EUROPEES PARLEMENT 2004 Commissie verzoekschriften 2009 16.11.2011 MEDEDELING AAN DE LEDEN Betreft: Verzoekschrift 1442/2008, ingediend door C.B. (Engelse nationaliteit), gesteund door 100 medeondertekenaars, over de negatieve gevolgen van de lengte van de Britse procedures voor het verlenen van verblijfsvergunningen Verzoekschrift 0055/2009, ingediend door R.M. (Nederlandse nationaliteit), over vermeende schending van Richtlijn 2004/38/EG door het Verenigd Koninkrijk Verzoekschrift 0143/2009, ingediend door A.O. (Nigeriaanse nationaliteit), over vermeende inbreuken op Richtlijn 2004/38/EG door de Britse overheden Verzoekschrift 0384/2009, ingediend door Ali Umar (Nederlandse nationaliteit), over extreem lang wachten door de Britse autoriteiten om te reageren op een aanvraag voor een verblijfsvergunning Verzoekschrift 0422/2009, ingediend door Jiri Banas (Tsjechische nationaliteit), over de buitensporig lange duur van de behandeling van een aanvraag voor een verblijfsvergunning door de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk, waardoor sprake is van schending van Richtlijn 2004/38/EG Verzoekschrift 1208/2009, ingediend door F.K. (Hongaarse nationaliteit), over het uitblijven van een reactie op de aanvraag door haar echtgenoot van een verblijfskaart bij de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk Verzoekschrift 0127/2010, ingediend door T.S. (Duitse nationaliteit), over dringende maatregelen tegen het Verenigd Koninkrijk wegens vermeende inbreuken op Richtlijn 2004/38/EG 1. Samenvatting van verzoekschrift 1442/2008 Indienster klaagt over de duur van de Britse procedures voor het verlenen van CM\884532.doc PE426.894v05-00 In verscheidenheid verenigd
verblijfsvergunningen aan de echtgenoten van Europese en EER-burgers. Volgens indienster moest zij acht maanden wachten voordat ze haar verblijfsvergunning kreeg. Indienster vestigt de aandacht op de aanzienlijke ongemakken die door deze lange procedures worden veroorzaakt. Zo kon zij geen werk zoeken of Groot-Brittannië niet verlaten omdat persoonlijke documenten die bij de aanvraag waren gevoegd, tot de afgifte van de verblijfsvergunning door de Britse autoriteiten werden vastgehouden. Indienster stelt dat de Britse autoriteiten niet voldoen aan de relevante Europese wetgeving en verzoekt het Europees Parlement om deze zaak te onderzoeken. Samenvatting van verzoekschrift 0055/2009 Indiener, wiens zoon een Nederlands onderdaan is die in het Verenigd Koninkrijk woonachtig is, heeft nog altijd geen antwoord ontvangen op zijn aanvraag voor een verblijfskaart voor het Verenigd Koninkrijk. Volgens indiener hebben de Britse autoriteiten inbreuk gemaakt op de termijn van zes maanden zoals vastgelegd in Richtlijn 2004/38/EG. Indiener stelt dat hij vanwege zijn leeftijd en gezondheid voortdurend verzorging nodig heeft en niet in staat is tussen het Verenigd Koninkrijk en Nederland heen en weer te reizen en samen te zijn met zijn zoon, wat geresulteerd heeft in een aantal ongemakken (zoals beperkte mogelijkheden voor zakenreizen) en onvoorziene kosten (bijvoorbeeld voor zorgverleners) voor zijn zoon. Samenvatting van verzoekschrift 0143/2009 Indiener, die de Nigeriaanse nationaliteit heeft, gehuwd is met een Oostenrijkse en woonachtig is in het Verenigd Koninkrijk, is van mening dat de Britse overheden inbreuk hebben gemaakt op de bepalingen van Richtlijn 2004/38/EG door te verzuimen binnen de voorgeschreven periode van zes maanden op zijn aanvraag voor een verblijfsvergunning te reageren. In maart 2008 vroeg indiener, die een studentenvisum heeft dat geldig is tot 2011, bij de UK Border Agency wijziging van zijn status na huwelijk aan. Tot op de dag van vandaag heeft hij geen antwoord ontvangen. Hij beschrijft de talrijke moeilijkheden waarmee hij wordt geconfronteerd, omdat zijn paspoort bij zijn aanvraag is bijgevoegd (hij is niet in staat om zijn status te bewijzen bij het zoeken naar een baan en het ondersteunen van zijn echtgenote en onlangs geboren kind). Indiener heeft zich tot SOLVIT gewend en heeft het Britse parlementslid dat zijn kiesdistrict vertegenwoordigt aangeschreven, waarna het Britse parlementslid contact heeft opgenomen met de UK Border Agency. Volgens indiener werd hem in februari 2009 meegedeeld dat zijn aanvraag pas onlangs was toegewezen aan een medewerker voor verdere behandeling. Samenvatting van verzoekschrift 0384/2009 Indiener, wiens vader een Nederlandse staatsburger is, beklaagt zich over de extreme hoeveelheid tijd die het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken heeft genomen om zijn aanvraag voor een verblijfsvergunning te behandelen. Indiener stelt dat hij zijn aanvraag meer dan zeven maanden geleden heeft ingediend en tot nog toe geen enkel bericht heeft ontvangen. Hij geeft aan dat dit een dringende zaak is, aangezien zijn paspoort bij de aanvraag is toegevoegd, wat voor hem voor extra problemen zorgt. Samenvatting van verzoekschrift 0422/2009 PE426.894v05-00 2/8 CM\884532.doc
Indiener beweert dat het ministerie van Binnenlandse Zaken van het Verenigd Koninkrijk de in Richtlijn 2004/38/EG vastgestelde termijn van zes maanden heeft overschreden, voor het toewijzen van een verblijfsvergunning aan een niet uit de EU afkomstige echtgeno(o)t(e) van een EU-burger. Indiener verklaart dat zijn echtgenote, die de Russische nationaliteit heeft, in augustus 2008 in het Verenigd Koninkrijk een verblijfsvergunning heeft aangevraagd, maar deze nog niet heeft ontvangen. Hij verzoekt het Europees Parlement de nodige maatregelen te treffen om de Britse autoriteiten ertoe te bewegen zich te houden aan de bepalingen van Richtlijn 2004/38/EG. Samenvatting van verzoekschrift 1208/2009 Indienster, een Hongaarse staatsburger getrouwd met een Nigeriaanse staatsburger, hekelt het uitblijven van een reactie op de aanvraag door haar echtgenoot van een verblijfskaart bij de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk. Indienster stelt dat het British Home Office zich niet heeft gehouden aan de bij Richtlijn 2004/38/EG vastgestelde deadline van zes maanden en zij verzoekt het Europees Parlement de noodzakelijke stappen te nemen om deze situatie te corrigeren. Samenvatting van verzoekschrift 0127/2010 Indienster verzoekt het Europees Parlement om de noodzakelijke stappen te ondernemen opdat een einde wordt gemaakt aan de vermeende inbreuken door het Verenigd Koninkrijk op Richtlijn 2004/38/EG. Indienster wijst met name op de buitensporige hoeveelheid tijd die het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken nodig heeft om aanmeldingen voor verblijfskaarten te verwerken die zijn ingediend door familieleden uit derde landen, en op zijn strikte interpretatie van de voorwaarde van vijfjarig ingezetenschap voor toekenning van een vaste verblijfsvergunning. Volgens indienster zijn met betrekking tot het laatste punt de door de Britse autoriteiten toegepaste EER-Verordeningen uit 2006 strikter dan de bepalingen van Richtlijn 2004/38/EG. 2. Ontvankelijkheid Verzoekschrift 1442/2008 is op 10 maart 2009 ontvankelijk verklaard. Verzoekschrift 0055/2009 is op 22 april 2009 ontvankelijk verklaard. Verzoekschrift 0143/2009 is op 14 mei 2009 ontvankelijk verklaard. Verzoekschrift 0384/2009 is op 23 juni 2009 ontvankelijk verklaard. Verzoekschrift 0422/2009 is op 22 juni 2009 ontvankelijk verklaard. De Commissie is om inlichtingen verzocht (artikel 192, lid 4 van het Reglement). Verzoekschrift 1208/2009 is op 4 december 2009 ontvankelijk verklaard. Verzoekschrift 0127/2010 is op 4 mei 2010 ontvankelijk verklaard. De Commissie is om inlichtingen verzocht (artikel 202, lid 6 van het Reglement). 3. Antwoord van de Commissie inzake 1442/2008, ontvangen op 15 mei 009 CM\884532.doc 3/8 PE426.894v05-00
Opmerkingen van de Commissie Artikel 18 van het EG-Verdrag bepaalt dat iedere burger van de Unie het recht heeft vrij op het grondgebied van de lidstaten te reizen en te verblijven, onder voorbehoud van de beperkingen en voorwaarden die bij dit Verdrag en de bepalingen ter uitvoering daarvan zijn vastgesteld. De respectieve beperkingen en voorwaarden zijn te vinden in Richtlijn 2004/38/EG 1 betreffende het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten voor de burgers van de Unie en hun familieleden. Artikel 8, lid 2, van de richtlijn bepaalt dat het verblijfsrecht van EU-burgers wordt vastgesteld door de onmiddellijke afgifte van een verklaring van inschrijving. In artikel 16, lid 2, van de richtlijn wordt bepaald dat het duurzaam verblijfsrecht van EU-burgers wordt vastgesteld door de onmiddellijke afgifte van een document ter staving van hun duurzaam verblijfsrecht. Artikel 10, lid 1, van de richtlijn bepaalt dat het verblijfsrecht van familieleden van een EU-burger die niet de nationaliteit van een lidstaat bezitten, wordt vastgesteld door de afgifte van een document, "verblijfskaart van een familielid van een burger van de Unie" genoemd, binnen zes maanden na de datum van indiening van een aanvraag. Een verklaring dat de aanvraag om een verblijfskaart is ingediend, wordt onmiddellijk afgegeven. Artikel 20, lid 1, van de richtlijn bepaalt dat het duurzaam verblijfsrecht van familieleden van een EU-burger die niet de nationaliteit van een lidstaat bezitten, wordt vastgesteld door de afgifte van een duurzame verblijfskaart. Dit gebeurt binnen zes maanden na de datum van indiening van een aanvraag. Om aan de bepalingen van Richtlijn 2004/38/EG te voldoen, heeft het Verenigd Koninkrijk de Immigratieverordeningen (Europese Economische Ruimte) 2006 in werking laten treden. Met deze verordeningen werd bovengenoemde Gemeenschapswetgeving correct en volledig omgezet. De vertragingen in de afgifte van verblijfsdocumenten zijn in strijd met de Gemeenschapswetgeving. Dit werd bevestigd door een arrest van het Europees Hof van Justitie in zaak C-157/03 Commissie vs. Spanje 2 waarin Spanje werd veroordeeld voor het niet beslissen over een aanvraag binnen de termijn van zes maanden. Volgens de officiële website 3 van het UK Border Agency waren de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk in maart 2009 bezig met de behandeling van per post opgestuurde aanvragen om een verklaring van inschrijving ontvangen vóór mei 2008 en per post opgestuurde aanvragen om een verblijfskaart, een duurzame verblijfskaart en een document ter staving van verblijfsrecht ontvangen vóór februari 2008. Ten aanzien van het vasthouden van reisdocumenten en wat betreft de toepasselijke 1 2 3 PB L 158 van 30.4.2004, blz. 77. Arrest van 14 april 2005 in zaak C-157/03, Commissie tegen. Spanje, Jurisprudentie 2005, blz. I-2911. http://www.ukba.homeoffice.gov.uk/eucitizens/applyingundereuropeanlaw PE426.894v05-00 4/8 CM\884532.doc
Gemeenschapswetgeving inzake de bij de aanvraag om een verblijfsvergunning te voegen documenten, heeft het Verenigd Koninkrijk overeenkomstig artikel 8, lid 3, onder a), artikel 8, lid 5, onder a) en artikel 10, lid 2, onder a), van de richtlijn het recht om, samen met de aanvraag om een verblijfsdocument, de voorlegging van een geldig reisdocument te vragen. In de artikelen wordt niet bepaald dat de originele reisdocumenten mogen worden vastgehouden tot er een beslissing is genomen over de aanvraag om een verblijfsvergunning of kaart. De lidstaten hebben het recht om de echtheid van reisdocumenten na te gaan. Het vasthouden van originele reisdocumenten tot een beslissing is genomen over een aanvraag om een verblijfskaart vormt echter een onverdedigbare belemmering van het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van een andere lidstaat voor EU-burgers en hun familieleden. Dit is eveneens in strijd met de richtlijn, aangezien deze documenten krachtens artikel 4, lid 1, en artikel 5, lid 1, ervan nodig zijn om het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van een andere lidstaat te doen gelden. De Commissie heeft bovendien meer dan 100 individuele klachten ontvangen over deze kwestie. Bijgevolg heeft ze de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk op 19 maart 2009 gecontacteerd met de vraag haar te informeren over alle maatregelen (op het vlak van wetgeving, administratie, organisatie en personeelsuitbreiding) die worden getroffen teneinde de klagers de verzochte documenten te bezorgen, de achterstand zo snel mogelijk weg te werken en in de toekomst te zorgen voor de naleving van de verplichtingen van Richtlijn 2004/38/EG. Er werd ook een indicatief tijdschema gevraagd. De Commissie heeft nog geen antwoord ontvangen. 4. Antwoord van de Commissie, ontvangen op 1 september 2009 Zoals aangegeven in haar vorige mededeling inzake verzoekschrift 1442/2008 heeft de Commissie op 19 maart 2009 contact opgenomen met de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk over de afgifte van verblijfsdocumenten met de vraag haar te informeren over alle maatregelen (op het vlak van wetgeving, administratie, organisatie en personeelsuitbreiding) die worden getroffen teneinde de aanklagers de verzochte verblijfsdocumenten te bezorgen, de achterstand zo snel mogelijk weg te werken en in de toekomst te zorgen voor de naleving van de verplichtingen van Richtlijn 2004/38/EG. Er werd ook een indicatief tijdschema gevraagd. De Britse autoriteiten hebben op 27 mei 2009 een antwoord gestuurd. Zij gaven toe dat personen die verblijfsdocumenten hebben aangevraagd vertraging hebben ondervonden bij het ontvangen van een beslissing omtrent hun aanvraag en zij erkenden de ernst van de situatie. De Britse autoriteiten hebben een uitgebreid plan in werking gesteld dat ervoor moet zorgen dat de dienstverlening in december 2009 weer terug op het juiste niveau is, in overeenstemming met Richtlijn 2004/38/EG. Zij hebben het aantal ambtenaren dat belast is met het nemen van beslissingen over Europese aanvragen aanzienlijk uitgebreid. Deze uitbreiding van het personeelsbestand, tezamen met de verbetering van de opleiding van deze ambtenaren en de ambtelijke procedures, werpt volgens de Britse autoriteiten reeds vruchten CM\884532.doc 5/8 PE426.894v05-00
af aangezien het aantal genomen beslissingen is verdrievoudigd, van gemiddeld 500 beslissingen per week in februari naar het huidige aantal van 1 500 beslissingen per week. Om het probleem met de teruggaaf van documenten in de betreffende gevallen op te lossen, hebben de Britse autoriteiten vanaf 1 juni 2009 een speciaal e-mailadres ingesteld waar klanten een verzoek naartoe kunnen sturen om teruggaaf van hun paspoort binnen 10 werkdagen ten behoeve van een reis. Spoedaanvragen voor de teruggaaf van paspoorten (dat wil zeggen in minder dan 10 werkdagen) worden nog steeds in behandeling genomen door het contactcentrum van het UK Border Agency (telefoonnummer 0845 0105200). De Commissie zal blijven toezien op de werking van het nieuwe systeem. 5. Antwoord van de Commissie, ontvangen op 19 februari 2010 Zoals de Commissie al heeft aangegeven in haar mededeling aan het Europees Parlement over dit verzoekschrift en andere verzoekschriften die verband houden met vertragingen bij de behandeling door de Britse autoriteiten van aanvragen van verblijfsvergunningen, staat de Commissie bij deze kwestie in nauw contact met de Britse autoriteiten. De Britse autoriteiten hebben op 26 november 2009 een nieuwe stand van zaken gegeven. Zij gaven aan dat er aanzienlijke vorderingen waren geboekt en dat de Britse autoriteiten het aantal uitstaande gevallen hadden teruggebracht van rond de 77 000 in april 2009 naar het huidige aantal van minder dan 38 000. Alle nieuwe volledige aanvragen die vanaf 29 juli 2009 zijn ingediend, worden momenteel behandeld volgens de eisen ten aanzien van de dienstverlening, dat wil zeggen dat er binnen enkele werkdagen over de aanvragen wordt besloten en dat deze worden afgerond. De Britse autoriteiten hebben tevens bevestigd dat zij een hoge prioriteit aan dit onderwerp geven en dat zij er alles aan doen om begin 2010 volledig te voldoen aan de eisen ten aanzien van de dienstverlening. De Commissie zal erop blijven toezien hoe de Britse autoriteiten aanvragen van verblijfsvergunningen afhandelen. 6. Aanvullend antwoord van de Commissie, ontvangen op 16 november 2011 Indieners, EU-burgers en hun familieleden hebben geklaagd over het in gebreke blijven van de autoriteiten van het VK om een besluit te nemen binnen de termijn die in EU-wetgeving wordt opgelegd over hun aanvragen voor verblijfsdocumenten overeenkomstig Richtlijn 2004/38/EG 1. 1 Richtlijn 2004/38/EG van het Europees Parlement en de Raad van 29 april 2004 betreffende het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten voor de burgers van de Unie en hun familieleden, PB L 158 van 30.4.2004, blz. 77. PE426.894v05-00 6/8 CM\884532.doc
Artikel 21, lid 1, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie bepaalt dat iedere burger van de Unie het recht heeft vrij op het grondgebied van de lidstaten te reizen en te verblijven, onder voorbehoud van de beperkingen en voorwaarden die bij de verdragen en de bepalingen ter uitvoering daarvan zijn vastgesteld. De desbetreffende beperkingen en voorwaarden zijn te vinden in Richtlijn 2004/38/EG. Richtlijn 2004/38/EG voorziet de volgende termijnen voor de afgifte van verblijfsdocumenten: - verklaring van inschrijving (voor EU-burgers) dient onmiddellijk te worden afgegeven (artikel 8, lid 2) - verblijfskaart (niet-eu-familieleden) dient te worden afgegeven binnen zes maanden (artikel 10, lid 1) - document ter staving van duurzaam verblijf (voor EU-burgers) dient zo spoedig mogelijk te worden afgegeven (artikel 19, lid 1) - duurzame verblijfskaart (niet-eu-familieleden) dient te worden afgegeven binnen zes maanden (artikel 20, lid 1) Om te voldoen aan de bepalingen van Richtlijn 2004/38/EG heeft het Verenigd Koninkrijk de Immigration (European Economic Area) Regulations 2006 (regeling van 2006 inzake de immigratie vanuit de Europese Economische Ruimte) in werking doen treden, die de bovenstaande termijnen van de richtlijn op correcte wijze omzet. Na inmenging van de Europese Commissie lijkt het erop dat de autoriteiten van het VK het probleem van vertragingen uiteindelijk hebben opgelost. Na het ontvangen van een groot aantal individuele klachten over de vertragingen bij afgifte van verblijfskaarten voor het VK, heeft de Commissie op 19 maart 2009 contact opgenomen met de autoriteiten van het VK. Zij verzocht de autoriteiten om informatie over alle maatregelen met betrekking tot de afgifte van de aangevraagde verblijfskaarten en om de achterstand zo snel mogelijk weg te werken. De autoriteiten van het VK erkenden op 27 mei 2009 dat aanvragers vertragingen hebben ondervonden bij het ontvangen van besluiten en zij onderkenden de ernst van de situatie. Om weer aan de betreffende eisen van de dienstverlening te kunnen voldoen hebben de autoriteiten van het VK een plan in werking gesteld waarin wordt voorzien in, onder andere, een behoorlijke stijging in het aantal medewerkers dat Europese aanvragen afhandelt (met meer dan 400%), beoordeling en herstructurering van de inwerkprocedures, verscherpt toezicht op de prestaties van het personeel en verwerking of schifting van aanvragen bij ontvangst van de binnenkomende aanvragen. Om het probleem met de teruggaaf van documenten in openstaande gevallen op te lossen, hebben de Britse autoriteiten een speciaal e-mailadres en telefoonnummer ingesteld waar klanten een verzoek kunnen indienen om teruggaaf van hun paspoort binnen tien werkdagen ten behoeve van een reis. Na het opnieuw voldoen aan de eisen van de dienstverlening met betrekking tot de volledig CM\884532.doc 7/8 PE426.894v05-00
ingevulde aanvragen die vanaf 29 juli 2009 waren ingediend, bleef de Commissie nauw contact onderhouden en samenwerken met de autoriteiten van het VK om ervoor te zorgen dat de achterstand van oude aanvragen ook weggewerkt werd. De autoriteiten van het VK stelde de Commissie op 5 oktober 2010 op de hoogte van het feit dat de achterstand van oude openstaande aanvragen weggewerkt was en dat de werkwijze volledig voldeed aan de termijnen die de EU-wetgeving oplegt. De Commissie heeft in februari 2011 brieven gestuurd naar 250 EU-burgers en hun familieleden, die bij de Commissie hadden geklaagd over de vertragingen, en bracht ze op de hoogte van de ontwikkelingen. In de brieven werden de klagers uitgenodigd om binnen vier weken aan te geven of zij nog steeds van mening waren dat EU-wetgeving werd geschonden. Er is geen informatie die aantoont dat de autoriteiten van het VK nog steeds verzuimen te voldoen aan hun verplichtingen volgens EU-wetgeving en daarom werden alle zaken afgesloten in mei 2011. De Commissie zal toezicht blijven houden op de wijze waarop de autoriteiten van het VK voldoen aan de termijnen en ingrijpen indien dat nodig blijkt. PE426.894v05-00 8/8 CM\884532.doc