107518 - Bij voorwaardelijke bevordering moet de school contact met ouders houden over de resultaten van de leerling. inzake de klacht van: ADVIES de heer en mevrouw A te B, ouders van C, leerling van D te E, klagers tegen de heer F, adjunct-directeur van D, verweerder 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Bij klaagschrift van 23 december 2016, ingekomen op 3 januari 2017 en aangevuld op 11 en 12 januari 2017, hebben klagers op grond van de geldende klachtenregeling een klacht tegen verweerder ingediend met de volgende inhoud: Klagers klagen erover dat hun zoon C ten onrechte na de eerste rapportenperiode is teruggeplaatst van GT klas 3 naar KB klas 3. De school heeft daarbij geen rekening gehouden met bijzondere omstandigheden en heeft voorts niet tijdig aangegeven dat C risico op terugplaatsing liep, een en ander zoals toegelicht in het klaagschrift en aanvullingen daarop. Nadat de Commissie het bevoegd gezag van de school in de gelegenheid heeft gesteld de klacht zelf op te lossen, hebben klagers op 17 februari laten weten dat zij met het bevoegd gezag tot niet een oplossing zijn gekomen. Vanuit het secretariaat van de Commissie is telefonisch met partijen overlegd over de gewenste wijze van klachtafhandeling: mediation of formele klachtbehandeling. Naar aanleiding van de uitkomst van deze gesprekken is de klacht ter beoordeling voorgelegd aan de Commissie. Op 24 februari 2017 heeft de Commissie verweerder verzocht een verweerschrift in te dienen. Verweerder heeft op 17 maart 2017 een verweerschrift met bijlagen ingediend. Alle stukken zijn in afschrift aan partijen gestuurd. De mondelinge behandeling van de klacht vond plaats op 29 maart 2017 te Utrecht. Klagers verschenen ter zitting. Namens verweerder verschenen ter zitting de heer G, leerjaarcoördinator, en mevrouw H, onderwijskundige bij het bevoegd gezag. Onder handhaving van hun standpunten hebben partijen een nadere toelichting gegeven. Hetgeen in de stukken en op de zitting naar voren is gebracht is, voor zover relevant, zakelijk in dit advies weergegeven. 107518/ advies d.d. 13 april 2017 pagina 1 van 5
2. DE FEITEN D is een openbare school voor voortgezet onderwijs met een heterogene onderbouw voor leerlingen op vmbo- en havoniveau. C is aan het eind van het schooljaar 2015-2016 voorwaardelijk bevorderd naar klas vmbo 3 gemengd theoretische leerweg (GT). Bij het bevorderingsbesluit was een brief gevoegd met daarin de voorwaarden waaronder C naar 3 vmbo GT werd bevorderd. Een van de voorwaarden was dat C bij drie of meer onvoldoendes op het eerste rapport in klas 3 zou worden overgeplaatst naar 3 vmbo kader basisberoepsgerichte leerweg (KB). De brief is ondertekend door de coördinatoren van de klassen 2 en 3 van de school en, voor akkoord, door C en zijn ouders. Eind november 2016 had C op het eerste rapport in klas 3 vier onvoldoendes. Als gevolg daarvan heeft de school besloten dat hij met ingang van december 2016 werd overgeplaatst naar klas vmbo 3 KB. 3. VISIE PARTIJEN Visie klagers Klagers zijn het niet eens met de terugplaatsing van C van de gemengde leerweg naar de kader beroepsgerichte leerweg. Zij vinden dat C thuishoort op GT en zelf wil hij ook die richting volgen. Tot kort voor het nemen van de beslissing stond C nog op twee onvoldoendes. In die periode verongelukte er een dorpsgenoot met wie C op de voetbalclub zat. Dat heeft ervoor gezorgd dat C in de toetsweek slechtere cijfers heeft gehaald en dat hij op zijn rapport vier onvoldoendes had. Het ongeval heeft grote indruk op hem gemaakt, ook al kun je dat aan de buitenkant misschien niet goed merken. Bovendien scoort C in de tweede helft van het schooljaar steeds aanmerkelijk beter dan in de eerste helft. Voor Duits had C wel een onvoldoende, maar dat kan best gekomen zijn doordat de docent Duits te streng is geweest; andere leerlingen hebben zich daarover beklaagd. Op een aanbod van de school om C huiswerkbegeleiding voor het vak Duits te geven, zijn klagers niet ingegaan. Huiswerkbegeleiding op de school wil alleen maar zeggen dat de leerling in een rustige omgeving kan werken. Dat kan C thuis ook. Klasgenoten met net zoveel of meer onvoldoendes dan C kunnen wel gewoon in deze klas blijven. De voorstellen die de school heeft gedaan om de klacht op te lossen, zijn niet reëel. Als C overgaat naar klas 4 KB, dan mag hij vrijwillig naar klas 3 GT overstappen. Dan kan hij volgens klagers nu ook tot de zomer beter in die klas blijven en deze het volgend jaar eventueel nog een keer doen. Verder vinden klagers dat de school hen slecht heeft geïnformeerd. Voorafgaand aan het besluit over de terugplaatsing van C heeft de school nooit contact opgenomen of hen gewaarschuwd. Zodoende hebben klagers er ook niet voor kunnen zorgen dat C beter zou presteren. Ook hebben andere voorwaardelijk bevorderde leerlingen eerder dan C en klagers te horen gekregen of zij al dan niet in de klas konden blijven. Visie verweerder Verweerder stelt zich op het standpunt dat de school C na het eerste rapport terecht heeft overgeplaatst van 3 GT naar 3 KB. De afspraak was duidelijk: op het eerste rapport niet meer dan twee onvoldoendes. Aan die voorwaarde heeft C niet voldaan. Het ongeval met een 107518/ advies d.d. 13 april 2017 pagina 2 van 5
plaatsgenoot lijkt niet veel invloed te hebben gehad op zijn prestaties in de toetsweek: die weken niet of nauwelijks af van de cijfers die C eerder in deze periode had behaald. Lopende de periode maakte de mentor zich zorgen over de cijfers van C en heeft daarover met hem gesproken. De cijfers waren echter niet zo slecht dat de mentor het noodzakelijk vond daar met klagers contact over op te nemen. Omdat C daar om had gevraagd, heeft de school hem huiswerkbegeleiding aangeboden. Klagers zijn op dat aanbod niet ingegaan omdat C het vak Duits na het lopende schooljaar toch zou laten vallen. Al met al ziet verweerder geen reden om terug te komen op de beslissing. Nadat de beslissing genomen was, heeft de mentor geprobeerd telefonisch contact met klagers te krijgen. Toen dat niet lukte, heeft hij hen per e-mail benaderd met het verzoek contact op te nemen over de verdere gang van zaken. De beslissing was op een woensdag genomen en de mentor heeft de e-mail de volgende dag gestuurd. Het is dus niet juist dat andere leerlingen al geruime tijd eerder op de hoogte waren van de beslissing van de school. Aan het aanbod aan C om klas 3 GT over te doen, was de voorwaarde verbonden dat hij bevorderd zou worden naar 4 KB. Als de school zou ingaan op de suggestie van klagers om C dit schooljaar 3 GT af te laten maken, zou de school het instrument voorwaardelijke bevordering prijsgeven. Aan andere leerlingen zou de school niet kunnen weigeren wat aan C wordt toegestaan. 4. OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE Zowel de beslissing van de school om C voorwaardelijk te bevorderen van vmbo 2 naar vmbo 3 GT als de daaraan verbonden voorwaarde laat aan duidelijkheid niets te wensen over. Als C op het eerste rapport in vmbo 3 GT drie onvoldoendes of meer zou hebben, zou hij worden overgeplaatst naar vmbo 3 KB. Omdat hij op het eerste rapport vier onvoldoendes had, heeft de school dan ook in beginsel op goede grond kunnen besluiten om C over te plaatsen naar vmbo 3 KB. Dat zou slechts anders zijn indien er sprake was van zodanige omstandigheden dat de school in redelijkheid niet kon vasthouden aan de gestelde voorwaarde. Klagers hebben wat dat betreft aangevoerd dat het ongeval van een plaats dorpsgenoot een negatieve invloed op de prestaties van C heeft gehad en dat het strenge optreden van de docent Duits mogelijk tot een onvoldoende voor dat vak heeft geleid. Dit laatste hebben klagers niet nader onderbouwd en de Commissie betrekt dit daarom verder niet bij haar overwegingen. Hoewel het overlijden van een plaatsgenoot een ernstig voorval is in een kleine gemeenschap, is dat geen verklarende factor voor de vier onvoldoendes op het eerste rapport. Zo blijkt uit de door verweerder overgelegde gegevens dat de resultaten van C in de toetsweek niet afweken van de cijfers die hij voorafgaand aan de toetsweek had gehaald. Ook heeft de docentenvergadering geen reden gezien om tot en ander standpunt te komen dan dat C op de opleiding KB beter op zijn plaats is. Overigens kan C ook met deze vooropleiding de mboopleiding van zijn voorkeur gaan volgen. De klacht over het besluit om C over te plaatsen naar vmbo 3 KB is op grond van bovenstaande overwegingen ongegrond. Aangaande de klacht over de communicatie en de informatievoorziening overweegt de Commissie als volgt. Verweerder heeft de mededeling dat C zou worden overgeplaatst naar KB een dag na het nemen van de beslissing daartoe aan klagers meegedeeld. Als verweerder het 107518/ advies d.d. 13 april 2017 pagina 3 van 5
juiste telefoonnummer van klagers had gehad, was dat nog dezelfde dag gebeurd. Het is niet gebleken dat andere leerlingen al veel eerder te horen hadden gekregen of zij al dan niet zouden worden overgeplaatst. De Commissie is van oordeel dat verweerder bij het meedelen van zijn beslissing naar behoren heeft gehandeld. Echter, de Commissie plaatst vraagtekens bij de gang van zaken gedurende de periode, voorafgaand aan het eerste rapport. De school laat de ouders en de leerling een handtekening zetten onder de voorwaarden, waaronder een leerling voorwaardelijk is bevorderd. Namens de school plaatsen twee coördinatoren hun handtekening onder het document, dat, zoals verweerder ter zitting heeft verklaard, op de school een contractje wordt genoemd. Of deze aanduiding gelukkig is en niet te veel suggereert dat er sprake is van juridische binding, laat de Commissie verder in het midden. In ieder geval duidt de werkwijze van de school erop dat zij eraan hecht partijen te laten verklaren dat zij doordrongen zijn van de gevolgen van het besluit om de leerling voorwaardelijk te bevorderen. Hetgeen op papier is gezet en van handtekeningen voorzien, is daarom niet vrijblijvend. Dat geldt dan echter voor alle betrokkenen, dus ook voor de school. Gebleken is dat de mentor met C gesproken heeft en hem heeft aangespoord om zijn best te blijven doen om overplaatsing naar KB te voorkomen. Dat is naar het oordeel van de Commissie in overeenstemming met de taak van een mentor, maar niet voldoende om volledig aan de uit het contractje voor de school voortvloeiende verplichtingen te hebben voldaan. Daarvan is eerst sprake indien de school in de periode, voorafgaand aan het eerste rapport, ook de ouders tussentijds informeert over de prestaties van de leerling. En als daar aanleiding voor is, met hen bespreekt welke maatregelen getroffen kunnen worden om de kans te vergroten dat het met de voorwaardelijke bevordering beoogde resultaat gehaald wordt. Nu verweerder jegens klagers niet aan deze tussentijdse informatie- en overlegverplichting heeft voldaan, is de klacht over de informatieverstrekking gegrond. 5. OORDEEL VAN DE COMMISSIE De Commissie komt op grond van bovenstaande overwegingen tot het oordeel dat de klacht over de beslissing van de school om C over te plaatsen naar 3 KB ongegrond is. De klacht over de informatievoorziening aan klagers is in zoverre gegrond dat de school klagers tussentijds op de hoogte had moeten houden over de resultaten van C. 107518/ advies d.d. 13 april 2017 pagina 4 van 5
6. AANBEVELINGEN VAN DE COMMISSIE De Commissie ziet geen reden tot het doen van andere aanbevelingen dan reeds voortvloeien uit bovenstaande overwegingen. Aldus vastgesteld te Utrecht op 13 april 2017 door mr. W.C. Oosterbroek, voorzitter, mr. drs. G.W. van der Brugge MA en drs. C. van Vliet, leden, in aanwezigheid van mr. M. Smulders, secretaris. mr. W.C. Oosterbroek voorzitter mr. M. Smulders secretaris 107518/ advies d.d. 13 april 2017 pagina 5 van 5