Meerjarenplan Communicatie van het Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug 2009 2013
Inhoudsopgave Inleiding...3 1 Uitgangssituatie...5 1.1 Terugblik...5 1.2 De bestuurlijke en maatschappelijke context...8 1.3 Doelgroepen...10 2. Visie...17 2.1 Doelen...17 2.2 Strategie...18 3. Uitvoering...24 3.1 Communicatieactiviteiten...24 3.2 Organisatie...37 4. Bijlagen... I 2 Inhoudsopgave
Inleiding In 2004 kreeg het zuidelijk deel de Sallandse Heuvelrug de status van Nationaal Park. Sindsdien is er veel gebeurd en bereikt met de extra deskundigheid, middelen en aandacht die deze status met zich meebrengt. De looptijd van het Meerjarenplan Voorlichting en Educatie dat bij de start van het Nationaal Park is gemaakt, is inmiddels verstreken. Alle opgedane ervaringen en de actuele en komende ontwikkelingen zijn aanleiding om de communicatielijnen voor het Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug opnieuw uit te zetten. Dit Meerjarenplan beschrijft waar de communicatieactiviteiten van het nationaal park de komende vier jaar op gericht zullen zijn. Het geeft het aan welke zaken prioriteit krijgen en waarop de beschikbare tijd en middelen vooral zullen worden ingezet, naast de uitvoering van een aantal basisactiviteiten. Een belangrijke plaats is weggelegd voor de vijf zogenaamde Programma s: die betreffen de aanpak van grote (en soms gevoelige) maatregelen in en rond het nationaal park. Deze programma s zullen in de periode tot 2013 uitgevoerd worden, telkens onder regie van een van de partners van het Nationaal Pak: Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, de gemeenten Helledoorn en Rijjsen-Holten. Dit Meerjarenplan geeft ook de overkoepelende communicatiestrategie voor de verschillende programma s. Ook zal er aandacht zijn voor voortgang van het Zichtbaarheidskader zoals is opgesteld door het Samenwerkingsverband Nationale Parken. Leeswijzer Het plan is als volgt opgebouwd. Eerst beschrijven we de context. Die bepaalt welke opgaven er op het vlak van communicatie liggen voor het nationaal park. De context geeft ook kaders voor de te volgen strategie 2. Vervolgens formuleren we vier doelen voor de komende periode en geven aan via welke communicatiestrategie we die willen bereiken. De strategie maken we concreet in een centrale boodschap, beschrijving van de manier van werken, en in concrete communicatiemiddelen per doelgroep. Die laatste zijn voorzien 2 De context is in beeld gebracht aan hand van evaluatiegesprekken, verkenning van de bestuurlijke en maatschappelijke ontwikkelingen, een analyse van de doelgroepen op wie de communicatie is gericht. 3 Inleiding
van een planning en eerste begroting. Omdat het nationaal park een samenwerkingsverband van meerdere partijen is, is ook de manier waarop zij onderling communiceren essentieel. Dit Meerjarenplan geeft daarom tot slot ook aan op welke wijze de interne communicatie vorm krijgt. 4 Inleiding
1 Uitgangssituatie 1.1 Terugblik De Sallandse Heuvelrug is een uniek natuurgebied in Nederland. Dat werd in 2004 onderstreept met de aanwijzing van een groot deel van het gebied tot Nationaal Park. Met deze nieuwe status was ook een ander verhaal te vertellen aan zowel de lokale bevolking als aan bezoekers: over wijzingen in de organisatie en over ander beheer van het gebied. Dat vroeg om nieuwe communicatiemiddelen: naast bestaande communicatie van Staatsbosbeheer, Vereniging Natuurmonumenten en het IVN zijn onder de vlag van het nationaal park extra middelen gemaakt. De status van nationaal park leidde ook tot intensiever overleg met alle partijen die direct betrokken zijn bij het gebied, met name tussen de terreinbeheerders, de gemeenten Rijssen-Holten en Hellendoorn en de landgoedeigenaren. Zowel de externe als interne communicatie is in de basis succesvol geweest. Op een aantal punten kwam het nog onvoldoende van de grond of klonk er kritiek. We beschrijven de sterke en verbeterpunten: Sterke punten De uitgedragen boodschap dat de Sallandse Heuvelrug een belangrijk natuurgebied in Nederland met rust, ruimte en reliëf is, dat extra bescherming verdient, waaraan de gezamenlijke partners hard werken is opgepakt door het publiek. Dat blijkt uit verschillende onderzoeken onder bezoekers en lokale bevolking. Zij oordelen positief over het nationaal park. Het blijkt grote bekendheid te genieten en zeker de natuurwaarden oogsten waardering, in het bijzonder de uitgestrekte heidegebieden met de karakteristieke jeneverbes. Bezoekers zijn ook tevreden over de mogelijkheden die het nationaal park biedt om te recreëren, al liggen er dit punt ook nog wensen (o.a. toegankelijkheid, parkeerplekken, bankjes). Het aantal bezoekers van het park nam de afgelopen jaren toe en ook het bezoekercentrum Sallandse Heuvelrug van Staatsbosbeheer, informatieschuur De Pas van Natuurmonument en Natuurdiorama Holterberg (dat werd uitgebreid met een informatiepunt van het nationaal park) noteerden flink hogere bezoekerscijfers. Op verschillende manieren zijn individuen en groepen in de omgeving actief bij het nationaal park betrokken geraakt. De introductie van het gastheerschap voor 5 Uitgangssituatie
ondernemers heeft heel positief gewerkt. Een groep van zo n twintig ondernemers is daar enthousiast op in gegaan en treden op als gastheer voor het nationaal park. Ook zijn in toenemende mate vrijwilligers actief in het gebied, onder de hoede van Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en het IVN. Partijen buiten het park blijken de medewerkers en bestuurders van het nationaal park uit zichzelf steeds beter te vinden voor vragen, opmerkingen of verzoeken om een lezing. Voor scholen is een hele leerlijn aan lespakketten ontwikkeld. Daarmee geeft het nationaal park uitvoering aan het landelijk programma voor Natuur en Milieu Educatie. Basisscholen in Rijssen-Holten, Hellendoorn, Haarle en Nijverdal hebben die ook afgenomen en zo aandacht besteed aan het nationaal park. Een deel van de scholieren is ook op structurele wijze betrokken via het heide-adoptieproject. Er is een reeks geslaagde communicatiemiddelen rond het Nationaal Park ontwikkeld (zie bijlage 2). Vooral de website, activiteitenkalender, de nieuwsbrief, de verschillende excursies en activiteiten rond landschapsbeleving zijn goed bekend en worden gewaardeerd. Ook het Speelbos en het uitzetten van de wandel- en ATB-routes zijn heel succesvol gebleken. Bezoekers en lokale bevolking waarderen ook de gastheer van het nationaal park die in 2001 in deze functie werd aangesteld. Hij fungeert als toegankelijk aanspreekpunt voor publiek en omwonenden en vangt zo snel signalen op van bezoekers. De toon die hij en de in het veld aanwezige terreinbeheerders hanteren naar het publiek is vriendelijk, maar streng als dat nodig is. Dat werkt goed in de zin dat het aantal overtredingen in het gebied sterk daalde. Omdat de gastheer voor alle partners van het nationaal park werkt is hij ook intern een belangrijke bindende factor. Interne communicatie Tussen de partners van het nationaal park is de afgelopen periode een groeiend 'wij gevoel' ontstaan, ondanks dat belangen niet altijd dezelfde zijn (vergroten recreatiewaarde versus beschermen natuurwaarden bijvoorbeeld). In het vernieuwde Team is goed samengewerkt. Er zijn afspraken gemaakt over wie communiceert met de pers. Het nationaal park is het keurmerk van topnatuur. De verschillende terreinbeheerders realiseren dit keurmerk in samenwerking met elkaar. De gezamenlijke profilering als nationaal park gaat op lokaal niveau redelijk naar tevredenheid. Soms botst het met het 6 Uitgangssituatie
beleid en wensen vanuit de centrale organisaties. Er is een huisstijl ontwikkeld die recht doet aan alle partijen. Verbeterpunten Er zijn ook kritische geluiden geuit in de richting van het nationaal park, met name vanuit de lokale bevolking. Veranderingen in een gebied roepen vaak weerstand op, en kunnen leiden tot onvrede als die toch aan de orde zijn. De bevolking lijkt verdeeld te zijn over de wenselijkheid van enkele beheermaatregelen die de afgelopen jaren in het park zijn genomen. Het afsluiten van de zandpaden, de beperkingen op de Toeristenweg, de omvorming van bos naar heide voor het korhoen en het natuurlijk bosbeheer leidden tot onbegrip en negatieve opmerkingen, onder andere in de pers. Vooral klonk kritiek op de maatregelen om de bescheiden populatie korhoenders in het gebied te beschermen en te versterken. Deze inspanningen werden niet altijd begrepen en gewaardeerd. De kritische geluiden lijken overigens inmiddels minder (hardnekkig) te worden. Op dit punt had de communicatie met de omgeving pro-actiever gekund; signalen uit de omgeving hadden eerder ingeschat en opgepakt kunnen worden. Er is soms te veel nadruk komen te liggen op de bescherming van het korhoen in plaats van duidelijk te maken dat beheermaatregelen een grótere groep dieren en planten ten goede komen. De toon die in het veld is gehanteerd bij het handhaven van regels, komt soms te streng over. Belangrijk is aandacht te blijven besteden aan uitleggen van het waarom van de regels. De inspanningen om ondernemers uit de omgeving bij het nationaal park te betrekken zijn succesvol geweest, maar er zijn ook nog kansen blijven liggen. Wat betreft het gebruik van de lespakketten voor scholen bestaat de indruk dat dat beter kan als ze sterker dan nu aansluiten bij de behoefte van leerkrachten. Interne communicatie Er zijn wat zorgen dat het opgebouwde wij-gevoel makkelijk af kan brokkelen. Tijdgebrek van de betrokkenen speelt daarbij zeker een rol, net als de wens om de eigen organisatie goed te profileren en het feit dat belangen niet altijd op een lijn zitten. Hierdoor ondersteunen de partijen elkaar soms te weinig. Er zit spanning tussen de wens voor meer versus beter, lees recreatie versus natuur. Ook de manier waarop partijen zich samen naar buiten presenteren, met name in de vormgeving van informatiemateriaal, blijft een punt van aandacht voor de toekomst. De afspraken over het persprotocol zijn niet goed verankerd en van een aantal onderwerpen is nog niet duidelijk wie daarover communiceert. Ook lijken niet alle relevante partijen in de gemeenten goed op de hoogte van de beleidslijnen van het 7 Uitgangssituatie
nationaal park en de ontwikkelingen daarin. Tot slot is de hoeveelheid tijd die beschikbaar is om alle communicatieactiviteiten goed uit te voeren een punt van zorg. Goede onderlinge afstemming en overleg kost (extra) tijd van de al druk bezette personen. 1.2 De bestuurlijke en maatschappelijke context De omgeving van het nationaal park is voortdurend in ontwikkeling. Lokale, regionale en nationale beslissingen en maatschappelijke trends bepalen de dynamiek waar het nationaal park op in moet spelen. Het nationaal park zet zelf ook actief een koers uit om de natuurwaarden verder te ontwikkelen en nog beter beleefbaar te maken voor alle bezoekers. De rol van het Overlegorgaan daarin is om afspraken te maken met alle betrokken partijen en te zorgen voor een goede afstemming van beleid. Het is zelf geen rechtsorgaan met bevoegdheden. In de periode tot en met 2013 spelen de volgende zaken die van invloed zijn op de manier waarop we willen communiceren over het nationaal park. 1. De uitvoering van de programma s Het Overlegorgaan heeft vijf programma s opgesteld om enkele belangrijke opgaven in het nationaal park op te pakken. Ze vloeiden voort uit de bestuurlijke conferentie die het Overlegorgaan in oktober 2007. De vijf programma s zijn (zie ook bijlage 3): Kwaliteitsimpuls Noordrand, trekker: gemeente Hellendoorn Herbezinning en herinrichting Toeristenweg, trekker: gemeente Rijssen-Holten Kwaliteitsimpuls Heidebeheer, trekker: Staatsbosbeheer Gebiedsuitwerking Westrand, trekker: Natuurmonumenten Behoud en versterking draagvlak, trekker: nationaal park De acties uit het laatste programma zijn ook ondersteunend voor de andere programma s. De communicatie rond die programma s zal in lijn zijn met de uitgangspunten in het programma draagvlak. Elk programma heeft een eigen traject en planning. Zo is het programma Noordrand al in uitvoering, andere zijn nog in de fase van het opstellen van het plan van aanpak. Het voortouw ligt telkens bij een van de partners van het nationaal park. De uitvoering van de programma s, zeker de meest gevoelige kwesties zoals de Toeristenweg en uitbreiding 8 Uitgangssituatie
van het heideareaal, zullen de beeldvorming van het nationaal park als geheel sterk beïnvloeden. Voor alle programma s worden in hoofdstuk 6 enkele lijnen uitgezet om er voor te zorgen dat de communicatieactiviteiten een zekere eenheid hebben. Van invloed op: beleidscommunicatie; interne communicatie 2. Positionering van Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug als onderdeel van het Nederlandse stelsel van Nationale Parken Sterker dan voorheen gaat het Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug zich presenteren als een van de twintig nationale parken die Nederland rijk is. De aanduiding nationaal park is een belangrijk keurmerk dat duidelijk maakt dat De Sallandse Heuvelrug een van de gebieden met topnatuur is. De nadruk op de samenhang tussen alle nationale parken in Nederland komt terug in de toon, de boodschap en de huisstijl. Vanuit het Samenwerkingsverband Nationale Parken (SNP) zijn hier richtlijnen voor gegeven, die zullen worden geïmplementeerd. In 2010 zal de website van het nationaal park in de stijl van de nationale parken gelanceerd worden. Van invloed op: toon/ strategie; middelen 3. Aanwijzing van Natura 2000 beheergebied Een groot deel van de Sallandse Heuvelrug is aangewezen als Natura 2000 gebied. Het beheerplan dat daarvoor wordt opgesteld, is leidend voor het nieuwe Beheer- en Inrichtingsplan van het Nationaal Park. Natura 2000 heeft ook een externe werking en stelt eisen aan de parijen in de omgeving. Het beheer van het Nationaal Park zelf heeft die werking niet, maar de gang van zaken rond Natura 2000 straalt wel af op het park als geheel. Voor omwonenden is het niet altijd duidelijk welke afzender achter (beheer)maatregelen zitten die voortvloeien uit Natura 2000. Het vraagt om goede afstemming van met de Dienst Landelijk Gebied die de communicatie rond Natura 2000 verzorgt, en aan het publiek duidelijk te maken welke positie het nationaal park heeft in Natura2000. Van invloed op: beleidscommunicatie, interne communicatie 9 Uitgangssituatie
4. Maatschappelijke trends De maatschappelijke aandacht voor natuur en milieu staat in een steeds breder kader. De afgelopen jaren is de aandacht voor gezonde leefwijzen flink gegroeid, net als de zorg voor opwarming van de aarde en klimaatveranderingen, voor natuur als tegenhanger voor verstedelijking ( er is steeds minder ruimte om ons heen ) en voor dierenwelzijn. Er is ook een groeiende belangstelling voor de natuur als plek voor persoonlijke groei en om spiritualiteit te vinden (verhappinez-isering). Mensen zoeken en waarderen steeds meer de authenticiteit van een landschap, overigens wel voorzien van de moderne gemakken. Met de communicatieactiviteiten zal op deze trend worden ingespeeld en aangesloten, zowel wat betreft de toon als het aanbod van nieuwe middelen. Van invloed op: toon en boodschap; middelen en activiteiten 5. Uitvoering van het Basispakket voor Natuur en Milieu Educatie Het nationaal park geeft uitvoering aan het landelijke programma Communicatie&Educatie van het IVN voor de gezamenlijke nationale parken. De thema s en accenten in dit programma wisselen jaarlijks. Het nationaal park werkt het programma ieder jaar uit in een concreet programma met activiteiten voor scholen. Van invloed op: middelen 1.3 Doelgroepen Het nationaal park wil met haar communicatieactiviteiten twee hoofddoelgroepen bereiken: de lokale bevolking en bezoekers van het park (daaronder valt ook de lokale bevolking als zij het park bezoekt). We beschrijven de houding van de belangrijkste deeldoelgroepen en welke houding gewenst zou zijn. 1. Lokale bevolking Algemeen: de afgelopen jaren is de lokale bevolking omgeving langzaamaan bekend geraakt met het nationaal park en is er zeker waardering voor ontstaan (dit blijkt uit o.a. het draagvlakonderzoek). Wel lijkt de lokale bevolking weinig verschil te zien tussen Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en het nationaal park en nog onvoldoende op de hoogte te zijn van de doelstellingen van het nationaal park. De voordelen van de nieuwe 10 Uitgangssituatie
status beleven zij nog te weinig, terwijl de nadelen meer in het oog springen. Een deel van hen voelt zich beknot in hun vrijheid om te gaan en staan waar ze graag zou willen in het park (te voet, te paard of met de auto) zoals eerder het geval was. Er is kritiek dat de bescherming van een kleine groep korhoenders veel geld kost en ander gebruik van het park belemmert. Bewoners van gemeenten Rijssen-Holten en Hellendoorn Bewoners geven aan over het algemeen tevreden te zijn met het nationaal park. Hun houding is ook een kritische ten aanzien van maatregelen die leidden tot beperkingen in het gebruik van het park en over het kappen van bos voor het korhoen. De meeste bewoners zeggen deze maatregelen wel te begrijpen. In de communicatie met bewoners spelen vooral berichten en artikelen in de regionale kranten en huis aan huis bladen, en de nieuwsbrief een belangrijke rol. Doel: bewoners zien nog meer dan nu de meerwaarde in van het nationaal park, begrijpen de koers die voor Overlegorgaan voor het park kiest, ze zijn in toenemende mate actief betrokken bij het park en zijn er trots op. Bedrijven/ ondernemers Veel recreatieondernemers vinden het gebied een goede reclame. Een deel van hen heeft enthousiast de rol van gastheer nationaal park op zich genomen. Doel: bestaande gastheren zijn en blijven echte ambassadeurs voor het park, er komen nog nieuwe bij. Ook andere lokale ondernemers zien de (economische) meerwaarde van het park, komen zelf met ideeën om het imago van het park te verzilveren in producten en activiteiten en weten zich daarbij ondersteund. Bestuurders van gemeenten Bestuurders voelen en tonen zich betrokken bij het nationaal park en zijn zich sterk bewust van de (vooral recreatief-toeristische) waarde van het park. Sommigen hebben zich in het recente verleden ook kritisch uitgelaten. Politieke belangen botsen regelmatig met natuurdoelstellingen van het nationaal park. Het gevaar is dat de betrokkenheid wat af kan brokkelen nu het nationaal park al weer even is ingesteld. Doel: bestuurders tonen zich blijvend betrokken bij het park, zien de meerwaarden, kunnen de beleidkoers rond het park goed uitleggen en laten een positief geluid naar buiten horen. Vrijwilligers In het nationaal park zijn veel, en steeds meer, vrijwilligers van Vereniging Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en het IVN actief. Hun inzet, bijvoorbeeld als gids of 11 Uitgangssituatie
voor de bemanning van het informatieschuur De Pas, het park beter beleefbaar voor bezoekers. Zij zijn sterk betrokken bij het park. Doel: steeds meer vrijwilligers zijn blijvend actief betrokken, voelen en tonen zich ambassadeurs. Lokale scholen Scholen maken, zij het op bescheiden schaal, gebruik van lespakketten, excursiemogelijkheden en ander speciaal materiaal voor leerlingen. Zij zijn ook betrokken via het heide-adoptieplan. Doel: scholen maken regelmatig gebruik van de aangeboden middelen, alle leerlingen komen eens per jaar met school in het nationaal park, scholen komen met eigen ideeën hoe het park bij hun lesprogramma s gebruikt kan worden. Landgoedeigenaren Landgoedeigenaren hechten aan hun autonomie en kijken vanuit dit perspectief naar beleid en bewegingen van het nationaal park. Ze zijn betrokken, en beheerdoelen worden afgestemd. Doel: ze zijn duurzaam betrokken in het Overlegorgaan, bereid tot afstemming en samenwerking, weten het beleid van het nationaal park op een constructieve manier uit te leggen naar buiten toe. 2. Bezoekers Het nationaal park verwelkomt jaarlijks een grote en diverse groep mensen: in 2008 waren dat er circa 1 miljoen. Vooral natuurminnende recreanten, gezinnen met jonge kinderen, sportieve recreanten en senioren weten het park goed te vinden. Vaak zijn het mensen die hun vakantie in de buurt van het park doorbrengen. Bezoekers zijn tevreden met de natuurwaarden en de recreatiemogelijkheden in het park. Op een aantal punten kunnen zij nog beter dan tot nu toe worden bediend. De resultaten uit de bezoekersenquête geven hiervoor aanwijzingen, net als landelijke trends rond natuurbeleving en natuurgerichte recreatie. Hieronder wordt verder ingegaan op de belangrijkste doelgroepen binnen de groep bezoekers. Recreërende gezinnen Het nationaal park trekt veel gezinnen met vaak jonge kinderen. Het speelbos, het 12 Uitgangssituatie
bezoekerscentrum en (de omgeving van) Natuurdiorama Holterberg, het dagrecreatieterrein en de kinderroute van Mies de Specht in Haarle zijn voor hen populaire plekken om naar toe te gaan. Die zijn steeds drukker bezocht. Doel: gezinnen komen graag naar het park, er zijn regelmatig nieuwe activiteiten/middelen, die ook aansluiten bij nieuwe vormen van of trends in natuurrecreatie. Natuurminnende recreanten De unieke natuurwaarden (waaronder het korhoen) en de grootte van het nationaal park trekken veel natuurliefhebbers. Het is een welkome groep, passend bij de hoofddoelstelling van het park. De indruk bestaat dat zij zich wat zorgen maken over toenemende drukte in het Park, drukte op de Toeristenweg en overbebording. Doel: ze voelen zich verbonden met het park, willen graag weten hoe de natuur zich ontwikkelt in het NP, weten waar ze wanneer vooral rust te vinden is, nieuwe activiteiten voor blijven organiseren Sportende recreanten Deze groep gebruikt de Sallandse Heuvelrug met name als aangenaam decor. Het mag niet kleiner, en de toegankelijkheid moet minimaal op peil blijven. Zijn zeer regelmatige bezoekers en hebben daarmee ook veel binding met het gebied. Doel: zij zijn goed op de hoogte zijn van de regels en veranderingen daarin, ze zijn tevreden over de samenwerking met de partners van het nationaal park en dragen daarover een positief geluid uit. 65+ er s en mensen met een handicap Senioren vormen een steeds grotere groep bezoekers. Samen met gehandicapten zijn zij ook een mondige doelgroep. De afgelopen jaren zijn voor hen speciale voorzieningen getroffen zoals halfverharde paden, alternatief vervoer, toegankelijkheid vanaf parkeerplaats Dalzicht naar het uitzichtpunt Noetselerberg, deel van het speelbospad is geschikt gemaakt voor rolstoelen, alternatief vervoer. Doel: ze ervaren het park als steeds beter toegankelijk, vinden voldoende mogelijkheden om de natuur te beleven en op tijd uit te kunnen rusten, hebben steeds meer binding met het park onder meer omdat ze veel kennis over het gebied, waaronder cultuurhistorie, hebben. Scholen: bezoekende scholen uit de regio Maken op bescheiden schaal gebruik van de excursiemogelijkheden die het nationaal park biedt. Doel: scholen zijn goed op de hoogte van de mogelijkheden die er zijn om een bezoek aan 13 Uitgangssituatie
het park als aanvulling op hun lesprogramma s te benutten, en komen zelf met ideeën daarover. Verblijfsrecreanten Een aanzienlijk deel van de bezoekers van het park verblijft enkele dagen in de omgeving van het park voor vakantie. Het nationaal park is dé grote trekpleister. Doel: deze groep weet goed wat er te doen is, ook aan natuurrecreatie in een wijdere omgeving, zij doen mee aan losse activiteiten en vinden daar een afwisselend aanbod aan. Buitenlandse toeristen zijn goed geïnformeerd door Duits en Engelstalig materiaal. Potentiële bezoekers van het nationaal park Jongeren tussen 12 en 18 jaar Jongeren worden vaak gezien als een lastig bereikbare groep voor het nationaal park. Er zijn tot nu toe ook weinig middelen speciaal voor hen. Recent onderzoek (NIPO/ Stichting waarde) laat zien dat zij vooral via sport met de natuur in aanraking (willen) zijn en komen. Doel: jongeren weten het park beter te vinden, zijn op de hoogte van wat ze er op individuele en groepsbasis kunnen doen en maken ook gebruik van de mogelijkheden. 14 Uitgangssituatie
De opgaven voor de komende periode: Extra aandacht voor de lokale bevolking: De komende periode zal de aandacht vooral uitgaan naar de lokale bevolking. De partners van het nationaal park hechten er veel waarde aan dat er voldoende draagvlak is voor het park in de vorm van begrip, trots en actieve steun. Draagvlak is van belang om het park goed te kunnen beheren: dat regels om natuur te beschermen worden nageleefd, dat nieuwe maatregelen en ontwikkelingen vlot tot stand kunnen komen en dat er, indien nodig, een beroep op de hulp van vrijwilligers mogelijk is. De lokale bevolking vormt ook het visitekaartje voor bezoekers uit binnen- en buitenland. Die voelen zich meer welkom als lokale mensen een positief geluid over hun gebied kunnen laten horen. In de communicatiestrategie richten we ons dan ook op het behouden en versterken van de steun van de bevolking, en op de zorg dat zijn trots op het nationaal park (kunnen) zijn en dat besef hebben van zowel de belangrijke ecologische als de economische waarde van het park. Bezoekers binden door kwaliteit te (blijven) bieden (niet meer mensen, wel beter bedienen) Doel is niet om méér bezoekers te trekken, omdat dit de draagkracht van het gebied aan zou gaan tasten. Het nationaal park wil er wel aan bijdragen dat de toeristische sector in de directe omgeving goed gezond blijft. Het betekent dat er naar gestreefd wordt bezoekers te binden, en ook er voor zorgen dat ze langer in de (buurt van) het park willen verblijven. Het betekent ook dat regelmatig nieuwe, creatieve manieren om de natuurwaarden van het park te beleven worden aangeboden, zoals: - de zorg voor betere spreiding van bezoekers in tijd en plaats met het oog op het kunnen genieten van de rust; - creatieve manieren om de natuur en het landschap goed te beleven; - bezoekers kennen en komen af op de unieke kenmerken van het landschap, er zijn reden om vaak terug te komen: te komen ervaren dat het gebied zich steeds rijker ontwikkelt. Waar nodig of gewenst zullen de komende tijd extra communicatiemiddelen ingezet worden om te proberen de houding en het gedrag van de bezoekers nog beter te laten aansluiten bij de doelen van het Nationaal Park. 15 Uitgangssituatie
16 Uitgangssituatie
2. Visie 2.1 Doelen De vier hoofddoelen van alle Nederlandse nationale parken zijn het beschermen en verder ontwikkelen van de natuur en landschap, het mogelijk maken van natuurgerichte recreatie, verzorgen van educatie en voorlichting over de natuur, en het uitvoeren van onderzoek. De doelen die het Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug de komende vijf jaar wil bereiken met communicatieactiviteiten vloeien direct voort uit deze hoofddoelen. We formuleren ze als volgt: 1. Versterken van het draagvlak voor het nationaal park bij de lokale bevolking (bewoners, ondernemers, bestuurders, verenigingen) en hen meer dan nu actief bij het park betrekken. 2. Helder maken aan bezoekers en lokale bevolking dat het nationaal park deel uit maakt van het gehele stelsel van nationale parken in Nederland, en er voor zorgen dat zij de meerwaarde van deze status zien. 3. Bezoekers kunnen volop de schoonheid van het nationaal park beleven en hun kennis over natuur en milieu vergroten, zowel op ad hoc basis als via langerlopende leerprocessen. 4. Verder verstreken van samenwerking en saamhorigheid tussen de verschillende partners van het Nationaal Park. Het publiek weet dat het park beheerd wordt door Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten Concreet betekenen deze doelstellingen dat in 2013, ten opzichte van 2008: - het waarderingscijfer voor het Nationaal Park, gemeten in een bewonersenquête, de score ten minste 7,5 - het aantal keer dat de pers een negatief geluid laat horen over het Nationaal Park is afgenomen - het totale aantal vrijwilligers in het nationaal park is toegenomen - scholen maken meer gebruik van het NME aanbod vanuit het nationaal park cq CNME - een groter aantal ondernemers treedt blijvend op als gastheer voor het park 17 Visie
- het aantal bezoekers is op hetzelfde peil - in de recreatiemonitor van 2013 is het waarderingscijfer voor het nationaal park gelijk of hoger is dan een 8 - het Overlegorgaan heeft dezelfde vergaderfrequentie en opkomst 2.2 Strategie In dit hoofdstuk geven we aan op welke manier we de gestelde doelen willen gaan halen: via welke strategie. Die strategie bestaat uit drie onderdelen: - de centrale boodschap - de toon, houding en aanpak - richtlijnen voor de communicatie rond de beleidsprogramma s Centrale boodschap We hechten er aan vanuit alle partijen die betrokken zijn bij het nationaal park eenzelfde geluid over het park laten horen. Deze centrale boodschap luidt: Het Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug is een prachtig natuurgebied dat gekenmerkt wordt door heuvels met afwisselend bos en uitgestrekte heidevelden en met veel rust en ruimte. De partijen die met elkaar het nationaal park vormen, zijn voortdurend bezig de natuurwaarden van de Sallandse Heuvelrug te beschermen en te vergroten. Deze natuurwaarden vormen ook economisch gezien het goud van de streek: ze zijn de aanleiding voor mensen uit binnen- en buitenland om juist hier te verblijven voor een dag of vakantie, maar ook er te komen wonen en werken. Iedereen is welkom in het nationaal park om volop van de natuur te genieten. Het gebied is grotendeels toegankelijk. Alleen in een paar gebieden houden we als mensen terug om kwetsbare planten te beschermen en dieren daar de kans te geven ongestoord te.leven. Het unieke aan de Sallandse Heuvelrug is dat er dier- en plantsoorten voorkomen die niet of nauwelijks elders in Nederland te vinden zijn. Daar zijn we trots op. En mede daarom is het een van de twintig nationale parken die Nederland rijk is. Samen vormen die een 18 Visie
robuust stelsel van natuurwaarden: belangrijk om die natuur ook voor toekomst te behouden. Goed omgaan met de Sallandse Heuvelrug betekent dus direct bijdragen aan het instandhouden van een leefbare aarde. De unique selling points van de Sallandse Heuvelrug zijn: - topnatuur in een groot, rustig gebied met een mooie afwisseling van bos en heide - ruimte in de vorm van uitgestrekte heidevelden - een reliëfrijk landschap met fraaie uitzichtpunten - interessante landschappelijke kenmerken en geschiedenis (ijstijden) en archeologie - voorkomen van bijzondere diersoorten: zandhagedis, nachtzwaluw, roodborsttapuit, korhoen (laatste populatie in Nederland), bijzondere plantensoorten zoals de jeneverbes, en steilranden met levend hoogveen. Toon, houding en aanpak Voornaamste doel voor de komende periode is het verder versterken van het draagvlak voor het park bij de lokale bevolking. Dat willen we op de volgende vier manieren bereiken. 1. We leggen het accent op zaken die maken dat de lokale bevolking het park als positief kan beleven: een charme-offensief Met de communicatiemiddelen geven we vooral aandacht aan zaken die appelleren aan positieve emoties als streekeigenheid, trots, binding, uniek zijn van het gebied. We zoomen in op het vooral goed beleefbaar maken van zowel alle de natuur- en landschapswaarden als de (economische) voordelen die de aantrekkingskracht van het nationaal park met zich meeneemt. Zie voor de concrete uitwerking hiervan op pagina s 19-24 o.a. de nummers 3,4,7, 10. 2. We zoeken (pro)actief en op creatieve wijze de samenwerking op met de lokale bevolking: bewoners, ondernemers, verenigingen en scholen De eigen inbreng van lokale bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties zullen we actief organiseren, waar mogelijk honoreren en zo goed mogelijk ondersteunen. Zo blijven we ondernemers helpen om de aantrekkingskracht van een bloeiend nationaal 19 Visie
park (economisch) te benutten. Ook creëren we nieuwe plekken en manieren om de bevolking te kunnen informeren over aankomende ontwikkelingen, maar vooral om daar naar hen te luisteren. We vinden het belangrijk dat de communicatie in twee richtingen plaats heeft. Zie voor de concrete uitwerking hiervan op pagina s 19-24 o.a. de nummers 1, 6, 7, 12. 3. De partners van het nationaal park laten zich in alle uitingen over het park zien als professionele organisaties: deskundig, betrouwbaar, positief en omgevingsgericht. Wat je zendt, krijg je terug. We zorgen er voor dat alle (communicatie)activiteiten van het nationaal park professionaliteit uitstralen wat betreft vorm en inhoud. Kwaliteit vinden we belangrijker dan de hoeveelheid. Voor alle middelen en het optreden van de medewerker of wijzen van overleggen met andere partijen geldt dat die helder, betrouwbaar, volledig en op tijd en betrouwbaar zijn. De toon de omgeving is vriendelijk en tegelijkertijd stevig: het nationaal park staat achter de eigen lijn en beslissingen. Ze gaat wel het debat aan met mensen met andere geluiden. Alle afzonderlijke betrokken partijen zijn op de hoogte van recente ontwikkelingen en het beleid en communiceren daarover met de buitenwereld op een constructieve manier. Zie voor de concrete uitwerking hiervan op pagina s 19-24 o.a. de nummers 12, 14, 18, 21, 27, 28 4. Bij het opstellen en uitvoeren van het beleid voor het nationaal park hebben we veel oog voor de omgeving Draagvlak is de uitkomst van goed beleid. Een van is de voorwaarden van goed beleid is dat zorgvuldig met alle partijen die belang hebben bij het nationaal park wordt gecommuniceerd: over plannen, (nieuwe) beheermaatregelen en de handhaving van regels. Dit uitgangspunt geldt in het bijzonder voor de uitvoering van de vijf Programma s in de komende jaren. Zie voor de concrete uitwerking hiervan op pagina s 19-24 o.a. nummer 2, 6, 33. 2.3 Richtlijnen voor de programma s De vijf (beleids)programma s worden onder verantwoordelijkheid van het Overlegorgaan uitgevoerd. Vijf partners hebben één van de trajecten onder hun hoede genomen. Zij bepalen de manier waarop de communicatie rond het programma plaatsvindt. Het is wel belangrijk dat er een zekere eenheid in de communicatie naar buiten zit. De volgende richtlijnen vormen daarom het (verbindende) kader voor de afzonderlijke projecten. 20 Visie
De centrale boodschap is dat het nationaal park werkt aan verbetering van het gebied: de aanwezige natuurwaarden en landschapskwaliteiten worden zo goed mogelijk beschermd en verder versterkt. Alle partijen werken ook aan de verbetering van recreatiemogelijkheden van het park. Binnen elk progamma wordt al vanaf een vroeg stadium expliciet aandacht besteed aan communicatie: op welke manier wordt de lokale bevolking betrokken of geïnformeerd, en hoe wordt afgestemd met alle betrokken partijen onderling? De wijze waarop dit gebeurt sluit aan op de visie op (beleids)communicatie zoals in dit plan is verwoord. Alle projectleider van de programma s zijn verantwoordelijk voor de communicatie. Zij stemmen via de coördinator C&E van het nationaal park / de secretaris van het Overlegorgaan af met de andere projectleiders. Belangrijk uitgangspunt bij de opzet van de programma s is de vraag hoe we zorgen voor draagvlak. Concreet betekent dit: - Het waarom van de programma s en de nagestreefde doelen staan er klip en klaar in. - In de programma s blijkt dat is nagedacht over problemen en bezwaren die de doelen of maatregelen bij omwonenden kunnen oproepen: die zijn expliciet gemaakt en geproblematiseerd in het plan en in de communicatie erover. - Duidelijk wordt welke flexibiliteit er in het plan zit: van de gemaakte keuzen wordt aangegeven welke vast staan, en op basis van welke argumenten en welke keuzen bediscussieerbaar zijn. Lokale partijen weten waar ze wel en geen medebepalende stem in kunnen hebben. Het uitgangspunt dat omwonenden mee mogen denken wordt serieus genomen. We accepteren dat dit kan leiden tot wijzingen in het beleid. Er worden goede vormen gekozen om lokale partijen te betrekken en te informeren. - Het Gebruikersplatform is een goede plek om de programma s met de lokale bevolking te bespreken. - De organisatiestructuur van een programma (stuurgroep, projectgroep) wordt mede ingericht vanuit de wens om draagvlak te creëren. - Middelen om over de programma s te communiceren zijn vooral het verkrijgen van goede pers. Dat vraagt om een open en eerlijk geluid, ruimte bieden voor debat, 21 Visie
sleutelfiguren uit onverdachte hoek met een positief-kritische/ constructieve houding aan het woord laten komen. - Naast formele inspraak- en overlegmomenten worden ook op andere of informele momenten contacten met lokale partijen gelegd (bijv: bezoek aan hun eigen overleggen/besturen, onderzoek onder bewoners, positief aanspreken van mensen in het veld, bij het bezoekerscentrum) - De regionale pers / huis aan huisbladen zijn een belangrijke bron van informatie voor de lokale bevolking. Het actief, op tijd en zorgvuldig benaderen van deze pers krijgt extra aandacht. Alle betrokken partijen zijn goed op de hoogte van wat, wanneer en door wie wordt gecommuniceerd. Iedereen committeert zich aan deze afspraken. Samen met partijen die beheermaatregelen als beperkend ervaren, wordt onderzocht of er goede alternatieven zijn. 22 Visie
Korhoen intermezzo Het korhoen is het icoon van het Nationaal Park De Sallandse Heuvelrug. De huidige populatie is de laatste van deze soort in Nederland. Om het leefgebied van het korhoen te beschermen en vergroten hebben de beheerders de afgelopen jaren veel maatregelen getroffen. De indruk bestaat dat die niet erg gewaardeerd werden en bij sommigen nog steeds tot een allergische reactie leidt. Onderzoeken onder de bevolking laten zien dat slechts 45% van de bewoners uit de omgeving van Hellendoorn het goed vindt dat beheerders zich inspannen voor behoud van de korhoen. Ook in het imago-onderzoek worden kritische opmerkingen geplaatst bij de bescherming van het korhoen. Het beleid zou te ver gaan of niet leiden tot de juiste maatregelen. Tegelijker tijd is het korhoen duidelijk een van de unique selling points van de Sallandse Heuvelrug: de uniekheid én kwetsbaarheid van de soort is algemeen bekend en het trekt veel bezoekers naar het gebied. Niet voor niets staat het hoen prominent in het logo en siert het de ambtsketen van de burgemeester van Rijssen-Holten. Ook zeggen bezoekers van het nationaal park vooral de heide, het leefgebied van het korhoen, het meest te waarderen van het gebied. Een meerderheid is positief gestemd over het kappen van naaldbos ten behoeve van heide, omdat het de beleving van de heide ten goede is gekomen. Het imago-onderzoek liet zien dat veel mensen de verandering in eerste instantie niet waarderen en later wel. Beheermaatregelen om het korthoen te beschermen zouden op grond hiervan wel op draagvlak kunnen rekenen. De controverse rond het korhoen lijkt wat minder te worden. De komende tijd zullen we in de communicatie een tweeledig spoor bewandelen. - In de beleidcommunicatie, de communicatie rond de nieuwe beheermaatregelen die onder meer worden getroffen met het oog op behoud van het korhoen, plaatsen we de maatregelen nadrukkelijk in hun brede perspectief en hangen ze niet op aan de bescherming van het korhoen. We leggen er vooral accent het accent op dat ze ten goede komen aan een groot aantal dieren en planten, en de versteking van kwaliteiten die op veel waardering van bezoekers kunnen rekenen: ruimte, rust en heide. - In communicatie-uitingen over de aanwezige natuur- en milieukwaliteiten ( voorlichting en educatie ) benutten we op een bescheiden manier de bekendheid en zeldzaamheid van het korhoen om de belangrijke 23 Visie
natuurwaarden van De Sallandse Heuvelrug voor het voetlicht brengen. Ook in communicatiemiddelen die bedoeld zijn om het imago en de identiteit van het park te versterken, zal er aandacht zijn voor het hoen. Zijn aanwezigheid genereert veel aandacht voor het nationaal park en trekt mensen naar het gebied, en heeft dus (ook) economische waarde. Het feit dat in De Sallandse Heuvelrug een unieke diersoort voorkomt waar goed voor gezorgd wordt, kan ook appelleren aan een gevoel van trots bij de bevolking. Misschien niet bij iedereen, maar zeker bij een deel van de bevolking. 3. Uitvoering In de periode 2009 tot 2013 willen we met de communicatieactiviteiten vier hoofddoelen bereiken, zoals die in hoofdstuk 2.1 geformuleerd zijn. Hieronder geven we aan op welke wijze we de deze doelen willen bereiken, aansluitend bij de strategische uitgangspunten. Achter ieder onderdeel is tussen [x] aangeven welke prioriteit de activiteit heeft. 3.1 Communicatieactiviteiten 1. Versterken van het draagvlak voor het nationaal park bij de lokale bevolking Dit gaan we als volgt doen: 1. Alle relevante partijen in de omgeving van het nationaal park informeren we goed, op tijd en pro-actief. Zij hebben alle gelegenheid om mee te denken of te reageren op het beleid. Onder relevante partijen verstaan we alle partijen die zich op de één of andere wijze inzetten voor en zich betrokken tonen bij het nationaal park. We onderscheiden omwonenden (en de te segmenteren doelgroepen), bestuurders, ondernemers bezoekers en recreanten. Bij alle activiteiten in een rond het nationaal park is het uitgangspunt: samenwerking. [1] Bevolking 2. Het Gebruikersplatform in oprichting krijgt in 2009 vaste vorm. Doel is een forum te bieden aan de omgeving om te horen (via presentaties, uitleg van de diverse partners), te reageren (bijvoorbeeld in de vorm van debat waarin ruimte is voor het ventileren van meningen), eigen ideeën kwijt te kunnen (ruimte voor inbreng via een presentatie) en geïnspireerd te worden (spreker/ lezingen/ film in het tweede deel van de avond). 24 Visie
Potentiële deelnemers (organisaties) benaderen we persoonlijk om zitting te nemen in het forum. [1] 3. We verzamelen actief de suggesties en ideeën die de bevolking (bewoners waaronder ook ondernemers en jongeren) heeft rond het nationaal park. We wijzen ze op de kansen die het nationaal park biedt en die zij kunnen verzilveren. Hun eigen ideeën over het park verzamelen we op een actieve manier en we ondersteunen de uitvoering ervan zo veel mogelijk. Om bewoners op weg te helpen met ideeën zijn, stellen we voorbeelden van mogelijkheden beschikbaar waar ze uit kunnen kiezen, en die ze kunnen aanvullen of specifiek kunnen maken voor het nationaal park. Het genoemde Gebruikersplatform richten we in als hét forum waar regelmatig opmerkingen en ideeën uit de omgeving te horen en met hen te bespreken. Het nationaal park laat zich daarbij zien als deskundige, betrouwbare en goed bereikbare partij. [1] 4. Waar mogelijk betrekken we bewoners actief bij (nieuwe) beheermaatregelen. Te denken valt aan samen Paasvuren als een stuk bos gekapt moet worden, houtverkoop aan bevolking, een Nacht van de weg - wandeling (lampionnenoptocht) over de Toeristenweg op het moment dat de winterafsluiting van kracht wordt, het heideadoptieplan uitbreiden naar meer deelnemers dan alleen scholieren. Het Houtdorp en het helpen inzaaien van graan zijn bestaande goede voorbeelden. [2] Politici / bestuurders 5. We informeren en betrekken bestuurders en politici door hen geregeld en zeker op strategische momenten (bijv. de nieuwe raad na de verkiezingen) uit te nodigen mee het veld in te gaan. Daarnaast krijgen zij de papieren en digitale communicatiemiddelen gericht toegestuurd. We streven jaarlijks naar een aantrekkelijk programma om politici meer te betrekken bij de ins and outs van het nationaal park. (Bijvoorbeeld: een jaarlijkse excursie in combinatie met een minisymposium). [1] Ondernemers 6. De cursus gastheerschap krijgt een vervolg. Er wordt gericht geworven en we onderzoeken uitbreiding naar andere sectoren. Bestaande gastheren blijven we voeden met de opfrisdagen. Extra aandacht zal er zijn om hen goed op de hoogte te brengen en houden van alle nieuwe ontwikkelingen, bijvoorbeeld uit de programma s; die 25 Uitvoering
geven ook veel nieuwe mogelijkheden voor toeristen. Dit gebeurt tijdens de opfrisdagen maar ook via een email nieuwsbrief speciaal voor de gastheren. [1] 7. In samenwerking met recreatieondernemers wordt gekeken naar gezamenlijke productontwikkeling. Te denken is aan het opzetten van arrangementen, die het voor vakantiegangers aantrekkelijk maken om het verblijf in en rond het gebied te verlengen. Mogelijkheden hiervoor zijn bijvoorbeeld de Bosbrunch (samenwerkingsproduct nationaal park en gastheren gericht op de gasten van de bedrijven). Nog een voorbeeld Nature gift: kadobonnen voor natuurgerichte activiteiten (naturesgift.nl). Daarnaast verkennen in samenwerking met ondernemers (winkeliers, agrariërs) de ontwikkeling van streekproducten. We inventariseren via persoonlijk contact welke behoefte ondernemers hebben aan ondersteuning, welke ideeën ze hebben of om zich heen horen (rol streekhuis). Ook wisselen we kennis uit met andere streken die hier ook ervaring mee hebben, en onderzoeken de mogelijkheid van een investeringssubsidie. [1] 8. We verkennen de mogelijkheden en effecten van sponsoring van het nationaal park door bedrijven uit de omgeving Vormen van sponsoring zijn: adoptie van bankjes voor onderhoud, ondersteuning van natuurgerichte activiteiten, idee van een skybox in het park, sponsoring van een kindertheater. [1] 9. Werk dat voortkomt uit het beheer en beleid van het nationaal park en uitbesteed moet worden, gunnen we waar mogelijk aan lokale bedrijven. [2] Jongeren 10. We stellen een plan van aanpak op om jongeren / scholieren een maatschappelijke stageplek in het nationaal park te kunnen bieden. Hiermee stroomlijnen we ook de vele verzoeken om dergelijke plekken, die bij de terreinbeheerders binnenkomen. [ 2] 11. Onderdelen uit het basispakket C&E voor het onderwijs evalueren we jaarlijks geëvalueerd en stellen die zo nodig bij. Voortdurend wordt gestreefd naar vernieuwende methoden en materialen. Dit alles in samenwerking met deskundigen binnen het IVN, onderwijs en CNME. We zoeken ook direct contact met leerkrachten om hun wensen en ideeën te verzamelen. Dit kan via een leuke activiteit in het gebied 26 Uitvoering
speciaal voor alle leerkrachten in de omgeving. De reeds geïntroduceerde figuurtjes als Joep de Eekhoorn, Cor Korhoen e.a. kunnen een rol blijven spelen in dit materiaal. [1] 12. We zetten een Junior Ranger programma op, volgend uit het Junior Ranger project van Europarc, het samenwerkingsverband van alle nationale parken in Europa. De gastheer die voor het nationaal park werkzaam is, krijgt een coachende rol bij de juniorrangers. Verder wordt bezien of de gastheer ondersteund kan worden met rangers (vrijwilligers) die een gastheerrol krijgen. Ook deelname aan de Internationale uitwisseling met juniorrangers is mogelijk. [3] 13. Nagegaan wordt of het NP een rol kan vervullen voor buitenschoolse opvang. [3] Pers 14. We geven aandacht aan het opbouwen en onderhouden van een goede relatie met de pers. Perscontacten zijn nu nog te veel ad-hoc. [1] 2. Voor bezoekers en lokale bevolking is duidelijk dat het nationaal park deel uitmaakt van het stelsel van 20 nationale parken in Nederland. Ze hebben inzicht in de omvang en het belang van nationale parken wereldwijd, en zien de meerwaarde van de status nationaal park 15. In alle belangrijke communicatie-uitingen verwijzen we - ook op langere termijn er naar dat het park onderdeel is van het hele stelsel van 20 nationale parken in Nederland. Daarbij wordt ook steeds duidelijk gemaakt dat het nationaal park verdienste is van de terreinbeheerders Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten en particuliere eigenaren gemeenten en IVN. Goede aanleidingen hiervoor zijn de lancering van de website in stijl van de gezamenlijke nationale parken, de opstart van het Gebruikersplatform en de open dagen van het nationale park. [1] Communicatiemiddelen en strategie 16. We plegen extra inzet op het goed voor het voetlicht brengen van de meerwaarde van het keurmerk Nationaal Park via de pers en in het Gebruikersplatform. Kranten voeden we met toegankelijke artikelen over positieve onderwerpen die de meerwaarde van het park voor het voetlicht brengen. We kiezen daarbij voor een originele invalshoek, zoals inzicht in de economische waarde van het gebied, de aantrekkingskracht van het gebied op mensen van buiten, sluiten aan bij actuele thema s (gezondheid, biodiversiteit) en de positieve gevolgen van verschillende maatregelen uit de 27 Uitvoering
programma s. We streven naar maandelijkse column over het nationaal park in het huis-aan-huis blad (bijv. roulerend van de hand van leden van het nieuwe Gebruikersplatform). [1] 17. Naast de lancering van de website in 2010 in nationale parken stijl, passen we de bestaande communicatiemiddelen bij actualisering aan de nieuwe huisstijl aan. De vormgeving van alle materialen is eenduidig, waarbij duidelijk wordt dat meerdere partijen betrokken zijn bij het park. Het beleid vanuit de centrale organisaties van de terreinbeheerders wordt in goed overleg praktisch werkbaar gemaakt op het (schaal)niveau van De Sallandse Heuvelrug. Afspraken hiervoor zijn vastgelegd in het landelijke huisstijlboek van het SNP.[3] 18. Medewerkers van het Nationaal Park laten zich zo veel mogelijk persoonlijk zien in het veld, bij partners en bij relevante partijen in de omgeving en geven zo het nationaal park echt een gezicht. [1] 19. Het inrichten en gebruiken van een mobiel informatiepunt. Met een mobiele informatie-unit maken we het park ook goed zichtbaar op plekken buiten het gebied. Door de unit uit te rusten met belevingselementen, krijgen bezoeker een ervaring mee, waardoor de boodschap beter beklijft. De unit kan ingezet worden als reizende, interactieve expositie, waarmee onder meer basisschoolleerlingen de natuur kunnen beleven en geprikkeld kunnen worden het park te bezoeken. [2] 20. Via de website en (digitale) nieuwsbrief besteden we actief aandacht aan hoe de natuur zich door de inspanningen van de beheerder zich ontwikkelt in het gebied en worden (nieuwe) beheermaatregelen uitgelegd. Onderdeel kan het plaatsen van een webcam in het gebied zijn (goede mogelijkheid voor sponsoring). [3] 3. Bezoekers kunnen volop de schoonheid van het nationaal park beleven en hun kennis over natuur en milieu vergroten, zowel op ad hoc basis als via langerlopende leerprocessen 21. Bezoekers blijven we goed informeren over het park: het informatiemateriaal houden we actueel zowel wat betreft inhoud en wat betreft vorm (gebruik maken van nieuwe media ). De meeste inzet wordt gedaan op middelen die het meest effectief lijken te zijn. Middelen die tot nu toe succesvol waren, zetten we ook de komende tijd in; de overige middelen worden opnieuw bekeken op hun effectiviteit. [1] 28 Uitvoering