Total Industrial Maintenance Tijdschrift 2-maandelijks T I M Erkenningsnummer: P808139 Afgiftekantoor Antwerpen X België - Belgique P.B.-P.P. ANTWERP MAIL B-09 1e jaargang december 2008 nummer 44 Verantwoordelijke uitgever: Decom nv, Roger de Laet, Stationsstraat 108, 2800 Mechelen Technieuws TD: TVH Onderhoudsmanagementsystemen Beurs: Maintenance 2009 Motion control Machineconditiebewaking Industrial wireless Slangenpompen www.vakblad-tim.com
XXLIN SCHOKDEMPING De veiligheidsschoenen van Bata Industrials zijn uitgerust met een Tunnelsystem. Een ideale schokdemper zogezegd. Deze vangt namelijk klappen op tot 3 à 4 keer het lichaamsgewicht. Waardoor onverwachte bewegingen niet direct op ongelukken hoeven uit te lopen. Tel daar de perfecte afwikkeling van de voet bij op, ventilatie, een antislipzool en 4 wijdtematen. Dan ontdekken artsen en arbomedewerkers dat gezond en veilig werken ook comfortabel kan zijn. Bata Industrials Europe Postbus 10050 5680 DB Best Nederland Telefoon: +31 (0)499-362 911 Fax: +31 (0)499-362 962 E-mail: info@bata.nl www.bataindustrials.com
Algemeen NEDERLAND BELG Leverancier A&X Automatisering B.V. Act-in B.V. Comlink B.V. D&F Software B.V. D&F Consulti Pakketnaam en versie SmartWare versie 2.2.400 Maintenance Control BopV5 Michelle Module Safety Michelle Modul Control / Module Maintenance Control / Module Mainte Leverancier onderhoudssoftware sinds 1984 2002 1994 Op de markt sinds: 1984 - In nederland 1984 2002 1994 2006 - In belgië 2002 2002 1996 200 Aantal implementaties in nederland >100 >60 > 80 30 Aantal implementaties in belgië 4 > 10 5 Aantal implementaties wereldwijd >70 < 100 Telefoonnummer nederland (0031) 078 648 9255 (0031) 047 853 1153 (0031) 031 861 6286 (0031) 076 504 0340 Telefoonnummer belgië (0031) 078 648 9255 (0031) 047 853 1153 (0032) 032 Website nederland www.aenx.nl www.act-in.nl www.comlink.nl www.denf.nl Website belgië www.aenx.nl www.act-in.com www.comlink.nl www.df-con Softwaretypering (zie toelichting) Het pakket beheert td, sd, og, fd TD,SD,OG,FD TD, OG, FD TD, SD, OG TD, SD TD, S Stand alone/module: s/m S S, modulair opgebouw S Stand alone Stand a Licentie- en implementatiekosten Hoeveel gelijktijdige gebruikers heeft de 5 tot 10 4 2 doorsnee installatie Kosten aanschaf + implementatie: Stand alone 7000 vanaf 2500 2.950-7.000 vanaf 2.000,00 vanaf 2. 5 Gebruikers 15000 Op aanvraag Idem Op aanvraag Op aan 15 Gebruikers 22500 Op aanvraag Idem Op aanvraag Op aan 50 Gebruikers 42500 Op aanvraag Idem Op aanvraag Op aan Functionaliteiten (zie toelichting voor definities) Objectenbeheer Preventief onderhoud: d/s D+S D en S D, S Werkorderbeheer Vastleggen resultaten risico analyses Planning Technieuws TD: TVH Onderhoudsmanagementsystemen Beurs: Maintenance 2009 Motion control Machineconditiebewaking Industrial wireless Slangenpompen Tijdschrift België - 2-maandelijks Belgique Erkenningsnummer: P808139 P.B.-P.P. ANTWERP MAIL Afgiftekantoor Antwerpen X B-09 www.vakblad-tim.com Agenda 4 Redactioneel en colofon 5 Technieuws 7 Foto: Mewa Redactieplanning 29 Foto: TVH Foto: VIK TD in beeld 10 Group Thermote & Vanhalst TVH geeft een indrukwekkend staaltje van magazijnorganisatie weg Management 12 Onderhoudsmanagementsystemen Een efficiënt onderhoudspakket is een zegen voor de organisatie Tabel onderhoudsmanagementsystemen Een greep uit het aanbod voor de Belgische markt Werkorderafhandeling in onderhoud: kijken bij de buren Bedrijfsbezoeken met de VIK-studiegroep Onderhoud Onderhoud 30 Conditiebewaking machinepark: zelf doen of uitbesteden? Voordelen van beide werkwijzen combineren is vaak de beste oplossing Totaalservice rond industriële reinigingsmiddelen vereist Keuze juiste partner is van strategisch belang bij management en beheer van industriële reinigingsmiddelen Foto: FLIR Foto: Bredel/Watson-Marlow Foto: SPM Instrument Foto: ACR Pompen en compressoren 34 Slangenpompen: een veelzijdige oplossing Aantrekkelijke optie voor het verpompen van agressieve media Foto: Ultimo Foto: Bluewater Eenvoudig onderhoudssysteem draagt bij aan kostenreductie Swedish Match kiest voor onderhoudssysteem Ultimo Lite Eenduidigheid in onderhoudssysteem noodzakelijk Bluewater Energy Services implementeert nieuwe versie IBM Maximo Asset Management Industrial IT 36 Industrial Wireless: snel en flexibel? Met Bluetooth, WLAN, GSM/GPRS of EDGE worden afstanden efficiënt en eenvoudig overbrugd tegen minimale kosten Foto: Siemens Mensen en bedrijven 38 Vakbeurs 25 Theme visits nieuw op Maintenance 2009 Nieuw initiatief aansluitend op de learnshops voor nog betere afstemming op de praktijk Foto: Telerex Foto: Easyfairs Aandrijvingen 26 Motion control: van intelligent servosysteem naar smartmotor Volledige integratie van aandrijving en aansturing in één machine komt dichterbij Foto: Egemin SPM Instrument SKF Bredel / Watson-Marlow Siemens Verantwoordelijke uitgever: Decom nv, Roger de Laet, Stationsstraat 108, 2800 Mechelen Total Industrial T I M44 1e jaargang december 2008 nummer Maintenance December 2008 nummer 4 3
Agenda Cursussen en opleidingen 15 DECEMBER 2008: Expert in onderhoudsmanagement 6 avondsessies Plaats: Gent Prijs: 2184,05 Inlichtingen: SBM, 050 40 30 90, www.stichtingbedrijfsmanagement.be 17 DECEMBER 2008: Schrijven van werkinstructies in een technische omgeving dagcursus, vanaf 9 uur Plaats: Gent Meeting Center (Holiday Inn UZ) Prijs: 590 voor iedereen Inlichtingen: Institute for Business Development, 050 38 30 30, www.ifbd.be 8 JANUARI 2009: Foutzoeken en storingsanalyse cursus op 8 en 9 januari, telkens van 9 tot 17 uur Plaats: VIK-huis Wommelgem Prijs: 670 voor leden, 800 voor niet-leden Inlichtingen: VIK, 03 259 11 00, www.vik.be 14 JANUARI 2009: Werkorderafhandeling binnen onderhoud: een kijk bij de buren bedrijfsbezoek, van 19 tot 21 uur Plaats: Egemin, Zwijndrecht Prijs: gratis voor leden, 15 voor niet-leden Inlichtingen: Studiegroep Onderhoud VIK, 03 259 11 00, www.vik.be 29 JANUARI 2009: Expert Class in Energy Management Bemas-opleiding in samenwerking met EMAB en UAMS Plaats: UAMS Antwerpen Prijs: 1750 (excl btw) Inlichtingen: UAMS, 03 220 47 58, www.uams.be 29 JANUARI 2009: Energiemanager 15 sessies op vrijdag van 13.30 uur tot 17.30 uur Plaats: Lokeren Prijs: 2840 voor leden, 2950 voor niet-leden Inlichtingen: Amelior, 056 23 20 60, www.amelior.be 4 FEBRUARI 2009: Total Productive Maintenance 2 sessies op vrijdag van 9.30 tot 17.30 uur Plaats: Sint-Niklaas Prijs: 840 voor leden, 980 voor niet-leden Inlichtingen: Amelior, 056 23 20 60, www.amelior.be 11 FEBRUARI 2009: Een juiste onderhoudscultuur, dé sleutel voor betere resultaten! Bemas Training Seminar, vanaf 11 uur Plaats: later meegedeeld Prijs: later meegedeeld Inlichtingen: Bemas, 02 706 85 41, www.bemas.be 19 FEBRUARI 2009: Technische documentatie en wisselstukkenbeheer 3 avondsessies Plaats: Drongen Prijs: 532,40 Inlichtingen: SBM, 050 40 30 90, www.stichtingbedrijfsmanagement.be 23 APRIL 2009: Overbodige onderhoudskosten elimineren 3 avondsessies Plaats: Drongen Prijs: 532,40 Inlichtingen: SBM, 050 40 30 90, www.stichtingbedrijfsmanagement.be Beurzen, seminars en congressen 12 MAART 2009: Quality en M+R 2009 Het grootste ontmoetingsplatform voor meten en managen van processen en excellence in België Plaats: Antwerp Expo Inlichtingen: Fairtec, 03 354 08 80, www.fairtec.com 18-19 MAART 2009: Easyfairs Industrie & Milieu Antwerp Helpt de Belgische industriële sector om groene technologieën effectief in te zetten Plaats: Antwerpen Inlichtingen: Easyfairs, 03 280 53 00, www.easyfairs.com 24-25 MAART 2009: Easyfairs Maintenance Antwerp Het professionele platform voor uitwisseling van kennis en ervaring Plaats: Antwerpen Inlichtingen: Easyfairs, 03 280 53 00, www.easyfairs.com 25-27 MAART 2009: Secura Alles over preventie, veiligheid en beveiliging van de werkomgeving Plaats: Brussels Expo Inlichtingen: Fairtec, 03 354 08 80, www.fairtec.com 1-2 APRIL 2009: Industrie & Energie Nieuwe vakbeurs over inkoop en besparing van energie Plaats: Utrecht Inlichtingen: VNU Exhibitions, +31 302 952 700, www.vnuexhibitions.com 20-24 APRIL 2009: Power Plant Technology Trade show op het gebied van power plant design, systemen, operatie en onderhoud Plaats: Hannover Inlichtingen: Deutsche Messe Hannover, +49 511 890, www.hannovermesse.com 21-23 APRIL 2009: Industrial Maintenance Voor een actueel en compleet overzicht van de onderhoudsmarkt Plaats: Rotterdam Inlichtingen: Ahoy, +31 102 933 145, www.industrialmaintenance.nl 6-7 MEI 2009: Easyfairs Maintenance, Processing en Industrie & Environnement Namur Vakbeursduo breidt met Maintenance uit tot Waals trio Plaats: Namen Inlichtingen: Easyfairs, 081 47 93 48, www.easyfairs.com 14-15 OKTOBER 2009: Easyfairs Mocon Hydromech 2009 Vakbeurs voor de totale aandrijfmarkt Plaats: Brussels Expo Inlichtingen: Easyfairs, 02 740 10 70, www.easyfairs.com 4 nummer 4 December 2008
redactioneel colofon Uitgeverij Uitgeverij Industriële Pers Amersfoort bv Uitgever Peter van Nierop nierop@indpers.com Hoofdredacteur Franky Vantyghem franky@redactiebureau-ink.be Concurrentie in tijden van crisis Welke strategie volgt u in tijden van crisis? Doet u rustig verder zoals u bezig was en laat u de boel betijen, of gaat u er net iets scherper tegenaan om binnen de lijntjes van de beschikbare budgetten te blijven kleuren en de concurrentie toch weer net dat ene stapje voor te blijven? Ik durf wedden dat u tot de tweede categorie behoort. Ook in dit nummer van TIM helpen we u opnieuw dansen op het slappe koord tussen besparen en investeren, tussen in-house activiteiten en uitbesteden, tussen lering en ervaring. We brengen een uitgebreid dossier rond onderhoudsmanagementsystemen, waarin we laten zien welke positieve invloed een aan uw noden aangepast pakket kan hebben op de organisatie en de werking van de onderhoudsdienst. Naast de juiste keuze is echter ook een goede implementatie van cruciaal belang, en daar blijkt het in een groot deel van de gevallen verkeerd te lopen. We gaan na hoe dit komt en hoe het vermeden kan worden. Alles start uiteraard, zoals steeds, met strategisch nadenken over de inrichting van het pakket. Aansluitend presenteren we u een uitgebreid (maar niet-exhaustief) overzicht van onderhoudspakketten die op de Belgische markt verkrijgbaar zijn. Door de vergelijkende aanpak kan u alvast op zoek gaan naar het meest toepasselijke systeem voor uw organisatie. Verder gingen we langs bij enkele bedrijven die recent overschakelden op een (nieuw) onderhoudspakket en vroegen uitleg over de ervaring, de implementatie en de evaluatie. Het resultaat leest u eveneens in ons dossier. En voor wie de systemen liever in de praktijk aan het werk ziet, hebben we een tip die ons werd aangeboden door de studiegroep Onderhoud van de Vlaamse Ingenieurskamer. Naast het uitgebreid onderhoudsdossier hebben we verderop in deze TIM ook nog een aantal actuele onderwerpen voor u in petto. Wat bijvoorbeeld met de condition monitoring van uw machinepark? Besteedt u die beter uit aan een gespecialiseerd bedrijf, of kan u die even goed zelf doen? Uit onze rondvraag blijkt dat in de praktijk een combinatie van of kruisbestuiving tussen beide methodes vaak het meest efficiënt en rendabel zal zijn. En welke mogelijkheden biedt draadloze communicatie, met de huidige stand van zaken, voor uw industriële toepassingen? Deze en veel andere vragen lossen we voor u op in deze editie. Ik wens u veel leesplezier en inspiratie! Franky Vantyghem Hoofdredacteur franky@redactiebureau-ink.be Redactie Akke Tick Danny Vervondel Geert Vergote Mieke De Jaegher Paul Paulus Rienk Leemhuis An Van den Ouwelant Redactiebureau INK Redactieadres Redactiebureau INK Stationsstraat 12 8210 Loppem Tel.: 050 824 375 Fax: 050 824 380 www.redactiebureau-ink.be Advertenties België Decom nv Stationsstraat 108 2800 Mechelen Tel.: 015 652 845 Fax: 015 652 851 regie@decom.be Abonnementenadministratie en algemene informatie Uitgeverij Industriële Pers Postbus 1297 3800 BG Amersfoort Nederland Tel.: +31 33 463 79 77 Fax: +31 33 463 79 76 info@indpers.com Abonnementen Abonnementen kunnen op elke gewenste datum ingaan en worden automatisch gecontinueerd tenzij twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode schriftelijk is opgezegd. 55 per jaar (incl. BTW) Buiten Benelux plus 30 Losse nummers: 12,50 (incl. BTW) Basisontwerp Hans Lodewijkx Visuele Communicatie Opmaak en druk Decom nv Stationsstraat 108, 2800 Mechelen Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever mag niets uit deze uitgave worden overgenomen of vermenigvuldigd. Redactie en uitgever van TIM Total Industrial Maintenance gaan ervan uit dat aangeleverde foto s voor artikelen, persberichten en productnieuws vrij van rechten zijn en vrijelijk kunnen worden gebruikt, tenzij de afzender van de foto s uitdrukkelijk anders vermeldt. December 2008 nummer 4 5
6 www.vakblad-tim.com nummer 4 December 2008
Technieuws www.vakblad-tim.com Veterloze veiligheidsschoen Bata Industrials introduceert een nieuwe sluiting voor veiligheidsschoenen: het Boa vetersysteem. Hiermee wordt struikelen door loszittende veters uitgesloten, want het systeem maakt gebruik van een dunne stalen kabel die via geleide ogen de schoen aanspant. De kabelspoel, roestvrijstalen kabel en kabelgeleiders zorgen samen voor een consistente sluiting, goede pasvorm en gelijkmatige drukverdeling. Deze laatste eigenschap zorgt voor een goede doorbloeding van de voeten. De bediening is eenvoudig. De gebruiker bepaalt de juiste pasvorm door te draaien aan de kabelspoel. Door de spoel naar voren te trekken, kan de schoen eenvoudig worden uitgetrokken. Nieuw online machineconditiebewakingssysteem SPM Instrument lanceert de Intellinova, een nieuw online machineconditiebewakingssysteem voor het continu bewaken van belangrijke machines. Machineproblemen zoals lager- en tandwielschades worden snel en accuraat opgemerkt, waardoor noodzakelijk onderhoud tijdig kan worden ingepland. Intellinova is een krachtig, betrouwbaar en betaalbaar systeem dat gebruik maakt van alle bekende meettechnieken. Het kan flexibel worden samengesteld door het toepassen van separate meetmodules voor True SPM Schokpuls lagerbewaking, Trillingbewaking inclusief FFT analyse en Nieuwe versie FieldAssist Irmato Solutions toont binnenkort de nieuwste versie van haar mobiele oplossing aan haar klanten en partners. Naast een nieuw ontwerp van de Mobile Client bevat FieldAssist 4 ook een nieuw opgezette planningsmodule. Bovenop alle functionaliteiten uit de vorige versies is de nieuwe versie voorzien van een nieuwe vormgeving en een moderne look & feel en is hij heel gebruikersvriendelijk. Net als de Client is ook de planningsmodule Bata Industrials +31 (0)499 36 22 98 www.bataindustrials.com De veterloze sluiting voorkomt struikelen analoge in- en/of uitgangen. Met Intellilogic worden metingen aan complexe machines vervolgens automatisch vertaald naar begrijpelijke conditie-informatie en gepresenteerd op een gebruiksvriendelijke interface. SPM Instrument 03 289 38 71 www.spminstrument.be volledig modulair opgezet. De module maakt gebruik van de Connectivity Bridge, de nieuwe standaardinterface om applicaties (eigen en derden) te integreren en te laten communiceren met FieldAssist DataCenter. FieldAssist +31 (0)495 45 35 02 www.fieldassist.be Nieuwe compressoren leveren meer lucht Atlas Copco voerde enkele verbeteringen door op zijn serie schroefcompressoren van 11 30 KW en de toerengeregelde uitvoeringen van 15-30 kw, die resulteren in een aanzienlijk grotere luchtopbrengst. Deze oliegeïnjecteerde compressoren zijn stil en compact en kunnen daarom direct bij de werkplek worden geplaatst. Een nieuwe, geïntegreerde droger zorgt voor een verbeterde luchtkwaliteit en een efficiënter energieverbruik. De compressoren hebben een interface voor bewaking op afstand. De nieuwe GA+ compressoren leveren 7% tot 17% meer luchtcapaciteit vergeleken met de oudere series. De meeropbrengst voor de GA schroefcompressor met geïntegreerde frequentieregeling varieert tussen 9% en 24%. Atlas Copco 02 689 05 11 www.atlascopco.be Compressor van Atlas Copco met tot 24% meer luchtopbrengst Screenshot van de Planningsmodule van FieldAssist 4 December 2008 nummer 4 www.vakblad-tim.com 7
Technieuws www.vakblad-tim.com Nieuwe generatie professionele interne transportmiddelen Climax Handling Equipment, sinds jaren actief op de Europese markt, biedt een breed gamma kwalitatief en professioneel intern transportmateriaal. Voor elke werkomgeving is er het geschikte transportmiddel: pallettrucks, stapelaars en heftafels. Het Climax-gamma wordt voortdurend uitgebreid. Zo stond dit najaar de lancering van de manuele pallettruck PM20Q op het programma en werd de nieuwe elektrische pallettruck PE15 op de markt gebracht. Climax Handling Equipment streeft naar maximale klantentevredenheid door het aanbieden van het juiste product tegen een correcte prijs-kwaliteitsverhouding. De snelle levering en jarenlange ervaring dragen bij tot een optimale service en dienstna-verkoop. Climax Handling Equipment 0475 75 11 65 www.climaxhandling.com Winterhandschoenen voor stevige grip Artelli brengt de Pro-Fit Latex winterhandschoenen op de markt. Deze felgele werkhandschoenen zorgen ook bij vrieskou voor een stevige grip en dus voor veilige werkomstandigheden. Ze zijn naadloos en uitgevoerd met een warme polyester/katoenen voering. De latex gecoate palm zorgt voor een superieure grip. De handschoen sluit doeltreffend rond hand en pols, wat bijdraagt aan een hoog draagcomfort. In tegenstelling tot rundlederen handschoenen is de Pro-Fit Latex bijzonder soepel, wat hem extra comfortabel maakt. Belangrijk is dat ook in contact met vocht de handpalm droog blijft dankzij het gebruikte latex. De handschoenen zijn wasbaar. Artelli 03 820 79 79 www.artelli.com Draadloze elektriciteitsmeters CimPro biedt voor de markt van energiemonitoring een innovatieve oplossing gebaseerd op compleet draadloze elektriciteitsmeters Wi-LEM. Het is een technologie voor het bewaken en verminderen van het elektriciteitsverbruik. Dankzij de draadloze communicatie bespaart de Wi-LEM niet alleen tijd en kosten, maar verkort deze ook de onderbrekingstijd om een submetering -installatie op te zetten. Voor het installeren van de Wi-LEM is het niet nodig de bestaande bekabeling te onderbreken. De unit wordt op de bestaande installatie gebouwd en gegevens worden draadloos doorgestuurd. De potentiële besparingen zijn hoog en de meeste praktische hindernissen kunnen overbrugd worden door de eenvoudige installatie. CimPro 03 722 03 03 www.cimpro.com Een veilige werkomgeving met Movisafe-modules VDP Industries stelt de Movisafemodule van SEW Eurodrive voor. Deze modules zijn in overeenstemming met de normen EN 954-1 en EN 13849-1, die tot doel hebben de gevaren van technische voorzieningen voor mensen tot een minimum te beperken. In combinatie met de SEW-sturing Movidrive B zorgen ze voor een veilige bewaking van de aandrijffuncties en maken ze een optimale bescherming bij storingen mogelijk. Hierdoor worden arbeidsongevallen voorkomen en stilstanden opstarttijden tot een minimum beperkt. U kan bij VDP Industries bovendien 24 uur op 24 terecht voor technisch advies, verkoop, service, onderhoud en reparaties. VDP Industries 09 252 13 09 www.vdpindustries.be 8 www.vakblad-tim.com nummer 4 December 2008
Technieuws www.vakblad-tim.com Nieuwe serie printlinten R-6600 Brady, specialist in complete identificatieoplossingen, introduceert de nieuwe serie R-6600 zwarte thermische transfert printlinten. De output van de hoogwaardige THT-printlinten kan tegen een stootje, waardoor het lint geschikt is voor toepassing in veeleisende omgevingen en extreme omstandigheden. De R-6600 linten zijn verkrijgbaar in verschillende standaardbreedtes. De kwaliteit van de afdruk is bijzonder hoog en uitermate duurzaam. Die perfecte printkwaliteit wordt gecombineerd met een uitstekende chemische bestendigheid en slijtvastheid. Ook in veeleisende industriële omgevingen is de leesbaarheid van tekst en barcodes ten allen tijde gegarandeerd. Voorbeelden van doelsectoren zijn transport en transportindustrie, ruimtevaart, defensie en chemische industrie. Brady 052 45 79 76 www.bradyeurope.com Anti-vermoeidsheidsmat SPC International breidt zijn gamma industriële matten uit met een antivermoeidsheidsmat, speciaal ontworpen in combinatie met een adsorberende inlegmat. Ergonomie, veiligheid en hygiëne zijn hier op innovatieve manier gecombineerd. De mat werd ontworpen in de vorm van een tray, speciaal om er Mewa lanceert knieversterkingen waarmee onderhoudsteams en andere medewerkers veilig door de knieën kunnen gaan bij de uitoefening van hun job. Ze zijn uitgevoerd in celrubber of PU-schuim een adsorberende mat in te plaatsen. De SPC Comfort Mat biedt niet alleen veerkrachtig comfort en een verhoogde productiviteit, dankzij haar adsorberend vermogen vangt ze tevens weglekkende olie/vloeistoffen op en worden glij- en valpartijen voorkomen. Eénmaal volgezogen wordt alleen de adsorberende inlegmat vervangen. Het resultaat een schone, veilige en professionele werkplek. SPC International 014 32 18 55 www.sorbentproducts.com Comfortabel werken met knieversterkingen en voorkomen pijnlijke knieën bij herhaaldelijk of langdurig contact met een harde ondergrond. De versterkingen worden in een ter hoogte van de knie verstevigde zak in Cordura-stof geschoven en zorgen zo voor een optimale demping en bescherming. De zakken bieden speelruimte voor individuele aanpassing, zodat de vullingen altijd op de juiste plaats zitten. De knieversterkingen kunnen geïntegreerd worden op alle beroepskledinglijnen, met uitzondering van PSA-collecties, aangeboden volgens het MEWA-servicesysteem. Mewa Servibel 015 45 15 80 www.mewa.be Monitoringsysteem voor industriële batterijen E.D.&A. ontwikkelde een batterijmonitoringsysteem voor de wereldmarktleider van industriële batterijen. Veel bedrijven gebruiken accu s om een dieselgroep op te starten die noodspanning kan leveren. Deze accu s overbruggen ook de overgang van het gewone net naar de spanning van deze dieselgroepen. Met dit custom-made batterijmonitoringsysteem gebeuren alle inspecties van de accu s nu continu op automatische wijze, waardoor de dure controles ter plaatse en de administratieve verwerking vervallen. Alle gegevens worden via ethernet of het GPRS-netwerk verzonden naar centrale dataservers. De eerste prototypes van deze celcontroller zijn geplaatst in België en de buurlanden. E.D.&A. 03 620 18 18 www.edna.eu Niet-ingepotte en ingepotte celcontroller December 2008 nummer 3 www.vakblad-tim.com 9
TD IN BEELD MIEKE DE JAEGHER Meer dan 450.000 stuks op voorraad TVH - Group Thermote & Vanhalst - is een begrip in de streek van Zuid-West-Vlaanderen. Het bedrijf van de heftrucks blijft maar groeien en verhuisde enkele jaren geleden naar een nieuwe locatie, namelijk van Gullegem naar Waregem. Ondertussen is het ook daar te klein geworden en verwierf de onderneming nog andere terreinen. TVH geeft een indrukwekkend staaltje van magazijnorganisatie weg. De magazijnorganisatie bij Group Thermote & Vanhalst is indrukwekkend (Foto: TVH) TVH is een wereldwijde leverancier die zich positioneert als One-Stop- Shop. Het bedrijf levert een full service in heftrucks, onderdelen, accessoires, verhuur, herstellingen en handling equipment. Het garandeert bovendien een snelle levering aan een concurrentiële prijs van het eenvoudigste steekwagentje tot de zwaarste heftruck, van het kleinste moertje tot het meest complete chassis, ongeacht het merk, type of bouwjaar van de heftruck. TVH levert aan klanten in meer dan 162 landen. Het magazijn moet uiteraard op dit commitment voorzien zijn. Eenvoudig kan je het magazijnbeheer van TVH dan ook niet noemen, maar Erik Deceuninck, project manager bij TVH, is er wel trots op: TVH heeft een bestand van 11 miljoen artikelnummers, waarvan er ruim 450.000 op voorraad zijn. Al die stukken moeten hun weg vinden van de leverancier naar de juiste pickplaats en van daar naar de klant, die doorgaans staat te trappelen van ongeduld om zijn stuk te ontvangen. Een kapotte heftruck betekent voor de klant immers oponthoud. Zeldzame onderdelen De artikelen bij TVH komen van verschillende bronnen. Erik Deceuninck: Het overgrote deel is afkomstig van de leveranciers. Er zijn echter ook plaatsen in het atelier waar kapotte stukken gerepareerd worden, afdelingen waar men oude heftrucks stript en bruikbare stukken laat herstellen en daarna naar het magazijn stuurt Een heftruck kan immers een heel lange levensduur bereiken van soms meer dan 50 jaar, en bijgevolg nood hebben aan antieke maar goed functionerende stukken. Nog andere komen van de draaierij. Sommige onderdelen worden door TVH zelf geproduceerd of komen van de ververij. De instroom van goederen is met andere woorden heel divers. Aangezien TVH over verschillende plants verspreid zit, pendelt er trouwens voordurend een shuttledienst heen en weer. Toch draait de organisatie in het Waregemse bedrijf gesmeerd. Het hele gebouwconcept is er ook op berekend. Afdelingen zoals tekenbureel, elektronica en atelier zitten rond één centraal plein geconcentreerd. Er is bijvoorbeeld een afdeling waarin medewerkers niets anders doen dan stuknummers opzoeken op basis van de beschrijvingen van de klanten. Soms is dit een monnikenwerk, ondanks alle informatica en catalogi, maar uiteraard heel belangrijk voor orders en offers. Snelle levering Het magazijn van TVH bestaat uit drie verdiepingen. De ontvangen goederen van de leveranciers gaan van de vrachtwagen rechtsreeks met een lift van 9,5 meter omhoog, legt Erik Deceuninck uit. De bewegingen, inclusief de colli s die de lift bevat, worden elektronisch gevolgd. Eenmaal boven gebeurt er een eerste controle. Bevat het pakje of de pallet effectief wat op de leveranciersnota staat? Alle geleverde stukken worden vervolgens ingegeven op basis van technische 10 nummer 4 December 2008
TD IN BEELD fiche, gewicht, afmetingen, materiaal, oorsprong en er wordt een prioriteit toegekend door het WMS, bijvoorbeeld Backorders. Er wordt desgewenst een digitale foto van gemaakt. Daarna gaat het via een transportband naar de prepackafdeling, die de stukken herverpakt in een TVH-verpakking. Afval dat van dit proces afkomstig is, wordt door TVH zelf verwerkt. Op de prepackafdeling komen door de verschillende instromen ook nog andere stukken toe. De inpaksters doen hun werk, maar het vernuftig informaticasysteem weet waar een stuk naartoe moet: naar de klant of naar het magazijn van 75.000 m 2. De bits en bytes zijn samen met een goede organisatie de ruggengraat van ons magazijnsysteem. Sommige pakjes moeten namelijk dezelfde dag nog aan de klant geleverd worden. Andere zijn minder dringend. Nog andere gaan op stock om meteen beschikbaar te zijn, of integendeel om er lang te wachten op een nieuwe eigenaar. De foutenlast is bijzonder laag, net omwille van het naadloos proces van aankoop tot levering. Klanten kunnen overigens via het internet de status van hun TVH heeft een bestand van 11 miljoen artikelnummers, waarvan er ruim 450.000 op voorraad zijn (Foto: TVH) bestelling opvolgen. Van de prepack gaan de stukken vervolgens naar de tweede verdieping voor de stockage of picking. Aangezien het in het begin van de namiddag het drukst is, zijn er dan drie ploegen gelijktijdig aan het werk: vroeg, dag en laat. De kleinere stukken, tot ongeveer 50 kilogram, kunnen verschillende bestemmingen krijgen. Ze kunnen gaan naar een magazijn met vijf verdiepingen waar tegelijkertijd gestockeerd en gepickt wordt met behulp van draadloze terminals. Andere stukken gaan naar de ADR-ruimtes waar gevaarlijke goederen gestockeerd worden, zoals ontplofbare goederen en gassen enerzijds en verven en oliën anderzijds. Nog andere parts worden naar het volautomatisch Kardex-magazijn gestuurd. Dat heeft 8 pickingmachines en alle bewegingen worden er elektronisch gevolgd. De voorraad wordt er tot bij de werknemer gebracht, die zijn orderlijn pickt. Controle Een systematische en automatische voorraadcontrole hoort erbij. Erik Deceuninck: De pakjes die voor de klanten worden samengesteld, worden meteen ook voorzien van een etiket met alle bijzonderheden, zoals stuknummer, ordernummer, uiterste levertijd enzovoort. Moeten er grotere onderdelen geleverd worden, dan kunnen die ook via palletpicking aangebracht worden. Overigens wordt niet iedere klant apart behandeld. Omwille van de efficiëntie worden orderlijnen samengevoegd en later weer uitgesplitst met behulp van sorteermachines. Dit is het gevolg van de parallelpicking uit tien verschillende gebieden waar TVH een beroep op doet, en niet de zonepicking zoals in veel bedrijven het geval is. Het informaticasysteem doet hier opnieuw goed zijn werk. Alle pickingopdrachten resulteren in Het volautomatisch Kardex-magazijn heeft 8 pickingmachines en alle bewegingen worden er elektronisch gevolgd (Foto: TVH) In de verzending vertrekken zo n 5.000 pakjes per dag, die worden gegroepeerd per koerier (Foto: TVH) drie goederenstromen die uiteindelijk naar één enkele stroom gebracht worden en zo richting klant kunnen. De colli s gaan ten slotte met de transportband naar de verzending. Daar vertrekken zo n 5.000 pakjes per dag. Ze worden gegroepeerd per koerier en voor de courante vervoerspartners wordt zelfs het borderel al helemaal op maat klaargemaakt, compleet met identificatienummer. Op die manier kunnen die transportbedrijven op hun beurt efficiënter werken en heeft de TVH-klant zijn pakje nog vlugger. Want daar is het bij de organisatie van dit hele magazijn uiteindelijk om te doen: tevreden klanten. Inlichtingen TVH 056 43 42 11, www.tvh.com December 2008 nummer 4 11
MANAGEMENT MARTIN VAN DEN HOUT Implementatie vereist kennis en ervaring Efficiënt onderhoudspakket een zegen voor de organisatie Een goed onderhoudsbeheerssysteem maakt het werk voor iedere onderhoudsdienst makkelijker. Alleen al bij het zoeken naar onderdelen bespaart een goed geïmplementeerd systeem 45 minuten per monteur per dag. Toch mislukt een groot deel van de implementaties. Hoe kan dat worden voorkomen? Een veel gehoorde klacht is Sinds we de administratie van ons onderhoud geautomatiseerd hebben, krijgen we het steeds drukker met het vastleggen van allerlei nutteloze informatie. Veel bedrijven maken hun administratie veel te complex omdat ze graag alle mogelijkheden van een pakket willen gebruiken. Ze vragen zich er dan niet bij af, of ze alle functies echt nodig hebben. Het is belangrijk terughoudend te zijn. Twee keer zoveel gegevens beheren, kost vier keer zoveel tijd. Ook vergeten bedrijven hun medewerkers vaak te vertellen waarom ze bepaalde gegevens moeten invoeren. Inventarisatiemethodiek Het grootste probleem is de vertaling van de behoeften naar een specificatie voor het onderhoudssysteem. In een aantal gevallen implementeren onderhoudsmanagers zelfstandig een systeem terwijl ze geen verstand hebben van automatisering van werkzaamheden. In andere gevallen zijn het juist automatiseerders die geen verstand van onderhoud hebben. Wat nodig is, is een vertaalslag waarin de dagelijkse routine van een technische dienst vertaald wordt naar een blauwdruk voor een softwarepakket. Om deze vertaalslag te kunnen maken, zijn mensen nodig met verstand van de werkzaamheden binnen een TD en die bovendien de taal van automatiseerders spreken. Hulpmiddelen als een toolkit zijn ook noodzakelijk. Deze bevat een overzicht van alle deelgebieden die aan bod kunnen komen bij het automatiseren van een TD, zoals preventief onderhoud, storingsmeldingen, planning en magazijnbeheer. Ook bevat de kit vragenlijsten om vlot de behoefte van een bedrijf te inventariseren, en een overzicht van best practices en bewezen oplossingen voor allerlei problemen. De eerste stap in het traject is het in kaart brengen van de huidige werkwijze van een bedrijf. Hoe worden storingen gemeld? Welke informatie ligt er vast van reservedelen? Welke rapportages moet het hoofd TD leveren aan de directie? Wie keurt de inkoopopdrachten goed? Vooral voor deze inventarisatie bewijzen vragenlijsten goede diensten. Een tweede stap is verbeteren van de huidige werkwijze. Wat wil een bedrijf eigenlijk bereiken met de aanschaf van een (ander) softwarepakket? Ieder bedrijf is natuurlijk anders, maar voor veel problemen hebben anderen al heel goede oplossingen gevonden. Soms raken mensen zo enthousiast, dat ze alle verbeteringen in één keer willen doorvoeren. Dat kan meestal niet. Het is be langrijk een goed gefaseerd Wat het bedrijf dacht nodig te hebben... Wat gespecificeerd werd... Wat geleverd werd... Na wat modificaties... Wat het beste zou zijn geweest 12 www.vakblad-tim.com nummer 4 December 2008
MANAGEMENT Do s De administratie en planning van het onderhoud automatiseren Goed nadenken over de benodigde inrichting van het pakket Zorgen voor commitment van het management Een leverancier kiezen met een goede helpdesk Eenvoudige gebruiksaanwijzingen maken voor veelvoorkomende handelingen Goede training organiseren voor gebruikers Gefaseerd implementeren Key users aanwijzen plan te maken. Het softwarepakket moet wél een werkwijze die pas over een jaar start kunnen verwerken. Goede blauwdruk Als alle behoeften in kaart gebracht zijn, moeten ze omgezet worden in een heldere blauwdruk voor het nieuwe systeem. Hoe gaat het nieuwe systeem precies werken? Welke informatie gaat erin, hoe wordt deze verwerkt en welke resultaten komen eruit? Wat moet een melder van een storing precies invullen? Welke informatie staat er op een openstaande werklijst? Welke informatie moet er op rapporten staan? Een belangrijk uitgangspunt is dat het systeem niet is bedoeld om gegevens op te slaan, maar om informatie terug te vinden. Verder moet duidelijk zijn welke routing formulieren moeten volgen, wie informatie mag wijzigen et cetera. Het is uiterst belangrijk deze blauwdruk tot in detail goed te maken. De implementatie van onderhoudssoftware is als een Don ts Alle informatie in hoofden van mensen en op losse papiertjes bewaren Dat mooie pakket van de beurs kopen Denken dat het duurste of bekendste pakket ook wel het beste zal zijn Iemand zonder ervaring met de implementatie van onderhoudssoftware het pakket laten implementeren Proberen alle functies van het pakket te gebruiken Disk in de drive doen, op install klikken en dan roepen: Oké, vanaf nu gaan we dit pakket gebruiken Alle mogelijke verbeteringen tegelijkertijd implementeren nieuwbouwproject. Als het project eenmaal opgeleverd is, blijken wijzigingen achteraf veel geld en tijd te kosten. Software veranderen is net zo duur als staal of beton veranderen. De blauwdruk is dus erg belangrijk. Geschikt Pas na het opzetten van de blauwdruk, en niet eerder, volgt de keuze van het pakket. Er zijn tientallen pakketten op de Nederlandse markt, waarvan de leveranciers zeggen dat ze geschikt zijn om onderhoudsadministraties te automatiseren. In de praktijk blijkt dat veel van deze pakketten minder geschikt zijn. Vaak zijn ze voor een ander doel ontworpen, zoals de projectplanning of het vastleggen van grondstofvoorraden. Je kunt met wat creativiteit wellicht een aantal functies gebruiken, maar het blijft altijd behelpen. Belangrijk is bovendien niet alleen naar de functies van een pakket te kijken. Tijdens het verkooppraatje is natuurlijk altijd sprake van een fantastische helpdesk, vlotte ondersteuning, goede gebruiksvriendelijkheid en stabiliteit. De realiteit is meestal anders. Ook bestaat het gevaar voor het aanschaffen van een veel te complex pakket. Wie een vervoermiddel vraagt waarmee hij alle kanten uitkan, komt misschien thuis met een helikopter, terwijl hij behoefte had aan een bakfiets. Implementatie Na een goede specificatie en selectie kan een goede implementatie volgen. Dit is een stuk complexer dan op install klikken. Een bedrijf moet mankracht vrijmaken voor training van gebruikers, invoer van gegevens en extra ondersteuning van nieuwe gebruikers. Ook bij de implementatie is een draaiboek net als een goede toolkit goud waard. In één keer goed implementeren bespaart een hoop geld en een boel frustratie van medewerkers. Als een pakket op de juiste manier gespecificeerd en geïmplementeerd is, ervaren zowel medewerkers als management het vaak als een zegen. Het maakt het werk efficiënter, informatie is makkelijker bereikbaar voor iedereen en zaken worden niet meer vergeten. Inlichtingen Egemin 03 641 12 12, www.egemin.com December 2008 4 13
MANAGEMENT Algemeen NEDERLAND BELGIE Leverancier A&X Automatisering B.V. Act-in B.V. Comlink B.V. D&F Software B.V. D&F Consulting B.V.B.A. Gemba Service B.V. Gilde Main B.V. Pakketnaam en versie SmartWare versie 2.2.400 Maintenance Control BopV5 Michelle Module Safety Control / Module Maintenance Control Michelle Module Safety IBM Maximo 7 McMain Express 3.80 Control / Module Maintenance Control Leverancier onderhoudssoftware sinds 1984 2002 1994 1988 1996 Op de markt sinds: 1984 1988 - In Nederland 1984 2002 1994 2006 2007 - In België 2002 2002 1996 2006 2007 Aantal implementaties in Nederland >100 >60 > 80 30 100+ 10 Aantal implementaties in België 4 > 10 5 20 5 Aantal implementaties wereldwijd >70 < 100 10.000+ 15 Telefoonnummer Nederland (0031) 078 648 9255 (0031) 047 853 1153 (0031) 031 861 6286 (0031) 076 504 0340 (0031)029 960 7878 (0031) 031 6345050 Telefoonnummer België (0031) 078 648 9255 (0031) 047 853 1153 (0032) 032 182 046 (0031)029 960 7878 vanuit NL Website Nederland www.aenx.nl www.act-in.nl www.comlink.nl www.denf.nl www.gemba.nl www.mcmain.nl Website België www.aenx.nl www.act-in.com www.comlink.nl www.df-consulting.be www.gemba.eu www.mcmain.nl Softwaretypering (zie toelichting) Het pakket beheert TD, SD, OG, FD TD,SD,OG,FD TD, OG, FD TD, SD, OG TD, SD TD, SD TD, SD TD, SD, FD Stand alone/module: S/M S S, modulair opgebouw S Stand alone Stand alone WEB S Licentie- en implementatiekosten Hoeveel gelijktijdige gebruikers heeft de 5 tot 10 4 2 20 1 to 5 doorsnee installatie Kosten aanschaf + implementatie: o.a. Stand alone 7000 vanaf 2500 2.950-7.000 vanaf 2.000,00 vanaf 2.000,00 o.a. 2500 5 Gebruikers 15000 Op aanvraag Idem Op aanvraag Op aanvraag o.a. Op aanvraag 15 Gebruikers 22500 Op aanvraag Idem Op aanvraag Op aanvraag o.a. Op aanvraag 50 Gebruikers 42500 Op aanvraag Idem Op aanvraag Op aanvraag o.a. Functionaliteiten (zie toelichting voor definities) Objectenbeheer Preventief onderhoud: D/S D+S D en S D, S Werkorderbeheer Vastleggen resultaten risico analyses Planning Onderhoudscheduling Overzicht preventief onderhoudsrooster O.S. Met optimalisatie van human resourses Inkoop en logisitiek Magazijnbeheer Uitwisseling gegevens via internet Tracking & tracing Barcoderegistratie Op aanvraag Management Onderhoudsconceptbeheer Optimalisatie onderhoudsconcepten Op aanvraag Financieel (budget)beheer Voor en nacalculatie werkorders Beheer contracten en offertes Projectbeheer Toegangsauthorisatie Calibratiebeheer Field service system Analyse en reportage Rendementberekening ODBC koppeling naar ms exc of acces Overzicht preventief onderhoud Rapportgenerator Chrystal Reports Crystal Reports Overig functionaliteit Welke sectorspecifieke pakketversies? N.v.t. Door instellingen in alle sectoren toepasbaar Alle industrieën Maintenance Management / Field Service / Facility Man. Webanabled? Deels Maatwerk voor ontbrekende functionaliteit mogelijk? Invoerscherm aan te passen? Eerstvolgende nieuwe release per... Kwartaal 4 maanden Eind 2008 1/2 jaarlijks 1/2 jaarlijks 2010 24 Uurs helpdesk? Kantooruren Opleiding in dagen (zie toelichting) Basisgebruiker 1 2-4 uur 2 2 0,5 Gevorderde gebruiker 5 4-16 uur 1 3 1 Hardware- en softwaregegevens (zie toelichting) Operating systemen 1.5 1, Windows; 2, Novel Windows Windows Windows Alle Windows / Linux / Novell Gangbare relationele databasis Access/SQL server/oracle Sybase SQL; MS SQL SQL als optie SQL-Sybase SQL-Sybase MS Sql, Oracle, DB2 MS SQL server, Oracle, Sybase, (xbase) Rapportgenerator Ingebouwd Chrystal Reports Crystal, List & Label Actuate, birt Crystal Reports Minimale eisen server Gangbare Windows server 128 MB Wordt vermeld in onze Wordt vermeld in onze 2GB intern, dedicated sever Afhankelijk aantal gebruikers offertes en handleidingen offertes en handleidingen Koppelingen (zie toelichting) Met financiele programmatuur A Op aanvraag Met tekenprogrammatuur A Op aanvraag Met scda/dcs Met erp programmatuur A Met documenten zoals cad,word, A exel, pdf, jpg, s/a Met apparatuurtesters oa. Secutest/Pat3140s maatwerk Met erp-programmatuur A Talen: N, E, D, F, S (zie toelichting) N N,E N,E N, E, D, F, Referenties Nederland (max 4) Beurs WTC, Rotterdam Paswerk, Haarlem Logic Medical, Hengelo Bruynzeel Campina Joh. Enschede Campina Melkunie Codi Kalibra Eneco Diverse Gemeentes Imtech Op aanvraag verzorgt Gilde Main een passende referentie of kijk op www.mcmain.nl Groene Hart ZHS, Gouda Provimi Inserva Ballast Nedam Referenties België (max 4) Care, Deurne Janssen Chemie, Geel/Beers Ceres, Vilvorde IDB Nitto Europe Orion, Pregis Kranen Michielsens Galloo BOAL Ieperband Ziekenhuis Leuven Volvo Cars, Vyncolit Op aanvraag verzorgt Gilde Main een passende referentie of kijk op www.mcmain.nl 14 www.vakblad-tim.com nummer 4 December 2008
MANAGEMENT Gilde Main B.V. I-Real B.V. IFS Benelux IGE+XAO Interchange B.V. Isah B.V. Lawson Software McMain Maintenance Management H2gO Onderhoudsmanagement IFS Applications 7.5 SEE Electrical (CADdy++) Optimsevice 2.04 Isah-7 versie 3 M3 7.1 1966 2008 1984 1986 1976 1987 1984 2008 1976 1996 2008 1998 1986 1976 1987 1985 1996 2008 1998 1986 1976 1987 1985 210 3 45 1000 30 120 10 0 10 1000 5 79 230 0 2300 48500 350 500 4000 (0031) 031 634 5050 (0031) 031 436 6600 (0031) 040 292 3292 (0031) 045 561 1636 (0031) 035 693 9760 (0031) 088 472 4000 (0031) 034 736 6366 vanuit NL (0031) 031 436 6600 (0031) 040 292 3292 (0031) 045 561 1636 (0031) 088 472 4000 (0032) 092 361 636 www.mcmain.nl www.i-real.nl www.ifsnl.com www.ige-xao.nl www.interchangegroup.nl www.isah.com www.lawson.com www.mcmain.nl www.i-real.be www.ifsnl.com www.ige-xao.be www.isah.com www.lawson.com TD, SD, FD TD, SD, OG TD, SD, OG, FD TD, SD, OG, FD TD, SD, OG, FD allemaal S S & M S M S & M 1 to 10 50 30 1 30 25 50 Gem. 30 dagen implementatie N.v.t. Op aanvraag 5000 en 150 per maand Mogelijk Afhankelijk v/h functionaliteitenniveau N.v.t. N.v.t. Op aanvraag Incl. Afhankelijk v/h functionaliteitenniveau 30000 Op aanvraag N.v.t. Op aanvraag Incl. Afhankelijk v/h functionaliteitenniveau 50000 Op aanvraag N.v.t. Op aanvraag Incl. Afhankelijk gewenste functionaliteit Afhankelijk v/h functionaliteitenniveau 120000 Op aanvraag N.v.t. D, S D & S Integratie is mogelijk Optie Integratie is mogelijk Optie Crystal Reports Maintenance Management / Field Service Water- en rioolbeheer Diverse LT, Basic, Standard, Advanced, Expert Klantordergestuurde industrie Rental/ESM/EAM / Facility Man. 2009 2009 Zomer 2009 Nieuwe release per jaar Jaarlijkse update 13.1 2008 1 1 1 dag 1 1 1dag 1_2 2 Afhankelijk gewenste functionaliteit 5 dagen 30 3 3 à 5 dagen Windows / Linux / Novell 1,2 Windows, Linux, Unix,Novel Windows 1,2,3,5 Windows 1, 3, 4 MS SQL server, Oracle, Sybase, (xbase) Oracle Oracle Acces Oracle,MS Sql,Sybase SQL DB2/400, SQL server 2005, Oracle 10g Crystal Reports Eigen Crystal Report, alles wat rapporten kan Crystal Reports Excel,Crystal, Crystal Reports, Hyperion maken op een Oracle database Businessobjects,Cognos Afhankelijk aantal gebruikers Via internet / standaard server Pentium IV Database server 2x3000mhz xeon, 2 gb geheugen, 500 mb harde schijf Pentium IV pentium 4,80gb extern 2 gb intern Windows 2000 of Windows 2003 vo system i: IBM Power 520 Express H2gO Telemetrie optie _ A optie N, E, D, F, N N, E, D N, E, D, F, S,... Op aanvraag verzorgt Gilde Main een passende referentie Scania Tennet BAM Stork Fokker Getronics KPN zie www.isah.com Aggreko, Cummins, Alfa-Laval, Ricoh of kijk op www.mcmain.nl Hertel Asep Koopmans en Zwart Essent Volta Op aanvraag verzorgt Gilde Main een passende referentie of kijk op www.mcmain.nl Nova & Hesse-Noord Natie Kraft Foods, Daf-Trucks Egemin, GTI-Fabricom Ricoh zie www.isah.com Terumo, Victaulic, Trelleborg, BT Industries December 2008 4 15
MANAGEMENT Algemeen Leverancier MACS B.V. Maxgrip B.V. MES B.V.B.A. PDM Group Planlogic B.V. Planon B.V. (NL) Planon N.V. (BE) Pakketnaam en versie IBM Maximo Asset Management Optimizer+ versie 6.2.9 SOFTMAINT MP NSPace 2.0 Turnaround Preparation & Execution PlannExpert Planon Enterprise Solution Leverancier onderhoudssoftware sinds 1998 1997 1995 1997 1999 1984 Op de markt sinds: Eind jaren 80 2002 1991 - In Nederland Eind jaren 80 2000 2005 1999 1984 - In België Eind jaren 80 1992 2005 2002 1992 Aantal implementaties in Nederland <200 72 8 25 25 850 Aantal implementaties in België <50 2 77 0 1 115 Aantal implementaties wereldwijd >10000 83 89 10 >3000 1300 Telefoonnummer Nederland (0031) 040 290 0400 (0031) 030 281 7823 (0031) 043 358 6400 (0031) 034 554 4040 (0031) 024 641 3135 Telefoonnummer België (0032) 027 092 938 geen (0032) 036 054 765 (0032) 032 013 060 (0031) 034 554 4040 (0032) 015 440 088 Website Nederland www.macs.eu www.optimizerplus.nl www.pdm-group.com www.planlogic.nl www.planon.nl Website België www.macs.eu www.optimizerplus.nl www.mes.be www.pdm-group.com www.planlogic.nl www.planon.be Softwaretypering (zie toelichting) Het pakket beheert TD, SD, OG, FD TD, SD, OG, FD TD, SD, OG TD,SD TD, SD TD, SD, OG, FD TD, SD, OG en FD Stand alone/module: S/M S/M S en M S S S/M S Licentie- en implementatiekosten Hoeveel gelijktijdige gebruikers heeft de doorsnee installatie 20 2 4 à 5 5 à 50 1 tot 10 variabel, afhankelijk van grootte organisatie Kosten aanschaf + implementatie: Op aanvraag Op aanvraag Op aanvraag Stand alone Op aanvraag Op aanvraag ± 4.200 10.000,- 3500 5 Gebruikers Op aanvraag Op aanvraag ± 8.500 25.000,- Op aanvraag 15 Gebruikers Op aanvraag Op aanvraag ± 12.000 Op aanvraag 50 Gebruikers Op aanvraag Op aanvraag Op aanvraag 80.000,- Op aanvraag Functionaliteiten (zie toelichting voor definities) Objectenbeheer Preventief onderhoud: d/s D/S D, S D / S D D/S D, S Werkorderbeheer Vastleggen resultaten risico analyses Planning Onderhoudscheduling Overzicht preventief onderhoudsrooster O.S. Met optimalisatie van human resourses Manueel Inkoop en logisitiek Magazijnbeheer Uitwisseling gegevens via internet Optioneel Tracking & tracing Barcoderegistratie Management Onderhoudsconceptbeheer Optimalisatie onderhoudsconcepten Manueel Financieel (budget)beheer Voor en nacalculatie werkorders Beheer contracten en offertes Projectbeheer Toegangsauthorisatie Calibratiebeheer Field service system Analyse en reportage Rendementberekening Diverse KPI s ODBC koppeling naar ms exc of acces Overzicht preventief onderhoud Rapportgenerator BIRT, Excel, Access Chrystal report XI Overig functionaliteit Welke sectorspecifieke pakketversies? Facility, Transport, Service Desk,Utilities, Pharma/ N.v.t Chemie, Petrochemie, Branche onafhankelijk standaardpakket zelf te configureren Healthcare, Nuclear, Oil & Gas, ITIL, Service Provider Pharma, Utilities Webanabled? Aanvragen & opvolging Maatwerk voor ontbrekende functionaliteit mogelijk? Op aanvraag mogelijk Invoerscherm aan te passen? Op aanvraag mogelijk Gedeeltelijk Eerstvolgende nieuwe release per... is net nieuwe release beschikbaar 01-Jan-09 Najaar 2009 01-10-2008 2009 Nov-08 24 Uurs helpdesk? Kantooruren Tijdens kantooruren Enkel tijdens kantooruren Kantooruren Opleiding in dagen (zie toelichting) Basisgebruiker 1 1 a 2 1/2-1 dag 2 1/2 dag 1 dagdeel per module Gevorderde gebruiker 2 4 2-3 dagen 5 1 dag 1 dagdeel per module Hardware- en softwaregegevens (zie toelichting) Operating systemen 1,2,3 Windows Windows 2000 / XP / Vista Windwos Windows / Java Gangbare relationele databasis Oracle, Sql server, Db2 MSDE, SQL-server Access, SQL Server Oracle / SQL server SQL 2000/2005, Sybase MS SQL / Oracle Rapportgenerator BIRT, Crystal Crystal reports (licentie niet Crystal Reports Geïntegreerd Crystal Report XI noodzakelijk) Minimale eisen server Dual P4 2GB RAM 1 GHz Processor, 512 MB W2000 server 2 Ghz, 512 MB intern geheugen Normaal, opvraagbaar Intern geheugen Koppelingen (zie toelichting) Met financiele programmatuur Maatwerk Met tekenprogrammatuur Met SCDA/DCS Maatwerk Met ERP programmatuur Maatwerk Met documenten zoals cad,word, exel, pdf, jpg, s/a Met apparatuurtesters Gedeeltelijk Met ERP-programmatuur Maatwerk Talen: n, e, d, f, s (zie toelichting) N, E, D en F N,E,F N, E, D, F N, E, D, F, S Referenties nederland (max 4) Academisch ziekenhuis Maastricht Chromalloy Holland, Vanderlande Industries Ministerie van Binnenlandse Zaken -Landelijk Faciliteit Rampenbestrijding Vopak Standic Talke Hekkema Shell Basell DSM Exxon Caldic Bruynzeel Keukens B.V. Energiebedrijf VU/Umc Mondi Altrecht GGZ Gemeente Breda Zorggroep Meander INHOLLAND Referenties belgië (max 4) DEC NV, DEME Environmental Contractors UZ LEUVEN, Baxter S.A. ASSOCIATED WEAVERS INTERNATIONAL Imperial AZ Emmaüs Rezinal Weidenhammer Plastic Omnium DHL Digipolis (Stad Antwerpen en Stad Gent) Redevco Centea 16 www.vakblad-tim.com nummer 4 December 2008
MANAGEMENT Primavera Nederland Q3 Concept B.V. SAP TDO B.V. Tensing B.V. Ultimo Belgium B.V.B.A. Ultimo Belgium B.V.B.A. Primavera P6, versie 6.1 Q3 SAP ERP 6.0 Enterprise Asset Management TDOffice (versie 3.0), voor de kleine en Tensing Mobile Workflow Ultimo Lite versie 8 Ultimo Maintenance Management versie 8 middelgrote TD 1985 1998 1984 1993 1985 1988 1988 2001 1999 1998 1987 1993 1990 1988 1999 2006 1987 2000 1995 1995 >200 ± 126 520 125 <100 225 450 >150 4 400 5 75 75 >8500 ± 130 25000 135 >5 325 550 (0031) 010 442 5177 (0031) 041 333 2180 (0031) 073 645 7500 (0031) 059 240 9911 (0031) 041 857 2800 (0031) 034 142 3737 (0031) 034 142 3737 (0032) 032 182 135 (0032) 026 746 511 (0031) 059 240 9911 (0031) 041 857 2800 (0032) 015 444 144 (0032) 015 444 144 www.primavera.nl www.q3.nl www.sap.com/netherlands www.tdo.nl www.tensing.com www.ultimo.net www.ultimo.net www.pmbelgie.be www.sap.com/belux www.tdo.nl www.tensing.com www.ultimo.be www.ultimo.be TD,SD,OG TD, SD, FD TD, SD, OG, FD TD,SD,OG,FD TD, SD TD, SD, OG, FD S/M Stand alone M/S S S S 5 50 3 tot 10 50 gebruikers 1-10 1-100 ± 6000 Op aanvraag 6.000 tot 8000 Op aanvraag 4500 Op aanvraag 6000 Op aanvraag Op aanvraag Op aanvraag Onbeperkt Op aanvraag 6000 Op aanvraag Op aanvraag Op aanvraag Onbeperkt Op aanvraag 8000 Op aanvraag Op aanvraag Op aanvraag Onbeperkt Op aanvraag 8000 >50 Op aanvraag Op aanvraag D D/S D + S D en S D en S Branche onafhankelijk Q3 is onafhankelijk Utilities, Defensie, Aerospace, Toepasbaar in elke branche Geen, generiek inzetbaar Branche onafhankelijk Branche onafhankelijk Transport, Fleet 2009 Op wens 3x per jaar 01.12.2008 (SAP ERP 6.0 EhP4) 01-01-2009 2009 2009 Kantooruren Kantooruren 4 1/2 dag 0,5 1/2 dag 1 dag 1 1 2 1 dag 3 1/2 dag 1 dag 1 á 2 1 á 3 Windows, Unix, Linux Windows, Linux 1, 2, 3, 4 Windows Windows Windows Windows Oracle, SQL Server SQL Serve, MySql DB2, Informix, MS SQL-Server, SAP MAX DB, Oracle SQL MS SQL Server, Sybase MS SQL Server, Sybase Oa Crystal Reports SAP BI / Crystal Reports Crystal en MS-report Crystal Reports Crystal Reports Processor: 2x3.2 GHz of hoger Intel Pentium, Memory: 2 GB Gangbaar (vlg specs) 2GhZ CPU, 2GB RAM, 500GB extern Minimaal Pentium 4 Op aanvraag Op aanvraag N, E, D en F Alle genoemde + 30 andere (o.a. Russisch, Chinees, Japans) NL/E N, E, D, F, I N, E, D, F, I Akzo Nobel ABB Shell Exxon Philips Lighting Van Nieuwpoort Holland Casino Hogeschool Zuyd Sabic Europetrochemicals Corus DAF Trucks Rijkswaterstaat Philips Vandemoortele groep (voeding) Keller keukens Cogas Imtech Maintenance Autobar Heineken Besam Op aanvraag verzorgt Ultimo Software Solutions een referentie die bij u past of zie www.ultimo.net Op aanvraag verzorgt Ultimo Software Solutions een referentie die bij u past of zie www.ultimo.net Fabricom Oelikom Balzers (Sint Truiden) MIVB-STIB Mora Op aanvraag verzorgt Ultimo Belgium Op aanvraag verzorgt Ultimo Belgium Eurostation BASF Electrabel Cominbel (Bavigem) Wouters (Lokeren) VOS Logistics (Tessenderlo) Fluxys Lhoist Electrabel Sennheiser Pasec pallets (Faber groep) Vos koeletechniek een referentie die bij u past of zie www.ultimo.net een referentie die bij u past of zie www.ultimo.net December 2008 4 17
MANAGEMENT Toelichting bij tabel Software voor onderhouds(informatie)management Algemeen (tenzij anders vermeld) l = ja / deze functionaliteit zit configureerbaar in het softwarepakket (geen maatwerk nodig) O = zit deels configureerbaar in het softwarepakket (of, bij integratie: koppeling niet gangbaar) = nee of niet ingevuld Softwaretypering Het onderhoudspakket beheert: TD: Technische Dienst/Beheer (proces)installaties SD: Serviceverlening, uitbesteden onderhoud OG: Onderhoud Onroerend Goed FD: Facilitaire Dienstverlening Het pakket is een S: stand-alone pakket M: module van een ander pakket (bijvoorbeeld ERP, MES, SCADA) Functionaliteiten (gehanteerde definities) Objectenbeheer: vastleggen van de historie van storingen, onderhoud en modificaties. Preventief Onderhoud D/S: D: Op datum: planning op basis van tijdsinterval. S: Op stand: planning op basis van b.v. draaiuren, kilometers, productieaantallen. Werkorderbeheer: beheer van werkopdrachten incl. onderdelen, hoeveelheid werk, tekeningen, prioriteit. Planning: Onderhoudsscheduling: automatische planning werkorders op grond van (mens)capaciteit en prioriteit. Inkoop en logistiek: Magazijnbeheer: online reservering onderdelen, ontvangst & uitgifte, besteladviezen, schappenbeheer, terugkoppeling onderdelen naar machines. Tracking & Tracing: wat, wanneer, waar blijft altijd bekend m.b.t. machines en gereedschappen. Management: Financieel (budget)beheer: kostenplaatsen, afschrijvingen, budgettering & werkelijke kosten per installatie, vendorrating. Projectbeheer: het beheer van onderhanden projecten, zowel planmatig als kostenmatig. Field service system: het kunnen aansturen van monteurs in de buitendienst, werkplanningen, voorraad. Analyse en reportage: Rendementsberekening (equipment effectiveness, MTTR, MTBR, MTBF) downtime, voorraadniveaus ODBC (Open Data Base Connectivity) koppeling voor export van gegevens naar MS Excel of Acces mogelijk? Overzicht preventief onderhoud: grafisch planbord met onderhoudsrooster per discipline per object. Overige functionaliteit: Bestaan er sectorspecifieke pakketversies, zoals voor farma, transport, chemie, aviation, servicebedrijven? Zo ja, welke? Opleiding in dagen Basisgebruiker: hoeveel dagen opleiding heeft een basisgebruiker, zoals een monteur, nodig om met het pakket te kunnen werken? Gevorderde gebruiker: hoeveel dagen opleiding heeft een gevorderde gebruiker, die alle reguliere functies gebruikt, nodig? Hardware en software gegevens Operating systemen: 1, 2, 3, 4, 5: 1: Windows 2: Linux 3: Unix 4: OS/400 5: Novel Koppelingen Is koppeling van documenten, zoals CAD, MS Word, Excel,.pdf,.jpg etc. mogelijk voor toevoegen van plaatjes, gebruiksaanwijzingen, checklists en verwijzing naar websites mogelijk? Kan dit met een vooraf bepaalde selectie (S) van documenten of met alle (A)? Met apparatuurtesters: automatisch inlezen van testresultaten van bijvoorbeeld elektrische gereedschappen - NEN 3140. TALEN Standaard meerdere talen in pakket? N = Nederlands E = Engels D = Duits F = Frans S = Spaans De samenstellers zijn zich bewust van hun taak een zo betrouwbaar mogelijk overzicht te verzorgen. Niettemin kunnen TIM noch de auteur aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele onjuistheden of omissies. 18 www.vakblad-tim.com nummer 4 December 2008
DANNY VERVONDEL MANAGEMENT Werkorderafhandeling in onderhoud: kijken bij de buren De VIK-studiegroep Onderhoud, sinds 1990 actief op het terrein van industrieel onderhoud, biedt aan de leden van de Vlaamse Ingenieurskamer en andere geïnteresseerden een platform voor netwerking en kennisdeling aangaande industrieel onderhoudsbeheer en onderhoudstechnieken. Onder het motto Werkorderafhandeling, hoe doen anderen het en wat kan ik er van leren? voorziet de studiegroep binnenkort in een aantal bedrijfsbezoeken. Voorzitter ing. Frank Bekx geeft tekst en uitleg. De acht stappen in het onderhoudsproces als leidraad bij de bedrijfsbezoeken (Foto: Studiegroep Onderhoud VIK) zicht op het onderhoudsproces vanuit verschillende industrieën, gaande van petrochemische over service providers tot KMO. De onderhoudsverantwoordelijke geeft telkens toelichting bij zijn best practices, met onderstaand schema als leidraad. Het schema voorziet bij elke stap zorgvuldig geformuleerde vragen: wat, hoe, wie, beslissingscriteria, prioriteiten. Het antwoord op diezelfde vragen zal allicht nuances vertonen naargelang de bedrijfstak. Hierdoor zal de regelmatige bezoeker in staat zijn om gelijkenissen en verschillen in het onderhoudsproces van de verschillende industrietakken en de verschillende onderhoudsbeheersystemen te evalueren. Evaluatie Best practices Adviesverlening en ondersteuning in de vorm van voordrachten, symposia en bedrijfsbezoeken over diverse onderwerpen binnen de sfeer van onderhoud in de industrie vormt één van de belangrijkste missies van de VIK-studiegroep Onderhoud, verklaart Frank Bekx. In deze nieuwe reeks van bedrijfsbezoeken volgen we een weldoordachte structuur. Aansluitend op elke rondleiding geeft het bedrijfsmanagement zijn visie op onderhoud. Vervolgens geeft de onderhoudsverantwoordelijke zijn behoefte aan qua werkorderafhandeling bij de verschillende stappen in zijn onderhoudsproces. Hierbij kan iedere deelnemer zich dan de vraag stellen of de voorgestelde best practices toepasbaar zijn in de eigen bedrijfssituatie. Tot slot geeft de leverancier of integrator van het onderhoudsbeheersysteem aan op welke wijze hij met de implementatie ervan volwaardig inspeelt op de noden van de klant. Onderhoudsbeheersystemen als middel De aftrap wordt gegeven op 14 januari door Martin van den Hout, senior managing consultant bij Egemin, met een uiteenzetting rond de zin en onzin van een onderhoudsbeheersysteem (CMMS = computerised maintenance management system). Naar analogie met de aanschaf van een productiemachine zijn ook hier immers een aantal basisvragen van toepassing zoals: wat is de doelstelling, hoe de doelstelling verwezenlijken Frank Bekx: De geplande bedrijfs-bezoeken beogen een Op de site van de Vlaamse ingenieurskamer zal daarnaast een beknopt verslag opgenomen worden van elk bedrijfsbezoek met de visie op onderhoud en de acht stappen in het onderhoudsproces als leidraad. De reeks wordt afgesloten met een rondetafelgesprek tussen de organisatoren van de deelnemende bedrijven van de bedrijfsbezoeken en de kernleden van de Studiegroep Onderhoud van de Vlaamse Ingenieurskamer, met de mogelijkheid tot uitbreiding van dit event tot alle deelnemers aan de bedrijfsbezoeken. Inlichtingen VIK Vlaamse Ingenieurskamer 03 259 11 00, www.vlaamseingenieurskamer.be December 2008 4 19
MANAGEMENT ROY VAN HUFFELEN Eenvoudig onderhoudssysteem draagt bij aan kostenreductie Sigarenfabrikant Swedish Match is gelegen in het Europark in Houthalen-Helchteren, Limburg. De technische dienst heeft een groot aantal machines te onderhouden. Om de onderhoudskosten verder te verlagen, werd als doel gesteld om het aandeel correctief onderhoud in het totaal te verlagen en het aandeel preventief onderhoud te vergroten. Hiervoor nam Swedish Match begin 2007 het onderhoudssysteem Ultimo Lite in gebruik. Verdere professionalisering onderhoud Swedish Match, dat meer dan 1 miljoen sigaren produceert op jaarbasis, heeft een gigantisch machinepark bestaande uit diverse mechanische machines. Enkele voorbeelden: vacuümketels voor het stomen van de balen tabaksplanten, stripmachines voor het scheiden van de balen, transportbanen voor het interne vervoer tussen machines, rolmachines die de vorm aan de sigaar geven, verdeelmachines voor het tellen van de sigaren, verpakkingmachines en krimptunnels die de sigarendozen voorzien van een plastic verpakking. Daarnaast produceert Swedish Match ook 1.500 verschillende soorten Barcode en Health warning stickers en beschikt daarvoor over verschillende stickerprinters. In totaal hebben we een machinepark met 355 machines. Niet vreemd dat het onderhoud onder impuls van general technical manager Toon Lommelen toe was aan een verdere stap in professionalisering met behulp van een softwarematige oplossing, vertelt Kris Stelten, technical project leader ICT van Swedish Match. Om de productie naar wens te ondersteunen, beschikken we over een aanzienlijke technische dienst. Systeemvereisten Sinds 2007 maakt die technische dienst gebruik van het eenvoudige onderhoudssysteem Ultimo Lite. Tijdens de selectieprocedure was een rol weggelegd voor de huidige gebruikers van het systeem. De keuze viel op Ultimo Lite omdat het een gebruiksvriendelijk en eenvoudig systeem is, maar toch genoeg functionaliteit bezit om de werkzaamheden van de technische dienst goed te kunnen ondersteunen. Kris Stelten: Belangrijke functionele eisen waren een inzichtelijk installatiebeheer, de mogelijkheid om periodieke onderhoudsmodellen op te stellen, een duidelijk werkorderbeheer waarmee de workflow goed geregeld Swedish Match produceert ruim 1 miljoen sigaren op jaarbasis en beschikt daarvoor over 355 machines kan worden en de mogelijkheid om diverse rapporten uit te draaien. Ultimo Lite voldeed hieraan en had als extra voordelen de flexibiliteit en gebruiksvriendelijkheid. De flexibiliteit komt tot uiting door het gemak waarmee de software naar eigen wens aangepast kan worden middels de Customization Tool. De Windows look en feel zorgt voor het gebruiksvriendelijke karakter, dat verder versterkt wordt door de eenvoudige zoekmogelijkheden die het systeem biedt. Minder correctief, meer preventief Ook Swedish Match heeft zich tot doel gesteld om tegen een zo laag mogelijke kost te produceren. David Wijnen, project engineer: Ook de technische dienst moet zo rendabel mogelijk werken. Om kosten te besparen streven wij naar een zo laag mogelijk percentage correctief en zo hoog mogelijk percentage preventief onderhoud. Hierdoor is er meer grip op het te onderhouden machinepark en kunnen de kosten worden beperkt. Het onderhoudssysteem helpt ons hierbij en heeft al meteen resultaat opgeleverd. Eerst moest de technische dienst na ingebruikname van Ultimo Lite de machines invoeren in het systeem. Van de machines 20 www.vakblad-tim.com nummer 4 December 2008