Februari 2013 AMvB passend onderwijs op internet voor advies Uitgelicht AMvB passend onderwijs op internet voor advies De Wet passend onderwijs moet passend onderwijs voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben mogelijk maken. Een aantal onderdelen in de wet wordt verder uitgewerkt. Dat gebeurt in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Het gaat dan om onderwerpen zoals de landelijke geschillencommissie en het deskundigenadvies. Ook worden er voorwaarden gesteld waaraan een orthopedagogisch-didactisch centrum (opdc) moet voldoen. De AMvB is op onderdelen met het veld besproken en staat nu op internet voor advies van het veld. Ontwikkelingsperspectief, geschillencommissie en deskundigheidsadvies In het ontwikkelingsperspectief staan de onderwijsdoelen van de leerling beschreven. In de AMvB wordt onder meer geregeld dat het ontwikkelingsperspectief een beschrijving en onderbouwing bevat van de te verwachten uitstroombestemming, de ondersteuning en de begeleiding. Ouders die het niet eens zijn met het schoolbestuur over toelating, extra ondersteuning of het ontwikkelingsperspectief kunnen terecht bij de landelijke geschillencommissie. In de AMvB wordt vastgelegd welke deskundigheden betrokken moeten worden bij de advisering aan het samenwerkingsverband over de toelaatbaarheid van leerlingen tot het speciaal basisonderwijs en het (voortgezet) speciaal onderwijs. Verder is vastgelegd dat het samenwerkingsverband zich laat adviseren door minimaal 2 deskundigen. 1 van de 2 deskundigen moet een orthopedagoog zijn. Op de volgende sites vindt u meer informatie over dit onderwerp: http://www.passendonderwijs.nl/ouders-leerlingen/ontwikkelingsperspectief-onderwijsdoelen/ http://www.passendonderwijs.nl/ouders-leerlingen/problemen-tussen-ouders-en-school/ http://www.internetconsultatie.nl/amvbpassendonderwijs
Invoering passend onderwijs op koers Ieder kind moet het maximale uit zichzelf kunnen halen. Dat geldt ook voor kinderen met een beperking. Leraar, ouders en betrokken experts die dicht bij de leerling staan, kunnen het best bepalen wat de leerling nodig heeft. De invoering van passend onderwijs geeft ze daartoe de ruimte: ruimte om meer maatwerk te bieden aan kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Het onderwijsveld is hard bezig met de invoering van passend onderwijs. We liggen op koers. Wel zijn er grote verschillen tussen samenwerkingsverbanden in de snelheid en de wijze waarop de uitwerking van passend onderwijs wordt opgepakt. Dat laat staatssecretaris Dekker weten in een brief aan de Tweede Kamer over de voortgang van de invoering van passend onderwijs. Eerste formeel opgerichte samenwerkingsverbanden De eerste mijlpaal voor de invoering van passend onderwijs is het oprichten van samenwerkingsverbanden. Uiterlijk op 1 november 2013 moeten alle 150 verbanden formeel zijn opgericht. De meeste samenwerkingsverbanden wachten niet tot de uiterste datum en zijn hard aan de slag gegaan om bestuurlijk en inhoudelijk vorm te geven aan passend onderwijs. Via een teller op www.passendonderwijs.nl kunt u het aantal opgerichte verbanden volgen. Het aantal officieel opgerichte samenwerkingsverbanden staat nu op 10. Uitdaging komende periode De grote uitdaging de komende periode is om de positieve lijn voort te zetten en verder uit te bouwen, zodat de invoering van passend onderwijs in 2014 met vertrouwen tegemoet wordt gezien. Samenwerkingsverbanden gaan de komende tijd passend onderwijs ook inhoudelijke invulling geven. Dekker benadrukt daarbij het belang om ouders en personeel zo vroeg mogelijk bij de uitwerking van passend onderwijs te betrekken. De rol van de medezeggenschap krijgt daarom de komende tijd veel aandacht. Ook is het belangrijk om op tijd het gesprek met de gemeenten aan te gaan, zodat de jongere zowel op school als thuis goede ondersteuning kan krijgen. Experimenten 3 samenwerkingsverbanden zijn zelfs al zo ver met de voorbereiding op de invoering van passend onderwijs dat ze waarschijnlijk als experiment een jaar eerder starten met de invoering. De schoolbesturen die onder de samenwerkingsverbanden Haarlem (primair onderwijs), Helmond (voortgezet onderwijs) en Utrecht (voortgezet onderwijs) vallen, krijgen per 1 augustus 2013 al de zorgplicht. Ook worden zij dan al verantwoordelijk voor de toewijzing en bekostiging van extra ondersteuning voor hun leerlingen. Het experiment moet ervaringen en voorbeelden opleveren voor het hele onderwijsveld. Nieuwsbrief passend onderwijs 2
Passend onderwijs in cluster 2 en het mbo In cluster 2 (het onderwijs aan kinderen met een auditieve en communicatieve beperking) en in het mbo wordt passend onderwijs op een andere manier vormgegeven. Ook in deze sectoren wordt hard gewerkt aan de invoering van passend onderwijs. De schoolbesturen in cluster 2 hebben een begin gemaakt om in 5 instellingen samen te gaan werken. De mbo-instellingen gaan aan de slag met het herdefiniëren van hun interne ondersteuningsstructuur. Binnenkort wordt de website passendonderwijs.nl uitgebreid met een mbo-deel. Leerlingenvervoer Bij de brief aan de Tweede Kamer zit ook een rapport over leerlingenvervoer. De staatssecretaris heeft op basis van dit rapport besloten om de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het leerlingenvervoer alsnog bij de gemeenten te laten en niet over te hevelen naar de samenwerkingsverbanden. Via onze site http://www.passendonderwijs.nl/nieuws/invoering-passend-onderwijs-op-koers/ vindt u de links om de volgende documenten te kunnen downloaden: De brief aan de Tweede Kamer. De voortgangsrapportage passend onderwijs. Het rapport Review 0. Het rapport over leerlingenvervoer. Het onderzoek over expertisebekostiging. Onderzoek naar aanpassingen voor dyscalculie en dyslexie In een overleg met de Tweede Kamer over dyslexie en dyscalculie heeft staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) toegezegd te bekijken of een speciale rekenkaart voor leerlingen met een rekenstoornis kan worden aangepast. De aanpassingen moeten ervoor zorgen dat middelbare scholen dit hulpmiddel ook bij het examen kunnen gebruiken. Nu mag dat niet, omdat een dergelijke kaart ook formules bevat die deel uitmaken van de exameneisen, zoals l x b (het berekenen van de oppervlakte). Onderzoek naar gebruik van rekenmachine Dekker wil bekijken hoe deze kinderen het examen net zo goed kunnen maken als andere leerlingen, zonder dat zij voordeel hebben van een hulpmiddel. De Hogeschool van Utrecht heeft onderzoek gedaan naar het gebruik van een rekenmachine door leerlingen met ernstige rekenwiskundeproblemen en dyslcalculie (ERWD) en het College voor Examens adviseert de staatssecretaris daarover. Voor de zomer informeert Dekker de Tweede Kamer over de uitkomsten van het onderzoek en het advies. Nieuwsbrief passend onderwijs 3
Om tafel over dyslexieverklaring Verder heeft Dekker toegezegd met de beroepsgroep van psychologen en onderwijskundigen om tafel te gaan zitten om te praten over de dyslexieverklaring. Met deze verklaringen kunnen leerlingen aanspraak maken op extra faciliteiten bij toetsen en examens, zoals extra tijd en verklanking (voorlezen) en vergroting van de examenopgaven. Het aantal verklaringen groeit sterk en er zijn nu geen eisen voor de kwaliteit ervan. Dekker wil met de beroepsgroep bekijken hoe de dyslexieverklaring beter kan. Werkwijzers van de onderwijsconsulenten In de serie Werkwijzers van de onderwijsconsulenten vinden ouders en scholen handige tips en voorbeelden over onderwijsvoorzieningen voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. 5 werkwijzers Tot nu toe zijn er 5 werkwijzers verschenen. De handvatten en adviezen die in de werkwijzers staan, zijn gebaseerd op praktijkervaringen van de onderwijsconsulenten. U kunt de publicaties gratis downloaden van de website van de onderwijsconsulenten. http://www.onderwijsconsulenten.nl/publicaties/werkwijzers.dot De volgende werkwijzers zijn verschenen: Werkwijzer 1: De totstandkoming van onderwijs- en zorgarrangementen op maat in het regulier voortgezet onderwijs voor leerlingen met een autisme spectrum stoornis (ASS). Werkwijzer 2: Passend onderwijs en passende zorg voor álle leerlingen. De leerbaarheid van gedragsmoeilijke leerlingen in het (voortgezet) speciaal onderwijs. Werkwijzer 3: Als passend onderwijs niet in de rugzak past. Best Practices uit de praktijk van de onderwijsconsulenten. Werkwijzer 4: 5 OC+-projecten langs de meetlat Een beschrijving van opbrengsten en ervaringen. Nieuwsbrief passend onderwijs 4
Werkwijzer 5: Weer wennen aan onderwijs. De schakelklas voor langdurig zieke kinderen als opstapje naar regulier of speciaal onderwijs. Lees meer over de onderwijsconsulenten op: http://www.passendonderwijs.nl/oudersleerlingen/onderwijsconsulenten/ Praktijkvoorbeeld: Samenwerkingsverband Deventer PO Het samenwerkingsverband Deventer PO is volop aan de slag met de invoering van passend onderwijs. Zo heeft het samenwerkingsverband in overleg met de schooldirecteuren besloten om het zorgbudget evenredig te verdelen over de leerlingaantallen van de basisscholen. Ook over de personele inrichting zijn vergevorderde ideeën. Vanaf schooljaar 2012/2013 wordt de ambulante begeleiding in Deventer op een nieuwe manier georganiseerd. De gespecialiseerde uitvoerders (voormalige ambulant begeleiders) zijn nu nog in dienst van een cluster 3- of 4- organisatie die ze detacheert naar het samenwerkingsverband. Als straks de rugzakgelden overgeheveld zijn naar het samenwerkingsverband is het de bedoeling dat de uitvoerders in dienst komen van het samenwerkingsverband. Samenwerking op alle niveaus In de video vertellen de directeur en de gespecialiseerde uitvoerder van obs De Sleutel en de intern begeleider en een moeder met haar dochter over de nieuwe werkwijze. Ze zijn te spreken over de nieuwe samenwerking tussen de school, ouders en kind, tussen de verschillende disciplines en binnen de scholen van het samenwerkingsverband. Ook de laagdrempelige manier van contact met elkaar zien ze als een groot voordeel. Contact Carolien van Traa, coördinator zorgteam samenwerkingsverband Deventer, c.vantraa@po-deventer.nl Titia Vollema, directeur samenwerkingsverband Deventer, sinelimite@po-deventer.nl Bekijk het filmpje over het samenwerkingsverband Deventer op: http://www.passendonderwijs.nl/praktijkvoorbeeld/samenwerkingsverband-deventer-po/ Nieuwsbrief passend onderwijs 5
Veelgestelde vraag: Wie hebben adviesrecht op het schoolondersteuningsprofiel bij een bestuur waar zowel vo- als mbo-onderwijs onder valt? Bij zelfstandige vo-scholen is de Wet medezeggenschap op scholen (WMS) van toepassing en geldt het WMS-adviesrecht voor het v(s)o. Bij AOC s en verticale scholengemeenschappen in de zin van artikel 2.6 van de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) is de WMS niet van toepassing. Rechtspersonen die zowel een instelling voor middelbaar beroepsonderwijs als aparte scholen voor voortgezet onderwijs in stand houden, hebben sinds 2011 te maken met 2 medezeggenschapsregimes. In de sector voor Beroepsonderwijs en Volwasseneneducatie (BVE) is met de invoering van de Wet medezeggenschap educatie en beroepsonderwijs (WMEB) gekozen voor het instellen van ondernemingsraden voor het personeel, deelnemersraden voor de studenten en waar de ouders dat wensen een ouderraad. Voor de scholen voor voortgezet onderwijs heeft een dergelijke instelling dus volgens de WMS ook te maken met medezeggenschapsraden en een Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR). Bij de introductie van de WMEB is wel een uitzondering gemaakt voor verticale scholengemeenschappen en AOC s. Hier is de gedeelde medezeggenschap van de WEB en de Wet op de ondernemingsraden (WOR) van toepassing. Die geldt óók op scholen voor voortgezet onderwijs en het vmbo-deel van het AOC. Maar voor zelfstandige vo-scholen met een eigen brinnummer blijft altijd de WMS van toepassing, ook als zij uitgaan van dezelfde stichting of vereniging als een ROC. Meer informatie over de Vereniging Openbaar Onderwijs (VOO) vind u op http://www.voo.nl/. Aan het woord: Jantine Witteveen en Gerlotte Majoor Ouders, leraren en leerlingen hebben medezeggenschap over het beleid en de verdeling van middelen van het samenwerkingsverband. Daarvoor richt elk samenwerkingsverband een zogenoemde ondersteuningsplanraad (OPR) in. Ouder Jantine Witteveen en onderwijskundige Gerlotte Majoor vertellen over de inrichting van de ondersteuningsplanraad voor het samenwerkingsverband primair onderwijs in Friesland. Betrokken bij veranderingen Jantine Witteveen en Gerlotte Majoor meldden zich beiden met enthousiasme aan voor een werkgroep voor de inrichting van de ondersteuningsplanraad van het samenwerkingsverband Friesland. Nieuwsbrief passend onderwijs 6
Witteveens eigen kinderen volgen regulier onderwijs, maar ze werkt in de kinderrevalidatie. Kinderen met problemen in hun motoriek of gedrag kunnen nu preventieve ambulante begeleiding vragen. De ambulante begeleiding heeft nu een vanzelfsprekende positie tussen onderwijs en zorg die straks wegvalt. Ik vertrouw erop dat scholen hun best doen om kennis over handicaps te vergroten, maar dat is naast het leveren van goed onderwijs wel een hele opdracht. Ik vind dat onderwijs en zorg elkaar waar nodig op moeten zoeken om elkaars kennis rondom het kind, de handicap en het onderwijs te versterken. En ook voor mijn eigen kinderen wordt het straks anders in de klas. Ik vind het belangrijk dat élke leerling in de klas straks de gewenste aandacht krijgt. Scholing van groot belang Majoor is onderwijskundige bij Stichting Palludara in Friesland. Ik vind het belangrijk dat er draagvlak is voor beleid en ik heb hart voor leerlingen en onderwijs. De OPR beoordeelt straks het ondersteuningsplan dat beschrijft hoe leerlingen in Friesland met een ondersteuningsbehoefte passende hulp krijgen. Majoor wil zich inzetten voor een goede inrichting van passend onderwijs. In passend onderwijs heeft de leraar een spilfunctie. Scholing is daarom van groot belang, daarmee kan de leraar het onderwijs beter passend maken. Schoolondersteuning in Friesland Het samenwerkingsverband Friesland organiseert binnenkort scholingsbijeenkomsten voor het opstellen van schoolondersteuningsprofielen. Die schoolondersteuningsprofielen moeten een dekkend ondersteuningsaanbod vormen in Friesland, als basis voor het conceptondersteuningsplan. Majoor: Het is goed om in kaart te brengen welke expertise scholen al in huis hebben. In Friesland is er veel verscheidenheid in schoolgrootte, variërend van 30 tot 500 leerlingen, met leerkrachten die deskundig zijn op allerlei gebieden. Ik hoop dat de uitwisseling van expertise wordt bevorderd. We kunnen veel van en met elkaar leren om onderwijs passend te maken, dat komt de professionalisering ten goede. Inrichten ondersteuningsplanraad Er is een landelijk steunpunt medezeggenschap dat OPR-en in oprichting helpt bij o.a. de invulling van reglementen en de inrichting van de ondersteuningsplanraden. Witteveen: Het is goed om te weten waar we het over moeten hebben. Hoe lang gaat de raad straks zitten, uit hoeveel mensen bestaat de raad en wie moet erin vertegenwoordigd zijn? Het steunpunt geeft ons hierbij handvatten en leidt de vergaderingen. Majoor vult aan: Ouders en leerkrachten hebben dezelfde belangen, goed onderwijs voor de kinderen, maar wel vanuit een ander perspectief. Het is waardevol als je elkaar hierin kunt aanvullen. De leden van de OPR moeten afgevaardigd worden, wij lossen dat democratisch op en houden daarvoor straks een verkiezing. Nieuwsbrief passend onderwijs 7
Tips: mondelinge werving en meedenken via website Hebben Witteveen en Majoor tips voor andere samenwerkingsverbanden die een OPR oprichten? Witteveen: Ik werd enthousiast voor de oprichting van onze OPR op een informatieavond. Ik raad daarom aan om mensen ook mondeling te werven. Majoor vertelt dat ook de website van het samenwerkingsverband een waardevol instrument is. Hiermee geven we veel mensen de mogelijkheid om mee te denken. We houden hier iedereen op de hoogte en het is interactief. Mensen kunnen zelf reageren, meedenken en hun creatieve ideeën kwijt. Bovendien raken ze hierdoor betrokken bij de medezeggenschap. Meer informatie http://www.oprfriesland.nl http://www.medezeggenschap-passendonderwijs.nl Helpdesk voor ouders en personeel: 0800-270 04 00 (gratis). De helpdesk is telefonisch bereikbaar voor ouders tussen 10.00 en 15.00 uur en voor leraren tussen 12.00 en 17.00 uur. Steunpunt voor aanvragen voorlichting en begeleiding: (036) 536 87 18 Nieuwsbrief passend onderwijs 8
Agenda 7 maart 2013 Themabijeenkomst passend onderwijs: personeelsplan (Rosmalen) De PO-Raad organiseert bijeenkomsten over verschillende thema s binnen passend onderwijs. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor bestuurders, coördinatoren/directeuren en kwartiermakers van de samenwerkingsverbanden passend onderwijs. U kunt zich aanmelden via het aanmeldingsformulier. Deze vindt u op de site van de PO-raad http://www.poraad.nl/node/4700. De planning van de themabijeenkomsten is als volgt: Donderdag 7 maart 2013 Perron-3, Rosmalen 09.00 12.00 uur Maandag 11 maart 2013 Theaterhotel de Oranjerie, Roermond 14.00 17.00 uur Woensdag 13 maart 2013 Griendencollege Sliedrecht 14.00 17.00 uur Vrijdag 15 maart 2013 SBO De kans, Amsterdam 14.00 17.00 uur Woensdag 20 maart 2013 Dorpshuis, Wezep 09.00 12.00 uur Meer informatie over de themabijeenkomsten passend onderwijs leest u op de website van de PO-Raad http://www.poraad.nl/content/themabijeenkomsten-passend-onderwijs 7 maart 2013 Jeugdzorg+ Conferentie Onderwijs Centraal (Oosterhout NB) Passend onderwijs, past dat bij JeugdzorgPlus? Tijdens de Conferentie Onderwijs Centraal leren ITB ers, trajectregisseurs, beleidsmedewerkers en (onderwijs)directeuren uit de JeugdzorgPlus en JJI s van elkaars successen. Zo proberen ze tot een doorlopend onderwijstraject te komen. De organisaties gaan ook verder met het uitwerken van opdrachten die ze zichzelf tijdens de vorige conferentie hebben gegeven. Meer informatie en inschrijven De conferentie vindt plaats op donderdag 7 maart van 13.00-17.00 uur in Juzt, locatie Lievenshove, Oosterhout (NB). Meer informatie vindt u op de website van Juzt http://www.juzt.nl/contact/. Aanmelden kan via meta.veldhuijsen@jeugdzorgnederland.nl. Nieuwsbrief passend onderwijs 9