Vervoerplan Zuid-Holland Noord Arriva Nederland 1
Inleiding Onderstaand beschrijven wij hoe wij ons vervoeraanbod voor Zuid-Holland Noord vorm hebben gegeven, welke doelen wij daarmee willen bereiken en welke ambities wij daarbij nastreven. Deze dienstregeling gaat in op 9 december 2012. Doelen en ambities In de concessie Zuid-Holland Noord willen wij de volgende algemene doelstellingen bereiken: meer gebruik van het openbaar vervoer; permanent hoge kwaliteit van het openbaar vervoer (hoger dan nu); hogere reizigerstevredenheid; bevorderen van de ketenmobiliteit; versterking van de bereikbaarheidsfunctie van het openbaar vervoer; behoud van de maatschappelijke functies van het openbaar vervoer; een hogere kostendekkingsgraad van het openbaar vervoer. Wij hebben de volgende strategische uitgangspunten gehanteerd bij het opstellen van ons (vervoerkundig) aanbod: maximale inzet op reizigersgroei op de congestiegevoelige corridors naar Leiden en Schiphol; versterking van de reisketen bus-trein en daarmee een belangrijke bijdrage leveren aan StedenbaanPlus; introductie van een aantal hoogwaardige Qliner-verbindingen; inrichting van hoogwaardige bus-assen tussen Leiden en Katwijk/Noordwijk; zoveel mogelijk behoud van de bestaande reismogelijkheden. Behoud van de huidige reizigers is eveneens van essentieel belang; zoveel mogelijk lijngebonden openbaar vervoer; geen knip in concessiegrensoverschrijdende lijnen; vanzelfsprekend openbaar vervoer, met een helder eenduidig aanbod zowel in patroontijden, routevoering als perioden van het jaar, waardoor de drempel tot openbaar vervoergebruik verder wordt verlaagd; een logische lijnnummering, die deze helderheid ondersteunt; inspelen op de specifieke vervoervraag van doelgroepen waar zich kansen aandienen. Uiteraard is voor het ontwerp van het lijnennet allereerst gebaseerd op het Programma van Eisen van de Provincie Zuid-Holland. Alle eisen aan het vervoer zijn in ons aanbod verwerkt en ook met de wensen die de Provincie heeft geformuleerd, is rekening gehouden bij de uitwerking van ons verbeterde vervoeraanbod. 2
Lijnnummering Een aantal lijnen hebben een nieuw lijnnummer gekregen. Enerzijds is dat ingegeven door het feit dat in ons vervoerplan de route is gewijzigd, anderzijds is de huidige lijnnummering niet logisch. We zijn ervan overtuigd dat een logische lijnnummering bijdraagt aan het vanzelfsprekender maken van het openbaar vervoer. De concessiewisseling is daar wat ons betreft een geschikt moment voor. We hebben goede ervaringen met de (eenmalige) omnummering in de concessiegebieden HWGO en DAV en de gekozen systematiek. We kiezen ervoor deze systematiek ook voor Zuid-Holland Noord door te voeren, zodat voor het busvervoer van alle Zuid-Hollandse concessies eenduidigheid ontstaat. Het gehanteerde principe hierbij is: stadslijnen krijgen de nummers 1 t/m 10; streeklijnen de nummers 20 t/m 199; spitslijnen krijgen een 200-nummer; Qliners een 300-nummer; specifieke Belbuslijnen (die geen vaste ritten hebben) een 500-nummer; specifieke schoollijnen een 600-nummer; de Buurtbussen krijgen een 700-nummer. Hierbij is 701-710 in gebruik voor de Buurtbussen in DAV, 711 t/m 720 is bestemd voor HWGO, zodat we 721 t/m 730 gebruiken voor de Buurtbussen in Zuid-Holland Noord; de 800-nummers ten slotte gebruiken voor de overige bijzondere lijnen, zoals het nachtnet en toeristenlijnen. Deze systematiek is niet altijd door te voeren, omdat lijnnummers ook passen in een nummerreeks met buurconcessies (bijvoorbeeld rond Rotterdam, Schoonhoven of Uithoorn). In die gevallen handhaven we de huidige nummering. Omdat er in deze concessie drie stadsdiensten zijn, krijgen zowel Alphen aan den Rijn, Leiden als Gouda de lijnnummers vanaf 1. In de tabellen geven we duidelijk aan in welke steden de betreffende lijnen rijden. De streeklijnen zijn zoveel mogelijk per bundel genummerd. Binnen de concessie krijgt de lijnenbundel Leiden - Noordwijk een 20-nummer, de bundel Leiden - Katwijk een 30-nummer, de bundel Leiden - Den Haag een 40-nummer en de bundel Leiden - Haarlem een 50-nummer. Rondom Alphen, Schoonhoven en Gouda handhaven we de huidige lijnnummers voor de streeklijnen. Aansluitingen Wij bieden talrijke aansluitingen, met name op grote knooppunten als Leiden CS, Gouda NS station, Schiphol, Den Haag CS en Rotterdam Alexander. Een beperkt aantal aansluitingen is een gegarandeerde aansluiting. Deze zijn in de dienstregelingtabel vermeld. Op aansluitingen die wij garanderen, is de wachttijdregeling van toepassing en als wachten op een vertraagde bus of trein geen soelaas biedt, geldt de vervangend vervoerregeling en de vergoedingsregeling. Aansluitgarantie passen wij alleen toe op verbindingen met een relatief lage frequentie, zoals uurdiensten. Op lijnen met hogere frequenties heeft aansluitgarantie weinig meerwaarde: bij een gemiste overstap laat de volgende reguliere vertrekmogelijkheid nooit lang op zich wachten. 3
Verbeteringen We kiezen er voor om de kwaliteit van het netwerk in Leiden en de Duin-Bollenstreek voor de reiziger te verbeteren. Door het bundelen en strekken van buslijnen verhogen wij de snelheid en frequentie op de belangrijke vervoerassen. Hierdoor zijn de meeste reizigers sneller op hun bestemming en wordt de aantrekkelijkheid van het openbaar vervoer vergroot ten opzichte van de auto. In Gouda, Midden-Holland en de Rijnstreek kent het huidige netwerk een logische structuur, die goed aansluit bij de vervoerstromen. Hier hebben wij geen grootschalige veranderingen aangebracht, maar wel veel kleinschalige optimalisaties. Conform het bestek bieden we ook in het gehele gebied de gewenste oppervlakteontsluiting, ook daar waar door het strekken van lijnen haltes komen te vervallen. Het netwerk dat wij aanbieden voor Zuid-Holland Noord kan grofweg verdeeld worden in drie categorieën: De eerste categorie zijn de verbindingen met een zeer hoge frequentie (6 tot 8 keer per uur in de spits) en een hoge gemiddelde snelheid. Afhankelijk van het karakter van deze lijn (gemiddelde reisafstand) worden deze verbindingen met een 300-lijnnummer uitgevoerd onder de productformule Qliner, met speciaal materieel: Leiden - Katwijk (combinatie van de lijnen 30 en 31) Leiden - Noordwijk (combinatie van de lijnen 20, 21 en 221) Leiderdorp - Leiden - Zoetermeer (lijn 365) Alphen aan den Rijn - Schiphol (lijn 370) De tweede categorie betreft lijnen met een hoge gemiddelde snelheid en een aantrekkelijke frequentie (2 tot 4 keer per uur in de spits). Afhankelijk van het karakter van deze lijn (gemiddelde reisafstand) worden deze verbindingen uitgevoerd met speciaal materieel onder de productformule Qliner: Leiden - Voorschoten - Den Haag (lijn 45) Leiden - Sassenheim - Lisse - Hillegom - Haarlem (lijnen 50 en 250) Noordwijk - Sassenheim - Lisse - Nieuw-Vennep - Schiphol (lijn 361) Alphen aan den Rijn - Leiderdorp - Leiden (combinatie van lijnen 182 en 183) (Zoetermeer - ) Leiderdorp - Roelofarendsveen - Schiphol (lijn 365) Alphen aan den Rijn - Zoetermeer - Den Haag (lijnen 380 en 381) Boskoop - Waddinxveen - Zoetermeer - Den Haag (lijn 382) Krimpen aan den IJssel - Rotterdam - Zoetermeer - Den Haag (lijn 383) Noordwijk/Katwijk/Oegstgeest - Transferium A44 - Den Haag (lijnen 385 en 386) Schoonhoven - Gouda (lijn 197) Rotterdam - Schoonhoven - Utrecht (lijn 195/295) De derde categorie omvat de oppervlakteontsluiting. Dat kan variëren van frequente stadslijnen in Leiden, Alphen aan den Rijn en Gouda via buslijnen die 1 tot 2 keer per uur de middelgrote kernen met de regionale knooppunten verbinden tot maatwerk in de vorm van Buurtbussen, Belbussen en vraagafhankelijk vervoer. Ten opzichte van het huidige busnetwerk kiezen we op uitlopers van lijnen, waar de bezetting vaak lager is, voor het rijden van een lus in plaats van splitsen in takken met verschillende eindpunten. Dit doen wij bijvoorbeeld in Gouda, Katwijk, Noordwijk en in 4
Leiden Merenwijk. Op het drukkere kerntraject rijden alle bussen dezelfde route. Op de uitlopers rijdt de helft van de ritten een lus met de klok mee en de andere helft van de ritten een lus tegen de klok in. De voordelen hiervan zijn groot: vanaf alle haltes langs de route vertrekt even vaak een bus; inwoners van de aangelegen wijken hoeven nooit lang te wachten op een bus die ze naar huis brengt, eventueel met een kleine omweg; de dienstregeling wordt optimaal efficiënt uitgevoerd, met geen of nauwelijks tijdverlies; bestemmingen in de wijk, bijvoorbeeld het wijkwinkelcentrum, zijn gemakkelijk te bereiken en vanuit die bestemming kan de reiziger ook vlot weer naar huis. Hoe anders is dat bij een eenzijdige lus, zoals die in de huidige dienstregeling bijvoorbeeld in Merenwijk wordt gereden: de ene helft van de inwoners kan wel vlot naar het wijkwinkelcentrum, maar daar niet weer vandaan en voor de andere helft is het precies andersom. Wij bieden de lijnen aan in een onderlinge samenhang binnen een bepaald gebied. Daarom beschrijven wij hieronder ons vervoeraanbod in 20 corridors. Een corridor omvat meerdere met elkaar samenhangende lijnen. Eerst behandelen wij de corridors in Leiden en de Bollenstreek (letters A t/m I), vervolgens in de regio Rijnland (letters J t/m L) en ten slotte in Gouda en Midden-Holland (letters M t/m T). A. Corridor Leiden - Katwijk - Noordwijk We kiezen ervoor om het vervoernetwerk zo goed mogelijk aan te laten sluiten bij de bestaande reispatronen en twee snelle en frequente bundels van buslijnen van Leiden naar Katwijk en van Leiden naar Noordwijk aan te bieden. Deze bundels vormen een opmaat naar de RijnGouwelijn. De Katwijk-bundel doet de halte Valkenburg aan de N206 aan. De Noordwijk-bundel gaat via het dorp Rijnsburg. Voor de verdere oppervlakteontsluiting van Valkenburg en Rijnsburg houden we daarnaast een aantal ontsluitende buslijnen in stand. Alle bestaande haltes blijven bediend. Op de volgende kaart hebben we de routes weergegeven. Vervolgens beschrijven we de lijnenstructuur uitgebreider. 5
Hoofdas Leiden - Katwijk (lijnen 30 en 31) De snelle en frequente verbinding naar Katwijk bestaat uit de lijnen 30 en 31. Beide lijnen rijden vanaf Leiden CS via een route die vergelijkbaar is met de voorkeursroute van de RijnGouwelijn naar Katwijk (via het Transferium aan de A44 en via de N206). In Katwijk ontsluit de ene tak de wijken t Witte Hek, Overduin en Katwijk aan Zee en de andere tak rijdt via de wijken Rijnsoever en Hoornes. Op het eindpunt in Rijnsoever zijn beide lijnen aan elkaar gekoppeld, zodat ze samen een lus in twee richtingen rijden. Zo heeft een groot deel van Katwijk aan den Rijn en Katwijk aan Zee van vroeg in de ochtend tot laat in de avond een snelle en frequente verbinding met Leiden. Beide lijnen samen rijden op maandag tot en met zaterdag overdag 8 keer per uur, waarmee tussen Katwijk en Leiden een hoogwaardige verbinding wordt geboden. 6
Hoofdas Leiden - Noordwijk (lijnen 20, 21 en 221) De snelle en frequente verbinding naar Noordwijk hebben wij op een vergelijkbare wijze vormgegeven. Deze bestaat uit de lijnen 20, 21 en 221. De lijnen 20 en 21 rijden samen vanaf Leiden CS via de snelste route door Rijnsburg naar Noordwijk, via de Rijnsburgerweg - Noordwijkerweg - Herenweg. In de spitsrichting (gezien vanuit Leiden) rijdt lijn 221 in de ochtend- en middagspits via werklocaties in Leiden (LUMC) en Katwijk ( t Heen). In Noordwijk zijn de routes gesplitst: lijn 40 rijdt via Noordwijk aan Zee (Beeklaan Lijnbaanweg Huis ter Duinweg - Picképlein - Boulevard - Wantveld - Northgodreef) en lijn 41 via Noordwijk-Binnen Nieuwe Offemweg Van de Mortelstraat - Duinwetering - Northgodreef). De lijnen zijn op het eindpunt aan de Northgodreef aan elkaar gekoppeld, zodat ze samen een lus in twee richtingen rijden. Zo heeft ook heel Noordwijk van vroeg tot laat een snelle en frequente verbinding met Leiden. Een groot deel van de dag rijden de drie lijnen samen 8 keer per uur waarmee tussen Noordwijk en Leiden een hoogwaardige verbinding wordt geboden. In de avonduren en op zondag wordt 4 keer per uur gereden. Daarmee is het Noordwijkse strand bijvoorbeeld op de zomerse zondag altijd uitstekend bereikbaar. Naast deze snelle en frequente buslijnen zorgen de lijnen 37 en 38 voor de verdere oppervlakteontsluiting van Katwijk, Valkenburg en Rijnsburg richting Leiden. Lijn 37 rijdt vanaf Leiden CS via de westkant van Rijnsburg (Sandtlaan), Katwijk aan den Rijn (Rijnstraat) en de wijk Hoornes (Hoorneslaan - Rijnmond) naar Katwijk aan Zee. Lijn 38 rijdt conform de huidige route vanaf Leiden CS via het transferium aan de A44, het dorp Valkenburg en de wijk Zanderij naar Katwijk. Op het eindpunt Vuurbaak in Katwijk aan Zee zijn beide lijnen aan elkaar gekoppeld waardoor het aantal directe reismogelijkheden tussen Katwijk en Leiden toeneemt Reizigers tussen Katwijk en Noordwijk kunnen gebruik maken van lijn 90 en de Qliner 385 (de huidige Interliner 95). B. Corridor Leiden - Alphen aan den Rijn - Gouda De railverbindingen tussen Leiden en Alphen aan den Rijn, tussen Alphen aan den Rijn en Gouda en tussen Alphen aan den Rijn en Utrecht vormen de ruggengraat van deze corridor. De buslijnen in dit gebied zijn aanvullend op deze railverbindingen en verbinden de tussenliggende kleinere kernen en perifeer gelegen wijken met de knooppunten. 7
Noordelijke bus-as De noordelijke bus-as bestaat uit de lijnen 182 en 183. Lijn 182 gaat via de dorpen en lijn 183 biedt een snellere route, net als de huidige sneldienst 249. Wij handhaven de bestaande buslijnen en routevoering op deze corridor. Lijn 183 biedt een snelle verbinding van het noorden van Alphen aan den Rijn en Woubrugge naar Leiderdorp en Leiden. Tussen Alphen aan den Rijn en Leiderdorp is de route van deze lijn niet gewijzigd ten opzichte van de huidige lijn 249. In tegenstelling tot lijn 182 rijdt 183 niet door Ter Aar en Hoogmade. Tussen Leiderdorp en Leiden CS rijdt lijn 183 dezelfde snelle route als lijn 365 (zie corridor C) De reistijd naar Leiden CS kan hierdoor met enkele minuten worden ingekort. Lijn183 rijdt van maandag tot en met vrijdag overdag ieder uur met enkele extra ritten in de ochtendspits. Zuidelijke bus-as De kernen Zoeterwoude-Rijndijk, Koudekerk aan den Rijn, Hazerswoude-Rijndijk en Hazerswoude-Dorp hebben geen treinstation. Voor deze kernen zijn de lijnen 186, 187 en 169 van belang. Als in de toekomst meer kernen per rail ontsloten dan heeft dit logischerwijs gevolgen voor de buslijnen in deze kernen. Op dit moment veranderen we niets aan de lijnvoering en frequenties in dit gebied. C. Corridor Leiden - Zoetermeer De corridor Leiden - Zoetermeer is één van de zwaarste vervoerassen van de concessie. Minder dan 10% van de busreizigers tussen Zoetermeer en Leiden stapt in of uit bij één van de haltes in Zoeterwoude. Op basis van de bestaande reispatronen en een van de doelen om de concurrentiepositie van de bus ten opzichte van de auto te verbeteren, kiezen we daarom voor het uitbouwen van de snelle verbinding via de provinciale weg tot een snelle en frequentie HOV-lijn en lijn 32 te laten vervallen. 8
HOV Leiden - Zoetermeer (lijn 365) Met de Qliner 365 bieden wij een nieuwe HOV-verbinding aan tussen Leiden en Zoetermeer. De lijn vervangt de huidige lijnen 32 en 206 tussen Leiden en Zoetermeer. Het grootste deel van de ritten rijdt tussen Zoetermeer en het Rijnland Ziekenhuis in Leiderdorp. Twee maal per uur rijdt lijn 365 door naar Schiphol. We realiseren ons dat de halte Westeinde aan de provinciale weg bij Zoeterwoude-Dorp voor sommige reizigers niet goed bereikbaar is. Met de geplande halte aan de N206 ter hoogte van de carpoolplaats wordt deze toegankelijkheid wel geboden. Zolang deze halte nog niet beschikbaar is, zal een aantal ritten van lijn 365 via het dorp rijden. Zodra de geplande haltes aan de provinciale weg gereed zijn, gaan alle ritten van lijn 365 via de N206 rijden. We houden in ons Vervoerplan rekening met een nieuwe halte bij Stompwijk langs de provinciale weg. 9
D. Corridor Leiden - Duin- en Bollenstreek - Haarlem Doorgaande reizigers van Leiden naar Haarlem zullen over het algemeen gebruik maken van de trein, die het snelste is op dit traject. De gebruikscijfers van de bus laten zien dat er, naast het spoor, een sterke vervoerbehoefte bestaat per bus. Deze vervoerstroom concentreert zich op de route gelegen tussen de spoorlijn naar Haarlem en de spoorlijn naar Schiphol. Deze as voert via Oegstgeest, Warmond, Sassenheim, Lisse, Hillegom en Heemstede naar Haarlem; de huidige lijnen 50, 51 en 55. Onlangs is station Sassenheim in gebruik genomen. Dit heeft gevolgen voor reizigers tussen de Bollenstreek en Leiden. In het bijzonder de reizigers die na Leiden verder reizen naar bijvoorbeeld Den Haag zijn met de trein sneller op hun bestemming. We hebben ervoor gekozen het lijnennet in de Bollenstreek opnieuw vorm te geven. De belangrijkste redenen zijn: de kansen die de opening van station Sassenheim biedt (ketenmobiliteit); het ontbreken van het station Hillegom in het netwerk; en de overbediening van een aantal oost-west-verbindingen. Alle busverbindingen in de Bollenstreek takken op de stations aan op de treinen richting Leiden/Den Haag, Haarlem en Schiphol. De frequenties vanuit de dorpen naar de stations verhogen we en stemmen we af op de treinen vanaf deze stations. Dit doen we onder andere door lijnen te bundelen. Om parallelliteit met de trein te voorkomen, wordt de frequentie van de bussen tussen Sassenheim en Leiden iets verminderd. De oppervlakteontsluiting in de Bollenstreek houden we zoveel mogelijk in stand, maar enkele haltes zullen als gevolg van de bundeling van lijnen vervallen. Op de meeste haltes blijft de frequentie ten minste gelijk en op een groot aantal haltes verdubbelt de frequentie door de bundeling van lijnen. 10
11
Hoofdas Leiden - Sassenheim - Haarlem (lijnen 50 en 250) De routes van de lijnen 50 en 51 bundelen we tot één route. Daarmee kunnen we op het gehele traject van Leiden naar Haarlem de hele dag een kwartierdienst en betere aansluitingen bieden, bijvoorbeeld op station Sassenheim. Lijn 50 rijdt van vroeg in de ochtend tot laat in de avond van station Leiden CS via Warmond, station Sassenheim, Lisse en Hillegom naar Haarlem. We kiezen ervoor om lijn 50 in de Bollenstreek te bundelen op één route. We zijn er namelijk van overtuigd dat deze bundeling per saldo een aantrekkelijker OV-product oplevert. Reizigers zijn door de hogere frequenties in veel gevallen sneller op hun bestemming. De tijden van de dienstregeling worden door de bundeling logischer. Ook wordt de kwartierfrequentie in Lisse de gehele dag geboden en wordt aangesloten op alle treinen vanaf station Sassenheim. Voor Warmond bieden we met de gewijzigde lijn 50 overdag 4 keer per uur een vertrekmogelijkheid. In de spitsuren vullen we lijn 50 tussen Lisse en Leiden aan met spitslijn 250. Lijn 250 rijdt niet via Warmond om de relatief smalle wegen door deze kern te ontlasten. Deze lijn rijdt bovendien via het transferium aan de A44 bij Oegstgeest waar een overstap mogelijk is op de Qliners van/naar Den Haag. Voor reizigers uit de Bollenstreek met een bestemming op het universiteitsterrein is lijn 250 ook de snelste verbinding. Secundaire as Haarlem - Noordwijkerhout - Leiden (lijnen 57 en 90) De huidige lijn 57 wordt als verbinding gehandhaafd tussen het centrum van Lisse (halte Hyacinthenstraat) en Leiden CS. Lijn 57 zorgt voor de verbinding Lisse west, Noordwijkerhout, Voorhout en Leiden. In Lisse rijdt lijn 57 een eenzijdige lus, vanaf Noordwijkerhout via het centrum-zuid (Westerdreef Bondstraat) en terug naar Noordwijkerhout via het centrumnoord: Gladiolenstraat Nassaustraat. In Voorhout is de route van lijn 57 vooralsnog niet aangepast, hoewel wij graag langs het station zouden willen rijden. Voor de overstap van lijn 57 op de Sprinters in de richting van Leiden/Den Haag en Haarlem is enige loopafstand nodig, vanaf de Schoutenlaan. Vanaf mei 2013 gaat lijn 57 oprijden via de Schoutenlaan naar het station, om de loopafstand tussen trein en bus te verkorten. Ons streven is om op een later tijdstip de route te verleggen naar Jacoba van Beierenweg Herenstraat en de N444, om betere overstap bus trein te bieden. Daartoe zal eerst de doorstroming voor de bus op de N444 nabij het A44 viaduct moeten verbeteren. In noordelijke richting kunnen inwoners van Voorhout, Noordwijkerhout en Lisse met lijn 57 naar het centrum van Lisse reizen waar een goede overstap wordt geboden op de Qliner 361 naar Schiphol. Reizigers in noordelijke richting kunnen vanuit Katwijk, Noordwijk en Noordwijkerhout gebruik maken van lijn 90. Deze lijn zal voortaan via station Hillegom gaan rijden dat momenteel door geen enkele buslijn wordt bediend en relatief ver van de bebouwing is gelegen. Vanaf het station rijdt lijn 90 door via Hillegom naar Nieuw-Vennep. Met deze wijziging ontstaat een aantal nieuwe reismogelijkheden. Vanuit de noordelijke Duinstreek kunnen reizigers hier ieder uur overstappen op de treinen richting Haarlem en Amsterdam of doorreizen naar Nieuw-Vennep voor een overstap richting Schiphol. Vanuit de kern Hillegom ontstaat 2x per uur een nieuwe busverbinding naar het station waar reizigers kunnen overstappen op treinen richting Haarlem en Amsterdam en richting Leiden en Den Haag. 12
Lijn 90 zal niet meer doorrijden naar Haarlem. Doorgaande reizigers naar station Haarlem en verder kunnen op station Hillegom overstappen op de trein. Reizigers naar de zuidkant of het centrum van Haarlem kunnen bij de halte Weeresteinstraat in Hillegom overstappen op de frequente lijn 50 naar Haarlem. Alle bestemmingen blijven vanuit de Duin- en Bollenstreek bereikbaar terwijl naar belangrijke bestemmingen zoals Amsterdam en Schiphol nieuwe reismogelijkheden worden aangeboden (via station Hillegom en station Nieuw-Vennep). Het dorp Vogelenzang wordt niet meer door lijn 90 bediend. Op het traject Hillegom station Vogelenzang Aerdenhout station gaat in opdracht van de provincie Noord-Holland een nieuwe buslijn rijden: lijn 9, een uurdienst tussen 7.00 en 21.00 uur. Oppervlakteontsluiting Bollenstreek Door de bundeling van de lijnen 50 en 51 worden enkele haltes in Oegstgeest, Sassenheim, Lisse en Hillegom niet meer door lijn 50 bediend. We vinden het belangrijk dat het openbaar vervoer voor alle inwoners bereikbaar blijft. Daarom hebben wij een aantal maatregelen genomen om een goede oppervlakteontsluiting te handhaven. In Hillegom gaat lijn 50 via de Weeresteinstraat Prinses Irenelaan rijden in plaats van via de Weerlaan. Bovendien wordt een aantal haltes (Oranjeplein en Van de Endelaan) aan de westzijde van het dorp bediend door lijn 90. In Lisse kiezen wij voor een gebundelde route van lijn 50 via de oostzijde van de kern. De westzijde van Lisse wordt bediend door lijn 57. In Sassenheim vervallen de haltes Westerstraat en Teijlingerlaan. Ze liggen in het westelijk deel van het centrum op 300-500 m afstand van de halte Parklaan van lijn 50. Met het lijnennet dat wij aanbieden, blijft het 7 dagen per week mogelijk om met de bus tussen alle kernen in de Bollenstreek te reizen, meestal zelfs zonder overstap. E. Corridor Duin- en Bollenstreek - Hoofddorp/Schiphol In de huidige dienstregeling rijden twee lijnen naar Nieuw-Vennep. Daarnaast rijdt een sneldienst naar Schiphol (lijn 61) die Nieuw-Vennep overslaat. De drie lijnen rijden ieder 1 tot 2 keer per uur. Opvallend is dat de bezetting van de beide lijnen naar Nieuw-Vennep met minder dan 10 reizigers per rit laag is. De sneldienst naar Schiphol daarentegen, die nog niet zo lang bestaat, vervoert veel meer reizigers per rit. Van deze lijn maken meer reizigers gebruik dan van de beide andere lijnen samen. Bovendien is op deze lijn de meeste groei te zien. De opening van station Sassenheim zal gevolgen hebben voor het aantal busreizigers tussen de Bollenstreek en Haarlemmermeer. Vanuit de zuidelijke Bollenstreek is het nu sneller om met de trein naar Schiphol te reizen, helemaal als de buslijnen goed aansluiten op de trein. We hebben de bestaande dwarsverbindingen tussen de Bollenstreek en Schiphol onder de loep genomen en op basis van de vervoervraag geconcentreerd op twee kansrijke assen. De noordelijke dwarsverbinding is ter hoogte van Hillegom en de zuidelijke dwarsverbinding ter hoogte van Lisse. Op deze wijze kan vanuit de gehele Bollenstreek snel, via rechtstreekse routes met maximaal één overstap naar Schiphol gereisd worden terwijl ook de voorzieningen in Nieuw-Vennep en Hoofddorp goed bereikbaar blijven. 13
Noordelijke as De huidige lijn 57 wordt vervangen worden door lijn 90. Lijn 90 gaat vanaf Noordwijkerhout via station Hillegom naar Nieuw-Vennep rijden in plaats van naar Haarlem. Zo blijven directe verbindingen tussen Noordwijkerhout en Nieuw-Vennep en tussen Hillegom en Nieuw- Vennep in stand. Zuidelijke as De huidige lijnen 52 en 61 worden op deze as vervangen door de nieuwe Qliner 361 die de routes van beide lijnen combineert. Daarmee kunnen inwoners van Lisse direct en snel naar Schiphol reizen. Bovendien wordt de directe verbinding tussen Noordwijk en Schiphol hersteld. De lijn rijdt vanaf Noordwijk naar station Sassenheim en vervolgens via Lisse en de N208-N207 richting Schiphol. Reizigers met bestemming Nieuw-Vennep of Hoofddorp kunnen beschikken over een nieuwe lijn 162 Lisse Lisserbroek Nieuw-Vennep, die wordt ontwikkeld door de Stadsregio Amsterdam. F. Corridor Alphen aan den Rijn - Hoofddorp/Schiphol Lijn 370 Alphen Schiphol is een succesvolle lijn: dagelijks gebruiken gemiddeld meer dan 2.000 mensen deze verbinding. De route van deze populaire buslijn voldoet prima aan de vraag en we zullen deze dan ook niet wijzigen. We zetten comfortabele Qliners in, gedeeltelijk in dubbelassige uitvoering met extra zitplaatsen en we verbeteren de dienstregeling verder. Nieuw is dat lijn 370 ook s nachts gaat rijden: zeven dagen per week 24 uur per dag. Daarmee sluit deze lijn goed aan op de wisselende werktijden op Schiphol, de vertrek- en aankomsttijden van vliegverkeer en de (nacht)netten in de regio. Een verdere onderbouwing van het nachtvervoer wordt in paragraaf 5.1.2 gegeven. 14
Lijn 370 rijdt van maandag tot en met vrijdag overdag 4 tot 7 keer per uur. In de avonduren en weekenden wordt een halfuurdienst geboden. De vertrektijden in de avonduren hebben we eenduidiger gemaakt en op zondag hebben we een extra late rit toegevoegd. Zeven nachten per week rijdt lijn 370 ieder uur van en naar Schiphol en geeft zo aansluiting op de nachtnetten van NS en andere regionale nachtnetten. G. Corridor Leiden - Roelofarendsveen - Hoofddorp/Schiphol Sinds enkele jaren rijdt lijn 256 vanaf Leiden via Roelofarendsveen naar Schiphol. Door het achterland van de verbinding te vergroten en door de inzet van comfortabele Qliners verwachten wij dat het aantal reizigers op deze verbinding nog kan groeien. We kiezen er daarom voor om de Qliner 365 van Zoetermeer via Leiden naar Leiderdorp in een lagere frequentie door te laten rijden via Roelofarendsveen naar Schiphol. De Qliner 365 tussen Leiden en Schiphol rijdt alle dagen van de week vanaf vroeg in de morgen. Op werkdagen overdag rijdt lijn 365 ieder half uur van en naar Schiphol en in de avonduren en in het weekend wordt een uurdienst geboden. De verbinding Leiderdorp Schiphol verbetert hiermee aanzienlijk. De Qliner 365 rijdt tussen Leiderdorp en Roelofarendsveen via de A4. Voor de kernen Oud Ade, Rijpwetering en Leimuiden handhaven wij lijn 56 met een bezetting van een kleine 1.000 reizigers op het drukste traject (nabij Leiden). Ook de Buurtbus van Oude Wetering naar Lisse blijft ongewijzigd gehandhaafd. De oppervlakteontsluiting in de gemeente Kaag en Braassem verbetert doordat alle haltes ten minste bediend blijven met dezelfde frequenties, maar ook nieuwe verbindingen naar bijvoorbeeld het ziekenhuis in Leiderdorp worden geboden. De nieuwe route van lijn 365 heeft nog een ander positief effect. De grootste kernen van de gemeente Kaag en Braassem worden met één overstap aan elkaar verbonden. 15
H. Corridor Leiden e.o. - Den Haag Leidse regio - Den Haag via Wassenaar/N44 Tussen Transferium t Schouw aan de westkant van Leiden en Den Haag Centraal bieden wij een hoogwaardige corridor van maandag tot en met vrijdag van vroeg in de ochtend tot het begin van de avond. Deze corridor bestaat uit de Qliners 385 (de huidige Interliner 95 vanuit Noordwijk en Katwijk; ruim 900 reizigers op een werkdag) en 386 (de huidige Interliner 88 vanuit Oegstgeest; ruim 500 reizigers). Deze comfortabele bussen vertrekken ieder kwartier van het transferium naar Den Haag en in de ochtendspits zelfs iedere 10 minuten. Zo worden automobilisten verleid om, als het druk is op de weg, te kiezen voor de frequente busverbinding naar Den Haag. Deze lijnen gaan ook stoppen bij de halte Waalsdorperlaan ter hoogte van het Louwman Museum tegenover Duinzigt. Vanwege de opening van station Sassenheim kan vanuit de Bollenstreek sneller naar Den Haag worden gereisd met de trein. We kiezen er daarom voor om de directe lijn van Lisse naar Den Haag (lijn 89) te laten vervallen (ruim 300 reizigers vanuit Lisse en Sassenheim per dag). Wel kunnen reizigers er nog voor kiezen om met spitslijn 250 van Lisse naar het Transferium t Schouw te reizen om daar over te stappen op één van de Qliners naar Den Haag. Reizigers tussen het Transferium en Den Haag kunnen reizen met de Qliners 385 en 386. Vanuit Noordwijk en Katwijk kan zowel met lijn 90 als met de Qliner 385 zonder overstap naar Den Haag Centraal gereisd worden. De huidige lijn 65 van Leiden naar het Museon in Den Haag komt te vervallen. De lijn vervoert in beide richtingen op het drukste traject nog geen 80 reizigers; te weinig om een rechtstreekse lijndienst te handhaven. 16
Den Haag via Voorschoten Lijn 45 biedt in Voorschoten in aanvulling op de trein rechtstreekse verbindingen met het centrum van Leiden en met station Lammerschans en het naastgelegen ROC. Lijn 45 rijdt van vroeg in de ochtend tot laat in de avond en biedt op maandag tot en met zaterdag overdag een kwartierdienst. Op station Leiden Lammenschans biedt lijn 45 aansluiting op de treinen richting Alphen aan den Rijn en Utrecht. De route in Voorschoten wordt gestrekt, conform de OV-visie van de HR-gemeenten: niet meer dóór Vlietwijk (via Badhuisstraat Einsteinlaan Raadhuislaan) maar langs Vlietwijk via de Leidseweg. De vertrek- en aankomsttijden in Den Haag zijn aangepast. De lijn wordt volledig door Veolia Haaglanden uitgevoerd met aardgasbussen. I. Agglomeratie Leiden e.o. We kiezen ervoor om de oppervlakteontsluiting in Leiden e.o. ten minste op het huidige niveau te handhaven. Hiervoor worden de routes van enkele lijnen iets aangepast. Belangrijke bestemmingen in de agglomeratie zijn station Leiden CS (treinen richting Den Haag, Schiphol en Haarlem), de binnenstad van Leiden en station Lammenschans (treinen richting Alphen aan den Rijn, Utrecht en Gouda, het ROC en studentenwoningen). Vanuit de wijken en kernen worden zoveel mogelijk directe verbindingen met deze bestemmingen geboden. De frequenties passen bij een stedelijk netwerk met op de meeste verbindingen een kwartierdienst op werkdagen. De lijnnummers worden vervangen door eenvoudige herkenbare nummers. HOV-as Leiderdorp - Leiden CS - Centrum - Lammenschans (lijn 365) Structurele wijziging is dat we een nieuwe HOV-as aanbieden van Leiderdorp via Leiden CS en het centrum van Leiden naar Lammenschans. De lijn vervangt de huidige lijnen 48, 49 en 256 tussen Leiderdorp en Leiden. Lijn 365 is een doorgaande buslijn van Zoetermeer via Leiden en Leiderdorp naar Schiphol. Het grootste deel van de ritten rijdt tussen Zoetermeer en het Rijnland Ziekenhuis in Leiderdorp. Twee maal per uur rijdt lijn 365 door naar Schiphol. Om de snelheid naar Leiden CS te verhogen, doen we tussen Leiden CS en het Rijnland Ziekenhuis uitsluitend de haltes Groenoordhallen, Sumatrastraat, de Rietschans, Gemeentehuis Winkelhof en het Rijnland Ziekenhuis aan. Ten zuiden van Leiden CS kiezen wij voor een route via de Breestraat en station Leiden Lammenschans. Stevenshof - Leiden CS - Centrum - Leiderdorp (lijnen 1 en 2) De stadslijnen 11 en 12 worden omgenummerd naar de lijnen 1 en 2. De transversale verbinding van oost naar west vice versa via station en centrum functioneert goed. We handhaven twee lijnnummers op deze bundel, omdat de lijnen verschillende routes hebben. Ten opzichte van de huidige dienstregeling wijzigt de route van lijn 1 in het centrum van Leiden. Daar neemt lijn 1 de route via de Hortus Botanicus van lijn 32 over. Inwoners van Leiderdorp kunnen met lijn 2 naar station Leiden Lammenschans reizen en daar overstappen op de Intercity richting Alphen aan den Rijn en Utrecht. Andersom kunnen reizigers vanuit Alphen aan den Rijn hier overstappen op lijn 2 richting het ziekenhuis en centrum van Leiderdorp. Lijn 2 rijdt door naar Leiderdorp, Oranjewijk (en neemt de route van lijn 48 over). 17
Op de volgende kaart hebben we de routes van de lijnen 1 en 2 weergegeven. Leiden Zuidwest - Leiden CS - Centrum - Merenwijk (lijnen 3 en 4) De lijnen 13 en 14 worden omgenummerd naar de lijnen 3 en 4. We handhaven de koppeling van de lijnen door Merenwijk aan de lijn naar Leiden Zuidwest. In Merenwijk blijven beide lijnen een eenzijdige route door de wijk rijden. Wij hebben in overleg met de gemeente onderzocht of de oorspronkelijk tweezijdige route door de wijk hersteld kon worden, maar dit is niet haalbaar gebleken. In onderstaande kaart hebben we de route van de lijnen 3 en 4 weergegeven. 18
Voorschoten - Leiden CS - Binnenstad - Leiderdorp Leyhof (lijnen 5 en 6) Lijn 15 de radiale stadslijn van Leiden CS naar Leiderdorp Leyhof wordt gekoppeld aan het zuidelijke deel van de lijnen 48 en 49. Zo ontstaan twee doorgaande lijnen van Voorschoten, Starrenburg naar Leiderdorp Leyhof die de lijnnummers 5 en 6 meekrijgen. Gezien de routevariatie in Zuidwest kiezen we ook hier voor twee nummers voor één bundel. De aansluitingen op station Voorschoten worden verbeterd. Daardoor bieden we nieuwe reismogelijkheden van en naar Leiden Zuidwest en alle wijken van Voorschoten. Nieuw is bijvoorbeeld dat vanuit Den Haag een aansluiting richting Leiden wordt geboden. De lijnen 1, 2, 3, 4, 5 en 6 worden met de bestaande hybride Van Hool stadsbussen uitgevoerd. Zoeterwoude-Rijndijk - Roomburg - Centrum - Leiden CS (lijnen 186, 187 en 169) In afwachting van komende ontwikkelingen in het railvervoer tussen Leiden en Alphen aan den Rijn/Gouda zullen we de huidige lijnen 169, 186 en 187 op dit moment niet veranderen. 19
Met de lijnen 186 en 187 kunnen inwoners van de wijk Roomburg zonder overstap naar het centrum van Leiden, station Leiden CS en het ziekenhuis in Oegstgeest reizen. Ook ontsluiten de lijnen de bedrijventerreinen Roomburg en Grote Polder op werkdagen overdag. Lijn 169 blijft op de Hoge Rijndijk en is de snelste verbinding van Koudekerk en Hazerswoude naar Leiden en van Leiden naar de Heineken fabriek in Zoeterwoude. Transferium A44 -Leiden (lijnen 30, 31, 38, 221 en 250) We verhogen de frequentie tussen Transferium t Schouw en Leiden CS. Het wordt zo nog aantrekkelijker voor bezoekers aan Leiden (binnenstad, LUMC, Universiteit, Naturalis enzovoort) om de auto aan de rand van de stad bij het Transferium te parkeren en de reis met de bus te vervolgen. In de ochtendspits gaat het aantal busritten van het transferium naar Leiden omhoog van 8 naar 10 ritten per uur. Oegstgeest - Leiden (lijnen 20, 21, 37, 50, 57, 186, 187 en belbus 510) De ontsluiting van Oegstgeest richting Leiden is ten minste op het niveau van de huidige dienstregeling. We verdelen de frequentie van de ritten zelfs beter over de verschillende kanten van Oegstgeest. J. Corridor Alphen aan den Rijn - Rijndijk - Leiden In afwachting van komende ontwikkelingen in het railvervoer tussen Leiden en Alphen aan den Rijn/Gouda gaan wij de huidige lijnen 165 en 169 op dit moment niet ingrijpend veranderen. Lijn 169 geven we wel een eenduidiger patroon. Hierdoor is de dienstregeling overzichtelijker en meer vanzelfsprekend. Ook lijn 165 krijgt een eenduidiger patroon. De nieuwe route door Benthuizen is sneller en veiliger en de nieuwbouw van Benthuizen wordt beter bediend. Lijn 165 is daardoor zowel qua route als opbouw van de dienstregeling logisch en overzichtelijk. Ook op zondag hanteren we voortaan het lijnnummer 165. K. Stadsdienst Alphen aan den Rijn De stadsdienst Alphen aan den Rijn wordt uitgevoerd door de lijnen 1, 2, 3 en 4. Op zondag en in de avonduren rijden uitsluitend de lijnen 1 en 2. De dienstregeling is goed afgestemd op de vervoervraag van een stad van deze omvang. In combinatie met de streeklijnen die Alphen aan den Rijn bedienen, is er een goede ontsluiting van de belangrijkste bestemmingen en is er balans tussen vraag en aanbod. De stadsdienst geeft goede aansluiting op de trein. Door introductie van de lage lijnnummers 1 tot en met 4, een eigen huisstijl en de inzet van lichtgewicht stadsbusmaterieel vergroten we de herkenbaarheid van de stadsdienst. Op zaterdag ontbreekt echter een De bediening voor de wijk Kerk en Zanen op zaterdag voegen wij toe, waarmee we een belangrijke wens van de gemeente Alphen aan den Rijn invullen. Wij verwachten dat het invoeren van een zaterdagdienst voldoende reizigers naar het centrum en het Avifauna zal opleveren. De lijnen 1 en 2 rijden conform de huidige lijnen 75 en 77. Door de tegengestelde lus die de lijnen rijden, ontstaat van en naar de omgeving van het busstation Herenhof een dubbele 20
frequentie, waardoor ieder kwartier van en naar het station kan worden gereisd. De lijnen 3 en 4 bedienen de woonwijk Kerk en Zanen en de bedrijventerreinen Rijnhaven en Molenwetering. Door een uitgekiende rijrichting biedt deze lijn in de ochtend een snelle verbinding van het station naar de bedrijventerreinen en vanuit de woonwijk naar het station. s Middags draait de route om en kunnen mensen snel naar huis en snel van hun werk naar het station. Wij zetten op de stadsdienst Alphen aan den Rijn bussen in van 10,5 meter, de VDL Ambassador ALE. Deze kleinere bus is schoon, licht en zuinig. L. Corridor Alphen aan den Rijn Uithoorn/Woerden Het gebied tussen Alpen aan den Rijn en Uithoorn is een landelijk gebied met enkele kleine kernen. Deze kernen zijn op Alphen aan den Rijn en Uithoorn gericht. Het gebied wordt primair bediend door lijn 147. Aanvullend biedt lijn 101 een spitsverbinding van en naar Woerden. Beide lijnen blijven grotendeels ongewijzigd in stand. Lijn 147 wordt in de dagdaluren weinig gebruikt. Op de stille uren brengen wij het voorzieningenniveau daarom naar een uurdienst. De rijtijden en patroontijden hebben we eenduidiger gemaakt, wat bijdraagt aan een regelmatiger dienstuitvoering. De dorpen Langeraar en Papenveer beschikken niet over lijngebonden openbaar vervoer. Hier brengen wij verandering in door lijn 184 aan te bieden: een uurdienst op doordeweekse dagen van Alphen aan den Rijn naar Nieuwveen, die om en om via Langeraar en via Papenveer rijdt. Lijn 184 biedt inwoners van Nieuwveen ook extra reismogelijkheden naar Alphen aan den Rijn. Vanwege langdurige wegwerkzaamheden in Langeraar in de eerste helft van 2013 gaat lijn 184 van start met een tijdelijke route, niet dóór Langeraar, maar oostelijk van de Langeraarse Plassen via de Paradijsweg. Ter hoogte van het Kerkpad wordt een tijdelijke halte geplaatst. M. Stadsdienst Gouda De stadsdienst Gouda wordt uitgevoerd door de basislijnen 1, 3 en 4, in de spits aangevuld met lijn 6. De stadsdienst Gouda is logisch opgezet en functioneert goed; reden waarom wij hem grotendeels ongewijzigd voortzetten. Wij handhaven de huidige lusroutes van de lijnen 1 en 4 in Bloemendaal; daarmee wordt een prima oppervlakteontsluiting geboden. Wij zetten ook de exploitatieve koppeling met lijn 3 voort bieden daarmee een doorgaande oost-westverbinding door de stad. We hebben de frequentie en bedieningsperiode op doordeweekse dagen nagenoeg ongewijzigd overgenomen. Bij het wijkwinkelcentrum Gildenburg rijdt de stadsbus momenteel via het parkeerterrein. Op verzoek van de gemeente Gouda wordt de route verlegd naar de Plaswijckweg, waar vervangende haltes worden aangelegd. Een opvallend punt is de lage frequentie van de lijnen 1 en 4 op zaterdag: beide rijden slechts een uurdienst. Gelet op het forse busgebruik juist op zaterdag in Gouda achten wij dit een veel te gering aanbod, dat onvoldoende aansluit op de vraag van (potentiële) reizigers. Daarom verdubbelen wij de frequentie van beide lijnen tot een halfuurdienst, waarmee we effectief vier reismogelijkheden per uur bieden. Lijn 3 ontsluit de woonlocaties in het oostelijk stadsdeel Goverwelle. De route door de historische binnenstad kunnen wij niet voortzetten; de gemeente sluit de Markt voor busverkeer. Lijn 3 blijft in de directe omgeving van het stadshart stoppen, in één richting aan 21
de Agnietensingel en in de andere richting aan de Oosthaven bij het GoudA Museum. Vanaf deze halte rijdt lijn 3 via de Westhaven terug en vervolgens via de Fluwelensingel en de Kadenbuurt naar het station. De huidige bediening op lijn 3 start opmerkelijk laat: de eerste bus arriveert pas om 7:30 uur op het station. Daarmee wordt het voor forensen, die bijvoorbeeld om 8:00 uur op hun werk in Den Haag of Rotterdam willen zijn, niet aantrekkelijk om met openbaar vervoer te reizen. We vervroegen de aanvang van lijn 3 daarom met een half uur. Gouda Goudse Poort Spitslijn 6 naar Goudse Poort bieden wij aan via een ongewijzigde route. De frequentie en bedieningsperiode van lijn 6 hebben wij wel aangepast. De patroontijden zijn optimaal afgestemd op de lijnen 186 en 187, waarmee via de Burg. Van Reenensingel een kwartierdienst ontstaat tussen Gouda NS station en bedrijventerrein Goudse Poort. Aan de randen van de ochtendspits hebben wij enkele slecht gebruikte ritten geschrapt. De wijk Korte Akkeren wordt niet door een stadslijn ontsloten. Hier bieden wij met de lijnen 190 en 196 een alternatief. De nieuwe woonwijk Westergouwe komt in de eerste twee jaar van de concessieperiode nog niet tot ontwikkeling. Wij zien op langere termijn aanknopingspunten om lijn 190 Moordrecht - Gouda hierin een rol te laten spelen. Wij voeren de stadsdienst Gouda volledig uit met nieuwe compacte stadsbussen. Deze voertuigen zijn ca. 1,5 meter kleiner dan de standaard stadsbus, waardoor ze gemakkelijker in de woonwijken kunnen manoeuvreren. N. Corridor Gouda - Rotterdam De huidige lijnen 190 en 196 tussen Gouda en Rotterdam via respectievelijk de westelijke en de oostelijke IJsseloever functioneren goed en daarom zetten wij ze grotendeels ongewijzigd voort. Deze lijnen kennen twee spitsrichtingen, want de inwoners van deze kernen zijn zowel op Rotterdam als op Gouda georiënteerd. De route van lijn 190 blijft onveranderd. Vanaf 2014 of 2015 zien wij mogelijkheden deze lijn een rol te geven in de ontsluiting van de nieuwe Goudse wijk Westergouwe. Wij bieden lijn 190 op maandag tot en vrijdag als halfuurdienst aan en s avonds en in het weekend als uurdienst. We hebben de huidige rommelige patroontijden sterk vereenvoudigd en gestandaardiseerd. In de ochtendspits rijdt lijn 190 een extra schoolrit naar Gouda, aansluitend op het eerste lesuur. Lijn 196 biedt zijn reizigers met bestemming Rotterdam overstap op de metro op het knooppunt Capelsebrug. In het lokaal vervoer van Gouda speelt lijn 196 nagenoeg geen rol. Wij zien na het gereed komen van de nieuwe zuidelijke ontsluiting wel mogelijkheden deze rol te stimuleren door deze lijn via de nieuwe brug over de IJssel langs de Rotterdamseweg en de Schielands Hogezeedijk te laten rijden. Daarmee verbetert de ontsluiting van Korte Akkeren aanzienlijk: met lijn 190 aan de noordkant (Kon. Wilhelminaweg) en lijn 196 aan de zuidkant (Rotterdamseweg). Ook op lijn 196 hebben wij de patroontijden vereenvoudigd en de eerste aankomst s ochtends vervroegd. 22
O. Corridor Rotterdam - Schoonhoven (- Utrecht) Schoonhoven, Bergambacht en Ammerstol worden met zowel Rotterdam als Utrecht verbonden door lijn 195 en zijn sneldienstvariant 295. Omdat deze lijnen goed voldoen en omdat wij hen samen met de concessiehouder provincie Utrecht als doorgaande lijn Rotterdam - Utrecht gaan exploiteren, hebben wij hem geheel ongewijzigd (ten opzichte van de dienstregeling 2012) in onze aanbieding opgenomen. Krimpen aan de Lek en Lekkerkerk worden beide ontsloten door de basislijn 194, die langs de Lekdijk rijdt naar Krimpen aan den IJssel en Rotterdam Capelsebrug. Deze lijn verbindt de beide dorpen ook met elkaar en rijdt door naar Bergambacht en sluit daar aan op lijn 197 naar Gouda en op lijn 195 naar Schoonhoven/Utrecht. Wij vullen de uurdienst op lijn 194 aan met een spitsneldienst 292 Lekkerkerk - Rotterdam en 293 Krimpen aan de Lek - Rotterdam. Deze lijn vervangt de huidige lijn 193 Lekkerkerk - Bergambacht - Gouda. De lijnen 292 en 293 zijn beide ringlijnen, die een goede oppervlakteontsluiting bieden in respectievelijk Lekkerkerk en Krimpen aan de Lek en vervolgens via de snelste route naar de Rotterdamse metro rijden. s Avonds en in het weekend rijden deze lijnen niet. Anders Deze sneldiensten doen niet het busstation Krimpen aan den IJssel aan. De route van zowel de lijnen 292 als 293 door Lekkerkerk en Krimpen aan de Lek is in de ochtend- en middagspits tegengesteld. Daarbij is het principe leidend dat reizigers van/naar de grootste woonwijken altijd de kortste reistijd wordt geboden. Het aantal ritten van lijn 292 is vergelijkbaar met het aanbod in de huidige dienstregeling. Echter, wij stemmen ze veel beter af met lijn 194, waar effectief meer reismogelijkheden tussen Lekkerkerk en Rotterdam worden geboden: in de spits(richting) ieder kwartier, in de ochtendspits zelfs iedere 10 minuten. Ook de lijnen 293 en 194 bieden samen effectief ieder kwartier een reismogelijkheid tussen Krimpen aan de Lek en Rotterdam. De nieuwe routevoering van spitslijn 293 is in het volgende kaartje aangeduid. De huidige lijn 193 biedt daarnaast nog eens per uur een reismogelijkheid Krimpen aan de Lek - Lekkerkerk - Bergambacht - Gouda. Deze lijn nemen wij niet over, want buiten de spits zijn er met lijn 194 en 197 voldoende alternatieve reismogelijkheden naar Bergambacht en 23
naar Gouda. In de ochtendspits leggen wij een nieuwe spitslijn 294 in tussen Krimpen aan de Lek Lekkerkerk - Bergambacht Gouda. Deze lijn biedt in Bergambacht aansluiting richting Schoonhoven/Utrecht en arriveert in Gouda op tijd voor het eerste lesuur van de belangrijkste scholen. P. Corridor Schoonhoven - Gouda Lijn 197, de hoogfrequente snelle verbinding Schoonhoven - Bergambacht - Gouda nemen wij grotendeels ongewijzigd over. Lijn 197 biedt in Schoonhoven een goede oppervlakteontsluiting en in Gouda vervult hij nog een beperkte stadsdienstfunctie in de ontsluiting van de wijk Kort Haarlem vanaf de Fluwelensingel. Stolwijk wordt goed ontsloten aan de N207. Het aantal ritten op lijn 197 blijft vrijwel ongewijzigd. Wel hebben wij, net als op veel andere lijnen, structuur gebracht in de vaak wisselende patroontijden. In de zeer drukke ochtendspits naar Gouda bieden wij een strakke 7½ minuten dienst. Daarmee bevorderen wij ook een regelmatige verdeling van de reizigers over de bussen en minimaliseren wij de gemiddelde wachttijd op de halte. Haastrecht en Vlist worden met lijn 180 resp. lijn 106 ontsloten door de concessiehouder Connexxion in opdracht van de provincie Utrecht. Berkenwoude wordt ontsloten door buurtbus 725 (het nieuwe lijnnummer voor lijn 452). Q. Corridor Zuidplaspolder In de Zuidplaspolder rijden, behalve lijn 190 Gouda - Rotterdam, de lijnen 175 Waddinxveen - Rotterdam en 177 Gouda - Zoetermeer. Wij bieden lijn 175 via een ongewijzigde route met ongeveer de huidige frequentie. Ook het traject binnen Rotterdam tussen metro Nesselande en metro Alexander blijven wij in de spits bedienen. In de huidige dienstregeling rijdt lijn 175 vanaf 19:00 uur al niet meer. Wij breiden de bediening uit tot 24:00 uur, door een oproepafhankelijke uurdienst in te leggen, zeven avonden per week. Daarmee bieden wij een relatief grote kern als Zevenhuizen een aanzienlijk betere ontsluiting. Ook op lijn 177 breiden wij de dienstregeling uit met vraagafhankelijke ritten gedurende de hele avond, ieder uur. Daarmee wordt Moerkapelle aanzienlijk beter bediend. De belangrijkste aansluitingen tussen de lijnen 175 en 177 garanderen wij. Daarmee: kunnen inwoners van Moerkapelle vlot doorreizen richting Rotterdam; kunnen inwoners van Rotterdam Nesselande vlot doorreizen richting Zoetermeer Lansinghage; kunnen inwoners van Waddinxveen vlot doorreizen richting Zoetermeer. R. Corridor Gouda - Bodegraven Sinds jaar en dag is lijn 178 de rechtstreekse verbinding tussen Gouda en Bodegraven. Deze lijn vervult ook een functie voor Reeuwijk-Brug. En hij vervoert veel scholieren naar de scholencluster De Mammoet in Gouda. 24
Wij handhaven lijn 178 met ongeveer de huidige frequentie: een halfuurdienst overdag en een uurdienst s avonds en in het weekend. De belangrijkste wijziging is de bediening van het bedrijventerrein Broekvelden in Bodegraven. Lijn 178 rijdt hier alleen in de ochtend- en avondspits, want het is zinloos hier de hele dag te rijden. Overigens blijft de route van lijn 178 ongewijzigd. Reeuwijk-Dorp wordt ontsloten door buurtbus 726 (het nieuwe lijnnummer voor lijn 486); deze blijft ongewijzigd. S. Corridor Gouda - Leiden Tussen Gouda en Leiden is uiteraard de trein het vervoermiddel. De bus speelt hier een aanvullende rol, die wij invullen met de lijnen 186 en 187. In de huidige situatie vullen bus en trein elkaar goed aan in de ontsluiting van Waddinxveen en Boskoop. Als over enkele jaren de beoogde nieuwe stations Zoeterwoude, Hazerswoude, Boskoop Snijdelwijk en Waddinxveen-Zuid worden gerealiseerd, ontstaat een andere situatie, waarin de rol en positie van het busvervoer opnieuw ingevuld moeten worden. Wij hebben ervoor gekozen tot die tijd de huidige dienstregeling van de lijnen 186 en 187 nagenoeg ongewijzigd over te nemen. De stadsdienstfunctie binnen Leiden en Oegstgeest hebben wij onder corridor I al toegelicht. T. Corridor Groene Hart - Den Haag CS Vanuit het Groene Hart bieden wij vier hoogwaardige Qliner-verbindingen met Zoetermeer en Den Haag CS. Dit zijn de lijnen: 380 Alphen aan den Rijn (Zuid) - Den Haag; 381 Alphen aan den Rijn (Noord) - Den Haag; 382 Boskoop - Waddinxveen - Zoetermeer - Den Haag; 383 Krimpen aan den IJssel - Capelle aan den IJssel - Rotterdam - Zoetermeer - Den Haag. Elk van deze lijnen is een voortzetting van de huidige Interliner. Deze lijnen bieden bij uitstek een alternatief voor de auto op filegevoelige trajecten in de zuidelijke Randstad. Ze worden hoofdzakelijk in het woon-werkverkeer gebruikt. Tussen de spitsuren is de busbezetting zeer gering. Wij kiezen er daarom voor deze lijnen als spitsverbinding voort te zetten. Wij hanteren daarbij wel een brede spits, met aankomsten in Den Haag vóór 7:00 uur en na 9:00 uur. En retourritten uit Den Haag vóór 16:00 uur en na 18:00 uur. De Qliners 380 en 381 blijven een ongewijzigde route rijden en ontsluiten ieder een deel van Alphen aan den Rijn. Tussen Alphen aan den Rijn, Hazerswoude, Kruisweg, Zoetermeer, Voorburg en Den Haag zijn zij exact afgestemd in een halfuurdienst. De route van de Qliner 382 hebben wij ingekort tot Boskoop Snijdelwijk. Bij het station Boskoop wordt deze lijn momenteel nauwelijks gebruikt. Lijn 382 is op het gezamenlijke traject Zoetermeer - Voorburg - Den Haag weer exact afgestemd met lijn 380/381 tot een zuivere kwartierdienst. Lijn 383 bestaat nog maar enkele jaren, maar voorziet in de spits zeker in een behoefte. Hoewel de ritten tussen Krimpen aan den IJssel busstation en Capelle aan den IJssel, metro Centrum buiten de opdracht van der Provincie vallen, bieden wij deze reismogelijkheden wel aan, omdat er in de spits voldoende gebruik van gemaakt wordt. Alle Qliners rijden in de richting Den Haag - Zoetermeer in de ochtendspits via de Siemens vestiging in Zoetermeer, conform de huidige dienstregeling. Deze Qliners rijden niet s 25