Catelijne Wierenga GGD Gooi & Vechtstreek Postbus 251 1400 AG BUSSUM Datum 21 mei 2013 Uw brief d.d. Uw kenmerk Ons kenmerk Inlichtingen bij Catelijne Wierenga Telefoonnummer (035) 6926272 Afdeling Jeugdgezondheidszorg Bijlage(n) 4 1 Onderwerp: Rechtstreeks verwijzen door de jeugdartsen Geachte collega, Hierbij willen wij u informeren over ons voornemen om per september 2013 regionaal over te gaan tot het rechtstreeks verwijzen door onze jeugdartsen naar een aantal specialisten in de 2 e lijn. In 2012 bent u reeds via de GHO-GO dmv bijgevoegde notitie (bijlage 1) geïnformeerd over dit voornemen. Onze jeugdartsen verwijzen al geruime tijd rechtstreeks naar de groeipoli, het RCKJP en het audiologisch centrum. Daarnaast is in Huizen ervaring opgedaan met het rechtstreeks verwijzen naar specialisten in de 2 e lijn bij verdenking op een dysplastische heupontwikkeling en visusafwijkingen. Nu de grootste zorgverzekeraar in onze regio de jeugdarts ook heeft opgenomen in haar polisvoorwaarden kan het rechtstreeks verwijzen door jeugdartsen regionaal uitgebreid worden. In overleg met Frank Oostendorp, vice voorzitter van de GHO-GO, zijn randvoorwaarden voor het rechtstreeks verwijzen besproken en vastgesteld. Rechtstreeks verwijzen zal plaatsvinden voor indicaties waarbij in de 1 e lijn geen aanvullende diagnostiek en/of behandeling voorhanden is. Dit geldt onder andere voor visusafwijkingen of een dysplastische heupontwikkeling. Het ontlast u en het is klantvriendelijker voor ouders en voorkomt onnodige vertraging. In bijlage 2-4 vindt u de verwijsindicaties en criteria. U wordt op de hoogte gebracht door middel van een kopie van de verwijsbrief. Aan de specialist zal worden gevraagd om zowel de verwijzende jeugdarts als u op de hoogte te stellen van de uitkomst van het onderzoek of de behandeling. Voor indicaties waarbij u wel verder onderzoek kan verrichten en/of een behandeling kan instellen, zullen de verwijzingen uiteraard nog steeds naar u blijven plaatsvinden. 1 Bijlage(n) : Notitie rechtstreeks verwijzen 2012, Verwijscriteria per verwijsindicatie, Tabel verwijscriteria visus, Stroomschema DHO.
GGD Gooi & Vechtstreek - 21 mei 2013 Pagina 2 van 2 Uiteraard kunt u ook naar ons verwijzen cq met ons overleggen voor begeleiding bij onder andere ziekteverzuim, zindelijkheidsproblematiek en opvoedingsproblemen. Wij hopen dat hierdoor de samenwerking tussen huisartsen en jeugdartsen verder verbetert. Na een half jaar zullen we onze nieuwe werkwijze evalueren. Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben, dan kunt u mailen naar: C.wierenga@ggdgooi.nl Met collegiale groet, Catelijne Wierenga- van der Hoeven Stafarts jeugdgezondheidszorg, arts Maatschappij & Gezondheid
Notitie Rechtstreeks verwijzen C.J. Wierenga- van der Hoeven, stafarts JGZ 0-19 Januari 2012 Jaarlijks worden zo n 112.000 kinderen van 0-19 jaar vanuit de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) verwezen 1. Een groot deel van deze verwijzingen is bestemd voor de klinisch specialist. Op veel plaatsen in het land is al ruime ervaring met rechtstreeks verwijzen (Kennemerland; Amsterdam; Noord-Oost Brabant etc etc) De ervaring leert dat rechtstreekse verwijzing door de jeugdarts naar de klinisch specialist voor bepaalde kinderen met bepaalde aandoeningen leidt tot een efficiëntere en kortere verwijsroute die minder belastend is voor ouders, kinderen en huisartsen 2. Zorgverzekeraars Nederland (ZN) heeft in 2007 een modelpolis opgenomen waarin de jeugdarts erkend wordt als verwijzer voor 2 e lijns gezondheidszorg en GGZ. Veel verzekeraars hebben dit in hun polisvoorwaarden overgenomen. Voorwaarden: Rechtstreekse verwijzing van de JGZ naar de 2e lijn is alleen zinvol als verwijzing via de huisarts geen meerwaarde biedt wat betreft diagnostiek en behandeling. De huisarts wordt geïnformeerd over alle verwijzingen van de JGZ naar de 2e lijn door middel van een kopie van de verwijsbrief aan de specialist. De huisarts ontvangt tevens een afschrift van de brief van de specialist aan de jeugdarts. Bij complexe en acute situaties en bij situaties waarbij twijfel aanwezig is, vindt overleg plaats tussen jeugdarts en de huisarts. Huisartsen en jeugdartsen moeten elkaar kennen of in ieder geval weten te vinden. Rechtstreekse verwijzing vindt plaats op basis van richtlijnen, Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraken (LESA s 3 ) en interdisciplinaire werkafspraken 4. Rechtstreekse verwijzing vindt alleen plaats door jeugdartsen die minimaal één jaar werkervaring hebben in de JGZ en die voldoen aan de wettelijke opleidingseisen. Ervaringen tot nu toe: Rechtstreekse verwijzing naar de oogarts (bij visusstoornissen), kinderarts (bij hartafwijkingen (souffles), groei-, ontwikkelingsstoornissen en voedingsproblemen) en radioloog/orthopeed (bij dysplastische heupontwikkeling) is goed mogelijk zonder dat het aantal verwijzingen door de jeugdarts toeneemt. In gebieden waar rechtstreeks wordt verwezen vindt minder delay en uitval in het verwijstraject plaats. In gebieden waar rechtstreeks wordt verwezen is het aantal verwijzingen naar de huisarts met ongeveer 30% afgenomen ten gevolge van rechtstreeks verwijzen. Rechtstreekse verwijzing leidt tot betere terugrapportage van medisch specialisten aan de jeugdarts en draagt daarmee bij tot kwaliteitsverbetering van de verwijzing door de jeugdarts. Rechtstreeks verwijzen is makkelijker voor ouders en kinderen 5. 1 In de G&V gaat het om ongeveer 1050 verwijzingen op jaarbasis, waarvan het merendeel naar de huisarts wordt verwezen. Er zijn ongeveer 2400 geboortes per jaar in onze regio en we hebben rond de 46000 kinderen (0-19) in zorg. 2 Medisch Contact 16 februari 2007 en TNO rapport rechtstreeks verwijzen naar de 2 e lijn 2006 3 LESA s: kindermishandeling; kleine lengte; visuele stoornissen; dysplastische heupontwikkeling en enuresis nocturna 4 Zie ook de handreiking Samenwerking huisarts en jeugdgezondheidszorg van de AJN, NHG en LHV 2008
In regio Gooi-& Vechtstreek is in 2011 laagdrempelig met rechtstreeks verwijzen gestart bij patiënten van groepspraktijk Huizen. Plan: In samenspraak met de huisartsen en klinisch specialisten in de regio afspraken maken mbt het rechtstreeks verwijzen door de jeugdartsen van GGD Gooi- & Vechtstreek (indicaties; terugrapportage; overlegmogelijkheden; contactgegevens etc). Verzekeraars in de regio informeren over deze werkwijze. 5 Rechtstreeks verwijzen door de jeugdarts bij verdenking op DHO, het perspectief van ouders; TSG jaargang 89, 2011 nr 8 pagina 414
Indicaties voor RECHTSTREEKS VERWIJZEN door JGZ naar de 2 e lijn 1. VERWIJSCRITERIA visuele stoornissen Volgens LESA en JGZ-richtlijn opsporing visuele stoornissen 0-19 jaar. Verwijzing naar oogarts (kinderen tot 10 jaar) of opticien (kinderen vanaf 10 jaar 1 ) - Functieafwijkingen van het oog: strabismus, refractieafwijkingen (hypermetropie, myopie, anisometropie of astigmatisme) en amblyopie. - Aangeboren afwijkingen van het visuele systeem: bijvoorbeeld congenitaal cataract, primair congenitaal glaucoom, retinoblastoom, coloboom van de iris en congenitale nystagmus. - Cerebrale visuele stoornissen. Verwijscriteria - Afwijkend Van Wiechen onderzoek: ogen fixeren, binoculaire volgbewegingen (1-2 mnd). - Afwijkingen VOV test (Vroegtijdige Opsporing Visuele stoornissen): uitwendig aspect oog, pupil en pupilreacties, fundusreflex, oogstand, monoculaire en binoculaire volgbewegingen. - Visusbepaling met behulp van APK kaart/landolt C kaart onvoldoende of bij herhaling twijfelachtig 2 2. VERWIJSCRITERIA dysplastische heupontwikkeling 3 Conform de LESA Dysplastische Heupontwikkeling. Indicaties voor beeldvormend onderzoek na de leeftijd van drie maanden - Positieve familieanamnese voor DHO of verschijnselen van coxartrose voor het 45e jaar bij ouders, broers/zussen, ooms/tantes en grootouders. - Stuitligging (gedurende groot deel van) laatste trimester van de zwangerschap en/of bij de bevalling. - Geassocieerde dysmorfieën: torticollis, klompvoet of pes adductus. - Lichte abductiebeperking (< 70 ), verschil in abductie tussen linker- en rechterheup (> 10 ), kniehoogteverschil. Indicaties voor directe verwijzing naar een (kinder)orthopeed ongeacht leeftijd - Ernstige abductiebeperking van één of beide heupen, fors kniehoogteverschil. - Afwijkend looppatroon zoals waggelgang of manklopen, breed perineum en versterkte lendenlordose. Keuze aanvullend onderzoek Leeftijd nul tot zes maanden: echografie eerste keus. Leeftijd ouder dan zes maanden: röntgen eerste keus. 1 In de LESA visuele stoornissen bij kinderen en jongeren wordt geadviseerd om kinderen van 10 jaar en ouder naar de opticien te verwijzen. De praktijk leert dat niet alle opticiens in de regio goed onderzoek bij deze leeftijdsgroep kan uitvoeren en alsnog verwijst naar het ziekenhuis. Wij zullen bij de evaluatie van dit project ook kritisch kijken of deze leeftijdsgrens gehandhaafd moet blijven. 2 Bijgevoegd tabel met verwijscriteria 3 Bijgevoegd stroomschema bij verdenking DHO 1
3. VERWIJSCRITERA kleine lichaamslengte Conform JGZ-richtlijn Signalering van en verwijscriteria bij kleine lichaamslengte. Bij kinderen van 3 tot 10 jaar verwijzen naar kinderarts voor verdere diagnostiek indien: - Lengte < -2,5 SDS. - Lengte tussen -2 SDS en 2,5 SDS in combinatie met één van de volgende punten: Geboortegewicht en/of lengte < -2 SDS voor zwangerschapsduur Lengte > 2 SDS beneden Target Height Afbuigende lengtegroei (afbuiging van >1 SDS) Bij kinderen onder de 3 jaar verwijzen naar kinderarts voor verdere diagnostiek indien: - Lengte < -3 SDS EN geboortegewicht groter of gelijk aan 2500 gram. - Herhaaldelijk (nogmaals meten na een half jaar tot een jaar) een lengte < -2,5 SDS EN geboortegewicht groter of gelijk aan 2500 gram. Bij tekenen van emotionele deprivatie, disproportie of dysmorfe kenmerken kan eerder tot verwijzing worden overgegaan. 2
Stroomschema DHO Familiaire belasting, klinische verdenking óf Stuitligging LT ÉN 6 mnd NB 1 NB 2 ECHO Uitslag afwijkend Uitslag goed NB 3 NB 4 X-foto Radioloog meldt aan ouders Uitslag normaal Uitslag afwijkend Uitslag naar jeugdarts + Kopie HA Uitslag per post naar jeugdarts + Kopie HA Uitslag per post naar jeugdarts + Kopie HA Jeugdarts informeert ouders Jeugdarts informeert ouders en verwijst naar orthopeed NB1: Boven de 6 maanden met afwijkend heuponderzoek direct verwijzen naar de orthopeed. Hij maakt dan indien nodig een foto. NB2: De jeugdarts geeft uitleg over de te verwachten routing in het ziekenhuis. Verwijzing voor echo mbv rontgenformulier en kopie naar huisarts! NB3: Cave: dubbelzijdige adductiecontractuur kan klinisch afwijkingen geven maar een normale echo uitslag. NB4: Foto wordt direct gemaakt ovv radioloog