Designwal Essay leerjaar 4 kwartaal 1 Michel Janse
Designwal Een geluidswal als icoon. Dat is de geluidswal langs de A2, in 2005 omgetoverd tot gestroomleinde luxe autodealer. De automobilisten konden zich al enige tijd verbazen over de kronkeling in de geluidswal, dat dus een dealer blijkt. Het ontwerp van Kas Oosterhuis werd in 2006 bekroond als winnaar Ontwerp voor de openbare ruimte van de Nederlandse Designprijs. De Nederlandse Designprijs uit waardering aan het feit dat het gebouw verzonnen lijkt te zijn bij een snelheid van 120 kilometer per uur. De vormentaal van het gebouw sluit goed aan bij de belevingswereld van de automobilist, zo luid een deel van de beoordeling. Ook een belangrijk punt in de beoordeling is de bruikbare ICT koppeling tussen ontwerp, fabricage en montage. Kas Oosterhuis (1951) heeft dit icoon ontworpen. Oosterhuis is sinds 2000 praktijkhoogleraar Architectonisch Ontwerpen aan de faculteit bouwkunde. Een belangrijk aspect in zijn ontwerpen is de gebruiksmogelijkheden van ICT in het ontwerpproces en de invloed van die digitalisering op het vakgebied heeft. Naast de Hessing Cockpit kwamen onder andere het Zoutwaterpaviljoen op Neeltje Jans en het Web van Noord Holland voor de Floriade van zijn bedrijf ONL bv te Rotterdam. Na de kennismaking met de ontwerper Kas Oosterhuis ben ik nog wat van zijn werk gaan bekijken. Als je het Web van Noord Holland en het Zoutwaterpaviljoen bekijkt zie ik duidelijke overeenkomsten in het ontwerp met de Hessing Cockpit. Alle gebouwen zijn gestroomlijnd, stralen een bepaalde snelheid uit. Je kunt eigenlijk in één oogopslag zien dat de gebouwen van dezelfde hand komen. Dit geeft een ontwerp een identiteit naar mijn idee en vind ik bewonderingswaardig. In 2006 werd de Hessing Cockpit in Acoustic Barrier, zoals het icoon volledig genoemd wordt, bekroond met de Nederlandse Designprijs in de catagorie Ontwerp voor de openbare ruimte. Ik ben zelf al vele keren langs het gebouw op de ring Utrecht gereden en waardeerde het altijd voor zijn uitstraling. Na een paar keer kwam ik erachter dat het een autodealer huisveste. Als ik zelf een ontwerp moet beoordelen vind ik twee aspecten belangrijk, eerste indruk (uitstraling) en functionaliteit. Een eerste indruk kan je nooit herkanst worden en zo n eerste indruk vind ik dus enorm belangrijk. Als de eerste indruk mij bevalt ga ik altijd meteen opzoek naar de functionaliteit. Zo zit ik in elkaar, iets moet bruikbaar, handig, effectief zijn of een oplossing bieden. Als het aan deze eisen voldoet kan ik het object waarderen of mooi vinden. Ik kan ook wel iets mooi vinden zonder functionaliteit, maar het ontbreekt dan toch meestal aan waardering. Terug naar de Hessing Cockpit in Acoustic Barrier. Zoals ik al zei kom ik regelmatig langs dit gebouw en koesterde al langer bewondering voor de uitstraling ervan. In het begin wist ik echter nog niet waar het voor stond, of waar het gebouw voor diende. Op een gegeven moment kwam ik met iemand in gesprek die mij dit kon vertellen, waarna ik nog wat meer heb opgezocht. De functionaliteit als auto dealer van luxe merken als Bentley, Bugatti, Lamborghini, Rolls Royce, Maserati en Lotus vind ik prachtig. Vooral de overeenkomst, een gebouw dat snelheid uitstraalt langs een snelweg waar luxe auto s verkocht worden is zeer doeltreffend. Momenteel wordt de gehele A2 op dat gedeelte van de Ring Utrecht verbouwd, als straks alles af is denk ik dat het een prachtig Opdracht 2 Nederlandse designprijs Pagina 2
plaatje geeft. Hessing heeft met deze locatie een uniek icoon als verkooppunt van deze exclusieve merken auto s. Een artikel in de Volkskrant verteld dat het interieur zo ongeveer het tegenovergestelde is van de buitenkant van het gebouw. Het wordt bestempeld als grof en industrieel. Oosterhuis treft hier geen blaam, het interieur komt van de hand van Meyer en Van Schooten, maar het is wel jammer dat een gebouw dat zo om zijn ontwerp geprezen wordt er aan de binnenkant niet goed vanaf komt. Als ik alles op een rij zet vind ik dat de ontwerp met dit gebouw deze prijs terecht gewonnen heeft. Het gebouw wordt dan ook terecht een uniek icoon genoemd. Als functionaliteit en design elkaar zo doelstreffend de hand schud als in dit geval, kan ik het alleen maar waarderen. Dat de binnenkant er minder goed vanafkomt is niet van belang in mijn mening. Opdracht 2 Nederlandse designprijs Pagina 3
Opdracht 2 Nederlandse designprijs Pagina 4
Web van Noord Holland Zoutwaterpaviljoen Opdracht 2 Nederlandse designprijs Pagina 5
Bronvermelding [1] De Vries, M., Lotussen en Lamborghini's boven de A2 op:http://zoek.volkskrant.nl/artikel?text =hessing%20a2&fdoc=0&sort=presence&prd=20y&sec=%2a&so=%2a&dat=%2a&adoc=1 (5/11/2005). Geraadpleegd op 31/10/2007 [2] Hessing informatie op: http://www.hessing.nl/ geraadpleegd op 31/10/2007 [3] Nederlandse designprijs op: http://nldp.edc.nl/nederlandsedesignprijzen/winners/?m=2006 geraadpleegd op 31/10/2007 [4] Kas Oosterhuis informatie op: http://www.tudelft.nl/live/pagina.jsp?id=1da7f703 9eb7 4617 8cd9 e994145ad266&lang=nl geraadpleegd op 31/10/2007 Gegevens object: Winnaar Ontwerp voor de Openbare Ruimte 2006 Naam: Hessing Cockpit in Acoustic Barrier Ontwerper(s): Kas Oosterhuis Ontwerpstudio: ONL [Oosterhuis_Lénárd] Opdrachtgever: twee opdrachtgevers: Hessing Holding bv, Projectbureau Leidsche Rijn Opdracht 2 Nederlandse designprijs Pagina 6