SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING

ONTHAALBROCHURE - VADEMECUM SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING CVO COOVI

1. Beroepsprofiel Alle lerarenopleidingen zijn gebaseerd op dezelfde set van basiscompetenties die een leraar moet bezitten. Ze leiden tot hetzelfde diploma van leraar. Je vindt de basiscompetenties voor de leerkracht secundair onderwijs op: http://www.ond.vlaanderen.be/nieuws/2007p/0420-basiscompetenties.htm De specifieke lerarenopleiding (SLO) leidt op tot het beroep van leraar. Kort samengevat word je in de opleiding voorbereid om binnen het beroep van leraar verschillende functies op te nemen en de juiste beroepshoudingen te vertonen. Je kan optreden als: Inhoudelijk expert Opvoeder Begeleider van leerprocessen Begeleider van ontwikkelingsprocessen Lid van een schoolteam Organisator Innovator en onderzoeker Partner van de ouders Partner van externen Lid van de onderwijsgemeenschap Cultuurparticipant Beroepshoudingen: Beslissingsvermogen Relationele gerichtheid Kritische ingesteldheid Leergierigheid Organisatievermogen Zin voor samenwerking Verantwoordelijkheidszin Flexibiliteit Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 2

2. Visie van de opleiding Wanneer je je inschrijft in de specifieke lerarenopleiding aan het CVO COOVI, stap je niet alleen een opleiding binnen, maar ook een school en centrum met een visie en een missie. De missietekst van CVO COOVI kan je nalezen op: http://www.coovi.be/cvo De SLO legt dan ook een aantal specifieke accenten om de visie en missie van de school in de praktijk om te zetten. De specifieke lerarenopleiding van CVO COOVI beschrijft de onderwijsvisie aan de hand van volgende 3 pijlers: 1. Competentiegericht onderwijs De opleiding streeft er naar competentiegericht op te leiden, waarbij competenties een samengaan van kennis, vaardigheden en attitudes zijn; geïntegreerd opleiden dus waarbij de persoonlijke ontwikkeling van elke cursist centraal staat. 2. Gelijke onderwijskansen, diversiteit en emancipatorisch onderwijs De opleiding benadert alle cursisten individueel en tracht aan specifieke noden tegemoet te komen. Op die manier wordt er voor gezorgd dat iedere cursist, ongeacht zijn achtergrond, gelijke kansen krijgt om de opleiding succesvol af te ronden. Niet alleen diversiteit binnen deze opleiding staat centraal, de cursist wordt tijdens de opleiding eveneens voorbereid op diversiteit in de klas. De opleiding tracht cursisten op te leiden die flexibel zijn en die weten om te gaan met diversiteit en interculturalisering. Daarnaast trachten we hen competenties bij te brengen die niet alleen in het werkveld van belang zijn zoals vb. zelfstandigheid. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 3

3. Interactief en vernieuwend onderwijs Via het gebruik van moderne media, tracht de opleiding tegemoet te komen aan de noden van het werkveld. Onze cursisten worden opgeleid aan de hand van deze middelen, waardoor zij ook later in de praktijk sneller naar deze media zullen grijpen. Tevens is het de manier om op een meer dynamische wijze vorm te geven aan het lesgebeuren. Verder zijn volgende aspecten uit de missie en visie van CVO COOVI ook duidelijke thema s waar de lerarenopleiding zijn steentje toe wil bijdragen: 1. Tewerkstelling, arbeidsmarktafstemming en herwaarderen van knelpuntenberoepen. Sinds kort is ook het beroep van leraar een knelpuntberoep. Vooral in onze stedelijke context Brussel, mag het duidelijk zijn dat er een groot tekort is aan leraren. Daarenboven is er de grote uitval van beginnende leerkrachten. Dankzij het groot aandeel stages binnen de opleiding die specifiek gericht zijn op en in samenspraak met de arbeidsmarkt ontwikkeld zijn, geven we cursisten een stevige basis wat betreft de latere inschakeling op de arbeidsmarkt. De opleiding heeft een goede samenwerking en nauwe contacten met de arbeidsmarkt, wat de cursist in staat stelt gemakkelijk een stageplaats te vinden, maar ook zijn kansen op de arbeidsmarkt vergroten. Daarenboven vragen we cursisten een deel van de stage in het Brusselse te realiseren, waardoor ze goed worden voorbereid op de specifieke eisen van een leerkracht in een grootstedelijke context. Voor cursisten die reeds een opdracht hebben binnen het onderwijs, bestaat er het LIOtraject, waarbij zij de stageopdrachten op de werkplek kunnen uitvoeren. 2. Doelgroepenbeleid De opleiding richt zich tot een zeer divers publiek, zowel in leeftijd, diploma als achtergrond, met specifieke aandacht voor een aantal doelgroepen. Zo gaat er specifieke aandacht naar allochtone cursisten, omdat wij geloven dat allochtone leerkrachten een rolmodel kunnen zijn binnen het Brussels onderwijs. Verder krijgen ook langdurig werklozen die zich willen omscholen tot leerkracht extra aandacht binnen de opleiding. Cursisten die nog geen diploma hoger secundair onderwijs behaalden, kunnen na afronding van het specifiek opgestelde opstaptraject in de opleiding instromen. Verder worden de cursisten ook ondersteund in taalvaardigheid via diverse initiatieven, aangezien taal het instrument bij uitstek van een leerkracht is. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 4

3. Flexibiliteit, diversiteit en interculturalisering Aangezien de opleiding modulair is opgebouwd, is de flexibiliteit maximaal gehouden. Enkel binnen het didactisch luik is volgtijdelijkheid bepaald, wat betekent dat de modules in een bepaalde volgorde afgewerkt dienen te worden. Het theoretisch luik is verder volledig op te nemen op een moment naar keuze door de cursist. Door het aanbieden van verschillende modeltrajecten doet de opleiding een voorstel naar verschillende doelgroepen. Afhankelijk van de situatie en de achtergrond van de cursist, is er een passend traject. Natuurlijk kan hiervan afgeweken worden volgens de flexibele leerwegen, zodat elke cursist een opleiding op maat kan volgen. Als school in Brussel trachten we ook ons steentje bij te dragen in de bevordering van samenleven in diversiteit. 4. Competenties erkennen en certificeren Binnen de opleiding erkennen wij dat cursisten door vorige ervaringen of bijscholingen bepaalde competenties reeds hebben opgedaan. Via het vrijstellingenbeleid en de bijhorende vrijstellingstoetsen trachten we na te gaan waar het volgen van een bepaalde module voor een bepaalde cursist overbodig is. De cursist kan dus op basis van elders verworven competenties en/of elders verworven kwalificaties een aanvraag tot vrijstelling indienen. 5. Maatschappelijke integratie en persoonlijke ontwikkeling De opleiding benadert alle cursisten individueel en tracht aan specifieke noden tegemoet te komen. Op die manier haalt de opleiding een hoog slaagpercentage, waarbij elke afgestudeerde de nodige competenties bezit om een succesvolle loopbaan in het onderwijs aan te gaan. 3. Brussels expertisenetwerk BEO CVO COOVI maakt samen met de Vrije Universiteit Brussel, de Erasmushogeschool Brussel en een aantal pedagogische begeleidingsdiensten, deel uit van het expertisenetwerk Universitaire Associatie Brussel BEO. Concreet werken de partners samen op het vlak van vakdidactisch onderzoek, de organisatie van stages, de gemeenschappelijke vorming van mentoren, het uitwisselen van personeel, de organisatie van externe kwaliteitszorg, het gezamenlijk benutten van infrastructuur, enz. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 5

4. Opleidingsprofiel De specifieke lerarenopleiding vervangt de vroegere GPB en aggregatie-opleiding. Uitbreiding van de praktijkcomponent is daarbij de grootste vernieuwing. De SLO is een opleiding van 60 studiepunten waarvan 30 voor het theoretische gedeelte en 30 voor de praktijkcomponent. De SLO leidt tot het diploma van leraar. De SLO is ingedeeld in modules. Als je zo snel mogelijk het diploma van leraar wil behalen, dan volg je het modeltraject. Je doorloopt dan een optimale combinatie van modules. Je kan ook zelf je studielast bepalen, door de opleiding over een langere periode te spreiden. Je volgt dan een geïndividualiseerd leertraject. Alle modules worden in gecombineerd onderwijs aangeboden. Gecombineerd onderwijs is een combinatie van contacturen en afstandsonderwijs. In ons open leercentrum kan je zelfstandig oefenen, taken maken, gebruik maken van didactisch materiaal en software die jou kan ondersteunen in je leerproces. 5. Praktische organisatie van de opleiding 5.1. Welke modules kan je volgen? Op pagina 8 vind je het structuurschema van onze opleiding. Hierin staan de verschillende modules vermeld met aanduiding van het aantal lestijden en studiepunten per module. 5.2. Welk opleidingstraject kan je volgen? Op pagina 9 vind je het modeltraject zoals voorgesteld door de opleiding. We raden cursisten aan de opleiding in deze volgorde te volgen, maar afhankelijk van je eigen situatie en mogelijkheden ben je vrij hier gedeeltelijk van af te wijken. Het traject wordt rekening houdend met de specifieke doelgroep ook aangeboden in verschillende vormen. Zo kan je afhankelijk van jouw situatie instappen in de: Specifieke lerarenopleiding Specifieke lerarenopleiding voor leraars in opleiding (LIO) Specifieke lerarenopleiding op maat (SLOM) De troeven, vereisten en organisatie van deze verschillende mogelijkheden staan omschreven vanaf pagina 15. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 6

5.3. Wat leer je in deze modules? Vanaf pagina 18 vind je per module extra modulespecifieke informatie met betrekking tot de inhouden, didactische werkvormen en praktische organisatie van elke module. 5.4. Taalcoaching en studie- en trajectbegeleiding Onze opleiding beschikt over een taalcoach. Elke cursist kan haar vrijblijvend contacteren voor taaloefeningen, extra taalcoaching, enz De taalcoach is ook in ons centrum aanwezig (na afspraak) op donderdag. Daarnaast biedt ons centrum ook een aantal taalvaardigheidsmodules aan. Interesse? Vraag vrijblijvende info aan ons centrumsecretariaat of aan de opleidingscoördinator. Ons team van lectoren staat steeds voor je klaar om mee je individuele studietraject uit te stippelen. Doorheen je opleiding hou je ook een persoonlijk ontwikkelingsplan bij. Vragen met betrekking tot extra begeleiding of ondersteuningsmaatregelen kunnen ook steeds besproken worden met de individuele lector, trajectbegeleider of met de opleidingscoördinator. 5.5. Heeft u een vraag? Regelmatig terugkerende vragen kan u raadplegen op onze website www.coovi/cvo in het snelmenu bij Nog vragen? U vindt er onder meer info m.b.t. volgende rubrieken: Inschrijvingen Lessen, evaluatie en studiebekrachtiging Opleidingen Het centrum Algemene vragen Het centrumreglement van CVO Elishout COOVI kan u nalezen op www.elishout.be/cvo (onder snelmenu) Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 7

6. Structuurschema Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 8

7. Modeltraject 1.Traject Specifieke Lerarenopleiding 1ste semester 2de semester 3de semester 4de semester MODELTRAJECT diploma Hoger secundair onderwijs of Hoger onderwijs Didactische competentie algemeen (80lt 6STP - 1 Didactische competentie stage 1 (40lt 3 STP - 1 Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 2 de kwartaal) Didactische competentie praktijkinitiatie(120lt 9SP - 1 Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 Didactische competentie oefenlessen(80lt 6SP - 1 Didactische competentie stage 2 (40lt 6SP - 1 Psycho-pedagogische competentie (80lt 6SP - 1 Didactische competentie stage 3 (40lt 6SP - 1 Begeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Klasmanagement (40lt 3SP - 2 de kwartaal) VERKORT TRAJECT diploma Hoger secundair onderwijs of Hoger onderwijs Didactische competentie algemeen (80lt 6SP - 1ste kwartaal) Didactische competentie praktijkinitiatie (120lt 9SP - 2 de kwartaal) Didactische competentie stage 1 (40lt 3SP - 1 Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 2 de kwartaal) Didactische competentie oefenlessen (80lt 6SP - 1 ste kwartaal) Didactische competentie stage 2 (40lt 6SP - 1 Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 Psycho-pedagogische competentie (80lt 6SP - 1 Didactische competentie stage 3 (40lt 6SP - 1 Begeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Klasmanagement(40lt 3SP - 2 de kwartaal) Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 9

VEREISTEN Traject Specifieke Lerarenopleiding: Minstens een diploma/ certificaat/ studiegetuigschrift secundair onderwijs of slagen voor een toelatingsproef of de opstapmodules volgen. OPMERKINGEN traject Specifieke Lerarenopleiding: Didactisch modules: de vooropgestelde volgorde van de modules is bindend. Pedagogische modules: de vooropgestelde volgorde van de modules is niet bindend maar wordt als model beschouwd en is te verkiezen in functie van de pedagogisch-didactische leerlijn. LIO (leraar in opleiding): Indien u tijdens de opleiding in het lerarenberoep stapt, kan u overschakelen naar het Traject Specifieke Lerarenopleiding voor leraars in opleiding (LIOcursisten) indien u aan de toelatingsvoorwaarden voldoet. Neem voor meer info contact op met de trajectbegeleider. Onderwijsbevoegdheid: Let op! De vakken die je later kan geven, hangen af van je basisdiploma en/of nuttige ervaring. Indien je over een secundair onderwijsdiploma beschikt binnen de onderwijsvorm ASO maar geen verdere studies hebt gevolgd, heb je geen onderwijsbevoegdheid na het volgen van de SLO-opleiding. Meer info over je onderwijsbevoegdheid op basis van diploma of nuttige ervaring kan je terugvinden op www.ond.vlaanderen.be (bekwaamheidsbewijs: Word leerkracht) of neem contact op met de trajectbegeleider. Verkort traject: Let op! Het volgen van het verkort traject vraagt een zeer intensieve tijdsinvestering. Dit traject wordt dan ook enkel aangeraden indien u vb. op het moment van de opleiding geen andere job uitvoert, enz Voor meer info kan u steeds contact opnemen met de trajectbegeleider. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 10

2.Traject Specifieke Lerarenopleiding voor leraars in opleiding (LIO-cursisten) 1ste semester 2de semester 3de semester MODELTRAJECT diploma Hoger secundair onderwijs of Hoger onderwijs Didactische competentie algemeen (80lt 6SP - 1 Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 2 de kwartaal) Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 1 (160lt 15 SP - 1 Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 Psycho-pedagogische competentie (80lt 6SP - 1 Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 2 (160lt 15 SP - 1 Begeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Klasmanagement (40lt 3SP - 2 de kwartaal) VERKORT TRAJECT diploma Hoger secundair onderwijs of Hoger onderwijs Didactische competentie algemeen (80lt 6SP - 1 ste kwartaal) Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 1 (160lt 15 SP - 1 Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 2 de kwartaal) Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 2 (160lt 15 SP - 1 Begeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Klasmanagement (40lt 3SP - 2 de kwartaal) Psycho-pedagogische competentie (80lt 6SP - 1 Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 11

VEREISTEN Traject Specifieke Lerarenopleiding voor leraars in opleiding (LIO) Naast de algemene voorwaarden om de Specifieke lerarenopleiding te volgen moet je om LIO te worden ook voldoen aan de volgende voorwaarden: de lerarenopleiding in de nieuwe SLO-structuur volgen de module Didactische Competenties Algemeen volgen gedurende het LIO-traject een job als leraar hebben van minstens 500 uur op jaarbasis (in het secundair onderwijs, een CVO of in het deeltijds kunstonderwijs over maximaal 2 scholen verspreid) Als je aan deze voorwaarden voldoet, kan een LIO-contract worden gesloten tussen de school waar je werkt en de Specifieke lerarenopleiding, als de school waar je werkt daarmee instemt. De school engageert zich in dat geval om de leraar-in-opleiding te begeleiden en op te volgen bij het werkplekleren. OPMERKINGEN Traject Specifieke Lerarenopleiding voor leraars in opleiding (LIO) Didactisch modules: de vooropgestelde volgorde van de modules is bindend. Pedagogische modules: de vooropgestelde volgorde van de modules is niet bindend maar wordt als model beschouwd en is te verkiezen in functie van de pedagogisch-didactische leerlijn. LIO (leraar in opleiding): Indien u tijdens de opleiding uit het lerarenberoep stapt kan u overchakelen naar het Traject Specifieke Lerarenopleiding. Neem voor meer info contact op met de trajectbegeleider. Verkort traject: Let op! Het volgen van het verkort traject vraagt een zeer intensieve tijdsinvestering. Dit traject wordt dan ook enkel aangeraden indien u vb. op het moment van de opleiding het minimum aantal uren als leraar in opleiding presteert. Voor meer info kan u steeds contact opnemen met de trajectbegeleider. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 12

3.Traject Specifieke Lerarenopleiding op maat (SLOM - VDAB) OF geen diploma secundair onderwijs 1ste semester 2de semester 3de semester 4de semester 5de semester Doorlopend taalcoaching MODELTRAJECT Opstap taalvaardigheid 1, 2 en 3 (120lt 9SP - 1 Opstap algemene vorming (80lt 6SP - 1 Didactische competentie algemeen (80lt 6SP - 1 Didactische competentie stage 1(40lt 3SP - 1 Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 1 ste kwartaal) Didactische competentie praktijkinitiatie (120lt 9SP - 1 Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 Didactische competentie oefenlessen(80lt 6SP - 1 Didactische competentie stage 2 (40lt 6SP - 1 Psycho-pedagogische competentie (80lt 6SP - 1 Didactische competentie stage 3 (40lt 6SP - 1 VERKORT TRAJECT Opstap taalvaardigheid 1, 2 en 3 (120lt 9SP - 1 Opstap algemene vorming (80lt 6SP - 1 Didactische competentie algemeen (80lt 6SP - 1ste kwartaal) Didactische competentie praktijkinitiatie (120lt 9SP - 2 de kwartaal) Didactische competentie stage 1 (40lt 3SP - 1 Onderwijs en maatschappij (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Leraar en verantwoordelijkheden (40lt- 3 SP - 2 de kwartaal) Didactische competentie oefenlessen (80lt 6SP - 1 ste kwartaal) Didactische competentie stage 2 (40lt 6SP - 1 Communicatie en overleg (80lt 6SP - 1 Psycho-pedagogische competentie (80lt 6SP - 1 Didactische competentie stage 3 (40lt 6SP - 1 Begeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Klasmanagement(40lt 3SP - 2 de kwartaal) Begeleiding (40lt 3SP - 1 ste kwartaal) Groepsmanagement (40lt 3SP - 2 de kwartaal) Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 13

VEREISTEN Traject Specifieke Lerarenopleiding op maat (SLO VDAB) Minstens een diploma secundair onderwijs of een buitenlands diploma dat gelijkgesteld is met minstens secundair onderwijs in België. Ben je anderstalig met een basiskennis Nederlands? Dan moet je ook een minimumrichtgraad behaald hebben in een CVO en slagen voor onze intaketest taalvaardigheid bij inschrijving. Op basis daarvan wordt door de trajectbegeleider een begeleidingstraject op maat voor je uitgetekend. Verkort traject: Let op! Het volgen van het verkort traject vraagt een zeer intensieve tijdsinvestering. Dit traject wordt dan ook enkel aangeraden indien u vb. op het moment van de opleiding geen andere job uitvoert en u op dat moment ook reeds de Nederlandse taal perfect beheerst.voor meer info kan u steeds contact opnemen met de trajectbegeleider. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 14

SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING TROEVEN Een opleiding met veel aandacht voor oefeningen en praktijkervaring, waarin persoonlijke begeleiding centraal staat. Met het diploma van leraar kan je terecht in het onderwijs, maar daarnaast biedt het ook mogelijkheden in vormingsinstellingen, centra voor bedrijfsopleidingen, begeleidingsdiensten voor personeel De opleiding behoort tot het Brussels Expertisenetwerk van lerarenopleiding samen met de lerarenopleidingen van VUB en de Erasmushogeschool. Ook les op zaterdag wat de combinatie met werken gemakkelijker maakt. Je bent afgestudeerd en je wil wat? Je werkt elders maar het lerarenberoep trekt je wel aan? Je koos al voor het beroep van leerkracht maar je wil benoemd geraken? Ook als je binnen jouw huidige job betrokken bent bij opleiding, vorming en begeleiding van mensen is dit een prima keuze. In de Specifieke Lerarenopleiding staan sociale vaardigheden, communicatie, didactiek en pedagogische vaardigheden immers centraal. Maar leraar zijn is veelomvattend en complex. Je moet in staat zijn om vlot contacten te leggen, om samen te kunnen werken, om mensen te begrijpen ongeacht de leeftijdsgroep waarmee je werkt. Vandaar dat deze opleiding tot het behalen van het diploma Specifieke Lerarenopleiding meer bevat dan het aanleren van didactische competenties: vakken als psychopedagogische competenties, begeleiding, communicatie, klasmanagement en taalvaardigheid zijn niet enkel op het beroep gericht maar ook op de cursist zijn persoonlijke groei. De opleidingsonderdelen zijn ook zeer praktijkgericht. Bovendien vertrekken we vanuit het principe dat iedereen een kans moet krijgen om bij te studeren en een diploma te halen, ongeacht nationaliteit of afkomst. Deze opleiding staat dan ook open voor iedereen die van deze kans gebruik wil maken. De Specifieke Lerarenopleiding leidt tot het diploma van leraar. Je kan het leertraject in vier semesters (of vijf ingeval je de opstapmodules volgt) afleggen. Als je zo snel mogelijk het diploma van leraar wil behalen, dan volg je het modeltraject. Je doorloopt in twee schooljaren een optimale combinatie van modules. Je kan ook zelf je studielast bepalen, door de opleiding over een langere periode te spreiden. Je volgt dan een geïndividualiseerd leertraject. Certificaat Diploma Specifieke Lerarenopleiding Organisatie Modulair (volgens je eigen mogelijkheden) Avondonderwijs en/of zaterdagvoormiddag Gecombineerd onderwijs (afstandsonderwijs & contactonderwijs) Instap mogelijk in september en februari Vereisten Diploma Secundair onderwijs (H.S.O.-18 jaar) of opstapmodules volgen (taalvaardigheid en algemene vorming) of slagen voor een toelatingsproef Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 15

SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING VOOR LERAARS IN OPLEIDING TROEVEN Leren en werken is perfect combineerbaar De verplichte praktijkopdrachten kan je volledig uitvoeren binnen jouw eigen lespraktijk De LIO-baan betekent een belangrijke studieverkorting van jouw lerarenopleiding LIO staat voor Leraar In Opleiding en betekent dat je als beginnende leraar een deel van jouw lerarenopleiding volbrengt door middel van werkplek -leren in de school waar je als leraar bent aangesteld. De Specifieke Lerarenopleiding bestaat uit 60 studiepunten: 30 studiepunten theorie en 30 punten praktijk. Wanneer je kiest voor een LIO-baan, betekent dit dat je het praktijkgedeelte van de SLO binnen de eigen onderwijspraktijk uitoefent (in service training). De LIO wordt hierin dan begeleid in zijn/haar eigen school, instelling of centrum door een mentor en door de LIO-stagebegeleider van het opleidingscentrum. Dit betekent concreet dat de praktijkopdrachten van de SLO worden opgeschort en vervangen door andere opdrachten (observaties, lesvoorbereidingen, gerichte opdrachten, ) op de eigen werkplek. De resterende vakken van de specifieke lerarenopleiding volgt de LIO als regulier cursist. Certificaat Diploma Specifieke Lerarenopleiding Organisatie Modulair (volgens je eigen mogelijkheden) Avondonderwijs en/of zaterdagvoormiddag Gecombineerd onderwijs (afstandsonderwijs & contactonderwijs) Instap mogelijk in september en februari Vereisten Naast de algemene voorwaarden om de Specifieke Lerarenopleiding te volgen, moet je ook voldoen aan volgende voorwaarden om LIO te worden: - de lerarenopleiding in de nieuwe SLO-structuur volgen - de module Didactische Competenties Algemeen volgen - gedurende het LIO-traject minstens een betrekking als leraar hebben van 500 uur op jaarbasis (in het secundair onderwijs, een CVO of in het deeltijds kunstonderwijs over maximum 2 scholen verspreid) Indien aan bovenstaande voorwaarden is voldaan, kan een LIO-contract worden gesloten tussen de school van tewerkstelling en de Specifieke Lerarenopleiding, mits de school van tewerkstelling daarmee instemt. De school van tewerkstelling (werkplek) engageert zich in dat geval om de leraar-inopleiding te begeleiden en op te volgen bij het werkplekleren. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 16

SPECIFIEKE LERARENOPLEIDING OP MAAT TROEVEN Een bijzonder leertraject op maat, met extra begeleiding, dat leidt tot een volwaardig diploma Je kan deze opleiding via VDAB volgen Individuele taal- en studiebegeleiding Heel wat oefenmomenten Les in een multiculturele groep Je kan later een belangrijke rol spelen in de groei van multiculturele teams in de scholen Heb je zin om leraar/lerares te worden, maar twijfel je of je het wel zal aankunnen? Schrikt de stap je af en wil je liever geleidelijk aan je studies wennen? Het bijzondere leertraject maakt het je mogelijk om de opleiding volledig op eigen tempo af te werken. Dat biedt je heel wat voordelen. Je hebt zo meer tijd om theoretische achtergrondinformatie te verwerken en om je bepaalde vaardigheden eigen te maken. Het geeft je ook de kans je beter voor te bereiden en biedt meer mogelijkheden voor individuele begeleiding via studiebegeleiding, taalbegeleiding, extra coaching Voor wie is dit bijzonder leertraject? - wanneer je uit een beroeps- of technische opleiding komt. Je zal dan immers aan een aantal startvaardigheden moeten werken die in het secundair technisch en beroepsonderwijs op een andere manier aan bod kwamen - wanneer je uit een anderstalig gezin komt en je Nederlandse taalvaardigheid nog niet voldoende is om aan een opleiding in het hoger beroepsonderwijs te beginnen Voor de start is er een intakegesprek en oriëntatieproef. Je taalvaardigheid wordt ook getest. Op basis daarvan wordt een begeleidingstraject voor je uitgetekend. Certificaat Diploma Specifieke Lerarenopleiding Organisatie Modulair (volgens je eigen mogelijkheden) Avondonderwijs, dagonderwijs (taalcoaching) en/of zaterdagvoormiddag Gecombineerd onderwijs (afstandsonderwijs & contactonderwijs) Vereisten Minstens een diploma Secundair onderwijs of een buitenlands diploma dat gelijkgesteld is met minstens Secundair onderwijs in België. Ben je anderstalig met een basiskennis Nederlands, dan moet je ook een minimumrichtgraad behaald hebben in een CVO of slagen voor onze taaltest bij inschrijving. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 17

8. Modulespecifieke informatie A. Opstap A1: Opstap Taalvaardigheid 1 (OTV1 / 40 lt / 3 stp) A2: Opstap Taalvaardigheid 2 (OTV2/ 40 lt / 3 stp) A3: Opstap Taalvaardigheid 3 (OTV3 / 40 lt / 3stp) A4: Opstap Algemene vorming (OAV / 80 lt / 6 stp) B. Maatschappelijke en beroepsgerichte competentie B1: Onderwijs en maatschappij (OMA / 40 lt / 3 stp) B2: Leraar en verantwoordelijkheden (LEV / 40 lt / 3 stp) C. Pedagogische organisatorische competentie C1: Communicatie en overleg (COO / 80 lt / 6 stp) C2: Begeleiding (BEG / 40 lt / 3 stp) C3: Klasmanagement (KLM / 40 lt / 3 stp) D. Psycho-pedagogische competentie D1: Psycho-pedagogische competentie (PPC / 80 lt / 6 stp) E. Didactische competentie E1: Didactische competentie algemeen (DCA / 80 lt / 6 stp) E2: Didactische competentie praktijkinitiatie (DCP / 120 lt / 9 stp) E3: Didactische competentie oefenlessen (DCO / 80 lt / 6 stp) E4: Didactische competentie stage 1 (DCS1 / 40 lt / 3 stp) E5: Didactische competentie stage 2 (DCS2 / 40 lt / 6 stp) E6: Didactische competentie stage 3 (DCS3 / 40 lt / 6 stp) F. In service training (LIO) F1: Professioneel handelen in de onderwijspraktijk (PHIOLIO1 / 160 lt / 15 stp) F1: Professioneel handelen in de onderwijspraktijk (PHIOLIO2 / 160 lt / 15 stp) Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 18

A. Opstap A1: Opstap Taalvaardigheid 1 (OTV1 / 40 lt / 3 stp) De taal is het communicatiemiddel bij uitstek. Daarom is het belangrijk een taal zeer goed te beheersen. In deze module wordt extra aandacht besteed aan spelling. De juiste spelling van werkwoorden, samenstellingen, ongelede woorden en afleidingen, leenwoorden, hoofdletters, afkortingen, telwoorden, enz. komen aan bod. De correcte spelling wordt aangeleerd aan de hand van talrijke oefeningen. De evaluatie gebeurt voornamelijk permanent. A2: Opstap Taalvaardigheid 2 (OTV2/ 40 lt / 3 stp) De taal is het communicatiemiddel bij uitstek. Daarom is het belangrijk een taal zeer goed te beheersen. In deze module wordt extra aandacht besteed aan mondelinge taalvaardigheid. Aan de hand van talrijke spreekoefeningen en presentaties leren de cursisten de taal correct te gebruiken en wordt een juiste uitspraak ingeoefend. Ook non-verbale aspecten en tips om spreekangst te verminderen komen aan bod. De mondelinge taalvaardigheid wordt getoetst aan de hand van korte spreekoefeningen en discussiemomenten met mondelinge synthese. A3: Opstap Taalvaardigheid 3 (OTV3 / 40 lt / 3stp) De taal is het communicatiemiddel bij uitstek. Daarom is het belangrijk een taal zeer goed te beheersen. In deze module wordt extra aandacht besteed aan schriftelijke taalvaardigheid. Aan de hand van schrijfoefeningen worden alle aspecten m.b.t. woord-, zins- en tekstniveau ingeoefend. Ook taalbeschouwing en tekstanalyse komen aan bod. De evaluatie gebeurt voornamelijk permanent: de cursisten krijgen dictees, samenvattingen, schrijfoefeningen, woordenschatoefeningen, enz. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 19

A4: Opstap Algemene vorming (OAV / 80 lt / 6 stp) In deze module ligt het accent op het verdiepen en verruimen van de algemene vorming in breed maatschappelijk opzicht, waarbij een actieve betrokkenheid en participatie van de cursist wordt verwacht. In deze module leer je informatie vergaren en leer je kritisch omgaan met verschillende informatiebronnen. De thema's beleid, onderwijs, cultuur, diversiteit, ethiek, wetenschap en maatschappij komen aan bod, zodat cursisten zich kunnen oriënteren in de huidige samenleving. Je leert actuele maatschappelijke ontwikkelingen duiden en hanteren in een pedagogische context. Je verwerft basiskennis over het politieke, sociale, economische, levensbeschouwelijke, culturele en wetenschappelijke domein. Je leert een probleem identificeren en duiden en je beschikt over een referentiekader dat toelaat kritisch om te gaan met informatie. Je staat open voor wat er in de samenleving gebeurt. Je bouwt een visie op m.b.t. actuele maatschappelijke ontwikkelingen. Je hebt inzicht in het eigen kunnen en je leert jouw kennis expliciteren. Je kunt reflecteren over het beroep van leraar en over de plaats van het onderwijs in de samenleving. Je kunt actuele thema's en ontwikkelingen onderscheiden en kritisch benaderen: sociaalpolitieke domein, sociaal-economische domein, levensbeschouwelijk domein, cultureelwetenschappelijk domein. Didactische werkvormen: onderwijsleergesprek, groepswerk, probleemoplossend gesprek, (begeleid) zelfstandig leren, coöperatief leren, probleemgestuurd leren, gevalsmethode. B. Maatschappelijke en beroepsgerichte competentie B1: Onderwijs en maatschappij (OMA / 40 lt / 3 stp) Door het participeren aan deze module verwerf je inzicht in het onderwijsbeleid en in de wisselwerking tussen maatschappij en onderwijs. Actuele maatschappelijke thema s komen aan bod, zodat je jezelf beter kunt oriënteren in de huidige samenleving. Niet alleen over onderwijs maar ook over beleid, cultuur, ethiek, economie, wetenschap, innovatie en ook over sociale en levensbeschouwelijke thema s kunnen we in debat gaan. Meer concreet leer je informatie vergaren en je leert kritisch omgaan met de informatie. Je beschikt over een methodologie om de informatiebronnen op te sporen en kritisch te evalueren. Je leert argumenteren en in debat gaan. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 20

Je verwerft basiskennis over het politieke, sociale, economische, levensbeschouwelijke, culturele en wetenschappelijke domein, zodat je gemakkelijk een probleem rondom deze thema's kunt identificeren en duiden. Je hebt een referentiekader dat toelaat kritisch om te gaan met informatie over deze thema's, en ze te onderscheiden. Je staat open voor wat er in de samenleving gebeurt, je bouwt een visie op m.b.t. actuele maatschappelijke ontwikkelingen en je hanteert ze in een pedagogische context. Didactische werkvormen: onderwijsleergesprek, groepswerk, probleemoplossend gesprek, (begeleid) zelfstandig leren, coöperatief leren, probleemgestuurd leren, gevalsmethode. B2: Leraar en verantwoordelijkheden (LEV / 40 lt / 3 stp) Door te participeren aan deze module leer je vanuit een breed maatschappelijk kader reflecteren over het beroep van leraar. Je zult je op de hoogte kunnen stellen van de rechtszekerheid van de leraar en van de leerlingen, en van de wettelijke en reglementaire verantwoordelijkheden en verplichtingen, zoals de administratieve taken, het pedagogisch project, veiligheid, discretie. Daartoe zal je relevante basiskennis verwerven en ook informatiebronnen opsporen en kritisch leren evalueren. Je zult informatie verzamelen en selecteren, en verkregen materiaal kritisch en doelgericht analyseren (hoofd- en bijzaken onderscheiden). Je zult werken in teamverband. Je leert reflecteren over het beroep van leraar en over de plaats van onderwijs in de samenleving. Didactische werkvormen: onderwijsleergesprek, probleemoplossend gesprek, (begeleid) zelfstandig leren, coöperatief leren, probleemgestuurd leren, gevalsmethode. C. Pedagogische organisatorische competentie C1: Communicatie en overleg (COO / 80 lt / 6 stp) Deze module neemt mondelinge en schriftelijke vaardigheden onder de loep. We streven hier niet zozeer een lijst van de top-tien tips van het juist communiceren na, maar voeren een onderzoek naar de mogelijkheden en haperingen in het communicatief gedrag van de cursist. Zo ontwikkelt de cursist zelfvertrouwen en een klaardere kijk op zijn functioneren, om vrijer en soepeler te staan in eender welke communicatieve situatie. De evaluatie gebeurt aan de hand van observatie- en reflectieopdrachten, rollenspelen, presentaties en verslaggeving. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 21

C2: Begeleiding (BEG / 40 lt / 3 stp) In deze module ligt de nadruk op het verwerven van vaardigheden die de interactie tussen leerkracht en leerlingen kunnen bevorderen. Aan de hand van actuele topics worden een aantal handvaten aangereikt die de communicatie en het agogisch omgaan met probleemgedrag kunnen vergemakkelijken. Thema s als de ervaringsgerichte visie op onderwijs, leerlingenbegeleiding en CLB, faalangst, ADHD, pesten, enz. komen op een interactieve wijze aan bod. Daarnaast wordt ook dieper ingegaan op een aantal topics die vanuit ervaring of interesse door cursisten zelf naar voor gebracht worden. Naast een schriftelijk examen evalueren de cursisten elkaar en zichzelf doorheen de lessen aan de hand van praktijkgerichte opdrachten en oefeningen. C3: Klasmanagement (KLM / 40 lt / 3 stp) In deze module ligt de nadruk op het begeleiden van groepen. De groepsdynamica is het referentiekader van waaruit methodisch verantwoorde instrumenten worden aangereikt die in de praktijk constructief bruikbaar zijn. Daarnaast blijven we stilstaan bij timemanagement, stresspreventie en burn-out. Naast een schriftelijk examen evalueren de cursisten elkaar en zichzelf doorheen de lessen aan de hand van praktijkgerichte opdrachten en oefeningen. D. Psycho-pedagogische competentie D1: Psycho-pedagogische competentie (PPC / 80 lt / 6 stp) In deze module komen een aantal basisprincipes en visies vanuit de pedagogiek en de psychologie aan bod, dewelke bruikbaar zijn in het onderwijs. De huidige maatschappelijke ontwikkelingen die hun invloed hebben op het onderwijs komen eveneens ter sprake. Aangezien deze module vertrekt vanuit de theorie, zal er tijdens de lessen een grote aandacht gaan naar de achterliggende ideeën. Bedoeling is om deze theorie om te zetten in de praktijk. Er wordt nagegaan hoe leerkrachten een positief en uitdagend leerklimaat kunnen creëren in hun klas en hoe ze leerlingen kunnen steunen en motiveren in hun eigen leerproces. Uiteraard wordt er ook aandacht besteed aan de relatie leerling-leerkracht en wordt de doelgroep van het secundair onderwijs diepgaand belicht. Naast een schriftelijk examen, worden de cursisten doorheen de lessen geëvalueerd aan de hand van praktijkgerichte opdrachten en oefeningen. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 22

E. Didactische competentie E1: Didactische competentie algemeen (DCA / 80 lt / 6 stp) Er wordt in deze module een theoretisch kader geboden voor het didactisch handelen. De cursisten bestuderen de verschillende componenten van het didactisch proces en kunnen de relaties tussen deze componenten analyseren en toepassen op gegeven leeromgevingen. Aan de hand van het model Van Gelder krijgen de cursisten een inzicht in de verschillende aspecten van het lesgeven zoals het bestuderen van de beginsituatie, het formuleren en classificeren van doelstellingen, het hanteren van didactische werkvormen en het evalueren van het leerproces. De cursisten kunnen deze verschillende didactische componenten ook oordeelkundig samenbrengen in een schriftelijke lesvoorbereiding. Doorheen de module maakt de lesgever ook zelf gebruik van een groot aantal diverse onderwijsactiviteiten zodat cursisten onmiddellijk geconfronteerd worden met de vele mogelijkheden om een les praktisch en gedifferentieerd te geven. De evaluatie gebeurt aan de hand van een schriftelijke tussentijdse theorietoets waarna deels in gecombineerd onderwijs verschillende praktijkopdrachten worden uitgewerkt. E2: Didactische competentie praktijkinitiatie (DCP / 120 lt / 9 stp) Cursisten gaan samen didactische vaardigheden inoefenen. Het is nog niet de bedoeling om een volledige les te geven, de deelaspecten van het lesgebeuren worden eerst afzonderlijk ingeoefend. Via micro-teaching kunnen de vaardigheden ingeoefend worden in een minder complexe situatie dan de normale klassituatie. Tijdens deze lessen wordt ook gebruik gemaakt van diverse media. Na het geven van een lesmoment heeft er een reflectie plaats tussen de lesgever, de medestudenten en de docent. De beginnende leraren kunnen in deze cursus reële praktijkervaring opdoen. De cursisten evalueren zichzelf en elkaar aan de hand van vooropgestelde criteria (self- en peerassesment). In een portfolio verzamelen de cursisten een selectie van hun werkstukken die ze gemaakt hebben doorheen de module. Deze werkstukken tonen aan dat de kennis en vaardigheden eigen aan deze module en aan de module didactische competentie algemeen door de cursist verworven zijn. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 23

E3: Didactische competentie oefenlessen (DCO / 80 lt / 6 stp) In deze module staat het voorbereiden en het uitvoeren van een proefles centraal, waarbij alle inhouden uit de vorige modules geïntegreerd worden. Elke cursist geeft minimum 2 oefenlessen voor de medecursisten, telkens op basis van een uitgeschreven lesvoorbereiding, waarbij gezorgd wordt voor een gevarieerde en gedifferentieerde methodische aanpak en de nodige proces- en productevaluatie. De medecursisten krijgen doelgerichte observatieopdrachten, op basis waarvan ze na elke oefenles zichzelf en elkaar kunnen evalueren. De cursisten worden verplicht met audiovisuele middelen hun lessen te ondersteunen. In deze oefenlessen wordt het experimenteren met bepaalde methodes en nieuwe technieken sterk aangemoedigd. De evaluatie gebeurt door self- en peerassessment. De cursisten werken de reflectiecyclus van Korthagen volledig uit op de eigen oefenles. Daarnaast evalueren ze elkaar na elke oefenles op basis van vooropgestelde criteria. In een elektronisch portfolio op het ELO verzamelen de cursisten een selectie van hun werkstukken (lesvoorbereidingen, cursus, didactisch materiaal, reflectieopdrachten, ). E4: Didactische competentie stage 1 (DCS1 / 40 lt / 3 stp) Didactische competentie stage 1 is een eerste verkennende stage in het werkveld. In deze module krijgt de cursist de kans om aan de hand van een aantal welomschreven (keuze)opdrachten de eerder opgedane theoretische kennis (zowel didactisch als pedagogisch) te toetsen in de praktijk. Dit gebeurt hoofdzakelijk door middel van observaties en gesprekken met professionelen werkzaam in het onderwijsveld. De specifieke opdrachten staan omschreven in het stagereglement dat elke cursist overhandigd krijgt bij de start van de module. Als evaluatie wordt een stagebundel met stageverslagen aangelegd door de cursist. Hierin dient de cursist aan te tonen dat hij of zij voldoende kritisch kan reflecteren over inzichten, vaardigheden en attitudes die verworven werden binnen de opleiding en doorheen de stage. E5: Didactische competentie stage 2 (DCS2 / 40 lt / 6 stp) Didactische competentie stage 2 is een verbredende stage in het werkveld. De cursist gaat ruimer observeren binnen minstens 3 verschillende onderwijstypes. Daarnaast dient men een bijscholing te volgen binnen het eigen vakgebied. In deze module wordt ook sterke nadruk gelegd op diversiteit. Binnen dit kader loopt het project Zorgverbreding waarbij Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 24

cursisten taalondersteuning aanbieden maar ook vakinhouden aanbrengen bij een specifieke doelgroep. De specifieke opdrachten staan omschreven in het stagereglement dat elke cursist overhandigd krijgt bij de start van de module. Als evaluatie wordt een stagebundel met stageverslagen aangelegd door de cursist. Hierin dient de cursist aan te tonen dat hij of zij voldoende kritisch kan reflecteren over inzichten, vaardigheden en attitudes die verworven werden binnen de opleiding en doorheen de stage. E6: Didactische competentie stage 3 (DCS3 / 40 lt / 6 stp) Didactische competentie stage 3 is een verdiepingsstage in het werkveld. In deze module worden de inzichten, vaardigheden en attitudes die tot dan toe verworven werden in de verschillende modules van de opleiding, toegepast in het praktijkveld. De stage omvat minimum 5 uur luisterstage en 16 uur praktijkstage. Tijdens de supervisiemomenten op de opleiding staat reflectie op de opgedane praktijkervaring centraal. In deze module wordt speciale aandacht geschonken aan het lesgeven in een Brusselse school (minimum 2 lestijden). De cursisten ervaren hoe het is om les te geven aan een multicultureel en anderstalig publiek. Zij leren hierdoor beter omgaan met alle vormen van diversiteit. Andere deelaspecten van de stagemodule zijn: de vakkenstage (levenslang leren) en de initiatiestage (evalueren). Er wordt geëvalueerd of de cursisten de inzichten, vaardigheden en attitudes die verworven werden in de vorige modules in praktijk kunnen toepassen. Daarnaast wordt een stagebundel met stageopdrachten aangelegd door de cursist. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 25

F. In service training (LIO) F1: Professioneel handelen in de onderwijspraktijk (PHIOLIO1 / 160 lt / 15 stp) F2: Professioneel handelen in de onderwijspraktijk (PHIOLIO2 / 160 lt / 15 stp) LIO staat voor leraar-in-opleiding. In het kader van een lerarenopleiding kan je tijdelijk aangesteld worden in een LIO-baan, waarvan het de bedoeling is dat ze de brug slaat tussen school en opleidingscentrum. Een LIO-baan vervul je in één of meer instellingen van het secundair onderwijs, het deeltijds kunstonderwijs, de basiseducatie of het volwassenenonderwijs. De LIO-baan waarvoor je verloond wordt, moet op jaarbasis ten minste 500 uren-leraar of lestijden bedragen om volledig te gelden voor de 30 studiepunten praktijkopleiding. Binnen het LIO-statuut worden de opdrachten van de pre-servicetraining (voor bepaalde modules) opgeschort en vervangen door een in-servicetraining op de werkplek (het maken van lesvoorbereidingen en lesgeven van de leerkracht in zijn dagdagelijkse beroepsbezigheid). De LIO wordt hierin begeleid en geëvalueerd door enerzijds zijn school van tewerkstelling en anderzijds het opleidingscentrum. De evaluatie van de cursist met een LIO-contract of gelijkwaardig statuut gebeurt in overleg met de directeur van de school, de schoolmentor en de stagebegeleider(s) onder de vorm van een assessment van de 500 uren-leraar die deze cursist presteerde onder begeleiding van de schoolmentor. De cursist dient hiertoe in een portfolio aan te tonen dat hij/zij de basiscompetenties voor de leraar secundair onderwijs beheerst. Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 26

9. Verdere vragen of informatie? CVO COOVI ligt op een grote groene campus in Anderlecht, die gemakkelijk te bereiken is met de wagen of met het openbaar vervoer. Bus De Lijn: bus 141, 142, 144, 145, 170, 171 MIVB: bus 75, 98 Metro MIVB: metrolijn 5 (Erasmus/ Herman Debroux) halte CERIA/ COOVI Trein Zuidstation: bus of metro, Noordstation: bus 190 of metro, Centraal Station: metro Wagen Ring rond Brussel: Afrit 16: N6 Anderlecht / Sint-Pieters-Leeuw Bergensesteenweg richting Anderlecht Aan de lichten voor het spoorwegviaduct naar rechts (Van Laerlaan). Rechtdoor tot aan de ingang van de COOVI-campus. Hebt u na het lezen van deze onthaalbrochure - vademecum nog specifieke vragen omtrent het centrum of de opleiding, dan kan u steeds terecht op ons centrumsecretariaat in gebouw 5, Emile Gryzonlaan 1, 1070 Anderlecht. 02 526 51 00 (fax: 02 526 51 01) cvo@coovi.be, www.coovi.be/cvo Onthaalbrochure - vademecum Specifieke Lerarenopleiding CVO COOVI Pagina 27