Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg Jaardocument 2014 Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg Postbus 3006 1300 EH Almere 036-5398250 www.legerdesheils.nl
3 INHOUDSOPGAVE I. Voorwoord Stichtingsdirectie 5 II. Maatschappelijk verslag 7 De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg in één oogopslag 1. Uitgangspunten verslaggeving 2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens 2.2 Structuur van het concern 2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering 2.3.2 Cliënten, capaciteit, opbrengsten, productie en personeel 3. Maatschappelijk ondernemen 3.1 Dialoog met stakeholders 3.2 Milieu en duurzaamheid 4. Toezicht, Bestuur en Medezeggenschap 4.1 Governance code 4.2 Toezichthoudend orgaan 4.2.1 Commissies en externe accountant 4.2.2 Jaarverslag toezichthouders 2014 4.3 Bestuur 4.4 Medezeggenschap 4.4.1 Cliëntenraad en vertrouwenspersoon 4.4.2 Ondernemingsraad 5. Beleid, inspanningen en prestaties 5.1 Meerjarenbeleid 5.1.1 Omgevingsanalyse 5.1.2 Algemene beleidslijnen 2015-2018 5.2 Algemeen beleid verslagjaar 5.3 Algemeen kwaliteitsbeleid 5.4 Kwaliteitsbeleid ten aanzien van cliënten 5.4.1 Uitkomsten cliënttevredenheidsmeting 5.4.2 Klachten 5.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 5.5.1 Personeelsbeleid 5.5.2 Beloningsbeleid 5.5.3 Kwaliteit van het werk Medewerkertevredenheid 5.6 Financieel beleid 5.6.1 Hoofdlijnen financieel beleid 5.6.2 Sturing en beheersing 5.6.3 Interne beheersing 5.6.4 Risico s en onzekerheden 5.6.5 Gang van zaken tijdens boekjaar 5.6.6 Toekomstverwachtingen 5.6.7 Begroting 2015 8 9 10 10 10 13 13 15 21 21 22 23 23 24 24 27 30 30 30 31 32 32 32 33 34 36 37 38 40 42 42 44 45 45 45 46 47 48 51 52 55 JAARDOCUMENT 2014
4 III Jaarrekening 2014 Balans per 31 december 2014 Resultatenrekening over 2014 Kasstroomoverzicht over 2014 Grondslagen voor de financiële verslaggeving Toelichting op de balans Toelichting op de resultatenrekening 57 58 59 60 61 67 85 IV Overige gegevens Bestuursverklaring Resultaatbestemming Gebeurtenissen na balansdatum Controleverklaring 91 92 93 93 95 V Bijlagen 97 Bijlage 1: Nevenfuncties leden Raad van Toezicht per 31 december 2014 98
5 I. VOORWOORD STICHTINGSDIRECTIE Ga, en doe iets! Het Leger des Heils is een organisatie waar doen van oudsher centraal staat. De ruim 5.800 betaalde medewerkers en de bijna 1.400 vrijwilligers van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg hebben dat ook in het afgelopen jaar weer waar gemaakt: de handen uit de mouwen en problemen aanpakken. Ga.. en doe iets is één van de uitspraken van de oprichter van het Leger des Heils, William Booth. Hij zette met deze woorden zijn medewerkers bijna 150 jaar geleden aan om kwetsbare mensen op te zoeken. Met het evangelie van Jezus Christus als de inspirerende krachtbron en geraakt door de menselijke nood gingen zij aan de slag. Anno 2015 is het niet veel anders. De omstandigheden mogen misschien anders lijken, de problemen van kwetsbare mensen zijn er echter niet minder schrijnend om. Geen relatie of vrienden om zorgen of vreugde mee te delen. Een tekort aan geld, al dan niet vanwege torenhoge schulden, daardoor geen huis meer om in te wonen en een lege maag. Geen weerstand kunnen bieden aan verleidingen. Onlustgevoelens verdringen door overmatig gebruik van alcohol of drugs. Een hoge leeftijd bereikt hebben en mede daardoor beperkt mobiel zijn, maar vaak ook intens eenzaam. Kinderen die de onmacht van ouders aan den lijve ondervinden. De meest pijnlijke ervaring is dat er eigenlijk niemand is die op je zit te wachten. Het zijn allemaal kwetsbare mensen en mensen zonder helper. Het Leger des Heils wil er voor deze mensen zijn. Het afgelopen jaar hebben onze medewerkers zich zorgen gemaakt over de toegang van de meest kwetsbare en sociaal uitgesloten mensen tot de zorg en ondersteuning die zij nodig hebben. Zij hebben vaak de lokale overheid aan hun zijde gevonden in het verkennen van de mogelijkheden om die aansluiting op een vindingrijke manier vorm te geven. Juist de verbinding met het bedrijfsleven, ketenpartners, het kerkelijk en verenigingsleven, met bewoners in de buurt en met mensen van goede wil, laat nieuwe initiatieven ontstaan. Zo worden het Nederlands straatvoetbaltoernooi, de Dutch Streetcup, de regionale Kunst&Theater festivals, de tientallen Bij Bosshardt Buurtsteunpunten en de 50 50 Workcenters ontwikkelings- en ontmoetingsplaatsen met en voor mensen. Allen werkend aan een zinvol bestaan. Helaas zijn in 2014 niet alle doelen gerealiseerd. Het aantal kwetsbare mensen is niet afgenomen en de eenzaamheid is niet verminderd. Daardoor is het besef gegroeid dat we er nog steeds op uit moeten gaan om iets te doen. Daarbij worden wij geïnspireerd vanuit woorden uit de Bijbel: Zeg niet tegen je naaste: kom morgen maar terug, als je hem het gevraagde ook direct kunt geven. Wij willen iedereen die dat in de afgelopen periode in praktijk heeft gebracht hartelijk danken. Onze dank is er ook voor allen die de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg met tijd, geld, invloed en gebed hebben gesteund. Envoy drs. C. Vader Stichtingsdirecteur, voorzitter De heer H.M. van Teijlingen Stichtingsdirecteur JAARDOCUMENT 2014
6
7 II. MAATSCHAPPELIJK VERSLAG JAARDOCUMENT 2014
8 De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg in één oogopslag 2014 2013 2012 2011 2010 De hulpvragers: (in aantal cliënthulpverleningstrajecten) Maatschappelijke opvang 17.438 17.452 18.449 18.472 20.536 Geestelijke gezondheidszorg 3.655 3.615 3.510 3.072 2.688 Ouderen- en gezondheidszorg 1.868 1.904 1.976 1.993 2.033 Jeugdzorg 3.651 3.621 3.754 3.360 3.311 Preventie en maatschappelijk herstel 18.023 15.456 14.090 13.770 14.086 Reclassering 12.183 12.062 11.633 8.321 7.201 Verslavingszorg 946 854 853 965 1.013 Totaal cliënthulpverleningstrajecten alle werkvelden 57.764 54.964 54.265 49.953 50.868 Unieke cliënten* 34.659 34.793 34.555 34.245 34.986 De hulpverleningscapaciteit (op 31 december) Aantal plaatsen dagopvang/buurtsteunpunten 2.421 2.070 1.909 1.820 1.663 Aantal bedden intramurale voorzieningen 5.006 4.630 4.586 4.728 4.458 Ambulante hulpverlening (in arbeidsplaatsen van 36 uur/week) 1.207 1.203 1.159 1.139 1.099 De organisatie: Aantal werkeenheden op 31 december 12 12 12 12 12 Aantal vestigingen op 31 december 256 246 240 247 244 Aantal personeelsleden per 31 december 5.805 5.799 5.654 5.460 5.245 Bezette arbeidsplaatsen (gemiddeld, excl.stagiaires, in fte's van 36 uur/week) 4.103 4.068 3.957 3.816 3.711 De kosten: (bedragen x 1.000.000) in % in % in % in % in % Maatschappelijke opvang 71 22 68 21 66 21 64 22 66 23 Geestelijke gezondheidszorg 85 26 85 26 82 26 74 25 66 23 Ouderen- en gezondheidszorg 56 17 53 16 54 17 50 17 50 18 Jeugdzorg 35 11 38 12 36 12 38 13 40 14 Preventie en maatschappelijk herstel 53 16 50 15 45 14 40 14 35 12 Reclassering 23 7 24 7 24 8 22 7 21 8 Verslavingszorg 7 2 9 3 7 2 8 3 6 2 Totale kosten W&G 330 100 327 100 315 100 296 100 283 100 De bekostiging: (bedragen x 1.000.000) in % in % in % in % in % Subsidies van overheden 145 44 141 43 138 44 137 46 128 45 AWBZ, ZVW en Forensische zorg 157 48 158 48 150 48 132 45 131 46 Bijdragen hulpvragers (incl. PGB) 11 3 10 3 9 3 8 3 9 3 Overige 9 3 8 3 9 3 10 3 7 3 Subtotaal 322 98 317 97 305 97 288 97 274 97 Door Leger des Heils ontvangen giften, legaten, e.d. 8 2 10 3 10 3 8 3 8 3 Totale bekostiging W&G 330 100 327 100 315 100 296 100 283 100 *) Het Leger des Heils heeft een eigen registratiesysteem: Clever. In dit systeem wordt aan hulpvragers een unieke 'sleutelwaarde' toegekend. Op basis hiervan is het Leger des Heils in staat de registratie over alle afdelingen heen te ontdubbelen. Om bestandsvervuiling te voorkomen zijn alle hulpverleningstrajecten die langer dan één jaar openstaan zonder dat het Leger des Heils daadwerkelijk een hulpverleningsactiviteit heeft verricht, automatisch afgesloten. Hierdoor kunnen verschillen met eerdere jaarverslagen ontstaan.
9 1. Uitgangspunten verslaggeving Dit jaardocument heeft betrekking op de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg statutair gevestigd te Amsterdam en kantoorhoudend te Almere. Dit verslag wordt opgesteld om zowel maatschappelijk als intern binnen de organisatie, verantwoording af te leggen over de activiteiten van de stichting en de inzet van de hiermee samenhangende middelen. Dit ook ter voldoening aan van toepassing zijnde wet- en regelgeving, statutaire bepalingen en subsidie- en financieringsregelingen. Vanwege de vele financieringsvormen heeft de Stichting Welzijn- en Gezondheidszorg te maken met veel (overheids)instanties, zoals de ministeries van Veiligheid & Justitie en VWS, diverse provincies / annex stadsgewesten, diverse gemeenten en zorgkantoren en de Nederlandse Zorgautoriteit. Deze instanties hebben ieder hun specifieke eisen op het gebied van verantwoording en externe verslaggeving. Hierdoor is de verantwoording van de Stichting Welzijn- en Gezondheidszorg in administratief- en verslaggevingstechnische zin complex. De gegevens voor dit jaardocument zijn afkomstig uit interne rapportages binnen de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg. Deze rapportages worden geverifieerd door middel van interne controles en audits. Dit jaardocument is in april 2015 opgesteld onder verantwoordelijkheid van de stichtingsdirectie van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg en betreft het gehele kalenderjaar (=boekjaar) 2014. Het jaardocument bestaat uit een maatschappelijk verslag, de jaarrekening, overige gegevens en bijlage. De in het jaardocument opgenomen jaarrekening is opgesteld met in achtneming van BW Boek 2 titel 9 en de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, met Richtlijn 655 Zorginstellingen in het bijzonder. Specifieke informatie ten behoeve van interne verslaggeving is opgenomen in de bijlage van dit jaardocument. Het jaardocument wordt overeenkomstig de voorschriften gedeponeerd bij het Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg (www.jaarverslagenzorg.nl). Daarnaast worden kwantitatieve (branchespecifieke) gegevens aangeleverd via de webapplicatie DigiMV van het Centraal Informatiepunt Beroepen Gezondheidszorg. De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is onderdeel van het Leger des Heils in Nederland. Ten behoeve van het publiek wordt een (publieks) jaarverslag van het Leger des Heils in Nederland opgesteld. In dit (publieks) jaarverslag worden gegevens opgenomen welke zijn ontleend aan het jaardocument van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg. Het (publieks) jaarverslag van het Leger des Heils in Nederland wordt breed verspreid en gepubliceerd op de website www.legerdesheils.nl. JAARDOCUMENT 2014
10 2. Profiel van de organisatie 2.1 Algemene identificatiegegevens Naam rechtspersoon: Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg Bezoekadres stichtingsbureau: Spoordreef 10 Postadres: Postbus 3006 Postcode: 1300 EH Plaats: Almere Telefoonnummer: 036-5398250 E-mailadres: cb.wg@legerdesheils.nl Internetpagina: www.legerdesheils.nl Nummer Kamer van Koophandel: 41208154 Profileringsstatement Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is een professionele, innovatieve en praktisch ingestelde organisatie, die zonder onderscheid des persoons, materiële en immateriële hulp verleent aan medemensen die om uiteenlopende redenen een beroep doen op (werkeenheden van) de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg. Het werk van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is geïnspireerd door het evangelie van Jezus Christus, waarin waarden als rechtvaardigheid, gerechtigheid en solidariteit centraal staan. Ook appelleert de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg aan de samenleving deze waarden te realiseren. De organisatie ontleent haar kracht zowel aan de medewerkers die zich gedreven, energiek en vasthoudend inzetten voor hun medemens als aan facilitaire middelen en samenwerkingsverbanden waarin zij participeert. 2.2 Structuur van het concern De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg coördineert en geeft leiding aan werkeenheden die zich op geïnstitutionaliseerde basis met welzijnswerk en gezondheidszorg bezighouden. Deze werkeenheden bezitten geen zelfstandige rechtspersoonlijkheid. De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg werkt volgens het Raad van Toezichtmodel. De stichting heeft een Stichtingsdirectie en een Raad van Toezicht. Zie ook hoofdstuk 3. De Stichtingsdirectie wordt ondersteund door het Stichtingsbureau. De ondersteuning van het Stichtingsbureau richt zich op de voorbereiding van strategie van de stichting en op het ontwikkelen en beheren van voorwaardenscheppend beleid op de gebieden van hulp- en zorgverlening, kwaliteit, identiteit, personeel, organisatie, communicatie, informatiemanagement, financiën en accommodatie. Verder coördineert het stichtingsbureau binnen de stichting de productieafspraken met zorgkantoren en voert administratieve taken en interne controles uit. Daarnaast wordt onder verantwoordelijkheid van de manager stafdienst risicobeheersing en interne controle, onder andere door het uitvoeren van periodieke audits bij de werkeenheden, de naleving en implementatie van de beleidskaders getoetst. De werkeenheden van de stichting worden geleid door een directie bestaande uit een eindverantwoordelijke directeur en een directeur bedrijfsvoering. De directie van een werkeenheid is verantwoordelijk voor zowel de inhoudelijke als de financiële bedrijfsvoering van de werkeenheid. De directie van een werkeenheid geeft leiding aan een managementteam en wordt ondersteund door een bedrijfsbureau. Een managementteam van een werkeenheid is zodanig samengesteld dat er sprake is van integraal management en dat de onderscheiden portefeuilles zijn ingevuld.
11 De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg richt zich op cliënten die vaak niet in een enkelvoudige regeling passen. Een cliënt van de stichting kan meerdere typen zorg, hulp en steun tegelijkertijd ontvangen (bijvoorbeeld: opvang, begeleiding en reclasseringstoezicht). Dit resulteert in stapelfinanciering. Hiertoe beschikt de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg over diverse toelatingen, erkenningen en subsidietitels. Medezeggenschap Binnen de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is op concernniveau zowel een Centrale Ondernemingsraad als een Landelijke Cliëntenraad actief. Deze raden bestaan uit afgevaardigden van de (aan werkeenheden verbonden) ondernemingsraden respectievelijk cliëntenraden. De stichtingsdirectie van de stichting heeft periodiek overlegvergaderingen met zowel de Landelijke Cliëntenraad als de Centrale Ondernemingsraad. Verbonden partijen De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is onderdeel van het Leger des Heils in Nederland. De verschillende entiteiten van het Leger des Heils in Nederland maken deel uit van de Internationale organisatie The Salvation Army, gevestigd in Londen. Het Leger des Heils in Nederland acht zich in beginselen, leer en bestuursvorm aan de internationale orders en reglementen van The Salvation Army. Deze zijn verankerd in de statuten van de verschillende Leger des Heils rechtspersonen in Nederland. Naast de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg bestaat het Leger des Heils in Nederland uit de volgende rechtspersonen: Kerkgenootschap Leger des Heils, Stichting Leger des Heils, Stichting Leger des Heils Fondsenwerving, Stichting Leger des Heils Dienstverlening, Stichting Leger des Heils ReShare, Stichting Majoor Bosshardtprijs. Organogram Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg Raad van Toezicht Centrale Ondernemingsraad Statutaire Directie Landelijke Cliëntenraad Stichtingsbureau Werkeenheid Werkeenheid Medezeggenschap: - lokale cliëntenraad - lokale ondernemingsraad Directie Werkeenheid Staf Werkeenheid Manager Primair Proces Manager Primair Proces Teamleider Teamleider Teamleider Civiele dienst P&O Administratie Afd. 1 Afd. 2 Afd. 3 Afd. 4 Afd. 5 Afd. 6 JAARDOCUMENT 2014
12 Bekostiging activiteiten / WTZi-toelatingen De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg verricht zijn activiteiten binnen de volgende publieke bekostigingssystemen: AWBZ/ZVW De activiteiten op het gebied van gezondheids- en ouderenzorg, Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ), verslavingszorg en preventie en maatschappelijk herstel worden voornamelijk bekostigd vanuit AWBZ/ZVW-opbrengsten. In voorzieningen voor maatschappelijke opvang verblijven mensen die ook voor één of meer AWBZfuncties zijn geïndiceerd. Omdat de stichting over de vereiste toelating beschikt, kan aan deze mensen ook extramurale AWBZ-zorg worden geboden. De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg beschikt op 31 december 2013 over de volgende WTZi-toelatingen: AWBZ-zorg zonder verblijf De toelating Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg AWBZ-zorg zonder verblijf wordt door de stichting landelijk gebruikt in de diverse afdelingen. GGZ Forensische GGZ kliniek Groot Batelaar ZVW/AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Verslavingskliniek De Wending ZVW/AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf 25 RIBW toelatingen (69 vestigingen) AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Verzorging en Verpleging Zorgcentra De Blinkert en Merenhoef AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Zorgcentrum De Linde AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Zorgcentrum Buitenhaeghe AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Verpleegzorg De Wending AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Gehandicaptenzorg Orthopedagogisch Centrum Middelveld AWBZ-zorg (voornamelijk) met verblijf Gemeenten De voorzieningen voor maatschappelijke opvang van de stichting worden hoofdzakelijk gefinancierd vanuit bijdragen van centrumgemeenten voor Maatschappelijke Opvang. Daarnaast dragen gemeenten, via de WMO, bij in de kosten van activiteiten die zich richten op preventie en maatschappelijk herstel. Ook bekostigen gemeenten arbeidsre-integratie trajecten van cliënten. De stichting heeft één of meerdere subsidierelaties met 41 gemeenten. Ministerie van Veiligheid en Justitie De stichting is één van de drie reclasseringsorganisaties die in Nederland reclasseringstaken uitvoeren. Deze taken omvatten het geven van advies, het uitvoeren van toezicht, het uitvoeren van gedragsinterventies en het uitvoeren van werkstraffen. Het reclasseringswerk wordt bekostigd door het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Forensische zorg Het Ministerie van Veiligheid en Justitie is verantwoordelijk voor de bekostiging van de Geestelijke Gezondheidszorg (met inbegrip van verslavingszorg) die verleend wordt in een strafrechtelijk kader. Het Ministerie van Veiligheid en Justitie koopt dergelijke zorg in bij de GGZ/verslavingszorg en RIBWvestigingen van de stichting. Provincies De stichting biedt aan kinderen en jongeren en de gezinnen waar zij toe behoren pedagogische hulp, begeleiding en behandeling, eventueel gecombineerd met (deeltijd)verblijf. Het gaat om situaties waarin de normale ontwikkeling van de kinderen en jeugdigen ernstig stagneert en derhalve in gevaar is. De kosten van deze jeugdzorg worden hoofdzakelijk betaald door provincies en stadsgewesten. Voorts begeleidt de stichting in de diverse provincies pleegouders. Onder mandaat van de bureaus jeugdzorg in de diverse provincies voert de stichting (justitiële) jeugdbeschermingsmaatregelen uit. Dit betreft de onder toezichtstelling en de voogdij maatregelen.
13 Private middelen De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg verricht, met name in het kader van (gesubsidieerde) arbeid/dagbesteding van cliënten een aantal bedrijfsmatige activiteiten. Deze activiteiten liggen op het terrein van horeca/catering, groenvoorziening en outlet-/tweedehands stores. De verkoopopbrengsten van deze activiteiten worden in de jaarrekening van de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg verantwoord. Hoewel de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg als uitgangspunt hanteert dat de activiteiten in beginsel structureel gedekt worden via regelingen van overheidswege, is dit niet in alle gevallen mogelijk. De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg verricht dan ook tevens niet-geïndiceerde zorg respectievelijk niet-gesubsidieerde activiteiten. De exploitatietekorten die hierdoor worden veroorzaakt, worden uit private middelen bekostigd. Daartoe ontvangt de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg bijdragen van de Stichting Leger des Heils Fondsenwerving en de Stichting Leger des Heils. 2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering Doelgroepen De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg richt zich op de onderlaag van de onderkant van de Nederlandse samenleving. Deze kwetsbare mensen (volwassenen en kinderen) kampen (bijna altijd) met combinaties van problemen op meerdere van de volgende leefgebieden: dagbesteding/werk- zingeving - huisvesting - financiën (inkomen/schulden) - woonvaardigheden - relaties/sociale vaardigheden - verslaving - problemen met justitie - psychische gesteldheid - lichamelijke gesteldheid. Het gaat (onder meer) om: kwetsbare huishoudens, dak- en thuislozen, psychiatrische patiënten, degenen die niet meer aan de arbeidsmarkt deelnemen, werkende armen; multiprobleem gezinnen, kinderen in crisis(volle)situaties, voortijdige schoolverlaters, zwerfjongeren, tienermoeders, jongeren/jong volwassenen die met justitie in aanraking (dreigen te) komen; Licht verstandelijk beperkte (LVB) (zwerf)jongeren, volwassenen en ouderen met dubbeldiagnose (LVB en verslaafd, LVB en psychiatrisch, LVB en veelpleger, LVB en dakloos, LVB en sterk gedragsgestoord); ex-gedetineerden/veelplegers zonder huisvesting/opvang, (ex)drugs- of alcoholverslaafden, ernstig zieke dak- en thuislozen; geïsoleerd levende zorgafhankelijke ouderen, zorgwekkende zorgmijders thuis of op straat, stille of verscholen mensen die vereenzaamd leven, afgewezen asielzoekers zonder enige status en zonder aanspraak op hulp. Hulp- en zorgaanbod De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg is (eind 2014) vanuit 12 werkeenheden met in totaal 256 vestigingen in Nederland werkzaam in de volgende werkvelden: maatschappelijke opvang; ouderen- en gezondheidszorg; geestelijke gezondheidszorg; jeugdzorg; reclassering; verslavingszorg; preventie en maatschappelijk herstel. Gevarieerd zorgaanbod De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg wil toegankelijk zijn voor mensen die met meerdere problemen tegelijkertijd kampen. Daarom kiest het Leger des Heils ervoor om activiteiten in een aantal door de overheid onderscheiden sectoren uit te voeren. Omdat hulpvragers soms ook met Justitie in aanraking zijn gekomen of dreigen te komen, is de stichting ook actief op de justitiële terreinen van jeugdbescherming en reclassering. Hierdoor kan een gevarieerd zorgaanbod gedaan worden. JAARDOCUMENT 2014
14 Maatschappelijke opvang De maatschappelijke opvang is het vangnet van de samenleving: als je nergens anders terecht kunt, kun je een beroep doen op deze vorm van hulp. Onze maatschappelijke opvang omvat verschillende vormen van hulpverlening zoals: dag- en/of nachtopvang voor al dan niet verslaafde dak- en thuislozen, postadres en inkomensbeheer, opvang van zwerfjongeren, vrouwenopvang, woonvoorzieningen voor dak- en thuislozen, crisisopvang en begeleid wonen. Ouderen- en gezondheidszorg In de ouderen- en gezondheidszorg gaat het behalve om goede huisvesting, vooral om goede zorg en de juiste behandeling. Het uitgangspunt daarbij is dat de zorg afgestemd moet zijn op de behoefte van de zorgvrager waarbij de wens om zo lang mogelijk in het eigen leefmilieu te blijven, gerespecteerd wordt. Hierbij gaat het om zorgcentra voor ouderen, verpleeghuiszorg, (kinder)hospice-zorg en zorg voor mensen met een licht verstandelijke beperking. Ook heeft het Leger des Heils voorzieningen voor chronisch of ernstige zieke, al dan niet verslaafde, dak- en thuislozen. Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) In Lunteren hebben wij een forensische GGZ-kliniek voor jeugd en volwassenen. Daarnaast is er in Arnhem een deeltijdkliniek en een polikliniek. Dankzij herzieningen in het zorgstelsel (met name de AWBZ-regelgeving) in de achterliggende jaren, is het voor ons mogelijk geworden om woonvoorzieningen (RIBW s) te creëren voor voormalig dak- en thuislozen. De groep mensen die hier gebruik van maakt, kampt met psychische stoornissen en/of verslavingsproblematiek en een aantal van hen is met justitie in aanraking gekomen. Zij redden het doorgaans niet op eigen kracht, zijn veelal niet plaatsbaar in reguliere hulp-/ zorginstellingen en hebben behoefte aan een rustpunt en structuur in hun leven. Hierbij wordt zoveel mogelijk samenwerking gezocht met andere disciplines in de hulp- en zorgverlening bijvoorbeeld door ondersteuning van psychiaters, instellingen voor verslavingszorg, GGD-artsen e.d.. Jeugdzorg In een aantal regio s zijn we actief op het gebied van de Jeugdzorg. In sommige situaties is het noodzakelijk dat kinderen tijdelijk komen wonen in één van de verschillende woonvormen (Jeugdhuis, Gezinshuis, Projectgezin, Pleegzorg). De begeleiding en behandeling zijn gericht op het inhalen van ontwikkelingsachterstanden, het verwerken van sociaal- emotionele problematiek en het bewerkstelligen van een positieve gedragsverandering. Thuiswonende kinderen die met dergelijke problematiek kampen, kunnen in dagvoorzieningen worden geholpen. Deze hulpverlening vindt plaats vanuit een justitieel kader. Onze jeugdbescherming verleent hulp aan kinderen en hun gezinnen in een problematische opvoedingssituatie. Deze hulpverlening vindt plaats vanuit een justitieel kader. Reclassering Reclasseringsactiviteiten zijn er op gericht om (ex-)gedetineerden te helpen bij hun terugkeer in de maatschappij. De cliënten die begeleiding krijgen van de Leger des Heilsreclassering zijn veelal mensen met complexe problemen die hun mogelijkheden tot verbetering beïnvloeden en in negatieve zin versterken. Deze groep kent een hoog recidive ( veelplegers ) en is door het ontbreken van een eigen netwerk langdurig aangewezen op professionele hulp en steun. Verslavingszorg Er zijn veel verslaafden die regelmatig aankloppen bij de verschillende voorzieningen voor maatschappelijke opvang van het Leger des Heils. Deze opvangvoorzieningen werken veelal samen met lokale- en regionale instellingen voor verslavingszorg. Daarnaast beschikken we zelf over een ontwenningscentrum in Apeldoorn. De meeste mensen die hier om hulp vragen, hebben een zeer lange verslavingscarrière achter de rug. Het gaat hier om mensen met een verslavingsverleden dat in sociaal en fysiek opzicht allesverwoestend is, gekenmerkt door vaak jarenlange mislukte interventies van de reguliere verslavingshulpverlening. Preventie en maatschappelijk herstel Het Leger des Heils richt zich zoveel mogelijk op herstel van het gewone leven. Dit via activiteiten en programma s zoals ambulante woonbegeleiding, 10 voor Toekomst en Grijs Genoeg(en), bijzondere schoonmaakprojecten, de buurtgerichte Bij Bosshardt-projecten en Werk voor Iedereen. Het bevorderen van sociale cohesie in buurten en wijken is een belangrijk speerpunt hierbij.
15 Medewerkers en vrijwilligers gaan gericht op zoek naar zorgmijdende daklozen, de buitenslapers (het zogeheten veldwerk ) die onder meer door de inzet van soepbussen van voedsel, kleding en dekens worden voorzien. Voor een flink aantal Nederlanders is op vakantie gaan niet weggelegd. Dat kan zowel financiële als andere oorzaken hebben. Soms zijn de problemen binnen een gezin zo groot, dat een ouder geen energie meer overhoudt om iets leuks met de kinderen te doen. Wij bieden daarom in ons 50 50 hotel en congrescentrum Belmont in Ede mensen de mogelijkheid om, tegen een geringe vergoeding, een vakantie door te brengen. 2.3.2 Cliënten, capaciteit, opbrengsten, productie en personeel Jaarlijks verleent de stichting hulp en zorg aan ca. 35.000 mensen. Eind 2014 werken bij de stichting 5.805 betaalde medewerkers (inclusief stagiaires) en zijn bijna 1.370 vrijwilligers actief. De focus op de onderlaag van de onderkant van de samenleving heeft tot het inzicht geleid dat het al te zeer richten op verkokerde, sectorale eisen en voorschriften niet de oplossing brengt voor mensen die problemen hebben op meerdere gebieden. Daarom hanteert de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg als uitgangspunt dat wordt aangesloten bij de eerste behoeften van deze mensen, waarbij de gehele leefsituatie in ogenschouw wordt genomen. Dit is kenmerkend voor de benadering van het Leger des Heils. Cliënten Aantal cliënten dat door de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg werd geholpen: MO 2010 Openstaande hulptrajecten op 1 januari 9.045 1.047 2.019 1.245 3.071 6.487 250 23.164 Nieuw gestarte hulptrajecten 11.491 986 1.292 1.443 4.130 7.599 763 27.704 Totaal hulptrajecten in jaar 20.536 2.033 3.311 2.688 7.201 14.086 1.013 50.868 34.986 Afgesloten hulptrajecten 12.975 1.007 1.283 1.275 3.132 7.524 704 27.900 2011 Openstaande hulptrajecten op 1 januari 7.561 1.026 2.028 1.413 4.069 6.562 309 22.968 Nieuw gestarte hulptrajecten 10.911 967 1.332 1.659 4.252 7.208 656 26.985 Totaal hulptrajecten in jaar 18.472 1.993 3.360 3.072 8.321 13.770 965 49.953 34.245 Afgesloten hulptrajecten 11.619 916 851 1.328 4.652 7.694 632 27.692 2012 Openstaande hulptrajecten op 1 januari 6.853 1.077 2.509 1.744 3.669 6.076 333 22.261 Nieuw gestarte hulptrajecten 11.596 899 1.245 1.766 7.964 8.014 520 32.004 Totaal hulptrajecten in jaar 18.449 1.976 3.754 3.510 11.633 14.090 853 54.265 34.555 Afgesloten hulptrajecten 12.031 949 1.350 1.588 7.731 7.217 559 31.425 2013 Openstaande hulptrajecten op 1 januari 6.418 1.027 2.404 1.922 3.902 6.873 294 22.840 Nieuw gestarte hulptrajecten 11.034 877 1.217 1.693 8.160 8.583 560 32.124 Totaal hulptrajecten in jaar 17.452 1.904 3.621 3.615 12.062 15.456 854 54.964 34.793 Afgesloten hulptrajecten 9.509 789 1.044 1.427 9.052 6.738 472 29.031 2014 Openstaande hulptrajecten op 1 januari 7.943 1.115 2.577 2.188 3.010 8.718 382 25.933 Nieuw gestarte hulptrajecten 9.495 753 1.074 1.467 9.173 9.305 564 31.831 Totaal hulptrajecten in jaar 17.438 1.868 3.651 3.655 12.183 18.023 946 57.764 34.659 Afgesloten hulptrajecten 9.289 698 1.212 1.219 9.160 7.249 594 29.421 Openstaande hulptrajecten op 31 december 8.149 1.170 2.439 2.436 3.023 10.774 352 28.343 GEZ JZ GGZ RECL PREV VSLZ Totaal alle werkvelden In dit overzicht zijn per w erkveld de hulp- en zorgtrajecten van cliënten gerubriceerd op basis van de afdeling w aarvan zij diensten hebben afgenomen. Eén cliënt kan meerdere trajecten, zow el gelijktijdig als volgtijdelijk doorlopen. Om bestandsvervuiling te voorkomen w orden alle hulpverleningstrajecten die langer dan één jaar openstaan zonder dat het Leger des Heils daadw erkelijk een hulpverleningsactiviteit heeft verricht, automatisch afgesloten. Dit met terugw erkende kracht vanaf de datum van de laatste hulpverleningsactiviteit. Hierdoor kunnen verschillen met eerdere jaarverslagen ontstaan. MO = Maatschappelijke Opvang GEZ = Ouderen- en Gezondheidszorg JZ = Jeugdzorg GGZ = Geestelijke gezondheidszorg RECL = Reclassering PREV = Preventie en Maatschapplijk Herstel VSLZ = Verslavingszorg JAARDOCUMENT 2014
16 Capaciteit per 31 december 2014 2013 2012 2011 2010 Intramuraal (aantal plaatsen per 31/12) Begeleid wonen 1191 766 801 823 672 Nachtopvang 423 440 422 511 487 24-uurs wonen 495 485 457 500 550 Vrouwenopvang 87 85 101 101 92 Woontraining voor zwerfjongeren 111 93 87 84 83 Totaal Maatschappelijke Opvang 2.307 1.869 1.868 2.019 1.884 Ontwenningscentrum 56 56 56 40 30 Begeleid/Groepswonen 34 30 19 33 43 Totaal verslavingszorg 90 86 75 73 73 RIBW GGZ Volwassenen 1215 1174 1163 1101 985 RIBW-woonvoorzieningen voor zwerfjongeren 195 168 158 183 175 Forensische zorg voor jeugd en volwassenen 28 66 66 57 57 Totaal geestelijke gezondheidszorg 1438 1408 1387 1341 1217 Woonvoorzieningen voor LVB-jongeren 123 120 118 119 90 (Kinder)hospicezorg 20 20 19 19 19 Verpleeg- en verzorgingshuizen 371 371 372 370 370 Aanleunwoningen voor senioren 200 200 200 200 200 Meerzorg voor zieke dak- en thuislozen 135 151 151 156 169 Totaal ouderen- en gezondheidszorg 849 862 860 864 848 Woonvoorzieningen voor kinderen 141 209 206 241 246 Gezinshuizen en projectgezinnen 81 96 90 90 90 Totaal Jeugdzorg 222 305 296 331 336 Hotel congrescentrum 100 100 100 100 100 Totale intramurale capaciteit 5.006 4.630 4.586 4.728 4.458 Dagopvang, -activiteiten en -training (aantal plaatsen per 31/12) Dagopvang 487 535 595 713 686 Totaal Maatschappelijke opvang 487 535 595 713 686 Dagopvang voor ouderen 30 30 30 30 30 Totaal ouderen- en gezondheidszorg 30 30 30 30 30 (Medisch)Kinderdagopvang 70 70 70 47 53 Totaal Jeugdzorg 70 70 70 47 53 Dagtrainingscentra 56 56 56 56 56 Totaal Reclassering 56 56 56 56 56 Hotel congrescentrum 350 350 350 350 350 50 50 arbeidsreïntegratie 653 354 233 232 224 Bij Bosshardt buurtsteunpunten 775 675 575 392 264 Totaal preventie en maatschappelijk herstel 1778 1379 1158 974 838 Totale capaciteit dagopvang en -training 2.421 2.070 1.909 1.820 1.663 Ambulant (in arbeidsplaatsen van 36 uur per week per 31/12) Maatschappelijke opvang 234 241 255 261 267 Verslavingszorg 4 5 5 5 4 Geestelijke gezondheidszorg 9 7 7 6 4 Ouderen- en gezondheidszorg 51 51 61 61 51 Jeugdzorg 43 43 43 48 59 Jeugdbescherming 107 110 110 110 110 Reclassering 174 197 217 216 231 Preventie en maatschappelijk herstel 584 549 461 433 373 Totaal capaciteit ambulante hulpverlening 1.207 1.203 1.159 1.139 1.099 Opbrengsten In 2014 zijn de bedrijfsopbrengsten ten opzichte van het boekjaar 2013 gestegen met 11 miljoen (+ 3%) tot 328 miljoen. Behoudens indexatie van tarieven zijn de belangrijke redenen voor de stijging van de opbrengsten uitbreiding van zorg/hulp aan mensen met een forensische of LVB indicatie die in een RIBW wonen. Ook stegen de eigen bijdragen vanwege de toename van het aantal woningen dat de stichting (door)verhuurd aan deelnemers aan begeleid wonen. Productie Intramuraal Verspreid over de onderscheiden werkvelden is de bezetting van de gemiddelde intramurale capaciteit gedurende een jaar, gemeten in verblijfsdagen, als volgt:
17 2014 2013 Gemiddelde Gemiddelde Bezettings Bezettings dagen Bezetting in % Intramuraal (aantal plaatsen per 31/12) capaciteit capaciteit dagen Bezetting in % Nachtopvang 432 144.624 91,8% 431 151.467 96,3% Sociale pensions 126 40.518 88,1% 126 42.874 93,2% 24-uurszorg 450 168.659 102,7% 444 166.306 102,6% Woontraining voor zw erfjongeren 102 35.651 95,8% 93 36.395 107,2% Begeleid w onen 979 356.145 99,7% 796 290.405 100,0% Totaal maatschappelijke opvang 2.088 745.597 97,8% 1.890 687.447 99,7% Ontw enningscentrum 56 20.728 101,4% 56 20.350 99,6% Begeleid/Groepsw onen 34 12.552 101,1% 30 9.294 84,9% Totaal verslavingszorg 90 33.281 101,3% 86 29.644 94,4% RIBW-w oonvoorzieningen voor dak- en thuislozen 1.195 432.880 99,3% 1.169 416.400 97,6% RIBW-w oonvoorzieningen voor zw erfjongeren 182 63.937 96,5% 163 63.712 107,1% Forensische zorg voor jeugd en volw assenen 57 19.287 93,5% 66 20.200 83,9% Totaal geestelijke gezondheidszorg 1.433 516.104 98,7% 1.398 500.312 98,1% Woonvoorzieningen voor LVB-jongeren 122 44.089 99,4% 119 38.607 88,9% (Kinder)hospicezorg 20 5.654 77,5% 20 5.409 76,0% Verpleeg- en verzorgingshuizen 371 133.417 98,5% 372 134.315 99,1% Aanleunw oningen voor senioren 200 72.416 99,2% 200 72.608 99,5% Meerzorg voor zieke dak- en thuislozen 143 46.567 89,2% 151 51.412 93,3% Totaal ouderen- en gezondheidszorg 856 302.143 96,8% 861 302.351 96,2% Woonvoorzieningen voor kinderen 175 42.439 66,4% 208 67.217 88,7% Gezinshuizen en projectgezinnen 89 38.110 118,0% 93 28.190 83,0% Totaal jeugdzorg 264 80.549 83,8% 301 95.407 87,0% Totale intramuraal (exclusief Hotel) 4.730 1.677.674 97,2% 4.535 1.615.161 97,6% Dagopvang, -activiteiten en -training De stichting beschikt over een aantal plaatsen dagopvang, -activiteiten en -training. In een aantal gevallen (met name dagopvang dak- en thuislozen en Bij Bosshardt buurtwerk) kunnen bezoekers gebruik maken van de inloopfunctie. In de overige gevallen wordt aan deelnemers een programma aangeboden. Het aantal bezoekers/deelnemers was als volgt: Werkveld 2014 2013 mutatie tov vorig jaar Maatschappelijke opvang Dagopvang dak- en thuislozen 8.513 8.022 6% Ouderen- en gezondheidszorg Dagopvang voor ouderen 116 79 47% Jeugdzorg (Medisch)Kinderdagopvang 251 152 65% Preventie en maatschappelijk herstel 50 50 arbeidsre-integratie 4.542 2.461 85% Preventie en maatschappelijk herstel Bij Bosshardt buurtwerk 1.485 1.014 46% Totaal 14.907 11.728 27% Soepbus In verslagjaar telden de soepbussen in totaal 1214 buitenslapers (2013: 1.202) Zorg zonder verblijf De stichting biedt aan mensen die (nog) zelfstandig wonen extramurale zorg, hulp en/of ondersteuning. De volgende zorgprestaties zijn door ambulante medewerkers (bekostigd vanuit de AWBZ, Forensische zorg respectievelijk de WMO) geleverd: AWBZ, Forensische zorg en WMO Geleverde prestaties (in uren) Soort prestatie 2014 2013 %-groei Begeleiding en Behandeling 670.263 657.952 2% Persoonlijke verzorging 67.164 64.996 3% Verpleegkundige hulp 18.537 17.376 7% Huishoudelijke verzorging 108.890 105.367 3% Volledig pakket thuis 35.094 23.978 46% Totaal uren 899.948 869.668 3% JAARDOCUMENT 2014
18 Vanuit de extramurale afdelingen voor Jeugdbescherming en Reclassering heeft de stichting de volgende productie geleverd: Jeugdbescherming 12-maandsgemiddelden 2014 2013 %-groei Aantal pupillen (gezins) voogdij/jeugdbescherming 2.104 2.102 0% MTFC Werkelijke bezetting in aantal pupillen 7 6 25% Reclassering Gerealiseerde productie in aantallen 2014 2013 %-groei Advies 7.526 7.162 5% Toezicht 3.487 3.409 2% Gedragsinterventies 267 290-8% Werkstraffen 99 237-58% Casemanagement 804 805 0% Totaal aantal prestaties 12.183 11.903 2% Personeel Het aantal medewerkers dat bij de Stichting Leger des Heils Welzijns- Gezondheidszorg werkt neemt in 2014 nog steeds toe ten opzichte van voorgaande jaren. Ultimo 2014 waren er 5.805 medewerkers in dienst, samen goed voor 3.793 fte. Dit is inclusief officieren en inclusief stagiaires voor wat betreft aantal medewerkers. Ultimo Aantal Mutatie tov Aantal Mutatie tov Jaar medewerkers vorig jaar fte vorig jaar 2014 5.805 0,1% 3.793-1,9% 2013 5.799 2,6% 3.865 1,7% 2012 5.654 3,6% 3.800 2,9% 2011 5.460 4,1% 3.693 3,1% 2010 5.245 3,5% 3.582 4,1% Eind 2014 is ruim 60% van de medewerkers jonger dan 45 jaar. In 2014 is de gemiddelde leeftijd van het personeelsbestand van de stichting licht gedaald ten opzichte van 2013 (van 40,3 jaar naar 39,7 jaar). Ter vergelijking: de gemiddelde leeftijd van de werkzame beroepsbevolking in 2013 is 41,7 jaar (bron Centraal Bureau voor de Statistiek). Leeftijd medewerkers Ultimo 2010 Ultimo 2011 Ultimo 2012 Ultimo 2013 Ultimo 2014 15 t/m 24 jaar 752 768 720 687 705 25 t/m 44 jaar 2.442 2.561 2.745 2.869 2.881 45 t/m 64 jaar 2.026 2.093 2.150 2.207 2.184 >65 jaar 25 38 39 36 35 Totaal 5.245 5.460 5.654 5.799 5.805 Ultimo 2014 is de verhouding vrouwelijke ten opzichte van mannelijke medewerkers binnen de stichting 71% ten opzichte van 29%. Deze verhouding is de afgelopen jaren nauwelijks veranderd. De vrouw/man-verhouding binnen de leidinggevende functies is 49% ten opzichte van 51%. Er zijn in 2014 1.704 dienstverbanden beëindigd (2013: 1.580). Met 312 (2013: 375) van deze medewerkers is een nieuw dienstverband aangegaan. Rekening houdend met de uitstroom van 330 stagiaires (2013: 369) is de uitstroom in reguliere functies gestegen van 836 in 2013 naar 1.062 in 2014. Voorts worden per 1 januari 2015 nog 231 arbeidscontracten niet voortgezet. De belangrijkste redenen voor uitstroom zijn in 2014 dan ook het niet verlengen van contracten voor bepaalde tijd (655 dienstverbanden) en ongeschiktheid voor de functie (122 dienstverbanden).
19 2010 2011 2012 2013 2014 aantal % aantal % aantal % aantal % aantal % Pensioen 30 42 44 48 38 Arbeidsongeschikt 17 27 13 21 10 Overlijden 5 6 4 5 8 Omstandigheden 52 3% 75 5% 61 4% 74 5% 56 3% Ontslag dringende/dw ingende reden 33 33 40 44 5 Ongeschikt voor de functie 24 23 20 14 122 Wijziging organisatie structuur 6 5 Beëindiging op initiatief werkgever 57 4% 56 4% 66 4% 63 4% 127 7% Einde contract bepaalde tijd 383 409 499 479 650 Einde stage 242 259 329 369 330 Einde contract 625 41% 668 48% 828 53% 848 54% 980 58% Initiatief werknemer 392 26% 303 22% 290 18% 220 14% 229 13% Medewerkers uit dienst 1.126 1.102 1.245 1.205 1.392 Interne mobiliteit 402 26% 278 20% 329 21% 375 24% 312 18% Totaal beeindigde dienstverbanden 1.528 100% 1.380 100% 1.574 100% 1.580 100% 1.704 100% Het gemiddelde aantal dienstjaren van medewerkers van de stichting aan het einde van het jaar blijft stijgen. Ultimo 2014 was de gemiddelde diensttijd 6,9 jaar. Gemiddeld aantal jaar in dienst 2014 6,9 2013 6,6 2012 6,4 2011 6,2 2010 6,0 Hoewel het beleid van de stichting erop gericht is om er zo min mogelijk gebruik te maken van personeel niet in loondienst (PNIL), is de inzet hiervan niet geheel te vermijden. Belangrijke redenen voor het inzetten van personeel niet in loondienst zijn het waarborgen van de continuïteit van de hulp en zorg en het inzetten van specialistische kennis/vaardigheden. De inzet van PNIL daalt licht in 2014 met name als gevolg van minder inzet van extern beveiligingspersoneel. Gerelateerd aan de totaal ingezette personeelsformatie (medewerkers in loondienst + medewerkers niet in loondienst) daalde de inzet van personeel niet in loondienst (incl. externe adviseurs) in 2014 opnieuw. Het percentage daalde in 2014 verder naar 7,2% (2013: 7,7%). Inzet van personeel niet in loondienst incl. externe adviseurs Het aantal FTE's van personeel niet in loondienst 2010 2011 2012 2013 2014 is berekend obv de gemiddelde loonkosten van een FTE in loondienst Uitvoerend Verpleegkundig, opvoedkundig, verzorgend en sociaal 178 125 86 70 64 (Para) Medisch, sociaal w etenschappelijk, behandeling ed. 18 26 38 35 38 Subtotaal patiënt- cq cliëntgebonden functies 196 151 124 105 102 Uitvoerend terrein en gebouw gebonden* 100 116 138 134 119 Uitvoerend algemeen en administratief 14 25 24 16 22 Subtotaal overige functies 114 141 162 150 141 (Interim) Leidinggevenden en overig advies 23 24 25 25 20 Advies bedrijfsvoering/w et- en regelgeving 44 32 44 49 48 Juridisch advies en mediation 7 8 6 9 8 Advies ontw ikkeling en beheer gebouw en 3 2 3 3 1 Subtotaal personeel niet in loondienst 77 66 78 86 77 Totaal personeel niet in loondienst 387 358 364 341 320 JAARDOCUMENT 2014
20 Het arbeidsverzuim kende de afgelopen jaren een gestage daling tot 5,1% in 2013. In 2014 is echter sprake van een stijging: het arbeidsverzuim percentage is 5.8%. Het aantal medewerkers dat geen arbeidsverzuim had in 2014 lag op 49% van de medewerkers (2013: 48,9%). De stringente sturing op de flexibiliteit heeft een keerzijde: onzekerheid over toekomstige werkgelegenheid lijken een belangrijke oorzaak voor een hoger verzuim. Het verzuim is met name na medio 2014, toen de effecten van de honderden onderhandelingsronden met gemeenten steeds duidelijker werden, gestegen. Voortdurend liepen dienstverbanden af en werden nieuwe - binnen de overeengekomen bandbreedtes - gestart, steeds van tijdelijke aard. Slechts in uitzonderlijke situaties werden contracten voor onbepaald tijd aangegaan. De volgende grafiek laat de ontwikkeling van het arbeidsverzuim binnen de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg (W&G) van de afgelopen vijf jaar zien. Vrijwilligers De bijdrage van vrijwilligers als ondersteuning van het primaire proces in de hulp-, zorg-, en dienstverlening is belangrijk voor de organisatie. Hiermee wil het Leger des Heils ook contacten faciliteren tussen kwetsbare mensen en gewone burgers uit de samenleving. Per ultimo 2014 zijn er 1.370 vrijwilligers (2013: 1.325) actief bij de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg. Op 1 november 2014 hebben 355 vrijwilligers van zowel Kerkgenootschap Leger des Heils als de Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg deelgenomen aan de landelijke vrijwilligersdag.
21 3. Maatschappelijk Ondernemen 3.1 Dialoog met stakeholders De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg onderkent een aantal (groepen van) belanghebbenden. Het beleid voor de dialoog met hen is als volgt: Individuele cliënten De relatie met individuele cliënten wordt gelegd en onderhouden met hiervoor aangewezen medewerkers. Met behulp van klantindicatoren worden alle leefgebieden van een cliënt waarop zich mogelijk tekorten voordoen, geïnventariseerd. De cliënt wordt betrokken bij het in kaart brengen van zijn of haar mogelijkheden en onmogelijkheden en bij het stellen van de doelen van de hulp-/zorgverlening. Op basis hiervan wordt een individueel hulpverlenings/zorgplan opgesteld. Dit plan vormt de basis voor de uitvoering van de hulp-/zorgverlening en evaluatie hiervan. Evaluatie en bijstelling van het hulpverlenings/zorgplan vindt in overleg met de cliënt plaats. Het hulpverlenings/zorgplan maakt deel uit van de zorgleveringsovereenkomst die met de cliënt wordt afgesloten. Zonodig geeft de medewerker een toelichting. Tevens ontvangt de cliënt een schriftelijke uitleg over het hoe en waarom van de overeenkomst, het hulpverlenings/zorgplan en regelingen op het gebied van cliëntenparticipatie en klachtrecht. Cliëntgroepen Met name binnen de woonvoorzieningen van de stichting fungeren bewonersoverleggen. In algemene zin geldt dat de teamleider van een dergelijke voorziening de relatie met het bewonersoverleg onderhoudt. In het bewonersoverleg komen zaken aan de orde als woonomstandigheden, hospitality, recreatiemogelijkheden etc. Verder zijn er binnen de werkeenheden van de stichting cliëntraden ingesteld. De directie van een werkeenheid voert het overleg met deze raad. Op stichtingsniveau fungeert een landelijke cliëntenraad die overlegt met de stichtingsdirectie. Medewerkers Leidinggevenden bespreken met individuele medewerkers de voortgang van de dagelijkse werkzaamheden en de omstandigheden waaronder dit gebeurt. Tijdens afdelingsoverleggen worden ontwikkelingen binnen de afdeling, de werkeenheid en/of de stichting besproken. Daarnaast zijn er binnen werkeenheden van de stichting ondernemingsraden ingesteld. De directie van een werkeenheid voert het overleg met deze raad. Op stichtingsniveau fungeert een centrale ondernemingsraad die overlegt met de stichtingsdirectie. Omwonenden Omwonenden van met name laagdrempelige (maatschappelijke opvang en RIBW) voorzieningen kunnen overlast ervaren van de cliënten van de stichting. In voorkomende gevallen participeert de teamleider van een dergelijke voorziening, eventueel samen met een lid van het managementteam van de werkeenheid, in een beheergroep/buurtoverleg die (in algemene zin) voorts is samengesteld uit vertegenwoordigers vanuit de buurt, gemeente, politie e.d. Deze overlegvormen zijn bedoeld om de relatie tussen de buurt, de cliënten en de stichting te optimaliseren. Overheden en Financiers De stichting heeft te maken met een groot aantal verschillende instanties die activiteiten van zorg-, hulp- en dienstverlening bekostigen. Het gaat om meer dan twintig zorgkantoren, een aantal zorgverzekeraars en provincies/stadsgewesten, het college voor zorgverzekeringen, enige tientallen (centrum)gemeenten en diverse ministeries. In algemene zin geldt dat de directie van een werkeenheid de relatie met de betreffende instantie onderhoudt. Toezichthouders De stichting heeft te maken met een aantal toezichthoudende instanties (zoals Inspectie Jeugdzorg, Inspectie Gezondheidszorg, Voedsel- en Warenautoriteit, Arbeidsinspectie, Brandweer, Nederlandse ZorgAutoriteit en De Nederlandsche Bank). De directie van een werkeenheid is binnen de werkeenheid verantwoordelijk voor het naleven van de desbetreffende wet- en regelgeving. Zo nodig meldt de directie van een werkeenheid afwijkingen en/of incidenten rechtstreeks aan de betreffende instantie en de stichtingsdirectie. Indien een toezichthoudende instantie zelf afwijkingen constateert (bijvoorbeeld na inspectie/audit) wordt de stichtingsdirectie hiervan op de hoogte gesteld. JAARDOCUMENT 2014
22 Kapitaalverschaffers Ten behoeve van de financiering van accommodaties wordt door de stichting een beroep gedaan op externe financiers. Voor zover het grootschalige en meerjarige verplichtingen betreft, vindt het (finale) overleg met betreffende financier(s) plaats vanuit de stichtingsdirectie. Eventuele voorbereidende besprekingen worden gevoerd door de directie van de betreffende werkeenheid. Leveranciers Met een aantal leveranciers zijn, op basis van overeenkomsten, langdurige relaties (anders dan op incidentele basis) aangegaan. Voor zover dit gebeurt op werkeenheidniveau evalueert de (daartoe aangewezen functionaris binnen de) werkeenheid met de betreffende leverancier periodiek de prijs/kwaliteitverhouding. Op stichtingsniveau (centrale inkoop) wordt dit vanuit de stichtingsdirectie geïnitieerd. Samenwerkingsrelaties De Stichting Leger des Heils Welzijns- en Gezondheidszorg participeert per 31 december 2014 in een aantal samenwerkingsverbanden. De stichtingsdirectie onderhoudt de relatie met de volgende samenwerkingspartners: Stichting Life Goals en Coalitie Erbij. Daarnaast is de Stichting lid van diverse brancheorganisaties en werkgeversverenigingen zoals MO-groep, Jeugdzorg Nederland, Federatie Opvang, Actiz, GGZ- Nederland. Stafmedewerkers van het Stichtingsbureau zijn betrokken bij het onderhouden van deze relaties. Vanuit werkeenheden worden samenwerkingsrelaties onderhouden met (de voor cliënten en/of /activiteiten van de werkeenheid) relevante (keten) partners waaronder zorgaanbieders, verenigingen en bedrijven (in het kader van arbeidstoeleiding). Verder participeren vertegenwoordigers van werkeenheden van de stichting regionaal en lokaal in diverse veldtafels, ketenoverleggen, veiligheidshuizen, zorgberaden e.d. 3.2 Milieu en Duurzaamheid Het energieverbruik van de accommodaties die bij de stichting in gebruik zijn wordt centraal geadministreerd en gemonitord. Hierdoor is benchmarking mogelijk en worden op basis van deze informatie maatregelen genomen op locaties met bovengemiddeld verbruik. Maatregelen welke worden ingezet zijn o.a.: het aanbrengen van energiebesparende isolatiematerialen, het aanpakken van harmonische vervuiling, asymmetrische belasting, blindstromen en een onnodige hoge spanning in elektrische installaties en het aanbrengen van LED verlichting. Het Leger des Heils in Nederland heeft een centraal inkoopbeleid. Bij de meeste inkooptrajecten worden in het programma van eisen duurzaamheidcriteria opgenomen. Leveranciers worden mede geselecteerd op basis van de mate waarin zij scoren op de terreinen: sociale voorwaarde, social return en duurzaamheid. Gas 2013 2014 Elektra 2013 2014 Grijs 10% 5% Grijs 6% 4% Groen 90% 95% Groen 94% 96%