Visiedocument Crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht 2012 2015 Oktober 2012 Visiedocument crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht 2012-2015 1
Leeswijzer In de inleiding wordt het doel van deze visie en de relatie met overige ontwikkelingen beschreven. In hoofdstuk 1 staan de maatschappelijke ontwikkelingen geschetst die van invloed zijn op de informatiebehoefte tijdens een crisis. In hoofdstuk 2 worden de formele rollen beschreven, waarmee de kaders voor de visie uiteen worden gezet. De visie mondt uit in de inhoudelijke uitgangspunten voor deze communicatie in hoofdstuk 3. In hoofdstuk 4 wordt dit vertaald naar organisatorische uitgangspunten, waarna in hoofdstuk 5 de vervolgstappen staan beschrijven. In de bijlage staat de huidige organisatie van crisiscommunicatie in Utrecht beschreven en de knelpunten die deze werkwijze oplevert. Aanleiding De gemeente is naast de parate hulpverleningsdiensten brandweer, GHOR en politie een belangrijke partner bij de beheersing en bestrijding van rampen en crises. Eén van de gemeentelijke processen tijdens een ramp of crisis is crisiscommunicatie. De gemeente is vanuit de Wet Veiligheidsregio s verantwoordelijk voor crisiscommunicatie met als primair doel het voorzien in de maatschappelijke informatiebehoefte tijdens een (dreigende) crisissituatie. Ontwikkelingen en trends binnen én buiten de crisisorganisatie, de wijze waarop crisiscommunicatie nu is georganiseerd, maar ook incidentevaluaties en de systeemtest Prisma resulteren in de noodzaak om het proces crisiscommunicatie te professionaliseren. Doel Dit document beoogt de doorontwikkeling van crisiscommunicatie binnen Veiligheidsregio Utrecht en is opgesteld samen met de betrokken gemeenten. Dit document legt vast welke uitgangspunten leidend zijn in de overheidscommunicatie tijdens crises en hoe VRU en Utrechtse gemeenten samenwerken om dit organisatorisch mogelijk te maken, met voldoende én goede professionals. Relatie met andere planvormen Deze visie past binnen overige beleidsdocumenten binnen de VRU (zoals het beleidsplan van de Veiligheidsregio Utrecht, het regionaal risicoprofiel, het regionaal crisisplan en het visiedocument bevolkingszorg) en legt verbindingen met landelijke ontwikkelingen. Zo stimuleert de Rijksoverheid om medewerkers in de crisisorganisatie op basis van vakbekwaamheid te selecteren. Vanuit het project GROOTER worden gemeenten en veiligheidsregio s ondersteund bij de realisatie van een kwalitatief goed functionerende gemeentelijke crisisbeheersingsorganisatie. Visiedocument crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht 2012-2015 2
1. Maatschappelijke ontwikkelingen Onder invloed van internet- en telecommunicatietechnologie en maatschappelijke veranderingen in de afgelopen decennia, is de rol van de overheid in crisiscommunicatie aanzienlijk veranderd. Was de overheid voorheen de bron, de regisseur én de voornaamste afzender van informatie, tegenwoordig heeft de burger óók deze mogelijkheden. Lag voorheen de nadruk op informeren en voorlichten, tegenwoordig verschuift deze rol naar communicatie in bredere zin. Niet alleen het verschaffen van feitelijk geverifieerde informatie, ook het duiden van deze informatie en het bieden van handelingsperspectieven om de (zelf)redzaamheid van burgers te bevorderen, zijn de primaire doelen geworden in crisiscommunicatie. Communiceren wat je wel als overheid weet, maar óók wat je nog niet weet is een belangrijk uitgangspunt van crisiscommunicatie. De snelheid van informatie heeft onder invloed van bovengenoemde veranderingen een andere betekenis gekregen. Er is behoefte aan real-time communicatie. Burgers willen informatie of zelfs de dialoog, en wel meteen. Met de komst van sociale media verschijnen informatie en beelden van een crisis of ramp in de (sociale) media alvorens traditionele media of de crisisorganisatie hierover beschikken. Deze nieuwe vorm van burgerjournalistiek vraagt om andere inspanningen van de overheid, maar biedt tegelijkertijd ook kansen om in relatief korte tijd een grote groep mensen te bereiken. Met deze veranderingen verwacht de burger ook een andere manier van leiderschap tijdens een crisis. De opdracht aan de overheid is hier de crisisorganisatie en crisiscommunicatie op aan te laten sluiten. Om de burger centraal te stellen in de crisiscommunicatie is het belangrijk om continu de buitenwereld naar binnen te halen. Nationale eisen en bovenregionale samenwerking Om tegemoet te komen aan de wensen van de burger bevordert de nationale overheid het stellen van hogere eisen aan de kwaliteit van de crisisorganisatie en de crisiscommunicatie. Zo is eind 2011, onder meer naar aanleiding van de brand bij Chemie-Pack in Moerdijk, de bestuurlijke werkgroep Bovenregionale Samenwerking ingesteld in opdracht van het Veiligheidsberaad en de minister van Veiligheid en Justitie. De opdracht van de werkgroep is het uitbrengen van een advies over de vraag hoe bij rampen en crises de samenwerking tussen regio s en tussen de rijksoverheid en de regio s verbeterd kan worden. Ook met betrekking tot crisiscommunicatie. 2. De kaders Eén van de gemeentelijke processen binnen de crisisorganisatie, de vierde kolom ofwel bevolkingszorg, is Voorlichting & Informeren (hierna: crisiscommunicatie). De burgemeester of de voorzitter van de Veiligheidsregio (afhankelijk van de GRIP fase) heeft de verantwoordelijkheid over de crisiscommunicatie (Wvr. art. 7 en 39). Bij het bestrijden van een ramp of crisis zijn veelal verschillende overheidsinstanties en andere partijen betrokken. Te denken valt aan waterschappen, Rijkswaterstaat, het OM, maar ook instellingen en bedrijven. Zij leveren allemaal een aandeel in de crisiscommunicatie. Hoewel iedereen de verantwoordelijkheid heeft te communiceren vanuit zijn eigen domein, blijft de coördinatie van de crisiscommunicatie bij de gezagsdrager, de burgemeester, van het brongebied. De burgemeester representeert de aanpak van de crisis: hij/zij is het gezicht en het boegbeeld van de gemeente. Visiedocument crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht 2012-2015 3
3. Visie op crisiscommunicatie Het voorgaande wordt in dit hoofdstuk omgezet in de visie op crisiscommunicatie. Gezamenlijk vertrekpunt voor strategie: maatschappelijke informatiebehoefte Crisiscommunicatie is de communicatie tijdens een crisis waarbij de maatschappelijke informatiebehoefte als vertrekpunt dient. Dit impliceert dat niet de crisis of de reputatie van het bevoegd gezag als uitgangspunt dient, maar dat de relatie met en de informatiebehoefte en veiligheid van de burger voorop staat. Daarbij is een goede relatie met de burger van belang. In deze relatiebenadering ligt de focus van crisiscommunicatie zowel op feitelijke informatie als procesinformatie waarbij feiten en gevoelens onderling worden uitgewisseld. Doelen crisiscommunicatie Ongeacht het type crisis staan in essentie drie basisdoelen centraal om te voorzien in de maatschappelijke informatiebehoefte: Informatievoorziening: het verstrekken van algemene informatie voor zover die informatie betrekking heeft op feiten en omstandigheden gerelateerd aan de crisissituatie. Informatie over verantwoordelijkheden, taken en werkzaamheden van de diverse actoren binnen de crisisorganisatie. Het streven naar maximale openheid. Betekenisgeving: het duiden van de crisissituatie en die in breder perspectief plaatsen. Daarbij wordt aangesloten bij de gevoelens die onder (groepen in) de samenleving leven waarbij empathie tonen een cruciale rol speelt. Het doel betekenisgeving ligt nadrukkelijk bij de burgemeester, waar de rol van burgervader voor is weggelegd. Van belang is het vinden van een gebalanceerd evenwicht tussen ratio en emotie. Ook het benoemen van dilemma s en het kunnen relativeren maar erkennen van de gepercipieerde situatie is hierin belangrijk. Schadebeperking: het geven van instructies die gericht zijn op het beperken van (gezondheids- of materiële) schade voor (groepen in) de samenleving. Het stimuleren van de zelfredzaamheid en de onderlinge hulpverlening. Het helder communiceren van de mogelijke risico s die aan het incident of de crisis verbonden zijn. Daarnaast het richting geven aan het gedrag van (groepen in) de samenleving. Dit om maatregelen van de overheid effectief te maken en/of om verstoring of hinder van maatregelen van de incidentbestrijding tegen te gaan. Deze drie doelen kennen anderen uitgangspunten en andere voedingsbronnen. Ook al zijn de bronnen gescheiden van elkaar, belangrijk is om een goede mix te hanteren waarbij de drie doelen op elkaar afgestemd worden en op elkaar aansluiten. Het schakelen tussen deze drie doelen wordt gevoed door de informatiebehoefte in de samenleving, die maatgevend is. Samenwerking, afstemming en eenduidigheid zijn daarom cruciaal om het vertrouwen van de burger in de overheid tijdens crises te behouden. Crisiscommunicatie als één van de operationele processen Het voorzien van de maatschappelijke informatiebehoefte is net als de andere operaties essentieel binnen de crisisbeheersing. Crisiscommunicatie is een cyclisch proces van analyse (van de maatschappelijke informatiebehoefte en beleving van de situatie), van advies en aanpak. Alle besluiten en maatregelen binnen de crisisbeheersing dienen beoordeeld te worden op de impact die zij hebben op de samenleving. De maatschappelijke informatiebehoefte als uitgangspunt nemen, impliceert het belang van omgevingsanalyse. Met de omgevingsanalyse wordt de buitenwereld naar binnen gehaald, waardoor het als Visiedocument crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht 2012-2015 4
katalysator dient binnen de gehele operatie. Niet alleen op basis van het (sociale) mediabeeld, maar evengoed op basis van input die binnen komt via andere kanalen, zoals publieksvoorlichting. Het voedt de formulering van het communicatieadvies en dient als uitgangspunt voor de te voeren communicatiestrategie. Crisiscommunicatie is hiermee niet GRIP-afhankelijk. Zodra er sprake is van maatschappelijke impact na een incident of ramp, wordt crisiscommunicatie operationeel. Een crisis betreft een onverwachte situatie die per definitie anders is dan normaal. De burger verwacht tijdens crises leiderschap van zijn bestuurders. De opdracht aan de overheid is de crisisorganisatie en crisiscommunicatie goed op elkaar te laten aansluiten, waarbij flexibel om wordt gegaan met de inzet van de crisisorganisatie. 4. Organisatie van crisiscommunicatie De visie op crisiscommunicatie, de doelen en het uitgangspunt dat crisiscommunicatie een van de operationele processen is, monden uit in een heldere organisatie. Actiecentrum Communicatie zwaartepunt Als aanvulling op het uitgangspunt dat de informatiebehoefte van de burger bepalend is, ligt het zwaartepunt van de operatie crisiscommunicatie in het Actiecentrum Communicatie. Het Actiecentrum Communicatie is het centrale punt, de spin in het web. De Operationeel Leider geeft leiding aan de gehele crisisoperatie, het Hoofd Actiecentrum Communicatie geeft leiding aan het proces crisiscommunicatie en is hiermee taakverantwoordelijke. (Hoofd) Actiecentrum Communicatie draagt zorg voor vertegenwoordiging van communicatie binnen alle crisisgremia. Samenwerken moet Geen enkele gemeente in Utrecht kan het proces crisiscommunicatie met de eigen organisatie uitvoeren. Daarom is samenwerking vanaf het eerste moment cruciaal, en worden actiecentra communicatie gevoed door communicatiemedewerkers van verschillende gemeenten. Die solidariteit is niet vrijblijvend: de kans bestaat dat alle gemeenten wat minder reguliere communicatiecapaciteit hebben omdat een gemeente te maken heeft met een grote crisis. Kwaliteit staat voorop Professionaliteit en kwaliteit zijn de criteria voor de invulling van de organisatie. Om dit uitgangspunt te realiseren en de garantie te hebben dat de communicatieoperatie op gewenst niveau wordt uitgevoerd, zal uitsluitend een beroep worden gedaan op communicatieprofessionals waarvan bekend is dat zij in voldoende mate zijn toegerust om hun werkzaamheden naar behoren te verrichten. Om dit te realiseren worden de communicatieprofessionals die een sleutelfunctie binnen de crisiscommunicatie verrichten, geselecteerd op basis van kwalificatieprofielen (zoals bijvoorbeeld opgesteld binnen het landelijke project GROOTER). Een zorgvuldig OTO-traject sluit hierop aan om de professionals voldoende opgeleid en getraind te houden. Cruciale rollen: het expertteam Binnen de communicatieorganisatie zijn enkele sleutelfuncties, waarmee adequate communicatie valt of staat. Vanaf het eerste moment moeten die rollen door hooggekwalificeerde mensen worden ingevuld. Het gaat om: Hoofd Actiecentrum Communicatie Communicatieadviseur ROT CoPI voorlichter Communicatieadviseur (R)BT Omgevingsanalist (combinatie van analist en adviseur. Deze combinatiefunctie is essentieel voor de eerste uren.) Visiedocument crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht 2012-2015 5
Hiervoor wordt voorgesteld om één regionaal georganiseerd expertteam te organiseren. Deze mensen zullen direct inzetbaar zijn (door middel van hard piket) voor alle 26 gemeenten binnen de VRU, op verzoek van de getroffen gemeente. De rol van Copivoorlichter heeft raakvlakken met de huidige invulling van het operationeel woordvoerderschap. Uit ervaring blijkt nota bene dat het voor de communicatieadviseur in het ROT noodzaak is om vanaf het eerste moment ondersteuning te krijgen. De communicatieadviseur heeft ondersteuning nodig, iemand in de tweede ring, om goed te kunnen functioneren. Daarom zal ook een ondersteunende functie voor in het ROT op hard piket worden georganiseerd. Vormgeving organisatie van crisiscommunicatie Schematisch ziet de crisiscommunicatieorganisatie er als volgt uit: Taakorganisatie Crisiscommunicatie P ers - en publieksvoorlichting / verwanteninformatie (Regionaal) Beleidsteam Hoofd communicatie Communicatieadviseur BT Analyse & Advies Aanpak Regionaal Operationeel Team Communicatieadviseur ROT Stafsectie Bevolkingszorg Teamleider analyse en advies Teamleider Pers- en Publieksvoorlichting (Verwanteninformatie) Commando Plaats Incident Communicatieadviseur CoPI Regionale pool Om het Actiecentrum Communicatie te vullen zijn aanvullend diverse functies noodzakelijk. Denk aan (algemene) omgevingsanalisten, persvoorlichters, publieksvoorlichters, etc. Binnen de regio zal de huidige poollijst crisiscommunicatie omgebouwd worden. Op de huidige poollijst staat een grote diversiteit aan kennis en kunde. Daarnaast zijn de medewerkers veelal generiek opgeleid. Doel is om de pool te gaan differentiëren en specialiseren, zodat deelnemers aan de pool specifiek op functie worden ingedeeld en vervolgens opgeleid en getraind (denk aan cluster persvoorlichters, cluster publieksvoorlichters, cluster omgevingsanalisten, etc). De getroffen gemeente kan de pool inzetten om haar actiecentrum te bemensen. Door nauwe samenwerking tussen de VRU en de 26 gemeenten in de regio zal deze vorm van organiseren worden uitgevoerd. De crisiscommunicatie wordt op regionaal niveau georganiseerd. Dit betekent dat de VRU de ontwikkeling en totstandkoming van het expertteam crisiscommunicatie en het vernieuwen van de regionale poollijst faciliteert, de gemeenten worden vertegenwoordigd door een kerngroep van betrokken communicatieadviseurs. Op basis van de nieuwe invulling van de organisatie en kwalificatieprofielen zal een OTO-traject worden ontwikkeld en uitgevoerd. Daarnaast zal het expertteam gevuld moeten worden en de regionale poollijst crisiscommunicatie geactualiseerd worden. Dat impliceert dat alle 26 gemeenten zich moeten committeren door medewerkers beschikbaar te stellen. Visiedocument crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht 2012-2015 6
Lokale kennis Randvoorwaarde is dat lokale kennis geborgd blijft, wat impliceert dat elke gemeente zelf communicatiecapaciteit beschikbaar moet hebben en continuïteit voor meerdere dagen in de gaten moet houden. 24/7 moet er een communicatieprofessional beschikbaar zijn met specifieke lokale kennis, die als liaison kan optreden richting de gemeentelijke organisatie. Gemeenten kunnen deze rol ook in districtelijk verband organiseren. Betrokkenheid en enthousiasme Crisiscommunicatie is een bijzondere discipline binnen het communicatievak: veel mensen worden graag ingezet tijdens calamiteiten, omdat de dynamiek en de impact het mogelijk maken om werkelijk verschil te maken in de relatie met burgers. De betrokkenheid en het enthousiasme van de communicatieprofs zijn belangrijk in de ontwikkeling van het expertteam en algemene pool voor crisiscommunicatie. Want als het er op aankomt, zijn het geen draaiboeken en procedures die tot succes leiden maar opgeleide, getrainde en professionele medewerkers. 5.Vervolgaanpak In de uitwerking van deze visie zijn de volgende stappen voorzien: 1. Actualisering van draaiboek crisiscommunicatie op basis van dit visiedocument. 2. Expertteam crisiscommunicatie ontwikkelen, vormgeven en invullen. 3. Poollijst crisiscommunicatie volgens nieuwe werkwijze inrichten en actualiseren. 4. Omgevingsanalyse verankeren in proces van crisiscommunicatie. 5. Opleidingen en trainingen ontwikkelen voor de diverse sleutelfuncties. 6. Mandaat crisiscommunicatie realiseren op lokaal en regionaal niveau, zodra de ontwikkeling van het expertteam in een vergevorderd stadium is. 7. Aanpak voor kennisdeling ten aanzien van crisiscommunicatie (thematisch) binnen de regio ontwikkelen. Het benutten van de kennis vanuit de dagelijkse gemeentelijke praktijk, behoud van draagvlak en verbondenheid met andere organisaties die een rol vervullen tijdens crises zijn hierbij cruciaal. Visiedocument crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht 2012-2015 7
Bijlage Deze bijlage geeft inzicht in de wijze waarop crisiscommunicatie nu georganiseerd is binnen de Veiligheidsregio Utrecht. Vervolgens worden enkele knelpunten opgesomd die in de huidige situatie worden geconstateerd. Huidige organisatie crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht is in het gemeentelijke proces crisiscommunicatie ondersteuner en facilitator en heeft een adviserende rol. De VRU ondersteunt en faciliteert de gemeenten bovendien bij hun voorbereiding op crises door planvorming en het aanbieden van opleidingen, oefeningen en trainingen. Door haar netwerkfunctie is de Veiligheidsregio de spil bij de vormgeving van de professionalisering van crisiscommunicatie. Binnen het complexe netwerk brengt de Veiligheidsregio Utrecht de betrokken actoren samen in de multidisciplinaire crisisorganisatie. Borging van proces crisiscommunicatie Gemeenten organiseren hun eigen crisiscommunicatie. Binnen de veiligheidsregio werken de gemeenten met een uniform vastgesteld draaiboek Voorlichten & Informeren met aandacht voor de organisatie en voorbereiding van crisiscommunicatie vóór en tijdens de crisis. In dit draaiboek staan onder meer de functies beschreven die nodig zijn om het proces crisiscommunicatie te laten functioneren. Gemeenten kunnen, indien nodig, gebruik maken van de regionale pool crisiscommunicatie om de uitvoering van het draaiboek mogelijk te maken. Deze regionale pool is sinds enkele jaren inzetbaar. Elke gemeente stelt via de pool communicatiemedewerkers en communicatieadviseurs beschikbaar om collega-gemeenten te ondersteunen tijdens een crisis. Door deze vorm van samenwerking helpen gemeenten elkaar onderling. Tijdens een ramp of crisis wordt binnen de regio vrijwel altijd gewerkt met lokale actiecentra Voorlichten & Informeren die de crisiscommunicatie uitvoeren en coördineren. Het lokale actiecentrum wordt via het Regionaal Operationeel Team (ROT) aangestuurd door het Beleidsteam (BT). Zowel in het ROT als in het BT zit een communicatieadviseur. Tijdens Koninginnedag 2012 is de crisiscommunicatie in een regionaal actiecentrum crisiscommunicatie gecoördineerd. Een aantal gemeenten binnen de regio Utrecht werkt met een eigen hard piket, het merendeel niet. In het Besluit personeel veiligheidsregio s staat opgenomen dat het Regionaal Operationeel Team onder andere bestaat uit een communicatieadviseur (artikel 2.1.4). Deze communicatieadviseur moet binnen 30 minuten na alarmering beginnen met de uitvoering van de taken (artikel 2.3.1). In dat zelfde besluit staat dat er op het commando plaats incident (CoPI) ook een voorlichtingsfunctionaris aanwezig is (artikel 2.1.2). Voor de functie van operationeel woordvoerder is een piket beschikbaar waardoor te allen tijde een voorlichtingsfunctionaris in het CoPI aanwezig kan zijn. De functie van communicatieadviseur in het ROT is in de huidge situatie niet op hard piket bezet. Hierdoor is er geen garantie dat binnen de voor de wet vastgestelde opkomsttijd een communicatieadviseur in het ROT aanwezig is. Knelpunten De geschetste ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat de wijze waarop de huidige visie op crisiscommunicatie binnen de Veiligheidsregio Utrecht is vormgegeven, niet meer aansluit op de verwachtingen van de burger en de (wettelijke) richtlijnen. De noodzaak om de visie op crisiscommunicatie te herijken vloeit hieruit voort. Hieronder volgt een opsomming van knelpunten die in de huidige situatie worden gesignaleerd en verantwoorden waarom een doorontwikkeling op de visie van crisiscommunicatie noodzaak is. De huidige organisatievorm (met de bijbehorende (hulp)middelen) is onvoldoende ingesteld op het uitgangspunt van de burger en de maatschappelijke Visiedocument crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht 2012-2015 8
informatiebehoefte. Zo is onder meer het huidige draaiboek Voorlichten & Informeren niet meer actueel en voldoet het niet meer. Het proces omgevingsanalyse bijvoorbeeld, dat steeds belangrijker is geworden binnen crisiscommunicatie, is in dit draaiboek niet (voldoende) uitgewerkt. De meeste gemeenten beschikken individueel over onvoldoende communicatieprofessionals om de benodigde crisiscommunicatie functies te vervullen bij een incident, laat staan te beschikken over voldoende capaciteit bij langdurige crisissituaties. De regionale poollijst kent een diversiteit aan communicatiekunde en kennis. Deelnemers zijn niet specifiek geselecteerd op basis van competenties en ervaring en zijn dan ook wisselend geschikt voor de functies die zij vervullen in tijden van crisis. Inzet is op basis van vrijwilligheid en beschikbaarheid. Met andere woorden: op het moment dat je ondersteuning inschakelt, weet je niet of er iemand komt en welke kwaliteit je in huis haalt. Bij langdurige crises (van minimaal een week) is het zeer moeilijk om continuïteit te bieden door middel van de crisispoollijst. Men kan veelal maar hoogstens één dag bijspringen, waardoor er continu overdracht plaatsvindt en veel kennis en ervaring niet goed wordt geborgd. Een aantal gemeenten binnen de regio Utrecht werkt met een eigen hard piket, het merendeel niet. Dit maakt het veelal lastig om direct (binnen de voor de wet vastgestelde opkomsttijd) het proces crisiscommunicatie op te zetten. Communicatiemedewerkers in het Actiecentrum Voorlichten & Informeren worden generiek opgeleid. Specialistische opleidingen zijn niet aan de orde terwijl daar wel behoefte aan is, zoals blijkt uit het proces omgevingsanalyse. De organisatie van crisiscommunicatie, met alle betrokken partijen, is een complex netwerk. Het is van belang dat men van elkaar weet wat men doet en wie waarvoor verantwoordelijk is. Wie van welk domein is. Intern en extern en tussen partijen onderling. De ervaring van incidenten binnen de regio leert dat verantwoordelijkheden onderling nog niet altijd even helder uitgekristalliseerd zijn. Bij gemeentegrensoverschrijdende incidenten zijn onvoldoende afspraken gemaakt over afstemming en coördinatie op het gebied van crisiscommunicatie. De functie met de bijbehorende taken en verantwoordelijkheden van de communicatieadviseur in het ROT is onvoldoende bekend en erkend, terwijl deze functie essentieel is binnen de crisisorganisatie en crisiscommunicatie. Bovendien is deze functie niet op basis van hard piket beschikbaar. Gemeenten fungeren veelal nog solitair. Kennis en expertise ten aanzien van specifieke thema s waar een gemeente ervaring in heeft opgedaan, worden nog onvoldoende uitgewisseld. Deze kennis- en expertisedeling is nog onvoldoende gestroomlijnd binnen de regio. Door bezuinigingen, samenwerkingsverbanden en andere ontwikkelingen zijn er minder communicatiemedewerkers in dienst. Hierdoor kunnen de crisiscommunicatie rollen nauwelijks nog door één gemeente ingevuld worden. Voor het ROT en RBT is het LCMS beschikbaar. Dit is voor het Actiecentrum Communicatie nog niet beschikbaar, waardoor heel veel feiten niet direct zichtbaar zijn. Visiedocument crisiscommunicatie Veiligheidsregio Utrecht 2012-2015 9