivering en ouderenrevalidatie in verpleeg- en verzorgingshuizen. Netwerkbijeenkomsten (voorheen Pact van Bleskensgraaf) De netwerkorganisatie Pact van Bleskensgraaf is in het verslagjaar beëindigd. De betrokken partijen zetten hun overleg voort in zgn. netwerkbijeenkomsten. De gemeenten in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden, zorgvragersorganisaties, wooncorporaties, zorginstellingen en welzijnsorganisaties, zorgverzekeraar en zorgkantoor bespreken uitbreiding en vernieuwing van het woningbestand, versterking van welzijn en leefbaarheid en de wijze waarop zorg thuis aan ouderen en mensen met een handicap geleverd wordt. 11
Drechtzorg Drechtzorg is een samenwerkingsverband van thuiszorg, ziekenhuis, huisartsen, revalidatiecentrum, verpleeg- en verzorgingshuizen, GGZ, gehandicaptenzorg, GGD en apotheken. De 30 lidorganisaties vormen gezamenlijk Drechtzorg. De doelstelling van Drechtzorg is het bevorderen van continuïteit, samenhang en doelmatigheid in patientenzorg in de regio Waardenland. Drechtzorg organiseert de kennisuitwisseling en samenwerking tussen zorgprofessionals vanuit het perspectief van de zorgvrager. Organisaties werken in wisselende samenstellingen aan projecten, netwerken en andere initiatieven. Rivas Zorggroep neemt deel aan een aantal projecten. Zie voor een beschrijving van de projecten en meer informatie over Drechtzorg: http://www.drechtzorg.nl/. Huisartsen Rivas Zorggroep onderstreept het belang van een goede relatie met haar verwijzers. De huisartsen zijn een grote en belangrijke groep voor Rivas Zorggroep, zowel voor het ziekenhuis als de Zorg thuis. Ook participeren zij via de Vereniging Ondernemende Huisartsen (VOH) in De Gezonde Regio. Naast de individuele cliëntcontacten, brengt Rivas Zorggroep een periodieke nieuwsbrief (Infomail) uit, gericht aan de huisartsen in de regio. Infomail besteedt aandacht aan nieuws, ontwikkelingen, producten/diensten en achtergronden voor zover deze (een onderdeel van) Rivas Zorggroep betreffen en relevant (kunnen) zijn voor huisartsen. Het contact met de huisartsen wordt verder ondersteund met onder meer regelmatige thema- en studiebijeenkomsten. Careyn Rivas Zorggroep en Careyn hebben de afgelopen jaren naar volle tevredenheid invulling gegeven aan de zorg voor kinderen tot 4 jaar en kunnen ook tegemoet komen aan de wens voor een integrale jeugdgezondheidszorg voor kinderen van 0 tot 19 jaar. De GGD houdt namens de gemeenten in de regio Zuid-Holland Zuid toezicht op de kwaliteit van de jeugdgezondheidszorg. 12
3. Bestuur, toezicht en bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1 Besturingsmodel De directie van Rivas Zorggroep fungeert als bestuur in het zogenaamde raad-vantoezichtmodel. De directie is verantwoordelijk voor het leidinggeven aan en organiseren van Rivas Zorggroep op hoofdlijnen. De directie heeft alle bestuurlijke bevoegdheden voor zover deze niet statutair zijn toegekend aan de Raad van Toezicht en met inachtneming van de statutaire goedkeuringsrol van de Raad van Toezicht, de wettelijke bevoegdheden van respectievelijk ondernemingsraad en (centrale) cliëntenraad en de bepalingen in het reglement voor de Raad van Toezicht en het reglement voor de directie. De directie is bestuurder in de zin van de Wet op de Ondernemingsraden. De Raad van Toezicht houdt toezicht op het beleid van de directie en op de algemene gang van zaken binnen Rivas Zorggroep. De Raad van Toezicht staat de directie met advies terzijde. De Raad van Toezicht toetst of de directie bij haar beleidsvorming en de uitvoering van haar bestuurstaken oog houdt op het belang van de organisatie in relatie tot de maatschappelijke functie van Rivas Zorggroep en een zorgvuldige en evenwichtige afweging heeft gemaakt van de belangen van allen die bij Rivas Zorggroep betrokken zijn. Bestuur en toezicht zijn gebaseerd op de statuten, het reglement voor de Raad van Toezicht en het directiereglement. 3.2 Raad van Bestuur / Directie 3.2.1 Samenstelling Raad van Bestuur Naam Bestuursfunctie Aandachtsgebieden P.H.E.M. de Kort Voorzitter Directie Corporate Control Marketing & Communicatie Rivas Advies Rivas Service Bedrijf Sector Verkoop & Cliëntenservice Vastgoed C.M. Heijblom, arts Directeur Regio's (Zorg Thuis, Woonzorgcentra, Verpleeghuizen) Sector Behandeling & Begeleiding Sector Maatschappelijke Dienstverlening/ Jeugdgezondheidszorg/ Kraamzorg Sector Huishoudelijke Zorg mw. drs. M.H. Lormans Directeur Beatrixziekenhuis Patiëntenlogistiek Nadere details zijn te vinden in de tabellen DigiMV www.jaarverslagenzorg.nl 13
3.2.2 Directiereglement Het directiereglement van Rivas Zorggroep is vastgesteld door de directie en goedgekeurd door de Raad van Toezicht van Rivas Zorggroep. Kernelementen zijn: De directie heeft als taak het leidinggeven aan en organiseren van Rivas Zorggroep op hoofdlijnen, waaronder begrepen: externe strategie en synergiebevordering, inclusief externe vertegenwoordiging van de organisatie; alle zaken die betrekking hebben op de beleidsvoorbereiding en vaststelling, de uitwerking, uitvoering en implementatie van het vastgestelde beleid en de periodieke toetsing ervan; de ontwikkeling van de organisatie en de daarbij behorende organisatieconcepten; de bewaking van de realisatie van de organisatiedoelstellingen; formele werkgeversrol; beslissingen met betrekking tot de budgettoewijzing en de afzonderlijke beleidsplannen van de, regio s en ziekenhuis en centrale ondersteunende diensten; toezicht op het management van de organisatieonderdelen; het voeren van overleg met adviesorganen; en is verantwoordelijk voor het reilen en zeilen van de hele organisatie. In het directiereglement zijn verder bepalingen opgenomen omtrent: taken en bevoegdheden van het statutair bestuur van de stichting; samenstelling en benoeming van de directie; voorzitter; eindverantwoordelijkheid; functioneren directie; beleidsvorming; vergaderingen; besluitvorming; verantwoording- en informatieplicht; waarneming en bereikbaarheid; overleg. 14
3.3 Raad van Toezicht 3.3.1 Samenstelling Raad van Toezicht Opgave van geslacht, beroep, hoofdfunctie, nevenfunctie(s) voor zover relevant voor de vervulling van de taak, tijdstip eerste benoeming en lopende termijn waarvoor de toezichthouder is benoemd. Naam Functie 1 e benoeming Benoemingstermijn Drs. D. Louter, Voorzitter Waerthove Tot 01-01-2015 Ir. J. Glimmerveen MBA MSc, Plv. Voorzitter 01-01-2006 Tot 01-01-2014 Mw. drs. L. van Breugel, Lid 29-09-2009 Tot 29-09-2013 B.J.M. Deitmers Lid Waerthove Tot 01-01-2015 arts, MBA, Mw. G.J. Derksen, Lid 29-09-2009 Tot 29-09-2013 Mr. G.A.F.M. Wouters Lid Woonzorg / Rivas Tot 01-01-2015 MV Hoofdfunctie per 31-12-2012 Nevenfuncties per 31-12-2012 Drs. D. Louter, M Directeur/eigenaar Dirk Louter Advies en Management BV Voorzitter bestuur Coöperatie U.A Energy Fast Forward (EFFWD) Lid en plv. vz. RvT Vereniging Christelijk Voortgezet Onderwijs Rotterdam (CVO-R) Voorzitter Bestuur Christelijk Voortgezet Onderwijs Alblasserwaard-West (CVO-AW) Bestuurslid (+ secr.) Stichting B.E.P. (Beeldend Economische Projecten) te Rotterdam Lid bestuur Stichting CCHO (fonds voor ondermerschap en onderwijs) Voorzitter bestuur beheerstichting CHRIVO Ir. J. Glimmerveen MBA MSc, M Commissaris (oud-directeur) Nedstaal BV Eigenaar Ruigenhil Vastgoed BV Vennoot Psychologenpraktijk Perspectief Mw. drs. L. van Breugel V Directeur Arbo Unie B.J.M. Deitmers arts, MBA, M Directeur a.i. Regionaal Geestelijke Gezondheidszorg Centrum (Rgc) Zeeuws- Vlaanderen Lid Raad van Toezicht Stichting ActiVite Mw. G.J. Derksen V Algemeen directeur Avelingen Groep Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Dromen van Landgoed Groot Zwaaftink Lid commissie Arbeidszaken Cedris Voorzitter bestuur Stichting Leonardo Office Mr. G.A.F.M. Wouters M Seniorrechter rechtbank Dordrecht Secretaris De Groote Sociëteit te Gorinchem Per 1 januari 2013 zijn afgetreden als lid van de Raad van Toezicht de heer B.J.M. Deitmers, arts MBA en de heer mr. G.A.F.M. Wouters. Per 1 januari 2013 zijn benoemd als lid van de Raad van Toezicht heer M.J.W. Bontje en de heer mr. H.C. Naves. 15
3.3.2 Verantwoording van de Raad van Toezicht over zijn in het verslagjaar verrichte werkzaamheden De Raad van Toezicht vergadert enkele malen per jaar. De Raad van Toezicht spreekt jaarlijks in een themabijeenkomst over Kwaliteit en Veiligheid. De Raad van Toezicht voert jaarlijks een gesprek met de accountant. De Raad van Toezicht legt jaarlijks diverse werkbezoeken af. Daarbij worden verschillende locaties bezocht en laat de Raad van Toezicht zich informeren over een bepaalde kwestie, project of ontwikkeling. De diverse commissies van de Raad van Toezicht hebben conform hun opdracht werkzaamheden uitgevoerd. De Financiële Commissie heeft in het verslagjaar enkele malen vergaderd. De Financiële Commissie heeft gesproken met de accountant. De Financiële Commissie heeft de besluitvorming van de Raad van Toezicht voorbereid op de navolgende onderwerpen: Jaardocument, Begroting en Beleidsplan Financiering. De Werkgeverscommissie heeft in het verslagjaar enkele malen vergaderd. De Werkgeverscommissie heeft gesproken met de directie. De Werkgeverscomissie heeft volgens mandaat de werkgeversaspecten van de Raad van Toezicht jegens de directie uitgevoerd. De vaste delegatie voor overleg medezeggenschapsorganen heeft gesprekken gevoerd met resepectievelijk de Ondernemingsraad en de Centrale Cliëntenraad. De Voordrachtscommissie is in het verslagjaar tweemaal bij elkaar geweest naar aanleiding van het verzoek van de Raad van Toezicht een voordracht te doen voor een nieuw lid van de Raad van Toezicht per 1 januari 2013. De voordrachtsprocedure voor twee nieuwe leden is in 2012 afgerond. Op advies van de tijdelijke Werkgroep Governancecode zijn in het verslagjaar statuten en regelingen van Rivas Zorggroep aangepast. De Raad van Toezicht heeft in het verslagjaar een Informatieprotocol vastgesteld. 3.3.3 Besprekingen met de Raad van Bestuur waarin aan de orde is gesteld: de strategie en de voornaamste risico s verbonden aan de zorgorganisatie, de uitkomsten van de beoordeling door de Raad van Bestuur van de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen alsmede eventuele significante wijzigingen daarin De Raad van Toezicht hecht zijn goedkeuring aan de meerjarenstrategie van de organisatie. Verder worden jaarplan, begroting en jaarverslag door de Raad van Toezicht goedgekeurd. De prestaties van de organisatie worden elk kwartaal in de vorm van managementrapportage aan de Raad van Toezicht voorgelegd. Daarbij hebben de volgende aspecten bijzondere aandacht: de resultaten van de organisatie en per regio/sector/dienst; de opbrengsten van de organisatie en per regio/sector/dienst; de aantallen personeel van de organisatie per regio/sector/dienst. In genoemde stukken worden de voornaamste risico s verbonden aan de zorgorganisatie benoemd, de uitkomsten van de beoordeling door de raad van bestuur van de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen alsmede eventuele significante wijzigingen daarin. 16
3.3.4 De hoofdlijnen van de governancestructuur van de zorgorganisatie, mede aan de hand van de principes die in de Zorgbrede Governancecode zijn genoemd Waarborging deskundigheid Artikel 10, lid 7 van de Statuten van Stichting Zorggroep bepaalt: Het profiel van de leden van de Raad van Toezicht kenmerkt zich door een brede maatschappelijke ervaring. De individuele leden zijn in staat om vanuit hun achtergrond en beroepsmatige bezigheid een concrete bijdrage te leveren aan het toezicht op de directie. Van ieder der leden van de Raad van Toezicht wordt verwacht dat zij zich blijven verdiepen in de ontwikkelingen op het gebied van de gezondheidszorg in het algemeen en de zorgfunctie van de stichting in het bijzonder en dat zij maatschappelijk actief zijn. In een Profielenmix is per zetel een specifieke detaillering naar achtergrond, discipline en deskundigheid geformuleerd. Hierin zijn ook specifieke eigenschappen en kwaliteiten geformuleerd die worden verwacht van de voorzitter van de Raad van Toezicht. De leden van de Raad van Toezicht hebben allen affinitieit en op diverse manieren kennis en ervaring met de zorg en/of daaraan gelieerde maatschappelijke terreinen. Twee leden van de Raad van Toezicht zijn werkzaam in de gezondheidszorg. Waarborging onafhankelijkheid Deze borging is statutair als volgt vastgelegd: Artikel 10, lid 8 van de Statuten Stichting Rivas Zorggroep bepaalt: Alle leden van de Raad van Toezicht oefenen hun functie uit zonder last of ruggespraak. Artikel 10, lid 10 van de Statuten Stichting Rivas Zorggroep bepaalt: Leden van de Raad van Toezicht dienen te voldoen aan de volgende voorwaarden: 1. zij mogen niet in dienst zijn van de stichting of personen zijn die regelmatig in of ten behoeve van de aan de stichting verbonden instellingen arbeid verrichten; 2. zij mogen niet zijn bestuurders en personen in dienst van een organisatie welke pleegt betrokken te zijn bij de vaststelling van de arbeidsvoorwaarden of de toelatingsvoorwaarden van de onder a bedoelde personen; 3. zij mogen niet persoonlijk of via een rechtspersoon waarin zij een aanmerkelijk belang in de zin van de Wet op de Inkomstenbelasting hebben, betrokken zijn bij het leveren van goederen en/of diensten aan de stichting of diens organen; 4. zij mogen niet zijn medische specialisten werkzaam binnen of ten behoeve van het verzorgingsgebied van de stichting; 5. zij mogen niet een zodanig andere functie bekleden dat het lidmaatschap van de Raad van Toezicht kan leiden tot onverenigbaarheid dan wel strijdigheid van deze functie met het belang van de stichting dan wel tot ongewenste vermenging van belangen. Artikel 11, lid 1 van de Statuten Stichting Rivas Zorggroep bepaalt: Het functioneren van een lid van de Raad van Toezicht wordt gekenmerkt door integriteit en onafhankelijke opstelling. Dit betekent dat hij in de uitoefening van de functie op geen enkele wijze belang heeft bij de stichting. 3.3.5 Vermelding dat de zorgorganisatie de principes van de Zorgbrede Governancecode heeft opgevolgd en naleeft en zo niet waarom niet en op welke punten zij met welke vervangende regels daarvan afwijkt Rivas Zorggroep hanteert de Zorgbrede Governancecode. Deze code is mede basis voor de verantwoording in het Jaarverslag. 17
In beginsel past Rivas Zorggroep de code toe. Op enkele aspecten is de navolgende uitleg van toepassing: De Raad van Toezicht heeft geen goedkeuringsbemoeienis met de respectieve reglementen van de Ondernemingsraad, Centrale Cliëntenraad en het Document Medische Staf. In het Jaarverslag wordt geen opgave gedaan van de leeftijd der toezichthouders. De Raad van Toezicht spreekt jaarlijks met de extern accountant. Dit gesprek vindt niet noodzakelijkerwijs plaats ter gelegenheid van de vergadering waarin over de jaarrekening wordt gesproken en besloten. De term 'maatschappelijke onderneming' komt niet als zodanig terug in de regelingen van Rivas Zorggroep. De Raad van Toezicht evalueert zijn functioneren jaarlijks. Niet per se buiten de aanwezigheid van het bestuur. Een lid van de Raad van Toezicht treedt volgens rooster, doch uiterlijk vier jaar na zijn benoeming af. Een aftredend lid van de Raad van Toezicht is éénmaal herbenoembaar volgens een in het reglement van de Raad van Toezicht vastgelegde procedure. In naar het oordeel van de Raad van Toezicht uitzonderlijke omstandigheden, is een lid ook tweemaal herbenoembaar. 3.3.6 Het beleid aangaande de bezoldiging van het bestuur De Raad van Toezicht is statutair bij uitsluiting bevoegd tot het vaststellen van de rechtspositie en de arbeidsvoorwaarden van de directie. De Raad van Toezicht betrekt bij besluiten omtrent de bezoldiging van het bestuur de adviezen van de NVTZ (Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in de Zorg). 3.3.7 Informatieprotocol In het verslagjaar hebben directie en Raad van Toezicht inhoudelijk gesproken over een Informatieprotocol. De Raad van Toezicht is voor de informatievoorziening in belangrijke mate afhankelijk van de directie. In het informatieprotocol worden afspraken over de informatievoorziening vastgelegd. Kaderstellend daarbij zijn de Governancecode 2010 en het Toezichtkader Bestuurlijke verantwoordelijkheid voor kwaliteit en veiligheid van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Initiatief en verantwoordelijkheid voor de rapportage ligt bij de directie. Aan de basis van het informatieprotocol ligt de Planning & Control cyclus van Rivas Zorggroep. De informatie geeft de directie de mogelijkheid zich te verantwoorden aan de Raad van Toezicht. De informatiebehoefte van de Raad van Toezicht ligt vooral op strategisch beleidsniveau en is gerelateerd aan de uiteindelijke doelen / beoogde effecten van Rivas Zorggroep en de strategieën om die te bereiken. De Raad van Toezicht heeft het Informatieprotocol in 2012 vastgesteld. 18
3.4 Bedrijfsvoering 3.4.1 Planning & Control cyclus De Planning & Control cyclus is leidend voor de bedrijfsvoering en is beleidsmatig en financieel ingericht. Op basis van het meerjarenbeleidsplan wordt jaarlijks een planbrief en vervolgens een jaarplan en een begroting opgesteld voor Rivas Zorggroep. De planbrief geeft de beleidsuitgangspunten en de financiele kaders voor de jaarplannen en deelbegrotingen van het ziekenhuis, de regio s en sectoren en de diensten en staven. Het jaarplan en de begroting van Rivas Zorggroep behoeven de goedkeuring van de Raad van Toezicht. Gedurende het jaar worden de voortgang van de exploitatie en het jaarplan gevolgd in de maand- en kwartaalrapportages en in de balanced scorecard. De maand- en kwartaalrapportages geven in detail en op hoofdlijnen een overzicht van de exploitatie, productiestromen en personele inzet. De balanced scorecard geeft een overzicht van de stand van zaken van meer inhoudelijke / kwalitatieve doelstellingen. Beide rapportages worden besproken in het kwartaaloverleg tussen directie, hoofden ziekenhuis en regio- en sectormanagers. Indien nodig worden maatregelen genomen om bij te sturen. Na afloop van het jaar wordt de jaarrekening opgesteld. De uitkomst van de jaarrekening en achterliggende evaluaties zijn input voor de planbrief van volgend jaar, waarin ook eventuele bijstellingen van het meerjarenbeleidsplan worden opgenomen. De jaarrekening wordt dusdanig opgesteld dat het vermogen en het resultaat (per zorgvorm) een getrouw beeld van de werkelijkheid geeft. De jaarrekening en het jaarverslag zijn beide in overeenstemming met de regeling Verslaggeving WTZi en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving Zorg. De jaarrekening wordt door de accountant gecontroleerd. Op basis van deze controles geeft de accountant een controleverklaring af en wordt een accountantsverslag verstrekt. Gedurende het jaar voert de accountant een interimcontrole uit, waarin de meest relevante en kritische processen worden onderzocht. Er wordt verslag uitgebracht via een managementletter. De adviezen in de managementletter worden zoveel mogelijk opgevolgd om de bedrijfsvoering verder te verbeteren. De accountant brengt verslag uit aan de Raad van Toezicht. 3.4.2 Interne Controle (AO/IC) Om de bedrijfsvoering te optimaliseren en ter voorbereiding op de externe controle is de Administratieve Organisatie en Interne Controle (AO/IC) functie ingericht. Deze functie is belegd bij de afdeling Corporate Control zodat interne controles op een onafhankelijke manier kunnen worden uitgevoerd. Vanuit deze functie wordt geadviseerd over procescontroles en worden interne controles uitgevoerd. De interne controles zijn erop gericht om te voldoen aan vigerende wettelijke regelingen AO/IC-zorgaanbieders en om procesverbeteringen te identificeren. Verantwoordingsdocumenten AWBZ, DBC en overige zorgproducten (en WMO) In de regelgeving rondom de verantwoordingsdocumenten voor de AWBZ en DBC en overige zorgproducten worden de minimale eisen geformuleerd ten aanzien van de Administratieve Organisatie en de Interne Controle rondom de declaratie en facturatie. Bij de verantwoordingsdocumenten AWBZ en DBC en overige zorgproducten over 2012 zijn door de accountant goedkeurende accountantsverklaringen afgegeven. 19